D. Stanislai Hosii S.R.E. cardinalis maioris. poeniten. & episcopi Varmiensis Vita. Auctore Stanislao Rescio ..

201쪽

immortalem ac beatiorcin consecutiis . Quod ad ambitum attinet, se causans non esse dicturum aiebat, quominus Regni statutum executioni mandaretur, sit doceri posset, quod unquam Cardinatatus dignitatem ambiverit, aesi non potius ipse docete posset, quod olim a

Paulo III s. Pontifice ultro oblata recusauerit, atque deinceps etiam a Pio IIII. ad absenteni delatam, non nisi iussus , & repugnans, cum in virtute Sandiae obedientiae cogeretur, Imperatore Ferdinando quotidie urgeretur, post longam tergiversationem ad extremum receperit . Quamuis non deerant vicissim C tholici Senatores, qua pro saluse dc dignitate, tam laudati Cardinalis, extrema quoql e tentare se paratos ostendobant : ctura intelligerent etiam si sententia omniti, ex ingrata patria Hosius pelleretur, omnes Urbes de Prouincia opulsum ex patria ad te vocaturas esse; ex quibus vir Illustrissimus & peruetusta familia natus Stant gaus Baraius Palatinus inacc. idem contra Cardinalem S bigneum , maximum illum Reipu b. nostrae aduocatum, & Eccletiae acerrimum defensorena, ante Io . annos, attentatua nonnullis fuisse ostendit. Omnia tame aduersariorum consilia, opera & sttidio Casi cn. tuna Cracc: disiecta dissipataque cocidisse. Quod illo tepore secerat in causa Sbignei,Castellanus,

sibi quoque in cauli Hosse iacere, deliberatu naesse. Sic illa Haereticolum consilia in spongia quod

202쪽

car alis. vita. I77 quod aiunt incubuerunt, cum in sua ipsoru viscera, infesta arma conuertissent. Orta enim fuit ἱnter Trinitarios, ct sacramentarios grauis de acerba disputatio , de opinionum Veritate, quorum vir que pars suam doetrinam, Christi doctrinam,suas opiniones, Christi voces, et punim putum verbum Dei iactitabat, cumque non posset inter eos conuenire, pertae si contentionum , ad Hosij tande iudicium reserendam utriusque partis sententiam, eiusque decretis. standum esse censuerunt, quod ta men postea minime praestiterunt: cum tamen Hosius nullum finem faceret omnibus ostendendi, quod lutheristae, Caluiniste, Trideistae, Anabaptists, sicut ille sic et iste,on nesChristum negauerui, omnes ab utero Ecclesiae, omnes a vero abe rauerunt,etia si altera pars, de sanetissima Trianitate rellie, atque cum Ecclesia sentire vid

retur.

cramentarijs uirum nobilem, et ueteri gratia ac necessitudine, dum adhuc esset Catholicus,sibi coniunctissimum, ut illum de errore quo versabatur,in spiritu lenitatis erudiret. Cetterum ille adduci nunquam potuit, ut prilia tim vellet cum Hosio colloqui, quod sciret noalia de re secum,quam de religionis negotijs

203쪽

aetum iri,plurimosque ab illo a luce Euagelii,

ut vocabat, ad Papatii reuocatos este, eiusmodi colloquijs meminisset . Itaque maluit, sicut ait Tcrtulli amas , ab Hosio non audire, quod auditum non posset damnare. Idem etiam in Nicolao Reyo, qui tum in lingua nostra Polo nica, eloquentiae laudem a siccutus videbatur,& ingenio quoque abundare putabatur, ad Ecelefiam & ossicium reuocando, studiunt adhibuit; cuni quo semotis arbitris per unam saepe& alteram horam sermonem benc longum ha buit. Cupiebat autem ipse quoque Rex, histatis blasphem ijs, S immortalibus odijs finemiadem aliquem in Regno suo ponere, ac si quς possent iniri costituendς unitatis rationes, Episcoporum sententias perquirebattarco deerant qui in amplissilio Regni consessu Senatorum 1ementias, de unitatis reconcordis ratione,i ter Catholicos & hqreticos incunda perquirendas esse censuerunt, nisi Hosius intercellis set, qui roggius sententiam respondit; inio Acum animo suo diligentissime reputauerit,vias& rationes omnes, quibus possit inter dissidentes de religione' pax & concordia stabiliri, nullum reperire potuisse magis fallitarc constalium, quam quod in sintili causa, cumide, qui nunc,olim esset rerum status, a Sanctissimis cidoctissimis Episcopis Athanasio & Augustino,

me I 2Co. fere annos datum esse legerat. Volunt, it Augustinus, una habere linguam, V . : niant

204쪽

guarum carnis, una est lingua cordis. Excipientur ab illa non minii, alacriter,& benigne, quam prodigus ille filius a patre suo suerat exceptus'. Thim ut etiam dicant & faciant, quod suadet Athanasius:Surgite,abeamus ad Patres nostros,& dicamus illis: Anathemate detestamur Lutherii Caluinum, & omnem aliam hae relim: agnoscimus autem S. Jecum enicam Tridentinam synodum, eique dicto volumus es. audiciates. Praeter hanc se nullam aliam concordix rationu inter Christianos & haereticos, vel

tigisse, vel excogitare potuis P. Nam & in scripturis legimus, quod cum Agar ancilla a facie Sarae doluinae suae fligeret, sicut isti nunc a faeie Ecclesiae Dei fugiunt , Angelus Domini pacis&vnitatis amator, cum ea in vasta selitudine, inuenisset,&pacem intercam & Sarain facere vellet; Reuertere,ait, ad dominam tuam, & humiliare sub manu illius. Sic & vos si pace ama iis, facere debetis. Revertimini unde fugistis,ad dominam vestram , unam sanetam Catholica, Apostolicam,Ecclesiam .Reuertimini & humi liamini, alioquin in deserto & in solitudine pe/ribitis. Qiiod autetia huius diuisionis re disicii-sionis, culpa.omnis in Episcoporum negligentiam a quibusdam conferatur, quod errantes non doceant: culpam eorum potius esse ostendebat, qui nec doceti, nec moneri volunt, sibia

205쪽

veritatem reuelatam comminiscuntur, c teros omnes truncos, stupidos,bardos reputant: se

non ita pridem id ipsum pertentasse, ut viam

veritatis cuidam erranti demonstraret, verum illum ad audiendam veritatem au reS accommo

dare nullo pacto volui si e. Quid igitur faceret Orthodoxi Episcopi in tanta hominum tamq; obstinata caecitatesNullius salus potest esse ma gis deplorata, quam qui se aegrotum & infirmum ignorat.Tenere se praeterea dicebat memoria , quem fructum olim in Germania, poperisset illa concordia, quae in libello, Interim vocato,constituta videbatur: qui motus, qui hellorum sirppitus, quε clades lint subito consecutae, quam longe maiores progressus, uni- 'uersa Sectarii colluuies fecerit.Sed & in Gallia quis sit rem status,post tot symbleas, siue cotilationes,siue conciliabula, in quibus de pace deq, cocordia tra stabatur, cosecutus, quis est qui no videat ' Fuit Regnum illud vitii omnia

florentissimum:nunc eo redactum est,ut nullii esse calamitosius videatur.Si T urcarum tyrannus, cum quamlibet numeroso exercitu totam

Galliam peragrasset, maioribus eam cladibus,& infortunise aflicere non potuisset. Nec certe fieri aliter potest. Qui enim fidem in Christum abiecerunt, di eius loco Sathanismum alique amplexi sunt, apud eos etiam ea fides perijsse existimatur, qua societas hominum inter homines conseruatur.Pinouam Sathanae Verbum,

206쪽

Cardinalis, . Dei verbii appellari coepit, faelum est, visumma impietas, iriaxima religio,sumnium scelus, maxima virtus,vocaretur. Ita sunt rerum qu que nomina commutata.Certe post illam P

siacen Symbleam, post tot alia ConventicuIa, post diuersas paces & concordias ,saetas & in iectas,ausus est Theodorus ille Beeta, quo nil vel cogitari potest magis impium, quique natus prop terea videtur, ne unus omnium Luth

rus impurissimus videretur,& scribere, & prae dicare, quod Sacrificium Deo gratum praesta' ret, si quis Prii cipes viros, quibuscunque tam dem insidijs trucidaret, quodque non alia viae

promereri Regnum caelorum citius liceret: cuius etiam hortatu factum est, ut alter ille Ma chabaeus, Christianae fidei sortissimus propu gnator,Guisius Dux,perlummum sacrilegium ex insidijs a Pol troto necaretur;neq; dissimilia tentata sunt,contra Reginam Scotiae, & D εSabaudiae . No pacem isti cupiunt, non concordiam appetunt, sed sub pacis & concordiae pestio , sceleribus suis, di audaciae impunitatem quaerunt. Quaenam enim tranquillitas esse potest in tempestateὸ quae cocordia in studiorum & sententiarum dissimilitudine λ Se quidem in ea esse opinione, quod ea res non ad pacem retranquillitatem sed ad motus, ad bella,ad seditiones excitandas pertinet, si mendacij veritas arguatur, quae dicit, Hoc est corpus meum,hic in sanguis meus : & veraces esse homines ces,

207쪽

s eantur mendacissimi Zuuinglius,&Calii inus, qui dicunt non est corpus, non est sanguis, sed dignificat tantum corpus,vel, est figura corpo-iis. Qiiamobtem iterum alclue iterum clara voce se pronunciare, quod concordia, aliter coire inter Christum & Hsreticos non potest,nisi Vt eis reuertantur haeretici, unde per lummam audaciam discesserimi, ad unam,Sanctam, Catholicam, Apostolica, Romana, Ecclesia. Absit aute ut eoru quoq; Voces audiantur, qui putant concordiam non difficulter esse, inter dissidendites coituram,si Decreta omnia S. Coiiciiij Tridentini legerentur in Comitijs , coram omni bus ordinibus Regni, & expenderentur, an recte se habeant. idquid communi omnium

consensu receptum & approbatum esset, id sequeretur omnes, nec fas esset chiiqua ab eo discedere. Sicut enim sas non est,in Comitijs pacticularibus alicuius Palatinatus, Decreta generaliu Regni Comitiorum rescindere, ac ne d- sputare quidem , num recte se habeant; ita ac multo etiam minus, fas est de Concilij Oecumenici decretis, num recte se habeant, in unius.

Regni Comiths disputare. Multo sanelior esse

debet Conciliorii, qua Comitioru auctorita S , cum hoc sit, ac minus etiam , Regnu Poloniae,

cu Orbe toto Christiano collatu, quod est Pa-i

latinatus Cracolite sis vel Posnanieli, , cu toto Regno coparatus. Executione non disputatio- .

opus esse,de qua, quod nivissi supplic uri, dum

208쪽

Cuialaalis ita I 83 dum esse Regiae Maiestati censuerunt.Se in ea opinione esse, quod no omnis executio ad Regiam potestatem pertineat. Nam Regis munus no aliud esse, quam ut eam doctrinam qui tr dita est a Patribus in Concilio congregatis, ab omnibus firmiter & inuiolabiliter obseruati praecipiat, sicut olim ab Imperatore Constantino, Theodosio, Valentiniano, & alijs factuna esse legimus t cum subditis sibi populis praeciperent, poenis etiam interpositis, ut cessaret omnis prophana conten o . Iniuriam enim

fieri religiosissimae Synodo putabant , si quis

semel iudicata , & recte disposita reuoluere,& publice disputare contenderet. Immo vero, impius &sacrilegusaest, aiunt, qui post sacerdotum sententias, opinioni suae aliquid tractandum relinquit. Extremae quippe dementiae est, in medio & perspicuo die commenticium lumen inquirere; Qtiisquis enim post veritate repertam quid ulterius discutit, mendacium

quaerit. Caeterum quod ad executionem re μmationis in Concilio constitutae attinet, eam

ad Regiam potestatem nequaquam pertinere, sed ad Synodum prouincialem esse reijcienda,

ut in ea ratio inueniatur, quemadmodii adduci Clerus omnis posset, ut vita moresque suos ad

praescriptu Concilij componeret. Neque enim expedit de moribus Ecclesiasticoriim reforma dis,in Principuna s*cularium praesentia deliberi rati, cum nec Imperator Constantinus legero

209쪽

voluetit, quae illi de corruptis quorundam Episcoporum moribus oblata fuerunt, in Concia Ito Nicaeno, & scriptura velare patris verenda praecipia non manifestare. Quod autem ad disciplinam attinet, de qua etiam in comitijs agedum esse quidam existimant,esse dicebat, dii ciplinam militarem,esse disciplinam polyticam, quae in Regni constitutionibus continetur, de his duobus in Comitijs generalibus vi recte posse. Esse postea disciplinam Ecclesiastica, de qua absit, ut in Comitijs tractetur: cum in Synodo ea de re agendi locus sit multo comm dior & magis etiam proprius.

HIs & alijs multis rationibus coram Reage & Senatu, cum publice, tum priuatim propositis,rogare, monere obsecrari, obtestari, non cessabat, ut Regia Maiestas inconsortio Apostolorum &Prophetarum secure constanter permaneret: ut despiceret, ac ab Gauribus suis repelleret eos, qui se Christi nomine & titulo priuauerunt, nec pateretur, t olim Leonem PontificemLeoni Imperatori dixisse legimus, impios parricidas, sacrilega simulatione de fide agere, quos constat a fide deviare. Nihil posse orthodori Regis pietatem religiosius decernere, quam ut ea qu' no x inhumanis, quam diuinis sunt instituta decretis. nullus ultra sinatur impetere. ne vere

210쪽

Dei munus amittere, qui de veritate ipsius ausi

essent dubitare. Nam si recte constituta licii rit conuellere, & auctoritatem uniuersalis E clesiae ad arbitr in haereticae petitionis inni gere, atque ita nullum corrigendae fidei, & E clesiae modum ponere , nil aliud consequetur proculdubio, quam permissa semel licentia dubitadi , dilatare magis quam sopire certamina. niuatim etiam hortari obtestariquet egem nodestitit,ut maiore studio ad defendendam teli

Uionem incumberet, non verbis tantu,sed re &exemplo, se Catholicu, & Orthodoxum Regε ostenderet, ne conniventia sua & dissimulatio ne diuturna Christi perduellium audaciam alaret: meminisset extremi illius iudicii,in quo de subiectis sibi populis , rationem Deo reddere eogetur: existimationis quoq. suae potissimam rationem duceret, quam non leuiter labefactari necesse est , cum in Regno suo omnia scere videatur Christi perduellibus haereticis . Qua- ob rem ipse quoque, si tantum non audet,qua

tum pro sua perhdia haeretici, saltem aliquid tamen Rege dignum pro fide Christi audeat,nee omnem folij strepitum timeat. Ausum esse Niaeolaum Radgyuilium Palatinii villiensem s. quid ab eo petebatur, non suis , sed Maiestatis eius subditis saepe respondere, quod ea quae poterent impetrare facilius possent , si Chiistum consteretur Christum autem vocabat Calui

num,aut soritiset etiam Talmud vel Alcofanu,