Contra Physicam divinam A. Rudigeri phil. et med. doct. objectiones. Auctore R.G.F.S. cum notis et observationibus auctoris Physicæ divinæ

발행: 1717년

분량: 153페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

iis inter is consip posse,imagina--bun i

us. Cogya vitri miri concavam, o. s. 9 lumen conti nemori quodcumque, seu phosphorum, qui radios suos ex naturalibus vitri poris, vel ex foraminulis etiam arte iactes, quaquaversum emittat applica eam cogitatione sphaeram sibaliam plane similem, ud alterius in alterum radiet lumen ita ne cohaesuras arbitrare tot nimis crassum hoc exemplum est: finge igitur sphaerulas subtilissimas. at hae etiam quam bullulae aeris multo rigidiores sunt quasi vero ex mollitie connexistaen

deducas. v jphaerulae vitreae motu bullulamn aeris sol ira vo carent fiteor sed quid illa quoque monii, coli illam in cujus explicati in illum ne tu ipse quidem Mi - 'i'

ro ulterius quomodo campana conjungitur cum antha, quomodo duci. marmora polita Pressione aeris inquis. De hac videbimus de

illiada nex dictis aret, quod non onuiuia 4 , pace tua dixerim quod jejuna fi ho is m, ex

sibi uua ego Gun ne per siunnium quidem cogit vi Pra in munionem corpusculorum, sed quod partieula racum quodvis nisu suo tendens, eam faciat, asserui. Quod lumen atque aether tibi aequipolleant, equidem haud mirabor scio enim te parum multa, beciatmi supra l. r. subsantiam cum arrideme generose consulisse hoe miri iusiceres, periret tibi h. - re non parum aestimata a malas obj-- α id onu

mi ut sicundum principia mea siccine Ahi. i. pu

tantam particulam radiantem, quae ex una vel Φhamua vel sphaera vi trea, protendere radios suos in alteram possit dein dictam sphaeram debes praestare omni aere vacuam, sic ego spondemsiccessurum expe- limentum, etsi sellamita nee sint molles, πιο - 1 ad centrum gavide

52쪽

obscurum a centro motum, obscuram partium conmexionem eamque non in aethere solum, sed In bullulis aereis, denvique obscuram iptrum in corporibus constituendis cohaerentiam mlamentorum. Praeterea vero permulta alia nihilo magis mihi evidentia videri fateor. Parum etenim dictu promptum arbutror. q. s. quemadmodum radians particula in bullulam non raro se ipsi minorem, velut spiritus, quam expeditissime intret eandemque expandati similiter arduum cogitatu existimo, qua rati

p. s. Tu vero ex dietis videbis, quod t. inaniter m nugari de modo eo stitutionis primorum principiorum jussisti , secundum p. q. a. F. b. . e. . d. . f. s. ad dilemmate me voluisti m ingere , cujus totam tibi conces

Leonesi non siciliam r. s. obscuritatem, quae in tuo capite praejudiciis mechanicis laborante est, μει aecusisti, ni indusis. . h. .l.F. m. . q. Abaries a nanirae hautacin tus es aut sin ita virinisecundum Id. h. . n. . F. fallacia consequentis peccasti, sim dum . . s. 6.hisilia dixisti secundum H. n. . O.6. q. .s 6. X. . y e. s. r. ignoratione .confiasione conclusisti secundum, s. Ecce hi sunt loci topici tui taetenus ab aliis non observati, qui te tam re . dum secundiani.

s. De machinis quidem sneis atque metallicis tuum an amitum egre-

, venim est, sed nosse debes , quodHementa non sint lignea, multo minus metallica. Quodsi vis scire quemadmodum radians particula in bullulam , non raro se ipsa minorem , velut spirimc quam ex in ditissime intret, eandemque expandat accerse fabrum dc paranda tibi jube duo: i. corpus aliquod sphaericum intus cavum, d quibuscunque

uris siesidiis ita paratum, ut pollire randi amemn dii huic-pori viginti soramina, quae pororum instar sint, infra enda praecipe: μή id Sc aliud corpus octodecim radiis sed valde sibtilibus, 'id

quo magis expandantur , eo fiant subtiliores aut ne regularitati geom . tricae aegre fiat, etiam viginti talibus radiis' constans, duplo majus Neundum considerationem Iongitudinis radionas abricandum cura,ita vero, ut hi radii possit -- - mu sic dato rincipio --,

quod insitat hoc radiosun eram , -- illud per Mamina ingredi

53쪽

ratione bullula duplicetur, triplicetur, multiplicetur lioeest, qua ratione in aliam per porum ejus ingrediatur, si s. praemisso aethere, tanquam sarcina mox cum augmento recipiemda, ita quidem ut statim ab introim mirifice crescat, tandemque stiperficie sua convexa ad exterioris concavam penitus applic tur. f., en ratiocinium aether aut in bullula in qua est

maiorem habet libertatem majusque vacuum, aut id in proxima sese habitinivit sensi si priusvim egredi u sinione ius egredierit qui tan, sed in secutam bullulam non regredietur; muli minus cum ipso Mille aether, qui priminin Oribullasseis, totus in minorem ita Maecimar, ut haec nunc istam undi. quaque tanguin propemodum aequet, quae ctis. paulo anteu

pota illud corpiis sphaericum etsi se si miniis mun radii sic eo miti non habebunt in ueni rassition quam pro muniuidinei munia

num: a quo mi jor est diameter corporis radiosi , quam diametrata. Dane, tanto haec ipsa pluera ab ingressu corporis radiantis evandi . tur. Num itaque haec sunt tam dissicilia, ut vir mechanicus ea non possit comprehendere. r. . Hic item admittis υνο ι-- et chi, eo enim modo, quo inhie tibi eo pissium tabe duplicationem, ego eam nunquam intelle- xi fingis enim arerem in vim ipsam bullivam trat bullula, quod loco allegato p. 28 . f. 38 ego lam aliter propo sui Scilicet aether per vitrum secedit in bullulam aeris frigidi exte, oris, quo ips paulatim imminuitur, ut demum eam sibi acquirat paris vitatem, qua per ponuri retro constitiuae bullulae, valde expansae, i gredi possit.

s. Cum tua si iras in laboret νων. . adeoque tuum hoc ratiocinium si is petat, supersidue re*ontano

hoc loco possum L . Ne te hoc divexet dubium lege id quod oeservavit Lepuppes,hM A can. Nat P. II p. 18. hujus tenoris particularum salis magnum apparere numerim vidi, quae primo adeo erant exiguae, ut vilism , Miam

mera pio armatum, usus erret, sed quae inne cnsim mole augebam vir, ac tantam οὐ ius moiam obstruata irata

54쪽

iucum ejus porum vix aequavit. ά . ergo fieri nullo modo potest ut bullula multiplicetur quod in pluribus tamen tibi se mendum conclusionibus est quid ni vero , inquis , accidere queat, ut bullula minor aliam ingresta, ves aether potius adhuc in ea latens, nune minus prematur atque impediatur, quama

te introitum, ob eamque rem sese expandere 1ncipiat nimirum sit ita, si aether in minori mox ingressa latens bullula non modo minus prematur quam ipse ante introitum suae bullulae, sed minus etiam quam in majori contentus minorem ambiens ae ther post illum introitum verum hoc pacto. x. . ibi aequalis utrinque vel proportionalis facta erit pressio augeri minor bulla desinet, atque adeo majorem attinget nunquam. Mora

esset si persequi omnia vellem j. s.' quae difficilia in tuis principiis Mobscura viderentur igitur hactenus dicta iussiciant.

De divinitam eorum.

ATque illud nunc excutiendum restat, ut videamus dirimi tua elementa nec ne sint hoc est, ut ipse interpretaris, mechanica sint seu naturalia, an minus naturalia trago Uinu,

ta, qualia vulgare nostra- μ ωο. Nonne putas talia posse sibilisitium vix unius bullulae pono, totam deinceps ali re, imo seperare tu. . Noles, credo, ex 'auio GHhi ne e conclusionen vide supra r. F. T. F. x. 3. Hocve est de conuariantesibi iii Vicem nisibullularum, minus de intercepto aediere. Hic enim eum inter duas bulbius utrinqueprema

vir, quo minus pro natura si in sphaeram radiet, omne vacuum ubiucunque oblatum petet, adeoque illud quod intra bullulam interi rem datur; quo ipso monendum , quod ad demonstrationem meam non requiratur, ut omnis aether interceptus intra bullulam interio

n s. caesam illius disiciat uisa obscuritatissupra g. 3. 4. 1 vidimus.

55쪽

ni Arte quas coemmemoravit U. dissicultates pro divinis ii bes, nihil me in iis reperire posse non naturale profiteor. hila

enim motus uigura nonne sunt res maxime natum ies nonne formam Messentiam tuorum elementorum constituunt nonne ex iis conclusiones nectis omnes Dat figuram quam habent mea elementa, inquis, motum item , divinitus habent, ergo ipsa hoc adspectu divina sunt hic profecto b. 6. yaut non satis confiderate loquerisi bona cum venia tua dixerimo aut parum usitate, sine quo enim naruram res essentiam quam habet non habere, neque esse, quod est, potest, id ei naturale 'ocatur, unde sit cumque datum motus igitur figura tuorum elementoriun, cum talia sint sine quibus eleme esse nequeunt, naturali ipsis quam in hiis consutiantur

Piat a. . Forte loqueris de illis tuis pnitionibu principii , aliariis eonsequentis, oratimv- rarchi, nec non natu primorum principiorum, negati

nitar --ο --, iuri ρη-1ses,ac aliis, de quibus videsupra in proaum p. s. Tantum abest villaec habeampio divinis, ut vesci

mine in duo Mesrain indigna. a. 6. Naturale in oppositione ad divinum est, quod per se esse potest eo cipi, sic aliqua ngura potest esse naturalis, quam videlicet rasus dico cursus inducere potest, minime vero tam affabre structa, tam index finis atque intentionis figura, qualis est particularitimatque bullulanim: scunei aliquis monis potest esse naturalis, nempe monis gravitati,,ii qua iam vero motusa peripheria ad centrum desa enim ad peripheriam. Itaque vel vitio his concludi a particulari ad universale nempe quia quaedam figura inuidam motus est naturalis, ideo omnis naturalis est, adeoque particularum quoque bullularum bes ἀδεguitate vocis naturalis, quod mox apparebit, te seduci pateris. b. 6. Non sufficienter enarras membra disjunctionis debebas enim tertium

56쪽

Praeterea si recta tua se habeat opinio, aut plerorum e. 6. Nistianorum saltimo elementa philosophorum divi

na sunt numeranda, aut approbandum tibi est, hos universiosae. terna per se existentia ter se etiam omnes suas proprietate omnesque vires liabentia elementa introduxisse fac enim CA TDIuM, fac GASsEND- , fac alios id saltim occulte laborasse, ut efficerent elementa propria vi existere. d. 6. unde nosti, philolaphum in hoc ab iis serio recedere neminem λ immo sume etiam, quod nunquam tenebis, omnes tum paganos tum christianos hucusque plutosqphos in eo conspirasse, ut elementast

m habent naturam atque inentiam , sic etiam particulae aullulae,

concedo quod motus ille dc figura, quainnosti, sintnanitalia, id est sentialia his elenientis, inde vero si inti re velis, mi R elementa haec non sint divina id est a Deo immediate produm,in ejus naturae ut a

sein per se esse nequeant, eodem modo hallucinareris, ac si ex eo quod Adam sit animal rationale, in eo posita sit nus natura desessentia, concluderes, quod non sit a Deo factus, cita quidem, ut a sera per se esse nequiveriti scilicet haec est miseria affectuum, utintelligentium etiam vironini hebetentuinientich. Divina principia dico, non quae a Deo dicantur ficta, sed quibus eae

antibu ntiu figurae atque facultates, quas a iseipse habere nequeant: oppido itaque falsum est , quod hoc sensu plerorumque Christianorum phbosophorum principia sint divinari imo tres illi sectarum coryphaei, Arsoteles, Canesim atque Gassendis manifeste, quod suo loco probavi, principia habent, non divina, sed naturitia. d. 6. Hoc nec novi, nec unquam asserui. e. 6. Hanc ego primum miror consequentiam, ubi conclusio est et Iis . At. id enim quod est verum fortassis, fortassis quoque non est, rum dein, si illam particulam attendi nolis, quo paraloesmo conclu

des, quod qui aeterna statuant elementa, vera statuant da vilaa: qil dis

57쪽

non divitia possunt nepossunt quidem primo quid tumi f. 6. yan quod esse & concipi potest id revera&necessario est deinde quomodo vincis, elementa huc usque utiata esse sine Deoin concipi possea num inquis solida ratione consat a teriam non pose esse ab aeterno, ni priust liqueat Deum exta

flere concedam. g. 6. ysed nos miseros, si ex nulla alia re quam aetherisin aeris tui eontrario nio tu, propter quem illas P 7φ' se elementa non ipsa conjunxerant, de existentia supremi Numinis constat. h. 6. ita enim ea ad nostra usque tempora parum certa Rit atque inposterum etiam, qui de elementis du

bitabunt tuis. i. 6. vereor autem ne multi dubitent 4k. 6.

sint ab eodem hinc tale aeternum etiam non est verum Quod addis non habita fuisse ab ipsis pro Divinis , dico, nec haberi poterant, ideo quia staniebamur aeterii s6. Non. sed quod concipialiter non potest, inuareveratale est, tu ' is eo pitur, de hoe est quod ego contendo unde quiaprinopiam aliter non possunt concipi quam Divina, ideo sint divina. s. 5. Sed vos longe adhue miseriores, qui ex Epicur is vel aeternu δcim productis atomis, vel ex semetipsa generantibus elementis, ne suspica.ri quidem potestis, quod sit Deus. aeterum vellem audire, quibus' tibi familiaribus subtilitatibus, destructuinires illud meumam dicis. Hoc tum demum sequetur, si tu probaris, quo asseruerim, exuulla alia re probari existentituri sunm Numinis quam eo Maelme

torum conjunctione.

. . Ego non solum vereor sed& certo scio, quod omnes tui similes, hoe est quinii a men ratiocinandi, in ignoratione inices atque metaphys vis est positum, quorumque modi concludendi existit, neg tiones co ' clusionum, stantibus praemissis, maciae consequentis, ignorationes,lenchi, fallaciae aequivocationis, argumentationes a particulari ad universite, 6 similes, perpetuo de meis hisce principiis non dubitabunt solum, sed Mea penitus penitusque negabunt.

h. d. Vel id dici , quod ego ex solis bullulis atque articulis probarime

58쪽

iidem de Deo non poterunt non dubitare sin alia plurima celetissimaque non ex sacris solum libris, sed ex philosbphia quoque suppetunt argumenta, ut iuppetunt, quibus Dei existentia confirmatur, nihil tua ratione conficis , quam concludis ad hunc modum Cl. 6. si materiaitatuitur se aeterna, nec a rascies motus attribuitur quam esentialis atque naturalis quaedam gravitas, non es ampli in tota rerum natura quod Deo attrabuamus. m. 6. at male cum Deus sit, aeterna , vel te ipse consentiente , materia latuitur deinde quid tibi vis cum natiualem materiae Messentialem gravitatem memor multi inquis, philosephi sic statuunt vide quam vocabulis abu tare si namque philosephi hoc fereunum volunt, gravitat- 'renim ac pondusacimimfusemate subtilissime motu non de pendere sed singulis esse corporibus corpusculisqueamoimmodi te concessiam: at si qui alitersentiunt, materiae tamen si iis si e natiualem adserunt motum seu simili rationetributumare Ae cum Deus singulis momentis ad motum quemcumque producendum, quasi propriam de novo manum applicare com iendus haud sit cursu vero imperi eis: pretaris, n. 6o. ae si istentiam simum amnis, vel quod eandem aliunde quoque probarim, eoncedis: si prius contendis, filium te dicere norunt, qui ves in indice Physicae Divinae existentiam Summi Numinis evolvent sinis sterius largiris, male concludis , dum dicis, eos qui de elementis hisce dubitent, non posse non de Deo etiam dubitare. Nam hi ipsi visi sint stilissi&igno cito scient, quod eis in radat probatio, ideo nomdum de re ipsa liceat dubitum L 6. Meum haud allegas ubi haec verba exstent, nec ego impraesentiarum recordor illud vero novi, me locum de ratiocinationephilosephica, mechanice instituenda, ubi possibilitas cum probabilitate, modi rati cinandi mathematicis proprii cum philosbphicis confunduntur, de hac itaque ratiocinatione etiamnum veriam est, quod in thesi asserui.

- 6. Ideoque ditas mea hypothetica est non ab oliua

59쪽

ac si, quod iraturale rei dicitur, deam per se habere, nomine misbuente, dicatur o. 6. an quoniam tu isti parum distinguis, id circo neminem distinguere judicas Hactenus igitur Cp. 6. nihil causae est, cur tua abalium

quod habent Epicurus lanii atomistae, de atomorum taplici per

indum motu, sersum atque deorsum, ex insulito in insulitum,ac ab aeterno, quemque ex gravitate a nullo Deo concessa, sed atomis et se competente, deducebant, sic videbis me nihil hic interpretari, sed haretotidem verbis ab his philosophis ita dici, ut nulla tua explicano assi a istam asseritonem orthodoxam reddere possit.

o. 6. Hic musior illitis indignationis, quam olim conceperat Τ-- iis, eum videret pietatem es justitiam fmitare, qui turrima gruant vis tam unde dicebat

Uura Saurommuri fugere hine libet. glacia mOceanum, quoties aliquid de moribus audent, ut Curios simulam , es Bacchanalia -

Id enim quod illi ratione morumiaciebant, te hic rationedistincti, sinere deprehendo. Nam hanc ligunc monem mihi ex eo tuo errore , quod me muri de Cin lidicere id quod ego de Epicureis asserui, in putas, paulo ante, n e

b. 6. tam turpiter considisti, ut vix tyroni condonarem istam confiiu-onem. Nempe expresse opposueram naturale, divino deque eo diu ram, quod naturalitas non competeret principiis meis, tu vero eo se contendebas, habere mea principia certam ituram atque essentiam

adeoque abjudicare ipsis nanualitatemistis accidentalis . oppositam

haud debere. Qia confusione cum ipse erubuerim tuo nomines nam mea interest, ne adversarius, quem re*onsione dignatus sit vid atur judicio carere 4sseetii eam excusare seb finem illius notae annisas sum. p. 6. Videamus quid causae adhue sepersit, nempe quia auctor objectionum adversiis divinitatem principiorum meorum s a particulari argume

tatus est ad uni, eri de , secividum a es a sin*4- confuta naturale clivino oppositum, cum iuuiuali, quod accidentali contradisti sinu, secundum b. 144. 3 Iamiliarissima sibi macia consequentis et

latus est, secundum e. s. h. 6. h. s. l. 6. me plane non intellexit, secundum n. s. s sitium quo ipse se dederat turpiter, in meaeeus vit secundum O. 6. Iudicet jam lector, an his rationum pondat smeonu rincipiorum divinitas potuerit destrui. Diuitias by Coo le

60쪽

elementa divinitate separes , videamus quid matrem adducas. Musta, disseris in natura dariphaenomena nulla humana potentia imitanda, uua ratione humana penitus penitusque exputandis quod non posse nisi ex eo fieri, quia divina sint rerum sevi q. 6. obscura principia, qualia praeter te neminem adhuc excogitasse. god ut clarius ostendas, secundum te rium Cartesii elementum imitari hominem, dicis, non difficulter posse, corpusculaque facere similia, eis majora , mn ideo debiliora, in primi autem Iubtilissimi locum aerem vel quod-ρ vis fluidum substituere licere: neque tamen conjunctos exem

pli causa Iear in terrestribin recens iactis, at e in aliquo

vase, quam rehementi meis, ignem ea se ire inexci ramin ira, credo. neque enim ad hunc effictum data sufficiunt. da igitur, praeter accuratam figuram , necessariam quoque iovis&crassis elementis Cr. 6. soliditatem da s. 6. sumimφε. scillaeetatione causae intemae 5: modi. aeris inquisi HEA Lmum principium, quid ea . , quid modin, minus norit, quam auctor objectionum, qui non hospes est in logicis es metaph icis, qui non amet contraiuctiones in adsecto ad uere, illa non poterit non asserere ram rum mimi Mum rari ne ea ainter inque --, obseuritatem id est negame, quiliam sciet dari posse prim in principi in desilitiones claras atque distinetas causales, contendet clarissimis dari posse defi-- nitiones reales logicas seu metaphysicas , hoc est quarum Merentiae a

facultates einet proprio lint desumtae, non a causa dc modo. Igitur desim tiones principiorum meorum tam clarae sunt, quam mill

definitiones facultatum disciplinarum , tam clarae quam est illa de

honiae quod se animal ratio se , item quam haec, quod ni sis homo eruditus suis exercitatu in philosephia nechanica, auctor harum as versis Physicam Divinam metitonimur. 6. Nonnesiissicitferrea

SEARCH

MENU NAVIGATION