Friderici Hoffmanni ... Medicinae rationalis systematicæ tomus primus quartus ... pars quinta Tomus secundus. Quo philosophia corporis humani morbosi ex accuratis observationibus ... traditur, et vera pathologiae fundamenta ..

발행: 1737년

분량: 273페이지

출처: archive.org

분류: 철학

221쪽

e lymphatici humores , qua ex glandula Scholion fis intestinorum tunicis quotidie separantur , alvo excludi solent. Ex quo maxime disti potest , mirabile illud conservationis vitalis mysterium in excretionibus modibusque excretoriis organis , per quae secretiones fieri debent , apertis ac salvis votisti uin consstere.

S. I. Vigentibus itaque excretionibire viget universum corpus eo usque functiones salvae, integrae sunt , eo quod alienum de noxium. quod

vim sanitati minatur , perpetuo ie- paretur, ut puri ae incorrupti vita. les permaneant humores.

Visum est mihi hanc verittaem auctori-

materiam pro morbis non aliunde quaerendam esse puto, quam in retentis, quae e

jicienda essent , purgamentis , quod ipsa ratio experientia quoque adfirmat. Quid enim est, quod majorem perniciem partibus corporis solidi si fluidis inferre& motuum vitalium aequili 3rium magis

interturbare tantum non evertere pos-st, a s humoresvi quantitate e mi Mione atque effecta plane insensi in interioribus corporis partibus consistant fixamque ibi habeant sedem continenter Partes, quae sensu: motu vivida sunt, lacessant.

f. VII. Non praesentius ergo ad firmandam valetudinem, saluberrimum orpus

servandum atque ad omnes morborum Praecipuas inter excretiones est peri Arati, quam reliquas omnes superare consessat firma melicorum sententia est, post uam vacuatio , quae alvo fit, sequitur dila materiam tenuissimae adeoque, ii centi uimae indolis, haec crassiorem, ruindiorem kculantiam excludit ac removet videndum itaque , ut si homo securu amorbo vivere velit, praeter salvam transpirationem etiam venter quotidie bis semelve pro consuetudine eat, satis plenae dejectiones fiant. Vera enim , quae seriabituis. ω iis instituti ibis Li. 2 sin s.

quidem alvo diutius compressa multa incidunt mala, praecordia moleste inflantur, dolores in abdomine sunt tensui, corporis est gravitas , caput dolat vel etiam grave est , superiora tendunt fiatus, cruditates in ructus solvuntur, in.

quibusdam fiunt phlogoses cohibita paulo diutius vel imminuta perspiratione salsi

tenues humores seruntur ad caput M pectus , alias quoque corporis parte in sestant, cliberiorem motum ac circuI- tum minuendo languorem classitudinem, . capitis gravitatem , mentis torporem , coisryzam, gravedinem , tussim, inquieta.

noctes lentum calorem cum extremorum

reis ire rationei urina acri concitant . Inouibusdam ventris tormina cum crebri ribus delectionibus oriuntur . quidem in corporibus alias sanis robustis hae frequentius incidere , praesertim autumno, ubi mutatio, varietas coeli maxima est videmus. Si autem corpora mali habitusi sunt, graviora inde mala nascuntur, quae origines praele indenda datur conii' tam subitoreanseunt, quemadmodum

lium, quam adhibere operam, ut ex liti t. fusius proponere volumus cretiones, inque primis perspiratio dk

intestinatis exeretio, per omne tempus

non labascant, sed recte se habeant lassicientes sunt

s. VIII.

Neque tantum pro sanitate noxii&excrementiti varii humores utili

222쪽

ximo sanitatis emolumento excernuntur, quemadmodul in sternini sanguinem per uteri extrema vasa , vel etiam in vitis per haemorrhoides, in ciuibusdam per nares ferri in propatu

Plurima hominum ars plus adsumit timenti, quam necessarium est 3e natura serrem digerere potest, unde non positu tu non alias utiles succi sola copia mole offendere eo quod liberiori sanguinis per corpus pro*ressui, dum solidorum elaterio&conhrictivae potentiae resistunt, obicem aroue ii edimentum injiciunt Et hac ratione foecunda illa morborum mater, plethora Graecis dicta , numquam hona Producitur. Quaene in praeceps deducat peric nium corpus, protinus removenda est, idque opportune fit vel sanguinis sinceri quod est superfluum per exteriores Multimos fines vasorum in naribus, no vel utero ejiciatur.

S. IX. Maximam itaque partem sanitati apud foeminas in justa mentium vacua. tione atque iviris spongiosia repleti corporis in eoosueta sanguinis Miusta per sedis venas proruptione consistercexperimur.

g. X.

Quum omnes vacuationes , uae sunt secundum naturam, orpor egregium ommodum atque salutem adferant, se, ut haediminutae vel de. ficientes nunquam non valde pernici saeuknoxiae sint, in promotuerit eoI i rim ibus, maximeque alvo&tran

tigere, si non una, sed simul plure, aera labescenti-

Tectissima via eas ad morbos deducere . quam in aliis receptaculi, Quasi fit frequentius est, quam s alvi per se crebrior dejectio fit, vel illa medicamento solvitur cutem constringi &iei spirati nem tantisper minus, contra alvo compressa eam augeri. Sub coelo frigido impeditior perspiratio urinam largius pronuentem alvum facit laxi em Humor si quando tussi copiosius reiicitur, alvus segnescit. Atque adeo quod uni excretioni subtrahitur, alteri saepius non sne commodo adjicitur, horumque ratio ex motibus eorumque Ie ibus corporis nostrihudraulicis commoίssimae peti potest Illud vero saIutare in usum practicum in de trahi poterit , quod una vacuatione aucta altera supprimi deficiens petaliam imminutam augeri possit. Nam si consilium est, alvi fluxum coercere , portune id fieri potest perspiratione auctiori reddita , que vatnationem pete uti moliri ex re erit , alvus comprimenda est.

S. I. Quod si a mala diaeta vel animi adfectu praecedente plures ex nobilioribus Wacuationes simul deficiant, metus est futuri morbi. Nam nulla febris, sive it intermittens sive continua, neque Mus alius adfligens eorpus morbus facilenaseitur, nisi aliquot dies ante alvus muneris sui obliviscatur , ,eausae praegressae fuerint, quae liberum trant piratum vel alias adhuc vacuationes prohibeant.

Prosecto si quis probe morborum initia, quod praecipuum in medendo momentum est , scrutari velis , reperiet ea tam ex pravis ingestis, quam ex de ficientibus & sippremis pluribus mill

Saepe accidit, ut labescente vel minutam vacuatione, altera salva maneat vel etiam augeatur , tum noxa non tam

tacitis latata est corpori . Quid

cumulus , quae mixtura pejores redditae nerveas motrices corporis partes la cessendo sebres, rheumatismos , fluxi nes, dolores , spasmos concitant . De terioris vero nota morbus nascitur , si

corpus jam tum repletum , si impurum est s

Corale

223쪽

Mo cap. V. De excretιonum Defectu praecipuo

est, vel illas consuetae sanguinis vacua-I S. XIII.

Quicumque igitur eito

deficiunt . Tum enim major adhuc variae excrementitiae materiae invicem mixtae congeries de cumulus tit.

Non raro ex desectu exeretionum se . eundum naturam nimia humorum copia impulitas collecta vigore natu. rae, sive motuum in solidis partibus

robore, vacuationibus extraordinarie auctis, saluberrime excluditur. Igi

tur intelligentis est medici, ejusmodi

excretiones nullo prorsus modo cohibere, sed potius, prout res exigit eas prudenter moderari.

ne solvere atque excretiones inter morbi initia vel ante ejus accessionem restituere seit, is certe , lurimis malis& vitae periculo opportune occurre

Praecipuum in arte nostra est, et quo1 etiam in potestate medici positum , morborum principiis res stere, antequam incrementa sumant, ita vel statim subheseba quasi jugulantur, vel longe mitiori incedunt habitu . Aureum est illud Hippo

Ita saepius ex digestionis&motus te in enim in principio, sinorum vitiis non recte spolidente tuo si nem recte , alvum sol vere aut multus corruptus humor Primam occurita e ventriculum vomitu deplere aut patregionem, qui saluberrime saeptu in ' spirationem movere oportet ita enim turavi facta purg atione ejicitur utilissi T--- . I. morbior se inditur. Nam si

istilite effundis. ν. Simili modo seri impurioris abundantia per urinae largiorem fluxum subinde magno valetudinis conv- modo solvitur. Neque enim de nihil est

ponit, observatio , quod cortor virorum sano&moderato victu utemium singulis missibus fiant solito ponderosiora unius scilicet duarumsue librarum pondere , redeant ad coiisuetum pondus circa finem mensis ad instar mulierum , sed iacta crisper urinam paulo copi sorem vel turbidiorem . Quo pertinet etiam saluberrima supra modum affluentis sanguinis in sexu semininino singulis per uterum mens bucia in quibusdam viris per ani venas statis plerumque temporibus, maxime circa Eouinoctia, evacuatio vel etiam natura alia via , nempe motibus resolui riis et excrebor iis auctis , qui in febre conspiciuntur , nimiam timorum Piam minuere tentat, quemadmodum id felicissime saepius sier intermittentes, et quae rheumatibus jungi solent, perficitur. commode vis morbi praescinditur

haec ipsa jam jam nervorum systepaverit, quiescere, quam agere vel in vere consultius est.

s. XIV.

Neque vero tam facile est, de selenistes vel suppressas vaeuatione uise s doris sive sanguinis menstrui vel haemorrhoidalis Ex ordinem restituere

quia causa non tam in materiae vitio

quam in motus perversitate posita est.

Falluntur, qui in reducendis vacuationibus tantummodo ad materiae vitia et ad obstructiones respiciunt, non advertentes, motum potius esse in culpa qui fibris senstrino it et a minoribus et exterioribus tubum humorum cursum versus interiora dirigit. Ita compressis aspasmo intestinis crassis , cui ea valde obnoxia sunt, nihil prorsus transmittitur, ne flatus quidem , sed omnia ad superi r tendunt et regurgitant. Simili modo constrictis, sive a trigore sue a terrore vel alia causa, subcutaneis tubulis seri subtilis salsi , di mari soliti, motus intro convertitur atque vel ad glandulas intestinorum ve ad eas , quae in ronchiis pulmonum, ore et naribus sunt, rigi

224쪽

Morborum fordamento i

ra IS. b,Gη Illustre hujis rei documentum praebent omni generis subtas, tiae nec ex toto dcis linunt , nec interinittunt aut . tescunt . iis praegre: si vel per alvum vel per sud em evacuationibus , quibus etiam circa onvenientia tempora , quae critica voca ibi lent, accedentibus , febris declinat et initiir. Nam hae lycae in integrum est utae spasmum , qui in febre universum a.

lor unam membrana ruin genus occupat, in vehementer motu secundum naturam

oncitat, jam resolutum, in Irbum v:-ctum denuntiant. Accedit 'oc , quod, meatus jam apertos ob languini cire ultim ad excretoria resti tritum omnes scir-les , etiam sub ipso motu mo: bos contra diae, cum certa spe feci indae valetudinu licissime removeantur titili, vero hac in re est illa observati, quod macile tui c-ces , si febre inflammatoria laborant , a. is per sudorem , repleti vero feruiti pon- 'oli sunt corporis habitus , in ebribus putridi sibi, per alvinas dejectione crisi tacta ad lanit .uem perducantur. Ex quo mutare illud monitum fuit, medicum naturae diictum in hoc etiam sequi , misheeticam initia sumere, frequenti cogni- nime vero eum praevertere pervertere tum est experientia Neque tamen illae ni debere . Qui vero ex chronicis graviterm ae inanitiones proximae horum morbo- decumbunt, si ex plet hora orti lint, men. ruin causae statuendae lunt, sed quia i prcsium c haemorrhoidum .ix vel x toto modum conitimi sunt vires atque hii mo-uiberant ii , vel mitiorem morbum expetiit M aligna in variolis , morbillis , purpura mater a ex summa cute repressa nervosas intus partes occupat, nec tam facile

artificio :icidam revocatur . Constricti qui bilem vehunt , ductus ira vel alia ex

Caula mox eliis motum ad lumphae se sano ii in is missam convertunt . Hos omne motus inve .los atque excretionibus adver-lbs in ordinem de versus exteriora reducere non tam facile Sc expeditum est. Neqres incidentibu si vehementioribus commoventibus , sed potius blandis demulcentibus , relaxantibus , antis palmodici, Se len ter moventibus tractanda erit.

f. XV. illo, etiam se illicite . ngo

uicibos, ut in nodicas ua ruincks,aeuitiis siro. ιisiones sequuntur, a deprcssis duri tibecillibus excretionibus oti et haei tua in ducere Observa nus.

Post effrenes sanguinis vel humorum p. o susiones , quacunque ex causa ortas non modo vitium subitantiam exhauriri sed eis aula nos Ioneos de crictilo siri Orbcs , achex: am , hydropem , tabcm, res exinanit , ideo fit , ut' iis cibo iotu adsumuntur , nec recte subigi , supera i , nec rursus ejici pollini se . intus remaneant , stagnent , corrumpantur , cuse: tilo sic morborum causas praebeant mma nimium exhausto sanguine concidunt vires, quae blada regunt, concidunt quoque clauduntur vasa minima in secretoriis A, excretoriis , quae secundi imnaturam ab humorum copia aperta servari debebant.

Quum diminutae excretiones vere adaequatae morborum causae sint nullus hinc vel sponte a natura vel arte a natur morbus , nil illis re stitutis,muntur, si vero ingens impur: tas , quae a vitio du deficientia excretionum originem trah t, morbum fert chronicum , tum nec specifica alterantia , nec depurantia hic usum quendam conserunt i sed omiti mi dentis consitum eo dirigi debet , ut m tus aperianturi excretiones per alvum De transpirationem , per epuis ducti is biliarios per renum urinosos , inordinem redigantur. Ita enim ex angita. ne imPl o, in te: posito quodam tempore , O purus dla benignus fieri potest.

S. XVII.

Qium toriis valetudinis secundaesta iis in salvis exeretionibus e adversae in earum defectu consistat, neque aliter aegrotans ad sanitatem c duea ur, nisi per evacuationes in integrum testitutas, uiris sacile appa -

225쪽

a a Cap. V. De excretionum defectu Inaecipuo

rere arbitror, illa remediorum genera,

eluae aptam excretioni materiam moriabidam reddunt, quae meatus Occlusos arctiunt cla motus humorum ad excretoria dirigunt, Omnes in meden d c, seire uncium

Quibus praecognitis an apparet ratio, quare inter tot remediorum classes palmodata sit, ejus certe operatio ita deberet esse comparata , ut pulsum roborando liberum sanguinis circulii in iis blatis ubique spasmis , ne acri catare pios voveret, adeoque de omnium falliberr: mam tan- spirationem, alias excretiones avo ereta restitueret. Et clitoniam huc idque taleqii id in nullo tantopere iactato, pretiose venditato rc medio vidi vel reperi, motum corporis de aquam putam tam si pro me-

De semiciali earum rem , quae excretiones obibent , indole

atque effectu.

S. I.

Uum excretiones, quae fiunt per M , urinam iecut eta aut ant venas, diminutae vel de .mam ferant ea, quae vacuationi serviunt , dicina universali habeo de comi uendo quo in numero tum venarum suctiones idum meliori efficacior , quae hos effemis cucurbitulae, hirudines, atque etiam que pinstet , inveniatur

vomitum cient, alvum solvunt, urinam movent, salivae fiixum augent e perspirationem ac sudorem promovent. Quo pertinerat etiam balnea, membrotanu pacationes, item omnia alia corporis exercities, vox clara , labor , ambulatio , vectu raci equitatio, item fames, abstinentia, qtia omnia ejiis sunt facultatis, ut materiam demant , minuant. HuJus generis etiam sunt liberalior potio, usus ther- martim, acidularum, sontatim aliorum

salubrium , purae aquae ripidae vel calidae, herba cuidam in sui , ex ignis decoctae

potus seri lactis. Nam eorum omnium inperatio nul la alia est, quam tit classos humores dissolvant, obstructos meatus reserent , emunctoria stimulent notus deficientes excretorios restituant . quidem anodyna, sedativa , item adstringentia videntur vacuationibus adversa sed tamen iis ab eorum usu damnum velimus exspectate , illa ipsa etiam excretiones adjuvare debent . Nam illa , dum spasmos de dolores uni ulcent S sistunt , lauti, me attis aperiunt cla hac ratione sudorem non rara c-stitii utu. Et quia roborantia S subadsti ingentia tonum motum partibus d fibris nimium resollitisin laxatis reddere solent,

eorum usus a petitivus, inui excreelificati ir,etiam manifestus esto nam i , . .ere hic velim notari, nec optata

nec alia , quae dolorem levant 3 somnum inserunt; nec adstringentia unquam salutarem cise tinia praestare , nisi a prudentia inedici eorum usus ad submovendas obstrustiones, promovendas excretiones dirigatur . Sique spes esset iii veniendi talem medicinam , quae omnibus morbis avertendisin sanandis cum effeci accom- cutem , alvum, urinam ieci nutae vel deficientes graves e varii generis morbos certissime procreent caedemque citi tutae cos iitiant ac profligent, quid evidentius es , quam quod omnia ea,

quae constrictu vae sunt indolis, quae excretorios tubulos occlii durit cauae excernenda retinent, inter humanae naturae in sentistima numeranda lintgri . Non sunt unius esusdem aue indolis, . quae saluberrimas illas excretiones fit cibus noxia e corruptibilia corpore excluduntur, cohibent vel penitussistunt l. Gilui ad ali mei Horum,

alia ad medicamentorum cla item pertinent, alia clue sunt ii, ut na , alia externa , quadam valentioris, quaedam mitioris naturae nonnulla etiam ad res naturales, praeternaturales spectant : quaedam alvum adstringunt, quaedam transpirationem reprimunt.

226쪽

cobibe , indole atque essessu

ruisus quaedam exeretiones sanguinissingula, oleos Si emplastra adstrinimpediunt aliasque fluxiones cohi

bent.

Ad alimenta, quae alvum adstringunt , reserenda sunt omnia dura maerari austera, acida, aspera tostare in eadem carne assa potius, quamilixa, manis bis comis tostus, spirae , pulticulae ex oryza, et milio ex pilis, dura ova edi omnia opera pistori , caseiis , astaneae , luces , amygdalae, mala totonea , pira immatura, rucius acaciae, me spiIi ri. bes , berberes, aterum , vina rubra

adit tingentia , item paueto cibus, corporis quies de aquilonia aeris constitutio Inter medicamentum , quae alvum ela omnis generis excretiones cohibent, eminent Omnia ex alumine , mari ,

plumbo de vitriolo parata , inque primis tinctura haematitis, sulphuris vi. trioli, liquor martialis ex capite mortuo florum salis ammoniaci cum liae

matite confectus, omnes terrae sigilla tae, boli, terrea maina , ex vegetabilium familia radix tormenti; lae, istortae, plantaginis , quinquefolii

cortex chinae, fraxini, granatorum terra si dicta catech r quo pertinent etiam omnia, quae dolores levant, s ninum inferunt, quae papaver aui

tum ingreditur.

S. v.

Ex iis, quae omnium saluberrimam perspirationem cohibent e materiam morbis eam , salutari saepe Se eriti eo motu ad lummam cutem estir sam,reprimunt, sunt praeter externum figus sive secum , sive humidum, terror G.

genti ala quo pertinent etiam Limea

recentia.

S. I. Omnes spasmiis dolores aeerbiores, neque minus purgatio per alvum, per vomitum Mitior nimiaeqtie sanguinis missiones, id habent incommodi ut modo materiam a corporis habitu ad interiora revocent aera eriant modo etiam pasticis stricturis subcu-

omnium dolorum , quacumque in pa te corporis consistant, doles tam perniciosa est , ut 3e alviim S summam cutem de vias urinarias constringant, it parcius Se urina de alvus Tudor fluant, idque videmus non modo in dolore capiti , intestinorim , venti icut , dentium , sed etiam in eo, qui in ano ex haemorroidibus caecis fit, vel ex calculo in uretheri-

inimenta ex sulphiri , ex mercii riove saturninis parata, item balnea si partiunt, demitu etiam is unior, is id , adsti ingentia , de lini mentalextremos Ilos excretorios cutis tubu'bus haerente oritur. Quam noxiiimae in consultu in est tali in cata commoventia de stimur intia adhiberes, tam proflauum est quae somnum conciliant , dolores levant, in usum vocare a m eoium usum subinde mox Tudoris de urinae fluxit sequitur, Malvus mollior evadit. Deinde validiores , quae fiunt per vomitum , aut per salivationem , per purgationem , vel per copiosum ex pectore sputiim , vacua tiones de alvum comprimunt de clitis corticem constringendo transpiratum valde imminuunt, partim quod vel nimiis excretionibus plerumque sint spata juncti , Iartim etiam , quod materia aliorsum

ivertatur.

. . VII. Sanguinis nimias effusiones atque ejus per artem factas emissiones e transpirationem Malias utilissimas e cretiones diminuere de imbeeille re

dere observamus.

Cujus rei rationem non dissi ei te est invenire 9 nam sublata nimia sanquinisi mole demitur vis e robur solidarum

227쪽

hro Cap. VI. De pernicies earum rerum, sis excretiones

tos apertos servare transpirationem u-I S Q. Vare debebat. Igitur quam perniciosum Mirabile est, forte adstringens adiast, validas sanguinis, hutnorum vacua tinnes, ubi jam transpiratio languida est, moliri is quemadmodum longi morbiter eas dessoveantur Sc procreentiir, haudiis dici potest

S. VIII.

Diuturna orporis lites de cessalic motuum , somnus longior , ingemcuta , angor , mentisque agitatio sunt quoque ex his quae robur Muigo.

oliem lolidis auferendo transpirationem ela alias excretiones, etiam illas criticas, solennes sanguinis minium tatque retardant . Quare non mirum

est, hisce diu adfligentibus SP pravas longas aegritudines cooriri. S. IX. Positive adstringentia , quae eminentioris sunt virtutis , austero ac fixior elemento agunt , naturae humanae inimicissima sunt a quin imo

veneni cujusdam naturam in eo aemulantur, quod gravissimam noxam valetudini inserunt.

sumptum mox od celerrime in dissita, etiam partes operari , easque con- sttingendo nimias excretiones eo hibere . ita vidimus in humoptysi, vel immodico mensum profluvio, ab usu cincturae sulphuris vitrioli vel haema litis brevi post sanguinis eruptionem conquievisse.

Hujus sngularJ adsectus atque phoe-

nomeni ratio ita mihi explicanda videtur. Animadvertimus , a dato veneno , vel sortiori emetico , iit puriant , vel mer euriali medicina universiim mox membranarum, nervorum genus in consen

sum trahi stricturis affici , eam obitationem , itoniam cmnes fibrae mem. branae , qu bus vasorum compages constat, sunt elasticae, id est, a vi externancile constrrngi intur et explicantur . Nam in omnibus corporibus elasticis adest perpetuum, ut, si qua eorum pars aut expἰicatior, aut contractior fiat, ceterae omnes, etiam in extremo loco post , in illum statum declinent, id quod experi mento chordae vel lanis clarum fit. Si itaque tunicae intestinorum partem suamdam vehementi iis contrahi contingὲt per quos augim non interruetoarii generis humores perfluere, metam s

motu variisti

s uere , refluerem effluere debent i in quo motu progressivo scuti vitae ianitatis conservatio praecipue posita est 3 ita ab hoc impedito, intercepto vel deficiente& morborum ela mortis origo repetenda est.

s. X. Nihil tam valide fluida eorporis no- sti in spissat, eoagulati hostili et i

spatura a contractione liberam solidorum expansionemae systolen impedit, e tonum ae motum peristat ti- eum intestinorum destruit , quam sorte adstringens, iteratis vicibus da

tum ram plane inter se consentiunt. Jam vero

quis non videt, idem fieri posse ab adstringentibiis smam haec quoque est cau-1 a , quod ad usum adstringentium , v. g. martialium , cito pulsus immutetur, inque antea languidus durior et sortior evadat 3 qindem ipsos etiam arteriosos tubos ex membranis nervet et musculosis conflatos esse, ad quas vis medicamenti activa ex intestinis derivatur, ex anat micis cognitum est

5. XII.

Si quae alia remedia noxam humano corpori inferre possunt, atque ideo summa cum cautione usurpari de bent, eri sunt ea , quae adstricti

228쪽

eobiben , indola atque essessu

vam facultatem habent , utpote sae. iquae querit pius per inopportunam vasorum conia strictionem inaequalitatem sanguinis eire uitus, ut verbis utamur Hippocratis Lib. defati, esticiunt, ut in alia loca paretor, in alia justo opiosior san. guis seratur, ex quo talis stagris, tiones , in partibus imbecillioribus productae, gravos multas inducunt aegritudines.

Placuit mihi maxime ex veteribus eximium de adstringentibus monitum

vadunt malesa excrementa , ae retenta in

S. XIII. Omnis generis adstringentia , sive in elatia medieamentorum , sive alimentorum sint, ventrie ultra intestinorum partibus nervolis motuque gau. dentibus faelle vim Se noxam inserunt,

nec sine perieulo in alvi nimiis profusioniblis aut vomitionibus dantur quia nimium stringendo liberum ii. tum motum perimiti eum, a quo al- vina excretio plurima alia ei rea digestionis negotium bona pendent, faeile intercipiunt.

Nihil familiarius est, quam ab alimentis austeris et acidis, item duris et sicci ribus , secundum Μυρει ratem Libo dediai copiosius datis , alvum tensam et duramine aliquot dies reddi, idque multo magis fit, si diuturnior est aquilonia

aeris constitutio et corpus nimio labore exercetur , qui siccat alvumque sistit Curato quoque alvi profluvio medicamentis nimium adstringentibus , ita saepe adstringuntur et siceantur intestina, ut aeger ad duos aut tres dies nequeat excerneIe m. II. in . . ao Sem a Pobservatio est 3 compressa vero diutius alvo intestina potius sursum, quam deorsum moventur , regurgitant flatus ad ventriculum inque ructus solvuntur , id quod etiam jamdudum ab rippoerare

S. XIV. Nulli vero parti tam ineommoda est alvus constricta, quam eapiti, quod semper exinde male habet morbique ibi onsistentes infrave se unici eut contra ab alvo liquida, vel si obstructa fuerit, per elysterem subducta mox superiores partes, ut scribit Celsus Lib.

4. . . resolvuntur.

I. V. Per multiplicem in certo babemus experientiam, alvi fluxu temere adstringentibus f pptello , ita tonum viseerum fle intestinorum laesum fuisse. ut in imbecillioribus4 repletis saevinsimum illud Mehroni eum hypochon-dria eum malum suam inde originem

traxerit. Vel etiam febres lentas, me- senteri eas, aut decubitu facto ad viscera abdominis cach ex iam tumorem

pedum cede malosum , ad thoracempleuritides , ad aput poplex ias ophthalmias , ad arti eulos arthritides inde eoortas observatum sui .

g. XVI. Maior adhue perieul dysente ricus fluxus adstringentibus sistitueri aeris enim Se maligna materia intus retenta pejora mala procreat, at sunt eardialis gia , sngultus , summa anxietas, in ciuietudo , vel funesta intestinorum inflammatio , vel etiam eruentae in albam de in eruentam , quae prioris est

naturae, conversio. Seho.

229쪽

- Cap. n. De pernisiali arm rerum, qua eri retio

Certe nihil magis est pestiferum

quam adversus dysenteriam statim sisten- tibus pugnare I corrigere potius causti- eam materiam temperantibus&delinientibus convenit eamque sive flatim inter initia per vomitum', sive etiam per laxantia leniola educeteriisque balsamieadi roborantia extetne . pariter intem in

terponere.

s. XVII. Nulla in securior&pernici6sior imma ossicas sanguinis profusiones compescendi ratio est , quam validioribus constringentibus uti eo quod gravissima mala nunquam non sere in se.

quantur.

S. XX. Lothiorum immoderata profusio repente cohibita pestifera est, siquiisdem quam Deile inflammationem in utero febrem aeutam movet , vel coarctatis nimium uterinis vasis vari-ees ibi mini, in quibus concretiones polyposae , quas foeminae molas diiscunt, nascuntur, vel intercepta a guinis per uteri vasa eirculo abortiones , vel eontinua sanguinis stillicidia vel inordinatae mensitum effusio

nes proveniunt.

s. XXI. Nullus suxus tam cito iam periculose ab adstringentibus, optatis S XVJ II. Neque hujus rei causam in obscurora sit tam esse illi intelligunt,qui sciunt, aemorrhagias ab internarum partium spatiniari inde facto sanguinis ad partes uoti appulsu nunquam non pro-ffieisei. Quum veνo adstringentia spas mos non sistant , sed potius miratice

augeant, ex eo sequitur, ut vel ipsae eruptiones sanguinis augeantur, quod non semel se a saepius iterumque observavimus . vel sanguis ad alias in lautas vias eum im ne tu seratur

Mensium fluxus repente adstringen tibus cohibitus ingentes suffocatorias quasi angustias itemque ordis

palpitationes parere, vel etiam in capite dolores immanes lem ieranias . In artubus eonvulsiones & dictensiones movere solet. Conversio vero ad ambitum eorporis sanguine erysipelata

reprimitur, quam qui per an venas

fieri tot et i constrictis enim intestin libus inque primis coli, e plenioris .maioribus vasis turgidi, tunicis ac vasis languis se eonvertit regurgitat ad reliqua intestina , ubi subsistens

immanes dolores, spasmos Meonvulsivas stricturas est icit, quas plura mala insequuntur, saepe etiam lethalia praesertim, si ad caput nimia sanguinis fiat eongestio, sta sic. Vidimus eat hae ratione rudeliria aethales eonvulsiones secutas . In ventriculo ejus insationes vel etiam spasmos praecordiorum anxietates , vomitiones, singultus extremorum frigora

parit . Adhaec longa etiam vitia in quibusdam producit in farctis enim

sanguine abdominis visceribus ad ea-ch ex iam ad hydropem aduentas&me senteticas febres via panditur expeditissima.

Quam saei te expeditum est , mensum .haemorrhoidum fluxum sisterer Ha . ri A. itam arduum redimcile erit, eundem retheumatismi , arthritide a m*yς in imaue oldjnem redigere m i dem eam . rationem , quia constramis extremis uris partibus, per quas u rio fit alarum, nervosarum Putium oriuntur; quaedam inde totalem

sum suppressionemri sterilitatem vel etiam hydropem uteri sibi contrahunt. Digiliae by Ooste

230쪽

ωbibent, indola asque fictu . . a

lium motus statim invertitur versus in tur, quae etiam exquisitissimis rem eisteriora luperiora declinatur, qui mo tus a natura alienissimus si diu durat, quasi in habitum abit, aegerrime emendatur. Hinc fluit ratio , cur mala illa spas.

diis non facile cedit, nisi hie fluxus reis suscitetur. Fiunt quoque a fluore al- bovi quadam eohibito ventris intu-

modica retento vel intempestive eohibis nescentiae lumborum dolores lentaeiato men mammiaemorrhoidum fluxa tam pertinacia ac fere insanabilia sunt, nisi mox inter initia convenientibus remediis

iis occurramus.

g. XXII. Eque pestiferus est adstringentium

usus, si ruptis pulmonum vasis cruor copiosissime effunditur; nam repentina constrictione sanguis congestus spirandi auget dissicultatem, vasorum minimorum pulmonalium obstructio. nes, indurationes, in majoribus vero Polyposas concretiones progignit, ut deinde facile recurrat haemopi sis, vel phthisis &lectie febris ex pulmonum

corruptelae nascantur. Consuetae narium haemorrhagiae, si repente variis artificiis cohibeantur, in adultis facile in dolores eapitis gravati vos . e tiginem , auditus dimeultatem , vel etiam in apoplex iam abeunt in junioribus inde pectoris oppressiones, haemoptysis , difficilis respiratio, vel etiam phthis sequuntur.

S. XXIII. .. '- - ustura totus lymphaticus latex in validiois

versam medendi methodum sustineres em motum ab piatur, ,e per saliva commode potest, insequentibus eam

anxietatibus, ardialgiis syncopticis animique deliquiis vel atrocibus circa hypochondria pasmis. que febres cum artuum torpore min. genti corporis lassitudine.. S. XXV. Pejoris indolis est virulenta ex imis

puro coitu gonor rhoea, si inconsulte adstringentibus tractetur repulsa nim ad vasa lymphatica corrupta materia instar fermenti totam lymphae massam inquinat, eamque ita corrum-pit, ut tenax, viseida, actis causti- ea evadat, quae postea in parte vel glandulosa, vel in summa cute, aut

membranis stagnans atroces dolores . . noctu maxime urgentes, in Iacie pustulas, in aliis partibus pravas exul cerationes, in glandulis inguinalibus bubones, inque universo orpore in gentem languorem, lassiitudine ui

procreat.

Sibolian. Hanc universae Ivmphae corruptionem non licet tam iacile radicitus tollere , ea validioribus saepe mercurialibus opus est bene Praeparatis, ut glandularum Separtium nerve fibrosarum sortiori str

I. XXII. Quam pernieiosae sunt clanguinis repentinae compressiones , tam noxium quoq; est, si impurioris seri pro-iluvium intempestive coerceatur Huius rei exemplum dat suo albus, ouo

suppresso nihil frequentius accidit,

quam ut conversa ad habitum corporis corrupta materia purpura chroni.

ea diuin pertinaciter affligeas enascales sontes, vel per intestinates glandulas. aut subculaneos tubulos, vel per omnia haec excretoria simul, . quod praestat, teria malignae impuritatas evacuetur.

g. XXVI. In aliis et impuri vitiis ad summam utem partesque externas delati , quae inter eminent erysipelata , . arthritides, achores vel linea capitis gutta rosacea scabies , purpuram variae pustularum elimacularum speetes, nihil inconsultius est, quam corruptam materiam, quae exitum pertranspirationem affectat, variis lini

SEARCH

MENU NAVIGATION