D. Stanislai Hosii S.R.E. cardinalis maioris. poeniten. & episcopi Varmiensis Vita. Auctore Stanislao Rescio ..

221쪽

siae ciuitatibus pestilentiae contagio: cuius acerbitatem , via subiectis Ecclenae Varmiensis populis auerteret, nihil prorsus intutatum praetermittebat, quod ad boni P storis, &salutem gregis sui, n9n minus quam salutem suam diligentis,ossiciunt pertineret. Orationibus instabat sine intermissione, &de sanguine cordis sui,sicut aitAugustinus, diebus ac noetibus per lacrymas oculorum suorum, Domino sacrificabat. Eleemosynis quoq; per Omnia Xenodochia distributis, Deum placare conabatur,& reliqua etia humana praesidia adiungebat . Egentes victu & pecunia subleuabat, eiectos & palantes colligere in suburbana pret-dia iubebat & nutrire. Quoties ex oculis eius Iacrymas, salutem populorum a Domino postulates emanere vidimusΘSqpe exs quatis co dis intentioni oculis,clamabat ad Dominum.

Ego sunt qui peccaui, & ego inique gesti;isti,

qui oues sunt, quid secςruntρ vertatur obsecrta manus tua contra me. Dic Angelo percutienti populum, Suffcit; & contine manum tuan . Manum ipse quoqye suam vertit. contra se, ut manum Dei auerteret a populo suo . Qua acerbitate,qua toleratia,quo animi robore o- queremur,si possemus: sino impediremur no-

222쪽

Card ulli us . I97 millius ossicij religione. Sed haec ita praeteribimus hoc tempore, ut tamen intilentes & respectantes relinquamus. Vidit autem Dominus

serui sui fidelis , plusquam paternam sollicitim idinem, neque despexit orationem pauperis.Nacum tota vicinia lue pestifera laboraret, Var- iniensis Ecclesiae populi, lesionem non sens runt. Non possumus autem , quin & hoc ple- . num singularis in Delim fiduciae argumentum memoremus.Vocali erat ad se,ut iam diximus, ex Italia & Germania Patres Societatis Iesu et . quorum opera in recte instituenda iuuentute, Nin verbi Dei praedicatione uteretur.Transe . . l . runt illi per multas peste insedias ciuitates, α in aliquas etiam diuerterani, idque etiam ante arcem Reil spergensem, ut res erat, consessi sui. Hos cum Hostus aduenisse cognouisset, incredi , bili laetitia gaudioque cumulatus , recordatus est,inquit, mei Dominus, nec me voto meo frustratus est.Sit nomen Domini benedictum. Sed cum vocaretur a domesticis in dubium, utrum in arce statim essent admittendi, an 'alis

prius ablegandi, dum statui certo possit,utrum in locis insectis aliqua illis contagio adhaesis-

set, ne & familiam uniuersam inficerent,&Hosio quoque periculii vitae crearetur. In vespertinis, inquit, precibus erat enim vigilia Om- x inium sanetorum.) rogabimus Dominum, Vt , nobis confiiij spiritu largiatur.Absolutas aute esperis, multum fidens irrimensae Dei miseri-

N a cordia a

223쪽

D.st Rai. Hosticordiae , eum se familiamq, suam,&subiectos sibi populos, Divinae bonitati commendasset,

Pacres illos venerandos in arcem admisat, ac unlut Angelos Dei , non minori gratulatione, quam olim pascliasius Episcopus, B. Herm landum cum soci j s. ad erigendum, monast rium adtientalem,accepit, omnibusquq humanitatis officijs prosecutus est: nec est ulla pestilentiae contagio consecuta.

F O v a hi sere tempore datis ad Hosum Ileb

teris Rex ab eo Sigismundus postulabat, ut in Hispaniam,ad Philippum Regem Catholicu' proficisci uellet: ac de materna sua haereditate, Rosinensi iniicatu quem.Regina Bona mater,ih regno Maiestatis eius Neapolitano moriens reliquerat, deque caeteris ad

causam hanc pertinentibus negocijs & dista cultatibus , ex sua et uniuersi regni Pol0- .niae dignitate & utilitate transigeret. Cui H dius, quamuis aetate prouecta, curisque publi cis & studijssene exhaustus esset, responsum ei non a mile dedit, quod dederat olim Regi Vul agis lao . Sb igneus ille Cardinalis, Epusc6pus Cracouiensis, cum ad Conciliu Basilie-ses profecturus esset,in ea serς sente tia. Quod sicut nullum in omni uita sua laborem , nullupericulum, religionis patriaeque suae causa, un- quam

224쪽

quam detrectauit,sac ne hunc quidem, quamuis molestum& diuturnum in Hispania proficiscendi laborem,Regis, Domini,& benefaetoris sui causa, a quo tantis benefacijs esset cumulatus, detreistare. aut velle, aut posse. Sed quonia duas res maxime obstare videbat, quo inimis speraret Te posse maiestati eius utiliter inseruire, apud eum praesertim Regem , apud quem nihil est haereticorum perfidia & separ tione detestabilius, qui re et nomine vere Ca- tholi cum Regem agit, nec fere qiiicquam commune habere vult, cum his qui matrem Ecclesiam no agnoscunt. Ante omnia supplicare se, ut Maiestas eius aliquam prius significatione idare velit, se quoque ab omnibus liaereticis &animo.&voluntate esse valde alienum: & faltem istos haereticoruni ministros,i BeZanosque. Synag6nistas , qui nomen et existimationem Maiestatis eius,in orbe toto Christiano, insigni macula polluunt, dum dili foedissimbs et haereticissimos libellos dicare non verentur, & re gnum eius, asylum Haereticorum vocare nou dubitant, ex Regno suo pritis excedere iubeat. Deinde vero ut Serenissimam reginam coniugem suam ςharistimam, Catholicae maiestatis se rorem,ot anibus sit ijs & officijs, amatissimo coniuge et marito dignissimis,ita coplectatur,yt frater eius, ad ea,quae maiestatis suae. nomine petiturus esset,concede da, magis etiainflamari queat.Sic enim existimo, ast, quod si

225쪽

2co D.Stan annosute1 hoc tam longum , in hac fere iam decursa

aetatis meae parte, suscepero, quod nec patriam meam charillima, nec faciem M. V. amplius videbo.Sed vilis est mihi futura corporis huius iactura,vilis quoque iste spiritus,ubicunque tandem eum Dominus a me repetere voluerit, dumodo haec duo, quae peto, antequam ex patria

pede cfiera, opera Maiestatis Vestrae persecta videam. Cantabo cum Symeone proficiscens. Nunc di imittis serusi tuum Domine, secunduverbii tuum in pace. Quia videriis oculi mei se Iutare tuum. Nec dubito,si Maiestas V.Christi causam contra hostes eius haereticos strenue tu edam & defendendam susceperit, quod Christus vicissim Maiestatis V .causam;apud regena Catholicum promouebit: mihique fortunatuitet & salutaria consilia suppeditabit,& colase-tientes desiderijs nostris exitus largietur. Caeterum a suscepto consilio propolitaque sentcntia serenissimus Rex postea destitit.

PI v s autem. V.qui tum pio IV .succosi rati Pontifex istantissimus, cum is quoquet de Hosj praestantia omnia summa cognouis se nil tale cogitatem,suum & S. 'dis Apostolicae ad. Synodum prouincialem, & in univcrs e Dioecesi Variniensi, Legatu pronuntiauit, arix plissimo &pietatis & eruditionis de animi et

226쪽

iantissimi testimonio, in uniuerso fratrum suorum S. R. E. Cardinalium consensu attributo qilem etiam & publice & priuatim, columna . religionis vocare non dubitauit. In quibusdam 'certe litteris eius, ad Hositi datis,hse verba legimus. Quia haereticorum mores nouimus, & odium quo Ecclesia Catholica, & Ecclesiasticuordine insectantur, dubitamus eoru fautores in Comitijs istius regni molituros, quicquid

poterunt aduersus Religionem Catholicam . Itaque pro officij nostri munere, cohortandos& admonendos duximus venerabiles fratres

Archiepiscopum Gnesnesi', & singulos RGoni Episcopos , ut tali tempore ossici j sui me

mores, Vna mente, aduersarijs sese opponanta 'eorumque perniciosis conatibus constanter Obsistant. Hac te hortatione non egere scimus a Nouimus enim perpetuum ac singu larem tusso elum Diuini honoris. In memoria habemus maxima tua erga religionem Catholicam in vita. Itaque confidimus, non modo non expediaturunt te hortationem nostram, sed tuis ipsius cohortationibus, excitaturum eosdem

Episcopos, ad praestandum fidelitet Deo & Patriae, de gregibus sibi commissis ossicium situ,& laicis Catholicis ijsdem Comiti js de more interfuturis causam Religionis diligentissime commendaturum: omnibus denique offcijς cum Serenissimo Rege & alijs stinctursi, quae pietate erga Deum tua. & fide ac deuotione er

227쪽

norabile membrum es, digna sint. Interea ve- ro nos non sine maxima animi sollicitudine e-acitum Comitiorum istorii expediabimus: quae nos sollicitudo cogit, licet hortatione te non egere nos scire diximus, tamen non modo hortari te, sed etiam obtestari , ut omni studio, cura ac diligentia haereticorum consilijs occurras,& ad religionem Catholicam tuendam ita incumbas , ut exemplo tuo Catholicis omnibus animos augeas .Et in alijs litteris. Quod ad is ud quidem Regnum *ttinet, certum habe-mus, , qui tam praeclarum & honorabile me-- hrima es huius S . Sedis, pro tuo singulari Diuini honoris zelo, fidelem & utilem admodum adiutorem nobis paratum esse, & diligetia tua sollicitudine nostram, cuius in partem vocatus

es, nobis esse non parua ex parte leuaturum.

Quod ut de te nobis pollicemur , ita te confidere voluinus, non praetremissuros nos, ullum

officium ipsi Regno opportunum, quod a nobis in hac sede constitutis,proficisci possit. Erga te vero ea Voluntate su nius, qua pro tua spectatissima integritate & innocentia, ac magnis

in Religionem Catholicam meritis esse debe- Inus. DE vs te pro' nobis orantem, dilectissime sali incoluimem custodiat.

228쪽

SVn linc sere tempus excitati fuerunt, in ea Prussae parte, qua Albertus Marchio Brandeblargen occupabat, noui quidana & periculosi motus: ita t quaedam inclinatio ad descetionem facta fuisse videretum, leuis illa quideinitio, sed quae magnam secum periculorum molein traxisset, nili oppressa in ipso ortu suosuisset. Verum depreliendit quoque haec initia vigilantissimus Hosus, ac primus omni ii Regε admonuit,impendentis discriminis: ac singula

pene imo menta reru ac temporum obseruabat accuratissime, notabat Omnia,expiscabatur. ac

de remedio tempestiue adhibendo, clim Regem ipsum, tum Regiae potentiae ministros. admonebat, tanta a siduitate & diligentia, ut nonnulli delicatuli Proceres, qui blanda semper audire Regibusque suis proponere consueuerant, quos honoris causa praetereo, litteras eius, velut pungentes stimulos lassiderent I ac maiorem esse Hosij metum, quam periculi magnitudine diesitare r. Nec deerant,qui cura hae

Regni senatore dignissima illis ipsisverbis per- , stringerent, quibus olim in simili causa Gregoriu Nisibis Episcopum, cum Iustinu Imperatorc, de Costoe Persarii Regis machinationibus, pari fide studioq; admoneret, & Gregoriu Magnu Pontificem Mauricius Imperator perstrin

229쪽

zo D stan lai.Ποιῆgebant. Delirat, dicebant, prae senectute Ilosius .Porro Sigisniundus Rex, cui erat Hosj vigilantiao in Reses suos fides, ac in uniuersam patriam summa pietas perspectissima,H sij verbis fidem adhibuit.Cominissariosq; suos in Prulliam deputauit, qui nouos quosdamoistogenarij Ducis, bis pueri Consiliarios hae-rtiscos, cum fraudes eorum & conatus omnes perfidiae plen0s detexissent, ac acina vimque paratam deprehendissent , poena capitis damnauerunt, cuius etiam vigilantiae praeclartim in

uniuerse senatu Reghi lcstim ovium Rex ipse persibuit; cum ab Hosio patriam infinitis casi-Dus & peliculis ereptam, ac propterea patris patriae laudem promeritum pronunctiaret . C Α P v τ XXX. AD eundem autem Ducem, Regis itidem

precibus adductus, paulo ante motus istos suscitatos, cum Ioanne Kostha Palatino Sando mirien viro perspicacis ingenij, & animi magnitudine in patria nostra quondam Celeberrimo prosectus erat Hosius, ut nascenti. bus malis, pro sua prudentia remedium adhiberet. Acceptus a Duce fuit humanissime, sed a ministris eius Lutheranis,Lutherano more tractatus. Cum enim esset intadrages. tenapus, ministri Ducis,Lutheri discipuli, totius abstineritiae hostes perpetui, ut Hosio imponerent, fCrculis

230쪽

Cardinalis vita. zo culis omnibus carnes, & laeticinia admisce. bant; sed fraude depraehensa, iussit omnia subito de mensa auferri Hostus, & pane tantum solo colentus esse voluit, ac ne idipsum deinceps auderent Ducis ministri prohibiti sileriit. neque tanae ab insidijs destiterunt. Nam cum illorum opera in parandis cibis uti nollet Hosius, aliam fallendae familie artem excogitar ut, ita, ut facere par erat germanam Gentilium di Apostatarii sobolem. Nam sicut olim Apo-

stata Iulianus, ut Christianis ieiunij & abstinentis studiotis imponeret, panes, placetas, carne,

sanguine,& contaminatione inficiebat: sic isti quoq.in medios panes non in incoctos quide, quales etiam Hippone Faustinus Catholicis obtrusisse ab Augustino memoratur)sed in co-dios igne panes, porcinae carnis tenuia fragine ita imponebant, ut Hosio & nobis omnibus imponerent; cuius tamen audaciae grauissimas,

poenas, Duce iubente persoluissent; nisi preces suas victilina, pro eorum liberatione, infirmitatibuS humanis compatiens Hosius, interposuisset.Parvo interiecto tempore, proscetus est

Et bingam, ad habenda Terrarum Prusiae Comitia, ubi quid actum sit cum illo, quid ille vi- .cissim egerit, tum Religionis Catholicae, tum Reipublicar c tul a , ex Actis Elbingen. anni II 68.petere quisque potest. Nos illud tamen commemorabimus. Quod clim illi in omnibus rebus, & actionibus humanis praecipua cura