Speculum coniugiorum

발행: 1572년

분량: 734페이지

출처: archive.org

분류: 결혼법

521쪽

ns Tertia pars 'peculi corin morum.

Era .m affirmandum sacramentum matrim 'nil gratia conferre grassio. si . tum facientem,sicut ceteri doctores affirmant,quod deteri ni Ami. ter. natum est aperte in conci .Florcia.& Triden .sessio.6.ubi dici uad meso tur, i, sacramenta. I. Eccle acte, inter quae matrimonium com- m. Glos putatur,non soli1 causant gratiam Ad continent eam. In quo c. cu in m grauiter errauit Aper ille,si singularis ferus Lutherus,sicut incletiae . de aliis multis,negans matrimonium sacramentum est . In quo simo ita, errore fuerunt lapsi prius A rmeni. Quem sequutus est nost ristemporibusCaluinus,dicens nullum cognouisse Patrimoniuc. honora faci a mentum esse, usque ad tempora Gregorij: in quo pessi-nre. Haedi me errauit,cum ante Gregorium.Ambrosius,Augustinus,&Eh os, re- alij classici viri asseruere matrimonium esse sacra metum. Dener in ora quo in nostris resolutionibus Theologicis in. . Ad obiectio- bisonio Dem autem allatam dico,* matrimonium infidelium eo motibu diri do quo est secramentusn, ratiam confert. Uolo dicere, P samultam. cram elatu stricte capitur pro sacramento uome legis instituto a Christo: & sic capiendo, matrimonium inter infideles non est sacramentu.Capitur etia pro sacrae rei signo: sic est inter binfideles sacramentu.Sic gratia capitur dupliciter. v no modo proprie &stricte, pro gratia gratu faciente:&isto modo sacramentum matrimonsj infidelium gratiam non cofert, quia . quandiu sunt tales in infidelitate,non habent gratiam gratu rbulen . facientem, per qua datur iuS ad regnum Ecelorum. Secundo

Rotum. modo dicitur gratia large,non solu que homine reddit gratia, -8. . sed quae facit non esse homine ingratu,id est, lisplicente Deo. Et quidem gratia est, * ego non sim displices alicui,dato maior sit,per quam etiam sum placens,&gratus. Et hoc modo caris, o de piendo,sacramentum matrimonij inter infideles gratia conia sacras et reri. na facit V per istu actum comixtionis maris & foeminae

B. Boha. Deu:& non sint ingrati in illo actu, qui omnino displicerent,

G. . .is &offenderentDeu, si non esset sacramentu matrimonij.Non Cf. est dubium hanc esse gratiam, licet non sit gratum faciens, tamen non est displicens, Vel est non ingratum reddens . Si tamen quis neget hanc dici gratiam, non colendo,quia quaestio est de nomine.Sed tame dicitur sacramentum, ut sacrae rei simgnum est,ut dicit Adriasius prima.q. de matrimonio.

522쪽

A b6.de matrimonio rato & non consu in nrato loquens inter si- crurideles,astirniat & probat matri moni uita ratum non consummniatum,non esie verum sacramentum, neq; verum matrimonium,quia solubile est,& per ingressum religionis, Sc per silmini pontificis dispensationem. Cum eruo inter infideles mammonium pluribus modis dissolui possit etiam consummatum,Vt probatum est consequentes hic author inter infideles matrimonium esse sacramentum negarchforte solum de nommine quaestio est, ut diximus.

E D ex istis oritur quaestio non contemnenda . Si , W- ita est quod matrimonium inter infideles (dato sit sacramcntum)non co nfertgratia in gratum faci entem,quia solum hoc competit sacram to ficteliu, I eto, utrum si infideles conuertantur, matrimonium sit pio pric sacramentum, capiendo stricte,& conferatur similitergi alia gratum faciens. Respondetur breuiter. Prima conclusio.Matrimonium insidelium licet tempo- P 'ne . re inlidelitatis non sit stricte sacramentum, neque gratiam Asidio ingratum facientcn conserat amen cum baptiZantur,ct de no .uo consentiunt,sit sacramentum stricte capiendo , S conscr-tur gratia gratum faciens,si sint alias dispositi. Probatur.Vbicunque est consensus expressus interlegitimas persenas fide- .les: est sacramentum verum stricte Sc unum de. p. sacramen-

risissed inter tales infideles, qua post baptistamni de nouo consentiunt,esi talis consensus, ergo est verum facio mentum, at Emus de ubi est verum sacramentum nouaelegis,& no est obstaculum, se Tanne datur gratia gratum faciens: consequens ergo e st, quod illis matri Io. post baptismum vere cosertur Dixi sisntoispositi: quia pos Z3. set esse obstaculum quominus reciperent,sicut de apud alios fideles contingere potest,qui dum ponunt obicem, non semvitur essectus.

523쪽

Ata se Corolla.

secunda pars pectili uimorum. Ex ista co adlusione sequitur ene,prudenter, & sancte fieri a ministris in nouo orb e,quando nouiter conuerses incitant Adc solicitant ut veniant ad contrahendum in facie Ecclesiae,& recipere benedictiones,ut consentientes de nouo,siat sacramentia,& recipiant gratia grata facientem.Sancte etiam fit quod prius confiteantur,qua ad tales benedictiones admittantur,ut non sit obstaculum,quo minus iustificentur illi, qui forte in baptismo posuerunt obstaculum gratiae. Secunda conclusio. Non solum est ucrum quod positum est in praefata conclusione,quando de nouo post baptismum con sentiunt,si d et iam sit sacra mentum' gratia in recipiunt tales,gratum facientem, si persistant in consensu lcmpore in-i fidelitaris habito,etiam si nullus alius sit de nouo. Probatur. Inter tales esset Verum sacramentum matrimoni j post bapti

muni, stricte capiendo' proprie, sacra mentum, Ac ind1Jolubile,postquam baptiZari sunt , dc ante in infidelitate non erat,ergo aliquando post baptismum incepit esse sacratiaentum proprie:at cum non fit potior ratio de uno tempore,qui de alio, dicendum quod tunc, primo quando sunt baptietati sine nouoco sensa matrimonij,quia qua locvq; est sacra me tu snovie legis, ille qui recipit , simul recipit gratiam, si non sit impedimentu,sed in infidelibus cima primo baptigantur, fi ante fuerunt ligitimi coniuges, incipit sine nouo consensu inter eos esse verum sacra m en tu matrimonij, stri cte capiendo,

ct proprie: ergo & tunc habebunt gratiam, si non sit impedi-

Exsis a conclusione sequitur, dato bene fiat: quod neophyti veniant ad recipiendum bened chiones: Ac de nouo contra hant: tarneia non est hoc necessarnum simpliciter, sed solum consilium.Sic Palude.tias .d.26. l. .qui in solutione ad.s.subbrenissimis admodum verbis dicit in sententia Vtranque conclusio item Infideles habebunt glaciam per matrimonium set post baptis iamna de nouo consentiant:vel in pristino consensu perstant Tunc etiam imprimitur ornatus illo gratianaisi ponant obicem. Haec ille. Quod credo esse verum, & tenenda rn,q a Uiquam dicat quidam alias grauis doctor,quod matriincinium infidelium non est sacramentum neque ante:n -

524쪽

Are . xxx T. udo covgm. .m'. sayque nost, neque quando conueriuntur, neque confert gra-A tiam,licet quando paptigantur, conferatur eis vigor ad p e-setuationem peccatorum. Haec enim non apparent veru nam quandoquidem infideles baptigantur,&sunt legitimi coniugescoportet concedere matrimonium in eis esse cx Ecclenaehcramentis. Et sic est finis secundae partis,in qua de matrimonio infidelium erimus. Et restat pro complemento totiuS materiae in tertia parte qua breuiter disserere de cliuortio, quomodo debeat fieri siue quando fit ad tem pus, siue perpetuo, vel quando fit separatio matrimonij quantum ad vinculum propter impedimentum quod praecessit,& qual1s modusoe-heat seruari maxime in foro conscientiata

Rivis secundae partis.

525쪽

TERTIA PARS

sp ECULI CONIUGIORUM, R. P. F.

Illephon si a Vera Cruce,Theologi,& cathedratici primorij in univer sitate Alexica na, in parri Abus Indiaru maris Oceani,Institutieremitarii S. August.& eius ceordinis prouincialis in eisdem partibu8. B SOI VI O tuactim de matrimonio in coe de omnibtis impedimentis eius, oe de eo quantum ad insceles attinet, restar po- rili nemo loco trae lare de diuortio: cmomodo soluetur aliqua 'do quantum ad torum, vel quantum ad cohabitationem Et tandem diffcmemus, Suomodo procide sumsit ad diuortium celebrandum.

Diis, tia Diuuturi itur de diuortio , oportet confidenare, quo aliter di- aliti se rumorusim capitur seci 'dum leges humanas ciuiles, di aliteri cun- euhdu is dum Ecclsas icat 'amsecudum leges ciuileta dicit separationem aesciuiles m trimoniy qu 'rum ad vinculum bipater. F. de diuontiis.L DA ud mole uomum. Unde di ritum dicitur si diuersitate mem me quia novsia ic.,. svlit MVim mclito, 'et mmanere consentiant. Secundu ver. E Hes saluta, emoratum accipitur pro paratione conum m qua

tum ad imrum , mavente integro vinculo matrimon . Vtioque

autem modo capientes diuoniam, di seremus quando sit sparatio , coniugum quantum ad rorum, velcobabitatis . similitarde diuinio in quantum sit sparatio matrimoni quandosuit contraetum interpersonas illegitimas, vel fuit nullum ob alium dimi dimemm: quis modus debeat imari in diuortio talis maritimonii quod coli erat erum, licet appareret erum fuisse.Hdeprimo lo- rumuet quaeritur. . L

526쪽

et i L primus. De causis diuorti

mea; sis diuorti . V AE R IT V R imprimis: quod modis i

bitimum matrimonium inter fides cs: quantu ad torum , vel cohabitatiouem disso luariar: quod est quaerere: ex quibus causis celebretur diuortium, dc matrimonium legitimum quoad cohabita Monem, vel torum contingat d. s. solui. Ad quo dimine diate respondetur sex conclusiotubUS.

Quarum prior. .

I.colariusio. A d diuortium celebran dum inter fidele s qui

legitime contraxerunt quoad torti causa,fornicatio esse. Pro ''batur aut hori.Cliristi dicentis. Omnis qui dimiserit uxore, excepta fornicationis causa,moechat ur. Idem etiam Matth. ly.Iudaeis interrogantibus ex quibus causis liceret uxores diue imittere,respondit,solum propter fornicat ionem licere . hae Oe ir 'eistis patet conclusio Christus redemptor itoserinstituit ma VAE' 'trimonium,&vinculum in dissolubile: simul e mutuam co- , liabitationem, lectarauit coniugatorum,erso si in at s quo casu dissoluitur,solum erit in casu expresso a Christo, quia non pqtest aliquis Christo inferior legem ab eo latam mutare,vel in ea dispensare, at solum ipse Christus fornicationem is e clarauit esse causam diuortij:ergo sola ipsa potest diuortium ce ' plebrari.Sic explesse. B , P. A usust.Multae erant in lege cause dimittendi uxores: Christus solam fornicationem , excepit: di caeteras molestias iubetpro fide,& castitate coniugij sustine- / c re.Ratio autem quare Christus sola ista causam posuit in lege Euangelicatum in lege veteri ob duritiam Iudaeorum permitteret libellum repudij dari ex quacunque causa ut nos supra in .et parte probauimus haec suit,quia nullus posset in dic Supa .r.psolubilitatem matrimoni j sustinere in Iegenoua. si propter ar. c. fornicationem non I iceret separari quantum a d cohabitati o Prior C. ignem. is ergo patienter ferret uxorem suam continitia dul Ace ra terantem Quod ipse non posset abijcere eam Prosecto vix di diu r-

527쪽

cas se

yri Testia pars speculi coniugiorum

rei obulandi tanto malo, si cotingeret ureorem fornicariam Haec conclusio patet in .c., parte de spons.&.c.Significasti. AEt .c.Ex literi S. El. cap. Gaudemus, de diuomjs. l: t.c. . de adulte.&.l .consensus. C,de repudijS. Secunda causa fuit huius permissionis: quia directe fomicatio repugnat bonis matrimonij.L. fidei, quam tenentur feruare coniuges inter se,Vt nullus accedat ad alienum torum: at , dignum est ut frangenti fi dem,' si angatur ei. De iureiuran. c.Peruenit.Quare sapientissisne tactum est, ut muli et i fornicanti,& frangenti fidem cu adultero: i pse vir non teneatur ei stiuare fidem rcddendo ei debitum: quia ipsa no seruauit fornieando: relicto proprio coniuge, accedens ad alium. Tertia causa, quia ad charitatem videtur pertinere, vicam sus fornicantem deseraturam si vir retineret sornicante mu- Blierem,praeberct ei patrocinium ad tarnicandum At ait Chi chrysos ,sostomus,&habetur extra, de iureiuran. c.Quemadmodum: sed quilibet tenetur auferre offendiculum proximi: conuemnienter ergo factum est a Deo, ad tollendum istud offendiculum: quo d innocens possit propter fornicationem separari ab

uxore.

Quarta causa & potissima, propterbonum prolis: nam muliere fornicante,incerto patre nasceretur proles: S non posset absq; detrimento eius esse: vndc ex natura rei concessum est diuortium ob fornicationem. r.conclusio. Mollities,Vitium so dometicum agendo,uel 3'-q Z cd patie do:vel uxorem cognoscendo extra naturale Vas: est caupi Om'ra se diuortij quantum ad cohabitationeni. Probatur ex dictis Cliristi,ut patet in praecedenti conclusione Fornicatio est causa sufficiens ad uxorem dimittendam: at ucro mollities,& viCone .

- , in tium bestialitatis sub fornicatione includitur: sequitur talia c Di peccata esse causa diuortij.Probatur quo d includatur. P. A u--τήμ-y, Z gust.set. l .c. Meretriees .ait. Na sub moechiae vel fornicatio. cia.A. nis nomine,omnis illicitus concubitus,& indebitus membrogo. Parer rum usus continetur Talia quide inpmudicium uxoris futra,cap.II. quia nunquam ex huiusmodi contra naturam concubitu com Cumi m. 2 cipiet. Dixi, de vitio se dometico nephando, siue sit patiendo, . .epito.C. vel agen d propter aliquos,qui licet concedant conclusionemd vera na

528쪽

Articul. primus. De causis LMus sis veram de vitio nephando respectu agentis: negant respe tet en n Apatientis, quia patiendo nihil perijt de propriae uxoris debi- sim infit,to,quia Vir tunc patiens, non emittit senem: neq; qui patitur c .rp., . . dat alteri debitum propriae uxoris. Verum nos de utroque JO Tob.'.quente andem rationem assirmamus esIe de uno de a- Ambroslio. Per utrunque enim de directo fit contra matrimoUium: P.cor. . in quo Deus posuit commixtionem maris & foeminae fieri via natural per quam sequeretur generatio. Et sicut fornicatio causa est diuorij, quia fides frangitur, quae deberet seruari in debita commixtione: cum in vitio nephando Contra Daturam, siue sit patiendo,siae agendo, i fides non seruetur de debita commixtione maris, & emine erit causa diuorti j. - . Eritim si vir foeminam velit cognoscere extra vas debitum, dc naturale: estcausa diuortij sufficiens, sicut si adulterium AE ty-6n committeret. o. 32. q. p. t. omnes accusationes. ubi dici- R

debat in terraria, cum ad vilorem accedebat: potest diuortiupetere:quia per hoc iniuria fit uxori,quae filios habere vult' illo modo non potest. I te mequia matrimonium est in rem dium, ut ait Paulus: drisiae sinis tollitur, quando mulier non cognoscitur modo debito,Sic tenet Cal.Anto. Abba.dc I oan Ana.in.c.In maritis.extra, te adulte.Barba.I.Volu. consi. nsi S . Chassen .inconsue B argvn.lubri .p., .3. Alcia .li .io. Pa- Contra Iurergora, .ls. quicquid dicat Innocen. in .ca.de adulterio. dc Al 1 o. et Aluarus de plancha Ecclasiae lib. r.ar.et . . ua.s DL .conclusio. Licet ita verum sit,quod propter Heresim,in Conclu 3. iueatorum incidit, Ecclesia diuortium conce- Obbaepes

dat:non tamen hoc es quia haerimus sit fornicatio sp i ritualis, coceditur seu facit ecclesia ad defensionem coniugis fidelis. Issa concita diuortiu so pater. Primo er propter haeresim fiat separatio. Extra, de Castro. Ddiuortijs. cap. De illa.& c. Quanto. Sed probo secundam par si . u.li. tem, quo d non sit, quia haeresis sit fornicatio spiritualit: quia ca. si sic,sequeretur quod etiam quodlibet aliud peccatum esset sius reucausa sussciens ad diuortium , cum per quodlibet peccatu. ho uein coctiuiuo fornicetur spirituaIiter, dc non seruet fidem debita Deo, P. sed non quodlibet peccatu est causa diuortn, ut patet eo d em

529쪽

. - .

Propter haeresimAsor ad surdi a

set, Tret,ipara speculi coniugio, .

titu. c. Quaesiuit. ubi dicitur. Mulier pro furto,vel alio crimine viri sui. ab co separari non debet. Ergo non sit separatio A. propter hqrestim quia haeresis est fornicatio quaedam. Secundo. Separatio etiam quantum ad cohabitationem non fit nisi authoritate Diuina, quae matrimonium, dixerat indissolubile: suia ad solum ipsuiri spectat legem interpretai l .adque Scodere: sed Christus sola fornicatione causam dedit separationis:ergo Ecclesia nullo modo potuit addere alia causam,nisi habuerit,esse de intentione Cluisti. Cum ergo Ecclesia dat causa diuorti j heresim alterius coniugis , Siton quia haeresis sit fornicatio spiritualis,vel sigrauisH umna peccatu na,sequitur quod propter aliam causam quam habuita Christo,&haec est: ad subueniendum fideli iniuriam parieti, Speriesitanti,propter haeresim coniugis tcrius qui hcretiticus cst: na si non daret fideli licentiam diuertendi ab haeretico coniuge, per mutuam conuersationem,& carnalem commixtionem,auerteretur coniux fidelis a fide, quia in veneris

participando,facilis es et auersio,ob quod Ecclesia volens sub Buenire o presso, concedit fideli petenti diuortium. Et non est directe diuortium,sed fidelis tutela,quia nulli neganda est desensio animae,& corporis,ut constat aperternam si mulier machinaretur in mollem viri,& vir non possetesse securus de malitia animae eius,fieret diuortium ipso petcnte,ut colligitur Extra, te diuort.cap.Si qua mulier. Et in glosi cap. sequentis ibidem. Et probatur quod causa istius diuortij propter iij resini fatad tutelam ficte lis,nam in cap. Quaesiuit. supra allegato, luitur.Mulier prosinto,uelatio crimine viri sui (nisi fidei sita religionern corium pere Velit a Viro Mon separetur. Ponderanda sunt verba toxius, sicut solent I uristae dicere,in quantum dicit, nisi fidei sitae religionem corrumpere velit.Sequitur ergo quod ratio diuertendi in crimine haeresis non est, quia fornicatio sit spiritu alis,sed quia fidelis periclitatur de si Cde manendo cum haeretico coiuge:&in tutelam, Ecclesia subuenit ei,concedendo diuortium,quod non facerer, nisi habe-ici ex dictis Christi expresse,vel interpretatiue.Hocque subvid tum tutela in fauorem fidei est: qui fauor debet praeuasere habitationi matrimoniali. Nam si in fauorem ficti beatus

530쪽

- . I. De causis diuorti . sestus Paulus ex mente Christi ( ut in fine sectui dae partis dixi-

A inus declarauit matrimonium solui, etiam quantum a d vinculum , dc sic tenet Ecclesia:quanto magis in I ruorem fides.sscdefensionis fidelis dicendum est esse de Christi intentione, ut matrimonium dissoluatur quantum ad cohabitationem

Et sic videtur dicendum,dissolui per lapsum inliceresina: non quia ipsa fornicatio sit,& ex illis verbis Christi Matthae .s.&. ip .liccat diuertere propter eam, sed quod Ecclesia habuit ex alijs verbis,vel factis Christi, in tali casu dissolui inter fideles quantum ad cohabitationem ob sauorem fidei,subueniendo si deli oppresso.Neq es ad hoc neces Iaria peculiaris diuortij Celestinus

sententia,Vt patet ex terer.Vlti .de hqreticis,&in .c. De illa. Ex Papa.tra, te diuortijs. c.viti, de conuersione coniuga. Non tamen

est concedendum per haeresim dissolui quo ad vinculum. In

.conclusio. Probabiliter dici posset,stando in iure natuue,si

B ius positiuum non obstaret: causam diuertendi quantum ad , torum subueniendo oppresso, quando periclitatur de anima, non solum haeresim esse,sed quodcunci, aliud peccatum,ad sinducitur quis ab alio coniuge,dc non potest i ine animae periculo commanere ei. Volo dicere in conclusione, g, quemad- modum propter haeresim unius,quia solicitat fidelem dc fidelis est in animae periculo: dc ad subueniendu in ei, & tu telam eius conceditur diuortium, etiam stando in iure natura , imo

dc in iure Diuino,posset probabilirer dici, nisi obstaret ius positiuum,eandem esse rationem de quocunq; alio peccato: ita quod si unus coniugum esset fur,& nimium alium solicitaret mM. ad furtum,sic quod esset in periculo animae suae:videtur ex iure naturae subueniendum,sicut in peccato haerensiluia ita danabitur pro uno sicut pro alio:& ita periclitatur per surrum sicut propter haeresim .Item Ex iurc Diuino etiam vi detur sicut subuenit fideli conuerso,quando infidelis non vult cohac bitare,nisi pertrahendo eum ad mortale. Verum quicquid sit de hoc,non oportet ista affirmaretquia ex pressa determinatio iuris positivi est in contrarium in .c.Quaesiuit. supra allegato.Et potius credendum est Ecclesiae determinanti esse de intentione

SEARCH

MENU NAVIGATION