장음표시 사용
211쪽
quinto. Strictius arctatur CaluinuI.
gorio Tertio praecessit secundam Nicenam Synodum i ergo Caluin et sibi ipsi mendax semper. Praeterea anno s yo nonnE Gregorius Magnus scripsit Episcopo Marii lieli, eum exhortando, ne motivo in ordinati Zeli auderet sacras Imagines ab Ecclesia sua Dice celana a et te utique; ergo usus sacrarum Imaginum praecessit secundam Nicenam Synodum. Ite iri nonne anno 3 18. Athanasius scripsit miraculum illius Imaginis, quae sangui nem copiosum effudit ex tistu ab illo Hae breo accepto e utique . at hic casus praecessit secundum Nicenum Concilium iergo Caluinus falsiissimus sibi semper Item prima Nicena Synodo no- ne interPatres su et ut libri perlecti de sacris Jmaginibus tractates a Leotio Episcopo Neapolis Cypriae, dc a Diuo Basilio edici utique .ctgo mcdaeissimus Caluinus. Sed arctius Caluinum transfigo hoc modo . Augustinus scribit Luca Euangelistam plures depinxisse Immaculatae Uirginis Matris Dei Imagines . ex quibus aliquas ego vidi ; ergo aut ementitur Augustinus; aut Lueas censendus est idolatra , qui tales depinxit Imagines, M venera tus est aut delirat Caluinus; non primum . nequc secundum a ergo te tium. Item scribit Eusebius Caesariensis libro I. hist. cap. I . quod Hemorroiila Euangelica a Christo liberata Caesaream regressia erexis Christo Domino statuam, circa quam herba orta est, quae fluxum sanguinis mirabiliter curabat; ergo aut Eusebius emetitur .aut talis Emorroissa idolatra fuit; neutrum est dicendum: ergo insanus Caluinus. Ite scribit Nicephorus libro α. cap. 7. quod ipsemet Christus donauit propriam effigiem in linea depictam . ac Abagaro Regi Edessae misit: ergo
aut ementitur Nicephorus; aut fuit Redemptor Noster idolatra ae neutrum istorum est verum ; ergo insipient illimus, & impius Caluinus; de tandem sie perfidum Haeresiarcham confundo. Nonne Christi Cotis pus in Saera Syndone . quae Taurini seruatur,& reuerenter adoratur sua
impressam reliquit figuram, ut hodierna die liquido constat ergo Christus praebuit suae Ecclesiae causam idolatri vel illa tam Venerabilis Minliquia debet comburi ; haee sequuntur ex brutati Catilini aD serio; ergo Brutus est talium absurdotii artifex. Si talis est, cum iumentis locum habeat, & baculo doceatur.
212쪽
In quo ostenditur realis pnesen tha, & existe illatia Corporis, & Sanguinis Christi
CIrea Sacramentum Facti aristiae variae sunt linetieorum erroneae opiniones ; sed omnes ad duas reducuntur insanas seu blasphe- Omnes Inreti mas sententias . Prima est Oecolampadii ,& Viri et Zuinglii . Ambo corum erroresisti afferunt sub Hostia eo niserata non eontineri Corpus Christi ; nee circ Euchari sub viniaee identibus eius Sanguinem. Secunda est Lutheria serentis δ siam ad duo conuerso eum Catholicis sub Eueharistia existere vere , & realiter re cuntur. Corpus Domini cum Sanguine; sed contra Catholicos addit , eum cui β. eodem corpore , &sanguine coexistere etiam substantiam panis, &vini. Caluinus postea sequitur errorem Zuinglii, &Oecolampadii, nempe negat existentiam praedictam , sed huic negationi addit . quod fideles ore fidei spiritualiter manducant Corpus Dominicum , siue communi- Lib. . ins.e.1' cantur , id est imaginantur sumere illud Corpus in anima, quod re vera sect. I . o Pq. eorum os non sumit. Nos vero Catholici oppositum sustinendo ere- Caluinus sequidimus, & afferimus contra Oecolampadium , &Zuinglium , quod versi rur errorem Corpus , & Sanguis Christi Domini in Eueharistia reperitur; & contra Minglit,bed ea Luuietum postea demonstrabimus, non solum eum Domini eo corpo - d amento , re non coexistere panis substantiam; sed potius ipsam panis substantia, o etiam cap. transunstantiari, seu totaliter transire in Corpus Christi ; & tandem I 3 dedi. 14. contra Caluinum probabimus nos Fideles ore corporeo sumere verum Corpus. & Sansuinem Christi, α non modo a Caluino eis sto, nimi hblita tirum ore fidei, seu potius imaginario, ipsum corpus spiritualiter comedere. IVt haee dogmata firmiter stabiliantur, & Haereti ei mathematice co-
fundantur in memoriam reuocandum est eorumdem Haereticorum aia sertum in exordio huius operis capite primo declaratu, nimirum omnia dogmata, & cuncta, quae credere debemus ex nuda, & grammaticali saetae Seripturae lignificatione desumenda esse, taliter quod non sint audiendae Patrum expositiones, neque Conciliorum sanctiones, neque Eeclesiae Traditiones. Ecee in promptu Haereti eorum textus hic replicatus. Verba Diuina aeeipienda sunt iuxta Grammattea nudam intel- Iigentiam , ita ut nec liceat ei per cingelum , ne dum pedi homin/m mim Πήre ς ε ρυ - αγllum eri, ne detur Oeensio Aduersariis Scripturas eludendi. Huic pe gημηέ tr μμ ωρ.
stilenti doctrinae licet nos catholici non haereamus, ut suo loco diatum ' ' Λ a est;
213쪽
est a attamen, ut ex veneno conficiamus antidotum, & ex Vipera Theoriacam , pro nunc tantummodo contenti sumus hae eorum uti doctiliana , quae nobis consentanea foret, si dumtaxat remoueretur ly semper o ut mordicus sustinent Haeretici; nam nos adhuc utimur sensu literati , at non semper, sed quando , dc quomodo oportet, δc benesonat; secus vero quando occidit, quia tunc ad spiritum uiuifieantem recurrimus , nempe ad alios Saerae Scriptum sensus . Hoc supposito accedo ad substantiain dogmatis. Negant Oecolampadius , Zuingi ius , &Caluinus realem existentia ιοηθρ'ntur vi Dominici corporis in Eucharistia: sed audiamus queso quid de eorum tore litora. opinione declaret liter aliter Seriptura. Apud Matthaeum igitur eapite 26. sic legimus. Aceuit Iesus Panem, benedixit, ae fregit, deritia Discipulis suis, εν ait . Hoc es Corpus meum; aceipiens Calicem Ir rias egit, o, dedit illis dicens, bibite ex hoe omnes . me es enim Sanguis meus, noui Testamenti, qui pro multis est undesur in remissionem peccarorum . Quibus verbis suppositis sic discurro . Ir me) significat m teriam indiuidualem. ly U ὶ verbum positiuum , a firmativum , copulatiuum,dc identi eum censetur eum ly me ) de cum ly corpusὶ ergo denotat veram, realem, actualemque exi stentia Domini ei corporis iub speciebus Sacramentalibus; ergo delirant Haereti ei negando talem existentiam, Praeterea si per totam aeternitatem studerent Aduersarii ad hoc ut clare declararent,&eum exclusione omnis expositionis, Vel interpretat ionis, vel aequivoeationis, vel ambiguitatis, lignum esse lignum , verba magis explicita, aptiora, & clara istis non possent inu
ni re, nimirum dicendo. me es tignum ; ergo si litera textus dicit. Noe est eorpus meum, quomodo in eiusmodi significatione potest eade- Ie eapolitio ; ambiguitas, &e. ergo dclirant Aduersarii. Quod si ita ligera sonat, omni dubietate semota, cur nolunt Haeretici in isto casu in suis stare principiis 3 eur ergo,quando eos litera evincit literatri respuut,
dc ad interpretationes recurrunt. ergo apud Haereticos tota ratio inr- mandi , vel negandi in prauitate voluntatis reposita est; at talis volun
tas cum sapiat irrationalitatis, loris, non argumentis reducenda est ad semitam rationis. Praeterea fateantur quaeso isti exceIlentes, seu po tius insani Sacrae Scripturae Expositores, si ego haberem in manu ligsu, Ze dicerem, hoe non est lignum, sed lignum significat, nonne in eis I, sum excitarem de tam fatua mea assertione 3 Equidem certe; ergo p3 risormiter ipsi erga Catholicos risum excitant asserendo, quod dum Christus dicit. Hoes corpus meum, talis propositio denotet significa tionem , non identitatem , siue existentiam Dominici corporis in Esi charistia.
Vlterius disturto: si quando dico. me est hor, signifieat tantum νsue figurat, & non dicit identitatem; ergo ε eonuerso, quod di eo, ID Agnificae, seu figurat illud, tune ego exprimo identitatem unius ter
mini cum alio, seu hoe esse illud, non veto hoe sigaificate, veleti su δ'
214쪽
re, illud. At quis non ridebit de insaniis tam maximis Haereticorum peerte solum Bruta ipsis similia, quae ridere non pollunt. Et tande con eludo: ergo tota eluditur ab ipsis scriptura iuxta eorumdem prinei pia, dum ad expositionem recurrunt ergo semper falsi, fatuique semper. Tam clare sonant adaucta verba consecrationis Sacramenti Eucharistici : quod rogatus Lutherus, ut cum opinione Oecolampadii co- ueniret hane sed Diuina prouidentia ordinatam) roganti dedit responsionem, nempe. Libenter eonsentirem , hoc enim pacto maxime credere Posse incommodare Papatui; sed nimis urgent taudite Haeretici, & aequet horrescite, & resipiscite in is nimis elara sunt tira verba: Hoc ess eorpus meum . Potest ne aliquid horribi Ilus legi ergo tota Haereticorum doctrina inuidiam, livorem, odiumque pro Obiecto, non ve Iitatem ha
Sed redeo ad rem . Tenentur igitur Haeretici reuocare eorum priamum fumumque assertum, & Catholicam amplecti semen tiam, nimi rum non semper standum esse literat, seu grammaticali signific tioni, μνε ἰeἰ ij, , sed ad alios recurrendum esse sensus. Hoc igitur iupp si O, si scriptu τυ ρων reeeridie a nunc secundum literam est intelligenda, nunc secundum alios sensus seloonsucst interpretanda, quaero num haec interpretatio iuxta alios sensus sit
in cuiuslibet potestate , aut potius danda est certa regula docens , quando nos debeamus ad sensum literalem accedere, dc quando ad interpretationem recurrere Primum non est dicendum , quod scilisee pro libito uniuscuiusque hoc faciendum sit, ob multitudinem absurdo Tuin , quae sequerentur , quandoquidem dum Ioannis cap. I . dicitur . Pater maior me s. Arrius vellet hunc textu li teraliter sonare: at quando postea idem Ioannes cap. I. ait. Deus erat Verbum , Arrius vellet exponere in figura Deitatis; dc sic ulterius discurrendum, quisque Haereticus pro suo libito, de delirio Scriptura abuteretur, dc per conseques tota corrueret Scriptura, nam unus vellet eumdem textum literalitersonare, alius exponere mystice ; alius anagogice; alius moraliter, dcc. Ecce quomodo veritas Diuini Verbi procedendo hoc modo nuaquam nobis innotesceret; igitur ex his in conuenientibus sequitur necessarium esse aliquam praescribendam eise regulam, ut verum Sacrae Scripturae sensum agnoscamus.
Sed quae nam sit haec regula , hoe opus, hie labor est , nam si Cath
Iiei recurrunt ad Ecelesiam Concilia, Sanctos Patres, Traditiones,Historiam Ecclesiasti eam , 8c e ceteros hos Magistros, statim refellentur ab Haereti eis, licet a nobis probatum sit exordio huius operis ad Ecclesiam spectare in dubiis deeisiones, de regulas tradere . At ego, qui Ecclesiam pro veritatis magistia agnosco, ut arctius Oecolampadium , Tuingliumque illaqueare valeam, pro nunc tantum suspendo hunc ad Eccelesiam recurium pro tegula ad scripturarum veritatem agnoscendam. dc ab eadem Ecclesia reuerenter pevo veniam, quatenus mihi pro
gisra docens Scripturarum inteuigentiam hae sola vice dispenset, dc a Caluino ego lianc accipiam regulam , veraeos, suosque Adueriarios, sque ad Vltimam proteIam necem. Li
215쪽
benter Oecolampadius , & Zuinglius mecum in arenam descendent , dum Caluini armis cum ipsis sum pugnaturus, 3c eumdem Caluinumpto iudice sumo nostri certaminis. Caluinus igitur hanc tradit tegulam pro agnoscenda veritate Verbi Diuini super aliquam Scripturam dubiam, nimirum ad alios textus scriptura: in quibus de eodem re fit sermo) recurrendum esse pro intellige-tia, & declaratione illius textus, qui dubie, vel obscure loquitur, nam semper in aliquo alio loco eiusdem Scripturae inueniemus senius explicantes textum dubium alterius Seripturae; quasi quod circa secundam Scripturam , quae debet primam declarare, non possit insurge re dubium, & controuersia , & si e procedendo in infinitum: ex quo appare L quam
falsa sit ista Caluin istica regula . At ego ut dicebam in in hoc easu tan'
tum intendens Caluino , dc Oecolampadio benigne complacere, annuo huic regulae, & accipio Scripturam pro iudice nostret controuersiae. Examinemus igitur secundum istam regulam praesens dogma , sed attent cadaperiant aures mei Aduersarii, de patienter sciant ii eorumdem Doctrina ipsos transfiget. Apud Matiliniim cap. 16. citato Christus dicit Hoc est corpus meum . Nos Catholici sustinemus literaliter hunc textu sonare. Oecolapadius e contra inquit allata verba istum producere so 1aum nimirum. Hoc significat corpus meum ; vel cum Zuinguo. mseus ura corporis mei. Lia est nostra controuersia. Recurramus ergo ad omnes reliquas Seripturas , quae de hae materia loquuntur pro decilione huius disputationis. At huiusmodi recursum iam praeuideo, quod no stros expugnabit Ad persarios, de Caluinisticas Iegula illos mei commilitones prosteruet. Sit prima scriptura textus Marci cap. I . ubi sic legitur. Manducantibus illis, insccepit Iesus p
nem , is benedicens, fregit, is de dii eis , ct ais sumite. μι es ortu
meum; c, accepto calice gratias agens dedit eis, o biberunt ex illo omnes , c, ait illιs. Hic est Sanguis meus noui testamenti , qui pro multi effundetur . At hie non apparet umbra significationis, vel figurationis, sed in recto Cliristus dicit. Hoc es Corpus meum. Ergo ita sonat te tu , iacui litorali ter loquitur. Jgitur vere sub accidentibus Eucharisticis ex Hsiit Christi Corpus, Se Sanguis . Secundus textus est Lucae cap. 2 v. Vbi haec leguntur verba. Et accepto pane gratias egit, is fregit, is diri eis dicem. Hoc es Corpus meum, quod pro vobis datur , hoc facite i 'meam commemorationem . Similiter , ct calicem pos quam cenauit . eens. Hic est ealix nouum tessamentum in meo Sanguine,qui pro votis
undetur Sed neque in hoc textu umbra significationis, vel figuraιi Dis apparet; ergo ita sonant verba , sicut luera scribit. Praetere- lyt mcὶ denotat indiuidualem rem : ergo Iy, Hoc est Corpus meum , pQ est significatio, vel figura corporis,sed ipsum mei corpus dominicum 'Tertius textus e st Pauli prima Corinthiorum eap. II. ubi sic scribis. in cipite, ct manducate εἰ me es Corpus meum , quod pro vobis traδει r 'Hic calix nouum testamen tumefit in meo Sanguine. Ecce quomodo R
Omnibu4 istis Scripturis nulla videtur mentio, vel saltem alla gori -'
216쪽
ignificationem , vel figurationem; ergo totaliter delirant Haereti ei. Sed adhue vociferantur Aduersarii assirmantes hoe euenisse in addu- mretichorismetis Seripturis ex eo , quia Euangelistae seripserunt ad amussim eadem responsio,o ς Christi verba ,&ideo non aliter declararunt lenium talium verborum. μιμιist. At hane voluntariam responsionem sic primo eonfundo. Si illa erat eadem Christi verba; ergo ita res se habebat , sicut Christus dixerat , alias ab ipsis non id , quod Christus intendebat exprimere,expressum
si isset, sed aliquid aliud contra Christi intentionem, quod est impiade Euangelistis asserere . Praeterea multoties id , quod unus Euangelisa uno modo , seu aliquibus verbis seripsit, ab alio Euangelista diu et simode fuit expressiim , quo ad verborum conceptus , ut sensum Scripturae talis Euangelista declararet. Imo etiam Spiritus Sanctus hae sormavsuς est cum expositoribus Sacrae Scripturae, quod patet exemplo; nam illa verba Ioannis cap. 2I. textus Greeus sic describit. Si eum uolo manere; at in traductione latina, ut omnis tollatur dubietas, legitur. Sic
Sed arctius in Haeretieos irruo tali argumento. Licet Euangelistae re- Arctantur u petant Domini ea verba quod etiam falsum est, quia Marcus, & Lu- retiol. cas a Christo non audierunt talia consecrationis verba, nam in illa coe- na non interfuerunt in quid dicendum erit de Paulo, qui toties ex seipso cle hoe tractauit, descripsit Sacramento Nonne semel saltem de hae Ggnificatione Oecolampadii, vel figuratione Zuinglii mentionem secisset equidem e erte. At secus res se habet; ergo delirant Haeretici . Minor subsumpta patet potius, quam probatur. Nam Paulus I. C xinthiorum cap. Io siescribit. Calix benedistionis tui benedicimus , nonnὸ eommunicatio Sanguinis Chrissi es p sed hie non dieitur, figura Sanguinis Chrisii est. Item ibidem idem Paulus subiungit. Et panis , quem frangimus nonne participatio Corporis Domini es ρ sed hic neque
nominatur figura. Item idem ibidem cap. I I ait. Uutcumque m n dueauerit panem hune, vel biberit ealicem Domini indignὸ reus erit eoν-
orrs , Sanguinis Domini. Et neque hie nominatur figura. Item ibidem denuo replicat . qua manducat bibit indigne, iudicis bim dueat, cybibit , non diiudieans corpus Domini. At etiam hie procul est omnis figura . Videturne igitur verisimile , quod si Sacramentum Altatis figura est Domini ei corpori ν, quod Paulus in aliquo istorum tex tuum de huiusmodi figura aliqualematon fecissiet mentionem ' sed quia deliria sunt Haereticorum eiusmodi figurae , ideo Paulus veritatis Do- capharnaliaetor ad delirantes has remisit insanias. ad instar Hare Sed relinquamus Paulum , & ipsum mei Christum pro iugi ce praesen- ticorum diibi
tis controuersiae a Isumamus, nam adhuc eum Iudaeis de hae materio tames de Sacra disputantibus,tu dicem se constituit. Apud Ioannem cap. 6. Saluator meaegali r u
noster exaggerando suam earnem in cibum, &sanguinem in potum se subsantiatione late daturum hominibus,viri Capharnaitae ad instar Oecolatnpadii , eonfundunt:. Υεc Zuin illii )hare audiendo, iudieantes hoc nimis durum posse realiter, a Christo Γο- α nsn Murate adimpleri, ad propositionem Christi dicentis , Pant1 ruino.
217쪽
quem ego .iabo earo mea es; replii cariant , dc institerunt. Quomodo tales hic nobis earnem suam dare ad manducandum quasi dicerent; si hoe realiter & non in figura intelligatur, quomodo impleri poterit sed a1 hane instantiam audiamus , quid Christus responderit. LAmen, mendico vobis nimirum cum iuramento affrinoὶ quod nisi mandue e ruis earnem silii hominia, o nisi biberitii eius Sanguinι m n on dicit figuramὶ non habebitis vitam in vobis. Quid clarius i sta declaratisae Dominica potest ne hie cadere occasio, vel motivum dubitandi' imo ipsemet Christus, ut sine dubietalc , vel ambiguitate Capharnaitae eius
verba intelligerent, replicauit. Qui manducat meam earnem, is bibit meum angui=iem, habet vitam aeternam . Caro enim mea i audite Hatis
retici in vere non figurate Jes cibus, oesanguis meus verὸ non figurate 3 est polus; qui manducat meam earnem, V bιbis meum Ianguinem non figurateὶ in me manet, edi ego in illo; ct qui manducat me notis figuram meam ) ipse vivet propter me . Cert E si Oecolampadius vel si ipsi met Catholici vellent elarius realem existentiam Doni inici eorporis in Eucharistia exprimere verbis magis expressuis uti non possent, nee eisdem clariora inuenire. Sed certe ita, quia sapientia Patris insi- .nita erat illa , quae loquebatur. Ecce quomodo Christus loquens Cain pharnaitis dubitantibus de hae veritate nostros confundit Haereticos aduersarios i ergo siue I iteraliter intelligantur Christi verba i siue ad
alios textus Sacra: seripturae fiat recursus pro declaratione verborum Saluatoris Nostri IESU iuxta Caluin isticam regulam semper remanent
nostri Antagonistae confusi. Vera igitur i egula est , ut in dubiis,& controuersiis scripturarum , ad Eeelesiam , Conei lia, suosque Doctores fiat recursus; quo supposito audiamus Ecclesiae Doctores , quid sentiant de Sacramento Altaris. Sit primus Theophilatus super ε eap. Ioannis ab eodem Oecolampadio adductus sic scribens . . Irende autem , quod panis, qui a vobis in my- seriis manducatur , non es tantum figuratio quadam carnis Domini , sed ipsa nomini earo . Sequitur Cyrillus, qui supra idem eaput Ioannisse ait. SaneIum Christi Corpus ad immortalitatem , π vitam aternam nutriens cibus est, o, verus potus est Chribui Sanguis. sequitur Chrysost omus ibid. sic scribens . Hie panis propter adu/nientem ei spiritum panis Coelesia esset ur. Sequitur Aug ininus trach. 26. in Ioannem sic asserens. In hoc voro eibo, o, potu , ides Corpore ,-Sanguine Domini , ct c. sequitur Cassiodorus super Psalm Io . sie loquens de Sacerdotio Melchisedech. Cui enim veraciter potes, i, euidenter aptari, nisi Domino Saluatori, qui Corpus , is Sanguinemsuum in panis , ae vini ero satione salutariter consecrauit Sequitur Ambrosius 4. de Sacramen iis se alloquens. Vbi accesserit eonsecratio, de panem Corpus Chrisii. Sed quid moror, eum impossibile sit omnes adducere Doctores. qui ta
lem Latentur veritatem, cum infiniti sint, nam omnes hoc credunt,confitentur, sui nunt,& adorant reale,non figuratum Sacramentum . Jdem
docent concilium Ephesiuum, Vercellense, Turoa ense; ec Concilium
218쪽
Romanum eoegit Berengarium, hune eumdem errorem oecolampadii abiurare Item Coneilium Costantiense damnauit mi elesium Oecolampadii anteeeiorem;& tandem Concilium Tridentinum doeet, in Eucharistia Sacramento post panis , oe vini eonsecrationem Dominum No strum Iesum Chrisum , verum Deum , atque hominem , vere, realiser .aesubitantialiter subspeeie illarum rerum sensibilium eo utinari , & permulta alia omitto ad dueere Concilia , quia iam Aduersarii latentur proprio Ore omnia Concilia, Omnesque Patres nobiscum esse . Sed liis omissis, Augustini audiamus methodum,& regulam,quom ilo, scilieet,procedere debeamus indubiis Sacrae Scripturae , siue in eo- cuatuoνώ
gnostendo, quando Scriptura siguratε loquitur, & quando non . Qua- sustini regula tuor ergo praefatus Augustinus libro de Doctrina Christiana assignat ebenoscenda regulas pro tali habenda eognitione. Prima est, si circumstantiae ver- si seripturas-borum Scripturae ostendant figuras. Secunda est , si tempus, de quo gurate loqua- Seriptura discurrit, sit tempus conficiendi figuras. Tertia est, si ex li- tur,vel non te tali intelligentia alicuius Scripturae sequatur aliquod impossibile . Quarta est, ii ex sensu secundum literam alicuius seripturae , aliquod
absurdum, vel in conueniens resultat; his praesuppositis regulis, vide mus nunc, Ze examinemus in hoc facto Sacramenti A ltaris omnes prae dictas Augustini regulas & observemus , num in i stis vebis. me es Corpus meum, in circumstantiis interueniant dictiones, quae aliquam .
figuram demonstrent, vel con nolent I secundo, nuin tempus, quando .
Christus haec dixit erat tempus conficiendi figuras p Tertio , num p suum verum Corpus exhibendo manducandum hominibus aliquod sequatur impossibile & tandem, si resultet ex hoc aliquod inconuenius, vel absurdum 'Et ut incipiamus a prima regula , idest 1 ei reumstantia verborum , notandum est, quod semper in scriptura, quae figurate est latelligenda, necesse est , ut addatur aliqua circumstantia,quae talem figuram denotet. Exemplo me declaro. Cum dieitur, Ecce Agnus Dei , statim additur eircumstantia, nempe, qui tollit peceata mundi. Hie Christus figurat ε est Agnus. Item quando CKristus de seipso dixit. Ego sum viatis , quia figurate loquitur, subiungit; vos Palmites; 8c fie ulterius
discurrendum . At in casu nostro his verbis. me en Corpus meum , nulla apparet eircumstantia denotans talem sermonem figuratum esse ;imo ad tollendam omnem figurae suspicionem subdit , quod pro vobis gradetur , pro vobis effundetur ; ergo delirant Haeretici, quando in alte
gato textu chimerizant figuras.
Nee valet dicere, quod verbum sὶ saepe in seriptura aeeipit ut pro signi arεὶ nam quidquid sit de hoe, in ea su nostro, quando Christus
dieit, ego sum vitis , Uium,isc. non significat vitem, vel ostium, sed 1 vite,&ab ostio ipse Christus significatur; Se sie nihil ad propositum Oe-eolampadius concludit. Praeterea, si in praedictis duobus textibus alla- is ab Oecolampadio; losum vitis, ego sum Ostium , apparet, quoa
Christus significabatur, non significabat vitem , vel ostium,&si ipssa
219쪽
secunda regula Conuineisur Oeeolampaditis vigore secundae
terfugium se colampadii ad hominem .
Ceeolampadius sic intelligit significare ly sum) sensis istorum verborum, Hoc es corpus meum erit hic, nimirum . corpus meum significae
sanem, quod quam ridiculus sit audire unusquisque videt, quia vivas improprietatem, &diisonantiam locutionis Corpus Christi figuraret , vel significaret panem; non e conrra panis figurarct, vel significaret Corpus Christi . quod est immediate contra id, quod asserunt Oeeolamis radius, & Zuinglius. Uel si dicant Christum significare vitem, certe talis locutio insana est , quod Homo, vel Deus Vitem signifieent: sed Eo e modo loqui proprium fatuorum est, quales Haeretici sunt . Praeterquam quod sic loqu i esset eon si indere intelligentiam omnis locutionis, nempe intelligere figuratum pro figura , dc figuram pro figurato. Et sic
ex prima regula Augustini. nempe ex circumstantia concluditur, nullam in verbita Christi Domini , Hoc es corpus meum, figuram Urier uenisse ergo realiter in Eucharistia est Corpus Christi. Sed venio ad secundam Augustini regulam. Quaero ab Oecolampadio, num quando Christus dixit, me eiu compus meum,erat terripus congruum , ut Christus Dominus figuram sui corporis institueret, nee ne tNon potest diei suisse tempus figurarum, nam ante Christi aduentum tantummodo , teste Paulo I. ad Corinthios cap. Io. Omnia in figura coringebant illis , S ad Galatas cap. . repetit. Advenit plenitudo temporis . Unde Christus in tota sua vita omnes adimpleuit figuras , quae de se ipso scriptae erant , taliter quod in Cruce agendo animam exclama-
Nit. Consummatum es, id eit omnia consummata sunt . quae de me
scripta sunt eum iam omnia mysteria tunc ab ipso adimpleta fuerint; ergo tempus non erat figurarum. Tum etiam , quia Christus erato iecium figuratum , & adimplens figuras, non figurans alia obiecta; ergo in toto suae vitae curriculo fuit adimpletivus figurarum. Item denuo quaero ab Oecolampadio, cur ipse affirmat nocte immediate prae cedete Domini eam mortem, Christum instituisse figuram sui Corporis, dum omnes Doctores asserunt ultimam comam Agni fecisse, ut nimirε ultimam figuram suae mortis impleret quae erat immolatio Agni3quo modo ergo in eadem coena poterat ipse mei Christus nouas instituere
figuras Quod si Christus intendebat Ecclesiae sui corporis aliquam tra de re figuram, nonne iam aderat talis sigura, nimirum Agnus ergo superflua erat omnis alia figura. Quod fidicat Oecolampadius Ct stuvoluisse relinquere Ecclesiae figuram sui corporis, attamen intendebat relinquere figuram quae esset diuersa a figura Synagogae uti agnus erat ἔReiicitur hoe Oecolampadii subterfugium , quia propter hanc eamdemeausam,quod Ecclesia nobilior sit Synagoga debebat Ecclesiae suae Christus Agnum relinquere prosgura ,& non panem , quia Agnus vcluti animatus est nobilior pane , qui inanimatus est; unde relinquendo Synagogae Agnum ,&Ecclesiae panem pro syra , reliquisset Synagogτ nobiliorem figuram , quam Ecclcsae . Veritas ergo est, quod terminando Christum Coenam legalem Agni, omnes complebat figuras, Mad figuratum accedebat, exordium iumendo ab Euangelica coena, Vbi tradi
220쪽
tradidit panem transubstantiatum in suum Corpus ApostoIis , euius
Amius legalis fuit ultima figura . Qua propter fecundum Augustinum Iibro de peccatorum meritis, & remissione , antiquitus Catheeumenis dabatur panis non consecratus ad comedendum , qui panis significa-hat Corpus Christi , quod post Baptismum sumpturi erant; attamenda Cathecumeni erant, neque ad videndam admittebantur Hostiam consecratam. Quo supposito, nonne superflua fuisset haee consuetudo eris a cathecum e nos, cum idem panis consecratus , & non consecratustisset significativus Corporis Christi r ergo delitat oecolampadius . Quod fi tempus coenae Euangelieae non erat tempus instituendi figuras
& est altera pars primae petitionis a me Oecolampadio facts habeo
Reeedo ad tertiam Augustini regulam, nempe, quod existentia Do mini ei Corporis in Hostia non sit impossibilis, siue quod ex tali existutia non sequatur impossibile, quod sie ostendo primo. Nonnε Deus , quaecumque voluit feeit Nonnε apud Deum non est impossibile omne verbum ' cur ergo non potuit hanc transubstantionem perficere Peior Diabolo Oecolampadius est, de quo velificatur illud Christi Domini . Vos ex patre Diabolo essis, nam Diabolus in desertoeognouit possibili tatem transubstantiationis , dum Christo dixit apud Matthatum ea p. q. Dic, ut lapides isti panes flans p &Oecolampadius talem transubstantiationem cognitam a suo magistro Sathana audebit negaret Praeterea si Deo omnia postibilia sunt, imo etiam & credentibus in Christum, cur non poterit hanc patrare transubstantiationemr assignent impossibilitatem , vel repugnantiam Aduersarii , sed assignare minim E poterunt,
quia non intercedit; ergo delirant. Tum quia, si naturaliter una Gma substantialis , transit in aliam, nempe Iignum in ignem, cibus iris sanguine,&c .cur quae natura agit, non poterit Deus persectiori modo
adimplere/ergo sunt plusquam salui Haeretici Sacramentalem tranis substantiationem negando Quod vero corpus reale sub hostia existens locum non occupet, adhue philosophice loquendo,non implicat contradictionem, quia omne prius potest separari a suo posteriori; sed in corpore pri AE est essentia, quani actio; ergo prius est corpus, quam locum occupet. Tum , quia quodlibet absolutum potest separaria suo respectivo: sed Quantitas quid absolutum est; ergo talis Quantitas potest remanere eum illo suo si tu proprietario , qui ordinem partium inter se significat, absq; illo situ, qui relativus est ,&significat respectum partium ad locum . Tum quia Christus egressus est ex utero Matris, absque loci occupatione. Tum quia idem Cluistus ingressus est ad Discipulos suos Ianuis clausis. Tum quia idem transens per medium Hae breorum, vel si ueloci occupatione, vel inuisibiliter alio se transtulit. Tum quia Deus ex nihilo omnia fecit. Tum quia sine quantitate omnem sua immensitate implet locum Tum quia anima alligata est nostro corpori, dum