장음표시 사용
121쪽
tribunalia vos rapiunt ' Nonne ipsi blasphemant aut actione sua dissumant honorificum illud nomen, de quo Christiani vocati estis S. Audite fratres mei dilectissimi. in Probaturus jam quam
foeda sit atque ideo sedulo fugienda personarum acceptio, sudilorum altentionem excitare audite), eorumque benevolentiam Sihi conciliare fratres stilecti enititur.
Nonne Deus elegit pauperes in hoc mundo, cet. in Primam
rationem ad thesim suam firmandam repetit ex singulari benignitateae dilectione qua Deus pauperes prosequitur, et quae in eo maxime
enituit quod potiori quodam modo ipsos sibi elegerit εξελεξατο
Aor. Med. ad hoc ut essent fide clivites. et heredes illius regni quod repromisit diligentibus se. Hanc porro rationem sicut et duas Sequentes Apostolus per hujusmodi interrogationem quae astirmativum responsum expostulet, inducit. Qui procedendi modus quadam emphasi non caret, et ad certitudinem rei magis inculcandam conducit. - Deus autem pauperes elegit non quidem ad Gesurionem ceterorum, sed tamen potiori quadam ratione : nam eos et maturius et majori numero vocavit. Quod PAΠLLs I Cor. I. 26 sqq. testatur : Videte enim vorationemveatram fratres, quia non multi sanientes secundum carnem, non multipotentes, non multi nobileS : sed quae stulta sunt munia elegit Deus, ut confundat sapientes : et infirma mundi elegit Deus, ut confundat fortia : et ignobilia mundi, et contemptibilia elegit Deus, et ea, quin non sunt, ut ea quae Sunt destrueret : ut non olorietur omnia caro in congyectu ejua. Sive cum editione Complutensi πτωχους του κοσμου legeris, Sive mox οῦ τω κοσμω. quae Sane lectio auctoritate destituta non est, res eodem sero recidit. In priori casu Genitivus est lame dependentiae, et intelligendi sunt ii qui in hoc mundo pauperes sunt :Gallice pariter diceres : les pauvres de la terre. In posteriori vero ea su agnoscendus est Dativus judicii, et τω κοσμω ii sunt qui judicio mundi pauperes reputantur.
divites in fide, eι heredes regni, cet.) Exprimitur ad quia pauperes Disitirco by Corale
122쪽
mmundi Deus elegerit. Non enim ad modum apyositionis verba illa accipi possunt, quasi dicere velit JAc BUS tunc Deum elegisse pauperes , quum divites in fide essent. 0uod evincit vel illud additum : et here 3 restni : nam manifestum est Deum neminem jam heredem regni elegisse, Sed eligendo regni heredem fecisse. Nistendo ergo facit divites in fide, ait AucusTiΝΓs 13. sicut heredes regni negit Deus fideles, sed ut sint, non quia jam erant. α Nihil
ergo hic habent Pelagiani, ut recte animadvertit CORNELILS A LAPIDE ad h. l. , quo probent sidem esse ex nobis, non ex gratia Dei, quasi ob fidem viribus naturae elicitam Deus fidelem eligat, infidelem respuat. D- Nec nos movere debet carentia Verbi quod Subjectum cum Praedicato conjungat: nam praeterquam quod usitatissima sit verborum ειναι et γινεσΘαι ellipsis, verbum eo.εγοαρα ex illorum claSSe est quae duplicem admittunt Accusativum , unum subjecti et alterum praedicati revius Structurae apud LXX interpretus I. Reg. Ill. 8 cxemplum
D.ασια hic est abunde instruetua, ut Eph. I l. 4. De Valore praepositionis G in hac et simili locutione notat WAHL 2ὶ: α Suspensum interdum est ευ , sequente nomine statum indicante, a verbis, ad-Joetivis ei participiis qualitatem designantibus, ut, qualis appareat aliquis in conditione aliqua indigetur. - Vox η βασὐεια, pro qua saepius η βατ δεια του Θεου vel metonymice ni βατ δεια των σφανων. alia atque alia significalione in libris N. Τ. legitur. Imprimis enim de adventu et restrio m3siae dicitur Mali. III. 2; Luc. X. 9. etc. tum, et quidem frequentius, de societate visibili a CHRISTO in terris sundata, sive de praesentia temporis Mesraia, necnon de rebus ad ipsam se tinentibus. Insuper, speciali quodam modo, per Metonymiam adjuncti pro subjecto, de ratione vitis in illo regno Dei instituenda Bom. XIV. 17 et i Cor. IV. 20 adhibetur. Donolat tandem vitam in a ternum beatam Act. XIV. 213 : ct hanc ultimam significationem in praesenti loco oblinet vox η βασὐεια, quae proinde re non differt ab illa corona vitae cujus Apostolus Supra I. 12 meminit. Ibi pariter quinam per diligentes Deum intelligendi essent, exposuimus. - In Genitivo Pro nominis Relativi ης cernere est Altractionem, scriptoribus saeris usi-
lὶ Lib. de praedest. Sanctorum, cap. XVII. 2ὶ cluris F. T. ad voe. εν. Pag. lGη.
123쪽
tatissimam e qua nempe sit ut Relativum ponatur non in casu quem postulat Verbum ad quod illud pertinet, sed in casu obliquo antegressi Nominis l . Cl. VASQUEZ 23 ex praesenti loco probare contendit electionem emcacem ad gloriam ex meritis gratiae praevisis fieri. Neutri tamen Sententiae verba IACOBI savere putaverim.
p. G. Vos autem eaehonora3tis pauperem. Apostolus huic,
qua Deus pauperes prosequitur, benignitati ac dilectioni, contumeliam qua egenum assiciunt quotquot personas accipiendo ipsum diviti inique poSiponunt, nervose opponit ly). Quam vero inordinata esset ac damnabilis hujusmodi agendi ratio, concludere unicuique pronumerat. - Nomen του πτωχ'ν reserendum non est ad definitum illum pauperem quem exempli causa vers. 2 dAcOBL S introduxit, sed collective signisseat et totum pauperum oenua designat. - Aoristo ητιματατε non aliam vim quam Temporis historici iterum tribuerim.
Nonne divites per potentiam opprimunt vos, cet. in Argu
mentatur nunc ostendendo dixi tes indignos prorsus esse qui pauperibus praeserantur, propter Odiosam nempe ipsorum agendi rationem tum respectu proximi set est secunda ratio , tum respectu ipsius Dei : quam tertiam rationem Vers. seq. exponit. - Iam vero non putaverim eum ESTIO verba IACOBI de solis divitibus Christianis esse intelligenda. Quamquam enim ad illustrandam propositionem suam exemplum divitis conventum sacrum adeuntis, ac proindo Christiani, allegavit, non ideo tamen putandum est ipsum eam tantum personarum acceptionem, quae in locis Sacris fieret, prohibere voluiSse. Rus quippe verba v. prorsus generalia sunt, et vitium illud in universum clamnant. ταλιαστευειν τινος est dominium eaeercere contra aliquem. Praepositio κατα, quae hujus Verbi compositionem ingreditur, translatam notionem suam obtinet qua, ubi cum Genitivo casu construitur, de directione hostili adversus aliquem usurpatur. Cf. Aci. VI. 15;
Rom. VIII. 35. - Κροηριον proprie est jussicium si Cor. VI. 2. 43; saepe tamen dicitur de loco ubi judicium excreetur, sive de tribunali;
124쪽
et hoc sensu vocem κριτηριον in praesenti loco Syrus interpres intellexit. vertit enim : et q. o. domus judicii. Porro audaeos conversos ex parte popularium suorum incredulorum, maxime clivitum, innumeris vexis ac persecutionibus obnoxios fuisse testantur l,UCAS Aia. VIII. 1: XIV. 2l: XVII. 5 sqq , et ΡΑ Γs ad IIeb. X. 55, 14. Divites vero Christianos non ea , qua par erat, sollicitudine ei charitalo erga fratres suos egenos asseclos suisse, tum ex insta cap. V. 4. 6ὶ dictis, tum ex 1 Cor. VI. 1. 8 abunde constat. Nec inconsulto specialem de judiciis mentionem IAcoBΠs injecerit : non erant enim tunc temporis nisi tribunalia Genlium : PALLΓs vero jam opprobrio vertebat, quod auderet aliquis fidelium habens negotium adverενδ alterum, judicari apud iniquo3, et apud infidele3 I Cor. VI. 1.6).
y. 7. Nonne ipsi blasphemant bonum nomen, quod invoca
tum esι super vosyὶ Tertia ratio est quam allegat Apostolus ut
ostendat divites, si ipsorum merita respectu Dei attendantur, non magis honore ac D aetatione dignos esse. - Βλασρημειν proprie est βλαπτειν την ρημην τινος i. e. alterius famam et eristimationem quocumque modo latitere. uuod quidem respectu Dei dupliciter fieri poteSt : uno modo uirecte, Summam ejus majestatem conviciis proscindendo; et hoc modo Iudaeos incredulos, maxime Vero, ut dubitari nequit, divites ac potentes, sanctum CHRISTI nomen lacessere solitos, ex Act. xl II. 45; XVIII. 6, etc., abunde patet. Altero modo indirecte, talia nempe opera patrando, ob qua Deus apud eos qui non credunt in infamiam adducitur, quasi nimirum ipse facinora ea, quae ab ejus cultoribus admitti deprehenduntur, Vel non prohibeat, vel saltem in iisdem conniveat : undo fit ut via verilatis blasνhemetur 2 Pet. II. 2ὶ. Et hoc sensu ipsi fideles blasphemare nonnumquam dicuntur e cs. Rom. II. 24. Hoc igitur modo divites illi Christiani qui pauperes opprimebant eosque ad judicia trahebant, bonum nomen blasphemabant : nam propter indignam suam agendi rationem, in causa erant cur nomen Domini ejusque cloctrina bis3yhemaretur. Verba graeca ονομα το επαλψεν ερ' υμας phrasim hebraicam uel::Qx- nomen vocatum super vosi serviliter reserunt. Hevmi enim ut significent aliquem hoc vel illo nomine appellari, nomen illud super ipsum invocari dicunt. Cs. Deuter. XXVlu. 10. - Isai. IV. l. etc.
125쪽
Graece vero dicitur εκ τινα ονομα σΘαι vel καλεtσΘαι : qua locutione PALLΓs Eph. III. l I. utitur. Nomen porro illud honoriticum καλου ut i Tim. II l. 7.) quod blasphemabant isti. 4 Acollus intelligit CHRISTI nomen, unde fideles ciruliani dicti sunt Act. XI. 26. I Pet. IV. l6 . - Vix moneamus opus est Apostolum non omnes divites indiscriminatim hic impetere : unum quippe probare intendit, videlicet divites, qua tales, nil habere cur prae pauperibus aestimentur et honorentur; immo sub plurimo respectu ipsis Saepe in
y. 8-9. Si tamen legem perficilis regalem secundum Seripturas : Diliges proxi
mum tuum Sicut teipsum :bene facitis : ' si autem personaS aecipitis, peccatum operamini, redarguti a lege quasi transgreSSores. PAR APBn sis. Si tamen nil aliud intenditis divites honore prMequendo quam adimplere praestantissimum illud Domini mandatum : Diliges proaeimum tuum stetit ιeipsum, bene facilis. Si vero in hoc personas accipitis, utique peccatum admittitis, Iege vos arguente tamquam violatores. y. 8. Si tamen legem perficisis regalem secundum Scripturascet.ὶ Ne ex verbis suis male intellectis alicui errandi ac divites vituperandi occasio praebeatur, et ut Simul omni vanae excusationi via praecludatur, Apostolus mentem Suam disertius aperit. Non omnem erga divites reverentiam prohiberi declarat : magnum quippe dari discrimen inter reverentiam eam quae ex studio legis Cliaritatis adimplendae prossiciscatur, et illam quae ex scedo acceptionis personarum vitio ortum ducat. Priorem si exhibueris, minime ad te pertinet Superior illa reprehensio : immo praestantissimum Domini
126쪽
mandalum perfeceris; ad posteriorem vero si declinaveris, utique peccatum admi Seris. Particula εχευτοι, quae hic transitioni inservit, conjunctio di3cretiva est, significans sane, tamen r eaque ultima significatio omnium Dequentissima est, ut notat HERMANNΓs ac Viger. nast. 845. CL Iob. IV. 27 VII. 15. etc. Componitur autem particula haec ex μεν quidem, et enclitica τοι quae adverbiis et conjunctionibus annecti solet. - Νομος h. I. praeceptum Singulare denotat ut Rom. VII. I, videlicet praeceptum
charitatis erga proximum : quod ratione suae proe3lantiae βασιλικον dicitur. Hoc est enim praeceptum quasi peculiare CHRIsTI doli. XV. 12ὶ, timile maximo et primo Mati. XXII. M. sqq. , quod qui servat testem implevit, quia plenitudo legis est allectio Rom. XIII. 8.10ὶ . Odem plane sensu classici scriptores adjectivum βασιλικον adhibuere. Ita XENOPHONTES Sympos. I. 8. βασιλικου γαχλλος commemorat; PHILO pariter quod omnia probus liber, pag. 888 ait : βασίλικωτερον ουθεν αρετ ς. Nee alio sensu adjeetivo regali usus est CicERO De of I. 12 l . Galli ipsi vocem royal de aliqua re in suo genere valde praestanti nonnumquam usurpant 2ὶ. Locutio κατα την γρα ρην nil prorsus differt a locutionibus καrα
libus , quae Verbis sacris recitandis inserviunt. Praeceptum porro quod hic allegatur, ex septuaginta-virali verSione Levit. XIX. 18 verbolenus desumitur. Sub veteri tamen Lege, non ea, quam ex divina CHRISTiordinatione sua it. V. 44; doli. XIII. 54: XV. 12. etc. obtinuit, amplitudine et excellentia gaudebat. - Αγαπι σεις : frequentissimuS est, etiam apud classicos, usus Futuri pro Imperativo in jubenuo et pram cipiendo , ut leniori orationis forma .praeceptum emolliatur. - Pro εαυτον codices plurimi habent σεαιτου. Ceterum Pronomen εαι ζου, uti scribit ili. BEELΕΝ Gram. Graec. yag. 1sgi, quod, si originem ejus spectes, ad tertiam personam proprie pertinet, non raro etiam cum prima et secunda Persona construitur ubi hoc nocere nequeat perspicuitati orationis. is In singulari lamen nonnisi secundae Personae, et quidem rarius, jungitur ut doli. XVIII. 54. - Verba sicut teipsum non aequalitatem sed similitudinem tantum dilectionis impor-
Γ Regalis sane et digna AEacidarum stenere lententia. 2ὶ CL Diet. de ι'Aead. ad h. V.
127쪽
iare manifestum est. Cuius rationem reddit D. TH. 2.2. q. 26. a. 4. in cory.: si Deus, ait, diligitur ut principium boni super quo sundatur dilectio charitatis. Homo autem seipsum diligit ex charitate secundum rationem qua est particeps praedicti boni. Proximus autem diligitur Secundum rationem Societalis in ipso bono. Consociatio autem est ratio dilectionis secundum quamdam unionem in ordine ad Deum. Unde sicut unitas potior est quam unio, ita quod homo ipSe participet bonum divinum , est potior ratio diligendi, quam quod alius associetur sibi in hac participatione. Et ideo homo ex charitate debet magis seipsum diligere quam proximum. ny. 9. Si autem personas accipitis, peccasum operamini, cet.
Si vero δεὶ non ex motivo charitatis, sed solius externi status aut splendoris habita ratione, divitem honoratis, idque non sine pauperis injuria, tunc utique peccatum operamini, lege vos arguente tamquam tranSgreSsores. - Participium passivum praesentis temporis ελεγχομενοι per participium latinum iterum adaequale reddi non poterat : vertendum autem erat in Verbum sinitum, ope conjunctionis quippe squippe qui aro uimini a lege etc. , ut rei natura satis manifestum lacii; aut ablativus absolutuS adhibendus erat flege vos atauente . Lestem autem, quae hic arguere dicitur, intelligunt nonnulli legem Levit. XIX. so aeceptionem personarum expresse prohibentem. Verum, Si hanc cogitasSet Apostolus, non video cur legem illam non disertius allegasset, uti de lege charitatis modo secerat. itaque legem plurimi interpretantur de ipsa lege regali : Diliges prorimum tuum 1icut teipsum, quam sane transgreditur is qui per-Sonas accipiendo unum prae ultero indebito cultu prosequitur. Non desunt tamen qui legem in universum intelligendam eSse putent :tum quia Apostolus absolute dicit του νομm, tum quia hac in te pretatione nexum cum sequentibus facilius constitui existimant.
p. 10-H. Quicumque autem totam legem Servaverit, offendat autem in uno, sae-tuS est omnium reus. V Qui 3. 10-H. 'Oστις γαρ ολον
128쪽
enim dixit, Non moechaberis, dixit et, Non occides. Quod si non moechaberis, occides autem, lactus es transgressor legis.
PARA PHRAsis. Neque putetis leve quid esse in hoc uno testem transgredi r quicumque enim, servatis ceteris omnibus legis mandatis, unum tantum transgressus fuerit, quasi omnia violaverit reatu tenetur. Nam qui diaeu r non moechaberis, disit pariter : non occides. Ouod si non moechatus quidem, occidas tamen, factus es simpliciιer transgressor legis atque eontemptor legislatoris.
a) BC, ΤΗΕopux acetus, Oranumstus , Ili ERONYues atque Vulgata legunt τηρηση : πταιση pariter apud eosdem Oeeurrit, et insuper in eod. A. hi Lectionem φονευεις, auctoritate praestare putaverim.
10-11. Devenimus jam ad locum explicatu dissicillimum, uti
testatur ipso AUGUSTINUs, qui de his Apostoli verbis ad Ili ERONYMUM prolixe scribens 1, : si quaeso, ait, et per Deum ObSecro ut exponas mihi, quod multis existimo profuturum, aut si jam vel abs te vel ab alio aliquo expositum habes, dirigas nobis, quomodo accipiendum sit quod in epistola JACOBI apostoli Seriptum est, quicumque enim totam legem servaverit, osse dat autem in uno, factus Glomnium reus. Quae res talis ac tanta est, ut quod hinc tibi non jam olim Scripsi, multum me paeniteat. n HIERONYMUS tamen dispulit Epist. CLXVII lalias XX M. Opp. tom. II.
129쪽
lationem hae de re instituere non opportunum duxit, sed brevissime respondit ) : a Duobus libellis tuis origine animat ac de sententia Iacobi j quos meo nomini dedicasti, eruditissimis et omni eloquentiae splendore fulgentibus, ad tempus respondere non potui: non quo quidquam in illis reprehendendum putem; sed quia juxta beatum Apostolum : unuSqviaque in suo Semu abun uel; alius quidem sic, alius autem sic Rom. XIV. 5 . Certe, quidquid dici potuit, et sublimi ingenio de Scripturarum sanctarum hauriri sontibus, a te
positum atque dissertum eSt. Μ Sententiam porro AUGUSTINI suo loco proseremus : ut autem in hujusmodi quaestione aliquid proficere valeamus, imprimis inquirendum nobis est, quemnam Scopum in hisee proserendis Apostolus Sibi praestituerit, sive quonam logico nexu praesens pericopa cum antecedentibus cohaereat. Τextum igitur inspiciamus :
uicumque autem totam legem servaverit, offendat autem
in uno, factus esι omnium reus. Iam vero sciendum est, pro conjunctione autem quae in Vulgata nostra legitur, in textu graeco particulam γαρ absque lectionis varietate Oecurrere. Huic concinit Syrus, necnon AUGUSTINUS qui et ipse enim habet. Ex altera parte
γαρ pro M alicubi positum sui SSe, nullo firmo exemplo hactenus
probari potuit. Quae cum ita sint, minime dubitandum est logicum orationis nexum stx particula γαρ deSumendum eSse. Non omnestamen in illo definiendo consentiunt. Existimant Siquidem nonnulli particulam γαρ ad ultima praecedentis versiculi verba esse diraetereserendam : ita ut praesentem Sententiam Apostolus adduxerit adprobationem ejus quod proxime dictum est : redarstuti a lege quasi
transgressores. Hunc igitur sensum statuunt : nolite mirari quoaab3olute pronuntiaverim vo3 quasi tran3yrragores argui a lege, nam reapse quicumque totam laestem Servaverit, uno tantum praecepto ne silecto. hic factus est omnium retia. Ita ESTIUS, SALMERO, POTT et alii. Nec diffitendum est huic sententiae nonnihil roboris accedere ex verbis quibus Apostolus ratiocinationem suam vers. 11 claudit : factus estranggresδη lestia. illam ceteroquin cum contexta oratione Satis cohaerere nemo non videt. Non desunt tamen qui alteram Sententiam praeserendam arbitren-
130쪽
EPIST. S. IAC0BI. tur. Ili nimirum vim inlisiostieam particulae γαρ non respuunt: verum conjunctionem hane non ili recte ad antecedentem sententiam referri, sed elliptice poni, eamque sententiae subintellectae, non expreSSae, rationem reddere defendunt i qui sane usus particulae γαρ in I inris Ν. T. haud infrequens est in . Sententiam porro subintelligendam eam esSe putant, quam S. AUGUSTINUS, et p0St eum Ven. BEDA, innuit, videlicet : ne putetis contemptibile esse peccatum in hac unare testem transgredi : nam etiamsi aliunae totam legem gervaveritia, ob hanc tamen unam transgresyionem totius legis violatae rei constituemini. Notat quippe cl. VASQUΕZ in 1. 2. q. 75. a. l. annot. ex BURGENSI :α errorem Pharisaeorum suisSe, ut putarent non damnari eum qui majori ex parte legem observaret, quasi homines Salvarentur qui majorem cumulum bonorum operum haberent quam precatorum. DAd hunc igitur errorem in auditoribus suis aut praecavendum aut praescindendum, sententiam illam IACOBLs protulerit : quicumque totam legem Servaverit et c. Equidem putaverim, admissa hac interpretatione , orationem Apostoli vividiorem fieri atque minus in abstracto versari. Et huic sententiae Suffragari videtur Vulgatus auctor dum pro γαρ scribit autem. Quamvis enim in casu dicendus foret interpretem potius quam translatorem egiSse, Si lamen eum, quem exposuimus, nexum in mente reapse habuerit, illum aliter quam per conjunctionem autem exprimere non poterat. Quaedam nunc de Verbis ipsis annotanda veniunt. Quicumque totam legem Servaverit, ossenssat autem in uno, h. e. quicumque omnia legis mandata, uno eaecepto, Servaverit. Exceptiones quippe in S. Litteris nonnumquam ita exprimuntur, ut absolute primo totum affirmetur, et deinde negetur pars illa quae excipitur. Ad hunc modum dicit CHRIsTUS Mati. XII. 1lὶ : omne peeeatum, et blasphemia remittetur hominibus, syiritus autem blasphemia non remittetur. - Ευ ενι scilicet νοuto . particulari tamen ut v. 8. - Παυtων sci. νομων itidem parti
proprie est aratrictud , allistatua e quo Sensu in Ν. Τ. non Occurril.
εὶ Sic v. g. Act. Iv. 22, particula γαρ non est direeto reserenda ad expres- fiam sententiam i et omnes Deum celelmabant propter id quod evenerat, Sed ad hane subintellectam : et vero valde illustre erat hoc miraculum. Pariter IX. H, ante γαρ supplenda est haec sententia r neque timeas illum adire. - Plurima