장음표시 사용
92쪽
tus in l. h. ff. de origine juris his verbis, Eodem tempore constituti
fuat triumviri monetaus aeris, argenti , auri fatores. Sed & Cicero lib. vij. epistolarum familiarium epistola ad Trebatium, treurr inquit vites censeo: audio capitales esse: mauem auro, argento , aer que essent: idem meminit & lib. io. ad Atticum. P. Urinitus lib.
xvij. de honesa disiciplina cap. vij. hunc locum seu has notas primus exposuit: quo loco ad tribunos signandi nummi potestatem relatam ex legibus decemviralibus probat: interim ego ex his sic illustrari posse locum Horatii in odis opinor, ea nempe ode, ubi ita Prosequitur navem , qua Virgilius Athenas ferebatur, Ilgi robur is aes triplex circa pectus erat,stui fragilem truci commisit pelago ratem. Allusiste enim videtur Horatius ad has notas in his verbis triplex aes. Sed hic & illud afferam, cum ad rem faciat, ossicinam Monetae juxta aedem Saturni Plutarcho auctore in problematis in qua adservabatur aerarium Romanum , non longe a templo Antonini fuisse, nam ut ait Martianus in Topographia urbis Romae, ibi vidimus effodi magnam aereorum nummorum copiam: qua re multis
visum est, non leve argumentum, ibi fuisse Monetae ossicinam, aca-sitolio una cum aerario hunc in locum transsatam. Alexander ab Alex. ib.ii I. geniat. dierum cap.xvj. sic de triumviris monetalibus loquitur, Nec me praeterit post Cannensem cladem propter ingruentem aerarii s militum inopiam triumviros conquirendae pecuniae monetales seu mensarios creatos fuisse: aeris, argenti, atque auri fatores , quorum
munus erat numismata probi auri S argenti jusque ponderis examinare , alios legendae juventutis , qui militiae idoneos per oppida conquisios ascriberente quod quidem ingruente bellorum tumultu, sepe fieri animadvertimus: haec ille, sed nullo ut ejus est mos
unquam citato auctore. Sed non omittendum quemadmodum in
Julii Caesaris argenteo nummo haec erat inscriptio: C. COSSUTIUS MA IDIANUS A. A. A. F. F. Sed in duobus nummis aereis Augusti illae eaedem notae fuerunt, hoc pacto S. C. M. SALVIUS OTHO III VIR. A. A. A. F. F. & in alio M. MAECILIUS TULLUS III VIR. A. A. A. F. F. S. C. Illud quoque non
inutile admonitu fore arbitror, Lugduni Romanos imperatores, a Lentum, aurumque, & monetae omne genus signare consuesse, sive
93쪽
quod prompta ibi ad cudendum metalli copia foret, seu quod munitissimus locus & accessu difficilis ad confluentes quod ibi Arae
Rodano commiscetur esse censebatur. Et haec quidem de moneta libus, aeris, argenti, atque auri flatoribus satis. Reliqua pete ab magnis commentariis Romana: Reipublicae.
M. SCAURI AEDILIS CVRVLIS NUMISMA. NUM ISMAE argenteum M. SCAURI AED. CVR. quoct
mihi lcctissinia matrona, ac pcriflustris Leonora Scota Tu ista Comes ostendit, in priori parte haec ostentabat signa, camelum stantem, cui genuflexa imago ante videbatur, quae habenas cameli prae manu teneret: has notas superius prae se serens: M. SCAVRVS AED. CVR. In medio autem nummi S. C. in ima parte REX Α- RETAS. post camelum nota donarii talis: x. & haec in anteriori numismatis parte. In posteriori autem imago apparebat, quae currum habenis regebat in curru stans. Erat autem currus quatuor equis tractus, ante pedes equorum nescio quid instar forficis jacens: ibi supra hae literae positae, HYPSAEVS AED. CVR. in latere nummi erat scriptum, CAPTO PRIUE . in extremo nummi ad imum margine haec inscriptio COS. HYPSAE. & haec quidem omnia ita hoc perantiquo numismate bellissime essigiata fuerunt: quae quantum per me fieri poterit hic explicata dabo, utque ex historiis pencipi poterit. Nam haec hieroglyphica, nisi ex varia aut horum lectione, & praecipue historiarum. temporumque habita serie, recte declarari haud facith queunt. Et imprimis quod ad camelum sp ctat, existimo exhibitam populo aliquam spectationem camelorum, qui mos antiquus in gratiam & voluptatem populorum in usu erat. Sic Antoninus Philosophus centum leones populo exhibuit una missione,ut J ullus Capitolinus narrat: sic & alii principes elephantos, Alces, & huiusmodi animalia saepius exhibuere, ut apud Suetonium, caeterosque historiae scriptores est legere. Sic Romae fuere, ut narrat Jul. Capitolinus in vita Gordiani junioris sub Gordiano elephanti xxx. th h. quorum Gordianus ipse xij. miserat, Alexander X. Alces T. Tigres x. Leones mansueti ix. Leo pardi mansueti XX K.
96쪽
Belbi id est Hyenae x. gladiatorum fiscalium paria mille, Hippopotamus & Rhinoceros unus. Archoleontes X. camelopardali X. Onagri x. equi feri xl. & caetera hujusmodi animalia innumera & diversa, quae omnia Philippus ludis secularibus vel ecdit, vel occidit: has autem omnes feras mansuetas & praeterea efferatas parabat ad triumphum Persicum , sed votum publicum nihil valuit. Nam omnia haec Philippus exhibuit secularibus ludis, & muneribus atque circensibus, cum millesimum ab urbe condita annum in consulatu suo, 6c filii sui celebravit, quod de Caesare memoriae traditum est. At ego crediderim quod ad praesens numisma spectat) M. Scaurum AEdilem Curulem tale spectaculum exhibuisse, cum ad AEdilium curulium munus ista spectarent, ut alibi a me relatum est: nempe in numismate Posthumae. Marcum autem Scaurum fuisse aedilem curulem ostendit his verbis Asconius Pardianus in oratione Ciceronis pro M. Scauro: Gu. Scaurus, M. Scauri Fus, quiprinceps Senatus fui vitricum habuit Θuam: quo victore S munifico in socios victoriae ita ab κω uit, ut nihil neque sibi donari voluerit , neque ab M a emerit. t militatem summa magnificentia gessit , ade) ut in ejus impensa opes suas absum erit, magnumque aes alienum contraxerit. De M. Scauri aedilitate meminit Plinius lib. xxxvj. cap. xv. ubi dicit se nescire an aedilitas M. Scauri prostraverit mores civitatis , muti que si Syllae malum tanta privigni potentia , quam proscriptio tormiuium. Hic fecit in C Edilitate opus maximum omnium , quae uπ- quam fuere humana manu facta: non temporaria mora , verum etiam aeternitatis desinatione. Theatrum hoc fuit, &c. ubi illud mirabile theatrum & scenam prosequitur, meminit cliam idem Plinius eodem lib. cap. h. Imago quae est genuflexa, videtur forte fuisse M. Scaurus, qui ad genua J udicum provolutus sit, cum contra eum sententiae ferrentur apud Catonem praetorem, eum defendentibus sex patronis, cum ad id tempus raro quisquam pluribus, quam quatuor usus esset)patroni autem fuere sex, P. Clodius Pulcher, M. Marcellus, M. Calidius, M. Cicero, M. Mesalla Niger, Q. Hortensius. Sed Mipse M. Scaurus dixit pro se, ac magnopere movit Judices, ε ua-Iore & lachrymis, &aedilitatis effusa memoria, ac favore populari, ac praecipue paternae authoritatis recordatione habuit omnes ix. laudatorcs viros consulares, L. Pisonem, M. Vol. Q. Metellum nepo-G a tCm, Dissiliaco by Gorale
97쪽
tem, M. Perpennam , L. Philippum, M. Ciceronem, Quintum Ho tennum , P. Servilium , Isauricum , Gn. Pompejum : laudavit etiam Faustus Sylla ejus frater Syllae Felicis filius, qui non minus sermovit audientes, quam ipse M. Scaurus permoverat ad genuaudicum: & haec hactenus, quae ad M. Scauri aedilitatem faciunt,&ad ipsum M. Scaurum: animadvertendum autem est hoc numiiama Senatusconsulti auctoritate cusum fuisse, quod indicant illa verba S.C. quod rarum in nummis argenteis est videre: literae, quae sequuntur in nummo ad imam partem, REX ARETAS.&hae ex historia veteri intelligi possunt: hujus Regis meminit Appianus Alexandrinus libro, qui inscribitur UMithridaticus , ubi narrat Pom-Pejum cognomento Magnum cum Areta Nabathaeorum rege bello. contendisse: meminit ejusdem etiam paulo post , cum describit triumphum Pompeii Magni, in quo erant & reges bello superati Tygranes Armenius, Atroces Hiberus, orizes Albanus, Dariust Medus, Areta Nabathaeus, & Antiochus Comagenus, & haec de
Areta rege: currus tractus a quatuor equis, ab imagineque rectus. Triumphus esse potest ex capto Priverno, vel ex captivitate regis. Aretae designatus: quod autem ante pedes equorum se forficis instar praebet videndum , id existimo factum ad retinendum cursum equorum, tanquam sit meta cursus: literae, HYPSAEUS AED. CVR. an illum Hypsaeum denotent, cujus meminit Cicero lib. epi OL D- mil. I. prima epistola Publio Lentulo scripta, ubi dicit, Libonis Sing i non obscura concursatio S contentio, mihi non satis liquet:.
Crediderim tamen eundem esse ex conjectura. Nam Asconius Paedianus in oratione pro Milone ejusdem sic meminit: non tamen quod
appellet cum AEdilem curulem, prout cst in nummo: inquit igitur Paedianus, Inter candidatorum 'psaei SI UMilonis manus in via sacra sugnatum es. Meminit dc de Hypsaeo consule Plutarchus in vitae Pompei Magni his verbis: Post paucos dies in eus vir consularis Iudicium vitans cognito Pompeium ad caenam laetum proficisci, ejus genibus accubuit, eumque obsecrare caepit. Sed Pompum eum cum fa-su praeteriit, tuum inquiens sibi caenam disperdere , alta ue conis elu si nihildcc. hinc illud considerandum imaginem genuflexam actHypsaeum hunc etiam referri posse , qui ut in imo nummi margine scriptum adparet, consul fuerit. Sic enim literae leguntur, HYPS AE
100쪽
COS. quBd autem inscriptio sit in nummo, CAPTO PRIVER.
id totum ex Liviana historia petendum est lib. viij. decadis primar,nbi narratur bellum a Romanis contra Privernates initum, consule L. Plautio Venoce, qui ad id bellum mimis a Senatu Romano fuerit: qui demum donati civitate Romana fuerint: eorum dux Vitruvius Vaccus in eo bello fuit, cujus postea aedes dirutae, publicatoque solo Vaeeiprata appellata sunt: bona usdem Semoni Sango consecrata: illud hic magni animi principis Privernatum exemplum non praeteribo cum liberε id dictum ac responsum in causa fuerit, ut
Romani a poena Privernates liberarent, eosque cives Romanos facerent. Interrogatus igitur unus ex legatis Privernatibus a quodam, quam nam poenam meritoS censeret Privernates, eam, inquit, quam
merentur , quise Iibertate dignos rensent. Sed & consul Lucius Plautius Venox, cum hoc feroci responso inferiores factos videret eos, qui ante Privernatium causam impugnabant, ut ipse benigna interrogatione mitius responsum eliceret: quids aenam , inqui , remi timus vobis , qualem uos pacem vobiscum habituros speremus i Si bonam dederitis, respondit, X fidam Sperpetuam , Si malam , haud diuturnam. Cujus historiae Si libere dicti meminit & Valerius Maximus lib. D. cap. b. ubi quae libere dicta aut facta sunt, recenset: Mhaec ad hoc numisma, quae faciant, a me dicta sint satis r cum ex
omn= parte elaboratum sit hoc elegantissinium numisma, non unam tantum, sed historiam multiplicem continens: quod sane indicar apertissime, quantam rerum ac eruditionis cognitionem illum habere oporteat, qui talia numismata recte & adamussim explicare voluerit.
M. PISONIS FRUGI NUMISMA. ALIVD numisma argenteum mihi ostendit eadem LEONORA
Scota Tuisca , cujus ex una parte capitulum mulic bre extabar, ibi itella mediaque luna , sine ulla inscriptione: ex alia parte corolla E pisonibus texta, in cujus medio circulus instar paterae, in qua inerant quadam velut i legumina, & forte pisones aut similia. Hoc
titulo, M. PISUN. FRvG. quod ad stellam attinet dc lunam, hoc