장음표시 사용
171쪽
sublimis, hominesque habitabunt in mari, et pisces domicilium occupabunt hominum, quando vos quidem, Lacedaemonii, juris aequabilitate sublata, tyrannides in civitates reducere paratis quo nihil est in hominibus iniquius, nihil sceleratius. HIllud scilicet recte perspiciebant illi, labefactari in civitatibus , tyrannide exorta, civium vim, restituta vero et auctoritate legum et aequalitate, vigorem simul civibus restitui. Quod autem verissimam, quam diximus, civium in civitatibus antiquis libertatem attinet, ex nulla re illa magis, quam ex hac Platonici tyrannidis descriptione patet. Tantum abest, ut ista sit, quam in democraticis civitatibus crepant omnes, ut haec ad communem omnium servitutem tendat imo vero, quo longius ab isti distat quoque arctius cum legum ac magistratuum obedientia conjuncta est, eo rectius appellari verissima civitatis libertas potest. Et hinc quidem quae vero item nomine hominis dicenda libertas sit, esticitur: quod quo nobis manifestius fiat, tyrannidi jam comparemus pessimum hominum, virum tyrannicum. De viro Frannico. Qua ratione fit PUti e democratia tyrannis, ita e democratico viro tyrannicus fit. In hac autem disquisitione
172쪽
- I65 Plato cupiditates esse accurate distinguendas censuit. Quum de ratione quaerebatur, quemadmodum ex ligarchico homine democraticus oriretur, in necessarias illas et non necessarias divisit: leautem non necessaria in παρανοικους , quae Possunt coerceri, et προτέρας vehementiores, distinguit. Vehementiores hasce tales esse maxime dicit, quales in somnis subinde excitantur, quando reliqua pars animi, quae rationis est particeps ac mansueta obtinetque principatum obdormivit illa autem, quae immanis est ac fera , vel vino vel cibo repleta, trepidat abactoque somno longius procedere Studet suoque ingenio satisfacere; tum vero haec nil non facere sustinet. Omnia huic visa objiciuntur,
mente ac ratione Vacua, ut aut cum matre corpus
miscere videatur, aut cum quovis alio vel homine vel deo, saepe bellust atque etiam trucidare ali. quem et impie cruentare, multaque facere impure atque et re cum temeritate atque impudentia . a te hinc, quam vehemens, quam immane, quam
dirum cupiditatum genus homini insit id maxime animadvertendum, ubi ortum tyrannici viri consis deramus. Finge juvenem, democratici viri filium. similiter atque ipsius patrem , multis variisque cupiditatibus agitatum primum ti idem in omnes partes distrahetur deinde vero, quum tyrannidis
fautores adolescentem existimaverint non alia posseratione contineri, amorem ei quemdam indere nituntur, προτατο των ργων καὶ τα τοιμα λανεμο
μένων ἐπιθυμιων, praesidem Otiosorum atque i
173쪽
bidinem illi subministrantium desideriorum. Ubi
vero Susurrantes circa ipsum cupiditates caeterae, refertae nidores, unguentis, Oronis a mero , Oriaugent aluntque desiderium illud , tum jam hic animi praeses furit ninino dementiaque fervet, ac stipatus inde satellitibus stimuloque percitus, si quas intra se frugales et verecundas opiniones u. piditatesque offenderit, protinus exstirpat expellibque, donec temperantiam omnem animo decerit seque nova insania repleverit. Hanc ob caussam amor Urannus dictus olim est in In his Plato, uti cernimus, iter hominis ad villa omnemque pravitatem absolvit tandem. Quo in negotio quid amoris illo, quem describit, furore spectaverit, e Phaedro et 3mposio intelligitur. IIάνδημος est iste scilicet, qui hominem sic ad turpissima, ut οὐρανιος ad ulcerrima quaeque et honestissima, adducit. Idem autem ille vilis abjectusque amor, ut in Phaedro poetica est ratione descriptus, ita hic philosopha haec de natura humana disquisitione, essicitur , qualis sit proprie , quamque vim ad caeteras cupiditates omnes incendendas Iotumque hominem et regendum tyranni instar et penitus corrumpendum, habeat. Quo magis ethicae locum philosophus, qui est de virtutibus ac vitiis maximeque de animi depravatione, plene tractasse videtur. Sed in vita potissimum tyrannici viri hic stimulus amoris apparet quod age, describat nobis deinceps Socrates,
174쪽
Vita viri Frinnici. Fit igitur, ait, hunc in modum talis vir. Qui autem eo pervenerunt, estis, comessationibus congressibus, scortis caeterisque hujusmodi omnibus indulgent, ν αν Ἐρως τυραννος ἔνδον ικων λακυβερνας τοι της ψυχης απαντα quorum Frannus Amor, intus animi incolans penetralia, regit omnia. Itaque multae dies noctesque vehementes cupiditates, multorum indigae, pullulanti Cito igitur , si qui proventus exstiterint, conSumuntur. Post haec utique foenora et patrimonii dissipatio. Ubi vero deficiunt omnia, necesse est cupiditates vociferari atque conqueri, quae quidem frequentes ardentesque in animo delitescunt αυτους x V ω ερια κέντρων ἐλαυνομένους , των τε αλλων ἐπιθυμων, καὶ λαφεροντως υπ Ῥουτου του Ερωτος , πασαι ταις
αλλαις , 'ερ δορυφόροις , ηγουμιένου , χρβν ipsos autem, veluti stimulis quibusdam agitatos, timeaeteris libidinibus, tum ipso praesertim mora, qui reliquis omnibus, tanquam dua, praeest, in furorem adigi efferrique ad explorandum , si quis quidquam possideat, quod vel fraude surripi vel vi eripi possit. Hinc furta, hinc rapinae, hinc crimina et flagitia, ut ausint adeo et domi parentes verberibus caedere et oris magistratus laedere, ipsa adeo Deorum templa ac sacra violare . a Quae vero nomine dicenda in civitate libertas sit,
e 1 Si legeudum pro σου videtur. a De Rep. IX. 575. C. . 576. B.
175쪽
e tyrannide, ut descripta a Platone est, esse in
primis posse, animadvertimus ex hac autem yrannici viri descriptione non minus, credo, quae hominis, sive, ut nos loquimur, moralis sit libertas , intelligitur Ethicae apud nos doctores h minem esse dicunt naturam moralem, quippe moralis libertatis participem et recte quidem illi, quo magis inde essiciant, posse semet ipsum corrigere ac perficere hominem. Ego vero non ausim id universe de hominum genere usurpare. Nam pauci admodum, si rem rite perspexerimus, reapse liberi sunt caeteri libertate morali carent. Regi enim sese a cupiditatibus libidinibusque suis ita patiuntur, ut prorsus sint iis submissi. Nec vero id vehementissimis tantum vilissimisque cupiditatibus tribuendum est; similiter imperium in nos exercent ac dominantur plane cum minus abjecta honestioraque studia, tum opiniones praejudicatae. His autem quis tandem mortalium est, qui plane se liberum possit praedicare Quamobrem non magis libera, quam sapiens aut perfecta natura, homo dicendus est, quippe non magis libertatis moralis, quam sapientiae ac persectionis particeps. Et vero tyrannicus iste homo belluae est potius, praedae inhiantis suae suique impotentis prorsus, quam liberae naturae similis. Quodsi quaerimus, quemadmodum fieri homo libertatis moralis particeps possit, ab hoc in primis immani ferissimoque viro conjectura petenda est, ut, quae justi sit viri conditio, assequamur. Prout in illo omni aucto
176쪽
- I 69 ritate destituta ratio est , atque ad hanc serme delendam, τὸ θυμιοειδε vi sua το ἐπιθυμirriκD juvatae corroborat, ita in hoc submissae rationi cupiditates Sunt imperat ratio, opemque ei θυμος affert ad animum totum recte gubernandum. Hic autem tile est, qui verissime demum dici libera natura, homo liber, possit, quemque omnes imitari, qui libertatis moralis participes esse cupiunt, Oportet. Talis scilicet Socratica illa est αυταρκεία, ita αυμτοκρατεis, quam Praeclare in Menexeno descripsit Plato. 'Οτ γαρ ανδρι i. ἐαυτον ἀν ρτηται παντατα πρὸς ευδαιμονίαν φέροντα ἡ ἐγγυς τουτου καὶ μὰ ἐν αλλοις ἀνθρωποι αἰωρειται ἐξ ων - ἡ καιῶς
πραῖαντων πλαγασθαι 1ναγκας αι καὶ τακείνου, τουτίνι ρις παρεσκευαςαι ζῆν ουτος λιν o σωφρων καὶ ουτος ανδρεῖος καὶ *ρονιμος ουτος γιγνομένων χρημιατων καὶ παῖων καὶ δια*θειρομένων, καυτα πεBεται τηπαροιμιος ουτε γα χαψων ου τε λυοπουμιενος αγαγφανησεται ais αυτ πεποιθέναι sc Quem locum diserte expressit Cicero nam ni viro ex se apta sunt omnia, quae ad beate vivendum ferunt, nec suspensa aliorum aut Ino casu, aut contrario, pendere e alterius eventis et errare coguntur. Iic
optime vivendi rmio comparala est hic est ille moderatus, hic fortis, hic sapiens, hic et nascentibtis et cadentibus cum reliquis commodis , tum maxime
liberis, parebit et obediet praecepto lubeteri:
Neque enim Iaetabitur umquam, nec moerebit nimis, Quod emper in aeris Omnem ver reponet sui. I)
177쪽
Sed exploratu ita in omnem partem, adhibenda in primis civitatum imagine, natura humana, accedendinia ei tandem existimat Socrates, quo Omnis haec tetendit disputatio, ut, quae justitiae sit ac vitae beatae ratio , exquiramus. Qua de re ut pronunciari aliquando recte vereque possit, justi simum tandem virum cum injustissimo committit. Uter tandem beatior Iustusne ille, an omnium hic hominum injustissimus,t Frannicus vir pului continuo tenendum censet Socrates, non speciem externam, sed interiorem conditionem justi injustique viri considerandam esse. Si tyrannicam civitatem, inquit, cognoscere velim tit, non ejus speciem admirabimur, ad solum tyrannum respicientes aut ad eos paucos, qui cum eo rerum potiti sunt; sed, ut decet, Omnem penitus civitatem ingressi, lustrabimus singula et ad cuncta conversis oculis, seremus sententiam. Pariter ad virum tyrannicum cognoscelidum, illi permittendum judicium, qui cogitatione se possit in hominis mentem insinuare, ejusque more interius perspicere non, qui, ut pueri solent, exteriora intuens obstupe
cat, quum tyrannicam illam adspicit pompam et magnificentiam, ad quam illi sese apud eos, qui externa spectant, essingunt Quibus dictis, judicium Socrates cum Adimant utriusque cum civi
178쪽
tatis, tum viri instituit. Principio rogat, liberam civitatem tyrannicam dices, an servam ' Maxime omnium servam. - eruntamen in ea dominos et liberos animadvertis. - Animadverto sed exiguum est istud universum vero in ipsa, et praestantissimum genus, turpiter est et misere servum.
Quodsi vir civitati similis est, pariter ejus animus illiberalitatis ac servitutis erit plena, ac probabile
est, eas animi partes in illo servire, quae praestantissimae sunt, exilem vero partem, ignavissimam et dementissimam, dominari. - Omnino.
Quid igitura δουλὴν ἡ λευθέραν τὴν τοιαυτην Θεις
ε&αι φυχηρος servum an liberum esse dices talem animum Servum. - Atqui Serva et tyranno
subdita civitas minime, quae vult, agit. Minime. Sic autem animus tyrannicus minime, quae vult, essiciet; - δ οιςρο αε ελκομπη β. ταραχῆ. καὶ μεταμελείας μες Dac sed stimulo semper percitus violento, perturbatione poenitentiaque redundabit. Huc igitur et ad caetera, quae his conjuncta sunt, respiciens, nonne et civitatem et virum longe miserrima esse conditione dicis Dico equidem. HHinc porro Socrates de singulorum, quos descripsit, virorum conditione agit, instituitque de iis, ac si in ludis chororum praemii reportandi caussa concertassent, Solemne judicium Age, ait, Adimante, quemadmodum judex omnia conspiciens,
de singulis judicat, ita tu jam profer, qui tuo ju-
179쪽
diei primus elicitate qui secundus sit caeterosque deinceps judica, βασιλικον, τιμοκρατικον, ὀλι
γαρχικὸν, μοκρατικὸν τυραννικον. - Haud Sane
dissicile hoc judicium est uti enim ingressi sunt,
Sic ego eos, tamquam choros, virtute ac pravitate, felicitate ac contrario compar inter se et judico. Praeconemne igitur conducemus, an ego pronunciabo, ori 'Αριστωνος υἱὸς τὸν αρμόν, και καώτατον , εὐδαιμονεςατον ρινε τουτον δ' εἶναι τὸν βασιλικωτατον καὶ βασιλιυοντα αυτου ' ον δὲ κακι- τον a Ἀδικωτατον. Ἀθλιωτατον τουτον τ αυτυγχανειν ἔντα , o αν τυραννικώτατος ων, ἐαυτου τεοτι μαλις τυραννη καὶ τῆς πόλιως Aristonis stium virum optimum et justissimum esse fudicasse beatissimum esse amem hunc hominem maxime omnium regium seque ipsum regensem pessimum ero et iniis quissimum esse miscfrimum talem autem esse,
qui maxime oramus sit, seque ipsum et Huaiem rannide premat. 3ὶ De utriusque hominis interna animi condi ιione.
Poeseos serme Pindaricae colorem in hoc veluti athlothetarum judicio de prolatis viris agnoscimus sed nemo haec lacile, quae adduximus, tum etiam quae haec subsequuntur, diligentius legerit, quinducta illa omnia esse videat ex interiore naturae
180쪽
humanae indagatione. Factum autem ita est, ut
sponte hinc Plato justissimi viri atque injustissimi interiorem animi conditionem, imagine informanda declararet, atque ita quidem nos de gravissima caussa idoneos judices redderet. Sic enim porro apud eum Socrates. Esto, inquit, postquam huc disputando devenimus, iteremus, quae a principio dicta sunt, unde huc sumus delati dictum autem est, injuste agere illi prodesse, qui cum perfectum in modum injustus sit, justus tamen habetur. Hac igitur de re ut recte judicemus tandem, sermone fingamus animi imaginem , ut, qui ista dixit, sciat, quid dixerit. Qualem dicis imaginem - Talem aliquam , qualem antiqui informarunt Chimaeram Scyllam, Cerberum , similes, e variis Ormis conflatas. Finge igitur primum bestiae formam, variae
admodum, et capita circumcirca multa habentis, partim mansuetorum , partim agrestium animalium
quae ipsa per se producit atque alit. Huic adjungi
deinceps cum leonis, tum etiam hominis formam. Tribus autem istis extrinsecus humanam guram circumda Iam vero illi, qui asserit, prodessea mini injuste agere juste vero vivere non prodesse, dicamus, eum nihil aliud asserere, ἡ λυσιτεMD
ρον καὶ τον λέοντα ' τον δὲ ανθρωπον λιμοκτονεῖν καὶ
ποιεῖν σθενη, ως ελκεσθαι μη γ ἐκείνων ποτερον
ιγοι nisi prodesse illi, ut bestiam illam in semetipso multiplicem pascens, et ipsam et leonem robus-etiorem sciat: hominem vero fame perire sinat