장음표시 사용
251쪽
Foetere multo Myrtalesolet vino , sed fallat ut nos, folia deuorat lauris . .. Nerumq; cauta fronde non aqua miscet; U Hanc tu rubentem prominentibus Vmi u . . Quoties venire Paule Nideris contra , Dicas licebit. Myrtude bibit laurum
Vt quoq; euitarent antiqui ebrietatem interdum lauro hedera anetho , similibusq; alijs eos coronatos inter potandum legimus; alij pumicem tritum, alij amygdalas amaras, alij brassicam praemandebant, quali non praestaret ebrietatis turpitudinem sobrietate cauere, quam eam succis, alijsve medicamentis occultare. Plinius lis. I . cap. a. de Apianis vitibus loquens ita scibbit. Vina prim' dulcia austeritatem annis accipiunt,& rubra fiunt . Nulla magis vite gaudet; in quibus duo sunt quae non immerito cruditorum animos turbare Possunt,unum, quod vina alba a principio,vetustate norubra, sed vel pallida, vel flaua, vel fulua redduntur, quemadmodu Galenus docet s. de tu. val. & I 2. meth. Alterum quod postrema illa verba quid significent, obscuru est. Itaq; restitui debent,ut in manu scripto Pauli Manutij omnium post Ciceronem eloquentillimi codice inuenitur. ita s. Vina primo dulcia, austeritatem annis accipiunt. Ethruria nulla magis vite gaudet.
Tuberes apud antiquos qui essent. locus Plinii
Vi fuerint apud maiores nostros tuberes inter malorum genera relati, neminem qui aperte de ille sit, clararit, hactenus mihi videre contigit; iccirco si meam sententiam explicuero,id saltem proficiam, ut alii ad veritatem indagandam,meq; sententiam melim
252쪽
rem proserendam excitentur. Ne igitur temere quicquam assirmare videar, notas aliquas tuberum ab auctoribus latinis traditas ante alia indicabo; Tuberes ex Africa regione calida primum allatas, scribit Plinius lib. I s. cap. I . Vbi fructus proferre baccis, quam malis similiores statuit: idem quo'; lib. I 6. cap. et F. &lib. II. cap. I 6. tuberes post amygdalas cum armeniacis, &proecocibus florere, ut Columella lib. 11. in fine cap. a. quasi cum ijs etiam maturarentur fructus.& melius inseri pruno siluestri ; atq. malo cotoneo , quam granis seri memorat. Martialis lib. I 3. auctor est tuberes in agro Nomentano prouenire solitos , quae regio inter Romana suburbia pro calida, & apriaca habetur. Palladius vero lib. Io. titui. I . tuberum fructus dulces facit, menstq; Septembris eos granis seri, nec non etiam omnibus malorum generibus prunis, & cotoneis inseri solitum tradit; quas omnes notas si ijs arboribus conferamus , quos decem ab hinc annis plus, minusve ex Alexandria in Siciliam primum , mox Neapolim transuectos; ob idi albercocos Alexandrinos nuncupatos esse scimus, facile iudicabimus tuberes veterum hosmet albercocos extitisse.
nam ij sunt arbores: nonadmodum procerae magni'tudinis , soliaq; armeniacorum sere gerunt, florent statim post amygdalas, inseruntur praecocijs, persicis,& prunis; seminantur granis Septembre, & Octobre , sed insitione meliore fiunt; naicuntur locis calidis, &apricis , gelu corrumpuntur: siccam terram sed atteirroratam amant: fructus nuce pontica paullo maiores rubeos , cute leui, ac dulces suaue'. serunt, ut cuiq.
intelligere liceat huiusmodi arbores fructu'. maxime
cum veterum tuberibus conuenire, nec quicqua repugnat,quod Domitiano prius qua iugularetur septebris mense oblati fuerint tuberes, quoniam eos adseruatos D d a ca arte
253쪽
. ' L I E E Rea arte esse credendum est, quam Palladius loco praecitato monstrauit, neq; inferendum est, Palladium quod in libro mensis octobris tuberes seruandi rationem doceat, eos tunc maturari voluisse: quoniam hac in re auditor ille certam legem non seruat, cum etiam in libro Aprilis ZyZipha quae autumno maturatur seruadi m dum indicet. Martialis item quamuis tuberes cum malis punicis adnumeret non propterea putadum est eum innuisse, quod eodem tempore maturarentur. Immo
Lecta si burbanis mittuntur apyrina ramis, Et νernae tuberes, quid tibi cum Lybicis '
Forte dicere vol uit,se ad amicum duo pomorum genera misisse, unum nuperrime ab arbore lectum, alterum domi quidem,& ipsum natum, sed integrum arte com seruatum. Porro Plinianum codicem lib. I S. cap. I ubi tuberum duo genera habentur, corruptum Omnino,ac loco tuberum legendum csse ZyZiphorum suspicor,quoniam Columella lib. 9. cap. q. albam, & rutila ZyZiphum agnoscit. Galenus ZyZipha a. de alim. fata appellat, nullus autem duo tuberum genera fuisse scribit . Sericum vero colorem Plinio rutilum, vel rubrum
esse, quem alibi Stricum & ipse,& Aetius,& Paullus Aegineta vocarunt,satis Barbarus in Plinianis castigationibus declarauit.
nane Menta locus AriRotelis ex Hippocrate illustratus o correctus Plinis alter ad idem notatus, O ex Lucretio explicatus. Cap. 8.
En tam tempore belli serere olim vetitum fuisse scripsit Aristoteles et O. Prob. sect. caussamq; illa putauit, quod huiusmodi herba corpora hum refrigerando genitale semen corrumpat,sicq; vires, qui- ;
254쪽
Q V A RaT V s. Io 7 quibus in bello maxime opus est frangantur: quo in loco si non καταψυχω,sed καπιατήκει legatur,ut ego legendum censeo, quando menta non refrigerat, sed potius colliquat Hippocratis sententiam transtulisse alicui videri possit, qui in a. α ε ἰδιαι michunc in modum, d C muta scribit; Mίνθη Θερμιανει,-ουρε ετια, υμ ε μετους στησι,
lefacere,vrinam concitare, vomitus comprimere, siq; ea
saepenumero quis vescatur, illius semen, ab ipsa ita liquari, ut fluat ad haec tentiginem arcere imbecillumq; corpus facere; sim ili prope ratione Plinius lib. 2 o. cap.
I . mentam semen humanum deprauare, atq; genera-ioni ineptum reddere tradit: quod sicuti illa immista lacti quo minus coeat concrescatue,prohibet; ita se me condensari ab homine in cibo sumpta non sinit, ubi legendum esse cohibendo genituram densari J,&nons genitaliaJ ut in vulgatis habetur qui vis mediocriter doctus facile coni j cere posset. Nisi genitale pro genitura Plinium & ibi, & cap. a I. eiusdem libri usurpasse, constaret. Quantum vero, ad sterilitatem resserat, vel nimia gcniturae liquiditas, vel immodica crassities, praeceteris clegatissime, lixit Lucretius in . hisce versibus.
Nam Heriles nimium crasso sunt semine partim et ' Et liquido praeter itimιm, temtique Nicisim . Tenue, locis, quia non potis en .adfigere adhaesum,
L02. itur, ex templo, ct reuocatum cedit ab ortu et crassius hoc porro , quoniam concretius aequo Mittitur; Mi non tam pi olixo provolat letu; ut penetrare locos aeque nequit; aut penetratum.
ASG ad Aetur muliebri semine semen Aristotelis
255쪽
otelis error de Dilania. Hippocratis lacus ad id notatus,
Seruri error, Aristotelis alter error, de sale, nitro in breuis adnotatio, de caussis res duratas
R istoteles sect. prob. 31. quaerens cur hominesum soli vel maxime inter animalia oculis peruertan
tur iccirco euenire illud respondet, et ιοπι μονοι
φιυ ποιεἰ. quod scilicet soli in animalium genere fiunt cpileptici, cpilepsia vero oculorum peruersionem inducit. Hanc vero sententiam omnino falsam esse, Ut putem , duo faciunt, unum est quod ipsemet Aristoteles in libris de animalibus nonnulla recenset, quae iisdem morbis, quibus homines, tentari scribit, ut oves, Anterum, quod in libro de sacro morbo, qui ut Hippocratis a Galeno in I. progno. text. q. & lib. an sanguis in
arter. contineatur, nec non a Caelio Aureliano lib. I. Pasis chron. cap. q. citatur, scriptum est oves, & maxime capras epileptico morbo non parum obnoxias esse,
quod certe de ovibus valde uerisimile uidetur, nempe quae caput in terram sere detinentes halitus prauos ac humiditatem crassam facile in caput trahant, & subinde morbum sacrum incurrant. At caprae, quae alto capite,ut plurimum pascuntur,siccaeq. sunt, ac perpetuo febrire traduntur; quomodo ovibus magis epilepsiae, vae a larga pituita gignitur, exponantur, non admo-um intelligo. Nisi di camus , ut Plutarchus in Rom. ζrob. capras ceteris animalibus magis comitiali moro tentari, Ob meatuum angustiam, quam arguit uocis tenuitas, atq; etiam eodem morbo facile capi eos, qui caprinis carnibus uescuntur. ob quod sacerdotibus ea carnem uetitam fuisse tradunt. Itaq. sentcntia Aristotelis
256쪽
lus, uel maxime oculis peruertitur,quoniam, uel solus, uel maxime in infantia epilepticus fit; qua ratione in libro de somn.& uigil. praeceptum dedit, ut nons Ium pueri, uerumetiam nutrices a uino, & praesertim. nigro abstinerent, tamquam id magis , quam album ad caput euaporet. Hic animaduertere placet seruium in 3. Georgicorum grauiter pecasse , qui ubi Virgilius ait.
Contactos artus Iacer ignis edebat.
Putauit sacrum ignem esse, quem graeci liώννοσον u cant, cum limi νοσος, nil aliud sit, quam cpilepsia uocata: Ignis uero sacer apud latinos idem sit, quod apud Arabas formica, apud Graecos Herpes, apud Scrib nium zona, apud Plinium Zoster,& Circinus. De hoc
morbo sacro icriptum est a Platone 11. de legibus ; si quis seruum, uel phtisi, uel calculo, uel stranguria,
uel sacro morbo, aut aliqua alia uulgaribus, ignota longa & curatu difficile aegritudine laborantem alicui, qui neque medicus, neque gymnastua sit, uendidetit, licere emptori intra sextum mensemipum redhibere
excepto sacro morbo, quo laborantem emptor intra annum restituere potest. Caussam uero cur hunc morbum eXceperit , puto , quia alii enumerati morbi sex mensibus dignoscuntur, &sere incurabiles evadunt; epileesia uero, siue morbus sacer, uix intra annum uere discerni potest; atq. curatu dissicilis evadit. Et quoniam Aristotclis mentio est subiungam hiscc quandam illius oscitantiam quam alioquin perspicacissimus in A. meteorol. lib. commissit, ubi indurata quibus caussis di luantur exponens, de sale,& nitro haec dixit,
257쪽
ea non solo humido frigido, sed etiam humido calido dis tui sensui manifestum est: nam,& si vinum,& aqua calefaeta a quibus clare sales,& nitrum soluuntur, possisint quodam modo frigida, humida appellari, cum sint sub genere aquae,ac illius propriam qualitatem nempe frigiditatem quantumvis mutata nunqua penitus amittant; de oleo tamen calido id affirmare non possumus, nempe quod ipsemet Aristoteles in eodem libro, non sub genere humidi aquei,sed aerei,cui perpetuo iuncta est caliditas aperte collocauit,ab illoq. tam spontaneo, quam calefacto salem liquefieri cxperientia quotidie
comprobatur. Quare meliuserit sic de duratarum rerum dissolutione statuere. Quae a frigido sicco concrescunt, vel a moderato, vel ab immoderato omnem limini ditatem exprimente talia reddu tur;similiter,& quae a calido sicco concrescunt,uel a moderato,vel ab immoderato omnem humorem consumente. Concreta a frigido sicco moderato, ut glacies, vina, serum, & Vrina a calido sicco simpliciter,& etiam,calido humido soluuntur. Concreta vero ab immoderato,aut simpliciter insolubilia sunt,ut adamas, & aliae gemmae, aut non nisia vehementissimo calore soluuntur, quemadmodu plurima metalla; & cornua, quae magno calore mollescuta Concreta vero a calido sicco moderato: a calido,humido,& frigido,humido soluuntur;ut sales,manna, & nitra,quae ab aqua calida actu, & a vino potestate calido nec non ab oleo calido soluuntur. Concreta ab immoderato, ut lateres, fictilia, aut non soluuntur, aut solummodo ab ijs humoribus, qui maxime penetrant, sicut succus citri&acetum acerrimum elambicatum, aqua
uitae,& similia,quae aliquos lateres,lapidesve soluunt; quod forsan ignotum fuit Aristoteli, quamuis ex ipso ratio huius habeatur: nam cu neget ipse fictiles liquari,
258쪽
proprei ea quod aqua eius meatus,per quos spiritus exiuit, penetrare no potest, manifestum est quod si aliquis humor adeo subtilis inueniatur, ut eos ingredi queat, ctiam ex eius sententia poterunt liquari: inueniuntur autem facile hisce temporibus, quibus ars chymica Aristotelis tempestate ignorata, cuius opera subtilissimi ae maxime penetrabiles humores cssiciuntur, in facilem usum traeia,quasiq. persccta est.
Loeus Hippocratis, ex Gellio restitutusinalter defensus. cap. Io.
'lus Gellius noc. lib. 3. cap. I 6. haec Verba ex lib. Hipp. de alimento citat,ωὶ A κ ε ἰν οκ- in ' σαμηνος quae cum ibi ita non habeantur puto restituenda esse,ubi post Γες ἔκη νιν eruJ haec hahentur Blum, οὐκ ἐς ι, - ωι, ita ut uniuersi illa oratio sic constituenda sit, ες ἔκ Hωσιν σμ, ε ὶ δε em ουκ ε ἰνοκ-
verba sequuntur cisi etiam a Gellio ibidem diuersi ponantur, placent tamen magis visunt in vulgatis Hipp. codicibus. Explicatio porro ipsorum verboru licet obscura admodum sit,ac Sabinus diligentissimus,ut saepe eum vocat Galenus Hippocratis interpres illa clariora facere hac oratione conatus sit, ἔατι μω φανρμγα ως μα
non absurdum tamen mihi videtur Hippocratem nil aliud docere voluisse,quam quod octimestris partus, no proprie generatus, sed improprie tantum dicatur quasi potius abortus,quam vera generatio sit, quod enim nutarunt aliqui Hippocratem uoluisse docere quod alibi non stiper uiuant nati octauo mensic, aliqui vero supersites nant, qu cmadmodu scribit Aristoteles in AcsP
259쪽
Lia ast 'pio fieri posse: id sane placitis Hippocratis nequaquam
consonum est, qui in libro de octimestri partu insistrat, fieri non posse,ut nati in octauo mese superuiuant. Criminantur aliqui Hippocratem, quod in iusiurando cauerit, ne quis medicinam exerccns mulieri utero gerenti, abortivum medicamentum propinaret, cum tamen
ipse in lib. de natura pueri scripserit se famulae cuidam grauidae,ne apud alias mulieres infamaretur,consuluisse , ut saltando genituram deij ceret , quod factum Hippocratis ego hac ratione tueri soleo, quod foetus nomdum animatos corrumpere,vel quo minus vitam adipuscerentur impedire ijs temporibus , quibus nondu christiana lux apparuerat liceret; at iam animatos, & viventes minime offendere fas esset, atq. hoc ita fuisse locupletissimus testis est Aristoteles lib. Polit. 7. Capl. I 6. Qui tamen 7. de Histo. animal. ne foetus animaretur, docuit post coitum locos oleo cedrino, aut simplici cuthure cerussavc csse unge ados. De Hippocratis,& Gellij loco cum iam sentetiam mea statuissem, eamq. Claudio Pulcano communicassem; is retulit Muretu quoq. eum locum restituisse, iccirco ad ipsum scripsi, ut cuius Taram eruditionem,acerrimumq. iudicium semper plurimi seci, eius opinionem explorarem. Tandem Mur tus hocce dedit responsum.
Vm tuae Iitterae, ad Urbem allatae sunt; Tiburiam omnes, ut nos quotannis facere solere scis, secesIeramus, eo illas accepi biduo, aut triduo serius:Tibure autem, neq. Hippocratem habebam, neq. Gellium. expectandum denuo fuit, dum Roma accessi
260쪽
Q V ARTV s. II rentur. Allatis; ecce tibi aliud incommodum : corripit me sebricula, no illa quidem,ut euentus postea docuit,
periculosa: sed quae tamen animum nonnullo metu suspensum ab omni scribendi cogitatione avocaret. Haec ideo,ne mireris me ad tuas tardius respondere Locus est ex libello, ουκ ως με α δε ὀν τουτοισι, vi πλέω, - ελιι αν. Huc ego addebam illa ex Gellior aut potius pro illis,οὐκ ες ι μ ωι,suo ponebam illa μι Am οὐκ ἔπινοκταμηνος γενεας. Quod ii tibi quoq. ita videtur,non dubito quin verum sit; sin tu secus iudicas, nunquam mihi dubium erit, quin tua sententia verior sit. Semper enim non in his modo rebus quarum tua
propria possessio est,sed in omni literarum genere, iudicium tuum libentissime anteponam meo. Vale, meq; ama,& certo tibi persuade, te a me mirifice & amari, de
coli. Tibure. Kal. Septemb. 11 D L X X.
Quaesint paleales νuae, fabriles apud Caelium Aurelianum. Quae mensae fugitae Plutarcto, ct eius locus
Vae sint apud Caelium Aurelianum lib. de acutis passionibus uuae paleales,& quae apud eundem uua fabrilis, cuius meminit saepius adhuc multi dubitant. Ego vero ita existimo plures fuisse modos veterum in scrvandis uuis. Nam primo seruaban- . tur in ollis fietilibus,atq. in doliis inclusae, uin accis stipatae circumsudantibus, ut manifeste docet Plinius. Seruabantur quoq. appensae uariis modis, non tantum ad escam,uerum etiam ad faciendum passum appellatu, atq. alia potus genera. Ex uua namq. resupina suspen sa,& in uasis suis seruata, ac thecis naturalibus custodita uinum acinaticum Veronense adeo celebratum
Imperatoribus aestimatum fieri consueuisse testatur E e a Cassio-