장음표시 사용
781쪽
tionibus rentrariis G praeterea quoque probe perfnda tam quae de formandi judiciis intuitivis e notionibus a post rim 3 669 δε seqq. integro capite docuimur, inprimis regulus de Obsereandis attribulis G essentialibus 674 677. nec Matii, quae per modum attributorum insunt 3 673. , de demisistubu
Patet hinc abunde, non adeo facilem esse in omni rasa reseu tionem a posteriori , quemadmodum vulgo creditur, ita ut septiripsa refutatione a priori dissicilis evadat. Exempla pratebra Astronomia obvia sunt, quibus simul probatur, in resutatione a 'steriori viam demonstrationum haud raro una ealeandam siti l lud autem per se intelligitur, non lassicere, ut quia regulas iura tmoriae infixas teneat . sed inprimis requiri, ut eas dextre applicia. habitu polleat.
3 IOII. Cur deus Solent etiam saepissime , qui aliorum sententiam id strario m gnant, rationibus extrinsecis uti, iisque propterea abut tri se β consequentiarii, prisertim persecutores , quod non modi pugnare sueverint, quae minime intelligunt, verum etiam Pytison agatur. ΠΟΠΠt rerum imperitos , adeoque plurimos , per ratione P
trinsecas assensum determinares β. oo . . Qui dissensitati sententiam opprimere nititur, is media quaevis probat, qui finem sibi praefixum obtineri posse putat. Enimvero in M strum non sit malignas docere artes, quosque vero gnandis aliorum fenuntii rationibus extrisse ei seruis μου
caprobabilium doceri debeat; de re in praesente, ubi I lis in
stratiua traditur, dicendum non est.
E. gr. Tale argumentum extrinseeum est, quod petitur πρ ς' se multorum & ab autoritate virorum in dignitate eoiam 'II immo a pluralitate ollegiorum idem sentientium. Usu 'quentiarii persecutores alios instigare solent, ut sissens 'quoque publice testenturis eonsequentias male satias ac myPProbent, quo imperitis pondus aliquod habere vide os io
782쪽
D, Atarone abstinendum es a verbis , quae contumeliam, quibusnam
oti injuriam redolent: multo magis autem, ubi refutandum em v bis in re-νoris convincere studes. Idem quoque in impugnatione ualet. At Dissi ρης rerum enim resutaturus demonstrare tenetur saliam esse propo
sitionem, quam is pro vera habet s. oi7. Demonstratio II rnes contexuntur ex propositionibus determinatis, sive osteno
sequenter nec plures, nec pauciores ingredi refutationem poΩ sunt voces, quam quae notioni subjecti, per quam praedicatum determinatur notioni praedicati significanda sussiciunt s. ao. Nullus adeo locus est verbis, quae contumeliam, vel injuriam redolenti Quodsi alterum, quem refutare intendis, erroris convincere voIueris, nil quicquam incies, nisi is ad refutationem eam asserat attentionem. ut 2 agnoscat, nullum sumi principium quod non sit certum, nec a forma demonstrandi aberrari β. Io37. . Enimvero si verbis, quae contumeliam vel injuriam redolent, utaris, refutandus iisdem ad iram concitatu tuique odium concipit, quod ex principiis psychologicis demonstrandum hic tanquam experientia confirmatum sumimus. Quoniam itaque non minus a posteriori constat, iram pariter ac odium impedire animum , ne Verum cernere possit. si quis alterum erroris convicturus verbis utitur contumeliosis , vel in eum alio quocunque modo injuriis, is impedit, quo minus veritatem principiorum4 legitimam demonstrandi sormam pem spiciat, consequenter impedit, quo minus idem convincatur erroris, quem fovetis. O37. . Ab iis igitur abstinere debet, qui resutandum convincere studet. Cum impugnatio a restitatione nonnisi in eo disserat, quod haec demonstratione β. IOI7.), ipsis vero probatione insufficiente nitaturit Ioi8. , adeoque in restitatione non admittantur nisi principia certa 3 362. 567 S seqq. , in impugnatione etiam C cccc a Pro-
783쪽
tione eodetu modo ostenditur , quo idem de roscitatione demonstravituus , abstinendunt esse a verbis contumeliosis S in eum injuriis, quem impugnandum tibi sumsisti.
Pater adeo, nee in notione refutationis , nec impugnationis eoia tineat rationem, cur verbis in alterum quomodocunque injuriis uti liceat. Qui ergo iisdem utuntur, iis rationes extrinsecae sunt j. OO .l. Oriuntur nuxurum ab animi passionibus cin eas dato prineipiorum pDeholo eorum gnarus ex ipsis verbis speciem istius passio. vis colliget. Vae adeo solida rerum cognitione ac virtute eminen- res, qui amore veritatis ducti errores quosdam resutant, occisione sic terente, vel dubias aliorum opiniones impugnam , ut sim discaluone accurata collatis viribus tandem, aprieum protrahisar veritas, ab omni animi passione alieni non utuntur vocibus, nisi quae determinatis propositionibus sufficiunt. Quod autem vulgo eontrarium obtinear, pravis hominum assectibus debetur , quibus amore veritatis destitui ducuntur , quod ex ratiorubus inrrinsecis statuere non valentes judicium ab appetitu sensitivo pendulum habeant,
quemadmodum jam supra notatum in cf. io s. .
Consequem Cum eoηsequentiaritis alium finem intendat, quam resutariarius qui rionem , O46. , alium cro intendere non possit, quam ut autorem, quem impugnat, vel aliis deridendum propinet, vel cxosum reddat,4 adeo vel famae, vel fortunae, immo vitae noceat, ideo non mirum,s is utatur verbis maxime conrumeliosis sm alterum injuriis.
Aecidit id ipsum, ubi vel maxime semetipsos modestos praedierat, quod ali is fieri non poterat, ut ob rerum testimonia modestia laus ipsis tribueretur. Ab hac laude autem alienus est, qui consequentiarium agit, eum notiones consequentiariorum modestiae sibi mutuo repugnent : id quod ex principiis moresibus patebit. Imprimis in consequentiarios eadem non cadit, ubi argumento ab in vidia vito utuntur I. ro49.ὶ cum ejus praxis modestiam non se xa sq. Oso. , quippe quae non pititur , ut aliorum meritis et esse' mar detrahamus di vano fastu elati moliamur, quod viribus nostria
784쪽
SMe desindere idem est ac demonstrare, se ab altero non Defensionis fuisse resutatum. Et reposito ab altero impugnata di issimilacitur defendi, ubi demonstratur, eam ab altero non litisse
resutatam. E. gr. Cum systema Copernicanum consequentiis ex motu vertigbnis tercie deductis impugnaretur supra commemoratis not. g. O42. , Copernicani idem detendebant ostendentes , absurda illa ex admisso motu vertiginis non sequi, propterea quod una cum tellure armosphaera & quae in eo suo corpora eodem motu cieariatur. idem se defendebant adversus consequentiarios objicientes, quod Seriptura: Sacrae autoritatem rejiciant, religionem revelatam in numerum fabularum reserant Mideo atheismi suspicionem incurrant, dum negabant Scripturam Sacram motum solis diurnum statuere , utpote quae hoc phaenomenon recenseat, non solvat, cum scopo ipsius phae
stu ergo demonstrare nequit,sse ab altero non fuisse muta Desensiora tum, uisionem molitur, sed irrito siccusis rit Iuccc D
Eodem uilicet nando disserunt di sola tentanten defensiovis quo supra differre diximus refutationema impugnationem. Quoniam igitur communis loquendi usus seri , testibus exemplis supra noto Can. allatis, ut ob istud discrimen refutatio at impugnatione distinguatur; non improbanduin nobis videtur, ubi S deserusonem ab ejus lentamine distinguimus.
I. O6O. Tentamen adeo defensionis appellamus, s quis insiitricien Te ἰωminister probat, propolaionem, quam pro vera, vel probabili habet, ab altero non fuisse resutatam. desinitio.
785쪽
Ita e gr. Copernicani sese detendere tentarunt adversus eonsequentiarios sumentes motum telluris Scripturae sacrae repugnare, dum reposuere, eam loqui secundum opinionem vulgi, curipid demonstrari non possit. Quamobrem defensuri idem systema adversus eosdem evicimus mi f. 72. , ex Scriptura Sacra dedidi non posse, utrum terra movea ur, an Sol, cum motus Solis phrasi S. S. edisgnet variationem situs respectu puniti fixi telluris.
f. r tiquando de Si propositio aliqua fuit refutata, contra refuta ionem ἐμfeum' η' fηῶ-8guit; es ab imperiit deres tentari postis. Etenim si is is μέ resutata fuerit propositio,falsitas ejus demonstrata fuit f.ioi7.). Cum adeo fieri non possit, ut eadem propositio ct falsa sit, tinon falsi impossibile est ut demonstretur , earn non esse sabsam, consequenter non esse resutatam s. creo. Defendi adeo
contra refutationem nequit f. o58. . Quoniam tamen non repugnat, ut insussicienter probetur, propositionem non fuisse refutatam, quae resutata est, cum inprobatione in sussiciente locum habeant principia sine probatione assumta, quae falsa esse possimi, adeoque falsam pariunt con
clusionem 3 338 δε se. nil sane obstat, quo minus desiim
sio contra resinationem ab imperitis, qui eam agnoscere mitime valent, tentetur. Tentamen adeo defensionis adversiis dissitationem locum habetis io6o. .
Utrumque experientia confirmatur Mathematici, qui demonstra tionem agnoseunt, contra evidentiam non nituntur; ne errorem re futatum defendunt. Similiter errores caleuli nemo sanus defendit, eum evidenter demonstrari atque adeo resutari possint 3 OV IDemonstrationum autem parum periti, qui vim earum minime per cipiunt, quae periris evidentia sunt, impugnant, atque adeo errore quoque resutatos defendere tentant. Sunt & aliae rationes,qath subinde adducuntur eruditi, ut errores resutatos contra resutatiosem defendere tentent, nimirum quando ipsorum interest, ne se errasς eonfiteantur, aut nimia cause fidueia refutationem non expendunt, quantum satis. Ceterum hine intelligitur ratio , eur intelligente eum imperitis serram contentionis reciproeare nolint, scilicet qui defendere audent, quae defendi nequeunt, nee evidentia cedunL
786쪽
β. I a. Si propositio vera impugnatur cviis nondum in publicum Defensi pro Pro ac vel ab impugnante ignoraru demo rario dum demon positionis ratur , defenditur. Etenim uim propositio demonstratur, ηρη-mpμ cam eram esse patet g. 344. 337. y consequenter hoc ipso qctemonstratur , quod resutata non fuerit, sed saltem impugnata oi9 Dum igitur demonstratur , defenditur
E. gr. Pone Mathematicum suppressa demonstratione publieasse aliquod inventum, quod ab altero impugnetur quamprimum demonstrarionem publieaverit, impugnatio consensu omnium Mathematicorum censebitur nulla. Ridebitur impugnator, si impugnationi insistere velit, nee dignus judicabitur, cui respondeatur.
E. gr. Si quis sumeret, dari in satellitibus Iovis maeulas variab, Ies, ct alio asterium impugnarer, quod in stellulis telescopieis maculas distingui impossibile sit idem defendetur allata in medium observatione Ca i atque Marridi ex Commentariis Academiae Regiae Seientiarum Parisias, quam in Elementis Astronomiae deseripsmus.
Nemo sane Mathematieorum ad argumenta attendit,quiibus Math. inatum imperiri propostiones in Mathes demonstratas impugnant. Nee videas eruditos primi ordinis curare o emuneulas, quae ab imperitis adversus ea protruduntur, quae non inteIligunt. Exemplo nobis est Neistonus , qui theoriam luminis , quam dedit, novam ad versus Ioarium Gasonem Pardiu, iam δε alios defendit, donec
787쪽
sibi sitissactum vel publice, vel tacite profiterenturio einones,, te imperitorum sprevit. Vid. Lollathor in Compendio Transactionum Anglicanarum ol. I. p. 37. seqq. Nimirum cum eontra
inhabilem principia ignorantem non sit disputandum io 38. ne contra cum veritas defendenda. Si cui scrupuli quidam rebdui fuerint, is repetat superius ηπ. . O3s
sin iis vis cientiam a mente ejus alienam impugnat; defenso absoluta est , verborum V verus erborum fusus fuerit demo Uratus. Etenim si demoruros si strethi verti verborum sensius, eo ipso certum est, sententiatan diborum detorsionibus innixam non esse suam , consequente cum eadem sit, quae ab altero laebugnatur, eam, quam ipse 1, vel non osse impugnatam, nedum resutatam. Desensio adeo
i. gr. Nos in eosmologicis stabilivimus in mundo materiali in xum rerum sapientem , quem per dependentiam a cases staenti s alibus explicamus & unde in Teleologia sapientiae divinae per
opus creationis demonstratae argumenta petimus. Cum quid uanexum rerum Mearum concatenationem pro synonumis haberem. quodque pinga fatalis ac brutae necessitatis assertor termino MCatenationis utitur, illum quoque per fatalem necessitatem interproxentur ae inde conseqSpenitas periculosis colligerent, quasi pro id, tia, immo existenti Udi hoc ys negaretiir, omnis religio cum c-stiana, tum naturalis Dbverteretur e c. non alia defensione opus erat.
quam ut verum verborum sensum vindicarem id quod sud de monstrativa ratione fieri poterat, cum nullis in definiendo nemusus suerim terminis , nis ante explicatis. Equidem novi noni esse, qui sibi persuadent, defendentem ad singula respondere debere, quae contra ipsum in medium proseruntur, coniequenter non sus liceres, ut verum verborum sensum vindicet sicque omnes objectiones uno impetu a se amoliatur enimvero ratio nulla lcgieauem fieri suadet. Num aliae esse possint rationes, cur superfluum videri nequeat , quod tale censeri debet, quamdiu solius veritatis habererratio, ex moralibus ac politicis principiis decidendum. Stantibus ra tionibus logicis, nee ulteriore defensione opus est, ubi Atre semest
788쪽
iam quae verbis in alienum sensum detortis respoDdet, prorsus msutavit. Etenim ubi sententia , quae a mente tua aliena, ressitam fuit, tuum non est eam defendere.
3o66. Si quis sententiam impugnet, inim orsu refutet, quam ver Defensio MLba alterius fundere videntur , nec erus horum sensus demonstra nens sensi iva ratisne patre post defensio erit absitata, tibiis verbasia arbornmeta interpretatur , ut sinum iuridant impugnanti, vel, furanti probatum. Etenim si notio , quam verbis alterius jungimus. senuum producat erroneum, nec tamen probari possit, ex ejus intentione eam cum iisdem notionem ulla ungendam ; confiteri praestat, nos mentem ejuS non assequi, quam errorem eidem tribuere f. 9ai.). Quodsi ergo ipsemet verba sua inte
pretatur, ut sensum sundant, quena impugnans vel refutans assimittere tenetur; multo minus errorem invito obtrudere debeti Quamobrem cum non habeat amplius, quod impugnet, vel re
silet, defensio absoluta s. o58
qui veritatis amore ducuntur, in hae defensioneauhentes aequi. Eseuiri neque enim quidpiam agendum amplius restat, quod verblatis amor suadeat. Postquam sensus dubius explicarus, ut in pinversum verba amplius trahi nequeant, nec metuendum est amplius ut autoritate invalesia error. Hinc natum est illud pervulgatum: quemlibet se verborum suorum osti m interpretem.
Quoniam persecutores sub praetextu Veritatis desendendae curpes, clissentientes in diserimen sarme, fortunae, immo vitae adducere rores sum conantur 9 1χ i. ' conssequentiari nocendi animo conse sequentiam quentias cumulant, donec ad ridiculas, vel periculosas pervene- β rint , I 8. , neque, ut hoc fieri possit, primam consequentiaci . precario sumeres, ima no ut aliqua veri specie eandem sumere imperitis videantur, verba alterius in sensum perversum deto quere verenturo. 7.)e persecutores pariter ac coinquentisru,nterpretationem verborum propitiare, arae vitissum errorem pa=it, non admittunt, consequenter pro fisonendissa eam habent.
789쪽
Hine audias eonsequentiarios urgere erroris reeantationem, quem alteri invito obtrudunt, non modo in eas interpretationis dubiae. verum etiam in eas manifestae. Videas quoque perseeutores in obtrudendis erroribus in utroque casu persistere, ad erroris consestionem, si quidem fieri possit, alterum vi adacturus, ut, cum eaeror erimen habeatur publiea magistratus animadversione dignum , mnem a se intentum consequi possint f. o48. Iosi. . Utinam Me praxis ab iis esset aliena , qui puriora saera se profiteri gloriantiae ct christianismi collapsi rest iuratores appellari amanti
f. O68. Defensi rem Si quis propstionem aliquam directe impugnaturus ei remtra impu- trariam directe probare militur illam defensurus sensere dogvotist bet , vel quodsumat principia precari , aut prorsus Ias , vel in ' quod informam olligismorum ratiocinando impingat. I Oste Ihhί - alter in sumere principia precaria, aut prorsus falsa, vel istarium. In rimam syllogismortim ratiocinando impingere eo ipso p tet, contrarium ejiis, quod impugnat, nondurn fuisse demorustratum g 562 633. Quamobrem nec inde colligi potest, propositionem , quam impugnat, esse falsamii . 33o.o. monstratum adeo est, propositionem impugnatam non sitisse refutatam s. IOI7. , adeoque eandem defensam esse liquet
Se defendere hoe in eas idem est ae contrarium resutares, quod impugnator tanquam verum amplectitor, ostendendo modum, quo in errorem incidit, ut vel salsum , vel dubium pro cerio re Diatel
f. IO69. Ab is eois Si vis propositionem aliquam directe impugnaturis ira impu- dum ostendere nititur , quo in errorem incidit alter , vel pagumisi M dam principia fastatis arguens , vel vitium Drma impuram; φης' in ilium defensurus principia illa demonstrare, vel a posteriori mi isti ἡ ριλι frmore esse M , is x manifesti, ut ad perito prauocare licear uitium eo cormae per ignorantiam Logicae προ- tari demonstrare debet. Etenim si demonstret, vel a posteriori
790쪽
confirmet principia, quae fallitatis arguit impugnatori eadem certa esse constat s. 567. 568. . Demonstratum adeo est, propositionem,quae impugNata fuit, non esse resutatam gao33.), conshquenter cadem defensa est β. o38. . Quodsi impugnans ignoret principia quae manifesta esse
peritis dudum constat in eo resutando inanis opera sumitur, neque adeo contra eum disputandum est β. o38. . Quamobrem hic sitissicit provocare ad condensum peritorum allegatis inprimis aut ibus, qui veritatem principii, quod salsitatis perperam arguitur, vel dem Oustrarunt, vel a posteriori contarmarunt. Etenim cum tum perinde sit ac si ipsemet idem denuo praestitisset patet ut ante , defensam esse propossitionem quae impugnatur. Denique sit impugnator imputet peccatum in forma admissum atque beneficio principiorum logicoriun ostendatur, quod per eorum ignorantiam pro tali habeatur , quod iisdem constentaneum illud ex falsi imputari demonstratum est. Constat igitur denuo sententiam impugnatam non esse restitatam
Ε. gr. Cum hypothesis de origine Iontium ex aqua pluviali imprugnaretur quod aqua pluvialis eid n non sussciat eam defensurus Mariottur experimentis ea fini factis ingenioso eat lo probavit in Tractatu de motu aquarum pari. i. dist. x Oper. p. 338. seqq, nonnisi tertia parte opus esse. Si quis in numerum principiorum
precariorum referret gravitatem arris eam de sensurus non alia re opus MIbet, quam ut impugnatorem ad Ottonem diueris e ram
bertum Bolium aut alium audiorem ableger, qui earn erperimentis stabilivit. Si quis demonstrationem in forma impugnet, quod none oneIus syllogisimi anterioris continuo ingrediatur tanquam praemissa sequentem , quemadmodum in se ite demonsΙrativo accidit 9 3s eum docere enoris concatenationem syllogismorum, sine fit exeonclusionibus plurium syllogismorum anquam notione complexa sermando judicium intuitivum praemissa vicem in syllogisma que*te obtinem Ἀldductis ex elementis Geometria exemplis.