장음표시 사용
441쪽
,, petenti tale faciemus. Neque speciatim brutorum cognitioni,, obstat, quod omnis cognitio dicatur involvere cogitationem, ,, adeoque & nationalitatem: id enim salsillimum est, neque hact is nus probatum ulla specie rationis, quae non principium pet , , t. Demonstrandum ergὁ adversariis, activam oblatae rei sen- ,, sibilis perceptionem, dirigentem ex instinctu naturae omnes brutiis operationes, inserre necessario conscientiam, uti vocant; adeo- , , que eam fieri de re mediantibus notionibus spiritualibus; aeri porro ponere facultatem judicandi, discurrendi, &c. Quae omnia ,, posteriora uti bruto deneganda censemus, ii, & prius eidem den ,, gabimus, simulac audiverimus vel unicum argumentum, quod is ulla ratione id evincere poterit. Quod dum sat fiet autem ,, ad Kalendas Graecas nos acquiescimus in rationibus allatis, obri quas, suffragante evidente experientia ac auctoritate Sacra, bru- , , tis& cognitioncm & cognitionis principium adscribendum esse,
Etsi vero minimὸ ignorarem, aliter plane hic instituere eos qui iI
Cartesianis ideis dixerunt sacramentum, quibusque opposita erat Gnt ' i 'nostra haec thesis , non tamen vel somniabam extiturum morta- haris. lium quemquam, cui insolens videri possct assertio, qua per secu- ci eoNDi la multa continua in medio orbe Christiano, a quo in eo viguit dio expos Peripatetica Philosophia , nulla unquam audita suit frequentior. ta
Praetcr omnem interim meam opinionem accidit, ut ejus nomis e impetum in me secerint, non unus, non alter, non tertius, Ve- .
rtim, inito quasi tacito contradi , omnes pro modum quo quot per ista tempora pro asserendo Cartesanismo calamum exercebant in nostra patria Viri; ubique gentium tanquam periculose novam circumserentes a caetero corpore avulsam atque uncialibus typis expressam nostram thesin: DΑΥυR IN BRua is ALi OD SUBsTANTIALE VITAE, SENsATIO Nis , AC VERAE COGNI-
Υio Nis PRINCipiuΜ. Ita stilicet qui innovare hodὰ sacra quaelibet ac profana unice laborant, hoc ipsum objicientes talione r percussuri, eo utuntur artificio , ut antiquissimas antiquitates novitates audacter dicere ausint. Quo agendi modo cis facile imponant eis qui extra Cartesum nihil sapere didicerunt, quique ut
plurimum quid vel antiquum vel novum sit aequὸ ignorant, detecta
442쪽
existunt& idonei rerum judices, rei habeantur inexcusabi lis Pro sus vel imperitiae vel calumniae. Placuit nihilominus etiam Ces berrimo Viro publico libro, ob eandem hanc de substantiali uri
torum Anima opinionem, objicere mihi Novitatem maxim- , monstrificam, periculosam, portentosam, ab omnibus retro secutis imanditam , bonis omnibus atomisatilem , execrabili denique Spiano muroximam. Et huic quidem satisfecimus abunde Narrisioris Confutari f. LI. seqq. quem locum cum eis, quae jam hac de re in medium sumus allaturi, conserri cupio. Omnem nunc controversiam , nisi fallor, satis plene comprehendam hac Quaestione : Num si sit, aut Periculosa, aut Abia, haec positio , Datur in brutis aliquod substantiale vitae, sensationis, ac verae cognitionis principium ' Ad quam respondemus , Negando qu idem hac assertione Brutis non tribuitur Anima quae sit ordinis ac speciei ejusdem cum ea quae hominis est, substantia nimirum rationis particeps, atque omni modo a corpore independens : sed principium duntaxat quoddam catenus huic analogum, ut sussiciat ad vendicandam Brutis suam quoque activitatem ; neque qualemcunque, verum talem quae dirigatur a rei oblatae praevia perceptione, non rationali quidem quae notionum immaterialium so mationem cum conscientia, itemque actus judicandi ac discurrendi involvit) attamen vera, in quantum non improprid aut ma phorice dimest haec cognitio, sed ea cui accurate loquendo &GVero generalis vcrae cognitionis descriptio convenit, quae scilicet
sit activa objem obvii perceptio.
Tantam inesse arbitror huic Thes Veritatis certitudinem atque cvidentiam, ut eam latere posse putem neminem , quicunque in philosophando uni Rationi R Experientiae cedere paratus est. Conqueruntur, fateor, Cartesi nepotes, rem hanc fugere claras stus ac distinctas ideas; at id sibi imputent oportet, qui mordicus adeo adhaerere amant praeconceptis opinionibus , ut neque vesint ncque possint, valere iussis praejudiciis, quid sentire oporteat, libera mente ac certa Ratione , Scnsuum testimonio & sacra Auctoritate suffulta , rite expendere. Eiusmodi ingenia quid mi rum, si, ut alia quaecunque in hoc Universo obvia , ita quoque Brutorum opcrationes reducere nitantur ad imaginaria sua princi
443쪽
DA OpERATIONI nus B Ru TORUM. pla; secundum quae universa rerum natura , stupendumque hoc Divinae providentiae sacrarium , in vilem ossicinam sabrilem con- Vertitur , in qua occurrat nil praeter automata quaedam, omni v ro propriae activitatis principio destituta , externoque duntaxat a que ab occurrentibus sorte sortuna corpusculis impreta motu impulsa. Et quid de Brutis solliciti sint, eorumque Anima , qui ne sibi quidem hic parcunt, contendentes, praeeunte sic Cartesio,& ipsum hominis corpus parili modo vivere posse & moveri absque ullo Mentis praesidio; quin qui assi ant, esse majori admiratione
dignum, quod mens aliqua reperiarur in unoquoque humano corpore,
quam quod nulla sit is ullis Duris : Pan. I. Epist. Lxvii. Minus mirabimur eos qui talia tuentur paradoxa tantum tumultuari ob no. stram hancasIertionem , Datur in Brutis abquod se stanti vitae, sensationis ac vera cognitionis principium : quod quale intcuectum
voluerim , verbis immediate sequentibus indicabam satis di si Forma substantialis, sive Animaesensitivae , sive Modi cujusdam seu stantiatis, sive quocunque alio id appelletur nomine. Equidem pro merae Cognitionis , qualcm jam descripsimus , in Brutis demonstratione, nullo alio indigemus argumento , quam nis quod invictum suppeditant stupendae eorundem Operationes, Ob ,. hoc solum neglectae , atque ad veritatem hanc adstruendam apud exis si multos minus essicaces, quod sint quotidie obviae. Atqui dili- stimonia, gens rerum scrutator animum adjicit ad easdem penitius examinan- wt fise e das, istud in iis deprehendit rationis quasi vestigium & quandam
clus veluti imitationem, ut Vix, uno ViX, ut ipsa lenii tira cogni optraii
rione acquiscere possit: adeo marum actiones in miraculum usique variae sunt, adeo ipsi humani operandi modi aemulae. Ex
millenis unum aut alterum verbo tangemus tantum. Quanta cla
v. c. in prole educanda Brutorum sollicitudo, illa etiam refundentium, proprio stomacho fraudato, quae jam devorarant ' Quanta in cadem adversus hostem tuenda sortitudo & industriat Conspecto illo erigunt sese, corpus interponunt, intumescunt, horrent pilis plumisque , ad terrorem arma expediunt , rostrum, dentes, ungues, cornua, calces hosti opponunt : quin &, si vis major ingruat, dolis haud raro utuntur, ad avertendum 1 praeda vel hac ratione insdiatorem. Surrcptavero sobole, quanta in multis comploratio, quantis acrem implent questibus , quam
444쪽
' M.6 EXERCITATIO insolabilis moeror ' Quam provida omnium cura in sese vel vi vel dolo conservandis, in pabulis noxiis ab innoxiis discernendis, in
morborum vulnerumque suorum remediis indagandis ''Istaec omnia qui absque vera cognitione fieri queant i explicari vestis. Non hic seriem attexam eorum quae narrantur de Apum industria, Fo micarum disciplina, Canum sagacitate , Vulpium astutia , Corunicum solertia, Elephantis docilitate, Equi generositate, Ciconiae pietate, S c. quae veram cognitionem sensitivam Brutorum tam abunde evincunt, ut ea quoque data, illorum plurima nihilominus vel subtilissimum ingenium haud parum vexare possint. Copi sam historiolarum huc pertinentium congeriem habet Rorarius, in
Exercitatione Paradoxa, Quod animal. a bruta ratione utamur melius
hominu qtae sola sussicit abunde consutandis iis , quae De Canen- . tia Sensus 2 Cognitionis in Brutis , nuper scripsere quidam , non absque multa sui in re hac tractanda contradictione. Missis nunc
aliis unum sumamus notum atque obvium, in quo explicando vi res experiantur velim quotquot Brutis veram cognitionem dene.
gant : Cur scit. canis, cum famelicus furtim quid abstulit, clan se surripiat, & dissidenter adeo incedat ut nemini occursanti gratu latur, sed meticulose sibi a poenis cavens, rostro prono & averscsuam pergat viam ' En Rhodus, in saltus lV. Quum itaqud per ista confici satis de mera Cognitione Brutorum Sublantia' facile inde conficitur, necessario in iis admitti debere Substantiali Iis vcmt '' aliquod ejusdem Principium. Praeterquam enim , quod nobilio Isi, hi ψ sint operationes, quam ut a sola accidentali materiae dispo. admiti ndi sitsone oriri queant, etiam sic in scirebam istoc loco , unde petit:
propter non ost controversa assertio. Solide demonstraripotest, istud Neotericomiam mito' rum ergastulum quinque Modorum , a Uurae , siuistis , Motus ης- η ς ἄ- Positura , Figurae , operationum principium nec esse , nec esse posse Ouum enim uri res existit, ita quoqueeadem operetur ; Modi vero ilnonsint, nisibeneficio s2bstantiae cui insunt , et ram Edem operari no poterunt, nisui alicujusprincipiisubstantialis: quod cum non sit materia, utpote pure passiva, restat ut sit aliquod aliud in corpore sed itale operarionum principium. Cui accedit , quod omnes istos modos ut non-emia se, vel tantum conditiones ad operandum aerequisitas, no
cutem causu, Agillatim facile probari ρο sit. Ad ista dum plane si
lint Censores, manet immota vis hujus ratiocinii. Nunc addo. Cu
445쪽
Dg Opr RATIONIBUs B Ru To Ru M. MICur obsecro sensuum organa Brutis concessa , nostris per omnia similia, nisi eorundem similis si ei qui cst nostrorum usus ' Atqui instrumentorum sensationi destinatorum & inservientium nullus hic existit in nobis absque Animae nostrae attentione & praesidio. Hoc vel inde liquet, quod , quoties mens haerens in profunda meditatione aliud agit, nullatenus corpus assiciatur ab oblatis per
Oisana, caeterum omni ex parte bene constituta , rebus externis,
etiam maxime terribilibus ac perniciosis; sed immotum adeo maneat, ac si eae neutiquam sensorio objicerentur. Nemo est qui non id experiatur in se saepius; fidemque eius sacit plenissimam nota coedes Archimedis Syracusini, a milite, dum stricti gladii im, go a mente, speculationibus mathematicis nimium immersa, non percipitur, infeliciter jugulati. Undd sequitur quam evidentisi sime, ad operationes istiusmodi producendas, quales & nobis &brutis communes esse observamus, passivam receptionem externi motus in solo corpore minime sussicere, sed prorsus requiri Animae, tanquam Principii Substantialis , activam objecti percepti nem , & in spiritus per nervos mittcndos imperium. Ut longe sit falsissimum quod assicrit Cartesius , Part. II. Epist. um. Bruta
tantummodo videresic nos , dum mente alio avocata, licet object rum externorum imagines in retina nostra pingantur, ct forte etiam il-- lorum impressiones in nervis opticis facta ad diversos motus membra nostra determinent, nihil tamen orsus eoru entimus. Quin , ut& hoc addam , nisi ex effectis istis in Brutis conspicuis valeat a gumentatio ad evincendam alicujus in iisdem Principii substantialis existentiam, velim equidem mihi a Cartesiano homine demonstrari, inesse re vera Animam substantialem insantibus aliisque usu r tionis destitutis hominibus; etenim in hisce alis nullae obviae sunt actiones, quam quae eadem deprehenduntur in Brutis. Eficacissimum hujus ratiocinationis robur nec ipse ignoravit Cartesius, dum pland se hic irretitum ostendit; eo usque, ut non tam dissicultates illas tollere nitatur, quam urgere alias, quas ipse licet perperam) ex opposita sentcntia fluere autumat : quem
clarum & distinctum philos phandi modum minime esse, sed eius
potius qui ad incitas eli redactus, norunt quotquot ex Logicis intelligunt, quantum valeat indirecta ejusmodi responsio, scindit nimirum sic nodum, cui solvendo se quis imparem experitur.
446쪽
Sed volupe fuerit Viri, caeterum animi considentissimi, ac mirocreeantis ubique claras & distinctas ideas, hac in parte obsonos Iahaesitationcs. Sic ipse, Part. I. Epi l. Lv. is Hoc ergo solum cilci possit, quod licet bruta nihil agant, quod probet illa cogitarc notandi m Cogitare Cartesio idem esse quod Cognscere ; tamcisi nobis ista duo distent tanquam species & genuc tamen quia cor, poris illorum organa a nostris valde diversa non sunt, conseri re hcet, ahquam me cogitationem hisce organis adjunctam, quema ,, modum in nobis experimur, licet ipsorum cogitatio sit imperseetioe,, nostra. Ad quod nihil est quod respondeam, nisi quod si illa co
itarent, ut nos, animam etiam, ut & nos, immortalcm ha- erent; quod non est verosimile, &c. Iterum, Epist. LXVII. Quamvis autem pro demonstrato habeam, probari non possse , , , aliquam esse in brutis cogitationem; non ideo puto posse demonstra- ri nullam esse r quia mens humana corum corda non pervadit. si Sia examinando, quidnam sit hac de re maxime probabile, nuL, lam video rationem pro brutorum cogitatione militare , praeter, , hanc unam , quod cum habeant oculos, aures, linguam , & reliqua sensuum organa sicut nos, verisimile sit, illa sentire sicutis nos; & quia in nostro sentiendi modo cogitatio includitur, siri milem etiam illis cogitationem tribuendam , dcc. Rursus, , , , Di l. CV. is Quantum ad animalia bruta , videmus quidem in illis motus quosdam corum similes , qui imaginationes nostrasis sive sensus consequuntur; imaginationes vero aut sensus utruminis habeant ignoramus. E contra vero, cum isti iidem motus possint, , absque imaginatione fieri , non sine causa suspicari possimis mus, illos in iis ita produci, quemadmodum spero me osten- ,, serum, &c. VII. Videmus totum hic trepidant Cartesum , nihil habratem ς' tρ quo respontat , putantem , probabile ducentem , ignorantem, se h;-ὰri s contem; quae quousque satisfaciant rationibus antii a nobis alibiauhaim xis, judicium sit penes quemvis extra partes constitutum Phil,
i Dam sophumi Uti vero ipse dubitanti hic propior est quam quid certi
eon 'grunt, determinanti, ita inter asseclas ejus non desunt viri eruditi, qui HNςti m quamvis caeterum cum eo faciant, at hae ctiam prae se sentat, ex-- - ώι plicari sitis post Q siniarii in actiones per solum motum partium ite' ' dispositioncm , & in hoc demonstrando multum sint operosi,
447쪽
DE OpERATIONI nus BRUTO Ru M. q29 tandem tamen re omni accuratius perpensa , adeo parum sibi in s ti bi solis accidentibus & modis possunt satisfacere , ut non obscure φυ g, indicent, minime se alienos esse , pro salvandis brutorum operationibus , ab opinione Platonica , qua asseritur totam Universi materiam singulasque ejus partes mente instructas esse , eamque mentem pro diversitate dispositionis in materia diversimode ag re; ut sit
Inaee hominum pecudumquesenus animarue vocinium, Et quae marmoreo fert monsi sub aequore poni m.
Ex quibus elucet clarissime vis nostrae veritatis , de Substantiali verae cognitionis in Brutis principio , quippe quae etiam pervicacissimos fateri, Esse apibuspartem Hvinae memis , ct haustus ε Ethereos, sicque in anilia Platonis snmenta de anima mundi concedere cogit' potius, quam omne substantiale cognitionis & activitatis princia pium bestiis den are. Atque utinam neque hodie existeret numerosa illorum cohors, qui ex denegata brutis substantiali anima, vitae ac cognitionis verae principio, occasonem sumsissent paria philosophandi de mente humana , atque tandem in nomentium classem compingendi pariter pecudumque hominumque animas. Tales nati sunt ex hac Spina sosculi. Et ista quidem pro assertionis nostrae meritare consi manda, tum VI II
ex ipsa rei natura,tum ex varia adversariorum philosophatione,paucis Con tu adducta sufficiant. Per omnia nunc ire non sinit instituti ratio, quae Avitoritas intra brevitatis terminos hac vice nos cogit. Quamobrem neque moperosius cro in urgcnda Auctoritate Sacra, pluribus locis bestiis exertissime tribuente Vitam & Cognitionem, istudque Spiraculum s eo mitio halitus vitae, quod, a corpore distinctum, in morte ab eo separ nis in brututur, &c. Miror autem hoc loco vehementer Consorum meorum principio
Vel ignorantiam vel impu&ntiam, dum inquiunt, Verbum Dei A misit etiam sic loqui de rebus inanimatis, quibus tamen ideo substantiale principium cognitionis non convenit. Ubi vero sic loquitur Spiritus S. ἶ Non ignoro, Misae, itemque Animae, vocabulum improprid nonnunquam usurpari, &per catachresin, ut cum V. c. dicitur Vivi; Cadaver vocatur Amma; &c. At ubi locorum
rei vita destitutae conjunctim tribuitur L n nra , πn tatadrn nra I 2M , Anima vivens, Spiritus vita, Elatus diratus
448쪽
'TYERCITATIO vital Nuspiam creth. Tantum quando vel de homine, vel de bestia sermo est, vel de utroque . promistud occurrunt istae voces; claro indicio, aliquid Bestiis inesse Animae humanae an
logum, quod idem rebus caeteris non competat. Praetereo, ne prolixior sim in hisce, essicacissimas phrases, quibus brutis tribuitur Cognitio, Mors eadem cum hominabus, cro. Ad quae si sussiciat simpliciter ex Philosophiae Cartesianae principiis respondere, ea improprie debere accipi, viderint Theologi, an non hac ratione Phil sophia re ipsa statuatur S. Scripturae interpres ' Viderint simul, ne tandem eadem via merventur Scripturae dicta, quae Animam h manam esse principium substantiale post fata superstes, demonstrant.
IX. Quorsum vero, inquiunt, hujusmodi assertio abiti Eo abit,
Brula in me- dicam, ut ne bruta convertantur in horologia & lapides, in quaera Automς- illa convertunt re vera Cartesiani, quando cognitionem eis deno
n is gant, & sensum, & Vitam, & animam, & omnia. Hic autem sistis,i; sese prodit audacia hominum incredibilis. Quis Cartesianorum, ovo ita es regerunt, quando , ubi id asseruit φ Nullus. Quid ' Non
ahe i. crcdo ignorare viros Cartesii Tractatum de Homine, in quo totus id agit, ut ostendat, Corpus animalis instar machinae automaticae moveri. Sed os obstruat Viris ipse Cartesus, qui sic expresse, Pant. I. Epist. LV. M Bruta per organa agunt, haud secus quam ho- , , rologium, quod horam longe melius indicat, quam possumus, judicio assequi. Et sine dubio, quando hirundines verno te
pore adveniunt, eatenus agunt horologiorum instar. Quicquidis etiam agunt apes, ejusdem est naturae, &c. Iterum, Parr. II. Epist. xi iv. Quicquid in irrationatibus animalibus appetitus aut propensiones vocamus, per stas Mechanicae regulas explico. Et, uiae
Epist. XL. H Quod ad bruta , adco assueti sumus credere quod is illa, non secus quam homines, sentiant, ut sicile non sit op ionem hanc deponere. Sed, si aeque assileti essemus videre auis tornata, quae actiones nostras omnes imitarentur, quas quidemia imitari possunt, atquc illa pro automatis habere, neutiquam δε- bitaremus quin animalia ratione destituta forent quoque auromata. Quippe inter nos 2 illa eandem differentiam adverteremus, quamis inter nos ct automata; sicuti scripsi pag. 36. methodi meae. In se mundo autem meo accuratissime recensui quo modo orgaxa
449쪽
DE OPERATIONI Bus B Ruτο Ru M. quer omnia ad has in automatis actiones exercenias requisita in anima hum corporibus reperiantur. Ecce, & quando, & ubi haec aia
seruerit ipse Carresiust Quibus convenienter non semel a Cartes nis Philosophis publice defensum: Brusa nec cognossunt, nec sentiunt, sed omnia automatice agunt. Item: Eodem ritu, quo arte- facta seras producunt operationes, ea em producunt nataraba, cum
inter haec 2 illa nulla msi forte graduum sit dijΛnctio. Atqui haec non mutat speciem, uti scimus. Absolvam H. Mori verbis, quia bus assertionis hujus nostrae scopus lepidξ comprehenditur, simul& Cartesiani dogmatis absurditas faceti: perstringitur. Is ad Ca
lesium, Part. 1. Epist. L. i. hac de re nunc in modum: se Caeteo rum a nulla tuarum opinionum animus meus, pro ea qua cli mol- Mitte ac teneritudine, aeque abhorret, ac ab internecina illa iuguis latrice sententia, quam in Methodo tulisti, brutis omnibus LM tam sensumque eripiens, dicam, an potius praeripiens ' neque enim vixisse unquam pateris. Hic non tam suspicio rutilantem ,, tui ingenii aciem , quam reformido, utpote de animantium fato llicitus, acumenque tuum non subtile solum agnosco , sed se chalx bis in stir rigidum ac crudele, quod uno quasi ictu univc sumserme animantium genus vita ausit sensuque spoliare, inma is mora & machinas vertendo. Ita de assertionis nostrae Falsitate vidimus. Inquirendum restat, X. an non saltem Periculos sit, aut Equidem, ex opinione W 7 Cartesiana, dcrogante Brutis omnem proprie dictam vitam , sensum, ac cognitionem, quae sequuntur absurda, si cum iis con' hil. , Liserantur, quae urgeri solent a Recentioribus contra Brutorum co- tribuit Ragnitionem, adeo ista praehisce multa & gravia deprehendentur, ut ii malisviis. merito haec nulla prae illis haberi debeant. Quaedam eorum jam tetigi, adderemque plura; sed, quod anti monui, constitutum mihi est, non tam rem hanc omnem hic pertractare, quam excutere potius, quae adserunt huc mei Censores. Demonstrant illi assertionis nostrae periculum. Habent ergo . inquiunt, bruta animam rationalem. Itane i Quamobrem obsecro ' Illa enim,
pergunt, unica est Substantiale Principium, sosis, & sundamentum Verae Cognitionis. En argumentum, quod aliud nihil est quam sutilis petitio principit. Nempe controvertitur, An, non in homine tantum, sed & in brutis, det ui Substantiale Horae G nitionis
450쪽
32 Ex ERCITATIOtionis Principium ' Negant hi; idque qui sola anima rationalis est Verae Cognitionis Principium. Atqui hoc ipsum erat το κρινο- μυον : quod cum nulla ratione demonstrent, satis hic causam tradunt; imprimis cum jamdudum Adversarios ad id agendum invitaverim co ipso in loco, unde hanc Thesin sta exagitandam sumpsere. Dabam ibidem discrimen satis ingens & manifestum inter Cognitionem Voram Sensivivam brutorum , & Rationalem spirituum ac hominum; ut mirer, cos petere, assignari sibi essenti, lem differentiam . quae hominis inter brutique cognitionem inte cedat. Quod si non is a sussciant, addam quae in meis ad P0βω- Dan. Vbet Notis sic alibi : Ex quo videre licet longum, , discrimen inter Sensationem Hominis & Bruti. Hujus animae directo tantum imago rei sensibilis imprimitur : illa notionem, , spiritualem ipsa format. Consequinter, haec suae sensationis sibi , non est conscia : illa se sentire intelligit. Haec imagines sensibi-
les conjungere ipsa non potest; multo minus per consequentiamri unam ex alia formare: illa notiones judicando copulat aut divi sedit; quin &sensitione utitur tanquam occasione proserendi pei,, discursum cognitionem suam etiam ad non-sensibilia. Haec ediri mero naturae instinctu ad actiones secundum sensitioncm insti , , tuendas impellitur; illa, intercedente judicio, secundum sen, sum vivit. Facessant itaque, qui Bruta in Horologia conven, , tunt, omnique sensu exuunt, inani metu, ne si sensus conco
datur iisdem , simul concedenda sit cogitatio & rationalitas Quod si nequc illa capcre queant quae clarissima & distinctissimi sunt, condonandum veniet animulis altum adeo meditationibus d Deo & Monte humana sepultis, ut de suevcrini Jam dudum conci pere quicquam , quod non ad sublimes Cartesii speculationes di Dubitatione, de Mente quae nil sit nisi Cogitatio, de Ideis inna, tis claris & distinctis, &c. pertineat. Instant tamen, Si habeant bruta Substantiale Principium Vera
Cognitionis, nec tamen anima rationali gaudeant , etiam concita
svitio is e s di ncquit, hanc in homine dari. Quod totum concedendum es jurio exi sthi illis, quibus inter Cognitionem & Cogitationem nihil intercedi ejusdem or- differenti ae : non iis, qui alteram ab altera distinctam asserunt, oc με er quo explicui modo. Itaque ex mera & nuda Gognitione , per s. spectata, nemo unquam solid) adstruxerit animae quae in hornimes XI.