장음표시 사용
261쪽
Hannoverae epidemice grassaretur, Cel. WIcΗMANNUs ad duos vocatus est pueros, eodem morbo adflictos, quorum alter decem, alter duodecim annos natus
Ambobus omni quadrili orio gr. unum radicis ipecacvantiae cum magnesiae drachma dimidia dedit; aliquoties inde vomitus orti, nonnunquam bis aut ter in die alvus laxa. Post quatuordecim dies ambo convaluerunt, abSque ullo alio medicamento adhibito.
Quaecumque supra de utilitate ipe acuantiae ad dysenteriam memoravi, & huc reserenda sunt. Haud Ievioris autem emcaciae haec radix est in omnis generis diarrhaea, ubi materies aeris causam morbi alit, quae tractum intestinorum irritando spasmos producit. Huc pertinet methodus CI. AKENs1 DB in dysenteria jam supra XII. adducta. Μ1cHAELis l. c.) sibi radicem in hoc morbo satisfecisse adfirmat. Ante aliquot menses, quum diarrhaea Hannoverae grassaretur , in dysenteriam nonnunquam transiens, expertissimus UICHMANNUs saepius cum fructu granum dimidium ipeeacuanhae cum drachma dimidia magnesiae albae adhibuit S. XXIII. Febris intermittenS-
Usus radicis in hoc morbo maXimi certe momenti est & indubiis experimentis nititur. Nullae Tom. H. R nai-
262쪽
nihi quidem observationes, scriptis Eruditorum consignatae, Occurrere, quod in hoc morbo adhibita fuerit,
itaque eo' majorem a Medentibus me consequuturusnecte gratiam confido , si expertissimi WiCΗMANNI methodum hic adseram, de ejus utilitate partim au- topsta convictus. In pauperioribus, quibus cortex
peruvianus nimis pretiosus est, eadem ratione, qua alias cortice, hac radice utitur. Evacuationibus rite prae- millis, omni trihorio granum unum cum scrupulo, uno
facchari albi, aut magnesiae praescribit; infuso theaeformissorum chamomillae adjuvantis instar adhibito. Scrupuli duo ita administrati plerumque febrim tollunt, etiamsi nec sursum, nec deorsum evacuent; scrupulum tertium die octavo post sublatam febrim porrigit. Ubi opus est, roborandi causa unciam unam corticis perlaviani subjungit. In epidemia magna annorum 1777. & 1779. numerosas febres hac methodo sanavit, nec mihi ipsi desunt fausti successus exempla. JUVenis , viginti annos natus , a longo tempora febri intermitterite inregulari laborabat. Facies pablida , totum corpus jam leukophlegmaticum, parvam de recuperanda sanitate spem relinquebat. Interi in omni trihorio grana duo radicis ipe cacuantiae cum magnesilae drachma dimidia sumenda suas. Nullae inde excretiones sensibiles, 'nullus vomitus ortus & post quatuordecim dies sebris debellata erat, per sequentes octo dies medicamenta nulla plane illi porrige- bantur, juxta methodum WERLΗoFIr , qua ad inter- mittentes cortice utebatur: illis vero praeterlapsis, per octi duum iterum eadem methodo radix administra- ta est. Ut adjuvans infusum florum chamomillae hausit aeger: habent hi stores, in substantia adhibiti , vim quamdam febrilaeam, raro vero soluna infusum ; ut
263쪽
momillae debeatur. Ex numerosissimis, quos Celeber. Wrcu MANNUS mecum communicavit, memoratu dignissimis casibus
haud infimum locum obtinet, nec memoria indignus videtur sequens. Per plures menses Vir quinquaginta annorum cum febri tertiana Iuctatus atque modo ad remedia domestica, modo ad magis congrua, immo corticem perlavianum, confugerat; subinde recidivam passus & macie confectus cum tussicula nocturna, molimina phthisica mentiente; auxillum Observatoris denique inploravit, a quo nonnisiilip aeuanhamae supra descripta ratione accepit. Atque haec, elapsis aliquot hebdomadibus, ipsi cortici palmam praeripuit, aegrotum ex inminente periculo eripiens. t nice roborandi scopo, fugata jam febri, sumsit postea corticem. b. XXIV.
Observatio , qua Medicus quidam flor. Dinbuci, 'oxymelle scillitico, post vero parvis dosibus radicisipecacuantiae phthisin sanavit, exstat in Journal de
Medecine Aout. Post primas doses sputa purulenta diminuta erant. Observatio alia indubia mecum communicata est, ubi DoΜINICETTI , Per balnea vaporis in vicinia londinensi magno adparatu
264쪽
illis, unice radice ipecacuantiae, sanavit. Erat puella octodecim annorum nobilis, cui a refrigerio trans- spiratio subpressa erat; unde macie confecta pulmones tum quasi rejiciebM; etiam in eo erat, ut Ultra decem , aut quatuordecim dies eam non vivere amplius posse Medici opinarentur. Quum igitur omnis spes evanuisset, Medico illi DomNicaaeae 1 Chelseam tradita est, qui balnea vaporis, & pro usu interno radicis ipecacuantiae gr. unum bis in die adhibuit. Ιatra viginti & unum dies transspiratio & menstrua restituta erant; vires adeo prostrata S antea, ut semper portari deberet, intra illud ipsum tempus recuperavit, ita ut nunc sola scalas adscendere & descendere posset. Post hebdomadas ' quinque , pristina sanitate cum vigore Virium perfecto restituta, cum agilitate saltavit. Nec sequentibus duobus annis postea 1778. valetudo in prius mutata est Hisce omnibus non dubito, quin plures adhuc adjici possent observationes, quae vel in scriptis Auctorum hinc inde sub farragine aliarum obrutae sunt, Vel in scriniis Medicorum Clinicorum latent. Dignum saltem argumentum videtur, in quod Practici inponerum penitius & majori adtentione inquirant.
265쪽
S. I 2IO. Indicatur haec evacuatio I) a fluxu nisi non conliquativo: materia sordida, corrupta , glutinosa, acris, in intestinis haerens , indicat certe sui expulsionem : nam dolores iliaci, colici, corruptiochyli, ac totius sanguinis, nunc timenda. Verum notemus, bene haec ita se habere, quando illa materies ibi vel sensim creverit, vel ex sanguine, aut bilis ossicina, vel systemate venae portarum , aut aliunde illuc translata fuerit, cum integris visceribUs. Etenim phthisis, sive pulmonis, sive hepatis, sive lienis, live alius cujuscunque visceris, id habet,
ut adtenuata prae Corruptione purul nta mater: es a
vasis absorbeatur, & por systema mesentericum intra intestina deponatur. Haec diarrhaea , ' si multis, vel dysenteria, si gravibus comitetur doloribus, si notabilis sit, vitam brevi terminat: & quo plus pro-mOVeatur , eo citius: nam homo tunc brevi per purgantia quasi emulgetur totus. Medici in potestate non est ultra, hominem hunc servare; sed, ut postea in CURA PALL1ATiVA patebit, per demulcentia &
266쪽
Optata moderatur hanc alvum ;*q uo sit, ut tranqui, lius, ct paullo lentius aeger exstinguatur. 2) A materie peccante ejusque loco tac. ,' si nondum adsit alvi fluxus, sed pondus, anxietas, dolor, borborygini, alvus constricta, adsint, doceor, in intestinis materiem haerere, quae eYpellenda; hinc incolicis clausis.
epidenrica , videte SYDEN HAMUM 4. c. 3. de febri epidemica bsenterica indicabantur in illa bis, ter, purgantia. 5 A revulsione, centies in anno, qui multa praxi gaudet, capitis dolores purgante tollit. Capitis dolor chronicus saepe a nimia extensione Vasorument ephali. V. s. in pede saepe juvat, saepe tantum ad tempus, redeunte dolore. Purgantia adsumta ex ass. Pil. Cocli., RUFFI , scammon. bis, ter rin septi-Wana, per tres, quatuor septimanas exhibita, saepe rem totam curant, estque ratio in promptu: vasa sunt nimia copia extensa; hinc dolent, & quia duro ossi adponuntur, vehementer pulsant. V. s. vasa deplens sedat malum. Si depletis vasis vim contractilem penitus recuperent, ut possint in aequil, brio manere cum sanguine, curata est Lephalaea, modo id aequilibrium perennet. At vero, si, plethora cito
renascatur, antequam Vasa robur antiquum recupera
x crini, hephalaea renascitur. Unde v. si saepius repetenda; qua ex re sit, ut corpus debilitetur, & rasa debilia ad minimum raptum sanguinis versus caput iterum dolori causam praebeant. Ex obposito purgantia saepe repetita minus . qui dem deplent vasa , sed a minima derivatione , quam, Per systema mensentericum purgantia a Capite faciunt, Vasa paullo minus extensa parumper possunt se con,
rabere; iterato purgante, antequam plenitudo nimia
267쪽
renata sit, iterum parum; & sic multiplici repetitione
demum robur antiquum nanci SCUntur.
An ergo semper Lephalaeae ex hac causa natae alterutro horum restituuntur in sanitatem ΤNinime; si enim prae distensione nimia & diu turna, vasa robur penitus amisere, Vel maYimam partem, distenduntur perpetuo, & dolent; sive ipsa prae extensione; sive pericranium, in quod premunt. Idem verum, si in dura matre Vitium haereat. Unde saepe conducit, abradere totum capillitium,
ct pann s siccis, aromatico fumo inbiitis, quotidie bis, Vel ter, fricare caput, ut, si in vasis externi Capitis vitium haereat, hae hac lego roborentur; quod scitis in no cornio cum insigni offectu in inveterata kephalaea Cum vertiginibus factitatum esse. In percussione, aut vulnere capitis, ubi effusus cruor apopleXiam aut minatur, aut facit; in effusilone sanguinis in thoracem , abdomen , purgantia antiphlogistica, sed liberali manu, continuo usu adhibita, egregii usus sunt , & summae saepes ossicaciae in his morbis. Haec illa cura reforptionis, vel revulsonis, ct v. s. & purgantibus it ratis constans, quam eXBoERHAAVIo, & Iul. ΡR sinis Commentariis, &propria praxi, toties Vobis laudavi in vulneribus atque contusionibus capitis, thoracis, abdominis; in
artuum fracturis cum contusione ; in contusione notabili omnium in corpore partium.
In anginis serosis, phlegmaticis, purgantia sunt infiniti usus rcvellendo: in anginis vero inflammatoriis haud adeo, quamquam etiam ibi eccoprotica prosint; non, quod materiem morbi crudam inde revellant, sed quod e rivatione humorum ad inferiora emciant, ut in loca inflammata minor fiat humorum adpressio. Conamur saltem tunς, ut et in phrenitide et plerisque inflammato-
268쪽
riis morbis partium superiorum , per enemata frequentia systema inesentericum laxissimum servare , ut eo turgente minus obruantur superiora.
6 A segnis coctio iis si coctio praegressa, si mois
tus critici, si denique symptoniata critica faciant colicos dolores, ambigui quandoque haeremus, Utrum natura erisian sit molitura per renes, an per intestina, si renes simul doleant: id enim in renum adfectibus solemne, ut dolores colicos adjunctos habeant. Si vero intestina tantum doleant, & non renes , potius exspectamus cri-
sin per alvum. Si di renes doleant et intestina, crisis
sorte per utramque viam fet. Monui alia occasione ex variis Hispoc RATIs locis, Crises quandoque con tingere & per urinam, & per alias vias; quandoque, idque decretorie, per λlas Urinas. Igitur in omnibus his casibus enemata ex aequo prosunt utrique eventui; emolliunt quippe intestina & renes, ita ut per utramque hanc viam fieri posset evacuatio; juvante decocto hordei cum melle &initro. Si non sat cito votis respondeat, decoctum tamarindo- rum cum sale polychresto utramque absoluit paginam juvatque simul abdomen & lumbos obvolvere cataplasmatibus , fomentis.
7J A sam mori; si aeger talis sit idio syncrasiae , ut, si quid ipsi desit, natura per alvum se expediat ma- iis; si homo ille adsuetus sit, bis, ter, quater in anno di arrhaea corripi, & ili' non adparente aegrotare; utique
indicatur tunc ante omnia purgans: nisi nova atque insolita aegritudo ipsum manifesto aliquo errore invaderet V. g. pleuritis, aut alius morbus a refrigerio corpore Calente suscepto: tunc enini soret sequenda vera morbi indicatio.
269쪽
S. I 2II-I3. PURGANTIA, 265 f. I 2IT. Vetatur a contrariis.1) Ergo vetatur ab alvi fluxu colliquante, Ut an ite exposui.
E) Quando nulla sunt indicia materiae latitantis in intestinis quid enim purgare velimus , ubi, quae pur' getur, non adest materies 83. 4 elatur, si epidemici natura non indicat. 5J Vetatur in morbis, ubi revulsio nulla juvare potest, immo noceret; in pleuritide, peripneumonia &tae emata tamen, ut antea dictum , juvare possunt. 6) Vetatur a cruditate; contra praeceptum HI P Pocn Aias in fragmento heurniano , N. 19 27.7) Vetatur, si natura aegri repugnat; ut in Hystericis, Hypochondriacis , multisque aliis, qui a pur' gantibus male habent.12I2. Materies movenda Gyc. ς diluendo solvendo, dividoneo materiem, ut in vomitu dictum. In pertinaci alvo juvant egregie frictiones abdominis ; sed saepe dolores ventris illas non ferunt. Cataplasmata toti ventri adposita , continuo renOVata, epithemata quoque ex emollientibus parata cum levis-l sine stimulantibus storibus , vidistis saepe in nosci comicti egregii effectus fuisse. Balnea, semicupia juvant emolliendo totum infernum systema, maxime ventris. S. I 2I3. Excitatur diluentibus; si enim talia hauriantur calido corpore, & atmosphaera, sunt: diaphoretica ac sudorisera. Sed adtendite, frigus oportere esse modicum , alioqui augere posse ventris dolo
Etiam potus hos non oportet esse fervidos actu, quum sic diaphoresin excitarent, sudoreSVe; non oportet esse frigidos, aut potius diuretica fierent, ut
270쪽
pite de Di URET 1e1s videbimus, sed moderate Calida. JUVant eo aquae selteranae , aquisgranienses, inprimis sedlicenses , Carolinae, aquae vitriolicae, aquae salinae ut multae per Germaniam celebrantur. Sal ebshamense, saI caro linum, sal sed license, aqua multa dilutum. Serum laetis, lac ebutyratum, ro ob pomorum acido-dulcium , roob mororum, roob ribssiorum, roob sambuci, Ioob cerasorum, aqua calida dilutum. Ipsi horraei fructus recentes in aqua, aut sero Iactis cocti , uti satis patet ex abusu horum, quo cholerae, diarrhaeae, dys
Excitatur plurimis hominibus alvus omni mane hausto per sistulam fumo tabaei. Cum saliva aliquid hujus stimuli deglutitur , ut hinc intestina in alvum
promovendam proritentur. Excitatur aliis bono vitro gelidae, omni manesumto; vel solo, vel post chocoladam; aliis & jejune,& post tenta CUJUN. 2 Lubricantibus , simulque acrimonia faciti fi-ηIulantibus utcunque. Olea blanda , recentia, prelisa solea recenter pressa , blandaque vix postant dici stimulo agere si enim quid habeant id plane in oleo obtusum haeret, quamdiu est recens pressum. Sed acrimonia haerens in intestinis quandoque ita intestina con . trahit, ut alvus pertinaciter claudatur. Oleum epotum D involvens hanc acrimoniam contractionem solvit, soluta contractione alvus solvitur. 3) Faeces siccae inplent intestina, ut fere Crepent, ct quasi unum corpus ossiciant cum intestinis : oleum epotum largiter emollit faeces & interponit se inter mo-Jem faecum , intestinaque. Ne miremini hoc : oleum , Utut Crassum adpareat , est penetrantissimum & longe penetrantius aqua. Si campana in antlia pneumatica corio madido inposta aera eXternum utcunque admittat