Speculum coniugiorum

발행: 1572년

분량: 734페이지

출처: archive.org

분류: 결혼법

571쪽

mia pars vacia comgiorum. ipsis,qui sic coniunem sunt constat de impedimento, possint adinvicem separari

Notis Noty.Nota. mentum: si ontraxerunt in istic ecclesine. Secundo, si non contraNerunt in facie ecclesiae, sed coram testibus. Tertita quando nec in secte Ecclesiae, neque coram testibus, sed se

creto,

Secundo. Dupliciter potest: contingere aliquos duos, qui iacti sunt,separari. Io modo intclligendo de illis,qui no sunt iuncti mutuo consensu, dc more illorum, qui solent in matrimonio iungi. Alio mo dorii iando striat coniuncti, sicut solent

coniungi alij,tamen matrimonium Do potuit esse propter imp ecli meritum. crtio notandu m,eos polli separari, ubi non est ecclesiae

iudex,neque de facili haberi potest , vel ubi est: ecclesiasticus iudex qui potest: de facili hab exius ii sic consideratis, respondetur. Q. Bone Iu .i. I. conclu. Illi qui coniuncti sunt in matrimoniosper conseia sum mutuum,sicut solitum est in facie ecclesiae, etiam cognis

sis tu . xo impedimento,pxopter quod matrimonium fuit nullum: fi iudex heclesiasticus de facili haberi potest, non possunt licite

solassia authoritate separari Probatur. ERtra de diuortiis.ca. Wr' ' Porro.& c.Muttorum,3j.q. 6. Scin multis alijs locis determinatum est. Et probari potest sicut probauimus supra de diuor tio f icto propter fornicationem: quia nullus sibi potest ius di s meiCum ergo hura di sponant tale matrimonium disiungendum,oportet adueniatsentent a iudicis.Dixi, si fucriti facta per consensum,& in facie Ecclesiae. quia si non fuerit sic contractum,non est necessaria senten.iudicis Ecce s. ut dicemus statim Dixi etiam,si facile rudex ecclesiasticus haberi potest quia ubi non es: neque de facili potes ora lutclligitur conclumso N. sio. Et intelligimuc nisi ignorantia iiiiiincibilis eos excusenq. s. quia tunc non peccarent diuertodo adinvicem. Collaeis. r. a. conclu. Qui perniue tu una Consensum contraxerimitii accie ecclesiae: nter quos es impedimentum,quo stantenta potuit esse matrimonium:si non est iudex ecclesiasticia, vel de

572쪽

Artic. m. v r ui enim.m sicis ad Agon sc facili haberi non potes se disiungendo,cognito impedim en

Ato,secluso scandalo,nullo modo peccant .Probatur . Isti ta les i. nullo modo sunt coniugati,nec possunt esserergo tenentur simul non a desse,st disiungi non possiunt alia via,quam vel per iudicem,Ecele.vel si propria aut horitate id faciant,sed per iudicem. Ecclesiae non possunt. quia quod non potest fieri sine difficultate, licitur non posse lacri:ergo tenetur per se facere, Matriri sicut etiam Arist.sumit impossi*ro disti.i. de coelo. tex.ris.

Secundo.Ratio quare tenetur adire iudicem Ecclesiae, es , Sitis iste in tali disiunctione contingat fraus,aut dolus , aut scandatum de dissolutione matrimonii:sed ponimus non esse si au- dc m,aut dolum, sed quod vere ita est impedimentum esse, quos tante,nullo modo potuit esse matrimonium E retiam secludimus scandalum quia sit esset propter vitandum scandalum deberent manerc in unum,licet non cornmisceri carnaliter,usquedum per sententiam Ecclesiae fieret diuortium. Sequitur ergo quod si dolus,&fram cessat Sc scandalum , nullii Relecti. erit peccatum propria authoritate diuertere,quia cessante ra dedecimis B tione legis , stat dc eius obligatio : cessante scandal etiam q.Io. si solum cesset in particulari, quicquid dicat Fortunius in Idri.quo ha tu devit.fine,illatione.Is .d 16. Sc Michael de Medi na, h.6.ar. . de pini tractu a .dc Couar.in epitho.iu.2.p.c.6.Πu. .& de te- Meditias in .ca.Cum esses.numes .Ergo ubi non esset iudex Ecclesia- decoctracticus,nec defacili habere posset, non esset Peccatu disiungi. Si tamen esset parochus vel alius vicem habens in tali loco,. Oduam, non possentiales excusari a peccato.' Quanuis pLobabilem re Pano.hi.c putemus opinionem idictorum doctorum, qui tenent, T ad Plerique hoc quod cesset legis obligatio,non sufficit ratio cesset in par de inmuticulari,sed requiritur ut uniuersaliter cesset ' ni. Ecch. i ER conclusionibus sequitur,quod neophyti,qui contraxe Corolla. runt in facie,ecclesiae, impedimento existente tali,quo non potuit esse matrimonium,siue suerit ignoranter ex parte sua, C vel ministrorum,siue fuerit ex malitia,si post cognito impedim ento,resipiscant:& distantes nimium a iudice ee Iesas mco,sic quod non possit cognita sua conditione, dc paupertate, sine difficultate maxina aditus habeti ad eum,n Heliatu alij n sut

573쪽

s6t Tertia pars speculi coniugiorum.

sint ministri ecclesiae: quod si, secluso scandalo, propria authoritate discedant,non peccant,saltim mortaliter: imo exi- Astimo,ubi fraus & dolu; cessat, si timentes Deum id faciunt, meritorie fieri.Dico,secluso scandalo, quia tales tenentur vitare:sed quia illi qui scadaliaeari possunt inter eos (impedimetum non ignorabunt non dubito sine peccato tales disiungi sicut certo scio factum fuisse. Et a perte patet illos non pecca-S'os .et rerquia omnino ignorant inuincibiliter ad id tenerisimo quo . 6.anx tidie audiunt praedicatores dicentes, et tales qui habent impe dimentum,non potiunt simul stare. Tertia conclusio. Qui contraxerunt stante tali impedime Cone . 3, to,quod impedit,& dirimit,si coram testibussolum,poterunt cognito impedimento, sine sententia iudicis Ecclesiastici,s cluso scandalo,separari in inuicem,ubi iudex non adest, licet de facili possit adiri.Ista dissert a secunda.Nain .r.dixi,quod ubi in sacie ecclesiae est contractum,est necesse adire iudicem ecclesiae,ubi adest,velfacile haberi potest,sed in ista,quod ubi non est contractum in facie ecclesiae , sed solum coram testia a tio. bus,& iudex non adest,secluso scandalo,non tenetur adire ips sum,etiam si tacdes haberi posset.Probatur . Tota ratio quare ecclesia determinauit in capitulis allegatis, necessarium esse sententi ixhecclesiae praecedere,est quis ale matrimonium in facie ecclesiae constat;& ab ipsa approbatum, non: debet sine eius sententia rursus a nullara,& quassari ergo ubi ipsi ecclesiae non constat de tali matrimonio , neque in facie eius suit factum,non est necesse interueniat prius eiu ententia, quam fiat separatio;eogmto impedimento,seclusa fraude,& dologescandalorquia cereum est,quod tenetur non scandaligare te stes,cora na quibus factum est.Et(ni fallor istam:opinionem . . vult insimare Paludanan . ubi dicit, matrimoniumicontra in facie ecclesiae no posse etia propter impedimentu disiungi sine sententia ecclesiae.Videtur ergo quod matrimoniano factu iudicio ecclesiae,possit sine sentetia eius separari. Diaei,si non a dest,nam si adest ibi iudex,vel minister teneris vi m D uep - cem ecclesiae, teneretur tales denunciare antequa separitur. Patis. Ex ista conclusione habes documentum ad non damnandum de mortali plurimos neophytorum,qui degentesin mo

574쪽

tibus contraxerunt impedimento stante, di ignorato, coram testibus:& post cognit sine licentia iudicis separantur in in-ri uicem,ubi fraus & dolus cessat dc scandalum. Verum modoret concilium Trideminum dithium sublatum , cum inatrimonium non sit ubi deest iminis enecci istae .. . conclusio.. Illi qui contraxerunt nianimonium stante Conc . . impedi mento, o non potuerunt contrahere, ct contraxerunt secretesne testibus:possunt,sognito impedimet in inuicem separati sitie aliqua sententia iudicis ecclesiastici , etias adsit(secluso scandalo)Probatur.Tale matrimonium, cum H Adifici fuit secretum,nullo moue ecclesia approbauit e sequitur ergo non esse necessariam ecclesiae sententiam ad separationem: . quia tunc est necessaria, quando ecclesia prius factum probavit: &in notitia metus venit. ergo non es necessaria eius sen

Secundo Talis tenentur separari,& non tenentur iudicise Ritio. . manifestare :ergo diuertendo non peccant.Patet maior. Probo minorem:quia non tenesnr peccatum suum occultum coli trahendi clandestine denunciari iudiei,nisi solum confessori risiusi etat necessario petenda prius iudicis sententia, tenerentur suum peccatum occultum eritra confessionem manifestare; o on est dicendum:tenendum ergo non e Se necessatiam iudicissententiam ad separationem.Dixi sicluso scan- S. v m.gd OAuia possetiesse dato secrete contraxissent, iam multi t.t p.c scirent:&tunc perinde esset,sicut si coram testibus:ob id tene Rici'. xentur vitare scandalum. Tener expresse Ricardus in . . dc 3s i. i.

Archi.Floren.. q,3 Ex ista conclusione sequitur aullo modo peccare' neophr Corolla. tos,si contraxerunt secrete sine testibus stante impedim ento& post cognito: sine fraude & dolo separantur sine sccndato. Et contingit casusint quando foemina habebat alium virum, Spost cognita est veritas,dc intelligitnon potuisse esse matrimonium; Sc diuertit.Idem de viro.Non est peccatu, seclusa fraude, dc dolo Sc scandalo sic separariequivitenent pr diuertere,& non tenentur propalare factum nisi in confessionerergo nullo modo peccant id faciendo Hire modo prorumantur per distinita incocti.Trid cu tale matrimoniunultu esse iudicet

575쪽

no Tertia pars speculi coniurioitim.

concis . S.conclusio.Si aliquisuerunt iuncti absque consensu mu- . tuo absque caeremoni js solitis,sed modo illicito concubina Ario,ia postea separantur irrinuice uti etiam si apud alios sint reputati velut coniuges, dummodo fiat sine scandalo , nullum est peccatum propria authoritate diuertere imo tenentur ad mittit p. illud. Probatur Tales coniuncti semper fuerunt in peccato, Scnunqua fuit ipsorum licita coniunctio matrimonia, nec Vera, vel pt sumpta quoad ecclesiam: ergo sequitur non esse necesseriam sententiam ecclesi emam ecclesia, ubi secrete fuit contractum matrimonium non iudicat matrimonium, sed ini-prum,uel adulterium,Vt pater.3o.qd .per totam: quanto magis ubi ncque secreto fuit contractum iudicabite ergo non est necesse eius sententia praecedat. Itallo. r. Secundo.Sententia ecclesiae eo datur,ut separentur illi,quisuerunt cdiuncti sed cum impedimento sed tales nunquam fuerunt coniunctiiquia lapponimus nullo m. do consensisse adinvice mesed mhre concubinarioiiunctos fuisse e ergo nullis

modo est necessem sententia. ' ,

Ad bd. Probatur adium ex conclusionc praecedenti,nam si quando matrimonium fuit cotractum,sed secreto,inillo modo de Corolla. bet praecedere sententia ecclesiaeesed statim cognito impediamento,possunt in inuicem separari,quanto amplius dicendu, ubi nullus fuit contractus matrimonialis Non enim: habet ecclasae unus, vi contra concubinarios deprehensos in pcccato, ad sepa rationem sententiam proferat diuortij:sed punit tanquam peccatores,quia ipsi antequam ecclesia sciret, non fuerunt separati: quia si essent ante separati,non puniret e sequia, tur ergo,cum tales sicut dicit conclusio simi concubinaris; ci,

possunt imo tenentur sine sententia ecclesiae separari. ,

Eosta conclusione habetur bene facere neophytos: qui Ccum aliquando iungerentur vir & foemina,nihil de matrimonio loquentes,&si postea separatur propria authoritate, intelsigentes non suific inter eos matrimonium,nullo modo Taech

careeimo perearent,si id non facerent, nisi contraherenide

Douo,si nullum esset impedi mentum.Notand a sunt ista quia non raro contingunt iuxta concilij Tridcnt. salictione. haec intelligenda.

576쪽

Ttum iudices ecclesiasti ei in causis matrimonialibus cum noui orbiS neophytis teneantur seruarc si uram&strepitum iudica j,quam seruant, deseruam noui tam a Ctraditiones hominum obseruare, contemnant praeceptu Dei, quibus dici posset,quod dominus Phariseis dixit .Propter tra uditiones vestras transgredimini Dei mandatum. Atque uti nam non improperium sit talibus in die iudici j, qui volentes seruar e quae costituta satin& a doctoribus declarata, ut in plurimum pro alijs nationibus,quae pollent ingenio scastutia, amnimas misere perire permittant , non subueniendo eis simpliciter , de plano,sicut eoru cond1tio cxigit.Dominus credo

Bia die iudici i loquetar illud EZech e. me sioribus ora es , qui Edael .s ct supero me'rem terrae disperses sim non erat qui aeduirem ret. Propterea pastores obseruandi audite Verbia domini. VOS Notes hu-(inquam ej)iscopi noui orbis audite verbum dith Vi et Odἰ- iu Or uior est dominus Deus:qai meo quoi acti Og reeta mi in rapta a bu Messa. oe oues me elv deuoratione omnIu oestiaris apti, ep quod non es et hi reuere.

V passon aec dicit dominus. Ego ipse superpa ores nimita gnem

me demam Nn Prosecto latentia satis terribilis coli a illos rasi Gres qui oues sibi a domino creditas errare permutui: deliorari a bes ijs , non sanando infirmum, non consoli dando confractam non eleuando abiectum,no quaeredo dispersu1m

577쪽

s et Tertui pars speculi coniuetorum.

Et sine dubio qui circa neophytos in notio orbe strepitum& figuram iudidit obseruare volunt, non procedentes simplici- Ater ili de plano,timeo sic euenturum,cum illi sint, quibus do- P ropter minus dicit. Ego ipse'ore pastores requiram gres em meum de quid iusti manu eorum. Et vae i liis. Propter hoc pastores costituti, ut grexuti sim gem commissum liberent de manu bestiae rugientis,&praepapv orci, ratae ad escam. Si ergo ista liberatio fieri potest, si simplicitet& de plano,ipsi pastores circvant gregem suum, sine strepitu, di obseruando vigilias noctis super gregem, simul &obserua lori insultas daemonis,qui circuit grege m, quaerendo quem deuo- ret. Egrediantur de throno &maiestate sua.Sumant sibi baculum erugiant quae necessaria noli sunt: & tunc videbunt in aperto peccata gregis.Tunc intelligcnt,nunquid cum eis sit o- .pus adhibere tabellionem,simul A testes. Nunquid sit nece sarium scriptis proferre sententiam,& terminum dare ad probandum: publicationem testium facere, & alia caeremonialia iuris obseruare. Exeant ergo dcvidebunt. Deponant obsecro

thinani altheum,tiaram aminam auream semoralia conteti sint ex omnibus ornamentis pontificalibus super humerale deferre,per quod denotatur ut infirmitates populi suppo a pebris. tent,scientes quoniam ipsi infirmitate circundati sunt. Et ne suarum ouiuminfirmitati compatiantur. Habeant dc simul

rationale,scilicet, charitatem eximiam suarum ovium et ut in visceribus suis,&icorde solicitudine quotidiana portent. Istis duobus ornamentis contenti,alia dimittant: omittant materialia illa orna menta,licetusnificatum obtineant: & egrediatur' circvant,& tunc intellligent non esse necesse illa seruatare Caeremonialia in iudicio circa matrimonium,quae seruatur

cum caetcris pollentibus ingenio. A ttendanetobsecro) qui pa Grmonis storessunthonum pastorem Gregorium: quia in suo quem M laxa.et. edidit pastorali tradit,quid pastores debeaut facereriam ex P.Vio. ponens illam visione Egechiel. inquit.Dicit propheta, quod E schi.8. a Chaldea fuit ductus invisione Hierusalem ad templum domini,vbi vidit iuxta ostium quod resplaiebat ad Aquilonem quod erat in atrio templi,staturum idolumZeli,idest,i sum

Baal,quod erat ad prouocandumiram Dei.Ideo dicitur ido-

578쪽

ium MLEt introduxit me Dominus(aupropheta ad ostium atri si vidi m eccescramen unum in se mi VEt dixit Dominus Illi mura, h l, lauso separieaem.Et cumper odissem partae: pparuit otii Qin x-.Et dixit ad me. gredere EP Iude atomisationes pessimasi uis faciunt hic Eringi sius vidi Er ec ce omnias iovido impii lium,m animaliu,abominatio di uniueisa idola domus Urael

icta erant inpar te.Et ecce in circuitu per totum.Et. o. iri de

extordas domus orae , Iechonias filius Suphat flabar in medio

rem ante picturassiani iu.Et nu quiscni habebat thuribuluin maresua.Et vapor nebuti de thure consumebar.Et dixit Dominus ad me. Certe vides qua minea domus Utisfaciun iis tenebris quisi, in ab condito cubiculi sui.Dicunt enim. Non TiAtDom, xus nos,oe derelinquit Dominus terram. Et dixit. siue conuersius vide bis abominationes maiores. Et introduxit me ad octium . portae domusDomini,quae respiciebat ad Aquilonem.Et ecce mulieres sedebant plangentes o do itidem. Et dixit Dominus ad me. Adbuc conuer us videbis abominationes maiores. Et introduxit me in atrium domus Domini interi s.E t ecce in oseis templi inter exstibulum et altare suas velariqui, qs viri. dorsum habentes cs ntra templum Domini: facies eorum ad orientem, di adorabant adorti holua aec in textu. Quam visionem beatus Greg. in Grego n pastorali dicit, prophetam significare praelatum Ecclesia, pasto.et P. tristinctu multus sancti ducitur ad inquirendam Vitam, C.io. dc opera su mmissotu. Et sic inuenit abominationes quas vidit propheta Auado viso soramine (si fodiat in cniet quae non putabat. A d propositum itaque nostium . . Exeant cigo Episcopi obseruandissimi,& visitent pleb cm sibi cc missam. Inmenient quidem male coniunctos in matrimonio, ct alia quae indigent ic medio. Acistent usquam si ipsi id icina intelligunt suarum ovium. Si nesciunt, sat per vii CS probat os, indusirios,ab omni munere alienos:qui Iossint abicctioni,& , paupertati neophytorum se accommodare, ct ad modii quo olim Heliseus supra pucium mortuum se constriinteaado, ut in resuscitare valeat:cum & Paulu imitantes,qui omnibus cmnia factus est,ut omnes lucris aceret. Red eundo igitur unde digressi sumus a d quastione m proso sitam espondemus per conclusiones. aium pii rea. i

579쪽

Traria pans speculi conmorum.

i.conclusis o. Iudicos Ecclosiastici in causis matrimonialibus ccxc , procedetes cum noui Oi bis indigenis,simpliciter,cle plano, si- A. nes repitu, sc figura iudici j, sine tabellione,& tcstibus iuratis, sine talptura ut qu L ummodo causam cognouerint (eo mo latio. d. do quo cognoscibilis est ubi nullus dolus, nulla fraus interuetiit, non peccant. Probatur in Clementina supra allegata. Dispedio si .ubi praecipitur procedere simpliciter, de planosi te strepitu,& figura iudicij. Et in Clementina Aepe. de verborum significatione. Et subditur in clemen. Dispendiota bolum hoc non excludatur, ut sint suis cientes probationes negotij. Sequitur ergo omnia alia nucessario excludendI, quae non iuuantrum,non sunt necessaria ad causae cognitioni:

at ad cauta cognitionem parum tabelli & aliae dilationes faciunt:oportet ergo procedere simpliciter,& de plano, sine aliquo is soaum: lumodo per testes vel alia via sit cognita causa, cliam si non sint iurati. Et probo.Scripturan tabello .cum testibus sunt necessaria adfidem faciendam in cotrouersias aeti metur: se d circa neophvios nihil tale timetur: ergo frustra

tabellio adducitur. i .

Tatio.et. Ite. Ad hoc sufficit simpleN verbuipsius iudicis,cui crede.

Iuxta con duest.Iudices etia in causis arduis sicut es : rnatriinoniu)deditionem bent procedere secundu conditione personarii, ut cupersoniste: nam grauibus in scriptura dc testibus verti cu in si mis si ne aliquo i-

piscedant storii noui orbis indigenae sunt pcisonae infimae: sequitur ergo iudices. q, sufficit verbii tu dicis sine aliquo alio tabel . vel teste, qui authoritate praebeat. Et quia in iuris prudentibus in hoc (sorte controuersia erit, voloista probare ex doctoribus ipsoru. 'an. P 'o ' cui infido imagna adhibent,isc merito in c.i. de libelli oblatione dicit no esse iaccessariu tabcIlione. Ite fallit in casu , que dixi Iuper glo.qn causi suntviles maxime viliu personaru. 'o gyro' Tunc n.nedia libellus, sed nulla scriptura requiritur, ut in prae imphitii, alleoauth Nisi breuiores. Et in. d.c.Si quis cia Heraeosse induvnu i intellectu. E t in istis caulis breuioribus dixit Bar. in aut Ni si breuiores. l, no requiritur aliqua scriptura in toto precem se percoseques ecbetctedi simplici relationi iudicis eq:miru secu radu eum: na in si alias creda tur nuncio,vb; non habetur alia scriptura,sortius debet credi iudici.Et hoc dicit nota- dum

580쪽

Aetie. x. sevis modusii r um in Mori s s illi pro arbitris,h arbitrat ore,cui datur. saepe potes as procedodi sine scripturae& tunc credatur suos cibo . Vide quod notat Pator. i e Bar. in .l Iubemus.C.de sacrosanaces.l: Vaddit Panor. ides estvi tu personaru ut agri ultotu,&similiu, licet cauta non sint viles,ut sentiunt hic doctores,& facit teXan siilthen. Dei I orae.mandato principii in . Si tibi.col .et. Ham Panor. Profecto vo . lenti intelligere eius sciat entia, satis claru est non cssc necessaliuactas tibi per tabellione, si causaenon sint viles, duni odo persenae sint viles. Itaq; ex hoc doctore modus tractandi cau vecti binsun debet pensari non ex causa ipsa: sed ex persona citius csti hi, at noui orbis indigenae sunt omniu hominum agri cultorum . . fullonu,lamoru,deiectissimi: ergo ipsorum matrimoinj causa(licet ipsa graui est eret apud eos tractari suae strepit u , sine scriptura,sane tabellione,sne publicatione testium,sine iuramento testiu,sine terminis pereptorijs, fine alijs olemittatibus,sed sufficit; iudex(quisquis inlim cognita caiisa simpli:

citer,& de plano sententia vcibo proserat unc tabellione, de B tunc ciae dendii est ei, xia non timetur vi tales insanie peisonae postin non e clientes aliquid propter defectu tabellionis in lintent contra sententiam iudicis,decipci ex olentes. Quid ex re opus est propter hoc quod deest tabellio,non liberare laborentes,maxime quia pauperes sunt vald e.

Sed adhucidem probo ex ipso Panor.qui a gerit ad propositum. Quae causaesunt leues,32 quae graues,arbitrarium est res reno,npectu qualitatispersonarum,& causst Et sic id cra fere repetit suae eis

pono vel ba,ne prolixitate molestia cfficiam lae rem.Legat et in aequi volueri t,& videbit, quomodo grauitas causi,vel leuit iis uti destini consideranda est ad arbitrium honi viri,ex qualitate persona umect rum .Quid ergo opus est in isti inmolari sed eorum condes. censilendo infirmitati, istam causam matrimonialem (licet L secundum se graue in iuxta eorum conditionem iudicare, dc procedere: &omissis caeremonijs non necessarijs, remedium adhibeatur omnibus, & constituantur. multi iudices,

probati tam erisqui hctumnius non ignorent. Episcopi autem non doleant, y non sisit tabellionys susscit iudex ipse cuiui verbo credendum in omnibus qiue fecerit. Si inpliciter

SEARCH

MENU NAVIGATION