장음표시 사용
211쪽
ne Fauno Faun , sive Bona Dea. Isoquia vaticinia multa edidisse credebat sib). Pin rebatur eadem fere is a ac Pan a re similiter in Venerem admodum pronus esse credebatur It , uteriam totum hoc genus caprinum; quod 'ideo fi-6um est, quia generandi vim laer haec numina Ggnificabant ). Et in lucis praxipue sacra fiebant agna, vel hoedo H. Romae praeter alias aedem habuit in insula m Tiberina, ubi colebatur nonis Decembribus su), ct Idibus Februariis . Faunos e iam plurali numero co) dixerunt numina quaedam agrestia im, quae nocitum ludibria, dive ephialteri
immittere credebantur q): eosque Panis r vocare
videtur Cicero de Natura Deor. L. III. c. I
Uxorem habebat Faunus , quae dicebatur Fama η , vel Fauna , eadem de causi a qua maritus eam appellationem sortita. Hanc plerique Bonae Deae nomine a Romanis fuisse cultam volunt, cujus sacra
in loco secreto η , qui proprie operium o dic
batur , fiebant a sblis mulieribus ; quia tanta pudicitia naec Dea fuisse dicebatur, ut post nuptias praeter maritum virum nunquam tonspexerit: & viri tanto studio ab his sacris su) arcebantur, ut pictu ras quoque viriles velarent Ho licet tamen plurima flagitiose in iis sacris fierent b). M3steria ea sacra
vocat Cicero sq): & Plutarchus γυνα/ημα : cui e iam Dea η γυναιμα ,για dicitur se . Narrant autem
hanc Faunam ama to aliquando ebriam fuisse deprehensam, & virgis myrteis ad necem caesam, postea vero ab eodem facti iam poenitente in Deos fuisse relatam; ideoque in sacris eius amphora vini obtecta poni solebat; δe mulieres vinum . quod eius si eris bibebant, non vinum, sed laevocabant. Fi bant autem haec sacra in aedibus pontificis Maximi vel potius Platoris; nam sar , in cujus aedibus ea celebrata legimus, ct Praetor erat, & Pontifex M ximus )
212쪽
rso Sect. Iri cap. I. I. 29. 3o. 9 3I. ximus pro toto populo sc); unde publica H v cantur, & ipsum sacrificium Damium ce) dicitur a Graeco , sive Dorica dialecto δαμος, hoc est,
I. XXX. Oe Disam. s manus etiam saepe cum Fauno Vel Pane comfunditur, & eodem fere modo, sed Diuior plerum f), pingitur; Pater enim dicitur': nam per omnes hos Deos ut iam de Pane diximus
naturam universi, vel materiam, primam adumbrare voluerunt I unde etiam hic deus DIυautis liGraeco hoc est, materia, praeposito sibilo, est
dictus. Erat certe etiam ruris Deus s b ) , ac fianium custos si); & a pastoribus lacte placabatur h), vel etiam porco i). Admodum quoque libiai dinosus dicebatur, & matronarum sectator m ) .
Erat autem Sylvanus Genius virorum , ut Iuno fe minarum; ita in lapidibus legitur VIυanus Augu
sti n): & ideo soli viri ei faciebant so).
. XXXI. De Vortumno ct Pomona. ortumnus, sive Vertumnus a vortendo, sive vertendo dictus est, quia in omnes formas se vertere posse credebatur qua re frequentem mutationem , quae in fructibus , dum maturestunt, evenit, notari puto : tum etiam hominum mentes in rebus emundis vendundisque vertere eum posse credebant; unde Vortumnis natus iniquis q dicitur homo in- Uuns oe quotidie fere Wopositum mutans . Hic Iiquando in anum mutatus, cum Pomonae pomorum Deae persuadere non potuisset , ut sibi Vertumno nuberet, pristinae formae redditus vim ei anferre parabat ; sed vi nihil opus fuit : nam Dea ejus pulchritudine capta ultro nuptum ivit fr) , nec auspices mansit. Haec etiam proprium sibi Flamianem , qui Pomonalis est dictus, Romae habuit. β. XXXII.
213쪽
' De Pale, Flora, Termino, oec, ruerI. XXXII. De Pale. Pales Deus, vel Dea I) s non satis enim ce tum est utrum fuerit; licet Breu busicis ad TibuILII. vers. ap. per peram : rescribo I. I. I 4. probare conetur, eam potius Deam fuisse ) pabulo murando praefuit ; eique sacra fecerunt pastores pro felici proventu pabuli & incolumitate pecoris cr). Ejus sessum Palilia, sive Parilia dictum celebrabatur XI. Kalendas Maii. eo solemnius , nam jam ante Urbem conditam cslebratum fuerat s u quod idem dies Urbi Romae natalis fuisset sae) . Eo etiam die rastores pecora sua lustrabant c= ).f. XXXIII. Dr Flora. Fora florum Dea habita est: sed haec insignis meretrix revera fuisse dicitur set , quae Populum Romanum ingentis patrimonii sui, quod Venerem exercendo acinuisiverat, haeredem instituerit, ea lege, ut quotannis in eius memoriam festum celebraretur: quod cum turpe senatui visum esset , & cuniam tamen appeterent, finxerunt Deam quan 'dam esse, quat Graecis Xλω:ῖ a) , Latinis Flora diceretur; quaeque vento nupta a marito Potestatem In omnes flores acceperit: sed alii, ut
Jam innui, haec ompia negant; alii eam jam olim sabinorum numen fuisse volunt co). Hoc festum Floralia dictum celebrabatur initio mensis Maii summa lascivia ce), nudis meretricibus in scenam productis '& maxima verborum petulantia D: licet V derando nomine Flora Mater a Cicerone vocetur ce). f. XXXIV. De Termino ψ aliisque Diis.
Terminus, qui agrorum fines tuebatur fῖ , cs-lebatur forma lapidis quadrati , vel stipitis dedo-l3ti , qui in finibus agrorum fixus erat. Hune die istilo coronabant g , vinum juxta eum libabanr, liba b) ei offerebant. Romae colebatur in Ca
pitolio simul cum Iuwnta ci) , cum ipsi Iovi ,
214쪽
dum templum eius definiretur , ceclare noluisset; qua re Imperium Romanum nullos habiturum terminos, & perpetua iuventute gavisurum esse, portendi credebant. -)Festum eius Treminalia diactum celebrabatur extremo mense Februario i i) , aut olim anni ultimus fuit; ita ut eo annus temminaretur. Qui terminum movisset. ex lege Numae sacer erat cm . In ipsis etiam provinciarum finibus arae Deo Termino erectae fuisse videntur cv . Plura dabunt Mem. M. r. Par. T. II. P. Q. Pe --inibus raro m. Et multis etiam aliis rebus propria sua numina Romani praefecerunt exempli gratia, infantibus recens natis aderat De nass , cum a terra leυarentur; C-nina ρ), cum in cunis iacerent; Potina S E fa O quae infantium potui or e sui praessent . sive E IMBe Potica, ut eas nominatu ima- ad Terent. Phorm. I. I. vers. I s. qui Praeterea etiam Cubam Lisam ad
A mllo adultioribus . cum iam fari incipe
reia Tabuimus Deus r) costebatur. Pariu lentibu
praeerant Dii Nixit a nitendo se , sive a nisu me serarum, dum liberos in lucem edunt, dicti: tummis & Postverta o, quae bonum vel malum infantis in utero situm escere credebantur et Natια Dea, quae Partus matronarum tueretur su) . -- misi, Dii , praeter 'menaeum, etiam suerunt
mi eus is , Iuratinus b), Viriplaea et . Sic in aliis
actionibus erant Dea Μurcia ta quae homines vrum
eidos, hoc est, nimis desidiosos redderet; Horta ab hortando Strenua a fenuitare se , Vacuna amaeando dicta id) . Porro ab erroribus Viam Dea Vibilita liberat: in tutela sunt Orbona re seri liberis parentes ; in Naenia , quibus extrema
215쪽
m Numinibus rerum, ω nrtutibis, M. in . , dictus fuit ab averrum
' cognomina referri, qui idem tuns fuerit ac Iupiter Pria im
hi, quo Plaut. --. a. I. S. I. vere. Ioe . R m a suit silentium suadens, unde ore oblimis aliquando bene monuita credeba- , vel Dona cin, quae equorum curam ger
. stercor udis, praeerat . qui robginem a segete arcebat n) : Ie
putori arcendo praesidens co Pollentia
ANIMI, ET SIMILIBUS. l. XXXIV.
'rionem quilibet facile perspicere potest . Pietao
aedem uel f --ia d. III. l. 'et VI. S.
216쪽
Se i. IV.. Cay. I. I. aedem in soro olitorio su), Fi.ses in Capitolio γ , Spes plures etiam ardes habuit γ . Pudicitia duplex fuit, Patricia culta in foro boario, & Plebm. ia, quae colebatur in vico longo Σ ὶ . Concordia' quinque, vel plura templa habuit ain, inter quae fuit templum Concordiae viritis b). Clementiae ad honorandam lenitatem Caesaris decreta cc). C lebant etiam res per se optabiles fvi, ut Pacem, cui templum magnificentissimum iuxta forum exstrux it Imperator Vespasianus ce), in quo erant vasa templi Hierosol=γnitani ; uuietem, quae extra portam Collinam aedem habuit f); Salutem ob c ius aedes quinta regione Urbis fuit; Felicitatem b),& Libertatem, quae pulchrum templum in Aventino habuit si) ; ct ibidem Atrium', cuius mentio in monumentis veterum saepe occurrit. Ipsa etiam Urbs Roma pro Dea habita fuit I , cui Alaban fen-Ies Cariae populus primi templum exstruxerunt m).
Ad hanc classem etiam censeo reserendam Fortunam multis nominibus a Romanis cultam , quam vulgus putavit esse Deam, quae prospexa & adversa pro solo lubitu nulla meritorum ratione habita n) hominibus dispensaret; unde eam inconstantem o), faeυam , caecam, lubricam passim scrip ores appellant ; & propterea etiam pingitur globo inridens, clavo sive navis gubernaculo innixa , alata se ) &c. Prudentiores vero vel omnino eam negarunt cri, vel per Fortunam nihil aliud intelle-Xerunt , quam proυidentiam divinam I cujus decreta cum nobis incognita sint , res humanae casas nobis quidem ) evenire videntur: itaque Fortuna non est dicenda caeca , sed magis hominibus tri buendum est, qui parum dextre sibi prospieiunt s) . Inde Cicero Toρicorum c. 17. dicit, serent , quae subjecta sunt fortunae . Cum enim nibit sue caussa fiat , boe ipsum est fortunae eυentus obscura caussa ,
217쪽
. . Fortuna, Virtus. ω quatit. 16sςui laremer ossicit ; & hinc aliquando cum fato confunditur O . Romae quam plurima templa habuit, & variis cognominibus culta est, ut Fortuna Primigenia u in Capitolio ς Fortuna MulieHis extra Urbem iri in memoriam Coriolani mulierum precibus ab Urbe aversi b) ; Fors Fortuus , quae non nisi boni eventus se) esse credebatur; Fortuo e Nais ara fuit in Esquiliis x; sed plura Fortunae cognomina , & plura eiusmodi numina recensere ad scopum nostrum non facit . Hoc observandum est cum Plutarcho de fort. Rom. p. m. a18. ROm nos Ilus Fortunet, quam Virtuti tribuisse ; cum illiram Ancus Rex templum statuerit ; Virtiati sero Scipio Numantinus. Tum etiam plura & siqendi. olora fuisse Fortuaae templa r neque' ulla fuisse
Temperant, aut Tolerantiae , aut Magnanimitatis, aut Continentiae . Potest etiam huc relarri,
quam Latinum nomen ne in Capitolio quidem invenisse dicit Plinius sue θ ; per eam autem significata ruit ultio divina sc , qua Deus immo. proe uiatur; itaque dicta fuit a verbo Graeco D censeo; vel potius a νοχον, distribuo, debitas scilicet poenas. Dicitur etiam Riamnusia M a Rbamnunte atticae vico , ubi templum habuit: & Α 'δ ας Mae .
et ab e priv. & fugio; quia scilicet eam sue y ere non datur f) . Colebatur a Romanis in bellum ituris , ut ita significarent , se nin justa
bella nunquam suscipere. Quin & vitia quaesam & res noxiae divino ho- lnore sunt cultae, ut 'lu'tas , Venus Lubentina , Pa Dori &-fana consecravit Tullus Hostilius bJ: & Audaciae ac Paυον, sacra lacitdcipio ι). Febris quoque tria templa , sive adeς
mmolabatur 3 unam in prima Urbis regione . Multis denique aliis rebus propria sua numina pro furant Romani t sed nimis iam diu huic materiae
sh.ω μ'. it quo Properemus ad ejus
218쪽
rω DII. IV. I. l. 3s. DE DIIS PEREGRINI s. - . XXXV. . Primis quidem temporibus saera peremina Romae non serebantur sm ; sed prol is senum Imperii
finibus omnium fere gentium Lacra in Urbem recepta sunt. maxime vero unde miran
dum non est, quod in notitia Imperii cc legimus quadringentas α viginti aedes s ras Romae icissis .
Myptiorum numen praecipuum fuit ma Isis . qum Graeci fabulantur fuisse Io, Inaebi argivorum Ggis filiam, quae in Egyptum advecta, cum homines illiς agriculturam ct multa alia vitae utilia docuisset, pro Dea fuerit culta H: - , ut vere dixi, fabulantur: fuit enim antiquum & proprium Myptibrum numen; & Graeci praeterea potius ab IEgyptiis, quam hi ab illis. agriculturum & alias artes accepisse censendi sunt. Sed quicquid huiussit, certe sacra eius Romae sunt recepta . & tanta ibi superstitione culta est, quanta nullum aliud n men sp . Templum habuit in campo Martio, inouo A iuxta quod plurima stupra committebantur q); ut etiam in ipsis ejus sacris multa nefarie fiebant cr): itaque tum A. U. 6os. tum saepius Romae
Senatusconsulto sunt prohibita υ ; sed postea it
rum restituta , ut 'praeter alia ex Iuvenalis loco Paullo su ra citato patet. Celebrabantur haec sacra a sacerdotibus Isaria. qui erant capite raso, & ώ
neis vestibus induti st), AEuia ipsa uni usum primum
homines docuerat et vade etiam ipsa Dea Linigeradicitur cuin . Praecipue colebatur a mulieribus, quae, cum in eius casto essem, hoc est , cum eiur fac celebrarent, concubitu & vino se abstinere debe
bant cvi, ut in sacris Cereris ; a multis enim cum
220쪽
Cerere, ut diximus. ab aliis vero cum Deorum Matre confunditur O). In iisdem sacris etiam a
hibebatur mimm χὶ, quos erat crepitaculum acu tum ede s sonum ad similituditum spicarum vento motastum Uus formam hic jungi curavimus.
m Osiride. Osiris Isidis frater maritus quum varias & ptu. rimas leges Ammis dedisset, & agriculturam ipsos
docuisset, a fratre Tu ne ii remptus dicituris. Animam eius in bovem migrasse ferunt, qui is est dictus, & summo studio ab Egyptiis col
batur z erat autem niger & certis maculis distinctus, ac post certum tempus a sacerdotibuς sacro fonte memebatur; quo tempore universa myptus
Iugebat, donec alterum bovem priori similem i venissent, qui tum magna cum laetitia Memphim. Perducebatur H. Idem, ut plerique ferunt, Ser pis est dictus, quem per ismnia de valetudine sua a rotantes consulebant c. Quidam Iosep m P triarctam in hoc Serapide cultum voliint, quia in statuis modius frumentarius in eius capite appa- .ret; Iosephus enim. ut e sacris iueris scimus , -- amenti copiam Myptiis praebuit: & hine etiam fos
tasse fuit, quod ut modo diximus 3 pedi somnia
eum consulereat, quia Iosephus , ut notum est , ptimus somniorum conjector fuit. - - De Amri . t α
Isidis comes & minister habitus ruit a bis se ,
ut ei in quaerendo Osiride bonam operam navam
icitusi. Hic cum Graecorum Herme, & Roman rum fere convenit, & ob sagacitatem omnisa forma , vel certe cauiso ca ire mugitur . De
aliis Epy ptiorum inis , Harmerate, Canopo Rc. hic dicere inuituti nostri ratio non patitur.