장음표시 사용
461쪽
buti, caute, & prudenter docendi sunt ut abstineant ab et inlidi osculis, di am plexibus . Parentes ipsi exempla castitatis, dc pudicitiae praebere filiis, di filiabu, debent , abstinentes ab eiusmodi nimium effeminata amoris signis. Ne multa :quo faeilius virtutis istius splendor obscuratur, quo vehementior Est concupisten tiae impetus , ignisque ardentior eo est se etior adhibenda custadia , cautior citia .eumspectio, experrectior vigilantia. . . XV. Adnotare Iubet, Franciscum Sylvium in a. 2. D. Trimae quae . et IV. art. 4.eanet. q. laudatam Salmanticensium opinionem propugnare . Quod ideo adverto , ne lector incautus a tanti viri auctoritate decipiatur. Non raro enim laxa d
cet hie, gravis alioquin , Theologus. Sed, quod mirari satis non possum, ipse P. Paulus Comitolua in hane concedere opinionem Videtur Ub. IV. Respons mora quaest. xx. num. 6. verum quidem habet , Comitolum expresse non loqui de s viis quae exercentur inter personas solutas, de diversi sexus , aptasque.ad eop Iami; quin, ut ex num. s. colligitur , de iis Oiculis , tactibus , Ac amplexibus se
monem habet quae aut matres tum filiis, aut fratres cum sororibus exercent. P.
Diana refert hane Sylvii, & Comitoli opinionem, dc post illorum adductas rationes sic concludit Tom. VIII. tract. v I. resol. s. s. I. Sed ego puto contrariam
sententiam tenendam esse , is in bis materiis Ma esse Iaxandas babenas . Utinam in omnibus propositum tale servasset laudatus Auctor . Caussa dereptionis in illis Auctoribus suit inconsideratio obligationis vitandi perieulam prolabendi a delectatione sensibili in veneream. XVI. Quaest. V. Tactus impudiet, puta in panibus verendis, aut in i is ossistis basi sunt ne peccata mortalia δ Resp. Adfirmant communiter omnes: quia similes tactus graviter excitant concupiscentiam, dc luxuriam ἱ adversantur pudori ,& honestati naturali ; ac periculum includunt pollutionis . Sanehea Lib. IX. de
matrim. dissipat. xlUI. num. II. Navarrus in Manual. eap. xiv. num. 3. dc alii d
cent . tactus huiusmodi culpa gravi carere, si supra vestes exerceantur . Hanc eamdem opinionem defendit P. Claudius La-Croix Lib. III. pari. I. num. γδ. at legans auctoritatem P. Sanchez . PP. Salmanticenses loci cit. s. q. num. Φ9. hanc
opinionem admittunt ut probabilem Deculative , secus practice . Haec distinctio probabilitatis practicae, & speculativae, prout communiter adhibetur, fictilia est , dc plurium laxitatum origo. Opinio quae non est probabilis practice, neque est probabilis spreularive ; nisi varientur circumstantiae . mando autem variatur aliqua circumstantia , variatur quoque opinio ἱ nec remanet eadem ae prior. Qu ties igitur una opinio , omnibus circumstantiis spectatis , non est probabilis pra-βice . neque est probabilis Oeeulat, , ut fusius suo loco . Sed relatam opini nem , ut improbabilem tum speculative , tum practice , reiicimus . Tactus enim isti practici sunt , non speculativi . Nec audiendus P. La-Croiκ docens est. nu-
462쪽
DISS. II. DE MERETRICIO μ. 43s
meri so . veniale tantum Peecatum esse, si fiant eiusmodi tactus ex tivi deis Eatione ractus vestium . Delectatio haec non captatur ex vestis contactu . siqui dem vestes tangi possent in brachiis ἰ sed delectatio est ex tactu pudendorum . veste media . Hanc porro delectationem mortalem esse , non venialem , asi
XVII. Idem dicendum, si fiant tactus isti inter personas eiusdem sexus. Nam& tune adversantur pudori, ac honestati ἔ & vehementer provocant ad Iasciviam, pollutionem, aut sodomiam . Excipiendi sunt pueri natantes, qui casu, &absque ulla prava intentione se tangerent. A culpa tamen gravi eos non excusarem, si deliberato animo, & data opera in dictis partibus se tangerent. Nam tum nulla adesset caussa cur possent a malitia exeusari.
XVIII. Qiuest. VI. Sint re coniugiis liciti rectus paritam pudendarum t Resp.
Distinguendum est. Tactus isti, si praecedant copulam , disponantque ad illam , liciti sunt. Id in quaestionem vertunt recentiores Theologi , sint ne tactus isti coniugatis liciti, absque ordine ad copulam, delectationis gratia exerciti Adfirmant Sylvius a. a. quaest. et IV. artis. 4. concl. 6. Vasqum in I. a. disput. ex m. Diana , Coninch , Dieast illo , Antonius a Spiritu sancto , Hurtado, & alii non pauci . Quoniam, inquiunt, quibus licet maius, licet & minus . Sed coniugatis licita est copula . Ergo multo magis liciti sunt tactus impudici, dummodo absit pollutionis
XIX. Secunda sententia negans mihi probabilior, & vera est. Quoniam ex una parte praefatae actiones adnexum habent periculum pollutionis, de magnam indecentiam. Ex alia parte nihil in eis apparet honestatis, in quam referri queant . Nec eiusmodi impudicae & obscenae actiones sunt mutui amoris, & benevolen tiae testimonia; sed impotentis potius luxuriae , & indomitae concupiscentiae ar
XX. Nec adversae opinionis ratio urget. Utique eui conceditur maius, conceditur & minus . Coniugatis permissa est copula . Ergo permissi quoque sunt ample us, & tactus, qui conducunt ad copulam. Haee omnia vera sun . Neque de hoc in praesens quaestio est. Id nune in disputationem vertitur , sint ne liciti eiusmodi tactus ob solam voluptatem extra copulam, dc absque ordine ad illam , seu quando coniugati non habent animum Geundi. Et tunc dicimus , eiusmodi tactus esse peccata gravia, si sint libidinosi, re ob voluptatem veneream exerciti. Oscula tamen illarum partium , neque ut praevia ad eopulam , permittenda sunt, quia nimium contraria honestati. Animadvertendum etiam, tum eiusmodi tactus verendorum in coniugatis esse precata gravia, cum libidinis explendae, de voluptatis captandae caussa fiunt . Ceterum, fi vel ob levitatem , aut aliquam circumstantiam uxor tangeret mariti virile , aut contra , non illico damnarem
463쪽
hune actum culpae saltem gravis. Circumstantiae ergo spectandae. Pudicitia, easti monia. Ac pudor suadenda sunt coniugatis; ea tamen cautione, & moderamine , ne nimis onerosum evadat matrimonii iugum , alioquin gravissimum . Extrema vitanda. Matrimonium magnum, sanctissimumque sacramentum est. Caste ergo , pudice, & sancte exercendum : idque omne coniugatis vitandum est quod turpi
XXI. Quaest. VII. Oscula, tactus, is amplexus, litteraque amatoriae sunt ne inreν sponses licitae Resp. Adfirmant non pauci recentiores. Si enim, inquiunt , lieita est coniugatis copula; licita quoque erunt sponsis Oscula, tactus , dc amplexus . quae sunt quaedam copulae initia, sicuti sponsalia exordia sunt, dc praeambula ad
matrimonium. Quam tamen opinionem temperant, dicentes, dummodo sit periculum pollutionis , dc delectatio venerea absit , solaque sit delectatio sensibilis. XXII. Haec opinio penitus improbabilis, dc salsa est. Quoniam iam supra
stendi, praelata Oscula, amplexus, dc tactus inter personas solutas, ob delectationem sensibilem capiendam, esse peccata mortalia. Ergo eiusdem malitiae sunt pariter inter sponsos. Nam licet sponsalia sint via ad matrimonium, nullum tamen cyDierunt in alterius corpus ius, aut dominium. Ergo nullum ius habent sponsi ad mutua Oscula, amplexus, dc tactus. Igitur qua ratione vetita est sponsis co-Pula ob privationem dominii, eadem quoque veti a sunt illis eiusmodi oscula, de tactus, quae disponunt ad copulam. Si spontus ius aliquod haberet osculandi sponsam, ea in ad suscipienda oscula cogere posset . Hoc nemo dixerit. Ergo neque primum dicendum est. Et, missis pluribus aliis rationum momentis , absurda quae oppositam consequuntur sententiam, eiusdem falsitatem evinculit . iasippe eiusmo di oscula, amplexus, de tactus inter sponsos morali quadam necessitate consequuntur Pollutiones, sornicationes, aliaque obscena . Exceptio contrariae opinionis, PermittenIis praelatas achiones, dummodo absit perieulum consentiendi in rem Veneream, dc pollutionem, fictilia est, dc chimaerica . Ardet inter sponsos mutuus amor, iuventutis servet sanguis; familiaritas, quam sponsalia praebent, inclinationaturalis in vetita, dc plurima alia adeo vehementer irritant, titillant, accenduntque concupiscentiam, ut in praxi morali quadam necessitate inserant delectationem veneream, dc pollutionem. Et, iv paucis rem finiamus, sponsalia nihil omnino iuris praebent in corpora sponsorum. Idcirco , quemadmodum ceteri, ita debent & sponsi abstinere a quibuslibet osculis, tactibus, Ac amplexibus. Quae uteVitent, tenentur declinare familiaria colloquia, frequentem conversationem , dcCOhabitationem ia Veram de his. plura in tractatu de matrimonio. XXIII. Quaest. VIII. Pereat ne mussier quae advertens se tangi Libidinose , non rem sit, non se retrabit de Resp. Primam convenit pecies omnes , Peccare mortaliter
464쪽
DIS S. II. DE MERETRICIO 2 c. 43
seminam quae certo sciens se tangi luxuriose, non reluctatur , &, spectatis ci cum stantiis, non reiicit procum se tangentem. iniando vero tactus sunt extrina secus honesti, ut iuxta morem patriae in argumentum civilis honestaeque benev lentiae exerciti; tum, si mulier absque scandalo vitare oscula, de tactus nequeat, potest illos permittere, ne patefaciat tangentis peccatum . Verum raro accidere potest ut nequeat mulier absque scandalo repellere libidinosum osculatorem. Nam si fortuito prima Vice tangatur honeste iuxta. morem patriae , dc nequeat ante primum osculum, aut tactum extrinsecus honestum , interiorem osculantis lasci viam advertere ἱ cuna postea ex illo primo osculo, vel tactu deprehenderit Me tantis libidinem; tum, si altera vice accedat, plutimis viis absque scandalo se in subducere poterit. Quare nimium faciles sunt plures recentiores Calaistae in excusandis sub praetextu seandali feminis ab huiusmodi cooperatione in aliorum peccata. Si oscula, tactus, de amplexus non fiant iuxta morem patriae; Omnes docent, mulierem peccare mortaliter, nisi se retrahat. XXIV. Quid de hodierna mulierum, ac virorum conversatione e Resp. Novus pr miscuae conversationis mos dira est pudoris, verecundiae, modestiae , & castitatis pestis, familiarum ruina, divitiarum iactura, matrimonialis thalami contaminatio, dissidiorum inter coniuges occasio , negligendae educationis filiorum caussa , temporis dissipatio, de omnium fere christianarum virtutum exterminium . Fusa oratio necessaria esset ad eum pro merito reprobandum I sed paucis rem expediam. Sermo est non de civili illo, honestoque , atque necessario commercio , a quo nec viri, nec mulieres abstinere valent; at de hodierna consuetudine, Terius dixerim corruptela , promiscuae inter viros & mulieres conversationis, in qua quisque suam habet Divam, cui inservit, cum qua ludit, quam alloquitur , dc ea aguntur quae palam.omnibus sunt a Non modo illicitum hunc morem, verum etiam plurium criminum caussam esse propugno . Innumera sunt scripturarum testimonia quae talem execrantur corruptelam. Ea in dissertatione . de scandalo attuli et ideo hic, ne actum agam , missa facio. Vide quae ibi dicta sunt. Radix
istius moris in mulierculis est cupiditas congerendi varia munuscula , quibus ii Num, fastum' superbasque pompas ostentare vaIeant ; in viris autem ardens est concupiscentia. Mulieres ob insitam a natura vanitatem & ambitionem obsequia, servitia, ne dicam adorationes, virorum captant, & anhelant. Vel ipsae pudicaedi castae amari, suspici, & videri ambiunt. Heine saeile multa permittunt hominibus sibi obsequentibus , quae sciunt peccata esse ; sed sibi mentientes student O- , mnia aliquo suco tegere. Dum hanc consuetudinem hodiernam mutuae conversationis, familiarium colloquiorum, iocorum, facetiarum, ludorum, aliarumque illecebrarum considero , vix lacrymas comprimere Valeo . Est quippe corruptela haec plurimorum malorum sons. Mulier quaeque suum habet veluti clientulum ,
465쪽
3 8 L IB. VIII. IN DE CALOGUM.
qui sibi manum ad ambulandum porrigit, qui sibi in conversationis aula squam si libidinis, & infinitorum criminum sedem vocarem, a vero non abluderem I servi iatia praestat. Pluribus argumentis, dc indiciis intelligit se impudice amari, suspitia
Ludit, fixos obtutus spectat, luxuriae igniculos erumpentes conspicit, tactus ama torios quandoque sentit. Haec omnia tamen dissimulat, omnia honesta esse adfirmat; aut se ignorare interioris animi malitiam fingit. Interim Consessarius abso lutionem impertit, & sacramentor m frequentiam eiusmodi feminis permittit . Et haec una est innumerorum praesentis saeculi potissima malorum caussa. Arceri a sacramentis deberent omnes tum mulieres, tum viri qui eiusmodi conversationes, seu libidinum nun finas, frequentant. 4 eiiciendae sunt, tamquam fucatae, excusationes mulierum, quae nihil impudicitiae, nihil libidinis se advertere iactant in his commerciis. Palam enim est haec esse splendida mendacia. Quid ν Homines ne muliediculis se subiicerent, illis veluti mancipia vilissima ad nutum inserWirent , tot pecunias effunderent, rem domesticam negligerent, proprias uxores fastidirent , tot incommoda paterentur, nisi explendae libidinis fiducia adesset e Nobilis quia dam, amicitiae scedere mihi coniunctus, iactabat se nihil a Diva sua umquam obtinuisse. Ergo, inquiebam ego, fatuus, stupidus, ac truncus es, non vir. Tot dispendia , tot vigilias, labores , incommoda passiis es absque ulla mercede est Vah omnium stultorum dementissimum i Ad hunc exorcismum in honestum finem directum locutus est mutus, suaque adulteria consessus est & non negavit amplius . Qua consessione, vi istius figuratae locutionis extorta, peracta ad bonam se recepit fiugem. Mulierem, quae, occasone data, suos fassa est lapsus , rogavi , cur tanta obstinatione defenderet tamquam honestam hane conversandi consuetudinem, cum experimento sciret esse perniciosissimam corruptelam . Reposuit. E quid 3 Si fateremur morem hunc vitii quidquam habere, abstinendum ab eo esset. Ut eumdem libere frequentare possimus , innoxium defendimus , quem vitiorum plenum esse non ignoramus. Nisi haec pauca sufficiant, frustranea erit oratio prolixior . Conseras nune hare velim cum iis quae sunt in P. Georgia Gobat cap. I. . ubi invenies hune Probabilistam talia docere. Liquido μοι erebro feri , praesertim inter pisbeios is rusticos, ut eodem in lecto purita eum proco cubent aliquot boras ia-duti, b exuti, is tamen nihil omnino impudicam agant, vel non nis oscula, is tum pes attrectationes exerceant. do iudico, non. 4se a Confessario negari abstationem
omnibus illis puelns pisbesis Miud ob varias co fiderationes sentio de nobilibus abenon videntur habere propositum numquam amplius admittendi in lectum procum suum. Confutatione ista egent, an sunt lacrymis abolenda Haec chsuistica theoremata sunt inundantis hodiernae malitiae staturigines. In xplebeiis praesertim , ceterum 4n aliis quoque admitti possunt eiusmodi promiscuae cubationes e Vah putidulam doctrinam l . XXV.
466쪽
DIS S.IL DE MERETRIC IO oee. 439
XXV. Quaest. IX. Pereat ne mortaliter mulier quae manum, pedem , digit que suoseontrectari, vellieari, aut perfricari sentit , fi non reuat st Resp. Negat Thomas Sanchea Lib. IX. de matri diis. XIVI. num, Is. Θ I6. levem manuum, pedis , digitorumque contrectationem peccatam esse mortale, eo quod delectatio Minc captata levis sit. Opinio haec falsa est, ratioque sutilis. Delectatio enim venerea, quae- .cumque sit, quando deliberata est, culpa gravi non vacat. Neque enim parvitas materiae in hoe rerum genere admittitur. XXVI. Quaest. X. Peccat ne mortaliter qui propria pudenda tangit Resp. Qui tangit, aut uxoratus est, aut solutus. Si uxoratus, aut id peragit absente uxore,
vel praesente . Si absente coniuge se tangat impudice , ct libidinose; proculdubio
peceat mortaliter. Si uxor praesens sit, & tactus fiant , ut disponant ad copulam proxime habendam; tunc omni culpa vacant. Si autem tangens liber sit , seque ob delectationem veneream tangat; peccat mortaliter, omnibus latentibus. Si vero tactiis fiant ob aliquam necessitatem , aut ex levitate absque ulla impudica delectatione, nullius culpae sunt. Sed aliena pudenda tangere, semper peccatum grave est; nisi id fiat ob necessitatem, puta medicinae, & eurationis. XXVII. Q est. XI. Qui brutorum Uerenda perfricat , irritatque ad effundendum semen, peccat ne mortaliter e Resp. Negavit Thomas SancheE Lib. IX. de matrim. disp. xlv I. num. I . inuae opinio in posteriori editione expuncta fuit, ut nimium laxa. Quare adfirmant communiter omnes, actionem hanc peccatum esse mortale , tum ob ipscim naturalem indecentiam ; tum ob inseparabilem delectationem veneream . Quis enim inficias iverit , hanc perfricationem commovere concupiscentiam confricantis , Iibidinemque eius accendere Praetextus merae curiositatis aspiciendi brutorum semen futilis est , & vitiosa curiositas, quae annexum habet
XXVIII. Quaest. XII. Es ne mortuis peceatum aspieere eoitus brutorum' Resp. Absolute id damnari nequit gravis culpae; eum saepe necessarium sit. Nam cum equi admissarii equas, & tauri vaccas agnoscunt, stabularii , aliique adsint oportet. Quare emtam est illos non peccare . Neque etiam peccarent alii, saltem graViter, si casu, de absque ulIo pravo fine aspicerent talem congressum, potius ut Vi derent Ordinem quem eiusmodi bestiae servant, quam ut coitum ipsum spectarent. Cautio tamen summa udhibenda est. Licet enim bestialis hie cestus ad lasciviam non proVocet, saltem vehementer; tamen inhonestatem quamdam prRseri , quod Christianus in talem rurpitudinem sulis defigat oculos. Quocirca satius, Rc tutius erit ab eiusmodi abstinere aspectibus. XXIX. Quaest. XIII. Iuodnam pereatum perpetraret qui concumberet cum muriere mortuast Resp. Humanae infirmitatis pravitas , & praeteriti eventus has horridas quaestiunculas discutiendas suscipere cogunt. Alii docent, esse peceatum bestialit
467쪽
is, quia est coniunctio cum alterius speciei corpore. Alii sustinent , peceatum istud ad speciem revocari fornicationis, quia mulier mortua est mulier saltem ana logice, & aequivoce. Tertia sententia defendit esse peccatum pollutionis , si sper ma decisum fuerit; si autem semen emissiim non fuerit , reduci ad malitiam ta ctus obsceni cum periculo pollutionis. Cuiusque opinionis patroni argumenta adse runt pro sua sententia . Verum eadem reserre , atque discutere piget. Cum hoc . peccatum limites omnes rationis praetergrediatur, speciem in qua collocem , non invenio , sed ad monstra una cum auctore reiiciendum censeo . Et sane, si quis tanti sceleris reus occurreret , vix post diuturnam poenitentiam inter hominum coetus, nedum inter sacra mysteria , admittendus foret . Talis quippe monstros concubitus, qui omnem bestialitatem transcendit, impotentis libidinis, atque inhu mani animi indicium est. XXX. Quaest. XIV. Sunt ne diversae speciei peeeata, Uria tactra, a PoI, b i modi peracta cum personis dives status , puta eum Monracibus, cognatis , is conietatis Resp. Adfirmat communis sententia : quoniam eiusmodi tactus, oscula, & amplexus venerei sunt dispositiones ad copulam . Copula autem eκ perso narum diversitate diversam induit speciem . Ergo idem dicendum & de praefatis
actibus ad copulam .disponentibus . Quare exprimendum in consessione est, fuerint ne amplexus, tactus, oscula peracta cum Moniali, aut consanguinea, aut alterius uxore; quemadmodum exprimeretur copula ipsa.
XXXI. ini R XV. Quid fit delectatio mores; utrum se re mortale pecca tum M Z Resp. Τriplicem supra distinκimus delectationem, sentibilem, spiritualem,
di carnalem seu veneream . De sensibili , habita ex mera partium proportione cum organo sensus , nulla est difficultas , quia suapte Miura omni culpa ocat. Desectatio spiritualis, quae in tota voluntate residet absque ullo sorporis motu, si sit de re mortaliter mala, mortalis est. Venerea, seu carnalis, commotionem carui , di partium genitalium secum adserens, letalis est , qu*ndo deliberate a V Iuntate approbatur. Eκplicandum nunc est quid sit delectatio morosa . Est nimirum deliberata complacentia approbata. a voluntate post sufficieselem advertentiam . Morosa nuncupatur , non a temporis mora qua durat , sed a voluntate, quae libere in eadem moratur . Peccatum quodlibet laternum unico anstanti per- Petrari valet . Delectatio ergo morosa mortalis est , tametsi instantanea, quando Post suificientem advertentiam voluntas in eani vel unicum momentum comentit
Distinguitur a desiderio r quia hoc opus ipsum anhelat, atque cupiri illa vero ab operis executione praescindit, & de ipsius operis cogitatione practica, aut de ipso opere delectatur, quia ulla sit operis faciendi intentio . Morosae isthaec delectatio per Omnia peccatorum genera divagatur . Nam perinde peccat qui deIechatur de proximi malo, de homicidio, de blasphemia, ac qui gaudet de re venerea. Unde hara
468쪽
haec delectatio ad illam peccati speciem reducitur ad quam spectat obiectum de quo delectatio habetur. Haec morosa delectatio , 'sit de obiecto mortaliter vetitato, semper est peccatum mortale . Delectatio ita , etiam in re venerea, potest esse absque commotione corporis, &-carnis, atque adeo mere spiritualis , quando nimirum voluntas sola delectatur. In aliis peccatis, ut delectari de proximi malo, clarius id patet . , . V i .
XXXII. Quaest. XVI. Quid fit delectatio Deeulativa, quid pristea st Resp. Aliqui
Auctores delectationem oeculativam vocant quae sistit in cogitatione vel actus mali, vel modi eiusdem ἔ practi m vero appellant quae est de ipsa re, aut actione cogitata . Alii speculativam delectationem constituunt in obiecti delectabilitate,
quin voluntas moveatur ad eam desiderandam ; e contrario practicam ultra dei ctabilitatem obiectivam adserre desiderium executionis asserunt. MXXXIII. Eiusmodi distinctiunculae aut ineptae sunt ita hac lubrica materia, aut confusionem inducunt , scrupulisque animum involvunt. Delectatio quippe , sive sit de re turpi, sive de cogitatione rei .turpis , in praxi ob potentiarum intimam
connexionem, & rei Venereae picem, communiter peccatum mortale.est. Ut rem
hane clarius teneas; haec adiicio . Cogitatio speculativa rei turpis licita est ex fine honesto is puta cum Confessarii, Theologi, Medici, Anatomici rebus venereis student, easdem animo Vo,unt, de meditantur absque omni peccato. At nonne Iicitum est de eiusmodi cogitatione gauderet Antequam, quid ipse sentiam, promo, propositionem a Ciero Gallicano proscriptam anno IIota exscribo . Consensus qui praebetur suggestioribus pravis eum tendit .ad delectationem COGIT tanιu de.re 'illicita puιa de uisiscenda iniuria , secundum S. Augustinum non es anuaquam veniale peccatum l. secet ipse QIionis actus, cuius cogitatione animus delectasur, fit ptismus, is certissimum peccatum morsale . In hane propositionem talem tulit, censuram Clerus Gallicanus: mee propositio quasi bet cogitationes, is delectasiones, quaJ morosas vocant, regularito imputans peceato venialι tantum, fiasa est, temerario , scandalos, in praxi pernicisse ... iniurios S. Augustino. Ut cuicumque en randi periculo occurramus, distinguenda est res cogitata , & rei cognitio . Delectari de cognitione, seu notitia cuiusque rei, sive bonae , sive malag , quando sola cognitio , seu notitia absolute accepta , est obiectum delectationis , secundum te non est Peccatum .mortale. Interdum vero est peccatum veniale , quando nimirum quis inutiliter de re mala cogitat . Intesdum autem est absque omni culpa, quando nempe quis ruione ossicii rem illam meditatur, ut Theologus , Confessarius, Medicus, qui rebus turpibus & venereis student. Quando autem delectatio est de re ipsa cogitata , tunc dubio procul peccatum mortale est. Hanc doctrinam tradit D. Thomas I. a. quo. lxx IV. art. 3. ia emen propter intimam pote
tiarum connexionem dissicilis in praxi est delectatio de cognitione rei absque delectain
469쪽
lectatione de re cogitata ; idcirco de ipsa notitia dicere possviri r Utinam nescire Iieuisset . Dum itaque Theolrii , Consessarii , aliique turpibus & venereis rebus student, ut suae castitati consulant , oppositis actibus se se muniant, usumque diastinctionis de cognitione, & re cogitata praetermittant, Quaecumque enim delecta. tio in hoc misero statu, & in hoc rerum genere periculum iunctum habet comsentiendi in rem turpem. XXXIV. Quaest. XVII. Perear ne mortaliter qui negative post sufetentem advertemiam se babet ' in motibus venereis, neque consentiens , neque dissentiens ἐν' Res Certa ab incertis separanda sunt. Primum occurrere interdum possunt rationabiles caussae, cur licita possi .esse suspensio positivi dissensus ; videlicet si, cum quis re sistit positive & directe, magis inealescat tentatio; ut in meticulosis , seu scrupuislosis accidere dolet, quibus dissuadenda est positiva reluctantia ob mentis infirmitatem . Contemptio suggestionum ists necessaria est . Item, quando nimis mole stum foret. repetere oppositos actus, cum tentatio diu duret. Quando desistendum esset ab ossicio Confessarii ,. Theologi M. tunc contemnendae sutat tentationeS. . . Nd tum maxime verum habet, quando opus quod perpetratur, natura sua honestum est . Advertendum tamen , quod dum homo aut tentationes contemnit, aut mentem alio divertit, aliaque cogitat, minime negative sae habet ; sed reapse resistit, non directe, sed indirecte. Et haec indirecta resistentia saepe prudentior, &utilior est ipsa directa , spectata personarum diversitate, . XXXV. Qiiod in disputationem Theologi v aut, est, utrum absolute, & Praecisis peculiaribus circumstantiis, licitum sit negative se habere, dum semet concupiscentia , motusque venerei animum adoriuntur . I nnes Sanchea disput. XXI. num. 3. P. Thomas Tamburinus in Decal. Lib. X. es. I I. & alii apud eosdem, defendunt, per se loquendo nullam esse obligationem positivae resistenda eiusmodi
XXXVI. me sententia, inquit P. Claudius La Croix Lib. v. Deculati-
Ne loquendo videtur esse probabilio. r m praxi tamen tenenda non es. Verum non modo practice, sed etiam speculative improbabilis est ista sententia. in quo enim sita est haec maior probabilitas speeulativa i In hoc quod motus inordinati, rationi
rebelles, animae excidium machinantes non reprimantur,. nou cohibeantur, non
subigantur rationi , & supremo Domino. Haec est speculativω probabilitas istius sententiae e & secundum hanc considerationem Deculative probabilior es sententiat haec ρ is non videt evidentem istius maioris probabilit*xis speculativae salsitatem Methodus probabilistica passim ad scopulos impingit. XXXVII. Dico itaque , peceare mortaliter, absolute Ioquendo, eum qui post
sufficientem advertentiam, negariis se habet in motibus venereis . Haec est com munis Theologorum' sententia I eamque conceptis verbis docet S. Thomas I. a. - quo.
470쪽
quaest. lxxiv. art. 6. sic inquiens . Deficit aurem tintellectas in directisne passionum interiorum dupliciter . Uno modo, quando i erat iuuitas passones; sicut quando homo ex delibreatione provocat sibi motum i e , vel concupiscentiae. AEo modo, quando noneeprimit Elicitum passionis motum si μι cum aliqui , postquam deliberavit quia moras passionis insurgens est inordinatus, niihilominus cirea iuum immoratur, is tuum non expellit. Eι seeundum hoc dicitur peccatum delectationis morose esse in ratione. In his D. Thomae verbis rationes continentur sententiae nostrae . Quandoquidem motus illi sunt inordinati, disponuntque natura sua ad copulam. Ergocinatura sua rationi, dc ordini a Deo praestituto repugnant . Recta ratio, data nobis a Deo, iubet ut rerum ordinem custodiamus, illumque a perturbatoribus vindicemus. Ergo quieumque otiose se habens permittit hunc concupiscentiae tumultum, dc propriae animae obsidionem , graviter delinquit adversus rectam rationem, dc divinam leagem , ad quarum amussim tenetur dirigere suas actiones . Peccat mulier se impudice tangi permittens ab alieno viro. Ergo peccat etiam , dum propriae concupiscentiae, vel daemonis luxuriosas aggressiones permittit, illas non repellendo. Pecocat certe mortaliter, fi ad motus turpes excitatos ab homine indifferenter se habeat : & mortaliter non peccabit, si se habeat negative ad eosdem excitatos a. daemone 3 Accedit, motibus istis adeo adnexum esse periculum , ut in praxi vix
ab eisdem separari valeat . Quare fictilia est praecisio periculi, quam obtrudunt adversarii ; potissimum cum res ista adeo subtilis sit , Ac delicata, atque insidiis,
dolisque plena, ut viκ satis sit diligens de strenua repulsio. XXXVIII. Tandem urget celebre axioma : Qui tacet, consentire videtur. Qui negatris se habet in praelatis motibus, tacet. Ergo consentire praesumitur . Acuta est P. Claudii La-Croix Lib. V. num. m. reponsio. Nee obstat inquit quod communiter dieitaer e sui tacet, consentire videtur . Vam hoc valet tantum in .materia contractuum, ut recte CastropaLatis. Recte ne sentiat P. Castropalaus , tali cavillatione eludens praefatam regulam, haud multis opus est ut quisque iudicium serre Valeat. Cur etenim in contractibus, secus in aliis valet regula ista 3 Immo potius rn iis valet in quibus solus internus consensus.rem perficit. Si reus interrogatus a,udice taceat, nonne consentiens praesumitur Concupiscentia illecebras & delectationes summas voluntati offert . Haec illas haud respuit. Ergo eas acceptat. Si puella, ut dictum est, mamillarum tactus, vultus osculationes , dc amplexus sibi feri sineret I quis negaret eam esse consentientem Non praesumitur consentiens Voluntas, inquit P. La-Croiae eκ Castropalao, aliisque Auctoribus, quia non datur praeceptum resistendi. Haec sunt solita Probabilistarum effugia. Iam probatum est, praeceptum urgere cohibendi motus qui ordinem divinae legis , dc iustae rationis pervertunt. Lubet tamen clarius adhuc Ostendere praeceptum istud . Tum datur praeceptum positive resistendi his motibus, quando datur Praeceptum vetans con-