Publi Vergili Maronis opera

발행: 1873년

분량: 350페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

111쪽

AENEIDOS LIB. I. 99Frater ut Aeneas pelago tuus omnia circum Lit0ra iactetur odiis Iunonis iniquae, Nota tibi, et nostro doluisti saepe dol0re. Hunc Phoenissa tenet Dido blandisquo moratur 670Vocibus; et vereor, quo se Iunonia vertant H0spitia; liaud tanto cessabit cardine rerumae Quocirca capere ante dolis et cingoro flammam

Reginam meditor, ne quo Se numine mutet, Sed magno Aeneae mecum teneatur amore. λ 675 Qua sacere id possis, nostram nune Decise menteru: Regius accitu cari genitoris ad urbem Sidoniam puer ire Parat, mea maXuma cura, Dona serens, pelago et flammis rostantia Troiae; Hune ego Sopitum Somno super ulta Cythera 680 Aut super Idalium sacrata Sede reeondam, Ne qua scire dolos mediusve occurrere POSSit. Tu faciem illius noctem non ampliuS Unam

Fallo dolo, et notos pueri puer indue Voltus, Ut, cum te gremio accipiet laetissima Dido 685 Regalis inter monsas laticemque Lyaeum, Cum dabit amplexus atque oscula dulcia figet, Occultum inspiros ignem saltasque Veneno. Paret Amor dictis carae genetricis, et alas Exuit, et gressu gaudens incedit Iuli. 690 At Venus Ascanio placidam per membra quietem Inrigat, et Dium gremio dea tollit in altos Idaliae lucos, ubi mollis amaracus illum Floribus ot dulci adspirans conplectitur umbra. Ianiquo ibat dicto parens et dona Cupido 695 Regia portabat Tyriis, duce laetus Achate.

Cum venit, aulaeis iam se regina superbis Aurea CODΡOSuit sponda mediamque locavit. Iam pater Aeneas et inali Troiana iuventusC0nveniunt, Stratoque Super discumbitur OStro. 700

Dant famuli manibus lymphas, Cereremque caniStris Expediunt, tonsisque ferunt mantelia villis. Quinquaginta intus famulae, quibus ordine longam Cura penum Struere, et flammis adolere Penatis; Centum aliae totidemque pares aetate ministri, 705 Qui dapibus monsas onerent et Pocula Ponant.

112쪽

100 P. VERGILI MARONIS Nec non ot Tyrii per limina laeta frequentes

Convenere, toris iu8si di8cumbere pictis.1, lirantur dona Aeneae, mirantur Iulum Flagrantisque dei voltus Simulataque Verba, 710 Pallamque et pictum croceo velamen neantho. Praecipue infelix, pesti devota futurae, Expleri mentem nequit ardescitque tuendo Phoenissa, et pariter puero doniSque mOVetur. Ille ubi conplexu Aeneae colloque pependit 715 Et magnum falsi inplevit genitoriS . amorem, Reginam petit. Haec oculis, haec pectore toto Haeret et interdum gremio lavet, inscia Dido, Insideat quantus miserae deus. At memor illo Matris Acidaliae paulatim abolere Sychaeum 720 Incipit, et vivo temptat praevertere umore

Iam pridem resides animOA deSuetaque corda. Postquam prima quies epuli8, menSaeque remotae, Crateras magnos statuunt et Vina coronant.

Fit strepitus tectis, vocemque per ampla Volutant 725 Atria; dependent lychni laquearibus aureis

Incensi, et noctem flammis funalia vincunt. Hic regina graVem gemmis auroque poposcit Inplevitque mero pateram, quam Belus et Omnes

A Bolo soliti; tum facta silentia tectis: 730 Iuppiter, hospitibus nam te dare iura loquuntur, Hunc laetum Tyriisque diem Troiaque profectis

Adsit laotitiae Bacchus dator, et bona Iuno; Et V0S, O, c0etum, Tyrii, celebrato faventes. 735 Dixit, et in mensam laticum libavit honorem, Primaque, libato, summo tonus attigit ore;

Tum Bitiae dodit increpitans; illo inpiger hausit

Spumantem pateram, et pleno se proluit auro; Post alii procuros. Cithara crinitus Iopas 7 Personat aurata, docuit quem maxumus Atlas. Hic canit errantem lunam solisque labores; Unde hominum genus et pocudes; unde imber et ignes; Arcturum pluviasque Hyadas geminosque Triones; Quid tantum Oceano properent se tinguere Soles 7M Hiberni, vel quae tardis mora noctibus Obstet.

113쪽

AENEIDOS LIB. 1. 101 Ingeminant plausu Tyrii, Troesque Sequuntur.

Nec non et Vario noctem sermone trahebat

Insulix Dido, longumque bibebat amorem, Multa super Priamo rogitans, Super Hectore multa; 750Nunc, quibus Aurorae Venisset filius armis, Nunc, quales Diomedis equi, nunc, quantus Achilles. Immo age, et a prima dic, hospeS, Origine nobis . Insidias, inquit, Danaum, caSUSque tuorum, ErroreSque tuos; nam te iam septuma portat 755 omnibus errantem terris et fluctibus aeStas.

114쪽

P. VERGILI MARONIA

AENEIDOS

LIBER SECUNDUS

CONTICUERE Omnes, intentique Ora tenebant. Inde toro pater Aeneas sic orsus ab alto: Infandum, Regina, iubes renovare dolorem, Troianas ut opes et lamentabile regnum

Eruerint Danai; quaeque ipse miserrima Vidi, bEt qu0rum pars magna sui. Quis talia fando Myrmidonum Dolopumve aut duri miles Ulixi Temperet a lacrimisi et iam nox humida caelo

Praecipitat, suadentque cadentia Sidera SomnOS. Sed si tantus amor casus cognoscere nOStTOS 10 Et breviter Troiae supremum audire laborem, Quamquam animus mominisse horret, luctuque refugit, Incipiam.

Fracti bello satisque repulsi

Ductores Danaum, tot iam labentibus annis, Instar montis equum divina Palladis arto 15 Aedificant, sectaque intexunt abiete co8taS; Votum pro reditu simulant; ea fama Vagatur. Huc delecta virum sortiti corpora furtim

Includunt caeco lateri, penituSque CamertinSIngentis uterumque armato milite conplent. 26

Est in conspectu Tenedos, notissima fama Insula, dives opum, Priami dum regna manebant, Nunc tantum sinus et statio male fida carinis; Huc se provecti deserto in litore condunt. Nos abiisse rati et Vento petiiSSe Mycenas. Η Ergo omnis longo solvit se Teucria luctu. Panduntur Ρortuo; iuvat ire et Dorica castra

115쪽

AENEIDOS LIB. II. Desertos tuo videro locos litusque relictum. ΙIic Dolopum manus, litu saevus tendebat Achilles; Classibus hie locus; hic acie certaro Solebant. 30 Pars stupet innuptae donum exitiale Minervae Et molem mirantur equi; primusquo Thymoetes Duci intra muros hortatur et arce locari, Sivo dolo, seu iam Troiae sic fata ferebant. At Capys, et quorum melior Sententia menti, 35Λut pelago Danaum insidias suspectaque dona Praecipitare iubent, subiectisque urere flammis,

Aut terebrare cavas uteri et temptare latebras. Scinditur incertum studia in contraria Volgus. Primus ibi ante omnis, magna comitante caterVa, do Laocoon ardens Summa decurrit ab arce,

Et procul: O miseri, quae tanta insania, cives t Creditis avectos hostisi aut ulla putatis Dona earere dolis Danaumi sic notus Ulixes ΤΑut hoc inclusi ligno occultantur Achivi, MAut haec in nostros fabricata est machina muros Inspectura domos Venturaque desuper urbi, A ut aliquis latet error; equo ne credite, Teucri. Quidquid id est, timeo Danaos et dona ferentis. Sic fatus validis ingentem viribus hastam 50 In latus inque seri curvam conpagibus alvum Contorsit. Stetit illa tremens, uteroque recuSSO

Insonuere cavae gemitumque dedere eaVernae.

Et, si sata deum, si mons non laeva fuiSSet, Inpulerat ferro Argolicas foedare latebras, ta

Troiaque, nunc Stares, Priamique arX alta, manereS. Ecce, manus iuvenem interea post terga reVinctum Pa Stores magno ad regem clamore trahebant

Dardanidae, qui se ignotum venientibus ultro, Hoc ipsum ut strueret Troiamque aperiret Achivis, Mobtulerat, fidens animi, atque in utrumque Paratus,

Seu Versare dolos, seu certae Occumbere morti.

Undique visondi studio Troiana iuventus Circumfusa ruit, certantque inludere e tin Accipe nunc Danaum insidias, et crimine ab uno MDisce Omnis.

Namque ut conspectu in medio turbatus, inermis,

116쪽

104 P. VERGILI MARONISC0nstitit atque oculis Phrygia agmina circumspexit:

Heu, quae nune tellu8, inquit, quae me aequora POSSunt Accipere i aut quid iam misero mihi denique regiat, 70Cui nequo apud Danaos usquam locus, et super iΡSi Dardanidae insensi poenas cum ganguine poscunt lQuo gemitu conversi animi, compreSSUS et omniAImpetus. Hortamur fari; quo Sanguine creturi Quidve serat, memoret, quae Sit fiducia capto. 75

Ille haec, deposita tandem formidine, satur: Cuncta equidem tibi, Rex, fuerit quodcumque, fatebor Vera, inquit; neque me Argolica de gente negabo;

Hoc primum; nee, si miserum Fortuna Sinonem Finxit, Vanum etiam mendacem que inproba finget. 80

Fando aliquod si sorte tuas pervenit ad auris Belidae nomen Palamedis et incluta fama Gloria, quem falsa sub proditione Pelasgi Insontem insando iudicio, quia bella vetabat,

Demisere neci, nunc cassum lumine lugent: MIlli me comitem et consanguinitate propinquum Pauper in arma pater primis huc misit ab annis. Dum stabat regno incolumis regumque vigebat Consiliis, et nos aliquod nomenque decuSque Gessimus. Invidia postquam pellacis Ulixi so Haud ignota loquor-superis concessit ab oris Adflictus vitam in tenebris luctuque trahebam, Et casum insontis mecum indignabar amici. Nec tacui demens, et me, fors Si qua tuli88et,

Si patrios umquam remeassem Victor ad Argo' in Promisi ultorem, et Verbis Odia aSpera moVi.

Hinc mihi prima mali labes, hinc semper Ulixes

Criminibus terrere novis, hinc Spargere VoceSIn volgum ambiguas, et quaerere ConSeiUS arma.

Nec requievit enim, donec Calchante miniStro- 100 Sed quid ego haec autem nequiquam ingrata revolvo lQuidve moror, si Omnis uno ordine habetis Achivos, Idque audire sat est i Iamdudum Sumite poena8;

Hoc Ithacus velit, et magno mercentur Atridae. Tum Vero ardemus Seitari et quaerere caUSSah 105 Ignari scelerum tantorum artisque PelaSgae.

Prosequitur Pavitans, et ficto pectoro satur:

117쪽

105 AENEIDOS LIB. II. Saope fugam Danai Troia cupiere relicta Moliri ci longo lassi discedero bello;

Fecissentque utinam i sacpo illos aspera ponti 110 Interclusit hiemps, et torruit Au8ter euntis. Praecipue, cum iam hic trabibus contoXtus acernis Staret equus, toto Sonuerunt aethere nimbi.

Suspensi Eurypylum scitantem oracula Phoebi Mittimus, isque adytis haec tristia dicta reportat: 115 Sanguine placastis Ventos et Virgine caeSa, Cum primum Iliacas, Danai, Veni8tiS ad oras; Sanguine quaerendi reditus, animaque litandum Argolica.' Volgi quae vox ut venit ad auris, Obstipuere animi, gelidusque per ima cucurrit 120 Ossa tremor, cui sata parent, quem POSeat Apollo. Hic Ithacus vatum magno Calchanta tumultu Protrahit in medios; quae Sint ea numina divom, Flagitat. Et mihi iam multi crudele canebant Artificis scelus, et taciti ventura videbant. 125 Bis quinos silet ille dies, tectusque recuSat

Prodere Voce Sua quemquam aut Opponere morti.

Vix tandem, magnis Ithaci clamoribu8 actuS, Conposito rumpit vocem, et me destinat arae. AdSenSere OmneS, et, quae sibi quisque timebat, 130 Unius in miseri exitium conversa tulere. Iamque dies infanda aderat; mihi Sacra parari, Et salsae fruges, et circum tempora Vittae; Eripui, lateor, leto me, et Vincula rusei, Limosoque lacu per noctem obseuruS in ulva 135 Delitui, dum vela darent, si forte dedi88ent. Nec mihi iam patriam antiquam spes ulla videndi, Nec dulcis natos exoptatumque parentem; u0s illi sors ot poenas ob nostra repOSeent Effugia, et culpam hanc miserorum morte piabunt. 110Quod te per superos et conscia numina Veri, Per, Si qua eSt, quae restet adhuc m0rtalibus usquam Intemerata fides, oro, miserere laborum Tantorum, miserere animi non digna ferentigHis lacrimis vitam damus, et miserescimuS ultro. 115 I98e viro primus manicas atque arta levari

Vincla iubet Priamus, dictisque ita satur amicis:

118쪽

106 P. VERGILI MARONIS Quisquis os, amissos hinc iam obliviscere Graios; Noster eris, mihique haec ediSSere Vera roganti: Quo molem hanc imitanis equi statuere ' quis auctor i 150Quidve petunt i Oste religio i aut quae machina bulli iDixerat. Illo, dolis instructus et arte Pelasga, Sustulit exutas vinclis ad Sidera palmas:

Vos, aeterni ignes, et non Violabile vestrum TeStor numen, nil, VOS arne ensesque nefandi, 155 Quos fugi, Vittaeque deum, quas hostia gessi: Fas mihi Graiorum Sacrata reSOlVere iura, Fus odisse viros, atque Omnia ferre Sub auras, Si qua tegunt; teneor patriae nec legibus ullis. Tu modo promiSSiS maneas, SerVntaque SerVeS 100 Troia fidem, si Vera feram, Si magnis rependam. omnis spes Danaum et coopti fiducia belli Palladis auxiliis semper Stetit. Impius eX quo Tydides sed cnim Scelerumque inventor Ulixes, Fatalo adgressi sacrato avellere templo ' 105 Palladium, caesis Summae custodibus areis, Corripuere sacram emgiem, manibusque cruentis virgineas ausi divae contingere Vittas, Ex illo fluore ac retro Sublapsa reserri Spes Danaum, fractae Vires, aVerSa deae mens. 170 Nec dubiis ea signa dedit Tritonia monstris. V hi Vix positum castris Simulacrum: urSere coruSeno Luminibus flammae arrectis, SalSuSque Per artUS Sudor iit, terque ipsa solo-mirabile dictu Emicuit, parmamque eren8 hastamque trementem. 175 Extemplo temptanda fuga canit aequora Calchas, Nec posse Argolicis exscindi Pergama telis, omina ni repetant Argis, numenque reducant, Quod pelago et curvis Secum aVeXere carinis. Et nunc, quod patriaS Vento petiere Mycenas, 180 Arma deosque parant comites, pelagoque remenSO Inprovisi aderunt. Ita digerit Omina Calchas. Hanc pro Palladio moniti, pro numine laeso Effigiem statuere, nefas quae triSte Piaret. Hanc tamen inmensam Calchas attollere molem 185 Roboribus textis caeloque educere ii Sit,

Ne recipi portis, aut duci in moenia possit,

119쪽

AENEIDOS LIB. II. Xou populum antiqua sub religione tueri.

Nam si vostra manus violasset dona Minervae, Tum magnum exitium-quod di prius omen in ipsum 100 Convertanti Priami inperio Phrygibusque futurum; Sin manibus vestris VeStram ascendiSSet in urbem, Ultro Asiam magno Pelopea ad moenia bello Venturam, et nOStrOS en fata manere nepotes. Talibus insidiis periurique arte Sinonis 195 Credita res, captique dolis lacrimi8que coactis, Qitis nequo Tydides, nec Larissaeus Achilles, Non anni domuere decem, non mille carinae. Hic aliud maius miseris multoque tremendum obiicitur magis, atque inprovida pectora turbat. 200 Laocoon, ductus Neptuno Sorte Sacerdos, Sollemnis taurum ingentem mactabat ad aras. Ecce autem genuni a Tenedo tranquilla per alta Horresco reserens-inmensis Orbibus ungues Incumbunt pelago, Pariterque ad litora tendunt; 205 Pectora quorum inter fluctus arrecta iubaequo Sanguineae Superant undaS; ΡnrS cetera Pontum Pono legit sinuatque inmenSa Volumine terga. Fit sonitus spumante Salo; iamque arva tenebant, Ardentisque oculos Suffecti Sanguine et igni, MoSibila lambebant linguis vibrantibus Ora. Diffugimus visu exsangues. Illi agmine certo Laocoonta petunt; et primum Parva duorum

Inplicat et miseros morsu depascitur artus; 215 Post ipsum, auxilio subeuntem ac tela ferentem, Corripiunt, spirisque ligant ingentibus; et iam Bis medium amplexi, bis collo squamea circum Terga dati, superant capite et cervicibus altis. Illo simul manibus tendit divellere nodos, 22οPersusus sanie vittas atroque Veneno, Clamores simul horrendos ad sidera tollit: Qualis mugitus, fugit cum saucius aram Taurus et incertam excussit cerVice Securim. At gemini lapsu delubra ad summa dracones HGEffugiunt saevaeque petunt Tritonidis arcem,

Sub pedibusque deae clipeique sub orbe teguntur.

120쪽

108 P. VERGILI MARONIS

Tum vero tremefacta novus per pectora cunctis Insinuat pavor, et Scelus expendi8Se merentem Laocoonta ferunt, Sacrum qui cu89ide robur 230 Laeserit et tergo sceleratam intorserit hastam. Ducendum ad Sedes Simulacrum orandaque divae

Numina conclamant.

Dividimus muros et moenia pandimus Urbis. Accingunt omnes operi, pedibu8que rotarum 235 Subiiciunt lapsus, et stuppea Vincula collo Intendunt. Scandit fatalis machina muros, Feta armis. Pueri circum innuptaeque puellae Sacra canunt, funemilue manu contingere gaudent. Illa subit, mediaeque minans inlabitur urbi. 210O patria, O divom domus Ilium, et incluta bello Moenia Dardanidum i quater ipso in limine portae

Substitit, atque utero sonitum quater arma dedere;

Instamus tamen inmemores caecique furore, Et monstrum infelix sacrata sistimu8 arce. 215

Tunc otiam satis aperit Cassandra futuris ora, dot iussu non umquam credita Teucris. Nos delubra deum miseri, quibus ultimus esset Illo dies, sesta velamus fronde per urbem. Vertitur interea caelum et ruit Oceano NOX, 250 Involvens umbra magna terramque polumque

Myrmidonumque dolos; fusi per moenia Teucri

Edi iam Argiva phalanx instructis navibus ibat Α Tenedo, tacitae per amica silentia lunae 255 Litora nota petens, flammas cum regia Platais Extulerat, satisque deum defensus iniquis , Inclusos utero Danaos et pinea furtim Laxat claustra Sinon. Illos patefactus ad auras Reddit equus, laetique cavo Se robore Promunt 260 Thessandrus Sthenelusque duces et dirus Ulixes, Demissum lapsi per funem, Acamasque, ThoaSque, Pelidesque Neoptolemus, primuSque Machaon, Et Menolaus, et ipse doli fabricator EpeuS. Invadunt urbem Somno vinoque sepultam; 265 Caeduntur vigiles, portisque patentibus omnis Accipiunt socios atque agmina c0nScia iungunt.

SEARCH

MENU NAVIGATION