장음표시 사용
481쪽
PR- 4NTIA CIVILrs. 4 τnemini conveniat esse protervum squanto minus si qui cum J Domino, ac Principe fuersatur J Vultum quoque & animum succi, us illius accommodato. mae non Diuisti
conficere , aut cur noni potuisti, sponte doceas 3 aut rogatuS,
solum, Non potui. Nec mireris si non placeas, quum bonus sis. Boni enim indignabundi sunt: Indignabundi autem sunt odiosi Principi. bus. Vt recte vivas cum Principibus, imitare antiquos libertos; quorum fuit mira dexteritas. Quum enim eciant fidissimi Dominis suis, non tamen offensam inimicissimorum suis Dominis incurrebant. Quis major hostis Ciceroni, quam Antonius tamen Lauream aut Tironem perse-8uutus est, quamvis Ciceroni suis. έent obsequentissimi. Epaphroditus supervixit Galbae: nec nocuit ipsi, uuium t eum fuisseJ injurias Domini. Atque alii plures, quum etiam de
Imperio aseretur, vi vere potuerunt. Vt gratiam Dominorum consequaris, compendiosi res est; quam
482쪽
4 8 HIERONYMI CARDANI aliqui obtusa ignorantia omittere, imo ne umquam quidam consequi solent: Fac imperata ; sed prompte, accurate, libenter ; aut quae sunt ex ossicio : velut tueri personam illius a sicario. In reliquis abstine. Nam si cuncta facere velis, curiosus videberis,& aliena etiam praeripere velle. Si illa relinquas quae imperat, auem*le tractes, aut agas quae non im
peret, non solum odiosus eris, sed a te irrideri ac contemni se existima bit. Hoc errore decepti innumeri, de Dominis injuste conqueruntur, quod longa servitute nihil acceperint. Tantum enim refert hoc praeceptum ue ut si quis scite & diligentet illud observet, Dominus sui famuli
sery use vadat: quonia illi longe dissi citius erit, famulum similem in venire , quam famulo parem dominum. C AP v T LXXXIV. Vbi se a principisservitutesubduxeris. TLLvD etiam cavendum diligen-
- ter, . ne quod iaciunt pluetimi , id
483쪽
PRvDENTIA CIVILIS. 44'tu agas; scilicet, ut pulsus, de Domino male dicas. Testaris enim acceptam ignominiam ; ut nullo teste indigeant inimici tui; defensionem
autem non credent: dc odium Domini immortale, tum amicorum αfamiliarium , adulatorumque ejus comparabis , ut vix ab illise maledictisque eorum te tueri possis. Vt enim fortuna praecellunt f Principes, J silc in omnibus caussis superiores esse cupiunt. Hic error ex similitudine coloris cujusdam Rhetorici ortum habet. Nam levis vituperatio fidem adauget laudationi: sed debet esse levis genere & magnitudine, & apud notum & sapientem. Notitia enim si pientiae locum obistinet. Melius autem est, ut sit con fessio potius extenuans objecta, quam docens. Qui enim obiter haec
fatetur, tamquam notum omni bus testatur. Illud tamen prae oculis habere debent tam Principes, quam qui illis serviunt, neminem vitio carere ; quum plerique speciem fateantur, non genus. Lo quacem
484쪽
4so HIERONYMI CARDANI quacem qui fateatur, neminem invenias 3 qui lapsus sit verbo , infinitos.
C A P v x LXXXV. Ubi manendum sit in patria cum . periculo. Λ T si manendum tandem sit in patria, ubi inimicis aemulisque oppressus succumbas, quum ab alijs . etiam quod facile est) minores ae viles suscitati in te insurgant, adeo
ut vita tibi J acerba sit , unica via
relinquitur, factionem suscitare, at que illi adhaerere. Ita enim ab injuria & inimicis aemulisque tutus eris. Sed hoc multas dim cultates habet: ideo magna diligentia, ad vitandas offensiones uteris, beneficijs plures amicos comparando, & blandis verbis conciliando plebem. Dura res est, bene vivere, in tam misera
conditione: sed postquam hoc J
Prexaspi & Harpago bene cessit, totque alijs sub Caligula, non est desperandum. Interim sectari alienaia studia
485쪽
studia a dignitate tua licet. Nam callidi te prudentem existimabunt, plebs miserebitur doloris & calamitatis tuae. Ita ergo simulabis etiam flagitia ; & quaedam semina viti
rum ostendes: f sed J ab omni vitio . atque flagitiὀ fre ipsa J abstinebis.
Flagitia vilem reddunt hominem, &ob id contemtum, & tutum ι vitam vexo essiciunt hilariorem. Hoc unum, si non altius petere auxilium .
potes nec tibi adest medioximus, dc divinus quidam affatus o cogita illud plebeijs etiam notum, quod breve tempus omnia aequati & quod nostra felicitas nil aliud est quam vivere. Nam reliqua illam Maia
gent, aut minunt. Et hoc, fisobolis spe non sis conjunctus aeternitati. Hilaris sis vitae cum amicis, cum a- εlijs, tristior. I n persuadendis amicis, tum alijs, ut amicos tibi essicias, eos imitare qui plurimum in hac caussa potuerunt. Iisdem modis quibus antea diximus, blanda est suadela, modo ratione pugnando, modo misericordia flectendo, increpando, cavi1-
486쪽
4s L HIERONYMI CARDANI cavillatione, objurgatione, diss1 mulantiam vertit Cicero, quae constat novis, comtis, dubijs sententijs. Postquam nec hoc c*nceditur, omnia experiare. sed factio dis- si dijs & maledicentia potius quam bonis artibus suscitatur. Invidos li-VOre, avaros rapinarum spe, ambitiosos honorum aemulatione, im probos quavis via accendes. Interim amicos prudentes & essi caces tibi comparabis. Observabis praeterea circuitus quosdam consuetos , in quibus resurgunt prostrati, & cadunt in excelIo collocati: praesertim decimi noni ante peracti anni: nam ad similia reverti semper videntur. Ego legi anno M D X L III , anno MDLXII ex Papia, e patria Bononiam ad legendum me contuli: MDXxIHI in gymnasium me contuli, &c. Ita videntur quibusdam annui natales
Oportet aurem eum qui cum suspicione alicubi commoratur, vicina omnia loca atque itinera explorata habere, &pertrita, &ut fugam
487쪽
ΡRura NTIA CIVILIs. 4s3 capescere tuto si expedierit J possit. Q god proseeeprum 11 Conventu alis obser isset, vitam servare poterat D forsan & Ialiquanto post
etiam arces reiperaturus. Iuvat etiam ubique Iocorum eouiegdi dise inserere. Sunt autem multipli c 's praesertim in Italia, Artium professorum, Academiae divini cul- tus, quae vocant Seholas; & Religionis, quae Monasteria appellantur. Non autem praestantissima semper eligere decet, sed in quibns facile eminere possis. Neque Mardulim in his , ubi honori praemium nullum, sed solus labor accessit'. Multi enim
solent in his ulrro cedere rosum h
non possint, etiamsi velint; nonnulli turpe sibi ducant, aut damnosum. Ex hac tamen fabula multi emergunt ad insignes status. Quid mirum ὶ quu mundus ipse nil ni si fabula sit, &praeci ua quae illius ni Vnde nemini industiis viro denegatum est, cpraesertim, ut dixi, nostris temporibus, & in Italia, modo intentus in rem esse velit,l etiam sine periis
488쪽
414 HIERONYMI CARDANI peritialiterarum, sine virtute ulla ad maximas dignitates, potentiam , Sc. opes asscendere. Quae ta en cultu religionis fiunt, non sine virtute esse poliunt; quum dei cultus sit in pietate constitutus, atque hominibus
tamquam finis quidam pzopoli7ys.
TN itinere incredibile est quantam . dux itineris peritus utilitatem anserat;yrxsertim quum ignotum sός rit, periculosumve aut dissicile. ille
docet vias compendiosas, tuta hospitia, loca periculosa, quid agendum sit , consulit 3 juvat euntem. um irem Bononiam, perieram, nisi monitus carpentum in navim imposuissem. Quum mutare domum vis, a prandio discedendum, non malae, ut omnia recte colligas. Ultimis autem diebus utenda quae necessaria sunt ab amico mutuo suscipere oportet, aut apud illum di
489쪽
PRvDENTIA CIVILIS. 4ssversari interim. Bonum Commentariolum reruiniquas tecum defers, habere : omesaque sub clave
Teposita. Praeterea vites duas ferreas firmas grandes, cum annulis,ut cate-- 'a aut loro jungi possint, ad ostia munienda in cauponis, quae solent persaepe sine clave & pessulo ac ve
ctibus esse. Pannosus licetJ sis, si
equum bonum, non cum magnificoapvaratu habeas. Pecunias cingulo insutas deferas, quod ex collo pendeat, & e regione umbilici sit: nam non facile conspici poterit: aut finge te herniosum, & circa pudenda defer. Tu, aut alius e tuis familiaribus fidus, deferes etiam panem, Mvasculumtriforme ex albo plumbo, plenum oleo, sale, & aceto : sic ut miscendo, olei adhibeas partes sex, salis tres, aceti, si acerrimum sit, duas 3 aliter quatuor. in utrisque enim servatur Musica proportio. His obsonabis pulchre edulia quaecunque fortuito objicientur, allia, cae
490쪽
rs HIERONYMI CARDANI foenuulum , tum generaliter radi ces es&germina quaeque, 'quae dentibus facile conficiuntur, nec foetidi sunt odoris, nec valde amara, nec insilubria. Deferes etiam panem e caupona, quum bonus est. Vt
ventris beneficium habeas quo saepe peregrinantes destituuntur flexis valde genibus, illa pugnis vehementer ac saepius concute; aut balanum se ppo ne: aut ede mercurialem, aut illius radicem te vel blitum, cum oleo & sale. Per invia ne solus eas, neque noctu : Ne cuiquam fidas ignoro, memor esto, comiti, fComici. J
Alea non certes cum cauponibus aut nautis, nec contendas parva ex
te ; qu oniam in illorum potestate es. Continens sis in cibo, & a Venere abstineas. Vix enim quum haec observabis, tutus esse potes, nedum si aberres. Non alie hasuscipias cust dienda; quum tuis aegre sufficias. Senem ducem in rebus periculosis habere oportet, ut in navigatione,