장음표시 사용
101쪽
voce viva vel scripto suum desiderium. Si scripto accipit illud tabellio, legitque eo ram Iudi-ee: qui audita querela supplicis,deceriai quae iii sta videntur, subscribitque decreto ma manu, non atramento sed licco rubicundo. Iubet autem Lex regia Iudices ieiunia os audire litigantes, qua quidem lex strictissime apud eos obseruatur, punitis secus facientibus Muneribus ad peruertendum ius corrumpi nemo potest,ut non resciscant reliqui in iudicio, ob causas quas supra adduximus. Si quis in hoc genere damnas fuerit,usque adeo castigatur, ut etiam a carnifice aliquot ictus, ob quam causam ipse tamen infamis non fit, quod crebro ita usi venire soleat. Aguntur autem omnia, tam in ciuilib. quam criminalibus Iudiciis,scripto,unde acta litis emergunt, examinantur testes cora Magistratu, ne quod crimen aut falsitas concurrat. Auditur vero quiuis testis leparatim, qui si diuersa aut contraria deponant,omnes in eundem locum iuxta sistuntur, ut alii alios confutent, donec pateat veritas: quae si elici a tergiuersiantibus non possita adhibentur quaestionesin fidiculae mon tamen hae locum habent in viris honestis grauibusique, quorum assertioni fides habetur. In causis magni momenti , vel quae viros indignitate constitutos contingunt,non fidunt iudices scribis aut tabellionibus, sed ipsi seis scribunt acta manibus, ne quae fraus aut oscitantia interueniat: unde fit ut nemo de iudici,uscoquerendi causam habeat. Numerant autem Iudices in omnibus iurisdictionis suae locis domos ciuium, consignantque eorum dena nomina in tabella,quam appendunt ad ultimam illius decuriae dom um. Quod si quis ex hac decuti in aliud oppidum siue aliam plateam in eadem urbe migrare velit,aut iter longum atque periculosum suscipere,oportet eum
cum tintinnabulo siue aerea pelvi,quam increpat, per totam illam circumire plateam, decem
diebus antequam emigret aut proficiscatur,ut tota vicinia intelligat dediscessu eius,& si quid
102쪽
cuiquam debeat argenti, ut id prius dissoluat , aut si quam rem commodam accepit . ut ab eo repeti possit quod si quis negligat, jamen emigret, cogunt iudices reliquos nouem,
quorum nomina in tabella perscripta sunt,aes eius alienum di sibi uere, quod gnari eum mutaturum domicilium, id creditoribus eius siue iustitiae non indicauerint. Debitor, qui luere in aere vel bonis non potest,corpore luit, coniectus in carcerem,conastituto ad solutionem termino,intra quem si non satisfaciat creditori, prima vice modice fi gris caeditur, praefigiturque secundus terminus quem si is non observet, flagellatur iterum, sed asperius:&sic tertio quartoque caeditur, semper creicente plagarum numero. Facit haec seueritas , ut debitores magna cura cum creditoribus de solutione agant e captiui vero verberati, si frustra amicorum&propinquorum opem implorauerunt metu tormentorum ultro addicant se creditoribus in seruitutem. Fidicularum siue Tormentorum , quibus iudices ad exprimendam veritatem utuntur duum generum, ea est acerbitas, ut rei ad conspectum eorum,uel etiam antequam in medium proferantur, vera proloquantur Carcerum is est squaloro atrocitas,ut poenae potius quam custodiae rationern habeant,& horrorem cogi.
Etsi autem Iudicum officium non nisi per triennium durat, quo lapso reddere tenentur rationem omnium actorum: Rex tamen singulis annis mittit in prouincias Visitatores, viros Iustitiaevi prudentiae laude claros, qui in iudicum acta inquirant: hos ipsi Chinenses Leuchid vocant .Hi si iudices in crimine deprehendant,possunt eos pro auctoritate punire,vel ad tempus ab officio suspendere,vel eo in integrum priuare senten iam tamen capitis in eos ferre instio Rege non possunt. Afficiunt etiam iidem Visitatores condignis praemiis , quos eum laudedi fide in ossicio versatos comperiunt ut tam metu poenae quam spe praemiorum recte faciant. Ex his omnibus colligi potest, regnum hoc optimo iure,aequissimisque regi legibus. Supplici orum apud eos varia genera in usu sunt. Laqueusagnis,Scolopi simus; quanquam Igne soli proditores regis puniantur. Adulteria capitalia omnino sunt , cla qui his scientes
connivent, ad exemplum aliorum certis poenis afficiuntur Belli serere materiam,aut tumultus concitare nulli fas est neque nisi de consonsu regis nauigare Oceanum licet qui negociandi causa e regno abit, cogitur vades sistere, se intra definitum diem reuersiurum idni faciat aqua igni ei interdicitur. Extraneus in regnum siue marisio e terra intrare non potest, nisi permittente Rege: omnia enim itinera portus marini studiose obseruantur a viarum littorumque praefectis. Nostra tamen tempestate connivent Portuum Prasem exire e regno volentibus , interuentu munerum , quae iis Mercatores offerunt , quibus illissecreto licetitiam dant, nauigandi in vicinas Insulas, puta Philippinas,aut ad littora Indiae,
ctumque est anno AN C. MDLXXXV ut tres naues Mercatoriae Chinenses ad litrus usque regni exicani accesserint Tempus autem quod sectutis ad reditum constituitur , est
Iidem Iudices cubernatores multoties permittunt, nediante donatiuo,peregrinis ut portus Chinenses ingrediantur, ibique vendantemantque,ita tamen ne per urbes vagentur,aurcuriosius perlustrent ros ciuitatis. Datur autem eis haec licentia inscripta tabellae lugneae, quam exotici mercatores in pyora nauis sivi erigunt, cum appestere volunt, ne a praeta diariis arceantur,sed exercere mercimonia cum indigenis possint,si Regi consuetum perseluerint tributum iectigal.
Estque in unoquoque portu scriba, qui annotat,quo die & hora quaevis nauis si ingrecsa portum,viqimeque noueritaquando exonerari debeat. Hinc fit, ut quamuis non semel duo millia nauigiorum in uno portu stent,non maiore tamen tumultu& clamore onerentur,quam si duae vel tres essent.
Pauperes in regno Chinensi non colligunt ostiatim stipem, neq; in Templis dolorum
suorum, sed interdicta est lege omnis mendicatio, caeterisque prohibitum, ne mendicanti bus quicquam dent,sed eos ad Curatorem Pauperum deferant,qui horum necessitatibus ex officio prospicere debet. Hic ad certum diem per praeconem proclamari iubet,si quis habeat liberos ita corruptis membris, ut laborare non possint,vii ad se deferat nomen eorum, quo eis ex prouentibus regiis prospici possit.Est autem lex, quae iubet ostendi infantem, ut iudicari possit,sitne ad artem aliquam vel opificium admoueri idoneus.Si talis deprehendatur, pre)stituitur patri certum tempus, intra quod filium alicui opificio adhibeat, ad quod videtve aptissimus.Si vero mancus adeoque debilis sit, ut laborare omnino non possit, iudex suppeditari iubet patri eius tantum sum tuum, quibus filium ociosum alere possit. Si puer patrem non habeat, commendatur proram O gnato,praesertim si cum re sit ampliore si pau-
103쪽
Si pauperior sit,oportet caeteros omnes conferre ad pupilli nutritionem. Stagnatis propinquisque penitus destituatur, recipitur in Orphanotropheium Regiu, sule Domum Hospitalem, in qua aluntur etiam capti membris&decrepiti senes, ut&emeriti vulneribusque debilitati milites. Qui ad hunc modum aluntur,exireXenodochio nisi de eon senili Magistri no pollianr meque datur eis exeundi licentia, nisi cum necessitas sic exigit. Ne autem plane ociosi sint Hospitalarii illi, incumbit eis cura nutriendarum gallinarum , anserum, porcellorum aliarumque pecudum minorum Iudici subest Administratori, virique imperat Visitator, qui sepius inspicit eiusmodi domus Hospitales per prouinciam Casci non reputantur inter eos , quos vel propinqui vel rex alere tenetur , cum molere possint frumentum e folles ducere in fabricis meiusmodi perficere opera , ad quae oculorumvsius non est necessarius Puellae destitutae luminibus , ad nocturna gaudia in Lupanar includuntur, ubi omnes meretrices a Lenis&prostibulis exoletis in arte meretricia instituuntur. Relegatur autem omne hoc genus meritorium ab urbibus in suburbia, habentque in his peculiares suos vicos , extra quos illis pedem efferre non licet , donec hoc quaestus genus exercent. Paupercular viduae ad egestatem redactie, possunt vendere liberos suos , ut se alant,&sunt quidem mercatores , qui magnum ex ea re lucrum percipiunt, cum teneras puellas emunt, easque docent cantillare, ludere fidibus, saltare, id genus artes leues cumque ad. oleuerunt, deducunt eas in Suburam, ut corpore quaestum faciant. Addicturi puellam quaestibus meretriciis, antequam eam prostituant, deducunt ad Iudicem, cui harum mulierum cura incumbit. Iudex acceptam eam manu , illi rei velut initiatam addicit,&ex eo tempore nihilineam potestatis habet nutricius eius, sed venit singulis ad Iudicem mensibus, ut accipiate quaestu meretricio quantum ei a Iudice assignatur. Refunditur eidem&educationis precium, & quantum pro ea exposuit, cum eam emit, prostremo di lactrum, quod eam in artibus illis ludendi saltandique erudiri curauit Quod luperest, Iudici cedit, qui curam earum gerit, eiusque nomine rationem quotannis reddit Visitatori Vbi senectus eas deformes lippasque et fecit, prospicitur iis alia ratione, ne egeant,esariantiae. Pueri a pauperculis matribus venditi,ad opificia admouentur,quae ubi didicerunt, seruiunt em tori nutricioque suo ad certum tempus, quo lapso manumittuntur, ut uxorem ducere&se alere possint. Vicissim iuuenes illi, ut grati sint pro beneficiis oblata strenasiinga. lis annis patronos nutriciosque suos honorant. In emendis mercibus non utuntur argento signato, sed ad cauendam omnem fraudem vendunt emuntque appensis ad bi lancem particulis argenti, in quem usum secum ferunt Oficem cum trutina in theca lignea Siponderosius aliquid examinandum est, habent Mercatores in domibus sitis grandiores libras cum ponderibus signo regio notatis meque cudunt monetam nisi cupream, valoris unius Liardi, cuius singuli nummi perforati traiectique filo lineo cohaerent: supplent autem hoc numistraatis genere, quod maioribus nummis argenteis
superaddendum est,aut utuntur eo,cum res viliores emunt. Foeneratores,Pestis Reipublicae, si usuras ultra fas exundant, graui multa assiciuntur. Claudis tamen mutiliscoesisque in hoc
genere aliquid amplius licet. Sunt in uniuersum omnes Chinenses Idololatrae , exceptis oppidδ quam paucis, quia-πρι Iesu itis ad Fidem Christi conuersi sunt. Habent autem Idola eorum nihil non horrendum depq z β' detestabile aspectu,quibus tamen infelices plurimum deferunt honoris Tribuunt autem I ch Σ
dolo corpus propemodum humanum, a quo summo inter humeros prodeunt tria capita, se tim.
inuicem intuentia,quibus una omnium voluntas, & sensus,ut ipsi quidem aiunt, intelligitur: unde quis suspicari possit, percepisse illos aliquid defundam emis Religionis Christianae. Inueniuntur&apud ipses picturae XII.Virorum, ea prope facie ac habitu , quo apud nos XlI. Apostoli pinguntur. Si vero quis ex ipsis percunctetur,quinam Duodecemviri illi fuerint respondent, fui si se eximios Philosophos,ri qui in laude de virtute vixerint, ideoque in coelum translati sue rint. Conspicitur etiam apud eos imago mulieris supra modum pulchra quae infantem vinis complectitur, quam aiunt virginem peperisse,suis seque filiam praepotentis regis. Res omnes, sue cerni conspicique polluit, siue non, ab ipso Coelo creatas fuisse asserunt, ideoque id prima littera Alphabeti exprimunt, non scribendo sed sonando: aiuntque Coeli
Legatum summum appellari Lac Tetareret,id est, Gubernatorem Dei cui&summu honorem deferunt post Solem Hunc ubernatorem cum caeteris creatum negant , sed ab omni aeuo fuisse, neque eum habere corpus, sed esse spiritum.Tertium quoque aiunt eius demesse Naturae,quem Calaiumvocant, cui tribuunt curam rerum sublunarium, aiuntque in eius manu esse vitam mortem hominis. Hunc porro an aium tres alios sub se Spiritus
104쪽
habere autumant, quorum ipse opera in officio suo utatur. Nomina horum Spirituum sie exprimunt: ancam, Teiquam Sc Zuiquam, quorum singulis singula adscribunt ossicia Tantamodant praesecturam pluuiarum&omnium aquarum quibus irriganda est terra. Terquamum prae fidem statuunt natiuitatis hominis, aiuntque ipsum authorem esse bellorum,& lege tum seu.ctuumque Zuiquamus esteorum Neptunus, qui regit mareri nauigantes in eo. His variis Idolis repraesentatis nuncupant vota sua, dedicant ludos scenico, quosvi coram eorum statuis peragunt. Innumerum Sanctorum referunt ingentem mortalium numerum, breuiter quotquot aliis antecelluerunt robore&fortitudine in bello, scientia& industria,austeriore genere vitae vivi eos, qui vitam innoxiam vixerunt, aut multis aliis profuerunt, quos omnes vocant Pausissa est,Felices siue Beatos Diabolo,cuius statuas detestandasvi horribiles habentu crificia offerunt,improbum illum noxiumque non negantes, sed ne laedantur ab eo cum corpora tum bona eorum. Reliquorum Idolorum, cum non ut numerus,nos de praecipuis tantum mentionem faciemus.
Prim us Heroum siue Sanctorum inter eos appellatur Subia, quem dicunt venisse ab Regno Trantheyco, quod in occidentibus sit partibus. Hanc autumant fuisse inuentorem vitae religiosae atque monasticae in regno,qui una viventes, matrimonio abstinent, Minicie. nobiis clausi aetatem agunt cum Sichia ille caput caluum habuerit, abradunt capillos quotquot eius sequuntur instituta. Deam sue Sanctam quam colunt,vocant uuamnam, aiuntque fuisse filiam Tetontonia regis,cui tres fuere filiae, ex quibus duae nupserunt tertia Quanina elocari noluit, dicens sesculo vovisse perpetuam virginitatem. Pater indignatus filiae, inclusit eam in locum similem
105쪽
monastetio, ubi aquam hai uiret, ligna portaret, praegrande terrae spaci uiri, quod sentibus rediimetis horrebat, perpurgaret Narrant Chinenses, Simias ultro venisse, eamque iuuille, sanctos vero ccesestes hausisse aquam, bestias sylvestres lignae vicinis nemoribus stuppor lasse. Pater haec omnia Magicis artibus ri ibuens,iniici iussit loco ignem, ubi commorabatur. Sed effusis largiter imbribus ignis extinctus fluit. Vt igittar paternas effugeret insidia aufugit occuluitque se in spelunca vicmi montis,ubi sanctam sed acerbam egit vitam. At Patera crinibus&lepra immedicabili consumtus , nequitiae poenas dedit. Huius morbo cognit filia, quae diuinitus erudita fuerat, accurrit, ut ei sanitatem restitueret, qua visa arge cum conualuisset,ignouit filiae eamque adorauit.Volente autem filia ab adoratione patrem deterrere,&super ea re cum eo litigante,intercessit Sanctus quidam,dixitque, sibi non filiae cultum illum
At illa confestim se in solitudinem recepit, ibique magna sanctitate reliquum vitae exegit.Hanc adorant Chinenses,ut apud coelum pro se intercedat&gratiam impetret. Tertio loco ponunt aliam Diuam,nomine Neomam,ex urbe Cochi in prouincia O quia- mensi oriundam Aiunt hanc fuisse viri Principis filiam,quae cum geret nuptias, te recepexit in exiguam quandam Insulam, exaduerso Ingoae, ubi cum austeram vixisset vitam , post mortem multis claruerit miraculis. Ferunt autem Nautae statuam eius in puppi nauium suarum erectam, eique vota&sacrificia offerunt. Ex his exemplis videmus, inquanto honore
sint apud has gentes Monachivi Moniales. Sortium genera apud eos plura in usu sent, praecipue autem duo, quorum prius est huiusmodi.Duas particula ligni teretis filo colligant, quae tamen ab una parte plana sent. Has proiiciunt ante statuas Idolorum suorum, alloquentes prius Deastrum suum certis conceptisque
106쪽
ptisque precibus, orantesque,vt bonum aliquid pertendant Sortes , pollicentes vicissim grata sacrificia.Si proiectae Sortes ita cadant,ut pars plana se ostendat, aut unum quidem lignum
partem teretem, alterum planam humi Obuertat,obscaenum interpretantur signum, conuersique ad Idolum,plaustra conuicioru in illud despuunt. Satiati probris iniuriisque, ad blanditias & palpos conuertuntur,onerantes Deastrum promissis opimorum munerum Iactificiorum, si sortes ex sententia cadant. Si aliquoties abnuant proiectae sortes,irati corripiunt statuas siue Idola sua, eaque humo affligunt pedibusque calcant,Vel in mare demergunt,aut igni admouent, ut amburantur paulum aliquando caedunt ea virgis,flagrisque, idque tamdiu, donec Sortes illaesigneae ceciderint, ut ipsi optauerunt, id est, pars teresin rotunda sursum vertatur. Si vero Sortes mature arrideant, honum polliceantur euentum,instituunt festum in honorem Idolorum suorum,cantantes hymnos in eorum laudes,offerentes rostruporcinum coctum,quem cibum existimant delicati sitimum. Utuntur praeterea: alio genere Sortium, quod tale est. Multa folia singulis litteris inscripta in vas quoddam coniiciunt, eaque inter se confundunt,versantes subinde Post puerulum admouent,qui immissa in orificium vasis manu, lium aliquod extrahit, cuius conspecta littera, quaerunt in libro, qui ad manus est, paginam, quae ab illa littera vel nota incipiti postea interpretantur, quod in ea pagina scriptum est, ut videant, respondeat ne votis suis an
Omnibus hic mos est Chinensibus,ut in graui aliquo morbo vel damno ad Diaboli αpem confugiant,in quo inuocando his utuntur ceremoniis. Extendit se vir quidam humi, ita ut ore terram contingat,at alius incipite libro incantationes legere,cui pars adstantium cantillando respondet,reliquis impulsu tympanoram&Untinnabulorum sonuincientibus .Paulo post is,qui corpus ita humi extenderat, frendere dentibus, distorquere os, horrendos ciere gestus incipit,vnde colligiunt, Caco daemonem iam in corpus eius ingressam. Tunc it, qui consulunt oraculum, sciscitantur de dubiis euentibus ex obsessis, qui plerumq; ambive respondet, ita ut in utrumque sensum responsumtorqueri possit. Si Diabolo parum placeat: verbis respondere,tunc obtinent ab eo responsum per litteras in hunc modum Linteamen aut simile quid humi extendunt, sparguntq; aequaliter super istud Choenicem Orietaea continuo admouent hominem qui nescit litteras, cum bacillo in manu adstantes autem senare atq; cantare incipiunt,ut infra attingemus. Paulo post intrat malignus Spiritu in corpus illius , qui baculum tenet, incipitque daemoniacus inscribere in origam litteras siue notas, quas colligunt formantq; in vocabula, ut inde responsum eliciant,quod tamen ple umq; vanum stac mendax. In caeteris ita sentiunt: ab omni retro tempore Coelum , Terram inquam, num permistumque Chaos fuisse: ibi quendam nomine Tayn, summae scientiae&sapientiae, Terram a Coelo separauisse. coelum quidem summas partes petiuisse, Terram vero imas pondere suo depressam. Eundem Taynum ex nihilo creauisse virum Pansionem nomine, Reminam Pansonam.Hunc rursum Pan nem accepta a Tayno potestate creauisse alium nomine Tanomum cum XIII aliis,fratribus eius. Tanomum fuisse virum multiplici scientia,ut potuerit imponere nomina omnibus rebus creatis , cognita earum virtutes usi praecipue in morbis. Porro anomum fratres eius numerosam habuisse sobolem,& primogenitum quidem Telenconium genuisse XII. alium Tubucomum IX. carieros vero non pauciores Horum posteritatem nugantur durauisse X. millibus annorum, quibus elapsis desiisse genus humanum. Taynum enim nescio quibus affectum iniuriis, simul&inuidia , quod videret homines se contemto nimis sapere velle, fecisse, ut coelum in illos rueret, om ne que opprimeret. Hoc vero in altum ublato,Taynum creauisse alium hominem,nomine Lot ei danunt, bicornem, qui ubi disparuisset, reliquerit post se plurimos utriusque sexus homines , a quibus orti fuerint ii, quibus etiamnum mundus repletus est. Primum qui ex Lot Zigamo natus fuerit,appellant Aealamum,quiem vixisse perhibent annis M. secundum Ateionem a coelo, qui matrem eius Iutinam impleuerit,generatum, vixisse annis DCCC. Ab hoc procreatum Elisonem,&huius quidem temporibus multos fuisse in Mundo homines, qui non nisi rebus crudis victitauerint. At Vsaonem eos docuisse in excavatis arbori es habitare, ut tuti essenta noxiis bestiis: simulque corpus vestimentis munire. Post Vsaonem prodiisse quendam nomine Hunteuium qui inuento igne docuerit mortales coquere cibaria,& mutare rem pro re, loco emtionis& venditionis. Post hunc aiunt foeminam quandam is onam peperisse filium Ocheuieiuni qui multas variasque res inuenerit, inq; primis auctor fuerit Matrimonii. Hunc aiunt miraculose de coelo descendisse bono generis
107쪽
neris humani hoc modo. Matrem eius incedentem per viam incidisse in vestigium pedishu mani,cui cum suum ipse pedem impressisset, repente lucem delapiam caelitus earn circumful-ssse,unde e vestigio grauida facta discesserit Ocheteii huius filium Eteonilonem, inuentorem Medicinaevi Astrologiae Iudiciariae , hominibis colendi agri rationem ostendisse Solitum hunc fuisse memorant vesci herbis venenatis, citra tamen noxam, adeo ut CCCC. annis vixerit.Filium postremo huius Uiuium Chinam in regni formam reduxisse. Et haec eorum est sententia decreatione Mundi&propagatione generis humani. Animas hominum immortales esse credunt,ea' percipere vel poenas vel praemia, pro ratione eorum,quae cum corporibus coniunctae patrauerunt. Animam porro aiunt e coelo originem suam ducere, a quo substantiam acceperit immortalem. Eorum animas, qui secundum Leges Patrias vixeruntmeminem iniuria affecerunt, scelera nulla designauerunt, recta in coelum eleuari,ubi aeternis perfruatur gaudiis qui autem turpiter Icelerate vixerunt, in obscuro carcere: perpetuis tormentis sine fine Guciari. Locum quendam esse opinantur, in quo Anim quae in beatorum Geniorum numerum recipi debent, purgandae sint ab inquinamentis corporis,&suffragia atque bene acta propinquorum multum iuuare purgationem istam. oraturi pro mortuis ita faciunt. us inter eos,qui Sacrifici partes obit, gestat exiguum manu tympanum quidam ex nouitiis crepitaculum tenetialius tintinnabulum: sic accedunt ad Aram eorum Sanctorum, quos defunctorum Ad uocatos arbitrantur, faciuntque suffitum ex Styrace,Thure alii sique odoramentis. Postea ponunt aliquot menses cibis oneratas pro mortuis &Sanctis,continuoque ad sonum crepitaculorum, notarum &tintinnabulorum incipiunt cantilenas hymnosq; quosdam,discurrentibus noviciis,4 certas quasdam
108쪽
preculas pro desunctis chartaceis foliis inscriptas arae imponentibus. His aliisque cerem ni is totam noctem exigunt,& sub diluculi tempus , inuadunt comeduntque cibos mensis illis impositos,de quibus paulo ante diximus.
Vulgi error hic est,quod putant animas maleficorum,antequa in aeternu demergantur carcerem, que post interitum mundi creandu arbitrantur, migrare in corpora bubalorum liarumque bestiarum: qui vero in virtute vixerunt, in Regum Principumque corpora. Inueniuntur hinc inde per regnum hoc loca quaedam clausa, Monasteriis nostris smi- lima,non in urbibus tantum oppidis se sed etiam in agro, ubi multi viri foeminaeq; vivunt comuniter,uelut in Coenobiis more Religiosorum nostrorum. Sut autem horum Monachoruordines quatuor, quorum qiuisque habet suum praefectum Generalem, habitantem in Urbe Xuntien Appellatur autem Generalis iste Tricon,qui sub se habet Prouinciales suos qui hinc
inde obeunt Monasteria,& in delinquentes a regula animaduertui. Hic Prouincialis in unoquoq; Conuentu constituit alium,veliu Abbatem aut Priorem,cui caeteri obedire tenentur. Generalem ordinis non creant capitulares ut vocantur sed rex ipse, nominante eum sem-mo Senam.Incedit hic vestitus toga holoserica,eius coloris que ordo illius gestare selet, puto nigri, vel flaui, vel albi, vel deniq; subfusci: his enim quatuor coloribus totidem ordines isti distingui solent. Neq; vero unqua domo prodit, nisi insidens cathedrae marmoreae veri
auratae, gestatus a VI. viris eodem colore vestitis. Quidam inter eos mendicando per plateas urbium victum quaeritant,sonum cientes crepitaculis suis, instar sacerdotum Cybeles. Caput mentumq; omnino radunt, oranteiq; Coelum inuocant, quem summum Deoru statuunt,&post hunc quendam Sinchiam inuentore auctoremq; Ordinis Monastici Filius primogenitus,prohibentibus legibus patriis, Monachus fieri non potest,cum obligatus sit patre, matrem in senecta alere. Idolis suis mane vesperi offerunt thymiamata et hure Benzoino,ligno Aloesa Caiolaco, ut&pastillis quibusdam odoratissimis. Si quae nauis primum Mare intrat,adsunt Religion isti, proq; eius salute sacrificant in puppi, Ostorentes depictas chartulas,quas coram Idolo discerpunt, norine canticis Gono tintinnabulorum,atque ita honore habentes Cacodaemoni, quem depictum habent in nauigiis suis. Hoc facto comedunt bibuntque ad nauseam usque, credentes hoc pacto nauem sanctificatam esse, &omnes qui ea
vehuntair, prospera usuros fortuna
Academiarum magnus splendorac solemnitas est per uniuersum hoc regnum, florentibus studiis Philosophiae &Legum, neq; hic ulla est praerogatiua nobilitatis, sed tantum ruditionis de doctrinae hinc fit, ut accessus ad Magistratusvi honores doctis hominibus pateat,quib. ii metgina solennitate coseruntur. Omnis virorum doctorum vita in deliciis & a.
gnifice peragitur vocanturq; ostiae: Mandarint, gestatiq; sedilibus opertis, semper ociodi suavitati vitae student.
Cum primus riteius, ut diximus, Prouincias Chinenses in unum corpus numque regnum reduxerit,non absiurde faciemus, si ab illo incipiemus deducto successionis filo usq; ad eum, qui nostra memoria regnauit Sinarum Regem. Igitur iste primus rex inter Monarchas Chinenses ponitur. Narrant de eo Chinensium annales inter alia, quod proceritate corporis VI I. mensuras Chinenses exaequauerit,quarum unaquaeq; constituit duas tertias uni us vina His anicae, ita ut altus fuerit quatuor ulnas: duas tertias Addunt eum tam latum
fuisse ab humeris,ut latitudo spacii interutramq, scapulam fuerit spithamarum VI.&robur membrorum omnino respondisse vastitati corporis Legatum eius in bello fuisse Linctionem qui cum fortitudineo magnitudine animi prudentiam coniunxerit, ut facile subiecerit Vitelo tam amplum istud terrarum spacium, eumq; formidabilem fecerit toti Asiae Tribuunt Vitelo regi inuentionem longioris togae, tincturae, nauium&astiae siue securis ad findenda ligna. Narran ksummum Architectum fuisse, multa extruxisse egregia aedificia Primus hic in regnum inuexit usum auri argenti in vestibus,vivi Margaritas atque gemmas. Partutus insuper ciues suos in urbes, oppida de pagos,instituit opificia,lata lege, ne quis aliam addi
sceret artem, quam pater eius exercuerat, nitide consensu regis aut Praefecti Prouinciae. Qui eius dem artis conditionis erant, iis in eadem platea assignauit domicilia,vetuitque , nequa mulier ociaretur a labore,sed ut vel iuuaret virum,vel ut neret texeretque, fuitquet haec lex adeo omnibus mulieribus communis, ut nec uxor eius feriata fuerit. Fuerunt Regi huic
109쪽
usque ad eum qui longum struxit murus , omnes prosapia Viteli,qui simul regnauerunt annis MMCCLVII .Hos omnes numerare&longum foret &taediosium Lectori contenti ergo erimus, eos solum retulisse , in quibus aliquid momenti est ad ostendendam successio nemin hac corona , post CXVI. illos reges usque ad eum qui nostra memoria rebus pra fuit. Vltimus exposteritate Viteli fuit ineonM,cui debetur longus ille murus, quem struxit immenso labore, cum tot Tartarorum incursionibus vexari videret regnum suum. Cum autem in tam insana structura infiniti perirent mortales, ab omnibus odio habitus, is suis interfectus est,cum regnasset annis XL .relicto haerede filio suo Agunmio, qui iam ante aliqua- diu cum patre regnauerat.Sed: hoc occiso, elegerunt Proceres Chinensium quendam Anchos auum hominem alti spiritus & bellicosum, qui regnauit annis XII. Successit huic filius Fulcius, qui adolescens obiit cum regnalset annis VII.Huius morte mater eius, regio orta sanguine,regni gubernacula per annos XVIII.tenuit, magno reoni bono: quaecum filium non haberet, Anchosaui filius ex alia muliere regnum adeptus est, qui regnauit annis XXIII.succestarem habens Cunteium filium , qui regnauit an . XVI. mens. VIII. Hunuivi Cunteii filius praefuit regno LIV.annis,relicto succetare.
XVII.mens. U. mens. VIII. XIX.
Huius filius Iantheius regno praefuit annis X XXJ.Cum autem parum compos esset bonae mentis,in odium Chinensium incurrit, unde quidam ex nepotibus eius seditione contra eum mouit,conspirantibus cum eo duobus Equitibus in Regia, viris fortibus, quoruvni Quateio nomen erat,alteri Trunteio, qui stupebant Laupium regem facere. Etsi autem hoc non fugiebat Iantheium,adeo tamen dis lutus, iners fuit,ut quid faceret, non inueniret Causa haec fuit, ut plures in regno reguli Tyrannidem affectarent,inprimis vero quatuor, quorum haec sunt nomina Cincoam, Sofoc, Guan fiarci Guanser. His intulit bellum Laupius, b praetextu iuuandi regem, cumque aliquandiu inter ipsos disceptatum fuisse , iacie Laupius cum incoam pacem, duca a huius filia in uxorem, continuoque bello appetiuit tres reliquos Tyrannos,de consensu Regis. Fuit tunc regnum istud diuisum in tres factiones, quarum praecipua sequebatur Laupi-um,defuncto Iantheio rege, altera Sosecum, tertia incoamum, Laupii cerum durauitq;
haec diuisio donee Cuitheius Laupi filius post patre regnare coepit Cotra hunc insurrexit Tyrannus quidam, nomine iam buteius sed Cuit heius interfecit eum, hi utiq; denuo totum regnum,quod scissum laceratumq; seerat annis XLI.Cuit heius regnauit solas annis XXV. Huius filius Fonteius regnauit post patrem annis XVII. vita taediola enumeratio esseopendium faciamus,praefuerunt regno Chinensi ex hac familia reges M.qui regnauerunt per annos CLXXVI.Vltimus horum fuit Quientem,ex cuius sanguine prodierut reges VIII. qui regnauerunt annis LXII.Aduersus ultimum horum Sileium insurrexit quidam nomine Coleius pater quinaue regum, qui potiti sunt rerum per annos XXIV. Horum ultimus otheim trucidatus est per quendam Dianum ex cuius posteris quinqua Reges fuerunt,qui regnauerunt annis XXXI. vltimum ex his sustulit . uitis quidam, cuius posteri tenuerunt regnum per annos XXXuII. Ultimo sublato, nco,qui magna cum Iaude
Reipublica praefuit, habuit siccei res exsta posteritate reges XXI. qui regnauerunt annis
110쪽
Vltimus nomine Tronc despondit sibi Nouercam suam Bausam exquisitat pulchritudinis, utq; ea potiretur, extraxit eam e Monasterio,quod mortuo marito intrauerat Postreismo fecit Bausa, ut Privignus occideretur, sic ipsa regnum sola per XL annos gubernavit. Αiunt Historiae Chinensium,mulierem hanc valde luxuriosam fuisse, quae contemtis Nobilibus regni nupserit homini vilis conditionis, cuius ipsa non cogeretur sequi arbitrium Antequam autem in manum huius coueniret,interfecit omnes liberos masculos, quos ex priore marito susceperat. At proceres regni, pertaesi muliebiis domini cum turpitudine&crudelitate eoniuncti, vocaverunt Tranconis filium nothum,eumque creaverunt regem Taut inni huie nomen fuit qui seueram sumst vindictam de Bausa, crudelivi libidinosa foemina Pa ter hie fuit VII. regum qui regnauerunt annis XXVI. Postremus horum fuit clininita, quem solio regio deiecit Dianus quidam, reliquitque post se haeredes duos reges,qui praefuerunt annis X VIII Contra posteriorem insurrexit Vtο-nus,factusq; rex,reliquit tres e posteritate se reges, qui regnauerum XV. duntaxat annis. Vltimum e medio sustulit Vtrinus, qui cum filiis suis regnauit annis IX. mentibus III. Post hos regnauit Tod cum filio annis IV .Huic intulit bellum Ansbius, eumque occidit, factus hac caede eius in regno successbr. VI imum e posteritate Auchii e medio sustulit mire onm, factus pater XVII. regum qui omnes tranquille regnauerunt per spacium annorum CCC. Horum extremo imonoemen fuit,quem bello deuicit Magnus Cham Tartarorum, Vettius nomine, qui Chinam ingrecsus totum sibi subiecit regnum adeoq; illud sibi stabiliuit, ut post eum nouem reges Tartarici imperitaverint per annos XCIII. Horum ultimus Traneous tam flagitiosus fuit,ut totum ab eo defecerit regnum, vocato secreta quadam electione ad regnum Horibuo, qui genus ad prisco reges reserebat, vir bellicosus&animi intrepidi, qui magnis viribus aggressus Tartaros, omni eos regno eiecit. Ex huius Hombui prosapia prodierunt duodecim reges, simul num rato eo , qui nostra memoriareriura potitus est undecim quidem superiores perCC.an regnauerunt.Duodecimo nomen fuit Bonolo, qui iuccessit fratri maiori sine liberis mortuo, cum ex equo lapsus ceruices fregisseti it autem Bongus vir iustitiae amans,prudens, comis & humanus, qui exyxore consanguinea sua unum suscepit filium, regni auiti haeredem.
Expluata versitione o sacris Chinensium , peregrinorum s aduenarum apud Hotit,atimetisarum se Christianorumsacra, ct quo loco hi apudeossint ponitur. θnoisi retitionis Isuitarum de Christia Religionis in Chinasuccessibus..ceremoniis ritibusq; quibus sinarum populi indigena in eo regno in peragedis sacris
suis utuntur, satis in superioribus si nobis dictum est. Cum autem praeter natiuos Chinenses etiam aduenae multivi peregrini inter eos commorentur,de norum quoque cultu Me.M. . Religione aliquid dicendum est. Iam primum de inhospitalitate harum gentium fatis no---.λιν. tum est, siquidem peregiinos in regnum suum non admittunt,nisi sub triplici hoc praetextu. irini in is Vt vel debita vectigalia tributa annua afferant velit Regi munus dignum offerant, de anum Chi ab eo in littore mercandi licentiam impetrent, vel denique si quis admiratione virtutis, e-zia. ditionis se ad eos protectum dicat, ut inde doctior&melior domum redeat, ut olim Re- ina Sabaeorum Salomonem adluisse dicitur. Et hoc ultimo praetextu Iesiuit ingrediendiicentiam obtinuerunt. Qui hoc postremo titulo admittuntur, domicilium stabile ibi sibi figant oportet, presertim Iesuitae his enim vix unquam fit discedendi copia, cum sacra&mysteria sua regno efferri,& exteris communicari populis nolint. Vnde mirarisubit, cum Ie- sultis expulsiones e regno isto timendae minime sint, quod tamen tantopere de persecutionibus quas sustinuerunt, conquerantur, uti Trigautius fecit, qui eas non tantum verbis exag-DIulia quo gerat, sed etiam picturis repraesentat. Quanquam non diffiteamur , omni illis cum pere.. grini unprimis Europaeis,interdictum esse commercio.Et quanquam reducti aliquo modo ρ ρον ' ingratiam, duplicia Rege affecti fuerint honore , primum uti par iis cum Eunuchis Palatii Principalis contingere dignitas; deinde ut Calendarii errores corrigerent: obtinere tamen