장음표시 사용
81쪽
6 p. ' De Disserente Mor rum Ratione
regione , ubi facile corrigi, evaeuari uratu senstra Di . Plura de hae materia potest , haeret , ac si altius interioribus visceribus uerit infixa . Dein curato morbo principali secundarit, sympi mattei sua sponte desinunt, solvuntur. Tandem vero, istud sciendum est quod morbus acutus aliis acutis ceu symptoma superveniens lethalis plerumque sit, quia exhaustis iam a magno morbo viribus, alius magnus superveniens non potest tolerari. Ita phrenitis vel inflammatio ventriculi , quando supervenit a legi possunt ἐκ dissereati as Hra de
vesane mar, benigni in malignum.
S. XIII. S. XII. Morborum alii sunt vel genuini
alii eorrupti Priores suum genium typum , progressum atque effectum de-eenti tempore&ordine observant, P steriores ex perverso laborantis regimi. ne aut errore medentium alium plane pejorem morem adsumunt.
Corrupti morbi plerumque sunt seu
estus male administratae curae , si e g. intermittens labris ante correctionem vel
evacuationem materiae peccantis intem-
pessive famigerato illo chinae cortice vel alia adstringente medicina reprimitur , vel si exanthemata cum sebre sociata, ut variolae , morbilli , purpura paulo calidioribus, expellentibus praepostere tractantur, vel si solennes viatae excretiones v. g. mensum , haemo rhoidum nimiae validioribus constringentibus intercipiuntur , vel si virulen ta gonorrhoeae aut intempestivis adstringentibus aut calidioribus balsamicis praeproeere sistitur , aut excretio quaedam critica supprimitur, tunc plerumque insueta, deterioris indolis symptomata ae ordinario fieri solet , sequuntur aeum certe artis Iaboris est corruptos hos affectus pristinae suae sormae restituere . Pulchra sunt , quae circa hanc rem jam suo tempore monuit celsu Σιε.
Dantur morbi recidivantes, qui ad tempus silent, postea majori vehementia, periculo reeurrunt, partim ob causam non penitus sublatam Min eorpore adhue relictam, quae cum tempore vires sumens pejorem effectum producit, partim ob insignem partis adfectae imbeeillitatem a morbo relictam, quae prompte data aula Oceationali repetit vitiosos motus. seMιAn. Ex recidivantium numero sunt maxime intermittentes febres , si imperite quod plerumque fit , tractantur , nec fersecte sanantur . Recidivant quoque anguinis nimiae per haemorrhoides, erpulmones , per ventriculum prorupti nes, quae plerumque ob validiorem pasmum primarum viarum is nimia lan-gninis abundantia vel bilis aerimonia nascuntur . Recidivant quoque asthmata , allectus a poplectici, paralytici, capitis dolores , qui ex raptu sanguinis ad caput ob violentos in imo ventre spasmos producuntur , qui si partem a morbo priori debilem relictam inveniunt, facile periculosas stagnationes de novo ibi sciunt . Ipsa quoque expe rientia deprehendimus , quosdam ex morbis chronicis, qui sublati videbantur, recurrisse , ut icterum , hydropem, phthisin , luem venerem, corbutum purpuram in seminis maxime recidi
S. XIV. Redeunt quoque certo anni tempore, quo primum invaserunt, qui dam morbi, lihi vocati solent anniversarii.
82쪽
Nullum anni tempus facillus eosdem rii, vel adventitii priores in soli cujusdam partis vitio ducimbecillitate nativa causam suam positam habent. l Ad Ventiti pravae victus vitae ratio-
morbos revocat, quam vernum lautum l . i
nar oblanguinis copiam, quae spasmos omnibus, quae fluidorum po-emcit&sanguinis congestiones, quas ve-ltrias crasin destruunt , accepti lunt teres raptus vocarunt, ad alia Ioca rata cferendi. maxime narium haemorrhagiae, pleuriti-ldes , peripneumoniae , cephalalgiae , asth i s h.II. .mata, in autumno certo de stato mense saepius revertuntur ob congestos multos impuros humores , Mob ae H inaequalitatem frequentiorem, quae ingentem imbecillitatem partium antea laborantium denuo producit . Ita re dei in arthritides , podagra , malum isthiadicum, di arrhoea , catarrhales febres , defliiviones rheumaticae, qui morbi etiam in senioribus, imbe- 'cillioribus verno tempore stata sua anni
S. V. Alia est differentia morborum Ie-eentium , alia antiquorum S: ibi tu alium, illi in partibus magis si iidis, hi magis in lolidis vitium suum posi.
um habent. Scholion Omnes morbi recentes facilius admittunt medicinam , quam inveterat , O
quod vitium,in partibus fluidis consiliens, facilius emendari potest . quam illud, quod in partium solidarum , viscerum vel nervorum depravata constitutione haeret. Affectus quoque spasmodici qui inhabitum atque consuetudinem abierunt, uti videmus in hypochondriacis, doloribus inveteratis, dissiculter, aegerrime
Soni quoque morbi vel haeredit,
In affectuum haereditariorum numero sunt epilepsia, mania , melancholia, poplexi , qui in mala, nativa con stitutione cerebri iundamentum suum habent. Ex pulmone, si imbecillitate nativa laborat, nascitur haemopthysis, phthisic ubi a natura male affectum est nepar, caehextat hydrops cum tempore oriuntur ubi ventriculi intestinorum tubus nervos, membranaceus a tono suo plane dejectus Q ad Ipasmos ac natulentias pro tu a natura est, molestissima illa adsectio , quae hypochondriaca audit Irodiicitur . De congenitis vero morbiscribit Hippocνates Lib. II., dict. F. M. ano n. b sce-οννitIωηιαν , aegre ab ipsa ιμ
S. XIII. Alia morborum species est con
gruorum , alia incongruorum; illi dicuntur, qui ertis aetatibus, temperamento, sexui anni temporibus convenientes e familiares sunt incongrui vero appellantur , I plane hisee non respondent.
De hisce morbis tale judicium fert
ρον familia νῶι ' ον bus , quam quibus harum nullα suis una infine ea isti . Et ut rem planiorem laetamus exemplf,
epilepsa, variolae , morbilli . infantili aetati sunt maxime proprii ac facilius tum solvuntur ac leviores iunt i si vero his sce
83쪽
Cas. n. De Dibserente Morborum Mone
sce juvenis vel vir Iaborat , ob strictiorem fibrarum habitu in longe periculosior est eventus Haemorrho; desis apo-plex essenibus familiares , si rimam aetatem infestant, aliquid monstri alunt
Febres tertianae aestati conveniunt citius etiam tunc finiuntur ubi vero si alitumnus est , incidunt , pertinaci si sinae indolis itin menstruae purgationes circa quinquagesimum annum discedimi, si in senili aetate accedunt , sanguinis eruptiones gravissimae quae periculo non vacant , esse solent . Plauritides, si juvenilis aetas est, facile solvuntur, in senili aetate ut plurimum necant Plura , quae ad hoc argui nciatum pertinent, tractavimus in Disseriasione de
Diversi quoque sunt morbi ratio ue aetatum, dum cluidam in pueritia, alii in adolet centia, tu Venili aetate , alii in virili, senili otiun
Observatione digna sunt , quae de
f. XIX. Memorabile est, quod aetates tuo, proferant morbos incipiendo capi.te e superioribus pallibus , succe L sive ad alias in serio te de extremas progrediendo.
In infantia caput maxime petitur, ibique, ni in iam humiditatem Se fibrarum flacciditatem , neutiquam vero ob pulsionem sanguinis ad caseu , a natura sapiente jnstitutam eo consilio, ut per nares nimmi sanguinis copia excernatur , fiunt asta gnatrone seri actiores de tineae capitis crusta lactea , fluxiones ex auribus, epi-lepsit, glandularum tumores, parotide S, ophthalmiae , lippitudines; in adolescentia gravedines, corrax, cephalalgiae cinatate 3uvenili virili morbi magis rectoris invadunt, tum magis tusses siccae pleuritides spuriae, verae , peripneumo illae, pulmonum vomicae , phthius, circa hypochondria S praecordia passint , i dentes febres , alvi constrictiones . In prima senecta haemorrhoides fuentes vel caecae , statu lentiae, icterus, quartanae , a
chexiae , calculus renum , colicae flatu lentae in provectiori vero senectute morbi magis adhuc descendunt in ima viscera Seregionem corporis infimam, unde cor-butus , cach ex iaci stranguria , calculus vesicae , tenesmus , haemorrhoides ulceros , podatra fixa , malum schiadicum
Vona; ra , arasmus , atrophia , mictus cruentus, in forninis profusiones sanguinis enormes per uterum continἶunt.
b. XX. Morbi aetatum flindamentum suum maxime habent in dispositione olidarum partium ad motum Eadhumores commotos de congestos recipiendos.
Etenim in aetate prima, adolescente& juvenili magno impetu humores fur sum seruntur propter validum elare em tensionem , cibi postea, si ob partis iam antea adfectae imbecillitatem , sta' sin
84쪽
sii vel stagnationem ossiciunt , facile
hos morbos procreant . Quoniam autem paulatim et procedente tempore hic vigor , hic motus , hoc robur partium remittit, imo plane deficit , illud eis vitii , ut ob laxitatem partium solidarum magis humores in seriora petant descendant, ut in abdominis visceribus stagnationes , et ab his morbi chronici et imi ventris sant.
S. XXI Morborum alii sunt sanabiles, alii insanabiles ; illorum vitia magis con .sistunt in partibus luidis, quae faci. I ius emendari post uni r horum ausae in tanta labe vi lcerum positae sunt,quae medicina nulla superari potest.
lia esse . Quid enim opus en de his, quae in eurabit ι facta sunt , amplina tra Iaν Achae saeere multum refert 'nsdem enim profesoni est, Hrae cognoscere . Non in ηἰm fieri potest is inter se dirimantu .
oportet enim euvabilia ita erassare, ut ne inemrabilia fiant . ea intelligenιἱ , squam maxime prohibeamus , ne ad hae de .
In morbis insanabilibus praecipui sunt hemiplexi vel paralysis inveterata, si r-ditas et gutta serena, antiqua, hectica ex viscerum corruptione, hydrops ascites ex induratione viscerum , cachexi a scorbutica ex corruptis visceribu , hydrops cooris ex polypo cordis vel va- sorum pulmonalium , cordis palpitatio vel asthma ex polypo , calculit renum per plures annos affligens, mania inve . terat , cancer exulceratus, spha celus a causa interna , podagra haered uaria ς' norrhoea inveterata ex prostatarum fistulis, exulcerationes pili monum fistulosae calculus vesicae , exulceratio vetus uteri, clitoros et sterilitas ex polypo vasorum uterinorum , arasmus senili f.
S. X XII. Distinctio inter morbos sanabiles &
insanabiles non caret suo usu in medi.
PIurimi ex morbis sunt salutates nonnulli etiam exitiales t illi resti tunnt hominem pristinae secunda valetudini vel etiam corpus praeservant a gravioribus malisci hi ad pernielem vel destructionem corporis vergunt.
Morbi salutares dicuntur , quia salisetarem habent exitum , dum motibus suis extraordinariis et vehementioribus a causa perniciali morbida corpus liberant qaiatenus eam sive discutiendo sive serat sejicsendo a corpore removent.
g. XXIV. Morbi plurimi ex alii taribus soI-vuntur excretionibus , sive languinis per varia exere toria, sive propullione excrementiti humoris ad habitum cor. poris, vel per sudorem aut transpirationem auctam, sive per crebriores dejectiones.
pra es ara sunt, quae hae de re prodi
. Non omnes morbi, qui cum excretio nibus junguntur , salutari semper fine atque ense tu gaudent , sed ii tantum , qui cum levamine fiunt et causam , a qua motus morbo orti , evacuant et sis videlicet morbi non tam aqualitate vi itiosa et motu inordinato, quam a capi nimia vitiosae materiae nascuntur.
85쪽
8 cap. VI. Dei errat Morborum Ratione
S. XXV. Ivioribus morbis superveniunt, ut sunti phrenitis inflammatio ventriculi ae Ex morbis salutaribus eminet maxi- lintestinorum , vel illae sebres atque me febris, quae summum praesidium medicina saepius est eorpol illudque
non tantum causa morbifica, sed&a graviori morbo, imo morte praeser
Praeclara sunt , quae refert celsis de clepiade , quod febre ipsa praecipue se
ad remedium liti professus sit, aib. . cap. mi scribit et febris , ωο maxime miram, deri potes , saepe ναsidio en Sanguis enim, cum in febre maJori celeritate per omnis generis tubulos sertur, ipsas periculosas ases, stagnationes sensim paulatimque resolvit, humorum nimiam copiam consumit, obstructa Meonstricta excretoria, tubulos tandem aperit, liberum sanguinis, humorum reddendo circulum , omnes suppressas evacuationes restituit. Quodsi itaque haec facit, utique talis labras salutaris dicenda est . Porro omnes febres, quae cum levamine ad partes extremas materiam nocentem exturbant , ut sunt variolosae , morbillos , purpuraceae , arthriticae , Catarrha les, quas dejectiones copiosae comitantur, durare quoque morbi sunt Pleraeque etiam intermittentes febres , si sibi relinquuntur,m remotio causae mor-bificae arte adiuvatur , non ero praepostera medicina aut diaeta impeditur , saluti istisdio potius sunt corpori quam detrimento is corpus ab aliis gravioribus malis vindicant. Maxime omnium vero febres catarrhales eum tussi cum oryza junctae , omnium saluberriucunturmae sunt.
excretiones, quae a gravissimo animi affectu, ab adsumpto veneno, abile caustica, a gravi laesione externa par tium nervolarum, a vermibus intestina rodentibus aflitibus, ab hernian carcerat , a nimiis doloribus fiunt, quia omnes hi mo ibi & motus morbosi non ita sunt eomparati, ut eausas removeant, sed potius laesiones gravi tes reddunt vel necant ae in extremam 1erniciem ae imbecillitatem vel universum genus nervosum velisertae pars tonum ac robur praecipitant.
S. XXVI. Morbi febres, quae ad exitum de
summam perniciem tendunt eorporis, sunt, qui a vehementiori inflammatione, a partium nervosarum corruptione Ἱρhaeelo interno nascuntur
Ex hisce jam omnibus claristrine ap-l arere arbitror, quanta cum cura o-ertia motus , qui in salutarem finem tendunt is ui perniciem adferunt sint distinguendi; nam in illis naturam adjuvare, ejus negotium promovere debemus, ubi pestilens error est , si ejusmodi motus sine respectu ad causam statim sstamusci cum contra praniqia
Ies omnes motu . cui aDhil salutare praestant , ac vires mastis exhauriunt
utique protinus, sedandi, profligandi iunt m
g. XXVII. Distinctio etiam non exigui usus in
medicina admittenda est inter morbos frequentiores, rariores. Priotes dl-cuntur, qui erebrius Here omnes homines invadunt, posteriores tales sunt, qui rarius&tempore&numero
Omnes quidem morbi in genere a riores sunt , id est , minus requenter homines infestant , si consideramus an tum rerum insalubrium & nocentium
86쪽
lectum atque expositum est , copiam iCausam hujus peculiaris phaenomen jam
supra attulimus , quia nempe ea est insaluorium rerum indoles, ut non proxime sed potius remote tantum dispositive morborum generationem quidpiam conserant, atque etiam ex his plures causae ad
partium olidarum tonum naturalem destruendum conspirarem concurrere de-b an . Sed tamen neque tam rari sunt
quidam morbi, quia plures frequentissime in praxi eveniunt, io semel, sed
saepius homines per omnem aetatem excruciant
f. XXVIII. Inter frequentissimos morbos, seu potius et sectus morborum, qui jugulant Me vita tollunt hominem, est interna viscerum eorruptio, sphace
latio. Seb.IIνα Quo rarior est sphae elus in partibus externis , eo frequentior est in internis nam nec ulliis sere hominum , qui morbo naturali moritur non violenta vel celerrima morte perit, est, qui non ex putrida & sphaceios corruptione partium internarum moriatur , quod iis quidem ui ramus vel plane numquam morbis deunctorum hominum cadavera dissecuerunt , ionotum videtur, neutiquam vero iis, qui kequentius hisce exercitiis inter
S. XXX. Frequentiores etiam sunt ii morbi qui eertis locis ob peculiarem et lieonstitutionem, situs regionis, aquarum Se alimentorum naturam familiarissimi sunt.
Ita in Wessphalia requentiores sunt
peripneumonia , quartana, hydrops Qui loci marina incolunt, vel diutius in mari versantur , corbutum vix effugere possunt. Qui dulci , farinaceo victu utuntur , in febres putridas , malignas lumbricos , purpuram .exanthematam aliana facile incidunt qui indoeisi ludotis degunt, creberrime intermitte tibus iisque anomalis exercentur.
g. XXXI. Frequentissime quoque .graviter
homines Iaborant ex vehementia animi pathematum.
I. XXIX. Moibi frequentiores ii sunt, qui a
causa communi, nempe aeris constitutione fiunt, et maxime a transpiratione prohibita suam originem habent Ita saepius intra anni spatium invadunt plures simul divexant catarrhi, e ryzae , pravedines , tusses humidae eat arthales febresae rheumaticae, ite aedi arrhoea , cephalalgiae , variolὸς Mitin morbilli, febres intermittentes, prae 4 aeemmae remi:ntius aegretant , desertim te manae, dolores artuum&idivariis incommodis conqueruntur, si si egenus plures. gravidae , vel eo tempore , quo menses, sinstant ι multoque mastis assii untur, si Tom. II. ISιλοlion Nullus sere gravior morbus acutus vel chronicus est, quem non soli animi affectus, multo vero malis cum aliis causis; uncti exeitari possunt: inde enita apo-plexiae , pilepsae , mopthyses , narium haemorrhoidumque effrenes haemorrhagiae, sebres inflammatoriae ventriculi, ardentes, cholericae, abortus mensum haemorrhoidum , alvi, sudoris stippressione irae exinde gravia pathemata, cordis palpitationes, tremores, animi deliquia oriuntur
Prequentiores etiam sunt morbi qui ex pravae digestionis vitio, item ex mensium vel haemorrhoidum dele.ctu vel suppressione Miuntur.
87쪽
ga Cap. VI. De Dissereme Morborum Ratione
deficiunt vel supprimuntur , aut planelli, phthises Humbrici , spasmi vpse in senioribus cessant . Crebrius quoque chondriaci . Rariores etiam sunt apo-hassciuntur homines ex pravae digestio iis plexiae, hemiplexiae paralyses, inania, vitio, cruditatibus prima in regionei gutta serena , melancholi , pilepsia magnantibus, inde enim nausea , colicae chronicaci rarior quoque est vera phthi- flatu lentae diar rhoe cum torminibus Isis et ast lima spasmodicum , rarior hy cephalalgiae, vertigines , vigiliae, spasmildrops et icterus niger , morbus niser praecordiales, inflationes ventriculi, res hypochondriorum,alvi adstricti iones; adfectus enIm hypochondriacus dicitis relatum est, si illium, frequens familiare , quod plures homines per multos Minoa tiotidie divexat et excrucia
f. XXXIII. Notabile est , quod morbi sabiit a. res, id est, qui ad aruiem machinae
tendunt, longe frequentiores sint quam qui in ejus perniciem cedunt
Divinae sapientiae , tamquam architectici corporis humani , hoc beneficium debemus , quod plurimi , qui requentissime homines exercent , morbi libeetent corpus a gravissimis malis , dum materia vitiosa vel corrigitur , vel perconVenientia, em uiatoria excernitur quales sunt illi spasmi&affectiones modibos , quae circa mensum vel imo thoidum fluxum infestant , item omnes catarrha Ies et heirmaticae febres fluxiones, coryzae, tusses humidae , di arrhoe , intermittentes sebres , vari
lae , morbilli , arthritides , aliaeque se-hrium species.
S. XXXIV. Rariores sunt morbi, qui ratione aetatis , temperamentiis structurae partium incongrui , ut di throni ei
Ita infantibus vel pueris rarius vel plane non eveniunt podagra , apoplexia naemoptyses, vomitus cruenti, vel sanguinis ex haemorrhoidibus , vel utero rosusones, nec non maniae, melanch iri senibus vero rarissime accidunt hae-mopthyses, pilepsiae, variolae, morbiI
et vescae calculus ἰ item lepra, scabies malignari quia dis hi morbi non tam facile oriuntur , sed summam imbecillitatem et dejectum robur partium ea rumque magnam labem et corruptionem , et sanguinis ac succorum maximam dystrasiam , et viscerum obstructionem , quae non tam facili negotio
ingignitur, subandicant f. XXXV. Differentia inter morbos raros frequentes non ea re in thera pia suo usu , discimiis enim exinde naturam earum rerum, quae frequenter graviter nosti corpora assiciunt iique inimicae sunt, ut majori cum cura ea
S. XXXVI. notus generis hin animi comm .
tione , aeris repentinae mutationes
frigus, acida, lacticinia, quae excretiones menstritas, alvinas, quae pereutem fiunt, suppii munt, intemperantia, nimia voracitas , sedentaria vita.
Dantur quoque plurimi ex morbis qui stato tempore, certo mense, cire lunae mutationes, vel certa septimana, die, vel etiam hora determinata redeunt, mi vocari solent periodici ; alii vero sunt morbi simpli
Dii serunt periodici a recidivantibus morbis, sui hi non servant periodos autut variis de causis revertantur , ne que confundendi sunt periodici cum O
88쪽
mittentibus j nam dolores ex calculo item colici , arthritici remittunt quidem, raro tamen certo ac definito rumpore re
Scholisn Saepissime occurrit in praxi , quod interceptas sanguinis per menses haemorrhoidas excretiones excipiant hemicraniae vel ophthalmico hemicraniae , donta l-giae, talgiae, it capiti erysipelata pe- Omnes affectus per iudici habeo tiodica, neque minus in pectore asthma
suum fundamentum in motibus pas. modicis, quare&omnes morbi iras. modici, qui inaequalem circuitum n guinis ejusque congestionem in partibus efficiunt, sunt etiam periodici,
inter hos primas partes tenent haemorrhagiae. μι-- De mensium, haemorrhoidum fluxu res jam satis nota explorata est , quod
statas periodos servent , neque ignotum est, has sanguinis excretiones semper cum spasimo partium externarii mi lumborum, quo comprimitur sanguis versus uterum lanum, fieri , quia abortus etiam cum spasmisis nimiis uteri haemorrhagiis invadunt, etiam illi inter affectus periodicos iure meritoque sunt referendi. Nam in recens nuptis non raro tertio mense de circa orditiarium fluxus menstrui tempus , exactissime etiam septimana re Dpondente, non semel vel bis, sed saepius
ter quater, imo ultra re zurrunt. Ita quo
que multiplici experientia compertum est narium haemorrhaeias, haemopthyses dari menstruas, Temper cum extremorum refrigeratione, constrictione invadere , neque rarum est , vomitu cruentos intra certum mensis spatium is seminis, quibus menses suppressi fuerint,
S. XXXIX. Quando stataeae solennes excretiones sanguinis per nares, smorrhoides vel menses non respondent, Palpasmis fiunt sanguinis humorum ad partes infimas congestiones, Varia inde pathemata convulsiva a Lmodica, dolorosa periodica nascun
. iaspasmodica, tusses convulsivm vio-ilenti Circa praecordia ero graves an xietates , dolores , cardialgiae , inflationes ventriculi ructuosa , vomitus, sitis cum ariditate linguae , ingentes dolores circa lumbos os sacrum fiunt , quae o mnia periodice eveniunt, exacerbantur . Dantur quoque ex mensium desectu epile ae motus convulsivi periodici, circa mensium maxime fluxum provenientes postea singulis diebus certis horis. redeuntes . Neque minus ab eodem sonte hysterica pathemates per periodos recuse rentia , producta vidimus.
XL. Cum spata maxime familiares sint
ubis nervo musculosis ventriculi duintestinorum, non mirum est. eos morbos, qui ex spasmo primarum viarum riunt, periodos, stata sua tempora irpissime servare. μι- νοῦ Ita dolores cardialgici, colici saepe certis horis recurrunt de die. Vidimus, mitus biliosos singulis pleniluniis recum 'rentes per aliquot dies cum summa angustia, anxietate, virium prostratione . Vidimus quoque ex spasmo duodeni icterum singulis mens bus dominica die recurre stem , per aliquot dies perdurantem Vidimus non semel, sed saepius iterum-Ple exprimarum viarum vitio, cruditatibus inde pro pullulantibus periodicas tusses, winfarctus pectoris certis horis de die vel nocte redeuntes, item vertigianes, cephalalgias certis horis ingravescentes Febres
89쪽
cis V De Disserente Morborum Ratione
g. XLI. Febres intermittentes statis laeterminatis diebus, imo saepius horis redire notissimum cst.
Paroxusmi intermittentium etiam soboles simis pasmorum , qui ex prima regi Me veniunt, postea partes extremas corticem corporis, cutem .subjacentes musculos constringunt, sanguinemque ad interiora repellunt, ubi anxietates, diffi- 4 illatem respirandi parvit m ac debilem pulsum exficiunt, donec niotu in contrarium facto a centro ad circumferentiam
validiori . hi motus spasmodici discutiantur.
Periodico tum morborum causa perperam interno agenti, quod determinat tempote motus pra stet , vel sermentori in bifico aut aetheris peregrini per lunas vel sidera influxu adscribitur; sed potius partium imbecilIitati, quae stagnationi corruptioni humo .ris, inde producto spasmo occasionem subministrat, debetur.
Supra jam in cap. iii. s. a . 28. ' o. t. latius deduximiis, palmos semper re-jino uere post se quandam imbecillitatem, quae deinde tacite ad stagnationes occasionem subministrat, ad motiis jam adsuetas fibras perducere potest , id quod etiam suo calculo adprobare videtur Galentis in
Iib. II de differens iis febνiam i iam omnesaee essione aegriιωdinum ex membνονιιm diser Dione male aspecta artum habere pνοdidit. Atque etiam anter certas, statas leges microcos micas referenda haec est, quod natura ad partes infirmas maxime humores ablegare soleat, praesertim si illa inspalmis ac motibus violentis est occupata lis frequentissime evenit, quod in hisce partibus quae scarificatione vel in eisione
venarum aliquoties affecta fuerunt, certis te meorum intervallis, idque ex re dun dantia humorum , tensivi iungitivi d lores ac languores ibi percipiantur . O servavimus, a contusione dorsi scapularum circa aeqiii noctialia tempora in partibus affectis ingentes dolores retrii duisse. Si dens vitio laborat & cariosus est, ne i-le recrudescit dolor intra certum temporis spatium, praesertim circa vesperama exemto autem dente omnis dolor consistit. Id quod unicum exemplum non potest deducere ad cognitionem causalem rcpeti tionis ebrium inecessario enim statuenda videtur mala in primis viis diat hess, quae infirmitas stagnationem, motum hum ris iacit, ii postea causa febris em sublata vero hac prava diathesi, vitio partis correcto necesse est, ut motiis ciebris
Morborum periodicorum ea usae in. vestigatae larissime medentem in-st tuunt, quod non valentiora remedia, quae spasmos concitant, neque
optata v narcorica , omniaque ea ,
quae robur partium infirmant, locum habeant, sed potius roborantia, eris vina , item diaphoretica cum elemeniatioribus a nodynis mixta magnum Io. latium adterant.
Pessime periodie affectiis tractant tirpraesertim si adsuefacti labitii ades snt, l=er alentiora metica , purgantia sudorifera haec enim omnia robur partitim valde infirmant , de spasmos magis adaugent , tantum abest , ut eosnstant . Deinceps ea est rat ci atque indoles motitum adsuefactorum , ut a leviter nocente causa revocentur , cui removendae tam valida remediorum genera minus quadrant . Neque etiam expedit , dolores vel convulsiones sortiori medicina sedativa tractare , quia in nrincipio quidem allevia mentum
qiioddam praestant . postea vero p pter
90쪽
me infit initate in , qtiam partibus nerv Imiter inhaerescat, atrocia ventris torm Iri, inducunt, pejoris indolis fiunt,4 crebriori usu tacite in cachexiam , tumores redemat os ac lentas febres aegros praecipitant.
na, cardialgiae periculosae harum partium inflammationes , singultus , diar- rhoeae oriuntur . Ex quo intelligitur quantii periculi omnes illi moibi ha beant , qui ab exterioribus ad interiora convertuntur , id quod jam olim probe
rationem habet . Et quod de erus pelate hie in ictum est, id de omni affectu ex interno , qui cum quadam inflammationemdolore jungitur , intelligendum venit . Quod vero tantum periculi hi morbi alant, id ex eo fit , quod materia morbilica virulentae indolis ad interiora relegata nervosas maxime partes obsideat, in quibus gravissima pathemata producit, nec tam facile ex iis urincarnosis nervosis Iandulisque', cujus sus evelli potest . Quapropter oportet generis sunt erysipelata , bubones vene-lutique medicum hos omnes moibos
Datur etiam singularis species mor. tum , in quibus ad externas partes propulsa materia peccans stat onem suam relinquit, ad interiora reveristitur, k hi voeantur retrogradi vel retrocedentes.seholian
Variant multum inter se se, retrogradi qui adpellantur . Quidnam enim ex iis ad summam cutem , ejusque se Perficiem
tantum seruntur, ut sunt morbilli, vari tat , Purpura , scabies , crusta lactea quidam vero profundius inhaerent partibus rei, pestilentiales, carbunculi, tumores podagrici , venere , edemato , antiqua ulcera.
Retrogradorum morborum pessima est ratio atque eventus, quia materia
ad superseiem corporis detrusa indolis subtili otia salin su Iphureae postea ad interiora delata nervosas palle, occupans gravissima pathemata excitat Sehallan
Quodsi enim materia retropulsa ad terebrum ejusque membranas delata fuerit, graves affectus capitis, ut phrenitides convulsiones pilepticae, lethargus, hemiplexia, Phonia , gutta serena, mentis&memora alienationes facile suscitantur . Si vero ad praecordia delata nervosas ibi satietat partes, graves pectoris morbi, ut asthma convulsivum , tussis ferina, catarrhus suffoeativus, difficilis&aegra cum anxietate, angustia spiratio ingens virium collapsus resultant. Si equi facile ab exterioribus ad interiora revertuntur, cautissime tracti re ab omnibus iis, quae ullo modo repellendi facultate pollent , uti sunt externa constringentia , item purgantia , metiea , sanguinis missiones quae ab ambitu corporis humores revocant , abstinere . Contra nihil praesentius est, quam ejusmodi in morbis corpora in perpetua leniori aequabili transpiratione servare omni modo a topicis bi ca-
Morborum alii sunt eogniti sive manifesti, alii incogniti sive occulti i illi dicuntur, quorum causae cognitu faciles sunt, hi vero vel novi sunt, vel
eorum natura, causae, eventus adhue latent