장음표시 사용
161쪽
cere non possumus, scientes quantopere gregituo, his tam miseris periculosisque temporibus excubiae tuae salutares futurae sunt, quantoq; usui futura sit excellens audioritas, &do strina tua, cum insigni pietate ac religione coniundia, non solii in ad continendos in fide Catholica bonos di deuotos Ecclesiae filios, qui in illis partibus sunt, sed etiam ad multos qui liq- reticorum fraudibus abducti sunt supernae misericordiar auxilio, ad unitatem Ecclesiae & or-ithodoxae fidei veritatem reducendos. Quamobrem humilibus precibus tuis inclinati , cuin peraetum Concilium fuerit, discede di tibi potestatem concedimus: & quoniam te comple-eti praesentem non possumus, absentem animo & cogitatione complectimur, gratias tibi debitas agentes, quod lata cura, fide,diligentia, prudentia,officio tibi comisso functus es; vi nobis& fratribus nostris cumulatissime satisfeceris.
Bonoru vero omnium remuneratorem Deum
orantes vi previs erga religione Catholica, Muniuersale Ecclesia meritis, ac pro singulari erga nos & hanc sanetam sedem deuotione, praemia tibi talibus proposita tribuat,& ad Ecclesiam tuam redeuntem,atque in ea residentem,
gratia, & protectione sua perpetuo custodiat. Deserentes autem tibi omnia qui a nobis proficisci possunt,ad tuum & ipsius Ecclesiae commodum, eaque praestare summo animi studio parati rogamus charitatem tuam dilectissime
162쪽
Cardinalis nita. I 12 fili j,ut pijs precibus tuis diuinae Maiestati assidue nos commendes. His litteris acceptis, cum
ablblutum esset Concilium, cum inuicem sis bi saneti illi & venerandi patres in osculo sancto cum lachrymis vale dixissent, in omnem terram verba & decreta S. Concilij pr pagaturi , noster quoque Hostus in Poloniam iter ingressus est Decembri mense, cum tota regio nivibus,frigore, de glacie obriguisset;cuius asperitatem vix unius urbis tecta & parietes serre di sustinere potuissent.Sed ignis inter-ntis, charitatis fasciculus inflammavis,frigoris vehementia temperabat, ita ut omnia prae hoc uno desiderio posteriora duceret, ut ouiu sit rum salutem primo quoque tempore coram procuraret. Multis & magnificis verbis ab Illustrillimo Cardinale Ludovico Madrucio rogabatur,ut aetati suae parceret, Tridenti subsisteret, valetudini operam daret, saltem dum asperitas hyemis frangeretur . Idem etiam ab illo contendebat Illustrissimus Cardinalis Augustanus, qui tum per Tridentum in Hispanias cuSenerilsimis Principibus Austriacis Rodolphci& Matthia, Maximiliani tu adhuc RomanoruRegis liberis,proficiscebatur; sed aliud inHosij corde Spiritus charitatis loquebatur , quamri ulla vis, nulla consilia, nulla incommoda non tum eripere, sed ne labefa stare quidem potuerunt. Addidit autem animum Introitus, ut
Vocant, Missae, quam illo ipso quo discessurus T 4 erat,
163쪽
Is 2 DStamitti.Ποsi erat die,in Ecclesia Cathedrali.S.Vigili j audiebat, qui incipit, Egredimini & videte filiae Sion
Reginam vestram ; ita ut ne domum quidem reuerti ex Ecclesia voluerit, sed redha ad portas Ciuitatis, tanquam Deo per sacerdotem monenti obtemperaturus properabat. Ex itinere ad Ferdinandum pientissimum Imperatorem ro ratus ab eo Viennam diuertit, qui diuinam
illam Hosij, Iesu Christi veterani, grauitatem, plenam auetoritatis & prudentiae laudibus abundantem , incredibili frontis & oculorum hilaritate excepit, ubi sibi inuicem, & Ecclesiae Det scelicem Concilij exitum amicissim d gratulabantur,ac de executione decretorum cius,
deque pace Ecclesiae Dei constituenda, plena
maturitatis consilia contulerunt. C A p. v T XVIII.
RE 'εRsus in patriam Hosius tanto
maiore cum gaudio exceptus est, quan
to maius sui desiderium in omni u animis abies ex patria reliquerat. Patrem pauperes, adiut rem pupilli, oppressi liberatorem, caeci oculu, claudi pedem, perituri salutem,uidue consolationem, sibi restitutam existimabant: nec erat quisquam in Dioecesi prς sertim eius Varini en. qui non pietatem,iustitia, misericordia, in tuas sedes redijsse arbitraretur, sed tanqua Angelum Dei & hommem e caelo e lapsum exceperunt.
164쪽
perunt.Ille vero pro perpetua sua consuetudine, nullum tempus ocio quietibusque caeteris, nullam reficiendo corpori, ac debilitatis ex itinere viribus concessit; sed curam suam omne, di cogitationem ad executionem Decretorum
S. Concili j Tridentini, atque ad homines iuri L dictioni sua Ecclesiasticae subiectos,partim reuocandos partim in officio retinendos conueristit,& ante omnia Synodum Dioecesianam coe git, in qua multa salutaria, & Dioeces suae ne cessaria instituit: praesente & omnia pia instituta promouente, Ioanne Francisco Commen- dono S. R. E. Cardinali, viro ingemo, do- .ctrina, pietate, rerum vini & eloquendi elegantia valde cumulato : qui tum legationis Apostolicae munus apud Sigismundum Regem Augustu summa cum dignitate sustinebat: & erat Holio nostro summa & veteri consuetudine coniunetissimus, propter admirabiles ingenij& prudentiae dotes, quibus eum Dominus' abunde cumulauit, cuius etiam coiisilijs in omnibus Christianae Respublicae negocijs plurimum tribuere videbatur. Deinde vero Patres
quoque Societatis Iesu, quoru hodie laus est in Evangelio per omnes Ecclesias, qui tradiderunt animas suas pro nomine D. N. Iesu Christi sollicitissima cura omnia prouidentes, non solum coram Deo, sed etiam coram hominibus, qui tamen nullam adhuc in Polonia certam sedem, nullum domicilium constitutu
165쪽
habebant, ex Italia, & Cermania in Prussiam, ipse primus eii ocauit, templum assignauit, COIlegium instituit, reditus attribuit, supellectile in truxit,& reliqua omnia vitae praesidia, maximis suis sumptibus comparauit, ac illis quoq; Seminaria, ex decreto Concilij instituti, curam atque procurationem de mandauit. Magnatum etiam & nobilium filios, plerosque etiam ab haereticis parentibus auulsos, educandos & erudiendos commisit, cuius postea stu- dij maximi fructus, & utilitates in patrian stra eluxerunt.. C A P v Τ XIX. . INtetim Cives quidam Brauns bergen .cum ex vicino malo ob Pastoris sui diuturnam absentiam vitium ipsi quoque traxissent, sitire ipsi etiam calicem coeperunt, eiusque sibi usum
concedi ab Episcopo illo Hosio imprudentissimo consilio usi contenderunt: quem nisi biberent de salii te sua in periculum venire se putauerunt. Sed Hosius principijs obstandu ratus, ne tenuem quidem istam cunei partem admi tendam esse existimauit, ne quod plerumque solet ellenire grauior deinceps fissura & separatio sequeretur. Quamobrem & omnes in uniuersum, di 'iuatim singulos,tum per se, tu in publici, cocionibus per Sacerdotes & Theologos suos de calicis usu deque caeteris retiagionis
166쪽
Carasinalis,ta. IF y itionis capitibus instruebat, dc cum ad Ecclesia
venissent, portas omnes & exitus,sicut oli in faciebat C ssarius,obserari mandabat, ut vel imuiti & repugnantes, verbum veritatis & sanum horum verborum, Bibite ex hoc omnes, intellectum audire cogerentur. In quo studio qua tum cui, laboris, ac diligentis adhibuerit, quibus artibus usus sit, quam plena charitatis viscera, &Episcopalis vigilantiae pectus, omnibus declarauerit, cx Adiis Brauias bergensibus petere quisque potest. Non est enim liuius loci singilatim omnia recensere. Res quidem est valde laetam Cathastrophen consecuta, nam omnia separationis consilia, inter illos ciues subsiderunt. C A P v et XX. '
AD Elbingensium quoque citiium salu
tem,omne suum studium conuertit,qui Lutheri verbum,pro Dei verbo receptusa, pa- Iam in templis profitebantur,& aliquot Ecclesias caeteraque loca sacra & religiosa,Augustanae Confessionis & doetrinae foeditate,pro phanisque ritibus audacissime contaminave runt, nullam occasionem praetermisit, nullum finem fecit, & publice in prouincialibus Comitijs, &priuatim in omni congressu doceiadi, monendi, rogandi, obsecrandi, ut Ecclesiam matrem agnoscerent, eique dicto audien
167쪽
tes essent interris , si Deum patrem vellen habere in caelis. Sed cum Elbingenses pastoris p Episcopi sui vocem,minime audiendam exiis stimarent, minorque in dies fieret ad uendas haereses,& ad quiduis audendum apud illos verecundia, cum nil in spiritu lenitatis proficeret, potestatis legitimae a Deo constitutae vindicis ut ait Paulus,in iram ei qui male agit,auxilium implorauit: ac obtinuit, etiam, ab optimo Re
ge Sigismundo, ut missis Elbingam aliquot Senatorij ordinis viris Commisiarijs, ut vocant, suis, grauibusque poenis propositis, Ecclesiae
Parochialis possessio legitimo Episcopo ad
primaeuum usum conuertenda redderetur: in
qua statim insigni pietate & doctrina viros ex
Societate Iesu collocauit, qui populum errantem tu priuatis sermonibus, tu publicis concionibus,ab errore viae stiae reuocare non cessaret,
verboque veritatis pascerent, & exemplis C ristianae vitae, & Angelicae conuersistionis institutis, d omnem pietatem informarent. Cati rum ut uberiorem fructum faceret Eua agellis praedicatio, necessarium quoque fuit nutaluc, ut ait Cyprianus, multorum fidem, martyri, veritate, & persecutionum tolerantia solida-.re.Vos enim praedicantium , Christianae fidei consessione illustrata , toleratisque laude probata, ad Dei aures facilius penetrat, dc aperto sibi caelo, de Domini bonitate, errantium conuersionem celerius impetrat. Saepe igitur acci
168쪽
dit cum qiuda ex Societate Iesu vir totus Deo deditus Petrus Phae Germanus, ex superiori loco verbum Dei iuxta sensum S consensum Ecclesiae Catholicae praedicaret, ut turmatini irruerent Catholicae veritatis inimici, ac praegrandia laxa, toto impetu,in faciem Euangelizantis intorquerent, omnibusque modis, risu, cantu,cachinnis,ululatu, plausu, strepitu, nsa quoquam posset exaudiri, obstreperet. Sed una
praecipue die facinus aggressi sunt memorabile,& ei quod profitetur Euangelio valde cossentaneum.Cum enim tremendii illud Misi sacrificium P. Petrus celebraret, irruentes in Ecclesiana haeretici, actionem uniuersam sacerdotis omnibus cachinnis irridebant. Cum autem ad eleuationem Eucharistiae ventum esset, dum Sacerdos pretium illud redemptionis nostrae super caput eleuatum, Deo patri immolat, & astanti populo videndum, & adorandum exbiabet, aliquot ponderosos lapides in dorsum celebrantis impegerunt, & alios praeterea quibus sacra mysteria distiparent, in altare proiecerunt et neque tamen vel Sacerdotem impedire potuerunt, quominus institutam actio-Item expedirci, vel sacra illa mysteria disiec xunt. Alio praeterea tempore, eodem illo Patre in eodem loco celebrante, & sacram itide Eucharistiam eleuante , ausus est homo quidam turpissimus, depositis ita medio templo caligis,
o mores Lutheri Cacangelio dignissimos
169쪽
1 3 D.Stamsai.Hosti obscoenissimas corporis sui partes, quod apud
homines honestos etia in occulto turpe ducitur, altare Versus exponere: nisi quod audacia hominis secuta est vitio diuinitus irrogata. Naillico in codem loco concidit, cum pes unus igne concepisset, sociorumq; manibus in propria sedes deportatus , graues poenas suae in Deum contumeliae persoluit. adam etiam nocte ex eodem Lui heranorum coetu sodales aliquot congregati, facta inter se conspiratione, multos itidem ela ponderosos lapides, in cubiculum eiusdem Patris, multo conatu, refractis omnibus repagulis,per senestras iniecerutrsed eum tamen & alios praeterea socios, diuina ab omni laesione bonitas mirabiliter conseruet uit. Postea vero in cellam vinaria ingressi, indolium de quo potare solitus erat, foedissima
stercora iniecerunt, ac tandem etiam oblato veneno , egregij Sathanae milites perfecerunt, ut usum utriusque manus, pater ille venerandus amitteret: quem tame post menses demum aliquot magna adhibita diligentia de exquisitissima cura,ac etiam sumptibiis, optimi &innocetissimi viri D. Ioannis; Hosij de Bezdany, eius de quo nuc agimus fratris germani,&in omnibus vitae studijs, tanto fratre dignissimi, Basilium & Gregorium diceres, iumma cum omnium gratulatione,in Villa Smolanensi recuperati it mec ullam morbi vehementiam, aux persecutionis acerbitaten minus moderate tulit,
170쪽
Cardinalis. Uta . Is squam quod eum Dominus tantopere expeti.
to martyrij honore, dignari noluerit. Iohannes quoque Assermanus, eiusdem societatis sacerdos, ad praedicandum in ea Ciuitate Euange. Iium legitime deputatus, cum in templo suburbano, verba ad populum faceret, multis & ipse lapidibus petitus coaetus est in cathedra ictus illos vehemctes, capite in palliu inuoluto declinare cumq; praeterea si tib udi homines, morte illi certissima minarentur. statim ut extra Ecesesiam prodijsset, seque ad designandum facinus, quod animo conceperant, de animis & t Iis arma uissent, admonitus ea de re Asiermanus , absoluta concione, positis in terram genibiis, ipse quoque sese ad certam morte Christi
causa oppetendam , & animo & voluntate ammavit. Deoque gratias egit, quod tandem expe.
titum calicem pro eius Euangelio bibiturus csset:& signo sandi illimae & vivificae cieticis, fronti suae, pectorique imprcsto, in consertam illa homicidarum aciem est ingressus. Verum illi oDei prouidentia) tantum abest ut conceptum animo sagitium perpetraret, ut ne verbo quidem laeserint per medium transeuntem . Pasiis in t veneradi Patres isti de alia multa, quae longum esset singula recensere: quae & si valde gratae in , dc acerbum doloris sensum pientissimo Episcopo adserebant, quod tantis tenebris inis Noluti, tanta essent haedorum suorum Elbingesium animi caecitate dc amentia percussi, ut ne