장음표시 사용
31쪽
De potestate Principis seculam
num & utilitas Reipublicae,non priuatae, puta Caroli Imperi toris, & in cons. 327. num. 7. lib. I. ita inquit: ' Et quidem tyImperator est procurator maximusnamen non est propriet
tis Imperii dominus,sed potius officialis,& eius electa est industria.&alibi dixit: Principatus sicut Iustitia ad cium est: uem adducit Salomoni in lib. 3. de Principatu, ubi in ea
em sententiam plura adducit. ει late & multa cum grauitate ea de re disserit AIbertc. in hac. l. Princeps. num. 8.& in a. decemimus. C. de sacrosan. eccies. egre autem in .l. digna . vox. num. I. & 2. C. de legib. inquit enim, t quod Princeps io utilitatem subditorum propriae anteponere debet. idem dixit Luci de Peli. in . l. militaribus. C. de decurionib. lib. Io. &Cagno. in Epist. de Vita& Regim. boni Principis. num. Boer. de Auctorii. mag. Conci. num I 3I.&subscripsit Al- isons. Cuenerius in Thesa. Christ. Reli cap. num. I. dc si . ubi num. 32. vers. item notate inquit Regnum arnon est propter Regem , sed Rex propter Regnum:quia Deus donstituit Reges', ut recte Fubernarent,dcvnumquemque in . . suo iure conseruarent; quo quidem finis recti regiminis spectat. Id quod dixit Natta in cons. I79. num. I 3. lib. I. in haec verba: Est erso Principatus propter populum, non Populus propter principatum. Et IoGert. In traiiude orig. iuri& Leg. considerat. 1 3. in. I. lib. ita inquit: Dicitur autem unus ille ihonus vel Rex vel Imperator seu Monarcha, sui non propria Principaliter,sed commune bonum intendit in suo Principa- tm. Quibus omnibus valde consonat Soci. in cons. 17'. in fi. lib. a Abi adducens Arist. in. i. Polit. inquit,quod finis cuiuslibet domini; est,ut homines bene beateque vivant, seuantum uelibertate,tranquillitate, pace,atque amicabilitate. Et Iore Tur. Crem. in cap. quamuis a a. distin. quem adducit Gra-ma. rn Vot. 32. num. 16. Ufirmat, quod Principes sunt consituti ad hoc quod bonum procurent subditis,&quod si aliter
faciunt, abutuntur Principatu. di confirmat id ipsum Duran. in act. de Orig. iur. inquit enim : Potestas constituitur in i Republica,viliomines prouocentur ad bonum, & arce tur a malis. Inde Iustinianus Imperator vocat se Patrem in A Hen. Neque virum. ν. fin. coli. 8. in haec verba : t Princeps alomnium paterest,& in. l si qui filium. C. de inoffic. testa. sic ait : Sed nos qui omnes subiectos nostros & filios, & n otes habere existim mus assectione paternan imitatione , se a
32쪽
c QMd possibile est , omia uini miramodis prospicientes
M. qui quidem textus aureus est,i&dignus omnino, qui ita 23 cordibus Principum insculpatur; ubi Ias. in prin. notat, tquod Dominus debet tractare subditos suos tanquam filios di nepotes. Idem dicit L . de Pen. in.l. qui conditioni col. 7. C.' his qui spon. mune. pub.& in .l. I. col. 2. C. de su- Perindic. lib. Io. ae etiam in .l. quicunque col. 3. & q. C. dc Om. agr. deseri lib. II. ubi dixit, quod Princeps Reipublicae maritus est; qui propterea tenetur illam defendere ad illius sustentationem respicere,atque in primis de utilitate italius cogitare; quem sequitur locuples auctor Cassane in coc
Et Andre. de Iser. in tit. Q sint Rega. in prin. num. a. inquiens per illum tex. Si sciret Princeps, esse contra publi- in usum,non concederet, quia Princeps est pater communis. Idem tradit Assiict in cap. I. g. sed nec est alia num.
37.tit. quae sit pri. v. beneflc. amit. & in cap. a. num. 2. de Prohibi. Feu. alle. Rimi. Funio in cons. qs. num. 37. lib. I. Pulchre autem Bal. in cons. 46o. num. a. lib. I. Mem refert Craue. in cons. 9. num. 37. notanter autem in cons. 3I sub num 3. inspiciendus , di in cons. 23 8. num. II. & I8. tradit etiam Rotan . in cons. 9 r. num. 39. lib. 2. Et videndusa A est Cacheranus in proaem. Decis. Pedem. t Quapropter Rogona Tyranno differre inquiunt Doctores,quod ille tendit ad bonum,& commodum publicum, hic autem ad priuam ,
Bar.& Mer. in praecit. locis, Guerrerius ind. cap. sq. num . vers. expedit etiam Regi, Bar. in Tract. de Tyraiti num. η3. AHict. in cap. i. g. post natale de Pace tenen. Iacob.dec et S. Georg. in Inuestit. Feud. vers. Princeps Pedemoni. postprin. Socia. Iuni in cons. G. num. 2 3. cum seq. lib. 3. HiP. Rimi. in cons. 63. num. 37. lib. i. Auctor luit Arist. in . s. hic. cap. Io. & in. Polit. cap. Io.& uidendus est D. Thom. in . r. par. q. 95. art. q. Haec autem intelligendunx est quantum ad ei um modumque regiminis; ut contii
git iis qui quamuis veri,sint domini,non quaerunt publicumas bonum, seu proprium .it Quod est peccatum mortale, dc quidem frauissimum; utpote contra publicum bonum : dc
tanto lyeius , quanto a poenitentia remotius est. Regnandi siquidem amor tantus est, ut non permittat Tyrannum qu
33쪽
potestate Principis secularis.
ni proprii amor radicitus euelli difficillime potest, ut ad a musim inquit doctissimus Caietanus in Sum. in Versic. TH
Accedat modo' Arist. in . 3, Polit. cap.3. inquit enim,quod dominatus unius,utilitati omnium consulens, regia vocatur potestas,& cae. 6. Finis mensque regentis est,ut quam optimi quim felicissimi ciues fiant,& in. I . cap. Io. Regia potestas eo comparata est, ut in populo bonum esset praesidiue Reges constituti sunt, ut inopum multitudinem contra locupletum iniurias tueantur, di cap. II . de Rege verba fa-Hens;Constituere inquit Rempublicam ornare debet,lais quam tutor sit,non tyrannus,idemque dixit in S. Ethic.cap. x i. nec non in . s. cap. 7. in haec verba: Simili modo non ii turalia sed humana iura non eadem ubique lanimam neque Respublica apud omnes est eadem , sed una tantum ubique est secundum naturam, qu ae optima est . ita Aristoteles; qui unam censet ubique Rempublicam secundum naturam, quae optima est, idest, quae naturali ratione ad communem utiliatatem regitur, ad hunc etenim sensum Mich. Ephesius t eum Aristotelis ibidem eruditissime interpretatur. & in eodem lib. 3. Ethic. cap. 6. locus apprime notandus, Phil sophus ita inquit: Est autem custos conseruatorque iuris Princeps,quod si iuris, & aequabilitatis. & quoniam si iustus et sit, nihil praeterea sumit, & attribuit neque enim sibi plustribuat,quam aliis , eorumque quae per se nasunt,nisi ha bita ratione dignitatis id clam suaecunque agit, ad aliorucommoda resere , ob eamque causam in bonis alienis, ut supra diximus, iustitiam numerant. danda igitur merces aliqua est; ita e cum sit honor,& gloria quod tamen declara prout D. Tho. in lib. I. Regim. Princi cap. . quibus haec non sunt magna piaemia, ii efficiuntur Tyranni. Hoc ipsum autem tradidit Plato ante omnes in lib. r.de Repub. qua do inquita Neque ullus Trasima in aliquo principatu & ficultate imperans,quatenus Princeps est,quod sibi conserat. cogitat, dat praecipit ,sed subiecto conducat: & quae dicit. zaeque iacit, cuncta ad illius utilitatem decoremque t. t in lib. de Regno: Rex bonus,inquit ,&sapiens guber bit semper ira ad salutem respiciens , ut ad nautarum nauis. que salutem respicit gubernator, & paulo post: Ac summatim quidquid prudente, Principes agunt, nunquam delii quunt;
34쪽
quunt; quandiu unum hoc potissimum seruant, ut nimie,oc arte , quod Stilissimum est ciuibus inducentes , tueriem V laant,melioresquequoad eius fieri potestiniscere,& in. . dc Repub. nuncupat Principes seruatores auxiliatoresquefuε
Cic. Offici i. ita in medium adduciti omnino qui Rei Ublicae praesunt, duo Platonis praecepta teneant, unum utilia ratatem ciuium sic tueantur, ut quidquid agunt , ad eam re serant, obliti commodorum suorum: alterum ut totum Re Publiis corpus curent , ne cum partem aliquam tueantur,
reliquas deserantio enim tutela, sie procuratio Reipublicae ad utilitat eorum quibus commissa est gerenda est . t Et revera Iustitiam Principatus non aliunde metimur , quam a vera Religione ,& communi utilitate. &hie finis optimus, , propter quem Principatus est institutus,ut dilucide Socrates apud Platonem in. I. &. a. de Repub. subtilissime disputataici ibus omni v concinit Halicari lib. a. hoc modo et Mihi quidem videntur omnes qui & barbaras, ec graecas Reseu blicas constituere recte sane commune bonum vidisse; qui ciuitatem omnem ex domibus multis constantem rectam te sam & secundis ferri statibus extimarunt; eum bene haber se priuatorum vitae:multamque rursus tempestatem inducii aum male haberent se se unicuique propria . quique oporte qaedixerunt, virum ciuilem, mentem habentem, siue ille l-gum conditor iue Rex esset; ea legibus statuere, quae iustas imulin temperantes iacerent priuatoruna vitas. Et Mn
Ohon in Vita Ciri lib.6. de Moralium lib. inquit. Rex nullo modo dicendus est, qui res alterius quaerit, atque 'sid: rat,verum qui ciuitates de tamines selices reddit. Et in M anmab. crat lib. 3. Nam Rex eligitur,ait ipse,non ut sese mollitercuret,sed ut per ipsum,ia qui elegerunt, ne beat agant. Et Cicero ad x Fratre Praetorem in Asia fimo in imperio ita scripsit: Est aute no modo eius qui sociis de ciuibus,sed etiaeius qui seruis, intutis pecudibus praesiti;
sora quibus praesit Ginodis Vtillitatiq; seruire. Qu3yopter
incube toto animo & studio in ea ratione qua adhuc usiuineos quos tuae fidei potestatiq; Senatus, pulusq; Rom.inmisit,& cmsidit,diligas,& omni ration tueare,o 1 be tissimos velis. ac deinceps:In omnibus rebuν ,quas stames . quas decernes', quas apes , quid tantis hominum opinioni-
nitide te iudicii gantis honoribus debeas,cogitabis
35쪽
Depotestate principis seculatis
id autem erit eiusmodii ut consulas omnibus, ut medeare lammmodis hominum,prouideas saluti, ut te parentem Asiae Ee dici ci haberi velis. Et.1. de Osfic. Fruendae Iustitiae causa reperies olim bene moratos reges constitutos.& .de Re
Pub. Moderatori Reipublicet beata ciuium vita proposita
inst. Et fi csiod. Theog. Macuna Reges olim Jnt fine creati; Disere ius populis, iniuriaque tollere facta. Iamblichus etiam, quem refert Stobae. in Sem. de Magi- stratu ita inquit et erus Princeps magna cum dignitate dc honestate praeest, magnifica bonorum munera subditis e hibet, victus abundantis, salutis omnimodae, dixitae trai
quillitatis auctor est. Hunc enim finem sibi proponit honesus Princeps, ut subditos felices efficiat. etenim sane praeceteris qui ab eo gubernantur in primis eximius est; cum illi beatam vitam agunt,quise ipsos ei commiserunt. siquidem utilitas publica non separata est a priuata; quin potius in uniuersali singulis etiam utile continetur, di partes in toto stimanturitum in animalibusvi ciuitatibus,tum in aliis quo que naturis. Et Sopatrus in Epistola, cuius meminit ident Sto .inserim q. Imperio dignus fieri debet, inquit,nota Reipublicae statu ., sed virtutis & animi erga subditos excerulentia. Scias igitur, te subditorum singulis prestare, communi pro omnibus cura & sollicita γ ratione pro uniuersa Republica. Et Archita Pythagoricus in lib. de Lege, α Iustitia:Optimus autem it,erit Princeps , qui lege cliuinis lima utetur, qualis saturus est, qui nihiI sui gratia ruit, sed omnia propter subditos. Et Agapetus de officio Regis ad
Iustinian. lmp. Monitor. s. sic effatur. Qu'nia igitur a Deo tibi donata est lacultas, qua indigebat propter nos litabo oa voluntas, Omnia,velis agas Orout ei placet, qui eam tibi dedit. Seneca etiam de Natur. quaest. Oportet enim inquit, Regem prodesse, non obesse.& de Clement. ad N ronem Ciuium ait, non seruitutem tibi traditam, sed tui
lam Nec Republicam tuam esse, sed tu Reipublicae. Et consonat prae ictis Aeneas Sylvius Piccol in lib. de ortu, M. Auctorix. Imperii Rom. cap. a. dicit enim et Resum consurtuendorum causam publicam dedit utilitas,iusti prope ma rer di aequi di in cap. vlt. Imperatorem sic alloquitur Cauerest, sine sinetatione aliquid agas, ne vel ad tuam volup t e
36쪽
. ad subditorum utilitatem regas Imperiti, atque sic ex Rege fias Tyrannus,cum quo nulla nobis soci etas , millim que debet esseccmmercium,sed potius se rat distinctio. Et confirmat vid. Rom. de Regim. Princ. lib. I. cap. 8. in 3. praecog. hocmodo et Rex in operibu uis de- het intendere bonum gentis di commune , quod est diuiniams,quam fingulare: Ex Filippus Rex aiebat. oporterem minisse Regem, quod homo existens, notestatem adeptus . vit diuinam i res honestasi diuinas inuituat.fern ione auso .tem humano utatur, ut resert Stobae. Serm. 66. Vnde cum Epaminondam Thebanorum Imperatorem , exeuntem ad pugnam,oraret Uxes,nseiptari seruarete Altis,inquit,hoe .consistendum est,Principi autem,ut ciues seruet,ut auctor est Plutaret in lib. cui titulus Maxime cum Priticipib. Viris
.Philos 'liotaedis tandum Bias insidiis ab Iphicrate
Atheniensium Imperatore est nuentus,m litibus in terr -gantibus,quidnam esset faciendu:Quid aliud,inquit,quam .ut vos servemini. ego vero pugnando moriar, ut resere idem Plutarchus in Aphopt. Laco. t Et Princeps optimus Traia--nus, dum Praesectiun Praetorio cingeret, dicere solitus erat, .ut auctor est Dion in Vita Traianamulicensem i.iuste imperauero, prome, lin minus an me utare. t Inde nonnulIi Principes,maximi A nctor Delphino circumplexae,imagi--nem pro Symbolo dia eruui., ut Seleucus Flicanor Rex amperator Augustus Caesar ; Principes siquidem denotam. tes,qursiabditorum incolumitatem procurant .amator quip-
- Pe minum est Delphin,& hituri tempestatis praemonstrii toninqua de Anchoram,ut figatur,dirigit, hominum salute osia natura ocurans. Ad cuius exemptu optimus quis quei Princeps sitos homines amare debet, in aduersis adiu- Mare, eorumsalutem curri tabere., ut post alios videre est .apud Alia .lix siis: Emblematabb dictione Princeps . Et
33 ttit M gi=-nim malium non dignitatis solum,sed osticuutiripientio solium bo omine dignitatis importa alcri dupt,h op Mges, sed Tyrani sunt existimadi. deci
37쪽
in Thi. ciun filium consiae assetos in quos habebatim Perium ferocius tractantem atque insolentius ;t Anig ras, inquit, fili, Regnum nostrum esse splenditam seruit rem nihil dici potuit cordatius. nam Princeps non, minus situr seruire populo, quam populus Principi, nisi quod Mincipi cum dignitates alioqui re ipsa serui sest Et pro Secto si ulla est iuruitus in politico principata, magis pro- .prie seruus dici debet qui praeest, quam quisebiectin est, obdocet D. August. lib. is. Cluit. cap. r ..& diuine Seneci in lib. de Contolatione. ad Polybium :.Vbi Magna inquit, a 'servitus est ex magna fortuna:ac deinceps Cogita Caesarem vide quantam huius; in te indulgentis fidem,quantam industriam debeas intelliges non tibi magis incurvari Iidere, quam. illi si quis modo est fabulis i traditus cuius humeris Nundus innititur . Caesasi quoque ipsi, cui omnia licent. Propter hoc ipsum multa noniicendi. Omniumclamos illius vigilia desendit, omnium otium ipsius laborioninium delitias illius industria, omnium vacationemillius occupatio. Ex quo seCaesar orbi terrario dedicauid, sibi eripuit,& Sy- derum more,quae irrequieta semper cursexsuos explicant;iuli licet necfubsistere, nec quidquam suum sacere. Inde Fraci Petr.im v. lib. de Remeae viri. Fort. dial: 96. dixit: Qu : et die primum Rex fuisti , tibi morienx, aliis vivereinceptui.. Et Card. Bellariain: Glib. de Sum Pontifiix capc 7.. Magistratus,inquit,semit Reis licet;& Rex populos si Romoni
rannus sit & pater Rus,de magisterdiscipulis. .Quapropteri Princeps Reipublicae tutor rectedi nuncupatud, utim niux secundus lib. i. o. Epist. Traianum appellat in haec o ba; Dieta in quem tutet, generis trumani felicissima successione translata est,debita religione celebrauimus,comme dantes diis auctoribus de vota tua, de gaudia. Et Seneca det Clementia lib. r. cap. . Principes,inquita epesque &qus' cunque alio nomine sunt tutores statuspublicin cip. Iulum, non tibi traditasvinitus sed tutela ,3c cap. seq. Nec Respublica tua est , sed tu Reipublicae. Tutorem etiam Re 'publicae appellat Constantinum Imperatorem, Laeuintius Firmianus in. r. lib. Diuin Institui. cap. Izec Plutarchus in praed. Opust. Maxime cum Princ. vitis Philos. esse diΩPut. vocat Principes Dei administros ad tutandam homμ
38쪽
stila,protectores per ota, Dilexerant asseria ignominiam inrate res eius . t Quinimo Princ γs iure optimo Pater dicitur,&est. Id quia egregie scriptum reliquit Seneca indicto lib. i. de Clement. cap. t q. quando inquit: Hoc quod parenti etiam Principi faciendum est: quem appellauimus
patrem patriae, non adulatione vana acidum. cetera enim
λgnomina honori data sunt. Magnos,& Felices, & Αug nos diximus , de ambitiosae maiestati quidquid potuimus titulorum congessimus,illius hoc tribuentes a Patrem quidem patrie appellauimus , 'sciret datam sibi potestatem pate nam, quae est temperatissima,liberis consulens. Et Filis Sauehaat ad Principem accedentes,ita locute sunt ut Philo re test de Vita Mosis lib. 3. Pater noster obiit , non seditione
absumptus, ut multi alii, sed fato raptus, cum priuatam vitam ageret procul negotiis. nulla ipsius culpa factum est, quod caruit sobole. aruimus i tur pupillae,ut videtur, re vera ramen te loco parentis habituraemam legitimus Princeps non minus quam pater curat subditos. vel secundum aliam traflationem:Prsnceps enim legitimus subditis suis coniunctior est, quam ille ipse qui genuit. Et in lib. de Creatione Principis sic inquit: Sunt enim Principes, ut verum fatea publici parentes ciuitatum & genitium,quot Pot boni suo
nec cedunt pietati naturalium: contra quirin sebditorum detrimentum abutuntur potentia, nequaquam Principes,
sed hostes appellandi sunt. & paulo post. Est autem quxtim principatus species in quovis genere, sola distans magnit dine; auod enim est in ciuitate Rex,hoc in vico Magister,in
domo Dominus, interaegrotos Medicus, Imperator inter milites,Praesectus classis inter nauales socios,intervectores Nauclerus,inter nautas Gubernator & sicut Deus in Mundo inquit D. Tho. in lib.r. de Regina. Prin. cap. a. hi omnes prodesse possunt, & obesse:d ni tamen id velle, quod est melius: praestat autem iuirare quoscunque possis pro viribus &c. Et Xenophon in Vita Cyri lib. 6. in prin. Princeps nihil,ait,differt a bono patre. Thomas etiam Campegitis in lib. de Ome. Principis in Eccle. in . 3. Otac. ita signanter dicit:Sicut Deus, qui est Rex regum, di Dominus dominan- . tium , nec regit propter se ipsum, sed propter nostram salu- 'tem:sic ad officium Principis pectat bonum subditorum
principaliterintendere t qui eium propriam utilitati popua
39쪽
3 De potestatς Principis steriaris
praeserunt,non boni Principes . sed ranni habenture cim, hegnum imperium sit seapte natura paternum . Propterea Homerus Iouem patrem appellat , ut dixit Arist. 8 Ethic ' cap. IO.&lib. r. cap. 8. addiderim ego. Idem dixit Chae'. ronta Cathaneusin Prooemiis tam hoc modo:Sed & Prin-cees iuste subditis praeesse oportet tanqu*liberis sui s. uod quidem legitur in Sopatri seistola, cum inquit: Quos autet
Prius non cognoscebas nimii dete pertinereput as ampliusquam quiuis homo cominu in hominum n uram illos iam Princeps iactus reuereri debes ceu iam natos & s . miliarese ac omne&tibi amicos esse videns; paterna laeuo 'lentia complecti . Homero certe non satistitit principens,
simpliciter subditorum patrem appellasse , quamuis haud aliud nomen inter homines benignius inueniri posset ad Patris vocabulum adiunxit quoque mansuetum simul ac Parentibus ,& bonis Principibus huiusinodi'omenclatura conuenire ratus. haec ille. Et cecinit bellissime Claugimus,
ad Honorium Imperatorem . l . ITu ciuem,patremquegeras:tu consule cun Non tibi nec tua te moveant,sed public vota. .
Et Horatius ad Augustum Caesarem lib. Carm. Od. His ames diri Pater,atqμe Trinceps. Et OLIa .. . Gentis humanae Pater tque custos . . . it - Et Virgilius. 9. Aeneid. Fortunati ambos quia mea carmina posior. in. 4 42, ulla dies unquam memorivos eximet avo ; Dum domus Aeneae Capitoli immobile saxum i 'Accolet:Imperiumque Pater Mmanus habebit.
Meruit autem hoc cognomen Pater patriae primus Cke ro, deinde tactuni omniuus Impetatoribus promiscuum, ut ait Tacit. lib. I r. Et Patrem patriae appellat se Iustinianus, Imp. in proae. Institui. in fine. Vnde Agasicles Rex Iacede moniorum ad eum qui rogarat , quomodo quis absque latet litibus tuto regnare posset Si suis, inquit, populis ita im- peritant,ut parentes filii . refert Plutarchus in Apopliteo
Obviam nunc prodeant Sancti Patres atque Theologi: Diuus namque Augustinus in se . tia de Parasceve ita diaxit: t Opus enim Regis est, vitam suam pro hisquibus re- is gnatoreonem . Cm consona; dies; Ν ostomus in Hor
40쪽
viii. de Criice, & lari. In peratorum est, inquiens, pro omnibus mori: & Regis optimi pro communi utilitate nuncilia recusare supplicium. Eximie autem diuus Bernardus de Consi ilarat. ad Eugenium libi quirenim: Praees, & siti
gulariter. at qui l λ Eget,tibi dicinconsideratione: numquid 3et de subiectis crescas λ neginquamssed ut ipsi de te. Principem te constituerunt ed libi, non tibi; alioquin quo pacto reputas te superiorem iis a quibus beneficium mendicas Audi Dominum: potestatem habent super eos benefici vocantur. at istud ias qui soris sitiat, quid ad nos tu id mendaciter diceris, si non tam beneficus, quam beneficiis prae esse intendas.Parui deiectique animi est, de subditis no prosectum quaerere subdit ulmsed quaestum propriis. huc usque D. Bernardus. Nunc obviam fiat Theologoru prin- ., ceps D. DyonisiusAreopagita in lib. Caelestis Hierarchia cap. 8. Non enim,inquit ad in lentiam , violentiam , aue oppressionem exercet caelestis illa spirituum notestas vires suas,sicut Turani sacere Blent, opprimentes lubiectos sibi, sed ad tae sortis munera exequenda, & insuperabili constantia pulcherrimo quodam ordine sursum tendunt ad divina: atque interiores substantias caelestes per indultorum sibi bonorum benignam distributionem ad Deum promouent ; in quo diurnam ordinatissime bonitatem imitantur; sua bona aliis effuse largientem. Et D.Thomas de Regim-Pri . lib. I. p. . t Consonum, inquit, videtur naturae, ut Imperium concessum sit propace, ac Iustitia conseruanda . iurgiis ac discordiis resecanais. item ad hoc videtur prouisem ut mali puniantur, & boni promoueantur, & hoc est ossicium Dominorum. Et in opust. ad cissam Brabantiae: f Principes terrarum sunt a Deo instituti,non quidem ut propria lucra quaeraiit, sed publicam populi utilitatem procurent. Vnde Franciscus a Victoria in Relect. . de P
ai Papae, di Coucilii in i . proposit. inquit: t potestas Princip timest a Republica ; quae non dedit eis potestatem ad grauandum seb sitos, sed ad conseruandum. & idem repetit in Relin. 6. de Iure Belli in proposit. Excellenter autem idem D.Thomas Hi praed.lib.3. cap. s. ubiita inquit: Concluditur auremex hoc ,quodquaelibet resquantoordiast natur ad excellentiorem finem, tanto plus participat det