장음표시 사용
31쪽
De Infimmenti usu ρn dimetienia altitudine Turris, Domus, vel alterius aedificu. Ac VLO terrae infixo pone Instrumentum adlatus eius, & dirige semicirculum cum B in Turrim , vel Domum mensurabilem, illumque cochl i siste: volue tunc Regulam Λ F cum Dioptra versus plantam
32쪽
ao DESCRIPTIO NOVI Turris, eam que similiter firma cum semicirculo ut ne di
Metire deinde a Turris planta usque ad Instrumentum, quot pedes habeas: veluti finge te habere pedes 3 7 6. Tot igitur in Regula A F puncta quς re, nempe 376 & Dioptram H illuc volve. Mota porro Regula A E ut perpendiculariter erecta stet sic ulterius operare: Volve Dioptram G sa perne ad Regulam, & perpendiculum cum circulo ei appende, &rectumne sit statim deprehendest tunc cochl ea Regulam siste Visus deinde sit per Dioptram H in altitudinem Turri Squaesitam quam Dioptram tali siper volves, dum &vtra que Dioptram & qmesitam altitudinem recta conspicaris: reperiesque ad Dioptram G in Regula 3 6 o. quae altitudo Turris est quaesita, pedum scilicet 3 6 o. pedibus si quidem a planta Turris usque. a d Instrumentum eS mensuS.. CAPvT X I. De In Erumenti usu in dimetienda disiami prouecturarum Turris ab invicem, se item dictantia a prfectura
supremaflauone, Mensoris ad Turris
I s P o N E & move Instrumentum juxta doctrinam capiti S IO. tunc a platourris h. metire, quot θ pedes habeas, reperier, que pedes 2 7 3. Volve inde Dioptram FI inter A F. ad puncta 273. & Regulam A E move perpendiculariter, ac volve Dioptram G versus projecturam infimam Turris c. reperiesque puncta 6 o. Volve porro Dioptram G ad projecturam a reperiesque in Re gula cum Dioptra puncta o O. Volve Dioptram etiam ad projecturam e. reperiesque puncta Ia O. Item volve Dio-ptvam G. in altum ad projecturam f. reperiesque puncta II Oa
33쪽
INSTRUMENTI GEOMETRICI.Volens itaque cognoscere altitudinem verticis & Tun ris a fundo, ulterius ita operare: Volve Dioptram G ad altitudinem Turpis, reperiesque puncta 3IO. Et tot pedes erit alta Turris a fundo, pedeS nimirum 3io. Quod si porro fastigii altitudinem separatim cognoscere cupis, sic operais re: Subtrahe 1so. altitudinem nimirum ad fastigium asio. quae tota altitudo est turriS, & remanebunt puncta io o,
34쪽
Si denique & distantiam a statione tua ad altitudinem
cupis cognoscere, Operare istum in modum: Sume Regu-Jam foramineam,& colloca illam in Dioptra G. ac huc punctis 31o insistente,& dirige eam versu S instrumentum II. Teperiesque puncta 336. Quae a istantia cst ab Instrumento tuo usque ad altitudinem Turrib.
stae,ad culm plantam accedi nequit.
ENSVRus Turrim, in profunda fossa sitam,
ubi proinde stationem habere nequea S, eo modo, ut dictum, ita tunc operare : Elige tibi duassatione, , cic quarum utraq; Turris plantam possis videre, &supersige instrumentum Baculo se undum planum, veluti cap 6.d ctum. Semicirculum tunc dispone, ita ut paullulum declinet cum littera c. versus Turrim & profunditatem fossi, volve que Regulam A E. versus alteram stationem. Regula &semicirculo firmatis volve Regulam AF versus plantam Turris, & hac etiam firmata nota semicirculi numerum: reperiesque gradus 8o. Hi S notatis in cera, progredere ad alteram stationem, & Instrumetum iterum dispone ut declinet, velut ante, Regulamque A E volve versus primam stationem . Instrumento firmato metire quantum stationes ambae a se distent, reperiesque pedes Ho. super quos volvito Dioptram G. Volve & tunc Dio ptram H. tantisper, dum Turris plantam conspicis, reperiesque puncta 1 3 7. in Regula ad Dioptram H. Tot igitur pedes sum, nempe II p. a prima tua statione, secundum dixe ctum ad Turris plantam. Aufer tunc instrumentum a Baculo & illud ad latus di
pone, volucque semicirculum B cum Regula A F ad planagam Turris : quibus firmatis volve Dioptram H. ad puncta
35쪽
IN STRUMENTI GEOMETRICII 37. tot si quidem pedes a tua statione ad Turris plΚt anxiantea metiebaris. Volve porro Regulam A E. tantisper dum perpedicularis sit, ut dictum ante, & volve Dioptram G versus altitudinem Turris reperiesque ad Dioptram Pun 'ISO .Tot igitur pedes nempe I 8o. alta est Turris. Quod si & distatiam inde a statione tua ad altitudinem Turris scire cupis, sic operare: Sume Regulam foramineat di hanc in Dioptra G colloca, versus qu e H dirigς, qIudque
36쪽
Regula in Dioptra H abscindat, nota, reperiesque puncta 17O. Et haec erit distantia a statione tua, usque ad altitudinem Turris, pedum nempe iro. Si porro & latitudincinfossae scire aves,volve Dioptram H deorsum tantisper, dum ambae Di Optrae in plano aut perpendiculariter consistant: colloca tunc Regulam in Dioptra G & dirige eam versus Η reperiesquc latitudinem fossae quaesitam. Haec dimensio tormentorum tribanis cognitu per utilis est ; ac proinde diligenter observanda. Exemplum vero istud in Figura literiS a. b. c. d. est insignitum. C A P v T XIII. De alio usu In frumenti in dimetienda at Dudine
Um S τ & alius Instrumenti usus in dimetienda altitudine Turris talis nimirum. Dispone instrumen. tum ad latus Baculi,& dirige semicircolum C.vcrsus Turrim, volveque ambas Regulas ad lineas crucis. un.
de quadra recta emergat, & linea A F perpendiculariter stet erecta: metire tunc funiculo profunditatem fossae, per quem inventi S 7 O. pedibuS move Dioptram H ad Regulam inter A F ad puncta 7 O.& volve Dioptram G ad plantam Turris abscindetque puncta i12.quae latitudo erit fol-
Aufer deinde cochleam a Baculo, & dirige literam B in semicirculo ad Turrim, adeo ut Regula A E erecta stet, secundum perpendiculum ; & volve Dioptram H ad puncta 1ia. Visus inde sit in metam altitudinis Turris per Dio ptram G.reperiesque puncta II o. quibuS si addas pedes 7o. quae fossae erat profunditas, erit altitudo Turris qu si ta pe
Quod si distantiam tuam etiam a statione tua usque ad altitudinem Turris cupis cognoscere,pone Regulam foramineam
37쪽
mineam in Dioptra G.& dirige illam versus Dioptram H. reperieSque puncta i36. quae distantia est a statione tua usq; ad altitudinem Turris quaesita, nempe punctorum vel pedum i 36. ut in ante posita Figura ex literis c. d. e. f. splendide refulget.
De Inctrumenti usu in dimetienda Turri,in montesta, quam tiriticet alta se Turris se Mons i, quams profunde Mons debeat
V PER FIGE Instrumentum Baculo secundum planum , dirigeque semicirculum C. versus Mo tem vel Turrim, cuius altitudinem explorare cupis,ut in Figura adumbratum vides. Tunc electis tibi duabus stationibus signa illic facito, &Regulam ΑΕ. illuc volave. qua firmata Regulam AF volve in metam Montis vel
Notis. Si disposito Instrumento secundum planum, altitudinem Turris videre nequis, ita tunc operare: Cura, ut commensor tuus, stans ad Dioptras, perpendiculum cum appenso plumbo in subbime elevet, tantisperdum una collimatione videre potes utram que Dioptram, Perpendiculum & Turrim .secundum directum 2 firmatis tunc Regulis, & notato numero in semicirculo, reperies gradus et i s.unde punctionem fasieS in Geia.. I; h
. Cum Baculo deinde Instrumentum aufer,&alio relicto signo progredere ad alteram stationem ante electam, Iustrumentumque dispone ad primam stationem cum Regula A E. qua firmata stationem metire,reperiesque pedes 3 3 o.volve illuc Dioptram G. & item Dioptra H. ut & cum Perpendiculo ante faciebas, deprehendesque Regulas In
38쪽
ries enim puncta sa3. Volans ergo cognoscere, quot pedes fodiendi tibi sint subtus plantam Arcis vel Turris , in monte sitae, ita operare: intire a*tima statione usque ad Montem, ubi fodienda initium iacies, reperiasque punctasso. His subductis de s a s restant puncta 37 3. Tot igitkrpedes sunt fodiendi usque ad plantam Turris in monte. Aufer porro Instrumentum cum Bacuis, & ad primam tuam
39쪽
tuam stationem redi, instrumentumq; ad latus Baculi disspone, & semicirculum B. dirige versus Montem ac Turrim, volucque Regulam A F. in semicirculo secundum lineam C. qua firmata volve alteram Regulam versus D. in semicirculo. adeo ut Quadram rectam efficiant ambae, disponeque Regulam A E. perpendiculariter. Astatione deinde, qcium secundum directum ad Montem usq; sint puncta ua 3. ideo volve Dioptram H ad hunc numerum in Regula A F. Dioptram vero G. volve versus altitudinem Turris in monte sitae, reperiesque puncta 83O- quae est altitudo Montis & Turris. uod si Turris altitudinem separatim cupis cognoscere,Dioptram G. volve deorsum tantisper, dum Turris plantam conspicis , reperiesque Dioptram incumbere punctis o o. quae altitudo est Montis. His inventis punctis 7OO. si addas puncta iso. habebi4 puncta 8bo. Quod si &distat iam a tua statione ad altitudinem Montis scire appetis,dirige Regulam foramineam infixam Dio ptrae G. versus H. reperiesque puncta II S. Ad altitudinem vero Turris a tua statione sunt puncta sabo. Tota porro inductio, distantia scilicet singulorum locortam,& altitu dinis Montis atque Turris, est huiusmodi: Regula in semicirculo abscidit gradus IIJ. Ad stationem tuam sumpsisti puncta II S. pedes 3 So..
Astatione usque ad plantam Montis sunt puncta saS.
. Λ statione usque ad locum, in quo fodiendi initium fi
Intra Montem usque ad plantam Turris vel Arcis fodi
debent puncta 37S.pede S ISO. Altus est Mons & Turris puncta 8 3O. pedeS II O O. Alta est Turris sola, in monte sita,puncta Ibo pedes 3OR. A statione Mensoris usque ad altitudinem Montis sunt. Puncta II s PedeS 229o.
40쪽
. Ab eadem statione usque ad altitudinem Turris stini
C A P v T XU. De Instrumenti usi in dimetienda profunditate, longitudine se latitudine ex Turri, uidem m
E N V R V s ex arce vel castello, in monte sito,
subjectam profunditatem & longitudinem vallis;
sic operare: Conscede datae arcis Turrim aliquam,& si ite Baculum quam firmissime: sive autem erectus stet, sive inclinet, nihil interest. Imposito tunc Baculo Instrii mento, hocque extra Turrim existente, dirige Hemispherium cum Regula E perpendiculariter deorsum: D vero in semicirculo sursum : firmato inde Instrumento volve Re gulam F versus Turrim vel Pagum c. in campo situm, notaque quot gradus R egula in semicirculo abscindat, & re. peries gradus 3 3. hos nota,& memoria tene. Volve porro Regulam ultra aquas versus d. & reperies in semicirculo gradus o. hos itidem nota. Volve tunc Regulam cis aquas ad e.& reperies gradus 26. Inde perpendiculum sume, & metire ab Instrumento deorsum, ubi alteram tibi stationem eligere cupis, & metire quot funiculus perpendiculi pedes contineat, reperieSque pedes Ios. Assumpto tunc Instrumento descende ad alteram stationem:
ibi relicto signo, superfige Instrumentum Baculo, & dispone semicirculum cum Regula E. deorsum perpendiculariter; quibus firmatis volve Dioptram G ad puncta i O p. ad tuam si quidem stationem tot pedes habeS, nempe IO9. Volve etiam Regulam F in semicirculo ad gradus 33. Dioptram vero H. versus Turrim & c in campo: reperies que puncta sive pedes 3o8. distantiam videlicet quaesitam. Item volve Regulam F. ad gradus o. Dioptram vero H. ultra