장음표시 사용
171쪽
in ea talogo Ctesiae geminato. Alaus est Aserus seu Asacrus, eo pacto quo rias es et Atiras seu Ad iras ab Hebraico Adis iam notato. Porro saerus siti Assuerus est cyaxares, ut docet Sealiger Iib. c. de Emendatione Temporum , ubi smul observat, quod Rau vu Xu in tingua Persica es δε- c, hoc est princeps r adeo ut prine eps A serus sit xu- .rur, ac proinde m ἀζαρης, leu Cyaxarcs. 8 . Tandem Astyagi qui iuxta Herodotum suscepit regnum Cyaxaris , respondet in catalogo geminato Ctesiae Ambares is Pandas: quia Diodorua lib. I. pag. 3 s. diei:
Ctesias apud Photium Cod. 1. XXII. ponit Asbigan pro Amage. Et in versione
optic Danielis propnetae, cap. XIII. v. - . legitur pro eodem ACTIA C A maces . Sicut primitivum Arbacis nomen est Arba , ita primitivum Astyirae vel Astiacis nomen est mi vel Asia; syllaba enim res pertinet , ut vidimus , ad terminati nem Graecam. Hinc Ctesianus Ariι baras est mihi Assisaras, hoc est Astyages Perse . Licet enim esset natione Medus , factus est tamen cognatione Persa , dum propendeos magis in Perias quam in Medos siliam saam Mandanem jam viro inaguram, nulli Medorum qui ea dignus esset, tradendam Ilatuit, sed P se cuidam nomine Cambysi: ut testis est Herodotus lib. r. eap. CVII. Id quidem negavit Ctesias apud laudatum Photium, contendens Cyrum Cambysis filium nulla generis propinquitate junctum fuisse Astrigae seu Astyagi. VUt tamen Myigan ab ipso Cyro parentis loco habitum observatumque . Mulque filiam Amytin pro matre primum in honore habitam: quod nobia sulliceret ad non mirandum Astyagem habitum esse Persam. 8s Si coniectura quam superius feci de armis mille et quadringentis imperii Asilariorum , videatur violentat posset quis suspicari loco ἐς raci 'rρακοσι legendum esse apud Diodorum M - νε - ἀκ οργα, atque ita Assyriorum imperium eversum esse a Medis, cum a Pono stetisset juxta Ctesiam τριακον-
seu successione , annos autem plus mille quadraginta. Non ineluduntur in hac summa septem cim anni, quos Ninus dicitur posuisse in subigendis Asiae. gentibus rita ut ab initio Nini usque ad Medorum desectionem, quae aliquot annis praecessc arrepta a De oce regni gubernacula, anni circiter mille et sexaginta intercurrant. Nine etiam pro eo quod velut ex Ctesia scuibitur apud Diodorum lib. 3. pag. 77.
nempe imperium Assyriorum devolutum este ad Medos , cum annos mille trecentas sexagιnta duravi et: retendum puto annos mille Gr sexaginta. Arbitraria non est haec emendatio. Nam reges Assyriorum Ctesiani a Nino usque ad Sardanapalum, ut ibidem quoque tradit Diodorus, μι γενε- Φειάαιντα ἐβασίλευσαν ad succe sones triginta regnaverunt. Porro successiones triginta in eatalogo regum Assyri rum non postulant nisi annos mille et sexaginta. 36. Georgiua synoellus in sua chronographia exhibet reges Assyriorum quadraginta et unum, nempe triginta Ctesianos et undecim hyperbolimaeos. Hyperbolimaeua est primus, set licet Belus prςmissus Nino 3 cum Ninus juxta Ctesiam fuerit
primus rex Assyriorum: de Belochus, octavus a Nino, fuerit octavus qui Assyriacum regnum ten it, ut jam didicimus a Clemente Alexandrino . Inter hunc Beloebum et Teutamum quaerendi sunt quatuor alii hyperboli nisi r quia in eatalogo regum Assyriorum eam Eusebiano, quam Syncelliano, Teutamus ponitur vigesimus- quartus a Ninya Semiramidis filio3 eum tamen suerit vigesimus. Teutam o ωιm iuina regnante, qui vigesimus es a Vinya semiramidis sitio, Graecos imperatore Agamemnone bello Troyam impetiisse fertur r ait Diodorus lib. a. pag. 77. Revera quatuor reperiuntur inter illos reges omnino superflui, videlicet Semos, Mamitus unus, Amyntar, et Sofa mus. Sethos locum habet inter reges AEgyptiorum, Amyntas in
172쪽
11 6 Selectae in Sac. Script. Dissere.
ter reges Maeedonum, nisi dieatur Laomenes, unus e posterioribus regibus Assyrio rum. Vox enim Gmea λα- , unde Mosthenes, est i Iebraeo - Chaldaiea edis . . plurali numero format Hebraica: απηχ Ammim , de Chaldaicae t ny Ammis . tinde Aonias . Imo sicut Amyntae tribuuntur anni regni quadraginta quinque , ita & Laostheni . S mus est in numero regum Medorum eatalogi Ctesiani . Mamitus verb semel notatus cum annis triginta regni frustri eum totidem annis iteratus est. Teutamo succetarem Teutaeum dat de Eusebius Se Syneellus . sed post Teutatum quatuor inseruntur in catalogum Syncellianum in Eusebiano να- termissi, videlicet Arabeias, zbatius, Anebus, Babius. , Dortia A .βου- . . est ἀρέας Κλει ι adeoque non est sicernendus a sexto rege Assyriorum . qui dieitur Xerxes Baleus, seu Xerxes δηις 3 nam xerxes aesus est se. ιω- aι- , quia aerxes ά..tie redditur ab Herodoto lib. s. cap. 98. Chalaus qui regnavit a nos quadraginta quinque , non est etiam diiunguendus a Pan qui totidem anno a regnaviti quia Hebrae Chaldaicum rari, unde chatius, est Graecum πῶς unde Pavas. Aribus de Babius, alii duo irrepti tu, videntur Anubis ae Babis, AEgyptiorum numina. AEgyptiacum Anub est Chaldaicum iacueb, sicut Hebraieuriu'o Tub. bonum esse: est Chaldaicum dim Teb, ω Mesa est MMD HI Muta tortus in mari rubro. Hellanicua in AEgypti cis apud Athenaeum lib. rs. Dipn
ranis . Unum ex DPhonis nominabus juxta Plutarchum in Iside est etiam Be Bon . NempH Rebon ali ε forma est Babis de Babius . Novem reges Assyriorum insititios Ae superfluos hactenus detexi in catalogo Syncelliano. Qui sequuntur usque ad Sardanapalum, simi etiam novem tam secundum Eusebium , quam secundum Syncellum i eum deberem esse tantum septem secundum Cleliam. Duo ergo in illis superfluunt. Revera duo illorum videntur omnino redundare, nempὸ Thianeas Ae Ophratavi. Non solum in annis, vertim etiam in nominibus apparet haedi redundantia. Thincos enim seu Thmοι est Thouos, quemadmodum Luna est Lobna urbs in tribu Iuda Sacerdotalis , Obi s rex Arabum est Obodas , Cyrus rex Persarum est Cores t quocirca nomen illud pertinet ad Sardanapalum . dictum Thonos concoleros . Opis laus vero est Ophmenes, seu Opbr tenus, alio nomine dictus Erae erra , sicut Gadaraeus est Gadaremas , Gergesaeus est
Gergesenas, Thuoiatis est Milo ur. His itaque omissis, eatuorum Ct sanum suis ealculis restituo in sequenti tabula. C A. Diuitiaco by Gooste
173쪽
Triginta regum Assyriorum, ante Medorum defectionem.
r. Ninus L. Semiramis 3. Ninyas . Arius Aralius
- 266836. Beletores T. Lampridesi 8. Sosares 9.Lamphraes1 . Panyas ri. Mithraus 22. Teutamusrs Teutaeus 996 lxq. Der lus2ς. Eupales 16. Laosthenes
9. Balatus Io. Mamitus M. Aschalius iv. Sphaerusi I. Sparthaeus A. Ascatadesis. Belochus 2. 2
. Astyages vrus sundator Monarchiae Per-l Anni regit eκ eolli
87. Bion & Alexander Polyhistor apud
Agathiam lib. I. duas statuunt Assyri r in regum dynastras , primam ὲ Minousque ad Belleum Dereeta iam , in quo desierit stirpiet Semiramieae successior seeundam a Beletara usque ad Sardana palum , a quo Medi defecerunt . Beleta ras in eatalogo Ctesimo est Peletores ;de Belleus Dercetadel , ultimus eorum qui Beletaram praeeesserant , est MI chus secundus , ultimus eorum qui suerunt ante Beletorem . Anni ab initio Beletoris ad sinem Sardanapali colliguntur quingenti Sc custodecim, numero r tundo quingenti de viginti. Imo summa annorum quingentorum M viginti erit plena, si Epbeheri , alias Ophrateni , qui
est a Nino vigesimus octavus, tribuerimus annos non solos quinquaginta eum Eu-
174쪽
118 Selectae in Sac. Scripti D sert.
sebio . sed quinquaginta duos eum Georgio Syncello. Cum Assyrii seeundae dyna stiae, ii suerint, quibus defecerunt Medi I apparet , quod quum Assyrii annis
quingentia mutati superio em --m otitauissimi , m T mox ab ipsis deficere carpeiarunt ; ut scripserat Herodotus lib. I. cap. ys. Ab initio dynastiae Arabum Babylonicae , quam triginta reges Assyriorum ex Perunt , colliguntur usque ad Med fum d secticinem reges triginta sex, de anni mille. ducenti septuaginta quinque, numero rotundo mille ducenti octoginta, quot numeraverat Castor R dius in suo regum Assyriorum catalogo. In chronicis Eusebi se Sardanapasus , erius imperium recusarunt Medi , e syriorum rex XX XVI. Notat autem Georgius Syneellus pagina ieg. Eusebium sequi Castorem ἰ ctilus iastimonium moducit dicentis, Reges Assyriorum regnasse annos 23Ο. At sex reges hyperbolimaei , quos admisit
Eusebius , amoverunt ex hac serie sex reges Arabes. Si annis mille durentis septuaginta quinque adiiciamus annos viginti septem Arbaeis elapsos a desectione usique ad fundatum a in rce regnum Medorum, habebimus summam a norum miliale trecentorum duoium; imo S mille trecentorum quinque, si ex geminato Ctesiae catalogo regum MedGrum , dederimus Arbaci numero rotundo annos triginta, de
pro quinquaginta tribus injocis posuerimus Madaucis Artiae quinquarinta . Ad edos quine translatum est regnum Assyriorum post annos ferme mille trecentos Finquet ait S. AugustinuS lib. i8. de Civit. Dei, cap. I9. Sed lucem hule sum- uix eripiebat in primis Belus hyperbolimaeus. Eodem accedit Trogi epitomator Justinus ita r. f. a. dicens quod imperium Assyrii mille trecentis annis tenuere Georgius Syncellus, qui, admissis undeCim hyperbolimaeis, numerat reges Assyrio- .rum quadraginta & unum per annos mille quadringentos ' sexaginta, rotunde assequitur summam annorum mille quadringentorum & quinquaginta quatuor, quit,ibuuntur regibus quadraginta & uni a consusione linguarum sie generali Noachidarum dispersone , qua facta , fundatum est a Nemrodo seu Poro regnum quod Assyrii obtinuerunt. Sardanapalus enim est a Poro quadragesimus primus , &dispersio Noachidarum contigit anno ante Claristum natum 2 so. ante cadem Sardanapali et σε. Inter undecim hyperbolimaeos Georgii syncelli est Babius qui regnavit annos 37. Et inter undecim qui numerantur a Poro, reperitur 2 aluus qui regnavit pariter annos T. Quod de Sanchoniathonis aetate scribit PorphJrius apud Eusebium lib. I. R Io. Prae p. Evang. omnino postulat nostrum canonem δ' riorum,secundum quem Belochus secundus
regnavit ab anno ante aeram Christianam I 179. usque ad annum ante eandem aeram I 2sq.
Is est Belochus . curvi filia Aiopa, quae O Semiramis , regnavit eum patre annis XII. ait laudatus Eusebius in suo chronico ad num. DLXXXII. Photius in Bibliotheca Cod. CLXXXVI. quo describit libellum narrationum Cononis, observat hunc auctorem referre εις Σεμiραμιν ad Semiramidem , eι ἀψοι περὶ Αντίσης
α ωυtiu άναγiάeουσι , qvccunque alti de Attosa Asyria scribuni r quod nempe esset toga, quae o Semiramis. Tempus hujus Semiramidis congruit cum aetate Gedeonis, alio nomine dicti Jor baal, per pleonasmum Perambaal, seu Jero insalus. Hoe ergo tempore floruit sanctioni athon , qui juxta Porphyrium erat Iemnabalo
aequalis, & επι Σεμραμμου της AyWio sanλ. Lo, οῦ πβ Hr 3λι ω ,οῦ -r' αὐτίc γε τῆς γενές ι άναγεγραπιτ υ. fuit sub semiramide Asy ri oram regina, qua ante Iliaca te ora, aut circa illa extitisse scribotur. Inter varias epochas Ilii capti , Arundelliana quae illigatur anno ante aram Christianamaros. proxime accedit ad aetatem hujus Semiramidis. Remotior est, quam tenuerunt scriptores rerum Phoeniciarum Menander Pergamenus & Laetus . ex quibus Clemens Alexandrinus lib. I. Stromat. conscii adventum Menelai in 'moenicem, post
Trojam eVtam , in rc ora Hirami Salomonis 3 adeo ut secundum istos serim ,-
175쪽
ces Ilium eaptum surrit ad summu in tempore Davidis , qui regnavit ab anno a te aram Christianam millesimo quinquagesimo octavo usque ad annum ante ea dein yram millesimum decimum octavum, qu ecepit regnare Salomon, ex dictis in hae seeunda distertatione, f. r. num. 12. Id obiter observo, propter Teutamitempora quae secundum Ctesianas nostri canonis rationes cohaerent ex parte eum temporibus Davidis. Ctesiana enim rerum Iliacarum monumenta quae Diodorust
excussit, Trojanum bellum conjiciunt in aetatem Teuta . Quod si dicat Diodorus Teutamum regnasse, eum stlus mi e annis Assyrii imperium Asia jam tenuissent. ia non est mirum e quandoquidem a prima hujus imperii sundatione facta Nemrodo colliguntur usque ad Teutamum anni III 8. Videmus itaque omnes ΑΘ-Haeorum temporum supputationes quas accepimus sive ab Herodoto , sive a Ctesia & Diodoro , sive a Castore , uve a Trogo M Justino , sive a Velleio Patercu 'o sive ab Eusebio , sive ab Augustino , sive tandem a Georgio Syneel Io , imveniri in nostro ea none, indetque illustrari omnia temPora quae ex Saeris Pagintaeolligimus a diluvio.
De Alfriorum Regibus , quorum meminit
88. Haldaicorum de Assyriacorum temporum caliginem discutiemus, fi ea re illustraverimus ex Saeris Paginis, in quibus nonnullos reperimus reges Assyriotaim. Primus est is sur , qui , prodente divino Mose , aifieavit Niniven, O plateas civitatis, O Cbale 3 FUsen quoque inter Viani ven σ Chale: haec est civitas magna. Gen. X. II. II. Sep rato ab alienigenis populo Israel jussu Esdrae , Levitae qui Deum pro omnibus implorabant, sumniatim revocarunt ad captandam ejus misericordiam memoriam laborum quos sustinuerantae ipsi, & ipsorum Reges, Principes, Sacerdotes, Prophetae , Patres, omnisque populus. 4 diebus regis Assur. Dicebant enim: Nunc ιtaque Deus noster magne,Drtis , . terribilis, e locens pactum O miserιcordiam , ne avertas a facie tua omnem ab .rem , qui invenit nos, reges nostros, , principes nostros , oe sacerdotes nostros, O prophetas nostros , oe Patres ninros , o omnem populum tuum, A DiEaus REGrs A sux usque in diem Banc. 2. Esdr. IX. 31. Omnis populus Israel est a duodecim tribus seu patriarebis filiis Iacob , qui eum natus sit anno ante Exodum trecente sit no quadragesimo quinto, vixeritque annis centum quadraginta septem, dicendus est aequalis Nino regi Assyriorum , qui juxta Ctesiam coepit regnare anno ante Exodum trecentesimo secundo. Hic Ninus est rex Assur qui aedisseavit Ninivem, Ninum dictam a Graeis, id prodentibus inter alios Diodoro lib. I. Biblioth. pag. 6s. ae Strabone lib. 2. Geograph. pag. 8 . ac lib. I 6. pag. 737. Hebraicum limus urbis nomen du neve, quod, daghessala , ut aiunt , litera Nun intermedia, legi potest innave , est ' ιn habitatio, seu habitaculum dictum Nis r quia habitaculum Hebraice dicitur m a Nave. Ex quo sequitur proprium hujus urbis nomen esse Niv. Graeca terminatione si κ. Ita Ninus rex Assyriorum τ ι πόλιν - λωεν άνεκυπου Niro . eivitatem vocavit nomine suo Vinum, ut scribit Iaudatus Diodorus. L x Occa-
176쪽
1lo Selinae in Sac. Script. Disset L.
occasione terra Sennaar, in qua Nemrod sundaverat regnum Babylonicum occupa tum ab Asbriis , meminit Moses Assiiris egressi de illa terra Ar aedificatoris Ninives. At inde non est putandum Ninum fundatorem regni Assiriaci fuisse uel ipsum Neii rodum , ut quidem censent; vel saltem non longe post Nemrodum eum regnasse , ut alii arbitrantur. Locum hunc explanans S. Pater Augustinus lib. I 6. de Civit. Dei,
eap. 3. Quod νero, inquit, iactum est, de terra illa, id ell, de terra Sennaar, quae pertinebat ad regnum Nemroth, exse in ur , O aificasse minisem, utias quaseontexuit etvitares: love posscis factum eIt, quod ex hac occasione perstrinxit, propter nobilitatem regni sisyriorum, quod mirabiliter dilatavit Ponus. Deli silius , convitis
Nimvae civitatis magnae: esus eivitatis nomen ex illius nomine detra tum ist , ut d ψι inive vocaretur. Nota obiter Nilum quandoque significari Nini nomine ;ut in vita Pythagorae a Iamblicho conscripta , cap. 29. ubi λὰ va Nis is πρι- σε fiome pre Nyni acerementa O decrementa, quae geometriae necessitatem AEgyptiis attulerunt , intelligenda sunt incrementa de decrementa Nili. omen deducitur ab AEgyptiaco Nun: quia Nilum υλου- Λιγυος; N.ι vocant
AEgyptiace riun t ait Hora pollo lib. I. Hierogl. 2 o. Sic dictum est hoc flumen ab immensa aquarum copia, quam libri Coptici passim vocata NoYN , S: praemisso
89. Molis temporibiis Balaam agnovit potentiam Asyriorum, cὰin dixit Cinaeor
bustum quidem es habitaculum tuum di sed si tu petra posueris nidum tuum , si
ris electus de stirpe Cin, quamdiu poterιs ,permanere e Assur enim cViet te. Nutia. XXIV. 11. 22. Apollodorus lib. 3. Biblioth. 'cap. is. S. s. memorat κ υ ν II A-ρίων βασι α cinyram Assyriorum rigem . Ut stram est Hii vim, ita Cinyras est Cisrros. Hoc regis Assyriorum nomen est Cinaeorum dominatoris Et capitis r quia vocibus Hebraicis Um 'a'p K ni-r b , Chaldaica pronunciaticine ADLresb , significatur Cinarum cap.ιt . cmaeas princeps. Cinyrra ille usque Cyprum celeberrimus ponitur ab Homero Iliad. A. inter cos qui liosana tempora Illustrarunt ;quod is poeta soleat referre ad haec tempora quoscumque a Ptiquitatis Deos, Heroas, reges. Idem rex juxta Virgilium est Belus. Ait enim in primo . Eneidos: Tum belus opimam mstabat Cyprum , O victor ditiove senibat.
Belus seu Bel est Chaldaicum Beel , Hebraici S: Phoenicia prolatione Baal ac
Fal. Quem enim Belum etiam Bal nominant; ut iam pridem nota iit Theophiluq Antiochenus libi. ad Autolycum. A Bal est Balaeus . nomen regis Assyriorum, noni a Nino in nostro ea none, Se ipsi Balaamo aequalis. Balaeus ergo est Belus Cinyras, rex Assyriorum, qui victoriam a Cinaeis reportavit. Cinaeos ponit Moyses inter populos, quorum terram posscssiari erant posteri Abrahae, juxta promissionem ipsi a Deo faciam. Gen. XU. I9. xi αἰσι περὶ Ai Ois Cinci circa iduini. ns Iocantur ab Eustathio Antiocheno in Hexae meron. Regionem circa Libanum, adeoque Cinaeos in ditione sua habuisse Cinyram certum est. lii hae regione erat Byblus civitas, de qua Strabo lib. I 6. pag. 7 s. ait: ἡ λεν ea ηύβλος re si Κινύρου μα λωι, οῦερα ἐς/ σου AI Me. Dilus igitur fuit cinyrae regia, in sua farra sunt Adonidis. Et I ucianus de Dea Syria scribit: caetersem ex Duo is L banum os di, confecto dici unitis ιἰι-nere , cum auivissem ibi esse antiquum mineris temρltim, quod Knoaς ειτ res fundavit. Hune Veneris cultum auctores habuisse Agrrios docci Pausanias lib. i. pag. 27. cum scribit de Urania, seu Venere Coelelii: rore δ. Aia - .e ις υνε η σέβεσΘM Φιά Ουρ, αν. Primis avrim hominum . Uyriis constitutum est colere inaniam. Idim docet δ' Macrobius lib. I satu aliorum cap. 27. dicenseto donin Solem esse non dubitatur, in rcta religione . sobriorum , apud quos Venecis
.Architis in Adonis maxima olim vere ratio Nigvit r quam nunc Phoenices tm vi.
Macrobium ibi it qui de venere culta in monte Libano patet ς cum ibi lcm dicat
177쪽
expit sier Sιmulacrum hujus Dea in monte Libano fingitur. Cognomentum Arcbiaris id etiam ostcndit, utpote sumptum ab Arca , urbe super Libanum inomem sit inter Byblum de Heliopolim. Adlime celeberrimum est in histori Constantini Magni subverium ab eo templum Veneris, quod circa montem Libanum Ionim flutavium aedificatum erat, testantibus Eusebio, Socrate, Sozomeno , aliisque notatis a Bocharto lib. 1. de Phoeni eum colonus, cap. I . Videmus ergo regionem circa Libanum quam tenebant Cines, suisse in ditione Se potestate Cinyrae regis Assyriorum, qui impuro Veneris Adonidisque culta astrinxit hos populos . Atque hinc elucet, cur a iustor ille cultds Adonidis dicatur ab Apollodoro genuisse cedoniar Se cur Adonis Cinyreius beros vocetur ab Ovidio lib. Io. Metamorph. v. 73O. Arariticec, no-ine n regis Chananaeorum, quem armis subegerunt Iudaei post mortem Iosue, Judie. I. s. indicio est Muonin jam apud hos populos suisse in veneratione . Solebant enim gentiles, maxime reges , insigniti deorum suorum nominibus. Sic 'cabo, idolum Chaldaeorum, Isa. XLVI. r. habet locum in Nabonassaro, 'labostolassaro, Habuchodonororo , Nabonario, nominibus regum Babylonis. Sie Baal seu Bal, idolum chananaeorum, nomen secit Tyriorum regibus, Alibato, Baleararo, Phobeso, Baalo, Fimbalo , Balatoro . Merbalo. Inde quoque Punica nomina Manibal, ML drabal, Adberbat, Maheriri. Sic Uarrus & Astartus, alii reges Tyriorum, Astartique Pater Deiaasartus , nomen habent ab instarte Tyriorum, Sidoniorumque dea. Alia de alia exempla potest quivis observare in multis aliarum gentium
nominibus, maxime AEgyptiorum, Graecorum & Romanorum, quae sunt notiora. Videtur etiam in Adoatbecec expressus Αδωσις λα-. Adonis fulgens , ita v
eatus in Orphico suffimento. Nam pin 'a 'R AdonLMUc est ad verhum Atinis fulgurius: quia Hebraicum prI BrQec signifieat uteur. Nisi quis velit nomen hoc alludere ad sabulam de Adoni sulmineis apti dentibus interfecto . Certe Ovidius
lib. IO. Metamorph. Fab. io. vers. sso. Venerem inducit de fuga monentem
Adonin, quia Fulmen habent aeris in aduncis dentibus apri. Et lib. I. sab. I. v. 3os. vires fulminis apro tribuit. Sed & lib. 8. sab. . v. 289. ubi canit de Apro Calydonior Fulmen ab ore venit, frondes afflatibus ardent. Nempe pcr c ut ait Apuleius lib. 7. Metamorpb. 9 exsurgit dentibus atritu sonaei spumans, oculis adspectu minaci flammeus, impetu Dyo frementis oris totus fulmineus: quia incendio feritatis ardescens bestia, dente compulso, quem primum insiliat contabunda , rimatur. Eodem spectat illud Martialis lib. I r. Epigr. 7o. Fulmineo Dumantis Uri sum dente petita istatius in secundo Achilleidos dixit simili loquendi modo fulmineos Des , quos
Oppianus in primo de venatione vocat π- εντας -- ους igneos apros. Sed quidquid sit de hujusmodi allusione, tempus onibezecι notatum in sacris paginis. est posterius inate Cinyrae seu Baladii regis Assiriorum, qui cultum Adonidis in
Syriam de Phoeniciam invexit. Regnavit enim Balaeus ex nostro Canone ab anno ante aeram Christianam i s r. usque ad annum ante eandem aeram I Asm Josuevero, post cusus mortem memoratur Adonibezec, praefuit Hebraeis per annos , ut
docet Iosephus', viginti quinque , qui secundum nostram chronologiam colligendi
sunt ab anno ante Christum natum a s . usque ad annum ante eandem Voci am
9 . Balaei successor Mamitus est per aphae relin mitus , scut in libris coptiu is Magog est e tet. & in editione Graeca septuaginta Interpretum itie rara I situs pro Nesroch, idolo Astyriorum , A. Reg. XIX. II. est Asarare,. Isa. XXXVII. 38- Amiti nomen deductum a Chaldaico ny Ami, quod atrum S: obscurum signi-
178쪽
ieta selectis Sac. Scripsi Dissert.
ficat, respondet nomini md cius, a quo niger aterque 'trid Chusi dicitur tam H braeis quam Chaldaeis. In prophetia Habacuc cap. s. v.' ponitur ch an pro Chust quemadmodum imo Siroen , unde Sircnes , ponebatur a Phoenteibus pro Hebrai eo vio Sis. Sie Amiti seu Mamili nomen significat idem quod GHan. 2Etas Mamili resis Myriorum , adeoque regis Mesopotamiae , quae suit una ex praecipuis Assyriae regionibus, cohaeret eum amate Othonielis, primi Iudicis Hebraeorum, a quo debellatus est Chusan Rasathaim , ille Mesopotamiae rex, cui servierunt Hebraei octo annis, Jud. III. 8. Io. Hebraicae Voces m np, vsb-utιm , Chaldaica prolatione R Mittim , quas vulgo legimus I as baim . significant prι ne tum temporum . Quod enim πη vsb, eliso Ateph, ponatur pro UR', id non est mirum: eum similis elisio eluceat in aliis vocibus absque ulla prolationis be significationis. mutatione, ut in m adorat, cisternae pro δ' Ra, in α' on Tomim gemelli pro in max Uone oves pro Von. Itaque V 'ns πη ἰmd bufo vG-ittim est lCb an principutemporum, se vocatus quasi alter Chus, qui filius Chami & genitor Nemrodi, primi regis Babyloniorum, suit in principio temporum reparati post diluvium mundi. Ut pater Chusi prioris vocabatur per antonomasiam Belus seu Balaeus I c hoc enim nomine donatum a Chaldaeis Chamum vidimus ita pater Chus posterioris: quandoquidem Mamitus, Chusus posterior, suae Balaei filius. Quin etiam sicut Belus adumbrans Chamum habitus est Iupiter, ita Belus reserens Cinyram, seu principem Cinaeum; nam x M. Jo is cinis seu Cinai meminit Apollodorus lib. a. cap. 7. s. 7.yr. Inseriori aevo eelebris in regibus Assyriorum suit Mul , cui Manahemus rex
Israes contulit tributum. Is ex nostro Canone est Acraganti, viges mus nonus rex Assyriorum, Manahemo aqualis . . Acragaves per metathesim est Acarga es, scuta μεδια cor est x, Aa, fiducia est Θαρυς, Misyas robur est καρτος.
Chaldaeis raa 'py Ibenac, de Hebraeis Oersanae dicitur vastans aerarium, avellens asportansque divitias, qualis svit A: yriorum rex Phul r quia veniebat FbHνex Assyriorum in terram, O dabat Manabem Pbul, mille talenta argenti ; ut esset ei in auxilium , in firmaret regnum e us. IndιXιι que Manahem argentum super fraeseunctis potentibus . divitibus . ut daret regi AEyriorum, quinquaginta siclos argenti per singulos: reversusque es rex AEFriorum, Er non est moratus ιη terra. q. Reg. XV. I9. 2o. Pro Acragane ocra rapem liabeti Eusebius: quia mi 'pra cinxqahao.
asportans aurum, est : a Obretanac, asportans divitias . x υι ,εοι aureunae gem habens est epithetum grassatoris Apollinis , gladium ad diripiendum & expilandum distringeniis. Aπίλλωνος Δαριανήν. Pollinis Larisieni meminit Strabo lib. pag. 6ro. MIen, magnam Assyriorum urbem, quam Moses locavit, inter 26-mven or Chale , Gen. X. I 2. esse δε-ιψαν Xenophontis praeeIare osservat B chartus lib. q. Geograph. Sacrae , cap. 23. Apollo est a Pol, quemadmodum Athorbis AEgyptiorum est ab eorum 'otb, ta nutan Alatrichim Hebraeorum quod signifieat pepones, est ab Arabum 'ua Battich, de Polydorus seu Polodorus Lacedaemoniorum celebratus a Pausania lib. s. pag. 362. est Apollo rus apud eundem auctorei alib. q. pag. 2 M. Sie Apollo Larissenus potest exponi id , , a Pes laresen . hoe est Poι seu Phul Rraenus. Nomen Pol, quod etiam est Pul, sicut Phoemicum Hirom est
Hiram. Se AEgyptiorum ΙΩΜ Iom significans mare est Hebraeorum α' Iam, usurpatum esse a nonnullis regibus Assyriorum , aeque ac nomen idoli Nabo , manifestum est: nam reges Assyriorum suere Nabo. LADr , Tbalathoeba Asar, Sardan ρο- Ius sive Sardoa- I, Eupales qui est Pal. scut Eupbrates est i a Phrath, Masso- retiea pronuneiatione Perath. Apollodorus lib. 2. cap. q. f. q. mentionem iacit
Tisse.uis του Λαωωαίων μυλω Teutamia Larissorum regis, qui videtur aeque
restituendus Assyriis ae Apollo Lar senus: quia Teutamus fuit rex Assyriorum. Vbgesinus
179쪽
Digret. II de Anno Diluetii unimerg. 8. I 23
-εsimus 1 Ninra Nini Semiramidisque filio ἔ ut jam notatum est. Hanc tamen conjecturam aecipiat quisque , ut voluerit : cum inter reges qui Larissam non Assyri ructi sed Pelasgorum tenuerunt, Teutamides Amyntoria filius ponatur a Dionysici Halicarnasseo lib. I. Antiq. Roman. 3e Homerus Iliad. A vers. 3 3. Pelasgorum qui ad mlim militarunt , duees saeiat Hippothoum de Pylaeum filios Πιλασγοῦ minamina.
91. Theglath-Phal-asar rex Assur est primus , quem reperimus post Phulem, φRεg. XV. 19. Idem lib. I. Paralip. cap. s. v. 16. dc lib. 2. cap. 28. v. 1 . vocatur.
ThesIathrabal afar, vel, ni pronunciant Hebraei, regat GLnestri Assyriae regem Tistumum , Sacchori Assyriorum regis nepotem, memorat AElianus lib. Ia. de Ania malibus , cap. M. ubi fabulatur aquilam eum adhuc infantem tulisse in hortum quem
dim 3e ibi mollissimὰ deposuisset quasi nempe Tilatvιlaeser sit Chaldaica expressi ne-κba' bu Teleetan pes nerer, hoc est, Infans horti, miraculum aqvila. Doctissimus Bochartus lib. a. de Phoenicum coloniis cap. XI. observat Tirgami nomen in hae Ailiani sabula alludere ad Chaldaicas voces la Tele-ran, seu Teligari ut ipse legit, quae lignificant infantem horti. Nos, ut observatio plane quadret in Tilgatvilaeserum, addim allusionem nominis Pilaeser ad Chaldaieas voees vidia liba
pAe-nefer, quae significant miraculum aquila . Innumerae sunt nominum allusiones. quae ansam praebuerunt antiquocum sabulis. Interim videmus prosanas antiquitate, novisse Tistat laeserum seu TMNam alasarum Scripturae Sacrae , ae praeterea servasse nobis nomen ejus avi , quod est Sacchoros, vel certὸ Bacchoros, seueΣ.-ὰμ Sasara filia Celei, memorata Pausaniae lib. I. pag. 7r. est eidem Baiiam; Basara, pag. .. Ut benefidio istius nominis aperiamus connexionem regum Asia syriorum Scripturae Sacrae cum regibus Assyriorum canonis. Ctesiani, debemus o servare, quod alibi etiam monuimus, literas B de Φ frequenti iuvi permutarit ita ut Baechoros sit Phacchoros, scut Miγες sunt RG ς, κλιπα- est Φιλιπιυς, est Mne Ain. Baiana est λωνα. Notum est etiam poni alimando Σpro . . & E contra . pro Σ; ut cum dieitur 1-ἰς pro ramis, de Chuph pro Chus, quem vidimus eundem eum Kepheo , ἰ seu Cepheo. Praeterea sicut civitas AEgypti Hebrωia ducta ' di mo, Coptis est MEqt Mephi, Graecis Me bis a Minoib, I phethi filius, eit AI ecb r Moloch , idolum Ammonatarum, est inueb de Melech ι voealibus o S E invicem permutatis i ita Phaecis 3 est Phaceberes, imo Phecabs res, sicut Sarapis est Serapis . Deniquε sicut Easus insula memorata Dionysio in grapho, est Ebusus: CUx, seu GVt , est AEgνtus et ita Pheecberes est Ene spes.
En nomen regis Assyrioruin , quem Ctesias numeravit vigesimum. octavum a Nino , de cujus nepos fuit Sardanapalus , quem proinde facimus eundem. eum Til-gamo, seu Theglathphalnasam e prout etiam calculus postulat . Imo sieue κο l uri Amon-no , civitas AEgypti, memorata Ezechieli, cap. XXX. v. x s. esti'un Ra V Amon juxta, Nahumum cap. III. v. 8. ita Sardanasia est Pal-dana
far . Ut autem Phalnafar seu Pal far est Pilaeser, ita Palianasar est Pildmesis. Atqui Hebraicum nomen 'πa bd Pit eser est Chaldaicum In γιιὰ nefert quia vocula Di usurpatur a Chaldaeis ad indicandum Genitivum. Sie Dan. VII. q. ala Aquila Chaldaice dicuntur rea G pure di-nefer, quas Hebraicd diceremus 'πI Gane neser . vel L 222 Can,he neser , eo modo quo dicimus 'eati Cauhe nefarim alas Aquilarum , Exod. XIX. q. Erat Aquila symbolum regis Asbriorum & Babyloniorum. Sie Erechielis eapite XVII. v. 3. Aquila grandis magnarum alarum , tongo membrorum ductu, plena plumis. T varietate, quae venit ad Libanum, oe tulit medullam cedri, signifieat ex versa I x. regem Babylonis , qui verit in Ierusalem, nempὸ Nabucliodonosorum. Sie de eodem Nabuchodonosoro, vastaturo Moabitas M Uumaeos prae dictum fuerat et
180쪽
1 14 Selectae in Sac. Script. Dissert.
Eere quasi aquila volabit , O extendit alas suas ad Moab. Jerem. XLVIII. clo. Ecce quasi aquila ascendet , O avolabit: ct expandet alas suas super Sofran. Ibi d. eap. XLIX. 22. Sic in visione Danielis de quatuor bestiis quatuor regna designantibus, prima quae alas habebat aquilae , Assyriorum S: Babyloniorum regnum
adumbrabat. Dan. VII. q. Nempe Aquila inter aves regnum tenet, ut ibidem ait D. Hieronymus t de rex appellatur avium, ut ait Plinius lib. Io. Nat. Hist cap. 74. Unde Κ inachius in Ezechielis caput XVII. iam laudatum ait: R I
i r iitri 'abu Aquila est Symbolum Nabuchodonosori regis Babylonu t qara sicut
aquila es rex avium, ita Nabuchodonosor fuit rex omnιum retum terrae. Sciunt linguarum orientalium periti literas Samecb , Vade seu Sade , Se in Se Sin , h mogeneas esse ac feμ promiscuas 3 ideoque communiter reddi ab antiquis per Ilia teram S. Hine nihil mirum , si Hebraeo-Chalda: cum aquilae ninnen nefer, quod scribitur per Scis, de debet proserri nocer , reperiatur in cognominibus regum Assyriorum Ze Babyloniorum modo cum Samech , modo cum . Sade. Scinscripsi more Italorum: nam Galli scribunt Schin. Itaque cDgnomen Nefer , alia prolatione Vesar, alia Nassar, alia Nosor, tributum est his regibus ob eorum in-sgne, quod erat Aquila. Tales suerunt Theglathphalasar, seu Thestati, Phau Nasar, alias Tιuath-P l-N ser: Salma-Nasar, alias Salma- efer: Tq.si Vasar e qabuebo ο- 'for, alias Nebuchad-Nesar: Nabosollasar, qui est Nabo-HLNUM. scut Thematb- aD sar est Thestatru Phab canss. Aliud Sardanapali Thelgathphalnasarum adumbrantis nomen, notatum cum primis ab Eusebio Δ Georgio Syncello, est Tonoseconeseros, seu Ton-nseon-co Leros, quasi is Hebraica expressione surrit , d Netra κ Iomalcameol-rres, hoe est, Dominus habitatoris universae terra. . Ut enim κίν εως est κιδανς, polito T pro D; ita taeton est Alov. Neque mirum vocem Alon transisse in Don seu Ton enam praeter varia exempla hujulinodi aphaereseos , quae poliunt proserri, nota est ἡ Plauti Poenulo vox Doni pro Adoni. hoc est, Domine mi. Cum sacrae pagina nos doceant Theglathphalasarum cepisse Galilaeam ae universam terram Nephth li, A. Reg. m. 29. & Hebraica vox Galilab fginscct non tam Galilaeam, Palaestinae regionem, quam tractium quc mcumque I Hebraicum vero GAmta phthalim reluctantes quosciumque denoteti non est m:randum, si sint piam rerum
Assyriaearum amplificator li gens hunc regem cepisse 'bnt,ia lyrae inbiba Reth-bagalita, col eres Nophthali, hoe est, Gai am, mr vertam tcrram V μωbalnputaverit tum in ditionem suam redegisse nida Tut 92 an 'κ eth baetatili acol eres niphthalim, hoc est, tractum univerjae terrae reluctant. um , seu regiones omnium repugnantium S obsistentium ejus dominio, atque ita fuisse Demiarnis habitatoris univerya terra . Adde quod imperium Assyriorum ob immensam regionum magnitudinem nomine orbis intelligitur, Ilia. XIII. ii. quemadmodum cleimperium Romanum dic tur universus orbis, Lue. II. I. & Roma caput orbis ter rarum, apud Livium Dec. I. Lib. I. cap. 16. item eaput mundi apud Ammianum Marcellinum lib. XIV. de Romanorum Imperator Aurelianus Augustus apud Flavium Vopiscum in Firmo , si dicit iugasse , obsedisse , cruciasse , occidisse hunc
tyrannum, pacato undique gemium roto qua Patet orbe terrarum. 94. Catalogum regum Assyriorum terminavit Ctesias in . suo Sardanapalo seu Paldanasaro, volens ab Assyriis transire ad Medos, ex quo isti augum illorum dc ecerunt a cervicibus . Non est lainen existimandum hune Sardanapalum suisse ultimum Assyriorum regem memoratum in historia prophana . Eusebius in Chronico Gruco de Georgius Syncellus in sua chronographia reserunt fragmentum in-
sicile Castoris Rhodii , ex quo constat Ninum Iuniorem obtinuisse rcgnum Assyrioruin