Manuductio ad rhetoricen e' severiori veterum oratorum disciplina ... Authore Antonio Maria Bonucci Societatis Jesu

81쪽

cianum. Tertium est eorum qui si unam , aut alteram Ciceronis Orationem legerint, ad eam omnia quae tractahunt, argumenta referent, α multum iudabunt , ut alienissimos sensus intrudant. Ad summum, extendent, decurrabunt, & quidlibet potius fa- icient, quam ab hac imitationis prasitate recedant. Quartum est puerile, & eorum , qui de imitatione sensuum siquos satis non intelligunt,parum curant, sed toti in angustias verborum conjecti maxime cavent . ne minima Uocula extra Authorem is qu

sibi imitandum sumpserunt, excidat. Ii sunt qui ab Horatio Γ servum pecusJ appellantur. Discant verba rebus, non res verbis subjicere . Quintum est eorum, qui ut spirant ubique styli amplitudinem , quam

82쪽

ad Rhetoricen. 3

quam satis sincere non capiunt , bonos & ad decorum personarum prudenter acco P modatos Veteru sensus,quod nimis mediocreS videantur, excessu quodam augent, donec in Dot οξηλῖ αν incidunt. Ita Lucanus imitari contendens

vel superare Virgilium in defcliptione tempestatis primo AEneidos. Sextum est eorum, qui depravant bonos sensus

defectu ingenii vel styli. Sein

timum tandem. eorum est,

cujus meminit Seneca,quibus si forte aliquid in iis, quos imitantur, AuthoribuS, arrisit vehementius,hoc tam crobro usurpant, ut nihil sit frequentiuS .

Sunt ne imitandi multi ῖ Eximius ille. Theologorum apex D. Thoma. Aquinas , interrogatus, quo pacto quis doctus evadere posset t

83쪽

Respondit , si uno dumtaxat uterem x libro I & variorum librorum lectionem c d de m-nat di serteia Lia AnnaeuS. Seneca: s certis, inquit, ingeniis immorari ,& innutriri oportet , si veli& aliquid trahere , quod in animo fideliter si deat. Nusqua est qui ubiq;ostlis NoVi ne, aut veteros sunt imitandi Vetere&, cum ii novis. non sola opinionis temeritate praeferantur, sed etiam me Titis, omnino sunt imitandia Neque vero hoc a me ita dictum velim ,, ut omnes eon tinuo novoL AuthmeS repudiandos putem. Sunt enim

multi vel supra Veteres eximii. Sed in evolvendis antiquis teritur via securior. Quomodo imitandum tUt perfecte impiemur, tria in Authoribus spectanda

84쪽

ad Rhetoricen. iunt: Inventio , dispositio , dc clocutio . Sed dc prius imtelligenda sunt,quam in imitationem traducantur. Quoia fit, ut Rhetores ignavi, Parum in imitatione & judicio proficiant, quod locorum, cnthymematum, & figurarum imperiti , locutiones tantum M verba congerant.

. Inventisnem steolantia

est Inventio' M Respondet CassiodO- mmet. rus, s est excogitatio rerum Verarum, aut verisimilium, quae causam probabilem reddunt ZQuid Oratori, pra:sertim Christiano cavendum est in Argumentor u m, quae Vu lgo. C As

85쪽

3 6 Manualuctio

Assumpta penesHispanoS Vocantur, Inventione t Nimirum, ne in delectu. Propositionum , quas pro handas assumit, eaS eligat, quae magis habent novitatis, quam Veritatis, quaeque plus aures offendunt quam corda sancte compungant: neve in laude Sanctorum nimiSeXu herans, modestiae decorique

finos, transiliat . Quibusdam jejuna videtur oratio, quam de rebus gestis Divorum an-stituunt, nisi mentiri eis liceat in Panegyrico, nec fas sit sus deque miscere omnia. Eo namq; illorum eloquemtiae praeceps cxcrevit aIluvio , ut nisi caesum petat, occu petque Dei sedem cum Lucifero, depressiun abs se putent, quem dilaudant. Nemo justorum non Michael est. Quid Angelos commemo-

86쪽

ad Rhetoricen. s Ttot Triadem stultitia petunt, nobilis ajebat Ecclesiastes , &ni si modum adinVeniant, quo aeterno Genitori qquenteum de quo loquuntur, piniant se tardis iis & inscitiae

insimulatum iri . Quid est

IVO pauperum advocatus, &pupillorum , viduarumquς susceptor ῖ Reponunt iustatis huccis: rem novam, & a sediculo nunquam auditam. aincipite , Auditores :: Est Christus Jesus , quem ut Advoc

tum apud Patrem , . salutavit

Joannes 3 imo quid Christo ipso etiam subli mius.Ecquid Josephum Mariae Virum esse dices3 Grandius sane Imm tali Parente proiugium, Iblum si quidem genuisse oportuit , ut Pat diceretur ; hic

Vero cum nunquam genuc-rit, Pater, est Servatoris. Quae

ista Hypostaseon prodrgeia'

a. I.

87쪽

8 Manuductiotiaῖ Quodve immane istus

e rostris congiarium quo Numinis attributa, comm

nicari nescia , erog ntur, disse Pertiunturq, in vulgus t NuΙ-lus ergo referri in Divos po test, nisi in Deum effingaturi Aut admoveri nefas est Aris. eum , qui Triadem adventa suo non effecerit quadripa litani t Audi Mosis laudes pangentem Ecclesiasticum iani lectus Deo , inquit, ετ hominibus Moyses. Similem iliu- f

eit in gloria S minorum .. Non

feliciorem Deo, sed Sanctis

parem,imo non panem dixit, sed similem. Ecquis inter superioris aetatis Heroas major Mose 3 Imo qui& eo non minor ν Cui mare cessir, cui caelum paruit, cui Numenis laifulsit. Attamen antiquita- 'tis ea fuit apud Siracidem re- vetantia , ut Virum a Deo in

a Diuis o Goosis

88쪽

ad Rhetoricen. 6 9 Deum Regis designatum o, non Deo parem, sed Patriar chis similem tantum scripserit, etiam cum ejus evulga. tura esset res gestas praeclarissime Quid, quod& a Deo Deum dici,appellariqu- sen inaudio, quem tamen ab Hebraeis non Numen , sed servu mNu minis stupeo num

cupatu in t Ecce covisti tui te a Deum Pharaoni it Dominus.

A quo prosecto descivit, qui

Prophetae tumulo non aliam epigraphen insculpsis, quam: Mortuus est ibi Moses servus Domini, in terra Moab.. Viden. quam meticulose in sui Prophetae laudes Synagoga effuderit sese ξ Famulum dicit , que sciebat a Domino Deu mnuncupatum. Et nos incommunicabile Dei nomen &numen. , non modo cuivis sanctorum audacter , adscri-

Denter. 34. s.

89쪽

bimus,uerum nos pene piget uni tantum Personarum di- vinarumVirum unum com- parasse, nisi unum universis Divinitatis hypostasibus exq- quemus: quamque Caelites in tribus Personis expavent Majestatem, nos exundantia illam interminae magnitudinis, uno conclusam sub Sole, pectore coercemus. Apage, scrutator, & consarcinator

1rinitatis. Ergo ne laudari Heros non potest, quin similis fiat Altissimo, non Satan,

sed Joseph ῖ An putas sine

stomacho coaequatum, si

Verbo Joannem pati , qui ejus se non dignum exsolvendo subligamini profit tur 3 Forsitan Dei Verbum inter nos nescivit loqui ῖ At ipsum in sui Baptistae,& Praeconis effv sum laudeS, non

libere, sta mira quadam VO'

90쪽

ad Rhetoricen. 6 icis modestia , ait: oebi vultis recipere, ipse est Elias. Non δη δε ait: Joannes spiritus Dei cst , . sed Elias est. Imo cum elim non Mosen, sed Eliam dixerit, Viventi viventem contus lit , non e vivis erepto, mor

tisque victori. Camo latex inficitur, quoties suas ripis cxcesserit: &laus sordescit , si , transgressa modestiae as-Veum, excurrerit in hyperbolem . Fucos fastidimus iu faeminis, probrumque est, si Domitiano blandiare. Et licere adulationem putas i Sanctos; quasque odissenos decet in Regiis blanditias, assentationesque, eas in Templis consectabimur λ Parca mus , rogo, si non nobis, Db Vis saltem, qui diligunt Ceri

. tatem, adorantque Deum inspi-

. ritu O veritate . . Alioquin, sic sis impurissimc adissemum