장음표시 사용
201쪽
Zodiaco lunari, connectenda sunt lineis curvis sicut signa Zodiaci) ita ut linea curva suprema Fig. LXXIX. quae alias esset D. sit initium primae diei a novilunio. Linea A. B. quae alias esset V. G. sit septimus dies
C. D. nonus dies, E. F. undecimus dies a novilunio sit; ac tandem linea ultima A. siti tus, εἰ dies Plenilunii. Hoc peracto iterum in ltero latere incipias a suprema parte deorsum pergendo, ita ut linea A. B. sitati dies a novilunio, C. D. 23. E. F. 2 s. ac tandem Iinea curva A. 28. dies no Vilunio. Hos dies scribe h latere in tuo horologio, ut in Fig. LXXIX. vides , eX una parte , novilunio ad plenilunium, & ex altera parte a plenilunio ad novi lunium. Horas autem intra horologium sic in scribe. Ductis curvis lineis sume initium a linea horae duodecimae, & scribe in si premo arcu ubi alias est: S. Zypharam duodecimam, in secundo arcu ubi alias est Io. gradus T. &hic studio ob parvitatem horologii omissus est Zypharam primam, in tertio secundam, in quarto tertiam, in septimo sextam, ubi alias semper positum est signum V, Et sic procedes in aliis ; ubi aperte vides, quod septimo die a novilunio hora sexta luna sit in
In hoc horologio nolui omnes dies v novilunio exprimere, sed solum alternas omiu
202쪽
sa una , ne consussionem faciam , & illas in margine notavi luna crescente, & luna de
Quod si igitur supra quamlibet lineam in horologio Zypharas descripseris , iuxta Fig. LXXlX. ins ribe postea in margine diem a novilunio, ubi alias solent Zypharae poni,&quidem luna creicente a dextris, luna decres ente a sinistris. Arcus primus qui est SE
seu prima dies a novilunio, est idem cum i s. qui in altero latere signatus est. Notandum est, quod arcus dierum v novilunto usque ad marginem debeant extendi, non autem lineae horaria'.
Primum adverte, qualis sit dies Inovilunio, & quaere illam in margine , qualem arcum designat; ubi umbra hunc arcum secat, S nota qualis Zyphara adscrjpta sit,illa enim Zyonara vera hora est. Ex. gr. Hodie est dies quintus h novilunio, umbra lunae in horologio ostendit mihi li. neam horae quartae post meridiem astronomicam. In margine quaero diem quintum a novilunio, & video ubi hic arcus , & linea horae uuartae se invicem secant, esse adscriptam Zypharam 8. Igitur die quinto , no .vilunio hora octava ostendet umbra lunae lineam
203쪽
lineam horae quartae astronomicae. Et sic de aliis. Fateor horologium hoc pluribus errori-hus esse obnoxium , & aliquem vix posse accurate scire horam noctis ς Attamen os bendere volui, non esse impossibile , fieri hor is logium lunare nocturnum. Ego henevolo Lectori suadeo . ut relicto hoc horologio nocturno prioribus portatilibus utatur, praecaeteris vero quinto, & sexto superius descripto, quae firmari, & trahi fenestrae assigis possunt, quibus Sego utor. Haec etiam de die ope solis usui esse possunt.
Appono pro appendice sequentem tabulam, ex qua quilibet homo, sive parvae , sive magnae staturae sit, scire poterit horam diei ex umbra staturae suae in regionibus Elevat. pol. 48. uti in Ba varia , Austria , Hungaria, Suevia , Tyroli &c. modo hene instructus
supponenda servaverat. Supponitur autem imo cuiuslibet hominis pedem unum esse sextam partem suae sta
204쪽
thuainem non habent, debebis in obsesne aliquid addere, donec aequent. Supponitur ado, pueros,etsi parvae statur sint hahere tamen pedes, & calceos, quorus sex si tu e m fgam Dciunt. Ego suadeo , ut, tabula tequenti secure uti velis, baculum geste ', qui midiam tuae staturae longitudinea hibet,& illum in tres partes , seu pedes divioris. Hoc baculo umbram tuam sempermeti rei quot pedum sit. De n quaere in se- Dquenti ta uia, quam semper tecum in libello
PDrtes, diem iniensis, & numerum datorum
pedum. & videbis superius in fronte horari diei, sive ante, sive post meridiem.
205쪽
206쪽
207쪽
Scire cupis in prato ambulans horam diei. Ex. gr. die as. Septembr. Accipe haculum tuum gestatorium in tres pedes divisum , &metire umbram flaturae tuae detecto capite. Posito umbram illam esse 9. pedum, & quidem tempore matutino. ingrediens tabuislam q uaere in Ima &ada columna diem Σφ. Sept. & ex adverso numerum 9. Videbis supra hunc numerum horam lomam mane,&horam adam Vesperi. Vides, quam commode hac tabula sciri possit hora diei quo cunque tempore 3 Notandum est, si dies, quo horam scire cupis, in tabula non est expressus , tunc sume illi proximiorem. EX. gr. die I 8. Sept. scire cupis, quae hora sit; hic dies cum non sit expressus, sume a 3. Septembr. & horam scies.
S. XI. De C lindro horas planetarum diur
Rogatus sum per litteras I viro alicuius autoritatis, & in Mathesi peritissimo, ut si- bi mitterem tabulas altitudinum solis in horis
208쪽
ris planetarum. Has cum in nullo libro ma. thematico legerim , nec mittere potuerim ;exinde ansam accepi, ut tales ad Elevat. pol. 48. ipset ne locomposuerim, &Οye artis trigono inetrica: sequentes tabulas calaulaverim.
Quod si igitur pro diurnis horis planeta. rum Cylindrum facere cupis, utere sequenti tabula, & transfer in illum altitudinem so lis eo modo, quo doctus es e formare Cylin drum oro horis astronomicis. Cap. IV. art. I. I. I. Fig. LXIl1. cum hoc solum discrimine, quod ibi maxima alticu flo solis sit hora n. Hic autem sit hora 6ta, cum totus dies naturalis sive sit longus, ut in testate, sive brevis, ut in hyeme , plures horas planetarum non habeat, quam i a. quae immediate incipiunt ob ortu solis.
210쪽
I 4 Notandum est, quod in praedicta tabula scripserim, ortum solis in S. esse hora in absolute, cum sol eo die oriatur hora ψta dc
. min. Sciendum tamen est , de minimi non curare Praetorem, & consequenter min. esse dissimulanda. Quod si autem or tum solis accuratissime scire cupis eo die, tunc ψ. min. addere, & in occasu demere debebis. Et e contrario sole in illa 4. min. in ortu solis ab hora g. clemere, & in occasu addere studebis, S tunc persectissime in o. mnibus minutis ortum, S occasum habebis. Ego censeo, illa a. minuta in horis astronomicis esse attendenda , non autem in horis planetarum, quae subinde longae, subinde par vae sunt. Volebam tamen hoc insinuare, ne
henevolo Lectori risui sim, &alicujus impe
Upus praedicti Cylindri horas planeta
rum dium s monstrantis. Facto huiusmodi Cylindro pro horis pia ne tarum cum suo Indice stans sub dio, mo ve indicem ad diem mensis . & apex osten. det tibi horam Planetae. EX. 2 r. die a I. Jun. sole in V. mane scire cupis horam planet Primo move indicem ad signun Si. Secundo observa apicem styli, qui ad lineam ductam ex 37. grad. incidit ex quo Vides. tunc id m-poris esse horam tertiam planetae, sed jam fini.