장음표시 사용
51쪽
I riserideri serioribus emantiare, propterea quod illa, Aut in pluribus msunt ita frequentius occurrunt, atque adeo magis innotescunt. Sed enim hocho impedit, quominus cum rei imago in intellectu primum gignitur pilus species infima. quam ulla naturata perio , sublatis impedimentis conci Diatur: quae sua nostra prima conclusio in tertio huiusce disputationis articulo quam e tram solam algumenta Scoti, de ex mente plius S re ipsa colligunt, unde non st, Quod a nobis soluantur.
QVAESTIO IU. IIT NE SINGULARE PRIM Oeagnitam a nostro inte de tu, non 8
re ideantur, prius uniuersale, quam sngulare a nobis 1
CV perior quaestione comparauimus naturas Iuniuersales inter sese . nunc easdem cum singulari bras conseremus. Quod igitur uniuer Diales cognitione consuta prius ab intellectu nostio percipiantur , detendunt Thom star prope Cia'. nes. ex ScCt sectator bus non pauci, idque hisce fere argumentis stabilire natun
Primum, ciIm omnis nostra cognitio per species fiat, ea prius cognoscere intellecti s debet, quae ipsi directo prius chuius ab specie intelligibrii reprae sentantur; sed ita se habent naturae COITimune S. Nam ea primaria, . sor Emali expresione in specie continentur ingu-Ia1ia vero non nisi implicite virtute igitur prius natura communes , quam singulares a nobis percipiuntur. Deinde materia est in causa, cur res materiales minus facile a nobis intelligantur ergo ea, quae maxime sunt In materiam demersa, via fingulari , dissicilius ae posterius ab intellemino1tro percipientur Probatur assumptum, primum, quia numquodque intelligitur ex suo Fac u ut Aristoteles docet s. Metaphysicae capite II text. O. at materia non actus est, scd potentia. Secundo, quia ut aduertit Plotinus En-n ea d. s. libro I. cap. I. cognitum debet este cognoscenti cognatum Duniae omnis cognitio, ut est communis Philosophorum sententia, tradita in opere de secretiore sapientia secundum .Egyptios c. 3. Iib. 2. Et per asiimilationem inter vim cognoscentein,&Iemio itam at in-
ARISTO T. sttelle tu immaterialis sit, admodurnea
materia dis imitas. Item , pueri, quoru in VOX Tatura ipsius vox esse videtur, principatarii emlibet virum, cant patreii , quamlibet mirimam i Latret n. Igitur natura ductu prius communem atronem patris, quam huius sarris apprehendunt, atque adeo non prius insul re, qua in niue sale intellrgunt inare inristotei a a proci, mi huius petis ab hoc puer rii in effemplo argumentum lixit ad comprobandum, ni uersalia tum magis, tuna prius nobis elie mani sina. Ad hἰ ec uniuertale est obiectum intellectus. singulare obiectum sensus ut testatur Rristoteles hoc in labro cap. text. 49. ergo isten clus prius uniuersale cognoscit, quam in v lares, alioqui prius traderet in non suum,cu; ni in suum obiectum. Huc pertinci, qUC detraria Aristot eodem loco ait, repetitque in libro Metaplijscae cap. II textu 16. lnitrum singi Iareis e primo notum sensui, nauersale vero intellectui. Postremo singulare intelligitur a nobis re fiexe, ut asseruase vi .setur Ar 1tOre e 3 de anum capite . textu O. ergo erus cognitio po sterior est, quani re uniuersatas. Consecutio patet , quia orn ne reflexu in est posterius di recto Liquet etiam priuatim ex apso pro gressi cos niti nis e flexae , quam . TE ma in illinuatis quatit de annua , alticulo 2 C. Malabi, ac nonnulli eius 1 canores in h. inc e modum explicant. Cum rei alicuius noti tra mentem tibi , dicatur primum a phantata at M tallectu agentricua silaitClllS a .l squaedani linea, quae . einde procurrit ad intelle zm patietarem, Inc e ad rem niuei&lem speciera epraesentatam tum 1 re uniuersa
li inflectitur,aphantasma, ad rem singularem, quae illias quasi inuolucro Obtegitur: bini est ut planius uica1nus imprimitur phariselasmate, di intellectu agente in patientem p cies intelligibilis tunc intellectis adrens ea insormatus gigni conceptum ei niuersalis, mox attendens ad suum actum , aduertit italum genitum tali ab specie, speciem a pliau- tali irate phantasma acie singulari: atque ita tandem in hi e sexu deprehendit rem singula rem , existit in mente qitidam veluta cruulus intellectuasis quem A 11toteles ignaficauit similitudine lineae in fiexae, quae in se ipsam, Iuti recurrit, cum ex recta inflectuntur in O
Alii vero cognitionem resexam singulari hoc modo fieri arbitrantur. Percipit tutelle-Gu, naturam communem verbi gratia hominis, tunc quia aduertit illam non separatim mper se cohaerere, sed ne eessario in aliquo sin gulari existere, o Ilio it dar aliquod singulare,
in quo sit, atque ita tacitur singulare ipsum
52쪽
, mouendo ac resectendo coεnoscere. Patet 1gitur notitiam reflexam singuLiris, siue hoc reue illo modo contingat, P steriorem este, cuam eonceptum a turii communis,quandoquid Inasent per intellectus extremo loco naturam singularem apprehendit. ARTICV L VI II.
CONCLUDI TVR IN GULA RI A pr facilius Ianobis intelligi, glia nνniuersalia.
Sserendum tamen est prius a nobis singuiatis laria , quam uniuer alia intelligi. Quod si praeter alios sentit Durandus in .d ii. 3. Q. 7. - - cliamus in I. dist. . q. I. Gregor aliud quaest. 3.H- Apollinaris .ine Amma '. 23 murticus S at is D. M diis hoc loco. Hanc sentetulant, qui species
prcprias verum singularium, Intellectu dario, M π arbitrantur, ex eo niaxime comprobare pos- . - sunt , quod intel ectus prius consignetur pecie rci lingula is quam uniuersalir tactili sine ae ' δε promptIus excaretur ad eliciendum coceptum. adaequa. tum talis nec e , exprametatem scilicetriis et I toti sin id, quod pecies repraesentat, hoc eis, at ipsam rem tingularem quam ad formandum H conceptum naturae communioris, ad quam ea D ' speetes nec primario, nec ad aequa te inc inet.
Id verum ilia illultrior, magisque Peripatetica
In Aen est coeatraria opinio, prorsus negans intellectui
ei ulmo .li species intelligibiles, quae adaequale ex representent singilsaria quae de re 3 de Ani- . ma ni, illi octo insistentes ea probatione et, is non tentur. Nec vero desunt aliae satis firmar I ad pri, positum concludendum. sit igitur conceptus rei singulares prius facili utq; a nobis eliciatur, quam rei uniuersalus, ostendi potest, pasmo quia lingulare est propinquum sensita, i quo intellectus hoc statii
cognitionem mutuatur, dia actu suo pendet. rare prius fertur intellectit ad singulare ipsum, quam ad uniuersale concipiendum. Secundo, Conceptus rei singularis, cum sit notrdia praestantioris natura , Dersectior est,
Vδm concePlus er commum in eadem serae: o priux, intrem origine, ab intellectu nostro signetur. Prooatur consecutio cilia , ut Sc ius recte argumentabatur causa naturales, cum nil, ali mi,edimenti iubeti mox producunt nob)lis imum Tectum quem pC sunt at Verocum primum ex phantalo a te rei singularistzaniniaittitur species rei communis in intellectum , dantur causae, qua sitfficiunt ad productionem conceptus rei singularis 3 nimirum
iusmodi species, S phanta L; nec quicquam dii quod impediat. Quare is conceptus prius
Tertio Experientia ipsa di ut Philosophia aemetistin veritatis palam testatur, cum retalia A ira singulari, sensim serit,nihil pratis . a nobis cor cipr,quam rem ipsam fingular na: aduersatur ergo experientit, qui negat insularia prius an obrs intelligi. Postremo, Si intellectus non intelligeret singularia nisi re sexe eo praesertim modo, quem aduersaria partis auctore tradunt, sequeretur in prirnis nulliun singulare a nobis determinate concipi, sub notrita vaga dunta xat. Nam si nullum hominis,uerba gratia Indi uiduun apprehendimus, nisi scrut. do singulare, a quo spe caes hominis in commune genita est qui erat prior modus explicandi cognitionem reflexamo cum eiusmodi species ad crate, vel a Platone, alio quouis noni ne sine discrriari ne emitti potuerit, certe ea ration ad nullum hominis ii Idiuiduum de Linite potue-Diemus. Idem v a cicidet, si singulare non percipiamus . nisi dum arguendo auertimus, com
munem hommis, verb1raatia naturam nece L
satio re ipsa in aliquo singitari exi: teres, quo
pacto alla cognitionen relicT 1 explicabant. Etenim ct m Lomini natura in omnibu suis
inferioribus contineatur non magis ad hoc singulare, quam ad illud eo pacto ducemur. Rursus si prior ille modus ognitionis reflexae verus es et, sequeretur conceptum reci singula ris efformari no posse nisi intcrpolita longi Oxi mora , dum scilicet intellectus eius modiis cirritis obit; imo nec elici Nisi ab homine exe I citato , Quique praus ab alio edoctus ii erit quomodo quasi filo ut in Daedali labγrintlio viamrrgens per circuitus illos,&anabages ac phantasma r2deat. Quare minus suill et a natura ii mini consultum , cui tam perplexa dilatalis via data esset ad intelligenda lilagularia, m cubbus tractandis omnis eius vita, Intur.
ARTICVΤVS III. DILUUNTUR ADVERSARIZApartis argumenta.
NUnc eorum argumentis occurramus , qui ostendere nituntur prius uniueriali quam
singularia misi ostium intellei tum cadere. Adlirimum dicendum : non oportere prius intelisi id , quod species primario repraesentat, sed id, ad quod magis excitatur intellecius; magis autem excitatur ae ducitur ad intelligendum noulare , licet in adaequare , cimplicite in specie intelligibili repraetentatum , qui phantam a quod in sensu ternis intellectui assistit, est ipsius singularis p ualetque ad determinandam ad illud inteli ctionem ob dependentiam in te lectus stri a sensu, hoc rerum statu; quantumuis spe cies intelligibilis ex se magis ferat ad rem
53쪽
TY m, te secundi argumenti explicatio ut illustrior AG ἀ 1./ὰρt sit , duertendam est duobus moda diei poste
l e , teria emergunt eo perfecti ,re obtinent cogno seendi auum et videre est in bellua, homine,
Sangelo: hominis enun cognatio peri Ct IGI est Quam belluae; qui asox mali ominis potest eTrheo, . pro in erram coli 'r res non aute n belluar. α . auoeli item cognari nobilior, quam homini ,
isti, in qu a insessi prorsus materia vacat, nsi horrio,
mares a m qui X Urpori animo constat. Iam vero exo/d, opazz Ubi ec id a cicur materiaci impedire se ire Cio, e laritare cognitionem Ob eas potissima causis, piania ob qua ii tropoli margumento continent tr. e .se rum si nuta anam uiri aduertat, tacite utilebit ex re Sremeer nulla Coum coli gl polle, ii uelle tionem plus, o a materia re illa gulatas, quam uniuersalis ampla p. stem gen cura. Nola enim materia reis insularis aut ma-
δε d. γε ni gratorentia est aut intellecta dissimilior, qua
Ini siecti, i areria rei uniuersalis. Nam quod obiiciunt, non mison amaturam singularem naagis esse nate indemer , Aie tis re sam, id est, constitu ex materia magis corraeia, si, ista, id nihil momenti habet. Non enim contractio isti. - .vi illa drificiliorem reddit apprehen fionem rei suasoria Gm Sularis Quin vero adurae inmunes nota nili νιλ ιλ. beneficio ingularium, qua primo in sensus,dei de an intellectum species uopriinant, intelli si a nobis poli mi. Qil O fit, ut materia diuidua non Octo non impediat, aut retarde co- gestionena, sed pro sua eri a parte iuueta ac pro moueat, quatenus est in re tingulari, a quo Omnis no ira cognita ortum habet. Et bt Ad rertium dicendum cum Gregorio in . d.
ha ouam humor exhalat nebula cerebium D
Ebe Uin cupλnte, adeo in III Interio sensus obductus νεέγ, his adeoque mi perfecte de duas per mi, tam oneratur, ut sin altaria illa non nisi sub imper
D secta vagata oti e percipiat, nec parentes a Factis , aliis dignoscant, donec vidi ornendi polleant ua aetate procedoue sensim emergit. Quod si
aduersariorum ratro concluderet, eodem in do, ut aurore citati animaduertant probari post et belluas primum natuνam commulaemapprehendere v. m ne appIehendiant quidem. Videmus siquidem agnos recens natos quamlibet ouam quasi matrem sequi nimirum quia dum vegetiori caretri sensu omnes ues rau- quam mari et apprehendunc. At enὶm quia 1 , iacit ara coa fusa ingit tactu in notitia quatenu, circa natiuiti ii is lare definire vertatur, conto δ' et .
est; ideo Ariliot ab eo sumpti argumentum quo uniuersalia prius a nobas teli rgi compro
Ad quartu in respondendam est, Idaequatum O. obieci Sm intellectus, te p. l. aphys. cap. H. a. ' text. Lo oolligitur, non Cis valueriale, sed est, ab , in tota se ligniticata ovis inplἶtudine,quo cto tam niuersata a. quam singularia complectituta dici tamen interdit m vn Mersale, obiectum intellectus . quia cognitio', auersal Is pro pria illi est utpote quae loli in tellectili compestit et tu non sola se quod eodena redit quia in tellectus per uniuersalium cogni et Onemri N. stat sensui, q u licet ingula ira percipiat, ultra
ea tamen nori ascen est Reliqbla vero Aristot te stimonia intelligenda sunt te cognitione scientiar, qua intellectus, ut ex I lib. posterioris Analytica constat uniuersalia per se ac pretino contem viati tri singularia vero tron nisi ex cidente secundaria ration . Quint argumen ii solutio plus habet di Teut talis illo nan: q; Arist. test unoni ex cap. 4. La. . Anima, tanquam gladio Delph co varie
utuntur Peripa trirc r. Nonnulli, Sipi: b. est enricus Gandau quocii. S. q. II. D. Thomas, eiusq; sectatores c pleriq; alii, qlioni in explicat jonem in Argum eruore tituimus elicere ex eo co
nataturaingulare posterius a nobis intelligi, aliii melligi prius Atque ex hisce posterio ibi is est res A.,
Greg Arimineniri in I. dist. 3. q. y art. 2. Bur laeus imito huius libri Reiecta tamen huiusce ni rei ple mori disceptatione ad eum locum tertia a. de An inιλ, breuiter lite dicendum, Aristota vel . ii nihil ibi de discrimine inter dueetamin reflexam coonitionem tradere voluisse; sed doceredunt. I. z, animiam percipere nauersale alias
cultate distuacta a lensu, quo singulare perci .pit distincta quidem vel reapse , vel sola ratione sicuti linea flexa sola ratione dufert a se ipsa protensa, quod admodum probabile est Vei. si
etiam directar reflexae cognitionis discrimen indicare voluit, haud bsture cognationem reflexam , quam iii gulati attribuit, priorem se-eisse directa, quam assignat uniuersali. Ha coenim erus loci sententia Anima percapit ΠΙ- uersale, sicuti cum extens a fuerit linea flexa, quasi videt 1 cet mens in cogni, laendo ingulari prius se insectat ad sensum, postea vero recto intuitu sese ad percipiendi in uniuei sal et Oct Minti suertat. At neque iuxta hanc ex possitIOnemd ci . κωπι debet ingulare cogncisci resece sed in fleeter tius, ut ex context Gr.eci, planum est. Unde sex 'patet Aristot. ei loco aut neutra parti praesentis immo
controuersia . . D G1rra poti ita traiis te Lege
54쪽
QVAESTIO V VIRUM SINGULARE VASTI Mtis , an accidentis a nobisprimo intelia ligatur. ARTICVLV L
stant Iae. SVperiori clisputa tione statuimus; prius a nobis singulare, quam uniuersale intelligi sequitur ut quodnam allud singulare sic accidentisne an substantiae, videamus. Quod igitur singulare substantiae in nolitum intellectu pr1mo cadat, sua diri potest in pri s testimonio 't. Aristor. 7. Metaphys cap. I. torii . ubi ait thb C si Latiam esse cognicione morem accidentihus Dern de hac rationes Id intellecitas primo concipit, quod primo cogitativa apprehenditi iram S cum liac primo coniungitur intellaetus agens sed cogitatava primo apprehesidit sub uantiam singularem ergo S intellemis. Maior
1 vs propositio suadetur, quia ex doctrinam. Dic ny
Μαοῦ seram Q. A. de D. uinis nominibus infinitum sit nimim risu coniungitur summo infimi summum auteret Ium inter potentias cognoscentes est intellectus in Di, j j. 4mum vero iacultas sensitiua itemq; omnium
iritellectuum, humanus infimus est, rinter omne sensitrices facultates cogita Dua sun ima habetur Minor probatur quia cum substantiae cognitio, accidentium pexceptiore nobilior sit. illa ni prius quam hanc cogitatiua Clic Ct. si eau sanaturalis non in peAit ed irrimo nobilissurdum effectum , quem potest. Item Miman rhil praus,quam se ipsam iti telligit. Non eroo prius accidens quam substan Etiam pei capit. Probatur antecedens nanque damma se ius inteli git, quod si maxin, e praesens est: n hil autem illi magis quam ipsa sibi
hae e , ac pici sto adest. Dena ne, Quod saltem Deus in Iominis intellecti m p rnio cadat, tunc in mcdum senitur Ia , in quo caetola cognOlcimus, ouo deis: iis iudiea ivus , primo nobis perspectum es e Oporter unde fraus lucem, quam ciniorcs sentimiis .inia incitias, quam conclusio Fni,pi us at sunt daton sed quicquid C-ssoscimus non nisi in luco prima veritatis co-
ω, S Dicimus, & per eam de caeteris iudicamus
serapsita lato in Tima O. D. Axigvulnus Ia libro de Trinitate capate . Igit priumo cognitum a nobis est v I Ita prima, id est,
catio. IN hae quaestione diuersi diuersa, alcire ad uersa sentiunt. Etenim sunt qui putent, sub V e stantiam non modo non tutelligi a ni bis pri in mo, sed ne inteli gi quidem nostrantque o si Tμι aranulem perscrutationem circa subitantiariim V m c.- an uolt. cra, id est, accidentia, Imminati, nec ad ipsam rei es lentiam , aut substantiam peruenixe. Qua de re lege, si placet, Nicolaum usam in l1bris de Docta ignorantia, Scin 3. Id Ot L steter dialogo copiose disserentem. Alia consciat prius is dis, ori/concipi anc bas substantiam, quam ac Uilens e ex his quid ain prius uniuersale alla singula
re rursui iaci ex li: postremis quidam insulare
Sit tamen o citu fio Singulare, quod a nobis metus αprimo concapitur, est lis gulare sensibile, de te Inatum, non substantiae, si em krmale sp ctetur sed accidentis conciet sumpti. Haec concluso ita telligi debet sublatis rinpedimentis. Probaturque sigillatim. Nam cum mi stra cogi itio oris in abeat a sensu, em utatur elut praevio satellite id primo mentem si bat quolprimo sui speciem in lentus imprimit hoc a terra, ut ex superio tibia cor stat, si bi obsit est Id gulate ensibile determinatum. Esse vero hu- tui noda insulare non substantiae feci accidentis, inde sua, letur quis substantia non inittit sui initi tu danem ad sensum, atro ui esset sen-bilis per se, quCd negat Aarsio L. Σ. de Acin a. c.
6 text. 6ς. Denique albere adesse singuloea ei dentis coiiciete, non abstradite linΠpra ex eo
ostenditur, qua unaquaeq; res ita sensu percip-tur viij it m agit Q rare cum singulate sens memobile non nisi concrete sumptuni agat. Neque Tenanaad, quod calefacit, est hac calor, sed hoc tara, per calidum, docente Aristot in lib de Sensit se existe sensibali apites qui actiones sunt singula itum si misper se existenuum ait, singulare sen1ibile cietum primo sub sensuri cadat, is consequae nUIIImmi ab intellectu Iercipa arvi R diecimus verba illa, si eius iar male spectetur, quiaciam concIoa acciden rium . qua iiD speciem insensus mittunt, iubstantias OnTotent, neces: est it tam ipsa, quam substantiae, Odom actu
tione, implicate alba ut ibi maliter fis niti cata atque adeo prim N per se. Ex his, Marinae tenus docuimus, licebit colli- fere id, quod inter naturas comm Unc a no- is primo loco intelligitur, ite naturam si eo e ricam erus acciden iis, Mod amoris naped D. nti prius sub erium cadit o d asserit Scotus 7. Metaph. q. 3. clandiriaus abadem, aliaq; ncisauci-
55쪽
Salve. r.are, mi primum argumeretum initio quaestioni propositum dic. Aristotelena eo loco septimi Metaphys loqui de accidente secundumaeeuratam de distinctam cognitionem , quae per auscultati orae habetur, quo pacto substantia cognitione prior est cum sine illa accidens nec absolute intelligi , nec persecte definita positi. Nos vero in praesentia agere de accidente securi dum notitiam confusain via in-ps. stantina ab . illo sensa percipi inae sente: tia
Ad 1ecundum, supposita nunc illa sententia, quae praeter sensum communem , plures sensus in ternos facit; quod an ita sit 1 libras de Anam Lais quaretur respondemus in primis negando maiorem propositioneni. Non enim intellectus agens cum sola cogitatrice potentia uangitur sed cum phantasia quoque, imo cum sensu comm in I, ut quidam putant. Quare cum hae facultates sola accidentia percipiant, tam accidentiς similitudinem una cciiii intellectu agente in patienteni primo inferent. Quod vero ad illud D Diolavit effatum spectat , dicendum erit , omnes internos sensus reputari summum inter potentias cognoscItiuas organica; Aliter etiam eidem argu mento coirri potest , videlinet admittena o maiorem propolitionem cum and uno i de Anima quaest. Io de Caieta I part quaest. s. arti c. I. sed negando minorem Licet entiri co-Cog rar μμ sitatiua ex accidentis similitudine imaginem praus uelle ubstantiae essingat tamen saltem prius natu- natur V 4 apprehendit accidens, cuius speciem a phan preheloo talia recipit, esto illius , quam huius apprehen-c dens, ' A si nobilior 11 t. Est enim xata naturae lex , ut
subsant a quaelibet potentia id saltem prius Origine, con- cap1at, cuius similitudine primo excitatur. Adde etiam cogitatricem vim non nisi arguendo, di quodam veluti discursu , ut plerique arbitrantur ad apprehensionem substantiae deuenire, proindeque non posse non imaginem ac eidentis, cum qua intellectus agens mox con-3. MIur a currat, sibi prius e Tormare Demque Ricbar-
pluribus in P de re luculenter stra plit iranadula lib. s. de Examine verit Azis, cap. IO. Ad tertium , dicito ex doctrinam Augustini lib. de Trinitate capite es. dupliciter intelli gi posse mentem nostram sibi prae Dialem esse. 's videlicet presentia esserati ali; quia nimia : ima seipia non abest vel obiectiva, quia ibin et ouia ceptu aliquo obii Itur. Priora Odo non pos sub se quicquam prrus , aut magia praesens illi et
se, quam ipsa sibi est posteriori prius sese illi '
exhibere rem1 irgularent sensibilem . cuius spe 'ciem recipit, maxime cum se non nisi assii re
fiex intelligat , postquam vade licet ad alia protens in se ipsam recurrit. QUO Arist teles significauit 3 de Anina a capite . text. 8. aiens cum intellectus singula intelligibilia ei sectus fuerit tua ac dem uiri sui ipi ius caperem
Ad narium, omissa longior disputatione Sotat. . .
quam persequitur Henricus Gaudat . . pari. Suinmae, Art. 24. quaest T. A D. Thomas opusc. 7o quaest I art. s. a. pari. q. 8'. tri. 3. 3 Sc
tus in I. Senten dist. 3. qtraest . . respondenduini est, ea quae intelligimus, ni a dici apud Platonem M. August. percipi a nobis in luce pria mar veritatis tanquam in re cogra ita sed taet-quani in xtione cognosce di id e t non qua Niadis , E dum quidpiam intelligimus, ipsa in i rimani Drim veri ratem prius cognoscanius sed quia hi si , i in nostrum intellectuna cadit nisi iratenus in P uino Araeo prima veritas elucet, de participatur, da fonte admicrum illud a diuinum lumen vile bas ipsis re aestueor
xitatem, ita nobis vim eius per Ip e tiae, tu ea Hic e re
daeque largitur, ut ex eodena 'lat iure D. Gre Ger Nahgorius Nazianzenas inquat. Titin zro quod in in mapsa prima veritas in se sun.pta Di Ubi haud lauacrum, primo cognoscatur ex coplata: li1 est . uram orat a. hoc vitae statu ad nati iralem Dei cognitionem non nisi ex antecedente sensibilium rerumno ieitia prouehimur. Atque haec de ordine uniuersalia klingularia a nobis antelligenda satia sunt.
56쪽
, LIB. I. C A P. II EXPLA N ATIO. a
Capros SECUNDI EXPLANIATIO. Assoluto lim iste disciplina prooemio sequitur tractatio ipsa, in qua Arista ex imitatus a It i
curam, mastinc linis opus inchoat, dii tauo in rerum naturalium ab earum principi ' e ... ii ruri se i ii l. ruis iteraei. . Sistione cana ordine in ac methodum, quam ple ante per- Q in ima Apri l .i i ii ara ga syrio clPHSParticillatim diisserat, coi inmunes, ac g saerat eoprio ait aes per ractat, Mante nataria, erum sententia commemorat, vis ea tam diiudica-
ero ii aia hanc simoiam parta troaeini e re ligi oportet aut mina esse principiam . aut suo si FAE M. Quin aut morus expers, aut mobile si motu, expzrs, aut filai tum , aut1 num tum. InIII1ter i mo hil Rursum iii ara aut dicita aut instesta, ii uita, atri duo, aut tria, aut alio certo numero com-
Mehensa Si imitura, au generis e via , sed iecisa figura situque diuersa aut genere etiam di Lentiata inter se pugna tia. Igizur ParmeJὶ des&Me Ulus unum dui a princ Pium,idq, in tu sis. ἴ-,- taberi u eiecit uirum Me as. Parmenides unitum Diogi es, Apollo 3 ei Ada linei es, A Ab bis,n miander, Thales amiciam ista nificatum S mobile. Hippasus Verac i u unum quoque, L. GHoncame irinitum Lino De Piura vero certo numero comprehensa coniti uerant Piato, Empe a/ocle, Si thagoraei Plato tria amoedocles quatuor Pythagora: decem. Mura genera eius dem, species ligura distispano Leusippus inmocri gruem Merii, inu i co raria, A si,n uerditi quaelaone denumero principiorum loc Pletiu exponemus h orer ouis me IV, te hunc locum explicant Alexander, Simplicius 'uerroes Vade tu tamen ita ita iste Ari An b, quam sequitur, philosophandi rationem ferulando nimi-. ramis vicacita rerum principia, ne aliaquλm nouam eisse, cum eam alia ante ipsim salaxant quic meim in 'ucibus uniuersia .constat. nainerum, seu multitudinem nitelligarent, reipsa hil
57쪽
ha, ἡγή, .n Bois es y Ostendit eos, qui unum duntaxat principium . idque motus ex
ita: onee, calidi j com uiis imum , ac notasimum iud xi Oina; Impos Sibi est
octii se dar in nato unauerisitate nullum Hunc locum in variis Aristoteles callem hypo
inuetitam quod etiam Iarc. blicho visium sitit, ut est. tur mslic
i, siue ista res haheat siue non .pavum omnino ad huius loci explic t i m Ierem
re. nil tamen cumiis Aristcteles disrutationem. propterea'Hod ,π per c 'V i. rates dubitationes attingat caua quaedam, etsi a Phytico non an eo a Philo ip hune locum interpretat stri Themistius Simpliciu et si Alexan ter Pors' '
ercae,nt tus verba disinguen res p ita lini sis r ficari ab Aristotele Palm uia dicet e sed quae a sciunt,ic continere naturales dilatationes. Prior arue interFrcta O
58쪽
ao M.turi qu.m iras e duo un entia, non senum S s-li Cum ens multu modis J Assiumpti, ut Aleesander ait Metaphysici persona duobus argumentis procedit Ami oteles contra Palii, eludem mel inlini. Primum, quod ab amplitudine ontis istat P --tiplici eius ignita Mu incitur, ita se habet Cum en multifariam, ac de villis dicatur , nempe de επς subaianziλ, de qu.uuitare, teque aliis primis rerutri generibus, init aerimus citronam pacto entis O me
men 1 UU nc, cuinimma nilii elle dicunt 3 aut entim unum duntaxat enti significatum sumunt, Meob m. ne napes Ibstantiam , aut quantitatem , ita ut ex eorum placito omnia sint vel substantia, vel quati-titas, aut Omnia simul, ita ut noli inficientur data substantiam,& quantitatem, caeteraque entia sed tamen Hierant ea non esse plura. Si prior modo aecipiant, vel eiusmodi enserit al7 quid commune, et singulare. Si commune necessario multa si, se compreliendit, atq; ita plura iam admittet ei sentur Si singulare,aut illud est bstan tua ine acc1dentibus aut acer dens sine lubstantia. Si primum, non potetit esse iii: d finitum, vel anfinrtum, vi ipsi appellcant cum finitum S ii finitum in t affectionesqii antitatio si vero sccundu 1, i, set mi irdari accidens extra subiectam, quod fieri nequat Iam ero lipolieaiora modo capiant, secum ipsi pugnant; dum enim substantiam .dirm qila latitatem, dum qua it tem, dari in rerum i tu uni nutat plura concedunt entia liae tamen alioqui negant, iunioniaria unum esse a civinet d.' u lo igitui modo Parmenides e Mellissiri suam rueri sententiam possunt. ει ο κ α ρναν κάη Κρον λεώγ;Θ εἰς Si sola Viantia, in rumis erit, nec .Lὐἰώ - σίν γαρ πιε s. mi Ceiar, in , Μαχως iam ab ebur in unitudinem, quandoquidem esserpbi γ' , ον - πη. 4 α τρήπτω λέγουα εν εἰ ortiantiam quoddam i Praeterea cum vinum quo Te t. Qὼ παῖ, λέγεται Γά, ἡ δοκι- b Ain que Unum perinae aroue ens multu mc I EI AE Hn . zν λο di is . .. V: . G. Is raer, quoniam νά- Hum m uersum πεν r.ιν
59쪽
Praetere eum 'fum nouu egenum J Eosdem insectatur, iremit ratio e desumpta ex varii
'. ArT ifieati ne viaius, hunc in modum: Cum ii teli gui utrum continuum, ut magnai an vel unum diuisic PC , I ii Q um Vel rata Graia omni Mo unum; qualia sunt gladius ensis quod enim in Cllagere neq exit m in nati, omne cen pia, vel genere, alit specie paulo alite demonstratum lint simum coirit inim Iam cori ceditu trino - n plura actu, vel potestate cum omne continuum in finate secari possit. Si unum I asio se 'persito finire cari tanti itiar quantitatem, Minia litates eidem inhaerentes, atque adeo natum S rinitum; c potest ipso: impositionem plane etaeri 1 t. Ostendit vero Aristot te lis itum non ei te lim: uJuWile; ι --- nitum est, quod finem obtinci hcc vero indivisibila non competit, cum sit pie rua: Lo E antem departe continuum, quod dixit potestate plura e te, Cium' ddamist de , , bitationem interit de toto ae partibus, utrum sit unum , an plura quonam modo Z e. ' dioni si-t Viruti piobati post inquit ex eo quia si totum est idem, quod pars, Zmp me adem an
hum, est e meae o tollebant, appellantes Socratem albu1D Socrate Phrio opi .um Alia amorove bo est. Hi verba usurpabant aientes Socratem albere Socratem philosophari. 1 USU fum J Ait Lycophronem alios ideo in eam inc: disse tu ibatu,nem , quod ignorarentens Nunum dici multifariam doceriue perperam eos vel bum , est e seimcne tollere. Frramue ro licet Socratem album Smuli cum esse pronunciemus non proinde concedimus, Issem eod mmcdo sumptum unum plura ei se sed album ianusicum , quatenus a Socrate insunt , est v Uid quid sibi esto rati ne vero cessentia, plura. Ex plo etiam fit, ut Socrates ipse de Quo ea ei iun ci Pntur, Iac ne dem modo unum&plura drci debeat Sicuti m. gnita: d nem a s Ieramus, m eiu Spl ra sed unum actu potestate vero plura. Porro non conuenit hoc Cc intere1 post ore i quin zm i fuerint qui ad tollendam multitudi irem , quam putabant intretii verbo . est , ipsi Wm' liud con nauetabant. Aphrodisiensis credit suisse Platonem , cu i s sententia non prQbatur :mr Q
Cuidem inelito Constat enim e Philebo, Sophista Parmen 1 de Plata nem ne V e vim V V est ab eius modie nunciatis sustulisse neque ignorasse eandem rem unum quid & plura lavsi H G si modo dici posse.
Iabes soccapite ad te t. s. tritum illud Philosophorum Alcma Contra eo , IV Pny u
60쪽
non eis dis tardi . Q cd etiam arres a cie eo: surravit Ni natura. Est uulcm huius axicinatis ea ratio, iuria pronunciata curus ue scientiae innitant ux incipiis, tu si neger iur, probari in eadem scientia noli posunt. Vel cnimic alia principia senderentur, Velier necta. Onier alia prancipia, cum ponamus ea etiam regari. Non perci
sunt Q gitu Vmmi T. Π capia ne sentiar, ripueriticaci . 1 Πpune abii zzξ mime sed si a scientia, cui Us principia aduer ri 1iiisvran Lur, subal rei ternata sit, a sub alternante op m requii et M non sit, ad primam Para oseis amiri Ccabit, t eam illa supretiis communium principiorum acali in n. ia vii calcet. Poscet quocue Opero a Diale tica vis ita ad em propositam tcunqire consa manctam prCbabilia suggerat ars umenta. Sunt enim hacorimae I bi olophiae, ut disciplanarunt omnium Regin , itemst e Dialecticae, ut communi caruncem ad minastiae, commisi munera : Q sd ex iis, tu primo irbio peti Cris Analytica', cap. 8. exm 7.4 primo Op co an Capite 2 apud A1:stoteleni liguntur, manifestum in.
stra ARGUI EN A AFFIRMAtiuam qua si Ono partem osten
dere videant tir. BPRoximo capit , rex r. an inseruit Aristoteles quastronem de distin uiciae totius, par tium, Qua si de ait; biis is gulatim pictatis in te ligatur facit m habet explacatum , cutidit cium ea, quae est de damn Llone Oelus a partit n. simul nl ptis. Nam quia toti nataci a labet parte eir d Uerat, edi copor: prcueratet, iiii alioqui, ut ristotcles loco citato
Ua veio lotam re ipsa salobus in il sumptis di sideat, anceps omni P ci aestio est,eacti e i in bis In laese: ita distutietur. Non
Quaeri HI autcm de toto per acci e s aut inarse Sariore. citius C ii iit L .nis albu S, a- pactum iceri us nec de to Io erat hy ssico, veluti de imal . : out ex genere disti a CDP a constat nee etiam de tot unlurribili, ut de eo Ddem ammati, uatenus habet sub se species. Nam ciue Phalosophorum prope omni Um c l sentiens plINi cst, haec suis partata si Cn. l- in cui Tantum igitur in controuersiam O- an .us, an totum Pli ficum, verba gratia homo, illa teLus ex corpore Manimo coales it; aut tot iam integrum , seu uti vocant, ii tegra
te, Ut meto rit do, a suis pari bus muli mr rite ipsa dati erat Parrem affimatiuam ruentur uicennali Eb D8. et Lyc caprae P. Scotusa Metaphuc
num ab alio re ipsa di x e positi, non asserunt
butiusce opiniona auctores, distingui Cttam a collectio e partium se toto, id c si re quam' libet sui; u tem , nec vi altiuid sui disit, per aliqt an suis in m. c. de toto, id est, at rae
suae an G: ita: e. et rodeodem recidit quia
P , musiaci Ceseratio inmutatio una habeaergo xum implicem terminum sed is non
cirrolatici uni Cnis, siue cdiu Sniatoriae xiose Miae, tum quia alioqui nulla os et gen ratiosrbstant ali siqua dem non substar tat, sed a caden in vineaetUr , tum quia, ut Ar; teles incet . Ibi Ohurusis Cris, capite a text. IC ad relati nem non fit per se vita mutati, nec etiam est forma dic vistat ex T. MetaphFf. c. s. te μ26 27 S ut nati s materia, cum gere- rationi si pponatur, Mab seu interituque libeba sit; acciemque porc1 escha attri ma nitar , lirandoquidem quocunctae Cib accipiantur, non sint unum, sed plura. Friz
tura ii quid aliud ab his te ipsa d stinctum , de si torum Corroboratur vero eiusdem alga menti vis PMmum quia ali uando nulla parte intereUnte Crum corrumpitur, ut pater linter tu hominis deinde quia in m te Chao
Seiuatoris nosti ictenta unione patri una in 'manitatis cum Verbo dissoluta est virio Verbi ci nati manitates euod feri cinio tuas leti si alia es et 1 o Mater Verbum talaunu ira-