장음표시 사용
21쪽
illosophia Maturalis esset ars libera esset utique liberalis: Non eae autem liberalem ex eooitenditi rei quin non est aliqua ex illis septem, qtia in vulgata liberati uni arti uni diuisione re
3. τι- Praeterea .scientia, qtiam Deus de rebus P
sieis habet, est tum practica , tum speculativa, ut D Thomas in I par. q. I .art. I 6. stendit; erS St ea, quam nos de iisdem rebus habemus non Peculata ua tantum eIit, sed etiam practica.
/- ι Adde, quod ea saltem P siologiae pars, quae
I Δό- ά hum Anae voluntatis astrones conriderat, Onia -- minus, idetur in practicis numeranda, quam , , δε pars illa Ethicae doctrInae , quae ita eisdem per- ,e Θn iis f Lxδα mlis Vertacur cum traque circa opera earim Aia. Visnem qu rλzione dirigitur atque adeo cir-
Ase, Tai dem, Ars medet di, est pars scietitia Physicae quandoquident agit de cCrpore humano, prout est sanitati morbisque obnoxium , quod pars quaedam est subiecta enti is bili. atqu1ars 1edendi est prassica , utpote quae dandis
curandoriam corporum praeceptionibus incubet, totamq, vim si iam ad conseruandaria recuperandamve sanitatem conserat ergo&Physica practica erit Nec enim ad unum genus p aera subiecta ad aliud, totum pertinere potest. ε. I m. Accedit quod Aristoteles Philosophia dc Medicinam sorores appellabat, alteram' per alteram definiendam censebat, aiens Medicinam es corporis Philomphiania Philosophiam ver an inii medicinam Quod dc ante Aristotelem censuisse Democritui resert ClemensAlexandrinus in raedagogo . c. 2. k D. Isidorus Pelusiota epastolarum, lib. I epist. 37. QuaIevidentur Philosophi hasce duas disciplinas naturae societate, de communione iunxisse Quo fit, ut fi Medicina in practicis artibus numeretur,
inter eas deiu physiologia reponi debeat. ARTICU LV M
ars TUITUR VER SENTENTIA, dissoluxntur tria argumenta ad em
Ph, Asia 4 Sserendum tamen est, bilosophiam Naia
e ζ -ν lii alia turalem Contempla tricem esse , ut sentit
ae, foen Aristo ele s. Metaphyscap. I. text. r. 6 II. item
Metaphyri,18.6 Plato apud Alcinoum in libro de doctrina Platonis cap. 7. D. Augustinusa de Civitate Dei, cap. . Boetius In opere de Trinit. Huso Victorius et Didascalon capite, . caeteriqice Philosophi uno consentu Accedit ad au-
tiaritarem ratio Nam eontempla trices disciplinae eo a pr.icticis differunt, quod practicae, vetaptium praxeos nomen iudicat, pus aliquod tuapte natura respiciant, proindeq akei ultricidi opus obeuiadam potetati a dirigant, tradant- rie reptas di praecepta peraniti a veris G
A templatrice solam veritatem 'o est, ipsa, duntaxat reriim , de quibus disputaui in se ctionem sibi tanquam finem Proponant Hine vero facile quiuis intelliget, Naturalem P,il sephiam eontempla tricem esse . quandoquidem in sola rerum rhyticarum natura explicanda versatur, nec ullas operis faciundi regulas exhibet ut ipsius statutum ac progressu imintuentibus conspicuum est. Nec refert, quod eam nonnulli, sicuti de alias speculatrices scien- tias, Eonoris aut pecunia gratiarilla rant.Nor enim artium, scientiarumve distinctio ex sine.
quem sibi quisque arbat rata suo constituit: e lex eo ad quem ipsae per se reteruntur, samenda est. Ad primum igitur argume utun 'Oram,qui ratur. i. o. bus nostra assertio impugnabatur , Ou Cessa tumD maiori propolitione negarida est mi, Or, c a Mue a 4 eius prob:itionem dicendam , lillosophiam parte .
inclinare ad amorem Dei. 3 voluptatu in E norum et re despicien Liani, non amen praetu-ce, quali ad id preceptior res det, sed tam ob ea,vi causam quae In argumento adducitur tun quia diuina bonitas in rebus crearis elucens a
Philosopho cognoscitur, c gnita amatur;
inanium reritii fucata vanatas ab e deni d pretienditur, deprehensa contemnitur.
Ad L. Negenda est intecedens pi positio MLLLeitius confirmatio refellitur, dicendo Physica nesse quidem libera em, siue ingenuam cum a- nimum excolat liberam δ ingenuam hominis partem: no contineri tamen in tria illa artiam Iberalium partitione quia . ut aduerti Hugo Victorius lib. 3. Didascalon, non omne libera te discrplina in ea reeensentur sed illae dant xat, quas Encyclopa dias, siue in eliculo posito, ac populares vocabant, quibus adole centes priusquam ad Physicam accederent, creditimos erat, qua quae saepius artes quam scienctae dic consueuerunt ut restatus D. Tuoma in I. A quaest. Sp. arI. 3. νAd 3 areito cum eodem D. Thoma In I par. τq. I. art. 3. 3 In Q ilicii albus de veritatri q. 3. artic a Deum tum speculative, tum pracha ceres re sicas intelligere. Speculative. prout e xum naturas, d arrectiones absolute considerat. Practice, qua ratione easdem expe ditavi sub ipsius regulam ac praram liue Attit, .ue
potestate reciduiu Quapropter iratilina co gnitio, licet in se una, tu implicissima sit: tam i p prout in resPhysicas tendit, tum ob suam ipsius re eminentiam, excellenterfid)gnrtatem cum '' vero ob diuersum illum modum , atque ordi
nem, quem eiushaoEi res illius comparatisne is sortiuntur simul practicar, ScisntemPl ty is scient aeratior e1ra obtinet. At 'lic istia Phyi O Iogia multo aliter se habet. Nam cum res na turales haudquaquam ab ipsius egillaciis 3 xique dependeat i litv v odi. nta xat modo,
22쪽
si I iii te profecta rationerat praxis habere putangae sunt segi lar quae pra tici intellcctus iudicio, MI ibernantur. Harum vero consideratio non
et se asyli siologiam spectat, sed ad eas artes,
r quarum ad itidiclum, ue dictamen proprium
est v ad Moraleis doctrinam,qira recte vivendi normam traduci simil1terque ad caeteras artes quae quo pacto ipsarum materia tractati da fit praescribunt.
DILUITUR ULTIMA PRIMI AMticuliargumentum octa ars medendi contemplativast, exqumtur.
TTilltimo argutarento plane satisfiat, ρο--1. pendendum soc loco erit sitne Medicina ςt Lem si in practicis,an in contu plata uis scientiis poneni. βοημ' ua Qua in re duae se offerunt sententiar. alte
Oi si1titiam sinipliciter arcendam: sed pArtam hoc, in b. pari: in illud 'iri 11num . quia celebre est apud. a te Medicos distribui Medi emam in practicam e η δεσμ' theoricam, cuius diuisionis mentionem facit Α- fisi c-ς ieenna in 1 tio sua Metaph sicar, Galemas intita n. tionibus medicis. De1rde, quia medendi ei ηι fles ari non solun docet quibus moi bis quae medi hec ti loctrina Aphorismoriim Hrppocratis quae tora i ad praetim pectat; sed etiam humani corporis structuram , temperamentum aliaq eiusmodi κγria fp 'lai d considerat. Qi are videtur ars ori ... Risendi tum Practica, tum speculatiuaesie i. I, p. 8 i-m DPimonem , quae nobis magis pro- Mur, amplexus est Hue me. 1. lib. Ddascasiam si, D Thom an BDCt. de Trin: Lq. . a t. a is, S'. in Prolog sent Isidorus L Ethic. iis is isd- M te Collect. lib., cap. I. a. de Anima, p., CPmm-Ι . alii ci complures videlicet Medicinam fimpliciter censendam praeticam. Q bd hunc in modum ostendi potest. Scientia non a particularibus obiectis snsulorum havritilum, qui biri constat, sed ab eo, quod subiectum attributionis nominant Masine totius arris coi templativa, seu practica existimari debetes aliubiectum attributionis Medicina est humarum corpus , quatenus prospera de aduersae subest valetudini finis vero est sanitatem resti-I re tye, si Moissa sit conseruare Camissa non sin ' ι'. ,s Umnia, ut notum est, ad praxim spectant.1.21.d. - ς r/ri Medica simplicite practi ea censenda Nili. O propositio est Medi eorum S: Rris m inli I. Ethic cap.7 3 I. Rhet ad Theod. cap. Maior probatur. Pnixum . quia pare bet artem . scientiam ab eo DC menn em, quod opus quoddam est, videlicet recta
vitae institutio acria oriarii conserinatio, atten
dendum sit laeti acie alia absolute practicam dia Crit, cum non pauci in ea sint habitu con templataui, id est, qui in se spectat nullam tradunt operandi regulam ut ii, qui circa et a illa versanti Tr, Iusti a est praestantior ortatudine virtutes sunt inter se connexae, at iique
complures. Idem quoque in Dialectica pla I 9 C in innum est in qua consimiles habatuspasiimoc iis . I ,.
currunt ut quibus hisce pronunciat assenti mur en uiatiatio est oratio ucrum Malsum ti-gnidicans demonstratio est syllogismus constans ex veris primis, Sc. T viii igitur lio ' M. fis nihil obstet, qilo minus doctrina Moralis, ut se, is , c 2 Ethic cap. 2. Aristoteles edocet S Dialecti Di DAP e .ca, uti drmis. Metaph. cap. I. ex 2 inuit PCum sim Deiror inquam hoc nitul obstet, quo manu Sha ut 9r,ic ea. absolute in practicis numerent i , constUζλ-
Deum est ut Medicina inter easdem 5allicarer haberi debeat. Qua vero in ontrariam partem adgucta sunt, facilem habent explicatum 'ma in quod /Meis ad partitionem illam Medicinae in piactica iii που me ridi theoricam attinet, respondendum est cui. Pro eo πι--D Tholma in uicenna loco citato, aliter pra γινιο cticum Ἀpeculati tuam sumi, cum scientias ab tbrii Ga
eost. canaenia asEIbcnda sint,rn quo genere versatur D se mutuo distinetuunt aliter cum ars medica1npracticam theolicam ruidinia. Priori enim confideratione abiit imo scientiae fine distinctio petitu ita ut ea practica censeatur. ae in opus , ut in ultimum , ac principem finem tendit. steriori, non vltimus, ac prima lius finis totius artis spectatur; sed perinde res habet, ac si dicamus nam Medicina partem ab opere atque praxa remotiorem esse, qua nimiore theoremata quae daris e fontibus hau sta Naturalis Philosophaae perat actar, ac interim medendi regulas roxime non curat , chanc posse utcunque theori eam appellari ' teram opus urgere, es e propinquo in ipsam praxim incumbere , quae videlicet in dandis praeceptis diserte atque explicate occupatqx, S hane practicam esse. At quod Medicina hoc modo in theoricam S practicam diuidatur, nihil impedit , quominus absolute practica dicenda sit, ut ex iis , quae paulo ante diue- ruimus Irquet. . TQuibus ita explicatis In promptu iam erit quid respondendum sit ad ultimum primi arti I. uti argumentum, curus diluendi gratia luee ver
praelati sumuS. Negandum quippe est, meden di artem Physiologia partem esse Mad probationem dicendum , 1cet corpus humanum circa quod Medicus oecupatur, pars sit subae
st istae quaedam est natur tameti est quamli
' Capere, quo veluti ad scopum sua omniacta rata ac totum pregi esura dirigit Deinde,
23쪽
esse partem illi subiectara , si formalem utriusique rationem ae modum , quo in sui artificis
considerationem veniunt, expendimus Medi incus enim ad humanum corpus attendit, quatenus artis beneficio Sindustria aduersam vale tudinem propulsare , secundam tueri potest; Physiologus entis mobilis essentiam . UOIes. Atq; etiam teste Aristotele initio li-l riderienturae sensilio sanitatis aegritudinis causas, ut a natura prosectas, solo veritatis. Quarendae studio contemplatur. Qua rationes Miter sed mersae sunt. Ex dictis etiam peripicuum relinquitur, nec eam parrem artis medice, quae ii onnulla considerat theoremata e naturata Philosophia petira ut 4 i rem suam accommodet,parrem esse
Naturalis Philosophiae cum haec ipsa consideratio instituto atq in te utione totius artas ad praetim referatur,nisi quispiam malit dicere, eo lata illa Naturalis philosopHae , non tractari a Medico, qua Messicus est, sed assumpta persona Physiologi atq; ita nec per se in arte Medica includi, nec cillius praescripto atq; orduae ad praes m spectare. Nobis tamen prior sententia, quae est D.Thomae,& Avicennae,magis arride Ad id , quod ex Democritii Aristotelis di- Sotario s. to obiiciebatur respondendam.' eos Medici uen . iam thalosophiam, id est, Sapientiam soro- , νενα res vocasse, non quod praxeos aut contempla e Medic, tionis cognatione inter se coireniant, sed quodna uexores utraque medeatur haec an iri; .1lla eorpori.Ad--eantur de quod priuatim inter Physiologiam Martem
GC. Ad cdrcam non parua est aesti nitrus quatenus illa in I. Tus nazuram contemplatur; haec emanara i ibus Hutareh. medendi praeceptiones ruri illa circa ma- να tib gnum, haec carca panium mundum versatur: ac
re deniq; ubi illa desinit, haec incipit, ut initio la-kaletu bri de sensu densili Aristoteles alti
tectum ens mobile, an non 8 ARTICUIUS Lm AESTIONIS DISSOLUTIO.
Nouem ei rei ter de materia, subiectone hu-
quo hac de re satis luculenter ditieruit mi ita
tuunt esse ens mobile. Sane fero licet harum partium auctores sese mutuo oppugnent neu . . liquam tamen expugnant. Nam ii aequis ini Ninnmis attendere voluerimus, facile apparebit hoc ,hab
Phx s. ius dot trint in scholis Phi liabphorum sententiae versantur e quibus tres celebriores sunt. Iio γνωσ Prima est Avicenna primo suffcientia Almes recense gaΣelis in libro de Seientiarum diiiiiione, Ma partim Alberti initio hurus operis Lynconiensis, imos Egidii, ac compilirium arbitrancium esse corini biecto P.M. pus mobile, seu corpus naturato. Secunda ar m aue est Francisci Toleti, 3 Maioris hoc loco, alio- . . . π έ -'-2 rumque asserentium ei Iesens naturale. Tereia r. μήπες Auetrias, Simplicii, D. Thomae, i. em secuti l 2 γ n o sunt errarientis quaest et huius libri, Soncinas v mo. Metaph. quaest. O. Caieta Irus in opusculo. si tam esse rerum . quam verborum distidiu, si vicum re pia dem intens mobile corpus mobi . . ' te seu natarale,3 cns naturale Quocirca Auer ὐε ι. me non tam ad verba , quam ad sententiar ve deis . ritatem attendens , rem subiectam Phyllea ,
nunc ens mobile vocat, ut loco citato, Ii . Metaph. comment. r. nunc corpus mobile, veri. eiusdem peris, commenta s. alias etlain corpus naturale, ut libro I. cnmmenta s. Vt autem veritas magis eluceat annotan
dum est ex M. Alberto quatit 2 huius libri vocabulum,' mobile bifariam usurpari a Philo l . libiophis uno modo, ut designat aptIllud inena .ri nomM . morum, qua proprie Sq.Medam stela rana m. . turalis altero, ut 1ignificit principia n. a quo eiusmodi aptitudo oritur, hoc est materiam deformam substantialem, quae principia sunt in tus, Iate accepto eius nomine, ut sex illas species, quas Aristoteles in libro Categoriarum, capite de Speciebirs motus, recensuit, notione sua comprehendit. Illud praeterea ignorandum non est, quod ' distori traditum tui ab Aristotele 1 liuius operis, a se Myrere Pite I seae A. ens naturale dici, quod ex mare V turae cyria sorma constat ens vero secundi in natu ς' sc xiaram latius standi coinplectique nota modo ens 'μt-r m. naturale, sed quamcunque illius asiectionem. ut moueri, quantum esse contineri loco, alias clusim odi. Denique sciendum ex D Thoma in . senti Uς d. 2s quaest unica arti c. I. A: Henrico Ganda Mens quod lib. 4. quaest. corpus triplex el Z i ρ se, Mathematicum, Metaphysicum , Physicum. Mathematicum est una ex speciebus quanti talis continuae tergeminam habens dimensi nem, longitudinem, latitudinem, S profunditatem. Metaphysicum est, quod qua tale compositione Metaphysica ex genere das ientia, nempe ex sub tantiain corporeo consi. t caeteroquin Physica compositione ex matera de .sorma co. ale cit, ponaturque in Categoria Qbstantiae. Denique Physicum est materna prima, altera pars com sit naturalis tametsi obti . nuit iam usis, ut non quaevis materia prina corpus dicatur; sed ea duntaxat, qua Instrumentis ad tinctione vitae Obeii: das distincta est, seu quae est alier pars viventis. -
mobile, valere dicimus imoiale in posteriori significa
corpus lectando modo sumptum circumseri
bl z. ta quo par et, neque materiam primam; licet generatiotris sibi citum sit neque en tes corporeae molis expertes eis loco mou Caia
24쪽
in enti mobilis appellatione comprehensi 1,
eum ex naateria αλrma non conitent Liquet etiam, non rCcte quos iam coli sectatores oinronem D. Thoma: in ectari , quasi physiolm iis io lectum statuerit compositum per acci- .ens Nec enim ens mobile, compor tum per accidens est, aut complexum re, sed vocabulo tantum, cum idem aleat atque corpus categoriae substantiar. sit igitur conelusio Ens mobile esse subiectum Philosophiae naturalis. Me ita probatur Ens mobile, cum humanae ration 1 lumine eo molcatur, ac nonnulla de illo proprietates denion strentur,vziq; ad aliquam scientiamne editiari inertinebit:no ad alia ut inducUOI eper-Dicuum est. Ad naturalem ergo Philosophiam. secundo, ta est subiectum cuius' scientiae,
ius natura Sc Sectiones per se mea explicantur, ut constar ex iis, quae in I lib. de posteriore relol. cap. 8. si Aristot tradit atqui ita se Eabet ens mobile ad ranc scientiam, ut eius institutum ' docti in a progressium intuentipatet. Est igitur illius sub Ieimim. Tertio , Onues conditiones, qua ex philo- phantium eo sensa in artium subffectis reqtUruntur , conueniunt in ens mobile comparati ne Phusiologiae. Igitur necessario illi uti pro rurium abiectum attribuetur. Probatur astumptum. In primis namq eam a caeteris scientiis I distinguit, ut ex iis , quae T superius disputaui-- mus, taciterita iuri intell1get. Deinde est unius natiirae, cum per se ad categoriam substantia pertineat. Denique omnia, quae in Physicanidis nitationem veniunt, ad illud referiintur. Confirmatur Eeinde eadem auertio, quia id subiectum cuiusq; scientia rite habetur quod in definitione propria ac praecipitae affectionis, quae in ea consideratur, poni solet: at in defini-rrone motus, qui praecipua est earum propriet tum, quae a Physico coRfideranti ir, poniturens nobi e Sic enisa definittrrmotus tertio huius operi , cap. z. text. Is. Motus exactus entis mobalis, ut mobile est. Postremo hanc sente antiam non Obscure appret,asi videtur Aristoteles . Metaph. cap. r. ter. r. hisce verbis Naturalis profecto facultas contemplatrix quae iam scientia est itis, quoa moti c1eri poteti At neqtuis viri in verbo faciens, colligere ex hoc loco vel 1 aliorum sententi arra, quam initio ita stionas ab hac irostra re ipsa notio rani lascrepare florui 1inis, JAristotelica doctrina adueriario ibidem Arist telo P vlitaini ait incumbere . I agniti O-neni substantiar, quae in se pri 3Cl priam naOdus is quieti habet , id est , a lautiae ni bilis: ut facile appareat, quod antea raron iacimus, Peripatetica discrplina , in mobiles substantiani mobilena ac similia idem omni in valere. Vnde 1ad sc inlinatim surpat tu labro o. Metaphis suartii. z. cap. z. Q b. undecimo
sum m. r. cap. i. Sem lib. de coelo , cap. I. texti LM lib. 3. cap. 4ext. I. Quare non est qhiod explorata, g constitue a te, giorem hoc loco devocabrilis, ut nonnulla perperam faciunt, qua 'stionem texamus. Recire nitri distam e tres id si s. a Platone si verba , ubi opi s est, contemnete cum ιλ mus, rebus ditiores essemus in illud a G.ile: a nium Hera Tunc coepere homilies res ipsas contem ere, esse Orfer.
eum nimis curiose ad C aina contro te Mas Hon herbe traduxerunt. GLAE
ARGUMENTA ADVERSUS A qua superiori articulico rclusa sunt.
b nnulla tamen sese o Terunt, quae hacte, niis a nobis explicatam de lubiecto Phyliacae opinionem labefactare videantur. In primis . et Menim sic licebit argutia entari. Eodem pacto se habet in physiciens secundum naturam ad enina tale quo in prima Philosophia ens in commune ad substantia ii atqiti primae lutosopli et subiectum non est substantia, sedens an commune, ut statuit Aristoteles initio lib. Meta- physicortiari: ergo neque stibiectum Physica eratens t aturales led eras secundum naturam. Secundo, in ullae essent substantia expertes i. aer a. materiae, ut veteres Physici arbitrabantur, Physiologia eslet prima Philosophia, teste Arutotele lib. 6. Metaphys cap. I. text. 3. is lib. I. c. 6.
ergo prima Philosophia sola immateriali urinsubstantiarum consideratione Physiologii distinguitur, proindeq; Metaphysicus neq; accadens, neque substantia: in communestim-ptam contemplatur. Qir ire cum Late incogni tarelinqiri non debeant nec vero praeter Phyimeam alius sit artifex, cui eorum cognitio iureide mandanda sit plane sequitur in iis etian. Physicum versari; atque adeo Physiologia subiecti im haudquaqua in naturalium reruIn Ierminis circumscribi. Tertio nulla scientia probat subiechiam munici arduines P. se ἀ id tanqtiam notum iniit,ut constat ex I. Poster o I. ubi Aristoteles suppone irdam esse ait ἐξ subiecta praenotionem quod sit. At in s.
bile fle. Nullo igitur pacto coi pus mobile subiectum Physicae dici potest. Quod si crispiam ' Praeeeu.
Occiarrat, non probari loco citato,corpus mobi p. IIo.le esse, ed omne mobile esse corpus instat. atq; urget Caietanus in sua illa disceptatione de subiecto naturalis Philosophiae ita hi in modum 'malla omnino ars euius sub lectum bIco Tipieritis est, complex eve signifieatlim , pro bat coniunckionen partium, e qui in subie e r H ἔ- in ipsi in coalescit , alioqui iam ipsa fibi ρω- 1libiecti lim conderet, ac deliniret, quod ni:I r; la particulari scientiae conceditur omne bo ere .
25쪽
enim id traditum fibi a communi scientia, a tiumqNe omnium regi Ra accipiunt sed thysicus, ut aduersarii satentur, probat coniunctionem mobilis cum corpore. Igitur non potest sibi corpus mobile tanquam ubiectum vendi
Quarto, Siens mobile esset si Ne intim rhysicae, sequeretur Philost, 'hum .ituralem non abstrahere considerationem a materia atqui abluatiat eum ui libris de anima contempletur naturam animae rationalis, quae non dependet a materia. Aliud igitur Physici quaerendum est subiectum , quod videlicet partim a materiae concretione liberum sit,partim eidem necessario cohaereat.
bc to, Astrologus disiecit de ente mobali, ut mobile est: ergo ens mobile non disterminat Physicam ab aliis disciplinis. Probatur assummuni quia ut coiistat tum ex iis, quae in Astrologia docentur, tum ex ArastoteIeci Metaph. C. F. teXL 19. P Metam. text. . in Proclo in primum libritio Eucli iis, Astrologus non so- Ium contemplatur coelestium corporum figuram a terraque distantiam , sed etiam motum. Quare etiam Astrologus eris mobale , qua In bale, licet non totsi saltem ex parte considerat. Sexto Motus non est propria entis mobilis affectio: salsum est igitur, quod in contirmanda coirclusione superius diximus. Probatur antecedens quia ritantitas extra materiam druinitus cohaerem mouetur, ut patet in mina Eucharistia: Angeli etia locum mutant; cim tamen ham non cont1neantur ab ente mobili, vi sole, quae ex materia Horma non constent. Septimo iniantitas, quies videntur est potiores elatis mobilis propraetates siquidem illa est fundamentum relaqliorum materaalium a cidentium I haec vero est finis motus, saltem calis omnis autem finis praestantior est eo, quod ad finem dirigitur,vclic et ex iis,qua docet Aristoteles 2 huius operi cap. 3. I t SI ad de quod Pythagora in bonorum genere statum seu quietem, in malis vero motum OsuCaunt. Nota recte igitur aseruimus,ano iii In principuam esse entis mobilis affectionean.
ticuli argumentw.LIIEc tamen artramenta haudquaquam nos
idebent a suscepta de Physiologiae sit biecto
Opinione reuocare. Quare ad primum C spondem Is rana etsi cns in commune respc tu stantiae ' ens seeundum naturam Ollatum ad ens mobile, aliquam inter se habeant Lm1-titudinis rationem prout utrumlibet superius ouidpiam est eo, cui comparatur tamen quod ad propositum argumenti attinet, plurimum
Uter se dicit re Dina vero praecipua affectia-
nes Metaphysic , ut unum, verum, a teraciustia odi, non substantiae , sed erri in commis se primo compori in t acii: ticae Proprietate, ut esse motui obuoxium, esse arfectum quanti tale circumscribi loco caeteraeqUe d genus eri .es naturali 0on vero enti Ccundam iraturam. primo conueniunt. Q 'apropzer cum id scien tia cuiusque subiectum exastimari debeat in quod primo cadunt praecipitar, quae in ea tractantur, affectiones consequela est , ut sub)e B tum primae Philosopbiae recte, Citri ut an si ens in commune Phyilologiae ero en natu sales, non ens secundum naturam. Ad 1. Fatendum est cum Ar st. loco citati ruiti uia αIar omnino flarent immateriale sibi alati , nul lana saturam primam Philosophram: verum non ex eo, quia Metaphvlicus solas subitantia, a materia liberas contempletur aut quod earu cuduntaxat consideratione aNaturali Philosopho
distinguatur; sed quia eiusmocla substantiis e natara rerum omnino sublatis, ens mobile reci
procaretur cum substantia in comune omniao: accidentia, ac totam suis Maaplitudinem in se
uno cohiberet Q ro dato iuditi iam prima: Phia Iosoplitae conliderM1Oii reliquum ellet, unde apud veteres Physicos, qui nihil nisi matellaeo re erat cretii ac nouerant, Philosorhia Naturalis,dice ire batur prima Philosophia Patet ergo ex dietis, ri, nequaqua censuis leArist.genera lem substantie PM servisve concept d ad Naturale Philo pertinere. D Ad 3 C ceir a malori propolitioni cuius uberior explicatio est aptui Scottam a. Metaph. qq. I. Terrariensem ad c n. l. I. OG Iaiezz λ'. .. Negandum est probari ab Axis Ut alta ζ xi in rerum natura corpus mobile, vel Umne, quod mouetur, esie corpus sed di in taxat oinne mobile part 1bus constare, ac diu duum esse et .
quod fuerat abant quis negat m. Leitc prus e
nim&Democritus corpuscula istaedam itast
ctilia simul, e is obriia, e tribus ira omne cincita agmentatae essent, Invexerunt Esse autem o incocti hunc quem drcimus, non queian aduers rii contendunt, Aristotelicae probationis scopum, facile videbit qui illius disputationis filum perpenderit, ubi Arist. O .gam argumen' torum seriem hisce verbi .concludit: -6 κν
tu omne quod mutatur, sectile esse δειχει Si quis vero hic opponat s quod conrra O mnes fere de subiecto Physiologia sententias asserta potest Acstotelem primo Emus Ope ris ostendere, iniuolibet composito Phys codari duo principia componenti videlicet, materiam .sor MQ; atque adeo probat . Partesentis in f, lis sit esentis naturalis, quod inde consequens est, non supponere Meens mobile siue ens naturale. Qu9d MV-ς FV LIM . teri artifices in suarum artium subiecti W- Ciunt occurrendum erit, probare quidem instoc loco citrato ruci materiam&formam, Su: a
26쪽
nu 1 natiae principia demolieban
nec text. I. Avicenna I sumc cap. 2. io pacto neq; Arist. negat fieri debere, neq; i , Philolophorum consuetudine Irenum. e monstrare, e1us scientiae , in qua versantur, et biectuti esse H praeter alios aduertae Met. eo in mentariis I part ad arr. S. q. z. Ad , respondeamus,obseruandum est, n eeula ione aliam Tatronalis tria occurrere,
Olidet ipsam amme esticiana absolute specta
, in eius statum in corpore, statum eiusdem exeorpus. Relecta vero logior huius rei diicetaone in primum librum de anima I paucIs ierim respondemus cognitionem anime ra- inalis inio modosumpte propriam esse pri- philosoplia,cuius est contemplam intelligen- quarum illa statum , suo modo, raniit, ri,bsceditὶ corporet Primam vero,&secuRaa n consi racionem proprie atque ex oracio cad Naturalem Philosephum pertin re. Prrinam
quidem, tum quia antina, etiam rationalis, uχ-bet secundum suam quid ditatem espectum ad materiam tum quia ad Physicum spectat, scrutari boni iniselle Iulam, quel a sic Snica anime:
natura intelligi non potest. Secundam vero, cui imma in hoc vite statu est a tu pars ho-m nis egetque materia tum ad Oricium formanά1, tum ad actiones tuas obeundas Ad arg. im tu concessa maiora prωpΟhtaone, neganda est minor: ad eius probationem dice fidum,. anima ration lis possit per se ac seordine onus erea pendere tamen a materia eo modo,uuod:ximus. Itemq; secundum suam naturam Sabere ordanem, ad respectiam ad corpus, curus
est forma. Quod fato est, ut philos lius Naturali nia dicatur Lbstrahere a materia, durinia animi contemplationem incumbit cum re uera considere materiam, ad quam ille aui me
Ad s. Negandum est, quod assumit. Nam 1e et Astrologus cillas eiu notum peculetur, nono de ens mobile qua mobile est considerar; primum.q.lia coelest iam cori Drum ellentiam&causas minime curat; deinde quia pq motum erependit, testactus entis In potentia sed secundum Mathematicas rationes, ut secundum numenos, aequalitatem, mensuram, Propinqua ratem, inaequalitatem, alia' ejusmodi attribu ta. ita de re iege Simplicium L. huius Oper adrol. 6. Alcinoum in libro dedocir Plat. c. p. 6. Merroem 2 de coelo comm. 7. 4. Metaphys. Com.9. Gregorium in I ad 24. q. 2 art. Ad 6 incendum quantitatem extra corpus ὀiuina virtute cohaerentem moueri per se, Vt 8 Ii id tanten non ex natara sua habere sed i antecedentis miraculi, quo obtinuit vile se esset. in vero cum inlotum enti OblII durit a conuenire dicimus, de naturali tantuin
loquimur conueniendia. Iod autem.' An ge.orum spectat lationem, ἀrceiadum eam Omelle motum Physicum , de quo Erc agitur cui angeli expertes in Diolis corporee. linent.. ni hi Physice moueri poste, docet Aristol. 6. huius
Ad 7. Responden ἀum est, etsi qua mira per manens in se sumpta motu praestantior sit; nihilominus motui inter affectyones entis naturalis prancipem ocum tribui a Philosophis propterea quod o videre est ina limas operis c. 3- text. 22. sit passio magis Physica , utpote perquam rerum naturalium essentia gradus,&lpecies disquiri atq explicari consuetaerunt ades ut mistus, onam pene Philosophice cogia it: si immagister habeatur. Ad id vero, quod de quiete
obiicitur,dicendum, quietis nomen, annotarunt Scot m .sent. d. 8. q. 2. Marandus ibi dem'. 3. bifariam usurpata, uno modo, pro sola motus priuataone altero, pro exilienti mo
bilis in patria ac naturali sede & quadam veluti iniitione xtranquillitate, quam in ea obtinet, dum illic sese melius tuetur, in suo ense aequabilitatem habet, atq; ordinem, pulahriotudinemque niuersi, it ad eius fieri potest. conseruat. Si igitur quies in hunc posteriorem sensum sic de illa I thagorae loquebantur capratur, admattendum est,eam finem elle in tus . eoque perfectiorem sed etaim id neut1- quam obstare quominus adhuc motus, affectio sit magis Physica ob eam causam . quam paulo ante retulimus. Atq; hinc est, quod Pli
uolo a te subiecto non quantitas , non tria non locus, non tempus, non alia eiusmodi arsectio; sed motus duntaxata appellationem dedat.
Naturalis Philosophia inter cetera dι-sciplinas obtineat. ARTHCVLVS I.
DE DOCTRINAE ORDINE.QVoniam Naturalis Philosophia tum do
ctrin . tum dignitatis ordine cum reliquis scientus coia ferri potest cum comparationas intelli sentia ad rite philosophandum non rum condiicit, minime erit ab institillo alienum hac etiam de re in praesentia disputate. Omissis alitem caeteris artibus , Philosophiam Naturalem cum Mathematica, Moiau, ωMetaphysica solummodo conferemus.' Prima Coii clusi iit Mathematica doctrina ordine est prio Philosophia Namura H. Haec
27쪽
Indi plicii hoc loco, Ma tori m complurium: vi deturq Aristotelis 6. Eth cap 8. bi ait pueri msiera Mathematicum sapientem vel Physicum non posse. Idem confirmat veterum in traἡeadis disciplinis consuetudis. Plato enim ut de ce
teri taceamuso eos, qui Mathematicis imbirii non ei erat, ac praesertim qui e prius in Geon: atrico puluere 11 Oi exercuit lent, a gymnasio arcebat, inscriptis Acad irata tot bus hisce e bis ει δίς γε, αε ητο εἰσότυ, docti, nemo huc ingrediatur gnarus GeometrIII Arqlle P de etiam est, quod idem Plato . lib. de Repub. Mathena alicas vocat πιπιων quasi priores anstitutiones, quibus aclolescentium animi ad reliquos docetes irae adus pr. TeYercentur X- coluntur. Stabilitur postremo conclusio ex eo, quia in comparandis Mathei naticis minus negotii est; unde S propter addi cend facit Itatem , comune disciplinarum nomen apud Cra oos secere suum. At Physica cum reconditam naturae vim scrutetur vaga, arque erra-biunda sensuum notitia, magna ex parte pendeat, longi temporis ObserIMIozazm, ac XPeriet tiati equi 1 It proindeque inulto est dissicilior, operosior.
Secunda Conces sies Physica doctrina ordine est prior, quam Moralis Philost phia. Hanc amplexi suiu Chrysippus, Archedemtis, Boethus,
Sid c mus , Iuderiau ς,Ieterente Laertio 1 vita Zenonis . MAmnaonio ini: orernio ad Catego- vias. Item . Tho ad car. X. lib. 6. Ethre loci. 7, Suadetur vero primum ea ratione:quia inis, quae ad vita disciplinata , de prendas, ac mode-1andas hominum voluntates pertinent, saltacior est de inccrtior, ac magis ardua e Ferientia, quam in physicisci multoq; maturiori iudicio trir est adeo una intelligentiani: qtubus compi Petrii sint mores negenda familia, in-l Utilenda Respi blica. Q 9 pec Iat illud Arist telis r. Ed Ic. cap. 3 i UUe ncm hau qυ aquam id reium este Moralis disti plinae acidi rorem quianini iram inj I turbaticinum res no non pote ite se firmum de rebus ag ndi auorcium iumq:yeciprocate cupiditatum aestu rumus suetirar, quo pacto vitii Samperan lilm it, non capit; sed post adeptam uretem priuiens fit, ac gens aut in . io ius peris' 'b. cap. 3 text. 2α docuit Aristoteles inritatus P aton in radio Conlir
Her, Simplicius Sinti erroes initio huius Operis, iii Io, Aristoteles cap. vltimo lib i primi yth. admor ent multa ex natura sontibus, Pt v sica veritatis contemplatione ad Moralem disciplinam necessario petenda Ont, ut Quid sit anima Nec enim ut Plato ait in Alcibiade pri mo, scite possumus quomodo aliquid curandum sit, si erus naturam cognitam atque ploratam prius trabeamus, at Moralis Philosophia anima medicatrix est. Praterea porret Moralem Philosor nilna a Nato ali sumere,
in formanda morum c. ciuia, b solo laia tanquam illi sparentem saepe adlubet, to loco proxime citato, si tui liliit ophia a
iuris prudent 1am incedendum esse. Tettia Cos cl. et physicd doctri a ordine . . . omneum scientiarum postrema est. Haec con
senii facultate comparat rivi, Melligi debet. Eam veto tradidit urcenna primo sua: s
tia res maxime abstrusas, .len suam con stetit diare remota conlidero . ea nosti emolo co addiscatur cita vero se e habere Metaphγ-
sicam , rex o ignora I sitim crTEa transnatur lium rerum contei inplati VIJem occupetur, ut
vel ipsum eius nometa dicat, testaturque Araia stoteles . Meta pli cap. I de partibus animalium cap. S. Ad de Quod corum, quae in aliis scientias pertrae tantur, uotacia ad diurnan, Philosophiam animum praeparat, S acuit, Vt D. Rugustinus 2. 1 b. de OIdane edas erit, aiens hia maia .rm rationem, cuin ad ea, quae supra naturam sunt agia Oscenda aspararet ne ascensum frustra mol. retur, neve de alto caderet, inferiores disciplinas sibi tanqiram gradus parasse. ARTICVLVS II.
XINaquaeque earum conclusonum , quas Ε proxime statu inius , suos habet oppu-Snatores ptima Ribertum M. gnum hoc linco, Ammonium nitro praedicabilium , L sal tiquiores Plotinum Boethirna e dentes Mithematicam doctrina orgine stiri ali Philosophia posteriorem et te insium . placitum hisce alguinentis tradetur Ab uno e vi I. xtremo ad aliud Lod potest est ita intitiis
per medrum sed Mathematica est media i ter Physiologiam, metapk31icam ergo i F ex utramque pridisce sida 1 'Obatur Asti mptio quia Mathematica vendicat sibi me diam abstractionem . quidem Phyia UlcgM
COH1Id Tat ea, quae nec re, nec ratione; Met
phγsicus, quae ratione Wre Mathematicas, qxia non re , sei ratione abstrahuntur 1 Date 11 atque t Mathematicae abstractio palatim a duabus altri dissidet, partim cum iis de set medium cum extrentis, conLemz. Huc Per tinet quod ruthagorici eoiam doctrinae
28쪽
-mula Plato, Mathemataca diac planasine aio diuinarum is z alium tenticio col ''Dei, de ita di utanta Cum omnis nostra coitio rensibus oriatur, ea scientia prius ac
uitetur,qua de rebus sensui vicinioribus agit: Goyse, est eiusmodi quandoquidem tra
Diea, quae primo sub seu stam ad int. Igittit uiesti ei iti Matbematicas comparanda erit. secundam etiam conclasionem Improbaiunt Themistius initio huius operis, Lustrat usi tib inmmentariorum in Ethica Arist. ante hos Zeno, Diogenes Babylor ictu rati, minutae conuenire, Ut qui Phalosophiae studia
ει uuntur, prius ad natuIae, quam ad morum se elitia in animum acc mmodent Poterit ei pro hac latentia huiusnodi confici 1guinei rum Nem recte philosophatu 1 si mo-ium honestate praeditus iit sed ad hanc erudit. at in matMoralis disciplina. Ea igitur prius
eueienda est. Maior propositio Ostena; tur, quia, ut ex nerientia docet, ubilosophi coni muniassensu dicunt, vitia menti caecitatem ac tene Lia ois in durit Mne vexi ratis lucem cernat, impedimento sunt. Vnde Plato in Phaedone a firmat philosophari neminem posse, nisi se . qua maxime heri positi, ab affectibus seiungat. Et Seneca eum, qui dum literis Tauat operam, cu- p ditatibus, ac vitias seruit, ait non Philosophum euadere; sed philologum, id est, sophistam, de popularis aura vile maircipium. t. a L Posiacmo tertiam conclusionem reiiciunt e
is i Neotericis Psilosi bis nonnulli astulentes Me-
--li . liciter priorem ii reliquis disciplinis. Pri
Pretio ad subiecta aliarum scientiarum distincte percipienda nece flatia est cum armo perfeci In alicuius re intella entiam habere dica . tur ni fi causas, a quibus pendet, communiae us praedicata, intelligat. Deinde, quia relique larentiae sub alternantur Metaphysicae, tiria iit Plata, I de Repub Proclus lib. I. comment intaclidem, S tum alii graues PeripaterI cI, ill mD Thomas in tractatu de natura generis , i men eius est 1 lud opus Quare cura scientia sub alternans ordine acquisitionis inpliciter
ri Orst, i iam subalternata; siquidem huius principia , ab allius principiis dependent con iipicuum visetur Metaphysicam doctrina Or-Qze Onnium scientiarum primam eiic.
dunt. Ea re ad prim in dicendum: Vasienia o rticae abstracti an em mediam ei ste , sua te ita 'cum abstractione Phylleae . . Metaph, lice. rura quam mediam cum ex Promis conuenit, ut pro bat argumentum non proinde tamen effica, disciplina Mathematica ordine ac auii irrcius
inter Physicam, primani Philosophiam constituenda sit quemadmodum eae eo , Quod puniceus color inter candidam intrum interia ceat haud continuo se iur tu , antequam O
B pus puniceo colore perfundatur, debere prius a bescere. Itaque possunt Mathematicae artes, quo ad abstractionem dici mediae quo pacto eas Plato, Pythagorei media, vocarunt; non tamen lacundum doctrina ordinem , de quo agitur. Ad et dicendum essi ea . ita prius sensui c- currunt, X plicatu dienciliora sint ac plus cxperientia: r uirant, quo pacti se habent res Physicce comparata cum Math marici S, . . c eiusmodi rerum doctrinam non prius, imo Ἀ sterius acquirendani esse . Quam earum , quae a sensu lon Ius absunt. Adae non omnia e traPhritea sensui vicina ora esse , quana Mathesinatica squidem ellentia entrs Obi is, ut quan titatem origa ne antecedit res Physica est: 'amen a sensi uim notionem agis .i1stat magi quein reces ii naturae latet, quam Mathematica
s largumentum Vero,' od secundam con-
clusionem Oppugnabat respondei dum est: lie et negari non debeat , vitae probitatem ad capessendas disciplinas tritum conferre . dum sedaneis animi flectibus mentem purgat ad
contemr . dam non e Co tamen necetiario
colligi , Oralem doctrinam Physiologiae praeire tum quia non pauci iti 1 in se ni ci
Cntias compararar tum qua amorum probitas
non solum philosoph. trum praeceptisci sed
etiam ac multo magis, priuato studi, dona sti cad 1 ciplina Maliorum exemplo, aliis Ire ad id appositis mediis accedente diuina ope adipiscitur. Quae vero contra tertiam concinitionem Iobiecta sunt, ita diluenti tr. Ad primunt respon - .lendum ex perfectan scientiae adeptionem d.iplicem esse unam in Pro duntaxat genere per Stam alteram mmbus numeris undique ab olutam, exquisitani. Si Dtur de hoc posteriori sciendi genere loquamur concedimus Metaphysicana doctrina ordine, tam Physicona , quam caeteris Iliaiolc phiae par bus az- te ire, ut probat a sum turri, Gratiarque D. Thomas ad initium huius peras i ii 2Ipri ri, quod inra conclutio intelligebat, ne Tamus. Ad cuius rei maiorem explicationem e T. Te esse se , quae in prima quaestione huiusce prorema disseruimus ' At erim cum Metaphysicii. o T. 2- b steriori illa consideratione, ornii uiri dicisti rr prima sic merito quispiani riget cur '
29쪽
non eam primas', sed ultimam este, nostra con-eh. sic abs tute Domi iactarit dubitatrona occurrendum in musae causam tu ille quia Philosophi de prio, doctrinarue:aere, quod comunius ac frequentius est, fere loquuntur. Deinde, quia adcientia doctrinae ordine absolute prior censetur, quae tractat res nob1si implacIter promptiores magi' ad intelligendum faciles, quarum cognat1o ad equentium cogui-cionem preparet, quasillam muniat; ita vero
se habere Mathematicam Physicam, comparatione primae Philosophiae constat ex dictis. Solus x. ar Ad 2. Contra eandem conclusa de germa- --- id a perfecta sub alternatione, qualis Io. c. p. Memus .co posteriorum describi selet, sermo sit die G cendum est, Metaphysicani non sub alternare sibi alias scientias. Ut enim recte disputat Egidius hoc loco Hervaeus in prolog 1ent quaest. 6. S Socinus . Metaph. quis. 1. Omnis cien via proprie ac perfecte sub alternata, capIta sub alto in ante suarum conclusionum principia teste Aristotele . Poster loco citato at nemo ne
scit, reliquas disciplinas naulta habere sibi prinmne e iam e PeLuvari principia , quaeque a prima Philomphi non desumant Secundo dem ex
ir. I su RiuΠt principia immediata quae proinde eii, ια ρ, di demonstrationem haudquaquam sura, eunta Non inliciam tu tamen, reliquas scien-πιγ, IMMezapuysicae imperiecte subalteria ari, tum Rel bis i merit finis, quatentu primus Philosophus disse . γ,- - ' scien trae tandem respiciuiat tuto etiam,vt-ρerfecto ob ui que ratione principiorum, prout eidem in-al Θρ, ρ. cumbit eos, qui Sophisticae contentionis studio
Mesa, disciplinarum principia negant, coarguere, c
ipsa principia demonstratione ducente ad incommodum, si opus sit,demonstrare. Ac de lauia1 nossi sub alternatrone locut sunt auctores in argumento citato. Quae tamen non sic reliquas scientia prima Philosophia subiicit ut earum principia ab illius principir absoluted pendere existimanda sint. Quo Litavi ex prae dicta subalternatione concludi nequeat Metaphyircam ordine do dicina reliquas disciplinas simpliciter anteire.
DE ORDINE DIGNITITIS I te Physica in , ct reliquata partes philosopb L.
QVonam modo physica, si destrina ordi
nem, a methodum spectemus, caeteras
Philosopitiae partes antecedat, eoa aruave su- periori disceptatione plJnum Cc; s proximum est, ur . eria digni liis locum is terea G em obli Ireat, explicem. i. I ri O Utare platricis dignitas scientiae e comparatione tam adeas, quae in opus feruntur , quaru qua in contemplatione consistunt dignoscitur. Et ipsa
contemplatrices interile die, rim Propzer subie cte materie praestantiam; tum ob delii Cnistrandi certitud: nem 3 euidenti. am alis aliis exces lant v 8. Topic cap. z. initio librorum de Anima Aristot docet. Sitigi rura conclus. Si Phusica cum practi eis gistiplinis comparetur, simpliciter Cis dignatate praeferenda est. Probatur priniuin , quia contemplative scientae, e quarum numero Physi- ea est cum inibi rerum inspectione versen
tur, proptegseexpezuntur, ut constat ex I. Me taph cap. 2 id autem, quod tua gratia expetitur, ut etiam liquet ex I. Ethic cap. p. praestantius
honorabiliusque est , utpote quod non habet
aliun ἀ pendentem agnitatis suae rationem Deinde quo scietation specim ces proxime a tingunt pecti latiuam honii Iars felicita terruquam optimo iure practice antepotait Aristot Io Ethic capaci . T. 3 8. Et vero I 2 Metaphyla sic cap. I. text. 9. alia ulti in locis post Plato nem in Philebo Sc de Repubi contemplati nem actioni praeserendam admonet; diuertis verbisa Metaph. cap. I. dc 2 cum diuisione is scientiarum in contemplantes agentes, hiss
ctrices , tradidisset, contemplair zabus principem locum dedit. Quod si quis Obiic at Moralem scientiam incumbere ad vitae disciplinam corrigendam,
quod munus tanto est contemplataone utilius ac magis nece starium , quanto nostra magis interest probe uere, quam recte contempla-xI. 'raeterea, oliticam teste Arrcto t. I. Et lic. cap. 2. Ori inare reliquas artes Ordinare autem m. superiores elle tacultatis. Occurrendum erit: manus doctrinae ora 1s , ut probat argumentum, fateturque Aristo t. 6. Ethoc cap. 7 hominum locietata utilius este, magisque, tae ne- cellarium non proinde tamen honorabilius, vel ad scientis rationem absolute praeitantius. Honor en ura , dignitasque scientiar, qua strentia est, non ex fructu aut necessitate, sed ex na
do, quo rem sibi obiectam uincia que attingit,
aestimam debet; quem modum eminenta Orem
esse in contemplativis, quam in practicis scien- tiis, ex dictis constat. Quod vero ad Politi eam attinet, dicendum et non sic eam reliquas scientias Ordinare, quasi eis vel materiam, in qua versentur , vel spe caland methodum praefiniat id enim suprema Philosophi et proprium est sed quatenus ad ei uitem Rim dc
tilitateari eas accommodat statuens qua a
te , quo temp.re . a quibus perdiscenda aut exercendisint, ut ibidem explicat Aristot Uscautem ordinandi praerogativa, non tanti est, vocis
30쪽
t ob eam politicae Micris discipi nis nobilior elis eri debeat cum ei ratio attingendi finem AE, obiectum, pr on reret. Atque letaec de com- aratione Phyfice cam practicis artibus in praeienti satis sin Nunc eandem cum speculatricibus conferamus.
sit r. Conclus. Si rei stibiectae praes .intiam spectemus, dignatat prina est Metaphylida: seeunda Philosophia naturaliaci extrema a theniatica Huic assertioni, quatenus comparat Physicam cum Metaphysica, fidem facit Mnstoteli cum illud e lib. 6. Metaph. C. I text. substantiae separatae non es siem, Phlica esset dirima Philosophia: Nemq; 1llud e septimo eius de operr lab cap. II. ex. 39. Pitysica est secun-ga Philos, a Deinde uniuersim probatur
conclusi hac rarione. Nam cuni substantia in rebus prima teneat praestantiores habemur eae scientiae, quae circa substantiam, quam quς carca acciἁentia vertantur, inter scaetras pri Craseeneras, illae in Vis eminent quae substantias a Cimateria liberas, utpote in altassimo rerum gradu collocatas, quam quae materin permax ras considerant: at Mathematica qu inritate,Physica materiales substantias prima Plutosophia substantias materiae expertes Onzzmplatur Sit 3 Conclus. Si demonstrandi certitudianem, Meuidentiam expendamus,pTimus digna talis locus Mathemat secus diis naturali Phal soph. tertius Metaph debetur. Haec allertio est D.Thom opust. τί in Boetium de Trini L q.vit Darii c. I. compli ritum aliorum intelligenda vero est de certitudine, comparatione nostri m- tessectus Acii orem 'ti id in eius partem saris confirmat communis Philosophorum vox, serentium, Mathematicas demonstratio1res in m nrum esse firmissimas, quod testatur Aristotar Asic cap. 3. 1. Metaph, cap. 3. uerr es eodem loco, itolemaeus iri pro remio magnae compositionis Corroboratur item GTO tota concluno, quia consideratio Mathematica prae Eterquam quod difficultatem non habet, ac nullius propemodum eget experientiae est a mare' msen 1ibili mori r quo absoluta,atque ita minia Sincerta Naturalis vero totum sudium ponit in rebus materia constantibus nutationique noxiis , quarum affectiones magis veCondatae sunt, nec ita citra opinionem ambigua talem a nobis percipi solent. Q lod vero Metaphysica, prout in nobis est, sic enim de illa in diraesentia loquimur, nunorem, quam priores duae cem Hrndinem habeat, ex eo concluditur; ma res, quae sub ill tu, contemplationem veniunt, reet in se sesctatae altio iem certitudinis gradum
'stra acies, perinde ac noctia oculus in solis flendore hebeάcat. Quod . Me tuli. P. I. tam
I S prin' de partibus animalium . . AWst tanir incul uterque ostendit Plato in Phae ite Theaeteto. H1c si quis roget, e duabus Mathematicis, Arithmetica, Geometria quaenam excellat solutis MURespondemus Arithmeticam. Nam fidem n u/rat on .strandi certitud1nem pectemus, certior in ut probat Arist. I. Metaph. cap. z. qua disputat de iis . quae priora , ac simpliciter stit,hoc est de numeris, qui absq; partium situ percipiuntur: Geometria vero magn1rudi e quae sine eius Te ἴσα modi situ non cognolc1tur. Si vero ad rei tibi ctae nobili inem attendamus, inde maior toti . meticae excellentia perspicitur, quia vertitur m QSAF circa numerum . qui ut est tua amat mea ram etia ita nobilitate magna tudinem vincit tum σν -- f
xia, seria nosse praecitariam est hunian 1 ingenia rex υ ἔνσopus, adeo ut Plato in Dinomide,& in ZA - - γα εα pub. dirierit prudent3am atq; huvianitatem mnem e medio eos tollere . qu Arith meaicaret e medio tollunt Lege cinae in lianc seram Ira striplit Aristot. in Problem .sect 3c Prob. e V Illud postrem in hac di utatione exPlU-duni superest, cum latentiae conremplis N Q in F Ita is, Merso nobilitatis ordine sese maeta piae G ς - . ἡ- ει aliae prae altis fuam mamadam habeariSS M.tiam pulchritici in . ure quibas abs Eam praeferendae sint Dicendivexo M apri litium plendore dignitatis una onme Ab in sem irere, nanae subsequi Phylli, Ionam ii ira a 6 doe Mathematica . promer quod subi tar
tudini suapte natiar praepotui πι- conci et ex iis, quae docer Aristias .eLMe captia .ss. m. lib. II cap. 6 alioqua siexd κ3n π: aT 1udine nobilitas scientiae abibiste es gelida foret, certa notitia rei dosp atissum liam mam pretio A advi iratione habes: la et w - nisi minus cerra re nobili nae quod iam μ um 1etum est Malienum a sente iura Mulsata qui primo de partablis Antist at L -- .: Hauri de reti caducis angis certi elle, sed romuasi nam quam eam, Quae abereti aeternis est
O Mnes pene Philosophi, qua ante Atistoez-E tem rc raseno a scientiae lam
soruerunt , ad maria illantaecat mi alla eram Philosophiae partem qua et e leuaret. nimum intenderunt Thaleremenrm. AD. I-menem , atque naxagoram . blius eo reten platio naturae deti lauri Pirtam , Periar e