장음표시 사용
51쪽
Luciso Tenebrarum Lucta perpetua a SCAP. IX. Lucis se Tenebrarum Lucta perpetua, incrementaqTeo decrementa pervices, ad Lucis inqzezictoriam ct triumphum. LUx Tenebrae via sibi opposita sunt, Mopposite in se agunt, feri non
potest quin sese mutuo oppugnent quanquam sortius agens p Valeat sempcrin seriori, nempe Lux tenebris. Lux enim Pstivum et id est ollisne veras se reales exserens, vinet vesuam potenter fundens : Tenebrae in se nihil nisi Lucis privatio sunt. Haec tamen privatio quia Entis larvam habet, EntisqVoque imitatur quantum potest naturam h. e. seipsam amat, tuet Ur, defendit, conservat & propugnat, contrariumque suum odit iugit, aut si fugere in totum non potest, ci obludiatur, suique nil aetura Lucis Obscurat fulgorem quantum potest. Hinc Lucis tenebrarum bella perpetua: volit, illorum peculiare sibi pro se constituere regnum quaerente. Videamus quomodo id fati luces tenebris externis, ut inde facilius exactiusque judicare queamus de interniS. Antequam DEus primaevam Mundo accendis t Lucem , Tenebrae omnia occupabant tametsi Spiritus vitae & mox cum illo tanqVam rerum omnium plasmatore semina materiae mundanae insusus jam es et . Gen. I. r.)Sed accensa e tenebris illis Lux, ct sese per circuitum abyssi gyrans, valde in caliginosos illos vapores fumos abyssi agere, eosque sic depurare caepit, ut mox a prima Lucis masiae circumvolutione, die secunda, subtilis tellucida prodiret Expans facies quam Caesum aerem vocamus: spatiosissima illa Lucis scdcf. inam fugientes tenebrae ipsa fuga sese conglobare, sibi x etiam in Lucis opposito sedem constituere, caeperunt: nempe in crassitoribus Mundanae materiae partibus, post illa s. in qua enim te
hinc Terra, cxcontrusa in arctum elementari massa ortae, quantum crassitieι
nactae tantum se latebrarum in se, postse, tenebris praebuere; quo dic ipse hucusque ostendit. A visceribus enim omnis crassae materiae, Lux excluditur,cnitus, Opacum encti arenon permissa quod proprie T vocamus, lucis totalem absentiam. Si autem corpori ejusmodi opaco lucem circumseras, illuminabit vidc illa corporis superficiem, sed ab illo solum latcre qualuae affulget, oppositum latus tenebrae sibi vendicant, tanquam expelli se a rerum natura ex toto non serentes. Quo situ tenebrae peculiari nomine Umbra dicun-
52쪽
16 Lucis aenebrarum dicuntur. Quam si inde quoque depulsurus lucem admoves, illa quoque rursum in oppositum fugit, locum duntaxat mutans, non amittenS. Ita umbram ct tenebras et Lundo tolli impossibile permutant solum
vices cum luce. Ubicunque Lux oritur, ibi Tenebrae cedunt: ubicunque Lux occidit, ibi tenebrae mox immediate succedunt. Nec enim aliud intercedit aut intercedere potest, praeter utriusque confinia, quae crepuscula Vocamus, matutinum vesperit num. Ita Luxin medio sui veh ti centro fulgenti fama est Te flebrae similiter in medio sui densi sim e im confiniis missura trius e ct et eluti la aut tenebris praevalentibus si lux cedat aut luce, si scipsam violanti is in tent bras agat. Nec enim luci resistere postiant cinebrae, si se illis inserat possunt Lucis occupare locum tim, si lux loco cedat. Haec ita aeterna veluti Lege fieri in dierum noctium successiva hernatione conspicuum est. Similiter se res habet cum mentis humanae Luce ac tenebris. Consevit hanc Deus, simulatque condidit, omnigenae cognitionis seminibus quae
semina Notiones innatas, ignicidos Ue naturae, aut etiam Lucis naturauso mites, vocamus. Sed antequam ni Omites ignem concipere pollunt, necessario Mentis abyssum tenebrae occupant ut in infantibus, omnium rerum ignaris, evidens est: quae post demum Lucis actitatis exortu dispelluntur. Nempe cum sensuum ministerio variae ad res varias pertinent qobservation ad instar chalybis ad silicem allisionum' obveniunt ubi scintilla post scintillam elisae sensimque in flammas avent, mentis illas ten bras amovcnt non ex toto simul, sed per partes&gradatim propter crat amenta rerum non illico se discuti permittentium. Atque hinc est quod in Mente etiam nostra ignorantiae tenebrae Lucis cognitioni se opponunt, dum alia parte raresectae ac depuratae, alia sic rursum conglobant tondensant, Lucique caliginem obvertunt. Ut inde semper in Mente nostra, ut in Mundo, aliquid illuminatum, aliquid obscuratum, reperire tri donec tempus veniat, quo Eus Mundo Mentibus tenebras expellat omnes, faciatque Terram aeque ut esum pellucidam rati seratque omne velum ab oculis mentis electorum suorum. Quod utrumque in vita futura futurum , sanctissima L nostri oracula praenun
Interim ex hoc Capite cuidens esto: I. Mentis humanae statum similem e se conditioni illi, cui subjacet Mundus seri nempe ut a tenebris incipiat in lucem desinat. Qyia D Eus res quas aeternitate donaturus est, ex nihilitatis abysso in Essentiae stabilitatem ducit. II. Idis
53쪽
Lucta perpetua. 2 II. IT autem Terminis tenebris nempe primaevis Multimae Luci, vicqvidinterjacet mixtum esse ex utroque Lucisque cum tenebris semper esse dc fore luctam, donec Lux eluctetur tenebras. III. Luci esse vim Aendi tenebras, non contr2. Ubicunque enim Lux oritur, ibi tenebrae mox aut rarescunt, aut evanescunt clim ex adverso tenebris ad Lucem locomovendam virium nihil sit. IV. Per consequens siquando Tenebrae in Mundo, aut in Mente, inval sunt, non idalia viseri, qu Lucissico cessone. quasi indultu, aut certe segnescenti LV. m Luci cum Tenebris congressumsemper i Zoriosium esse omnemque errorem Veritati alicui detegendae occasionem adserres, experientia teste.
VI. Ergo si Lux instare ac se continuὸ diffundere pergat, Tenebras nutribi
reperturas latibula unde non petantur, certum est. VII. Nihilproinde restare nisu Lucis pergama vestigare, quantum Vein nobis explanare, Vias quibus illa sepotcnter diffundere, in quasvis abditas etiam specus sinuare ac penetrare , totumque Tenebrarum regnum simul aliquando adoriri, oppugnare, eique ope expugnare valeat.
De iis L is et ibi se naturaliter undiso disiundit.
Nouiue pri quam viam pargitur Lux quaeri ex Job DEus non inveniendi desperationem incutiens, sed inquirendi ardorem vellicans. Cerid enim quae ibidem de Balaenas capiendi impossibilitate δε alibi de prosunditatis terrae, humano ingenio impervestigabilitate alibi rursum de stellarum innumerabilitate, imilibus habet DEus, difficultatem, non impos bilitatem, innui, hoc ostendit, vὸda omnia injam aliquatenus humanapiaetra 'it industria. Nempe Balaenis quoque septentrionales nostri hamos injicere, Cosmographi per ambitum terrae profunditatem ejus metiri, de Astronomi stellas humano visu dignoscibiles nec autem invisibiles ostentabat Abrahamo Deus stibnumerum redigere iam didicerunt. Nec quod de viis Lucis eatenus deprehendere Optici, nihil est. Omnia quippe quae circa Lucem, 'Luce, in Luce fiunt, propemodum etiam quid ipsa Lux inessentia suasit Mathematica certitudine demonstrant ut de scientiae Veritate dubitationi locus non relinquatur. D Videa-
54쪽
et Videamus e Dan ex deprehensis Lucis hujus externae viis, cum viis Lucis internae collatis, fundamenta eorum quae molimur erui queant. Ut nimirum Natura ipsa nobis ad Artem , ars vero ad praxin quam quaerimus, praesignet semitas. Non autem omnia quae ad Lucis naturam spectant explicabimus, non enim id hujus loci sed quae ad rem praesentem facere videbuntur, Theorematibus proponemus, Mad Mathematicorum imitationem demonstrabimus, quam brevissime. Quanquam tametsi plusculum diffunda contingat, tanti est contemplatio hic Lucis, ut lucidas mentes aliqvid huc temporis se opera impendere, nec pigere debeat, necpaenitere possit. Theorema. I. Lux habet suumsubjectum a rvo fluit objectum in 'oodin fuit; medium per quod trans uit. Ut Lux diurna , cffluit Sole in Terram, per
Aerem. Et quaevis alia LUX, e corpore quovis lucido , in corpus quodvis opacum , pc corpus quodvis diaphanum, scii pellucidum. Similiter Die kctualis Lux cognitio, venit a Rebus, per Sensus in Mentem. Corollarium I. In Luce itaque corporea tria sunt considerantur corpora, Lucidum, Pellucidum, acum. Tolle lucidum, nullus erit filuxus; tolle pellucidum, nullus erit transfluxus; tolle opacum, nullus erit In suxus id est, nullus crit in toto fluxus, nulla Lux Similiter cognitionis Lux nulla esse potest, ubi aut Res aut Sensus aut G ens desunt. Coroll. II. Luci natura tota con isti influxu, h. e. Otu Tranti enirn aliquid ab aliquo, per aliquid, in aliquid: ita rerum cognitio transtus quidam est, νυο mens ab aliquo noto, ad aliquod ignotum, mediante ali Uo partim Noto, partim ignoto transit. Coroll. III. Lucis natura tota est ministratoria, uiniendis sensui rebus ijstis, it de iis ambiendis aut declinandis judicium seri possit: destinata. Simillic cognitio rerum non propter se est, sed propter delectum Musum. Theorema. II. In Luce ergo quia uxus est, est aliquid quo fuit, is sunt termini Unde,stua, Ilvo,suit; sunt modi certi i iussuxus. Explic Ovod sui est Radius Lucis: Unde fluit, est ipsum corpus lucidum; va fuit est medium pellucidum; Qvo sui est Objectum sive pellucidum, sive politum, sive
opacum Modisuxus sunt, directiis vel obliqvus. Ita in rerum cognitione; ινυο transit, rerum simulachra seu species sunt e transeunt sunt resipisci Pod transeunt, sunt sensus externi transeunt, est Mens; Ejusque pars quintam pertuse lucem tran- quaedam polita Lucem reflectens, Attentio Iudici : Quaedam opaca L
55쪽
cem spargens, Inte eLDi lumen quod hausit ratiocinatione mox sibi mul
De uitiones. Radius est lucidissecies eu imago rori . Videbis id , si cuicunque
lucido, ut Soli, Lunae, Candelae speculum apponas imaginem enim eius seculo impressam mox videbis. Unde autem nisi ab illapso radio' Ita quicqvid cognoscendo menti insertur, sin mente effulget, rerum species
NB. Non solum tamen lucidum, sed quini nosum seu illuminatum,radios desie mittit luminis nempe quo tinctum est, vi Videmus enim in speculo omnia ObJccta corpora repraesentari si lumen adstri nihil vero, si absit. Quare id nisi quia corpora luce tincta radiant non tincta non radiant. 3 eLucidum si vo tradios id os transmittit. Ut Aer, aqua viatrum cornu, gemmae Vaedam, c. alias dicuntur, transparentia, GraecdDi bana r Pontum est quo radiosi os refcctit,ctata mittit. Ut faciunt omnia Specula a superficie, qua,Oleum,Mctallum politum, Vitrum cui trans- parentia adempta,&c. O cum rivo radios insos repercutityu potius discutit. se per corpora vicinaseauit: ut faciunt quae crassam, asperam habent superficiem Ter-
Pol &Opaci, videre potest cui volupe est, si in conclave tenebricosum undique clausum, foramine facto Solis immittat radium. Si enim radius ille incidetis oppositi parietis soramen aliquod aer in foramine illo contentus, transparentia sua radium transmittit, sorasque mittit, nullo ejus vestigio in conclavi imo, h. e. tenebris ejus non discussis. Si radius incidat in sp culum reflexam solis imaginem in opposito pariete spectabis, si denique idem raditis in ipsum parietem, aut aliud quid asperum incidet, repercussus
excitabit lumen ua toto conclavi. At Ue ita qυoque animi hominum ad Veritatu radios inaequatiter habent. Quidam otiosi sunt torpidi, nihil ferme recipiunt, omnia sine usu transmittunt alii hoc solum quod recipiunt reacilianti nemonici Alia denique quicquid recipiunt,discutiunt: l .e consequentlas nectunt,rat
incidit Obboum vi collateraliter. Ut quibus Sol meridianus ad capitis verticem est, directe eos petit quibus vero ad horizontem est, eos obliqvis tantum radiis stringit i
56쪽
Subeola lucida, unde Lux fluit, sunt telis DEO posita in firmamento,
Sol, Luna , Stella vel artefacta, Candelae, faces, c. Similiter Subjestamentibus lucem ministrantia, sunt cidivinitus data, vel ab hominibus subministrata. Divinitus data, in conspectu Inici lectus nostri Luminarium instar suspensi sunt: I. Mundus ipse rerumplenus. I. Animus hominis innatis notitiis radian quem idcirco Lucernam DEI appellat Salomon Prov. 2 O. 27. III. Superaddita scripta Lex, de qua idem Salomon, Loes ΠΑ. Prov. c. 23. Humanitus vero in Uentae faces sunt , opera arte facta es Libri humano ingenioscripti sed quantum lampades nosti e caelesti luci cedunt, tantum humana scriptavi opera divinis. Ω ira vid in Lucido est, ut ejus pars, lucidum est, tametsi magis se miniss. Totus Sol totaque candela flamma, splendet per omnes minimas etiam particula. etiamsi stulas quasdam in ipso tiam Sole notare sit. Non
quod Enc brico in aliqua ejus partes, si .d quia minus aliis fulgidar. Ita
quicquid in undes, Mente, Scriptura, divinitus fictum, dic ina inspiratum reperitur omnia sunt Veritas, tametsi alibi quam alibi clarior Se satamen simulsumpta omnia illustrant, unamque totam ver ulgidam lucem pro
Omne lucidum radiat CPatet ex desinitione lucidies Sic omne verum habet deam seu speciem : quam a se emittit, seu per quam coanoscibile est i Omne lucidum radiat semper. sive Radii a lucido suunt continuA, sine interruptione ulla, sive quis attendit sive non. Ita Sol quamdiu Sol est, omnis flamma quamdiu ardet, non potest non radiare. Sic Veritas rerum perpetuo se per proprietates&actiones passionesqVesuas, prodit. s Omne lucidum inique radiat. ini nempe nullum est lucidi pundium non lucidum , per A X. 2. Non unus ergo radius prodit alucido, ex gr. Sole sed quasi infiniti. Ita omne Verum non ex toto tantum, sed per omnes minimas partes crum est, ierum se si prodit. G agis' lucidum magis radiat. ut Sol magis quam Luna, obfulgorem majorem Luna magis quam stellae ob majorem corporis apparentiam, Mi adiorum pluralitatem Magis enim radiat, vel τὸ plures , vel 'ὸ fortiores emittit radios. Ita Verum menti se imprimit vel quia per se magis verum ut sunt Notiones communes vel quia sensibus magis Obvium, ut Experimentasensualia.
Omnis radiu per lineam rectam protenditur. Medque quovis opaco interposito praecis abrumpitur. Patet id in omni Umbri quae radii seu
57쪽
radiorum interceptio est. Corpus enim lucidum radium emittens, Corpus opacum radium intercipiens, corpus obumbratum, cui radii intercepti sunt, semper in eadem recta linea reperiuntur. Sic Veritatis radius
Mentem, cui se imprimat, directe petit interveniente tamen false aliquo praesupposito, intercipitur. Nullus radius in infinitum protenditur, se quousque potest Patet id in stellis illis, quae ob exilitatem radios subtiliores emittunt ut videri nisi per
instrumenta Optica non possint. Et accense noctii in patentillii mo campo candela prope adstantibus satis radiat, cini tis. minus, remoti mimis evanescit h. e. ad illos usque radiis suis non pertingit. Sic Veritatis radii nimis remoti evanescunt. Quomodo enim me assiciat quod a sensibus meis, sic re motum est, ut ad me nulla ejus perceptio penetret by Radius quo Lucido propior eo fortior quo remotiore debE or i t e pro distantiae ratione proportionate. Sequitur hoc e proxime antecedente
Axiomate quia Lux in suo fonte fulgentissima est inde per radios di ductas tanque cit. Hinc est quod qui ad candelam Librum diversa a luce distantia legunt, diversimode etiam de luce participant. Nempe qui Librum luci opponit spatio unius cubiti, duplum habρt luminis p illo, qui distat per duos cubitos triplum prae illo, qui per i cs; invadruplum prae illoqui per quatuor, c. Sic rerum Veritas quo propius in pectatur, O
Io omne Lucidum libaerice ratat. . Hoc est Lux radios quaquaverim diffulidit. Patet id in candela noctii conclavi illata, totum conclave sursum, deorsum, ad latera collustrante. Ita rerum Ueritas speciem sui qua
quaversum distundit , omnibusque cognostere cupientibus sese communicat i miro 11 Omnis ergo Lux actiυitatissu esφb eram, extra 'Uam se non porrigit, habet major lux s aeram majorem, minor minorem. Hinc est quod loco parvo illuminando lux parva sufficit, majori major requiritur. Illuminando enim conclavi fatis est cande a spatioso palatio illuminando, opus est
aut pluribus candelis, aut sacepr egrandi. Mando illuminando sol tantae molis vix sufficit. Ita re Veritatis clarae , ampliorem habentat rivitatis sphaeram, obscuriores minorem. Et Animus capax multis habet onus, angustior paucioribus expletur. 12 Radius intra suam θhaeram nunquam erit. Si enim transmittitura pellucido, extendit se liberὸ quousque potest, ad sphaerae suae peripheriam; s reflectitur, integer alio tr,nstis repercutitur, in multos minores radios se dividit, de vim suam in tanto plura ex rit. Ita rerum Veritas aeter a est:
58쪽
si quis eam negligit, ea manet; si alteri communicat, transit mi examine ali quo discutit, o magis enitet se multiplicat.
3 Omne pellucidum radios transmittit, pacumsistit Patet ex desinitione pellucidiri opaci. Ita rerum Veritas sensus transiri, in Intellectu&Memoria sese sigit Nam amoto mihi ab oculis Elephante, imaguncula ejus ex oculo mihi perit, non item e memoria Mintellectu )i Lux sitne eLucido ad opacum non penetrat. Ita rerum, Veritas sine sensu ad Intellectum non transit. 1 s Lucu penetrationem impediunt non soliit, ut talia, sed ut opaca Vitrum enim satis solidae, spissae, duraeque substantiae est,' tamen quia purum pes lucidum, radios transmittit. Ita Veritatis ad Intellectit m penetrationem impediunt non Sensus ut corporei, sed ut crassis occupati impediti, &non desecati. 16 Petrucida seipsa Iuminare nequeunt, multo miniis alia corpora L illatum tamen lumen mox recipiunt ad ac transferunt. Per se patet.)Ita sensus nostri a seipsis nullam Veritatem cognoscere nati apti sunt oblatam a rcbus mox acci punt, Mad intellectit transmittunt. 17 Peticulum ut lucem puro nitore recipiat, transmittat, purum esse ab omni colore oportet. Ita sensus si rerum Veritatem Intellcctui transmittere volent puram, ab omni alieno humore rivalitate puros esse oportet. 1 8 Pe acidum duplex radium refringit, rerumque fecis as parit. Ex. gr. palus fluvio innixus, quia pars ejus per aerem pars per aqvam videtur, infractus videtur, cum non sit. Alio item colore pars per aqvam spectata majori crassitie apparet, quam per aerem. Ita sensus rerum si non immediate a Rebus veniat, sed per traditionem alienam, pravos irroneos
conceptus plerumque progignit. 19 'υic υide in radiorum refractione est,stu, gura,colore depravatur. Nam altilis aut humilitis situm videtur, majusque aut minus quam est, aut aliter coloratum Ita quicquid per praejudicia cognoscitur, prave cognoscitur.
intomata de Objectopolito tamen resectente h. e. de rerum
Specutis. ro omneseculum radios excepto resectit. Sic omnis attentio, Veritatem perceptam Intellectui imprimit., Speculum radiosortiori admotum fortius, debiliori debilius refectit. Quid sit radius sortior aut debilior, ex Axiom. 8 patet. Admove speculum canclatae unius palmae distantia sortissime lucem ejus reflcctes, quocunque
59쪽
De naturalibus iis Lucis o; voles sed remove idem speculum ad cubitos aliquot, semper debilius reflectere videbis. Ita Attentio quo propitis,cbus ipsis se applicat, eo plus percipit, antellectui imprimit quo remolitis eo miniis. et Omne speculum tantum lucidi reddit quantum accipit imaginemsciLlucidi, vel totam vel ex parte. Ex gr. si totus sol radiat, totum solem; si dimidius, dimidium. Sic attentio quantum ei rerum ostendes tantum accipiet, Madantellectum transmittet. a Speculum planum imaginem rei parem reddit: Nec majorem, recminorem. Sunt autem plana specula quae superficiem habent nec convexam, nec concavam. Ita attentio si quanta requiritur adsit, remex
dignitate sua aestimare sussicit.
a Speculum conet exum imaginem re di re minorem. Ita attentio non sitis in rem explicata obiic tant ina res recipit, nec earum magnitudinem
s peculum fractum, ali ἱsve dissortum, imagines rerum confractas ct distortas exhibet. Ita attentio in plura distracta, aut non aequaliter rebus P plicata, Rerum conceptus distractos inaequales, distortos monstrosus, essicit.
Axiomata de paco lucem repercutiente.
2 Omne opacum Lucis radios sistit h. e. Ulterius penetrareprohibet: Sic intellectus Veritatem rerum in se sistit, via Veritas quo profunditis
penetret quam ad Intellectum, non habet. et Omne opacum eo ipso qτὸ radiossistit, repercutit h. e. Lumensa it. Nempe quia Radii, ut MLucis ipsius natura tota, motus est, sisti ita non potest ut fixus haereat sed aut transvolat alio versum totus, ut in reflexione;
aut se in vicina dispergit totus, ut in repercussione: ubi dispersus ridius L men dicitur. Ita Intellectus Veritatem rerum in se non sic accipit ut illa acquiescat; sed eam aut reflectit in alios, docendo aut sibi&aliis mox inde cognitionis Lumen multiplicat, alia ex aliis colligendo. 28 Lumen etiam radios pargit, ubi ubi in opaeum incidit, repercutitur. Unde Lux apud Opticos in incedentem repercussam dividitur Incidens dicitur, quae immediate ex ipso radio repercus , in ipso radiorum discutiente corpore opaco, effulget Repercussa vero, quae ex Lumine alibi iterum ad opacum allidente, &denuo repercus, retrospar , exsurgit. Ita In telicetus, non sollim qui immediate a rebus venit, sed&qui ratiocinando elicitur alias iterum ra iocinationes progignit. et Lux repercussa minor es incidenteri utraque tam n simul sumpta fr
60쪽
3 naturalibus viis Lucas. hebis quam si eum obvertas parieti , a quo repercussum lumen librum tibi illuceat. Plurimum tamen habebis, sivi incidentem a sole lucem, repercussam a pariete, junctim colligas.' Ita Intellectus rerum immediate perceptarum major utique est, quibuscunque aratiocinatione venientibus conjecturis nihilominus tamen ratiocinatio Veritatisque variis modis experimentatio Intellectum rerum omnino firmiorem, illustrioremque, reddit. o Lumen ali voties retercussum in umbras tandem se tenebras desinit. Ita ratiocinationis lumen quo longius a rebus & sensu recedit, eo fit obscurius. Ut videmus ex. g. Religionis Lumini accidisse. Acceptum enim hDEO primitus per Legem innatas Notiones Θεογνωσίας lumen; per varias traditiones varie per genus humanum propagatum, tandem in umbras desiit, non in Gentilitate solum, sed Min media Ecclesia. Quia lucis sonte neglecto, Lege repercussam tantum lucem, per Traditiones, sibi mutuo porrigebant magis magisque sic a luce incidente clara recedintes.
intomata de utaminatione Rerum.
3 Lux emergens paulatim augescit. Ex gr. dum e scintillissa accenditur primi im ex obscuro silice eliditur scintilla ; quae conjecta in ignis somitem gliscit, admotoque sulphure flammescit, tandem sace aut taeda accensa lucet. Ita cum se Nox in diem commutat, aurora praecedit, tunc diluculum, dein exorientis solis jubar, tandem ipse exorti fulgor, c. Ita cognitionem rerum distinctam confusa, claram obscura, naturalissime praecedit, demum i ve gradibus suis explicata nitescit. 1 Lumen in quicquid ibi obvium incidit, id visibile reddit Quia tenebras mox dispellit, cedereque cogit: sic Ratio , seu Idea cujuscunque rei bona, in quemcunque Intellectum incidit, Lucidum eum reddit, ignorantiamque pellit. 33 Lux non in fuit ni Spercontactum sive, Luxnibit illuminat nisi Uod radiis contingit. Neque rerum Ideae intellectum insue e possunt, nisi cissensu mediantes unctae. 3 Radius Lucis directesibi opposita directe petit, obbqua oblique, Versanu ο modo. Ita sol verticalis vehementissime lucet&urit, horizontalis miniis, sub terram mersus nullo modo. Sic rerum species, seu Idere, si attentionem directe obvertas bene se imprimunt segnius, si segnius nullo modo, si nullo modo. Lucesplures, radiossimu ungentes, lumen augent. Patet id in conclavi, pluribus candelis longe plus quam una illuminato. Sic in mente, quo plusscibilium cognitorum, eo major scientiae Lux. 1 Lux tamen major obfuscat minorem. Praesente enim Sole, nec Lunae