Antonii de Haen, quondam S.C.R. apostal. majestati a consiliis et archiatri ... Praelectiones in Hermanni Boerhaave institutiones pathologicas

발행: 1780년

분량: 526페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

291쪽

I226. DIU RETic A. 287 Aione praegre lsa, ciborum, ne diu nimis illa detineantur a coquendis, sed ut cito ex ventriculo ad intestina eant , & a lacteis primis saltem absorberi

queant; tum, ut cocta moVeantur, non cruda . Videatur circa haec SANCTORI Us.

Motu corForis leui; ut humores & vasa parumper agitentur. Aere frigidiusculo ς ne per motum vis diureticorum determinetur ad cutim & per sudores, aut diapho- resin, abeat. Calidis interim lumbis, hypogastris , Pube , per nocο ς ut humorum copia major in totum hocce systema derivetur : stigore enim infimorum materies aliorsumi determinaretur, Vasis a frigore constrictis , resistentii bus. Hinc juvat & lumborum stictio. 1224. Sisitur, aut sedatur, usu IJ emulsionis

Acidioris, gelatinosin, qua sanguis inspissetur, minus que aptus fat, ut per renes tanta effuat serosa ejus

pars) copia. 2b Ad ringentium D roborantium simul; nempe,

si simus in casu, ubi laxitas vasorum speciem pseudo diabstes facit: quae petenda ex capite CARDIACIS, in specie secundae debilitatis. 3) Opiatis, quibus omnis humorum motus diminuitur, OmniSque secretio.

Determinatis in alia loca Dc.: rheum v. g. quibusdam emeticum feret, si sotu tepido determinaretur, ut per ventriculum sursum exiret; cum determi- ratione ad renes si diureticum : &c.

Ergo videtis, in diabete prodesse potest purgans, emeticum , diaphoreticum pro diversitate regiminis simul adhibiti). Egregias HARRis octuagenarium mer

292쪽

catorem a magna diabete brevi curavit infusione ex rheo, lignis santali, & sem. cardamomi; hac ratione derivata materies ad intestina & cutim.

. eritissimo iure sub uno capite Ave TOR haec conprehendit, quia sanguinis per uterum evacuationem ambo intendunt. Sed , Iochia non admittunt saepe ea dicta pellentia : concedo; sed nec menses, ut pa 'tet eac S. I 226. ΝΟ. 3.

II 25. Evacuatio sanguinis men si ut, νel puerperii, per uterum, iudicatur Ib ab aetate, Ι2.14. 16. annorum, dum puella jam vel akmen adepta est, vel brevi adeptura, vel saltem incipit grandescere. Fallit tamen nonnunquam haec regula: vidi quippe puellas post menses acceptos adhuc multum grandescere: hinc non tantum ab aetate, sed & et) A Hethora; virgo quandoque & statura par va esse potest, & plethorica; ita, ut copia adsit pro mensibus educendis, & ut tamen pergat crescere prae copia plethorae. & facili extensione: ut enim femi- nae , quae & gravidae & simul omni mensa menstruan-

293쪽

S. I 225. MENAGOGA, ET ARIsTOL. 289tilr; ut seminae dantur, quae infantes Iactant, & tamen

habent abundantes menses; ita & virgines sunt menstruantes, & tamen post hunc terminum adhuc crescentes in magnam Pro Ceritatem. Verum , quemadmodum magis frequens est , ut feminae gravidae aut lactantes non menstruenti ir ; ita etiam virgines plethoram maxime colligunt, dum corytis ad augendam proceritatem cruore minus indigere coePit.

Quae hic circa indolem suxus menstrui inse-

nota, omisi. Dum haec catamenia aut parcius fluunt, aut tardius , aut omnino non, passim talis femina aegrotat. In hau aegritudine remedia requiruntur , quae subpressa catamenta restituant: his restitutis passim sanitas redit. Verum, multa hic advertenda, antequam quis ad haec remedia confugiat. Plethora oportet ut adsit, neque morbi ulli, quia retenta plethora originem Ilon ducant U. g. men

ses retardant, subsistunt, quod mulier pleuritide codirepta in phthisin pulmonalem inciderit. In femina ha-gana phthisica eramus occupati, Inl. BARO VANSwIETEN) tunc adhuc Leidae agens, & ego, ut phthisi mederemur, Empiricus Medicus posthac salutem prolubsit

Menses non veniunt mox ubi a morbo acuto resurgit femina. Peccat Medicus eminenagogis datis; quia forte per I, 2, 3. menses natura Omnem sanguinem inpendet renutriendo, quod perditum per morbum fuit. De M

294쪽

sit adfore, si redirent menses: dedit emmenagoga mul ta, ipsumque Martem; haemoptoica facta inde mulier misere periit. Quippe morbus talis non fert ejusmodi remedia f. iquin potius febris exin accenditur, & humores rare- sunt, & per debilia pulmonis vasa ruunt foras. Idem observandum , . si ex quacumque alia instammatibne nata fuerit subpuratio. Quin deest praecipua causa his seminis , quae menstrua producat, plethora: si enim quandoque fiat

in hisce V. f., ea non ad plethoram resolvendam instituitur, verum Potius, ut de Iardacea materie sanguinis, febrim hecticam augente, sensim quid dematur, utque vita , pro tempore minor reddita , minus promoveat

subpurationeni, facilius medicamenta antipyica admi

tat. Itidem, si ex ipsis menstruis directa via morbus oriatur, non ideo jubemur illico , ad revocanda illa

medelam convertere; quin potius summum quandoqUe id nefas. Μulier , quo tempore menses habitura foret, vel frigore ingenti corripitur ad pudenda, Vel te rore magno adficitur, mensesque subsistunt: durat hoc Per 2, 3. menses, sanguis stagnans spissus sit, extenduntur vasa, extenta haec amittunt multum de sua vi . contractili; oritur languor per universum corpus: ipse

demum sanguis a stagnatione & laxitate vasorum fit vappidus , viridis , albus, color chloroticus in facie & cute nascitur, scilicet ex albo & flavo veluti viri-

descens: etiam undique incipit corpus hoc tumere, pab, tescere, ex stagnatione partis magis mucosae & aquosae

in vasis Iateralibus. Superest demum boni sanguinis sero nihil. Femina haec torpida, debilis, ad minimos motus anhelat; ita, ut cor palpitet, ipsaque in collo ad- vertatur Palpitatio. Hiue

295쪽

I225. AIENAGOGA, ET ARISTOL. 29r Hic morbus ex solis subsistentibus mensibus natus est; hunc, ii per eminenagoga restituere conetur Mediacus, toto coelo a scopo aberrat. Est casus hic, quo multae mulieres pereunt. Cacochymia primo est emendanda ; dein corpus disponendum , ut bona regeneretur plethora ; tunc menses vel sponte Venturi sunt, vel arte provocandi: quomodo cacochymia emendanda,

in capite de INDIcATIONE CORRIGENTE ET EVACUANTE FLUIDA dictum est. Cacochymia educta conveniunt cardiaca primae speciei: nam evacuatis pravis

humoribus partim , partim emendatis , desunt passim subsicientes boni humores. Ergo IJ per cardiaca primi generis boni humores sunt ingerendi ; tum g) cardiaca conveniunt secundi generis ; quia humores boni adsunt, & vasa laxa. Si

hoc rite peragatur, renascitur sensim plethora: adhibentur tunc interna externaque auxilia, ut menses queant

revocari.

Etenim, qui ultima haec auxilia classis secundast cardiacorum adhibet, in plena cocochymia , ille profecto adigit lentos crudos depravatos humores in angustias pulmonales , ut pereat femina per peripneum6niam; aut in ultima vasa corticis cerebri, ut nascatur apoplexia mucosa , aut in ultima vasa hepatis lienisque, ut nascatur sive scirrhus, sive teterrirnus hydrops. Igitur ponamus Casum, ubi dare haec expedit. Si femina menstruis carens, & jam lassitudine, torpore, dolore lumborum, crurum, hypogastrii torqueatur, noni nihilque anhelet; ita tamen, ut sanguis adhuc & bo-lnus in illa & copiosus sit, tunc in eo versatur, ut at remediis emmenagogis, nunc exponendis, capiat leva-lmen, sanitatem recuperet.

Sic simul explicui hoc 3 a morbo quocumque,t Hsic Pendente , ejusque ompromatibus , intellexistis, T a qui-

296쪽

29 a quibusnam in morbis a menstruo subpreta liceat directe in menses provocandos agere, in quibusnam n*n liceat. Sed additur in Textu, ut inprimis in puerPeris: de hoc aliquid dicendum est. In puerperio lochia, quae Vobis in morbis puerperii seorsim edendis) exposita sunt, possunt inminui mox a partu, aut subsistere penitus,1 quia ante partum, inque partu, adeo largam haemorrhagiam semina habuit, ut sit semiexhausta & debilitata. Medicus, qui velit lochiorum stuYum in hoc casu restituere, potest ingentia mala seminae conciliare, ortemque ipiam. 2b Quia breVi a partu lactat puerpera infantem fortem, robustum, qui hac ratione Consumit plethoram, vel saltem eam cruoris copiam, quae alia S per uterum effuxisset. Si talis mulier nil mali patitur, ineptus est Medicus & noxius omnino, qui revocanda lochia in animo habet. Caeterum , si praeter hos casus lochia Cessent brevi post partum & mulier inde aegrotet, Oportet tunereVOCare eadem, ut mox dicetur. Qua tamen in rc oportet scire, non dari tempora

determinata Iochiorum in puerperio et una fcmina habebit eadem per Id. dies, alia per IO. , alia per 3. , alia per 6, per 3, per 4. Eadem femina uno in partu duplo copiosiora & diuturniora lochia habebit, quam alio in partu. Si caeteroqui omnes illae seminae variae, vel in variis partubus eaedem feminae, adeo disserunt copia tempore que lochiorum , & nihilominus bene habent, abstinendum est ab omni medela provocante. Subsicit quod , adeoque designatur, abundantem sanguinis copiam jam corpore exivisse, vasaque inter & sanguinem aequilibrium rediisse. S. 12 26.

297쪽

S. I 226-27. MENAGOGA, ET ARIsTOL. 2933. 12 26.- Exercetur 1) determinantibus ad uterum fomentis, balneis pedum crurumque ς quid balnea faciant, jam dictum toties. Iii morbis virginum jam totum hoc longe lateque explicui. 2b Aperientibus ς circa haec etiam in Tractatu de morbis νirginum actum..3J Remediis chirurgicis quando vel membrana hymen non est perforata, vel laterum Vaginae Concre tio adest; vel alia talia reperiuntur. In morbis virgirium ac parturientium dixi, quomodo tunc esset agen

dum.

BOERNA AVIUM dicentem audivi, ut apud HiPaeo CRATEM in nimiis mensibus, aut lochiis, cucurbitae juvant sub mammis, ita in arcanis esse provocandorum mensium, aut lochiorum, cucurbitarum adplicationem ad interiora semorum. Sed minus haec fiunt, quum Verecundia saepe vel proponere vetet Medentem, Vel admittere patientem.

. Ι227. Si itur, s nimia fuerit, I) revulsione;

nimia intelligitur esse, si vires iqde minuantur. Re vulsio fit 1) venae sectio ne in brachio; qua in re prudentia opus: si enim menses, aut lochia , sint admodum copiosi, & causa sit nimia uteri laxitas , aper tura Vasorum uterinorum, ita ut, licet plethora omnis dudum ademta sit, pergat tamen per oscula IaXata, nec se restituentia , essi uere sanguis; v. s. in brachio posset ultra debilitare, & tamen sanguis dilabi per Ia-Matum literum, quamdiu adhuc ullus sanguinis esst per asa motus. Igitur v. s. in brachio rarius hic usui 2rit, nisii quando vires nondum multum dilapsae sunt, Id facile adhuc v. s. revollens tentari potest, sine mul-za jactura virium, & quando mox hypogastrio, lumbis, Subi, adstringentia fomenta adpliczntur.

298쪽

1) Revulsio sit methodo HIPPO RATIS 3'. 5 explicatum in Tractatu de morbis mulierum. Sistitur ab ad rictu vasorum; per ligaturas ad artus; fomentis ex aceto frigidiusculis, ut horrore sncusso toti corpori etiam uterina oscula Constringantur. Remedia adstringentia ex secunda classe cardiacorum petenda.

3b Opiatis ut toties dixi : sed non dando gra- num unum & dein dicendo , optum non juvat ; sed dando per epicrasin, donoc levamen habeatur.

Quum

299쪽

Quum VARIOLARUM INSITIO , seu INOCULATIO , nostro aevo in dies magis magisque pro meritis, aestimetur , eXCOlatur Α promoveatur

Ipsis MAGNATI BUs, PRINCIPIBUS ac AUGUsΤrssIΜ1s de praestantia encheires eos , qua facillima , tanta Obtinentur commoda , emolumenta Jconvietis, eamque in propria familia, in proprio corpore , admittentibus ;operationis hujus , ab Inc Archia-

trorum Comite, reique omnis medicae per terra3 au triacas Prae,ide , Libero Larone DR STORCK , celebem rimoque Praxeo3 medicae in Uniuers,

rate Vindobonenis Professore S TOLL

hic loci inprimis eXcultae, breviusculam saltem descriptionem operi huic, antequam ordinem cet. Auctoris ad Phlebotomen nunc transgredientis prosequerer, omnino inserendam censui. Huic scopo apta mihi visa est Disser. T a ratio

300쪽

ratio Dauguralis medico - practica DR IN-8ITIONE VARIO LARUAet publicae dis

quisiitioni in Universitate Vindobonensi

anno 178 o. submissa a D. Sigismundo BARIS AN 1 dictorum magnorum Virorum inprimis compendium. En libellum verbIs AUCTOR Is relatum.

De variolarum naturalium strage, ac fatiῖ ino

culationiS. inoculatione variolarum scripturus optimum fore censeo, si prius quid de strage variolarum naturalium, eius causis, ac fato inoculationis in genere disseram, ut utilitas non dicam necessitas institionis magis elu

Etsi mors variolantium naturalibus variolis non semper adscribi possit, sed saepe, ut opinor alae medendi methodo, quae apud vulgus quod raro utitur in hoc morbo Medicis plerumque in stimulantibus & antisepticis ac apud non paucos Medicos in antiphlogisticis consistit remediis quin ad genium febris concomitantis, diversaque adtendant symptota Ria, quae aliam forte methodum medendi expeterent i, etsi calculus, juxta quem septimus quisque Variolis naturalibus decumbentium moreretur, exorbitare Videatur, aut saltem non quaelibet regio de tanto hoc morbo mortuO

SEARCH

MENU NAVIGATION