Tractatus directorii horarum canonicarum; et exercitatorii vitae spiritualis (Garcia : de Cisneros)

181쪽

Dimrentia inter sepientiam

.mnia inter scien riam,&sapient Iam.

MAonam disserentiam assignant D

die res inter sapientiam de scientiam: .ioue beatus Bernardus quia scien tantiem tintellectui&ipsi solused sapie a oertinet ad affectum . Et ideo secundum nominis etymologiam sapientia interprota ur quasi sepida scientia: qui sapor percisen et ad assectionem,desiderium, appetatum, de voluntatem illius personae cui sapientia inest. Et idcirco potest esse in aliquo magna scieti vel cognitio: in quo erit modica,vclnulla sapientia.Ratio huius est,ut dicit , erlata: quia non habet saporem vel astemonendillud quod scit. Et declarat hoc per alis Qua exempla. Potest quis cognoscere natu Tam mellis, quia sorte audiuit aliquando deca loquentes alios,vel in aliquo libro legit, sine hoc quod aliquando mellis dulcorem

deoustaverit.Rursum medici sciui languo/rum naturam, frequenter melius si idem languidus: sed quatu ad doloris en him,mam tam cit ipsos aegros melius scire aegritu clinc non per rationem scietiae, sed ratione

182쪽

scientiam soeuperientiae. Simili modo potest quis liabere maximam notitiam alicuius persona si ne hoc qudd habeat magnam aflictionem amoris Vel odii, complacentiae vel displi ccntior ad illam. Et ex alia parte potest quis multum affici,amore vel complacentia, cr/ga aliquam personam absque enis magna cognitione. Secudum ergo pra dicta possumus videre, quomodo in aliquo potati esse magna sapientia sine multa scientia de

magna scientia,sine multa sapientia. EN rs dictis claret quantum distant ad uacandi in contemplationi deuot simplices, cilliterati id literati in devoti.

CAP. XXXIIII. Q UOMODO

vita contemplativa debet inci pere a labore activa'.

PRIMUS gradus pertinens adsta

tum incipientium &impersi storit ira, est humilis consessio poenitentia mcdian te et quamuis in se amorem mundi cum praui concupiscentiis mortificat ac motus illicitos, de praua consuetudines huiuSest carnem castigare dc domare, ne ratio

ni rebellet, sed ei subiiciatur de hoc facit Perieiunia, vigilias, abstinentiam, avii

183쪽

ctiones,lachrymas,gei litus Massidua suspiria e per laborem corporalem a Praelatissisiuncturi . Qui aiue ratem Poenitentiam, .ei sint lunusmodi labore 6 exercitio, re oetite Uestet, si Persecta, contemplativa vita hic se ipsum seduceret: esset sicut qui vellet montem Xcelsum,unico saltu ased dere. Et ideo dicit Beatias Gregorius,&alii Sancti,quod vita activa quaesita est in laboribus Mamictionibus corporalibus, debet assumi ante contemplativam,tanquaaptans viam pro illa. Quod figuratum sui in Iacob,qui seruiuit septem annis pro Rachel typum gerente vita contemplatiγUae,prius tamen supposita est ei Lya eius soror vitam activam designans. E quo nota cur secundum Gersonem, iuuenes carnali hus adhuc tentationibus & vitiis plenos, magnos quoque Peccatores , qui multum temporis vitae suae male expenderunt, non posse,neque debere moX se omnino trade re irae contemplatiuar. cum enim crederet se cogitare de Deo, in loco secreto puras habere orationes citius ipsi tunc: ab undatius cogitarent ea ad quae ex suis malis in

clinationibus afflaerenturi& sic peiores ei licerentur. Vndes Seneca dissuadet ne quis solus longo tempore degat. Et eadem ratione

184쪽

a non est ab Oibus imitadagra gratione omnes sancti Ihilosophi ociofit tem damnant. Nihilominus ipsemet Seneca, sancti laudant solitudinem Wociositatem contemplationis in exercitatis ad ii herius seruicdum deo sicut secerunt sancti Eremitae,& alii multi deuot uiri.

CAP. XXXV. QUOD NON

omnes debent imitari gratiam si iam Iarem in solitudine habitandi, quibusdam diuinitus exhibitam.

OVuibusdam e dei speciali munere

exhibitum fuit, Vt in iuuentute sua folitudini dolitarie habitationi scipsos tra deret. Quemadmodii beatus Benedictus legitur fecisse;ipse tame in regula sua illud Sconsulit, sicut etiam faciunt alii fremite de Doctores,persuadentes ne quis audeat attetare illud, aggredi: quia gratia singularis alicui data non est omnino trahenda ad consequentiam,seu non omnibus est imitanda. Et qui quandoque oppositum ausi sunt se cere,scilicet quaerere solitudinem dc hienti Ociositate absque precedente labore, Preuia instructione ac consuetudine convclua tionis inter societatem, miser iliter sunt

185쪽

od non est ab tabus imitata gra dei dati Racione assigna praefatus Ger

lassent aduersarios scilicet muri

duis, ne nem. Et ideo dicit ipse uda

non nabet magnam fiduciam in quosdam stri temporis Eremitas se dicentes

cium afferre profectum sibi ipsis quod

I sentiendum putat de. Demirus In rectu soriis positis. Qui etiam scribens soror hiis suis dicit Scitis vosipsae sorores meae dilectie quam necessitatem sustinuistis vi huc esse in Iabore magno sorti adhuc ex vobis aliquae tali indigent antequam potuissetis vos tenere in secreto lolis amas, vos tradere omnino a cogitandum de Deo, similitudine re ta/xum kreclusarum . Habemus enim 'reinclusorium non talum in nemoribus, te cista desertis positum, sed ubicunque pol sunt haberi ve exerceri tales loci ad de-esinandum mundum seu euitandum eius tumultum cum omnibus suis occupatio nibus L licitudinibus. Propter hoc vis demus in religionibus bene ordinatas, o Mitiosis incipientes oneratos fortiter in adliscendo, magnum haebere seruitium in

186쪽

sn Iari quibusdam impensi si labo, bus 4 vigiliis, ieiuniis, d clamo

ribus, cie canticis ad remouendum per ista cogitationes, quas circa alia solita rii existentes possent habere . sed tamen aliqui bene experti in talibus poenitentiis scientes tentationes de cogitariones Pra Ua deuincere possunt diutius demorari in solitudine etiam absque labore. Vnde contingit aliquos esse tam fortis comple Nionis, ad vincendum domanduinq; cum Iabore tentationes suas quod inhabiles sunt ad persectionem contemplationis' sed oportet eos assidue occia pari laboribus riae activae: multi reperiuntur tales. E cointrario sit inueniri quosdam , quibus ipsa Dita activa est graue Onus mirabiliter per eam impediuntur . Etiam accidit ut aliquis sit talis tam bene in sua natura I complexione ordinatus,vel etiam ex speciali Dei gratia, quod plus una die proslatet vacans contemplationi quam alvis proficiet per spatium vnius anni Verum

1amen non intendo quod quis ita uni vi

tae studeat , quod aliquando non interim dat alieri, vel plus vel minus secundum rempus, prout sibi utilius viderit expedi re . non enim adeo se totum debet ira

dere vitae activae , quod aliquando non

187쪽

Quod diuinus amor est pridipiu et sint, habeat contraxe aliquid de Deo et de sua eo

scientia scilicet ad confitendum peccata sua Spoeo uendum Et contrario non fit ita totus vacans contemplationi,quin aliquando oporteat eu laborare. Vnde semper in una Mead persona oportet reperiri Martham cum Maria, mariam cum Martha plus vel minus sicut diximus talis tamen ab illa vita denominabitur, cui plus incit huerit .

CAP. XXXVI. QUOD DI,

Minus amor est principium 4nis

vitae contemplatiue .RAdi de principium uite contem

plative debet est e amor deici idest qud 'propter eum vita deseratur inundia. Iis, omnes dolicitudines si occupationes exteriores homo fugiat, ut se totus tradat Deo. Qui autem oppositum facit eipsum decipit: sepe non perueniet ad laudabi lem finem, nisi per poenitentiam se emenγdatum reddiderit. Quales sunt multi reli pionem intrantes, vel literarum studio in Tendentes, non ex de amore, sed ex desita dia simulate laborem fugiunt mundi uelut habeant unde vitiant, vel ex vanitate&

188쪽

vite contemplative

sit perbia cupientes magnos d deuotos religio id reputari,uel ex curiositate solummodo scilicet ut sciant: iusmodi magni sue runt philosophi Amor quoque dei debet esse contemplationis finis de hoc est liba eius amore dc dilectione satagat homo de

hono in melius proficere, oc ab omni alio negocio cla occupatione segregari terrena , tali scilicet quae sit notabiliter contempla

tionis impestitiua Nec enim nescius sum, quod ad vacandum contemplationi, cu ad pigritiam de inordinatam tristitiam pri

pulsandam, interdum necessaria cla admo dum proficua est modica de moderata oci cupatio Diuinum amorem esse finem cotemplationis testatur Apostolus, cum ait et

Plenitudo legis est dilectio. Vnde in lege diuina quae sapientia uel Theologia nuncupatur, ille debet aestimari excellentioris gister de Doctor,qui deum plus amat sil

le nanque uitam persectiorem c nobilio rem statum sortitur,qui deum ardentius,curectius diligit. Et quia vita contemplativa

in exercitatis,aptior est ad diligendum deu, eoi est sicut quaedam schola uel gymnasium, ubi citius c facilius ista ars diuini amoris acquiritur: ideo vita ista plus ap/Probatur, commendatur in sacra scriptu

189쪽

Ouod diuiniis amor es pr7spu et phli

Doctoribus. praecipue ili senteiri iam LMaria optimam par

cliens eius amore inflammabatur No dum tamen est quod frequenterqM Sm

amua plus diligit De I, quaaim siri tua contemplativa: talis est persectior, tu et uin imperfectiori humiliori statu Ouim contemplativus: dc vita activa illius perlaetior erit contemplativa alieriti qua uis e se M in statu impersectiori. Vnde patet illos seduci qui putant sine vitae conte/plainie esse duntaxat scire uel acquuere nouas veritates quin immo praecipuus linis illius est amare Deu gustare qua hontis resumis est. Esto i, ille sapor uel gustus seu spirituale seiui metu si sorte pol dic quida cognitionis modus squia amor ipse notitia est,sicut dicit hcatus Gregorius . Quae tam cognitio est talis, tu occulia, ra nemine rus qui ea fruitur,dignosci queat clave sermocinatione uel doctrina nequaquaostedi seu explicari pol.sicut consueuit dici de aliquo graui laguore, Memo illi HS dolore ita vehemeter afficitur, sicut ipse Patic. .

190쪽

vite contemplatiuae.

CAP. XXXVII. IN Qvo

consistit per feetio vite contemplative per similitudine mundani amoris. DEclarare conuenit aliquatenus ante quam VI terius procedamus, in quo persectio consistit vire conte platius.Quam Dis autem in precedenti capitulo,diximus, Dei amorem finem esse vite contemplatius nihilominus tamen i dicit Gerson ita potdici.* ad illum fine,scilicet Dei amore, Oia opera nostra referenda sunt. Qua de causa volo aliquas conditiones ponere vita contemplativae: non quidem quod ego has susficienter cognoscam: quin potius de his loquor sicut caecus de coloribus, reserens ea quae sancti nobis in suis libris tradiderunt: alia expertioribus in hac materia relinques. Et ut facilius apprehendere valeamus, qualis debet esse amor Dei, cui perfectio vitae

contemplativae conuenit olo hoc per eius contrarium enodare, scilicet, per amorem

mundanum Deo qu5d illum longe melius de famularius qua diuinu cognoscimus, experimur. Consideremus igitur quid operatur amor muli in homine profunde in eo postlo,sicut est amor argeti,auricta onoris i

iiii