장음표시 사용
111쪽
Quom do , Bequatenus auctor pertingat medicaonictu. ii nam sit mediiscus s que Propter necessitatem creauit altisi simus.
tus modus , seu ratio, qua id praestare debeat ; hanc prouinciam primus in suis operibus sub ijt admirandus praeceptor,
alii doctissimi viri id post illii in magis
dissusE prosequuti sunt adeo accurate, Vt nos ab hac tractatione deberemus abstinere, nisi aliud nobis esset longe diuersu in stiriatum . Est vero tum praecipue ex hoc aphorismorum opere , tum etiam ex sacris libris hoc ipsum medici officia depromere; in quo opusculo proseque-do hunc ordinem seruabimus, Primum demonstrabimus, quaenam sint medico necessaria quoad eruditionem, atque morum probitatem et Postmodum quae sint ad medicum attinentia,qiratenus stmedicus,& quatenus aegrotis adtii med cinam facit. Quod igitur ad primum spectat, cum ideo medicus sit honorandus, quoniam propter necessitatem eum creauit Altissimus, animaduertendum,
id non esse intelligendum de quolibet medico, gregali scilicet, atque ignaro , sed de illo, qui magna aliqua urgente
nece sitate possit aegrotum a maximo vitae discrimine, in quo versatur , eripere I atque proinde is debet esse doctussi mus, atque exerciratissimus , quod verbo significauit Hippocrates in ipλ statim aphorismorum initio, quando inquit. Ars longa . Est etenim ars longanum propter scientiarum varietatem, quae ad ipsam persecte assequendam sui necessar)ae hae namque medicum doctum, atque eruditum constituunt) tum iam propter maximam experientiam factam
112쪽
sactam in longillima exercitatione, quae illum reddunt prudentem, perspicacem, oculatum, in operando sedulum, in re. medijs adhibendis non temerarium, at que in euentu praedicendo admodum cautum, & sagacem . Est igitur medico necessaria eruditio, siue sapientia quam nunquam assequetur , ni fi optimo, atque praecipuo innitatur fundamento,nimirum timori Dominis sie eornim habetur prouerb. cap. I. Timor Domini
principium sapientia . Vbi etenim est ti- Quod nainor; illic est mandatorum obseruatio ι stiςn ubi mandatorum obseruatio, ibi est miDditia, ibi & splendor. Hac igitur con- uniustituta basi, facilius sapientiam , atque stirimo
ipsam sapientiam consequentia , atque tum . comitantia consequetur-: hoc deficiente
fundamento, vel non aderit sapientia, vel inanis aderit, quae sua sponte ruat facillime . E contrario verus sapiens estrie, de quoe habetur eodem cap. I 3. Lex sapientis fons visa , ut deeliinet a ruina mortis, doctrika bona dabit gratiam i in
itinere contemptorum vorago . Atqu
proinde qui amat sapientiam , illam procurat a Deo, iuxta illud, quod habetur in Ecelesiastico cap. I. Omni μ' .-ω
pientia a Domino Deo es ; ct in illo Dis y .h ii.
semper,ct ante auum. Quemadmodum fons, di autem timor Domini est initium sapien- origo. tiae; non secus ab ipsa sapientia , quasi regressu quodam demonstrativo manu- ducimur ad ipsum timorem Domini melius intelligendum ; sic etenim habe
113쪽
peeuniam , Θ sic uri thesauros eFoderis illam, tune intelliges timorem Domini,cthientiam Dei inuentes, quia Dominus dat sapientiam, ct ex ore eius prudentia, scientia ; eustodieι rectorum salutem , o proteget gradientersimpliciter. Et cap. 11. bonus est, haurit sibi gratiam a Domino , qui autem confidit i xuisationibus suis, impie agit. Cum autem vita sit breuis,& maximan*η Diu sapientiae pars in rerum naturalium CO duo me templatione sita fit, illa magis inquiren-ximhneis da, quae maxime sent ad artem medicaeessaria. necessaria, quod habetur in Eeclesiastico cap. I. Altiora te ne qua eris , O fortiora te nou scrutatus sueris . sed qua pracepit tibi Deus , illa eclita semper , is in pluribus operibus eius ne fueris eurio sus non enim es tibi neesarium ea, quae absionditasunt oculis lais, videre ; insuperuacuis rebus noli scrurari multipliciter , ct in pluribus eius operibus non gr curiosus ; plurima etenim supratensam hominum sensusunt tibi. Illam tamen procuret eruditionem,quae ad ipsam artem comparandam est omnino necessaria, dixerat etenim cap. 2. Tantum ρυ-
eadis solentia stultitiam, quantum differe lux a tenebris . Et prouerb. II. Rus aliam facit domum suam , quarit ruin a-qui euitast discere , incidit in mala, uom optime autem sibi consulet,si fuerit ver- utilitate satus in historijs medicis, tam antiquis, Praestet quὶm modernis, iuxta monitum Eccle- ςdiς' si astiei. Sapientiam omnium antiquorum η R' uini sapiens, narraiionem viror m a
114쪽
nominatorum eonseruabit, versutias tum parabolarum simul introibit, occulta pro- eipue me uerbiorum exquiret, ct in absconditispm diearum rabolarum eonversabitur; in medio ma- cogniti viatorum ministrabito in conoee P sedis apparebit, o in terram alienigenarum gentium pertransiet, mala in omnibus tentabis . Vide reliqua cap. 3. quae breuitatis studio praetermitto. Quoniam tamen nuper dictum est, quod qui adipiscitur veram sapientiam,
illa etiam adipiscitur,quae ipsam sapien- e S.
tiam consequuntur 3 id possiImus com rio eonprobare ex prouerb. cap. I 6. Ruisapiens sequatur
est corde , appellabitur prudens, is qui .
duleis eloquio, maiora reperiet. Fons vidira eruditio possidentis , do trina stultorum saluitas. Cor sapientis erudiet os eius,, Iabjs eius addet gratiam . Fauus mellis composita verba , dulcedo an a sanitas ossium. Est autem animaduertendum sapientis artificium , qui scilicet anteis quam d=xerit Qui dulcis est a quia,mai
ra reperiet, praemiserat hominem debere esse corde prudentem , quoniam , ut animaduertit capia et ς. Rui tantum verba sectatur, nihil habebit , qui autem p fessor es mentis, diligit animam suam, oeeustos prudemia inueniet bona. Et cap. xo. V aurum,ct multitudo gemmarumis mas autem praciosum labia scientia. Est M aliud ob:ter admiraudum artificium , ii, iifi siquidem existimauit uruam, & idem esse ciu apeia hominem sapientem corde , & possesso- Iitus. rem mentis 3 quasi velit intelligentiam esse tum in corde, tum in cerebro; quod B 3 etiam
115쪽
placitum dee laia,tur, axq; sapienter in illo Hippocr.
verbum addisce. da. Quom do mediiscus deuitare deis beat aua. ritiam.
etiam tanquam firmam habuit Hippocrate S, cum tamen Aris illam constituerit solum in corde, Galenus solum in cerebro , quemadmodum in nostr s animaduertimus commentariis. Addidit
Sap. quod huiusmodi philosophi ethni
ci praeterm i serunt , ipsam scilicet mente illustrari a Domino , sic etenim habetur cap. 2O. Lucerna Domini spiraculum hominis , qua inuestigat omnia secreta ventris .
Inter reliqua, quae ad medici doctrinam Videntur attinere , sunt ipsae leges medicae, nempe hoc ipsum aphorismorum opus, quas aduerbum debet addi Dcere, atque memoria custodire, iuxta monitum, quod habetur prouerb. I'. aeui custodit mandatum,custodit animam suam; qui autem negligit viam suam, mortificabitur. Procuret quantum fieri possit, ne crescat amor numi, quantum ipsa pecunia crescit iuxta illud, quod habetur iii Ecclesiastico cap. II. Fili mi ne in multis
sint actus tui, Θ si diues fueris , non eris immunis is deli ro 3 si enim sequutus fueris, non apprεhendes , is non effugies si
praecucurrreris Est homo laborans, ct festinans o dolens impius tanto magis non abundabit. Es homo marcidus egens recuperatione . plus deficiens virtute, is abundans paupertate , ct oculus Dei refipexit illum in bono, Θ creuit illum ab -- militate ipsius exaltavit caput eius omirati sunt in illo multi, Θ honorauerunt Deum. Subdit pollinodiun. Est qui locvti
116쪽
eupletatur parce agenao, re Dac pars mercedis illius , in eo quod dicit, inuenirequiem mihi,θnuno manducabo de bonis imais solus, ct nescit quod tempus pro reat illum,ρο mors apropinquet, ct relinquat omnia aliis , o moriatur. Add tpostmodum . Sta intestamentoruo, ct in illo colloquere , Θ in opere mandatorum tuorum veterasce, ne manseris in operibus peccatorum, confide autem in Deo. ρο mane in loco tuo i facile est enim in oculis Dei subito honestare pauperem. Denitet laudem, quae scilicet semper in ore proprio sordescit, iuxta consilium Non icSap. proll. 27. Laudet te alienus, is non auost . es tuum, extraneus , o non labia tua . Si medicus fuerit uiuenis non aegre suscipiat serat se aliquo modo corrigi a medico correctio sene, nam ut habetur prouerb. l3. Egestas , dν ignominia ei, qui deserit disciplinam i qui autem aquiescit arguenti, furificabitur.
Eit etiam medico necessaritis decens ornatus, solum iitquam decens, de quo Qui cor- peculiare opusculum conscripsit noster senex, cui videtur maximὶ conson' si medi. quod habetur in Ecclesiastico cap. eo neces. Ne o 'orieris in vestitu unquam, nee in die honoris tui extollaris, quoniam mirabilia
opera tua Altis'mi solius, ct absconsa, ct
inuisa opera illiui . . . Procuret quam maximξ ponit anim Qui an ornatum , inter omnia primatum obti Oma
117쪽
. 36 Praefatio Auctoris.& eurιβcerra, scito cui feceris, ct erit gratia in
heat de- bonis tuis mutia . Benefac iusso,is inust
prauum cerre o. Domino. Da bono , is non receperis peccatorem. Bene fae humili non dederis impio. Si fortasse velit aliquem exaltare , videat ne id beneficium Conserat inimico, iuxta id quod habetur in eodem cap. Non credas inimico suo in alernum ; scuti enim aramentum arvianar nequitia illius i Et si humiliarras va
dat curuus, abiyce animum tuum, cu-
sodite ab illo ; non statuas illum penesse, nec sedeat ad dexteram tuam,nec conuersus flet in Deo tuo, ne forae conuersus m locum tkum inquiras cauedram tuAE , re in nouissimo cognoscas verba mea in
sermonibus meissimuleris . Ruis medebitur ineantatori a serpente percusso , Θ omnibus, qui appropriant bestis' Sis qui comitamr cum viro iniquo Θ obuol rus est in peccaris eius, una kora recum permanebit, se autem declinaueris , non. Iupportabis te ; in labi=s suis indu est intamicus,ct in cordesuo insidiabitur, ut subuertat te in foveam . Non desperet, quod videat se esse in Quomo. longὰ minori existimatione , quam ali- , i, ζ' 'RO medicos adulatores,& agitaros; ilia debeat a Dbς diunt tantummodo, qui Deo. tuam parui faciunt,iuxta illud, quod habetur prouerb. cap. 17. Malus. obedit lingua iniqua, ct fallax obtemperat Iabjs mendacibus. Tandem etenim sola eminet virtus,& sapientia, iuxta illud cnisdem capitis. Seruus sapiens domi- '
118쪽
natur stultis mise , ct inter fratres h
reditatem diuidet. Atque proinde per . aliquod temporis spacium oportet patienter perferre detrimenta , quae fortuna eueniunt, nam scuti igne probatur Ventum , is aurum camino, ita eor probae Dominus. Multo autem minus desperare debebit, si viderit se contemnia medico prauo , & ignaro , quod fremquenter admodum contingit,nam pro Merb. I . Ambulans recro itinere, limenae Deum despicietur ab eo,quii infami graditur via. In ore Rulli virga super--, labia sapientiam eustodiunt eos. Sit pronus ad edocendos, atque exercendos candidatos, nam ex eodem capi Etudiat te. In corde prudentis requiescit sapien- eandida ria,-indoctos quosque erudies. PraecI- tos i ai Puc autem sunt erudiendi studiosi,nam- praximeque, ut habetur cap. Is . Aurii, qua auia dis is increpariones vita, in meaio sapientum commorabitur. Quemadmodum etenim CX cap. 17. Corona senum flij filiorum, O guria filiorum patres eorum. Non secus de alumnis , atque alumnorum alumnis est intelligendum. Fugiat inuidiam ex eodem ΙΑ.Vita carnium sanitas cordis , putredo ossium De metinuidia . Conseruet amicitiam cum inuidia ,
medico probo, & erudito, quam ius sit di disii Pauper, Vel quomodociamque inciderit 'I' Rin calamitate, sic etenim habetur prou. cap. II. Omni tempore diligit, qui ami- crus es frater in angusθs comprobatur. Dissimulet iniuriam, ut enim habetur P. I i. Fatuussatim indicar iramfusi,
119쪽
qui autem dissimulat iniuriam, eallidus est; homo versutus celat scientiam ct cor insipientum pronoea stultitiam. rimo Benedicat de quocumque medico; duplete illum tamen laudando magis , illum retre de- minus pro uniuscuiusque maiori , vel beat in minori meritorum indigentia , namque abi m- Anima, qua benedicit, pinguabitur, o 'S'. νιι istariat ipse quoque inebriabitur. 3μμ δ' Laudet quaecumque bona re peruerit in medico, praetermittat mala, sic etenim Atque in habetur proueib. II. Bene consurgit di uibretiti Dculo, qui qu ris bona; qui autem tuu sigator malorum est , opprimetur ab eis.
Namque & ipse potest decipi, quod
cum contigerit, tenetur imitari Hipp. c. diis ingenuitatem in confitendo errore cinxibus eo- misiis , iuxta id , quod habetur proiierb. fitendis. cap. I 8. Iustus prior es accusator fui, veniet amicus eius,ct inuestigabit eum. Non lae Non lsetetur de inimici medici in sortet ar de tunio, namque ex cap. 17. Qui mina tinniet utatur alterius, non eris impunisus. infortu- Devitet, quantum fieri pollit, adula- ,λ tores, si quidem illos soli amant stulti, Devitet iuxta illud prouerb. 18. Non recipies ubadulatio- rus verba prudentia, nigea dixeris, quenem. versantur in eordesuo. Sit eleemosynarius iuxta consilium sit Elee Ecclesiastici cap. I . Ante mortem bendi mosyna. fac amico tuo, Θ secundum vires tuas 1,M . exporrigens da pauperi: non defrauderisa aio bono , ct parrieulam diei bone non re pratereat; nonne ais relinques dolores, oe labores in os y in diuistone Arrii
ἀη , is accipe ct iustifica animam tuam
120쪽
nnfe obitum tuum opprare iustitiam, qu niam non est apud inferos innenire e
Quamuis autem superius dictum sit, quod oportet medicum esse etiam eru- Captet clitum in naturali disciplina , si quis ta, medicilis suerit, non despiciat medicum in illa, uti Pa' parum eruditum, dummodo sit exerci- ἡ tatus, & probus, iuxta monitum Ecclo' neuolen si astici cap. I s. Melior est homo, qui mi- tiam.
nuitur sapientia,ct desie it sensu in rimore Dei, quὰm qui abundat sensu, ct tran aegreaitur legem Altissimi . Est solertia certa, ct ipsa iniqua, ct est qui emmittis
verbum certum , ennarrans veritatem .
Est etenim optimum , omnium amicitiam, saltem terbis aucupare , iuxta illud, quod habetur cap. 1o. Sapiens in verbis se ipsum amabilem facis, gratia sutem fatuorum effundentur. Deviter, quantum fieri possit, sermonis ruditatem , subdit etenim Ecclesiasticus in eodem cap . Homo sine gratia sit eo quasi fabula vana , ct in ore indiscipli- mis, Mnatorum assidua erit ; Sapiens verbis producet se ipsum, ct homo prudens placebit 'magnatibus. Sapientia absconsa, ct thesaurus inuisus, qua utilita sin viri que pMelior est qui celat insipiensiam suam , quam homo, qui abscondit sapientiam suam
' Sit hilaris, moderatὸ tamen, sic enim habetur cap. 2I. Fatuus ex risu exaltas stivocem suam, vir autem sapiens vix raci- tis . te ridebit. Tenetur autem esse glauis non modia Ei tui,