장음표시 사용
51쪽
Anima sola absque corpore non est homo nec suppositum seu sub
Corpus quod carnem& sanguinem ista habet, non est spirituale.
que cordatus homo terminos ipsos quid significent intelli it nec obpra concepta opiniones atque prq-Judicia ovibus lumen rationis quasi fumis obfuscatur, obtenebrat Ur, Viminiquam infert suo intellect ui, ac quasi non vult videre, vel negat
se videre, id quod videt is facile
agnoscet, istas theses ac propositiones est evidentis veritatis. Sed ubi thesi ad hypothesin devenitUr,aCistae propositiones ad praeconceptarum opinionum assumtiones applicantur, ibi tum solent talia aXiomata in dubium a quibusdam vocari, ad non admittendam conclusionem vel fit rem aliquo modo inepte distingui aut limitari. alium cistinctionum ineptarum exemplas into
52쪽
siant. Accidens etsi sit id quod inhaeret substantiae tamen sufficit ut possit se aptum iit inhaerere etsi non actu inhaereat. At tale a cidens non est tunc actu accidens tantum poterit fortas alias ieri accidens s. sciatia Dei et ali
non est singulare quo ad praedicandi modum, quia praedicatur de tribus persenis. Sic ausus disti nguere Gocleenius in suo conciliatore. At modus praedicandi , si verus sit, debet sequi modum essendi. Filius Dei est a se quoad essentiam, non a se, sed ab alio, quo ad persenam. Sic distinx ut Calvinus. At sic persona filii Dei quae est ab alto,non est
Deus altissimus cui nequaquam con venit ab alio esse. I 2. Ipsa Sacra Scriptura jubet, vel potius ejus scriptores si iritu Dei sancto afflati praecipiunt, Ut an rebus etiam sacris, ad religionem spectantibus rationis nostrae usum adhibeamus. Pauliis Apostolus scripsi. Omnia probate seu explo
53쪽
I. libis. v. et I Johannes Apost ius inquit, Dilecti, ne omni piritui credatis sed probate spiritus an ex Deosnt, . Joh. IV. I. Haec vero probatio seu exploratio non potest fieri absque adhibito rationis judicio. David monetri estis sicuteri usis nutus, quibus non est inte lictus , sal. XXxi . . Christus ipse docet, Verbum Dei dum auditur esse intelligendum, si inte ligatur non prodes e, eumque demum
Alat. XI. II. 19, 23. U. IO. Marc.
VII. I l. ac reprehendit objurgatque non intelligentes , ibid. 8.d Marc. VIII. I7,I8. Idem videre est apud Paulum Apostolum multis in locis, video Tim. I. .
II. Tim. II. . it. I. 9, IO. Rom. XII. I, 2. Ubi indicat religionem Christianam debere esse, tionalem, o probandum est seu explorandum quae sit voluntas Dei, bona, aene placens, perfecta. I. Cor x. Is ut prudenti-
54쪽
puelli mentibus, sed perfecti seu adulti. 13. Imo in ipsa Sacra Scriptura, dicta quaedam non per solam
authoritatem proponuntur, sed etiam rationibus intellectu ilium no atque rationi nostrae accomodatis confirmantur. Sic Christus a solicitudine circa vidium lamictum non sela aut horitate sita, sed etiam rationibus diversis allatis dehortatur, Mat.VI 2I,22,23,2 ,Σs, 26. seqq. Deum daturum bona filiis suis petentibus probat argumento a minori ad majus, Mati. VII. I. Pseudoprophetas cognoscendos ex operibus ut ex
fructibus, confirmata similibus cexemplis arborum , ibid. 6 17, 18. Similiter comprobat jejunia
non fuisse injungenda discipulis
suis, dum eis adesset, Mat. IX. Is, 76, 17. Argumento a minori, erisimilitudine ad majorem, utitur etiam Matth. X. - 23 . similiter Mat.
55쪽
Mat. x I. videantur etiam argumentationes, ibid. 29. Sic cibis hominem non pollui ita ut ob os sumto fiat peccator, probat argumentis, Marc. VII. 18, 10. Se mox post resiurrectionem non fuisse piritum , probat a natura spiritus, per argumentum a distentanCIS, LUC. x lv. 39. Paulus cum Barnaba, probabant se non esse Deos argumento a disparatis, quia erant homanes, id autem comprobatur ab assectionibus seu adiunctis, Act. IV. Is Ventrem cum escis abolendum esse probat Paulus argumento a ineri ad finem destinato I. Cor. VI. I 8. Resurrectionem corporum Ob eorum corru- Ptionem negantes, idem Apostolus refutat argumentis, 1. Cor. XV.
33 ,36, 37 seqq. ut nunc alia eius modi praeteream. Vide etiam Esaxliv. 8, 19. Act. XVII. 29. 1 . In ipsis Sacris Literis,&multo magis in Theologorum controversiis, occurrunt saepe voces seu termini rebus non solum naturalibus
56쪽
bus sed etiam super- naturalibus communes, qui vulgo vocantur Metaphysici quasi transnaturales, ut sunt, unum, Verum bonum, perfectum , necessarium, totum, Pars, causa, effectum, principium, prius, posterius, commune, proprium signum, actio, &c. Deinde alii partim ad Physicam seu naturalem philosophiam partim ad Ethicam seu moralem spectantes. Hos terminos ipsa Sacra Scriptura quid sint quidque significent,
quomodo sint intelligendi, non exponit, neque ex professo docet. Oportet igitur ut homines Cui Sacras Literas non sua frudiu legere, sensum earum intelligere volunt, talium aliquam notitiam, per
rationem a natura ortam, quamvis
non penitus philosophica scholastica subtilitate sed saltem rudi Minerva sui junt percipiant. Alioqui quomodo quispiam de istis recte cogitabit, & credet, atque disseret quidpiam, nisi prius animo con
cipiat, caliquomodo intelligat, quia
57쪽
quid illa siligula signi licent, Q
q udnam inti Hoc vero hi abl-que rationis usu sieri posse si ret, is se ipsi in rationis usi carere ostendet. Ergo non silum ad ipsam
Scripturam pro Sacra agnoscendam ratio nos deducit, ut dicatum eli, Num 8. Verum etiam ipsius Sacrae Scripturae loci uen qmentem ac sensum significat Onem, Ratio velut interpres nobis exponit atque declarat. is Fides Historica quatenus a Scientia distua ruitur, aut horitati
alicujus aliquid credendum proponentis testimonio fide digno roxime nititur, in rebus quidemumanis humano, in divinis autem divino. At argumentum a testimonio, quum sit martificiale, ab allena dependeat notitia, debet inniti rursus d fulciri aliquibus i numentis artificialibus ut testium istorum ad unctis, ex quibus constet eos de fide dignos nempe quod sint ita periti ut non fallantur, ita boni ac verace ut non fal- lant,
58쪽
RELIGI lant, c. Si haec certo constent,
tum testibus ob talia inis suntlia adjuncta fides indubia adhibetur,
fidei obstantia dubia eximunitu ac tolluntur. Sed haec ipsa argumenta testi ac testimonio authoritatem ac fidem conciliantia, nonne per rationem a nobis inveniuntur ac dijudicantur '16. Si in Theologicis controversiis ratione humana uti non liceret, non esset de iis unquam quidquam disputandum, seu confirmandum, aut refutandum. In di- mutando enim id agitur, ut adver-nrii rationi seu intellectui, sententia quae vera esse existimatur, per rationes seu argumenta probetur, idque eo fine ut is quoque eam esse veram ratione sua agnostat. Hoc ibi disquiritur quid ex quo vere sequatur, quid autem non sequatur. id vero quonam quaeso alio medio nisi ratione indicatur&judicatur 'Si absque ratiocinatione id fiat,perinde absurde agetur, ac si caecinihil videntes, disceptent inter se de
59쪽
RATIONALI s. si coloribus, aut si surdo fabula narretur. Et isti ipsi qui rationem iii rebus Theologicis audiendam negant, dum de hoc disputant, per raciotinationes quasdam sed non
satis rationales id evincere latagunt ratiocinando probare conantur non esse ratiocinan sum,
quod est perabsilrdum ac sibi ipsi
non consentiens ,ri sitae rationi credunt atque ab aliis credi postulant, dum negant rationi ne creden
ignorantiam lepide refutantes V
lim ab istis rei ire, dum illi ipsi pro
bare volunt non esse ratiocinandum, utrum putent secum ratione argumentari , an absque ratione. Si cum ratione, cur ulum rationis
a disputando ejiciunt sin autem absque rationes, ergo ipserum a gutationes sunt irrationales, pr inde nihil quidquam arguentes. Haec igitur ipsa dasquisitio, an in rebus Theologicis ratiost ad judiscandum adhibenda, non potest ab que rationis usu peragi: quum no
60쪽
s et oselum rationes pro utraque parte sint inveniendae, proferendae, sed etiam sedem , ratione ipsa examinandae ac dijudicandae.17 Denique praZis ipsa ostendit,istos qui in controversiis Theologicis rationis judicium adhiberi nolunt dum rationibus sibi ad versis urgentur, alioqui tamen ipsbs indilputando cum aliis adhibere quoque rationes aliquas in ideo aliorum a se dissidentium assertiones rejicere; quod eis non solum cuniverbo Dei, sed etiam cum ratione sana pugnare videantur. Id fieri a diversarum sectarum honainibus, testatur ipsa Aperientia Ut, JUando Pontificiorum Trans substantiatio seu substantialis conversio panis in corpus Christi proprium
Proteliantibus , nonne solent ab his contra illos inter alia argumenta rationes peti etiam a natura communi corporis, loquantiri loci, accidentis Quum tamen illi suam opinionem stabilire conentur Ver-Lutheranis, aliis