장음표시 사용
241쪽
exercere voluisse, alios ob honorem, alios ob sibi legibus conces am iInmunitatem , ac reipub. vacationem. Iam vero illorum munus quod esset cx loco cod. citato cap. I o.scire unicuiq. licet, ubi ex uerbis illius legis aperte dici potest archiatros cum a populi commodis como, da reciperent salaria, non solu principis familiae eius'. personae inseruisse, veruinctiam pauperibus sine ulla mercedis spe obsequi, nec turpiter diuitibus inseruire obligatos fuisse; Dicebatur vcro archiatros & archiater veluti cx auctoribus,atq. superiori inscriptione, subsi quenteve patet, quae Romae in vetusto lapide seruatur adhuc.
a A. ACTI US CAIVS i AC RHIA TER SIBI ET IULIAE PRIMAE CONIUGI IN COMPARABILI
Erant itaq. archiatri medici illi omnes, qui principis
sumptibus conducti eius personae primum, deinde aulae omni,postremo cunctis pauperibus arte propria Romae opera praestabant; qu-um archiatroru princeps quidam senior prudentia , &doctrina praestantior cligebatur, cuius sententia & auctoritate Omnes de re medica obortae dissensiones statim dirimebantur; isq. c mes vocabatur, & prae ceteris maximam principis curam gerebat,eius'. veluti imperium quoddam,& pol statem magna obtinebat, ut ex Cassiodori citato nuper testimonio abunde perspectum est: Nolo propter hoc omnino inficiari, quin in urbe medicorii collegia quaedam,& scolae instituerentur,quorum qui alijs praesidebat,archiatros interdum uocaretur, utex inscriptione
Liuij Celsi superius allata , di ex legibus .colligi potest,
242쪽
ὶ V A R T Y s. I a Iverumtamen qui frequentius in ore hominum versabatur archiater,isera quem descripsimus.
De Cydni fluuii aqua loci Plutarchi, Galani o aliorum collari. P
locus Plutarchi ex Galeno refluuius, locus Hipp.
Ydnus Ciliciae suuius est transiens per mediam
Tarsum ciuitatem olim non minus quam Athe unas,& Alexandriana viris in philosophia, alq. omni alia doctrina praeclarissimis florentem; cuius fiuiniiij aquam frigidam, atq. as eram esse narrans Strabo Geographiae Iq. ea tum belluis, tum hominibus ne uos crassis humoribus occupatos habentibus auxiliari scribit,post quem Vitruvius, necnon Plinius ex Cassi Parmensis sententia eandem aqua cruribus podagricorum affusam dolores leuare scripserunt: Quae omnia nunquid vera sint,certe dubitari iure potest, non modo quia frigidum neruis aduersari pro comperto habee medici,sed etiam quod Galenus in lib. de caussis procatarchticis Alexandrum magnum aestiuo tempore dum se in Cydno flumine lauaret conuulsione, ac tremore, torporeve captum fuisse tradit, quemadmodum post rioribus saeculis Fridericum Ocnobarbu in Imperat trem eodem fluminc totum interiish scribunt historici
Nisi igitur dicamus contra Curiij auctoritatem Cydni aquam blado quodam frigore, ut Pausanias scribit pollere, & vim detergendi insignem sub voce s J a
Strabone, & interdum ab Hippocrate designatam obtinere, quorum illo dolores ab humore calido nascentes mitigentur: hac vero humores ipsi neruis elidatur,quo modo podagricis, & neruorum fluore tentatis opem feci rat intelligere arduum erit: Quod si interdum cxhzrientia comprobatum est frigidum affusum conuulsione C e soluere,
243쪽
soluere, dum calorem , διατι-ἀντι περ emis augendo humoribus dissipadis aptiorem reddit, no propter hoc Cydni aquam iuuare credendum, alioquin de quampluribus alijs aquis frigidis idem foret asserendu: Neq. etiam immodico eius frigore dolores consopiri diccndum propterea quod potius sic articulis& neruis nocumentum quam auxilium inserretur: ob hoc enim dicebat Hipp.de podagricis loques in lib. de usu humidoru
nigidum multum affusum, extenuat & dolorem sopit. Alexadrum autem ac Fridericum id passos fuisse puto;quoniam fortasse nimis labore,vel aestu calefacti aquae frigidae sese immerserunt: Cautum enim est medicorum praeceptis, ne quis dum magnopere calet in frigida lauetur,quoniam tunc corporis meatus valde aperti ingressum facilem noxio humoris stigori permittunt; atq. ita nerui calorq. natiuus non parum offenduntur. Aquam autem Cydni non modica detergendi facultate praeditam esse Plutarchi testimonio co firmatur , qui libro, in quo desitorum oraculorum caussas quaerit,ut demon straret posse aquas, & spiritus terrae inueniri, a quorum archana quadam potestate animi humani ad sutura praenoscenda disponerentur,alia alijs conuenis xe& non omnia omnibus multis exemilis hac orati
244쪽
via τεφφ αν. idest. Alia enim alijs propria & conuenientia quemadmodum purpurae faba, de grani infeci rij nitrum videntur tineturam commixta ducere. ByDio aute Glaucae crocus miscetur, ut dixit Empedocles. De fluuio Cydno, & de sacra Apollonis in Tarsis machaera o amice Demetrie te narrante au d i uim us, quod Cydnus ferrum illud d cpurgat, ne l. machaeram ulla alia aqua magis quam illa: quemadmodum in Olympia cinerem arae assingunt, & aquam affundentes Alphaei cinerem circum densant; alio vero flumine id tentates,n ullo possunt coni ungere, neq. cinerem conglutinare.
Vbi manifeste declarat Cydni fluuij aquam detergedi,
repurgandive cum ferrum ex quo machaera Apollinis sacra in Taris conflata erat, sola depurgaret) vim magnam habuisse. At hic admoneor ut paullo ante citata Plutarchi verba corruptum in graeco Basiliensi codice locum restituam: ubi enim is siccitatem calori as ciatam spiritum attenuare, aetheriumq. ac purum efficere dixit, statim stibi ungit, αυτη γ d ξηρά καθ μία τοκ, q uibiis nil significantibus, nunc in modum comrigi debet, α γημξηρα σοφαντάτη καθ θααλ τον : ea mam'. sententiam protulisse Heraclitum in simili prope ditipulatione scriptum reliquit Galenus eo libello,in quo temperatura corporis, animi mores fingi probat, unde etiam locus Hippocratis emendadus est, in I. lib. de diaeta, ubi in omnibus codicibus latinis, & graecis tam vulgatis,qua manuscriptis legitur, δε - ,
τος, siquidem pulmonem ad prudentiam conserii re nulli asserunt, sed spiritus,qui qua to sicciores,& subtiliores sunt,
245쪽
bimensae subtilitatis ut ait Plinius vir Arist
teles in II Politicorum lib. Lacedaemoniorum Reipub. instituta examinans inter cetera illi ui-3tio uertit , quod senatoribus per omnem uitae aetatem de rebus magnis iudicia serre liceret, cum in senectute
id non sine periculo fieri possit: quoniam ait is )ἄατερ sσωματος, em τῆς διανοιας γηρας. Hanc candem rationem
usurpauit apud Herodotum in Thalia Atossa Cyri fi
lia,& Darij uxor, quae a Demodene medico Graeco ulcere prauo in mamilla curata, uiroq. suo, ut bellu Graeciae inferret astuto eius medici ita patriam reuisere spexantis consilio persuadere conata inter multa alia haec uerba protulit νυν si αν τὶ υ- άηποδεξοMοεργονεως νεος ης
nis es si opus suscipias, nam augescente corpore simmul & prudentia crescit, senescente uero, consenescit, atque ad omnia opera hebetatuo unde non immerito Apudpriscos prouerbio decantatum habetur. . - γέ νεων, βουλου δε με σων ευχα δε γεροντων, idest
opera tua num,consilia autem mediorum preces Nero senum.
quem versiculum Boethus poeta in Athenodorum se, niorem sic apud Strabonem in I .mutauit. E γα νε ων βουλια δε με των, πορδια δε γεροντων , idest
Athenodorus autem contra ipsum Qοντ, δε μεροντω os uetonitrus senum dici iussit. Sane haec omnia non de animae substantia, quam alioquin immortalem credimus , sed de illius operationibus, quae ab instrumentis magna ex parte dependent intelligi aequius est, etsi me
246쪽
dici,ac praesertim Galanus aliter sensisse inueniatur.Democedis mentio iam impellit me, ut quam is apud Herodotum citato loco in curando. Rege Dario operam pracstitit, hisce subiungam. Darius enim in venatu magnam ossis tali luxationem passus, ubi a medicis Aegyptiis , qui omnium primi ea in arte putabantur uaric tractatus esset, nec illi in torquendo retorquendove qui quam proficerent, quin potius malum augerent ; D Inocedes Crotoniensis Graecis medicamentis utensti lenia, post acria admouens Darium, qui septem noctes iam nihil dormierat, & perpertuo doloris cruciatu pene confectiis erat, tandem somni compotem secit, breuiq. deinde tempore incolumem prorsus reddidit,cum iam posthac validum se fore ad incedendum desperasset. In qua re an solis medicamentis, an etiam manibus os tali restituerit bonus medicus, ex Historici sermone non admodum constat: mirum tamen sit,si medi.camenta tantum quemadmodum ex uerbis colligi posae uidetur adhibuerit in eo prassertim luxationis g Mere, quod quando uehemens est , ab Hippocrate, o Galeno omnium dissicillime sanari traditur. Atqui
nec de his, neque de maioribus adhuc antiquorum peribus multum mirari debemus quandoquidem eos .in chirurgica, quae Clinice prius ioperta fuit , posteri ribus omnibus valde superiores extitisse Homeriato aliorum testimoniis faciliter conuincitur .
i Hippocratis Oiscristotelis Dei Pati, Galeni de demostratio
Voniam Hippocratem nostris adnotationibus,& emendationibus illustratum, non ita cito, ut Optamus,edere speramus.interim aliqua ex ipsis in
247쪽
praestaturi simus, ab hisce coniicere valeant. Itaq. Hippocrates in lib. de aer. aq. & loc. Asianos& Europae inter ludistinguuns illos ingenio magis,minus Vero sor titudine valere scribit, cuius euentus duas potissimum rationes assignat; alIeram quod Asiae regio maximam
acris temperati clementiam obtinuit, nullisq. propemodum. mutationibus subiicitur: Europa contrariu quod ut ingeniorum bonitari, atq. meti magnopere confert, sic animorti sortitudini, qui a mutationibus magis excitati ualidiores fiunt, nullum adiumentum praebet: M lcram quod Asiani semperregum imperijs 1libiecti fuerunt, Europaei vero non modo non scruierunt, verum
etiam fere semper liberi extiterunt. Nam qui bello, &armis non sibi quicquam, sed dominis omnia comparare sciunt, negligentiores evadunt; quemadmodum ceteri spe lucri proprij inflammati quidvis ani mose audent.
Aristoteles similiter lib. 3 politi cap. IO. &lib. 7. cap.7. Hippocratem secutus Asanos artibus, & mente excetilere quidem,at an imis nihil a natura ualere, &propterea tyrannis cotinuo inseruisse scribit: sicut Europaeos ob regionis frigiditatem mente, ac artibus inferiores, animis vero, & sortitudine superiores, ob idq. nullius regis imperiti passos esse: inter quos graecos veluti m dios,non minus artibus,&intellectu, quam armis, dc animorum viribus pollere. His vero, atq. multis alijsiationibus demonstra re conatus est Galenus Hippocratem,Platonem,& Aristotelem animam nostram si non ipsissimam corporis temperaturam, saltem eius sequacem existimasse: quam sententiam multis iisq. gravis, mis argumentis damnauit Nemesius in 3. Cap. lib.de hominis natura sub Gregorii etiam Nissent nomine ab
aliquibus falso uulgati: Quo in libro cum multa ex Galeni commentarijs de demonstrationibus inscriptis asducat
248쪽
necnon in libello quod animi mo.seq. cor. ccmp.ac aliis editis legantur, sit ut facile mihi persuadeam Galenum in libris illis. UMποδειξεων nequaquam de rebus ad Logicam,sive Dialectica facultatem tantum spectantibus , quemadmodum inepte arbitrantur nonnulli tractasse, sed praecipue earum rerum plurimas sub oculis ratio. ne, & sensu po nere tentasse, quae apud medicos,& philosephos in controuersiam trahuntur,veluti est de sede ac partibus animae quaestio, de affectuu generatione,& caussis, de uenaru & arteriarum principiis,de testiculorum usu aliaque huius modi plurima quod similiter videtur confirmasse Rabi Moses. as.V. partic. aphori ubi hunc librum probationes appellat. Quo in loco illud quoq., adnotare placet librum Galeni de placitis Hippocratis & Platonis συρι ωνίαν esse uocatum ab c deni Neinesio, quasi ipsius tempestate sub hoc titulo ab aliquibus legeretur, cum in illo summorum virorum concordantiae declarentur: Vixit vero Nemesius Gratiani, & Theodosi i temporibus quando Maximus philosophus Platonicus,Libanius, Basilius, Gregorius Nissenus, aliiq. plurimi praeclarissimi uiri florueruntiquae tempora ab aetate Galeni paullo plus Iso. annis absuerunt, ut ob hoc non paucam fidem Nemesi scriptis adhibendam censeam. De putaminibus fabarum, O quid sit ocπριον
Vod Theophrastus in s. de causis platarum cap.
i ai . sci ibit fabarum putamina radicibus,aut gerῶ minibus plantarum nouellarum apposita ea, rum vitam penitus tollere, etiam a Clemente Alexandrino Strom. 3. & ab Apollonio in mirabilib. historiis
249쪽
citatu ex quincto de causis naturalibus, quas sclibebille inscii beretur antiquitus inuenio; qui cum addant domesticas gallinas ijsdem putaminibus iugiter vescentes sterilescere,neq. id a Theophrasto traditu sit, eiuscemodi sententia non exigua mihi suspicione parit;qu
admodum item no admodum probo Pythagoreos iccirco fabarum esum vetasse, quod comestae mulieres inqste cundas reddant; quoniam, ut meminit Galenus,la bae si belle nutriunt,& flatulciatae sunt, potius seeco ditatem, quam sterilitatem inducere debent: Fabam uero appellatam esse per excellentiam a Clemente Alexadrino in loco citato οατριον non miror,quarido sic in usu fuisse apud ueteres puto, unde Galenus in a. fac. ali . legumina recensens, prima fabam collocauit; versiculum 9. ab Athenaeo citatu συκον ρατιθεὶς ο-ριον δἰ m Q κρέαe de faba interpretari soleo, quam uiridem his quoq. temporibus homines post carnes loco bellari rum esitant, quamve etiam hodie a vulgo Graecorum ἱήριον passim uocari intelligo.
la Acrotboracis significatione clementis Alexandrini locus em culatus, cur lauri folia post cenam adhiberentur: ebrietatis 2 praecautiones rimis lacus emendarus. Cap. 6. t m
Ristotelem in 3. probi. parti. probi. 2. manis stum est eos αυοθωρααας vocasse, qui leuiter inebriati delirant, quive de rebus quidem iudicium ferre tentant, sed in iudicando aberrant; quasi medii sint inter sobrios, & temulentos; quorum illi iudicandi uim firmam, & incorruptam habent; hi uero adeo vino obruti,& sepulti iacent, ut neq. iudicare, neque secudum animi corporisve facultates operari quoant. Erotianus in Onomastico ubi θωρηξιν ab Hippocra
250쪽
Q V A R T v s. Iospora sua,eos appellatos subiungit, qui non multum vino repleti sunt. Plutarchus quoq; in 3. sympos . prob. 8. Aristotelis sententiam examinans idem, quod is omnino sentire videtur ἀκροθωρακας. s corpus no adeo dissolutum habere,quin,& moueri,&secundum ipsum aliquatenus operari valeant; at eorum discurlitiam vim minime liberam esse; nempe cum iudici um phantasias, &non rationem sequatur. Itaq; non video cur Alexandrinus Clemens di uersa sentiens in a. paedago i ἀπο-
θωρακα minime rationem, ac memoriam offensas gere
re scribit. Nam senibus christianis,ut vino utantur eo usq; indulgens, quoad ἀκροθωρακος terminum non transgrediantur et his verbis in a. cap. utitur , αλλἀ vi του-
id est. His autem in potando terminus sit, quousq. discursum immotum teruent,& memoriam efficacem , &corpus vino inconcussum & immobile acrothorace vo .cant circa haec periti. quo in loco uerum illius uocis illam omnino ab ipso ignoratum perspicitur, nisi contextum corruptum esse, & ea verba άxροθωρακα καλουσι οι ηπερι ταυτα δεινοὶ ab aliquo ignaro primum in margine ac scripta, deinceps a librario inepte interserta suisse velimus , quemadmodum plures similes vulgatacius auctoris commentaria habere apud doctos constat. Legimus apud Athenaeum in . vcteres inter bellaria post cenam interdum etiam solia lauri adhibuisse. quod pluribus rationibus factum puto, sed potissimum duabus hisce, tum ut ui solioru exiccatoria fumi ad caput elati absumerentur; tum etiam ut odor vini, ac ciborum qui solet saepenumero a pastis hominibus grauis emitti,absconderetur; id quod Martialis in 3 . facete, &clare admodum nobis indicauit.