장음표시 사용
201쪽
deligendum esse vitae genus probε intelligebat: itaque non perfunctorie, 12d
diu multiimque deliberare cum animo, in DEI Consilium multis orationibus inquirere: quod ne conjectando potius, quam narrando sicribi a nobis quisquam existimet, argumento sit constans ejus per omnem vitam sententia, vocesque pluribus epistolis contestatae, quibus identidem hanc sitam e Ise ioca. tionem, hoc institutum a DEo descriptum contendebat: neque alia potior ei ratio, quδd adeo aegre ab Ecclesiis suis, ut pollea narrabimus, abesse sustinuit; quod adeo ei ilictim ab Caesare, ab Rege Hispaniae militia solvi petiit, quam ut in quadam epistola scribit vocationis suae institutum per Iequendi
gratia. Graecii Styrorum clim esset, ordinibus, quos minores appellant, ini- Initiarur Ο tiatus est, immatura tum quidem aetate, caeterum eo animi sensit, qui e vultu, oculis, sermone voluptatem interiorem cum tenero totius aulae motu & ad ''miratione proderet. Exinde locum domestici oratorii, in quo id beneficii in se collatum recordabatur, in ea semper veneratione habuit, ut & de concepto inibi mavitatis gustu memoriam crebro ageret, & Graeciiim sub ulti mos vitae annos revisens, eo in loco versali saepius, & Εpulo Divino refici gestiret. Anno Iόas. pridie idus Martii Canonicatus Passaviensis possessonem IV. adiit per Rodericum Baronem de Santhilter Canonicum Passaviensem, & Olo- r6asmucensem, ac Praepositum Mathicensem. Actum subinde cum Capitulo destifragiis in eum corrogandis, quibus ne ossiceret adolescentis aetas annos enim undecim, & mcnius aliquot compleverat Leopoldus patruus Anteces,
1lar pro Nepote veniam aetatis, Ut vocant, impetravit: atque jam fama praeis papa veniam
claram Principis adolescentis indolem, animique, dc ingenii insignes dotes Urbano dudum commendaverat; quo facile assensias est, ut a Collegiis Capitularibus Passaviens, & Argentinensi laxato aetatis, alior timque dest tuum impedimento in Episcopum, seu Administratorem, vel Coadjutorem cum jure siccessionis eligi, aut postulari posset: exhibet auctor fragmentum Bullae ad Leopoldum Guillelmum datae, qua dotes ejus hunc in modum collaudat:
,, Vinnus, inquit, te, qui charissimi in Christo sibi nostri Ferae Roma-- norum Regu in Imperarorem eluti mazus, ac uiniscimo, vel circa, tuae aetatis anno
is existis. ob praeclarae indolis tuae ad Catholicae religionis desensimum O propogati in uem, chm tua sponto, tum seduld Majorum tuorum imitatione admodum propensaeis argumenta, amque insignia animi, θ' ingenii ornamenta, quae quidem magnamri nobis spem adferunt, e procedente aetate non modo in magnum Praejulem evasuram, is sed in omnibus Religiosi vigilantis Amsitis muneribus, Irimis cuin laude,, obeundis, nemini cessisrum; borum intuita savore prosequi ratiae sterialis, momo proprio, usu ad ιuam, vel alterius pro Te nobis super M oblatae pnitionis instau- ω, tiam, sed ex certa sentia Interim Ferdinandus Caesar ablegato ad Capitulares Passavienses Guillelmo Stabata negotium Postulationis transegit certis conditionibus, quae ante postulationem constitutae, post octo deinde annos, priusquam Iaeopol-dus potestatem Episcopatus adiret, ab eodem subsignatae suerunt. Eae sic habent:
Concordata, quae in Coadjutorem eligendum vel V.
postulandum, non modo in statu Coadsutoriar, sed etiam pro
eventu suturae siccessionis in Episcopatum concernunt.
IN primis singula, quae serenisset' Archiduce I eopoldo Anno 1 Nativitate
Domini millesimo, quingentesimo nonagesimo quinto, die decimo quarto mensis Novembris, compactata Rerunt, firma permancre debent, iis solummodo detractis, additis seu mutatis, quae temporum ratio, variata status conditione requirebat. Quibus autem dissuetudo aliqua vel tepor irrepsit, illa denuo vegetae, ae viridi observatione omnino restiti antur. Et quia usi compertum est, etiam optimε constituta, iisdem non scmper, vitio aevi, co-
202쪽
haerere principiis, nisi pro vicissitudine & multiplici successu rerum novis
subinde rationibus fulciantur; tum vero maxime id necessarium sit, ubi ma nifesta casuum & circumstantiarum variatio contingit. Ideo praesens Capitu lum Peremptoriale, implorata prius ope divina, sequentes articulos concordi voto collectos obfirmandos proponit, II. Futurus Coadiutor vel Successor, non nisi post annum vigesimum secundum absolutum Episcopatui, vel eius Administrationi quoquo modo per se vel alios, tacite, vel expresse aut quovis quaesito colore sese ingerat , & ut Administratio tanto minus interturbetur, non possit in Urbe Passaviensi sub quocunque praetextu per notabile tempus consistere aut commorari. Porro interim affectum suum Ecclesiae suae veluti sponsae suae comprobabit, si a Capitulo rogatus Episcopatum apud Caesa. Maixen suam sedula protectione tueatur. III. In lapplementum futurae Succetaris absentiae maxime necessarium Administratorem, Capitulum, tum vigore Canonum, tum laudabili Majorum consuetudine, immemoriali tempore practicata, sine ullius hominis contradictione liberrime constituat, qui fideliter & vigilantissima industria ad bonum Ecclesiae duntaxat intentus, spiritualia aeque ac temporalia gubernet, a Capi tuto dependeat tamen, atque directionem habeat, & graviora non nisi, quam de eiusdem consensu &consilio tractet: qui si decedat, vel resignet, alius a Capitulo substituatur. IV. Statum Ecclesiae Passau. hae temporum, & bellorum procellae graviter assiixerunt. Proinde in multis non tantum reparatione indiget, ne in deteriora labatur; sed etiam plurima de novo constituenda, quae ad salutem Episcopatus faciunt. Ea executioni sine sumptibus mandari non possunt. Qi iam ob rem suturus Successor, pro beneficio Ecclesiae praefatae integros reditus absens permittet, juxta concordata cum Serenissimo Praedecetare suo iniseta, qui tamen in longe faciliora tempora inciderat. U. Etenim cum Coadiutor Ecclesiae serviens summo Jure alimenta inde repetere queat, si propriis stipendiis militare nolit; proinde Coadiutus ex illa proventuum fiamma, quam sibi applicare consuevit, Coadiutori sumptus ministrabit, ne expensae aliis usibus necessariae, non absque grandi Episcopatus incommodo alio transferantur, duplicato onere gravanduS. VI. Si Coadjutoriae quacunque de causia & quocunque tempore renunciare aut quovis modo de ea decedere velit, renunciatio illa, resignatio aut cessio, aliter sub quocunque colore, aut praetextu non fiat, quam ad liberas manus Capituli, quod deinde identidem liberam omnino electionem sine ipsius aut alterius cuiuscunque contradictione habeat.
VI l. Si imposterum Gadjutor ad ampliores δc sublimiores dignitates
evehatur, aut easdem tempore electionis vel postulationis acquisiverit, teneatur una cum Confirmatione electionis vel postulationis a S. D. N. renunci
tionem impetrare, ne Episcopatus aut electio in futurum Sedi Apostolicae cedat & reservetur, sed ut Capitulo libera electio per omnia salva & integra
VIII. Coadjutor vel Episcopus facultatem dc potestatem non habeat quidquam quantumvis exiguum ex Archivo accipiendi, mutandi, dc transserendi, sed duae conficiantur ad locum Archivi serae & claves, quarum alteram habeat Praefatus Coadjutor vel Episcopus, alteram Capitulum, ut neutra pars sine praesentia alterius, aut ab eadem deputati Archivum aperire queat. Nullae quoqiliterae originales nisi cum consensu de praestitu utriusque partis, aut si in utilitatem Episcopatus, vel vim probationis judicialiter producendae essent, inde
IX. Electus Coadiutor vel Episcopus inehoatas 3c incidentes cum Primcipibus controversias Episcopatus, quae sine periculo S praeiudicio riusdem ex aequo Sc hono componi non possunt, contra omnes sine ullo respectu sedulis de fideliter prosequatur. X. Similiter Iurisdictionem Ecclesiasticam in Austria & Bavaria in antiquum statum restituere dc redintegrare pro viribus elaboret.
203쪽
XI. Si tempore suae Gubernationis in temporalibus & spiritualibus novae lites emergant, aut invasiones bonorum, seu Jurium Episcopalium, sive a fratribus, conianguineis, live aliis cuiuscunqtie conditionis fuerint, Electus aut postulatus se cum debito zelo opponat, & Juris remediis, si rex aliter componi & conciliari nequeant. utatur, ut Episcopatiis immunitates N Jura conserventur, ne de iis quidquam si ibtrahatur.
XII. Electus & postulatus Coadjutor vel Episcopus nullum praedium seu
honum, sive liberum sive seudate cuiquam familia di item male pari, multo minus potentiori conserat, locet, in studum concedat, oppignoret, in hypothecam assignet, aut quovis pacto alienet.
XIII. Et quia eiusmodi Principum personae beneficia & dignitates facile
per successionem posIunt transferre in suos, propterea futurus Successor, si quis ex Principum familia eligatur vel postuletur, se obligabit, quatenus statima sui electione vel postulatione in quemcunque imaginabilem futurae vacationis eventum quem Concordata Nationis Germanicae,& Jura Canonica pro favore Capitularis electionis non supponunt etiam relignationis casu , Capitulo liberae electionis gratiam a Sede Apostolica pro virili conabitur impetrare. Econtra vero neque clam neque aperte, nec per se nec per alios quidquam attentare praesumet, neque etiam proprio motu Sedis Apotholicae utetur, quod praedictis adverseri quoquo modo possit. XIV. Quia Sacrii ia Calliedralis omni sublidio pecuniario destiti ita etiam
illis caret, quae non sine dedecore in ea deliderantur, & quae laceris atque attritis paramentis succedant, quam ob rem futurtis Successor tanquam dilectus Ecclesiae suae Sponstis, certam reddituum summam facta assignatione constituat, quae non lolium pro conquirendis & conservandis Custodis rebus suincere possit; ver im etiam ut Custodi hactenus praeter morem aliarum Cathedra-nuin Altari precario deservienti aliqua exinde merces obtingat. XV. Idem prorsus pro fabrica statuitur, ut adificium tam excellens in mansuram integritatem perduret. Et licet in sacra hac aede tanquam propria domo veneranda SS. MaXimiliani & Ualentini corpora requiestant, sepulchris tamen, quibus asservantur, diuturnitate & injuria temporum labefactatis debitus decor & ornatus abest; Ideo per DEI Omnipotentis & SSum Amorem futurus obsecratur Successor, ut sacrorum pignorum monumenta reficiens atque exornans, honori & reverentiae Divorum; Ecclesiae vero hujus ampliori patrocinio tam pia consulat largitate.
XVI. Seminarium ex Decreto sacrae Tridentinae Synodi, solida & pe mansura sundatione, bonisque & sinceris Clericalibus institutis communitum erigatur, ex quo non tantum Parochi pro Dic est Pataviensi, maxime cium insignis illius pars abdicata Haeresi, Cainolicae unitati hoc tempore restituatur, procedant, sed ut etiam habeantur, qui Choro atque Divinis ossiciis pro dedita decentia astistant. XVII. Cum nihil Divinorum ossiciorum celebrationi magis ossiciat, quam si Capellanorum, Musicorum, Praebendistarum S Choralis tartim, quos vocant salaria in longum protrahantur, hinc certa quoque constituenda est a signatio, unde hujusmodi personis debito tempore in fallibiliter satisfiat; eodemque argumento, ut unio beneficiorum ad bonum divini obsequii facta finem suum consequatur, lites adversus eam obortae componantur vel tollantur.
XVIII. Solent ex Ressidentia Episcopi personali in Ecclesia maximi stuctus promanare, hinc est, quod tam serio a Conciliis & sacris Canonibus decernantur. Et certe quantum haec prosperitati tam spirituali quam temporali conducit, tanim nocet Pastoris absentia. Quapropter futurus Successor cum ad Regimen exacto statuto tempore pervenerit, ad Relidentiam personalem arctissima obligatione tenebitur. XIX. bd si urgens necessitas continuam residendi facultatem non admitteret, quae tamen Capitulo suffcienter innotescere debebit, constituendus erit ex Capitulari Gremio Canonicus, qui competenti potestate Administra tor nomine Principis rem publicam gerat, a quo Ministri dc Ossiciales caeteri
204쪽
dependeant di dirigantur, quem si data occasione aliquando abesse continge ret, in ejus locum alius CapituIaris subrogabitur. Quod si imposterum Capitularium numerus idoneas personascon tineat, ex illis Praeses Consilii & Camerae eligatur. Duo instiper Canonici Consiliis competenti salario adhibeantur. Mabor enim diligentia fidesque securior a membris pro capite, quam ab extraneis & saecularibus pro Domino expectanda est. XXI. Quam enormiter crebri militum transitus & stationes per distri,ctum Passavicum collocatae, accedente deinde noxia horum temporum tur bulentia res Episcopatus affixerint, testantur debita, quibus premitur. Cum itaque Capitulo de tollendo aere alieno maxima cura eslis debAt, fururus Sue- cessor in singulos annos reditus certos assignabit, qui immam conficiant quam futura tractatio &compactatio, ante postulationem &electionem declarabit creditoribus persolvendam. XXII. Contributio ex iis, quae ad victum & necessaria hominum pertinent, quod negotium consumptionis dicitur, depromta atque ultra terminum citra Consensum Capitularem iam extensa, Clero, subditis, civibus δc inciniis oneri est & incommodo, inducitque cunctis mercibus exuberans pretium& caritatem. Haec igitur examo deinceps abolenda est, dc petenda ratio, an pecuniae ex ea perceptae in destinatos usus erogatae fuerint. XXIII. Quos labores & pericula Capitulum ab anno millesimo sexcentesimo decimo, usque ad praesens tempus pro singulari in Austriacam Domum reverentia,&devotissima in Principem suum observantia, alacri promptitudine eaeantiarit, quos sumptus secerit, quae damna hinc inde acceperit, ac etiamnum patiatur, ncmo est, qui ignoret. Itaque suturus Successor promissis prioribus insistendo, exemplo Praedecessorum suorum seudum aliquod devolutum Capitulo suo attribuere non gravabitur, quod praesertim aucto & crestente r sidentium Canonicorum numero fertili subsidio veniat.
XXIV. Ctim praeterea debiti honoris & exitii itiationis Capitulo de Canonicis non mediocris imminutio tacta sit; proinde existente praeeminentia, maximi praeiudicii causa, remota omni controversia Canonici imposterum non solum in publico dc publicis actibus atque conventibus ossiciales Epistopatus quosvis praecedant, ut par est; sed etiam usu omnium Cathedralium recepto veluti membra in quos capitis honor primario derivatuo in Consiliis prima vota & loca habeant. XXV. Ratio ad trutinam aequitatis examinata dictare videtur, ut qui in societatem laborum accersiti auxiliatrices humeros Episcopo pondere diei de aestus fatigato sibmittunt, eos praemia, quae animos ad sumenda studia erigant, sequantur: consentaneum igitur est, Capitulares, qui omnes suas vires, ex conatus sine aliquo solamine hactenus impenderunt, aliquibus modis recreare. Idcirco habiles non tantum ad beneficia Ecclesiastica vacatura prae aliis admittantur, sed etiam praefectura una dc altera, quoad fieri poterit, petentibus concedantur, quas substitutorum Vicario ministerio a tuti veluti secularibus etiam hucusque concessum est pro more aliorum Episcopatuum regere possint. XXVI. Ut vero ea, quae salubriter dx necessitate exigente, vigore laudabilis consuetudinis a Capitulis Cathedralium Ecclesiarum per Germaniam observatae statuuntur dc statuta sunt, indubitatae executioni mandentur; Ideo has Capitulationes & concordataSerenissimusArchidux Leopoldus Guillelmus, priusquam ad regimen accesserit, corporali iuramento propria nominis su
seriptione sigillique appensione firmabit. Interim vero amplissima Sac Caesa Maiestatis, tanquam Augustissimi Parentis sponsione ac fideiussione inviolabiliter sanciantur.
XXVI. Denique assolet occulto hominum, Ac saeculi vitio sensim primus fervor laccedente languore tepescere, quam ne aleam iubeat horum Concordatorum vigor, rectamente quolibet anno revideantur; exinde si unus aut
alter Articulus essectu suo carere animadversum fuerit, Successor id sibi in
205쪽
memoriam debita reverentia revocari patiatur. abd si dubietas aliqua circa unius vel alterius articuli intellectum suboriatur, ille non aliter, quam mutuo Episcopi & Capituli consensu & explicatione erit declarandus. Cum haec Concordata rationi, iuri & aequitati laudabilique consuetudini huius Ecclesiae omnimode consentiant, ea vi pleni potentiae desuper habitae, ab Augustist 'o Caesare FERDINANDO Secundo tanquam Legati S. Caest Mai ad hoc specialiter deputati acceptavimus & praesentium tenore acceptamus. In cuius ndem praedicta Concordata subscripsimus, ct sigillis nostris robora
Guillelmus Stavata Comes. Joannes Lintner D Ego vero Ioannes Lintner tanquam Archiducis Leopoldi plenarius ad hunc pariter actum Commissarius haec omnia ita fuisse peracta & eonclusa nomine jam dicti Serenissimi attestor, & fidem facio.
Marquardus a SchWendi Decanus. Guillelmus milhamen Rudolphus B. de Pottingen. Ricardus ab Holdingen in Pernigen. Hippolytus B. in Wolkenstain. Ioannes Georgius B. ab Herberstein. Joannes Didaeus Κhuen Bam. Joannes Christophorus Episcopus Chiemensis. iguleus B. a Rorbach.
Joannes Brenner Doctor. Rod. Freyherr von Santhesier.
Sequitur Subsignatio Leo trisci
Postquam nobis a Venerabili Capitulo Pataviensi Concordata tempore postulationis nostrae, inter Sacη Caese M Dni Dni Parentis nostri Clementissimi Legatos, & ipsum Capitulum ad subscribendum oblata sunt, eadem pro consuetudine manu nostra propria signavimus, & sigillo nostro communivimus An. I633. DecembriS Is. Leopoldus Wilhelmus. Itaque anno 162s. die octava Novembris Capitulares collatis in urnam sententiis Leopol dum Guillelmum Gadiutorem Succe remque jusserunt: ubi rurium leges iam alias pro Episcopis eligendis constitutae de integro partim renovatae, partim pro conditione temporis temperatae, novo Episcopo in eventum possessionis impositae fuerunt: sici
In Nomine Sanctae & Individuae Trinitatis
Nno a Partu Virgineo millesimo sexcentesimo vigesimo quinto, Indiactione octava, die octavo mensis Novembris, hora circiter octava,
summum Pontificatum gerente Sanctistimo in Christo Patre Urbano Octavo, existente vero Ecclesiae Patavi ensis Episcopo, Serenissimo Austriae Archi duce Leopoldo, infra scripti Ilim Perillustres Reum & Admodum R i nee non Nobiles, & Clarissimi Domini Domini Marquardus de Schwendi Decanus& Senior, Wilhelmus Weilhamber Ecclesiae Rallabonensis Decanus Sacrosanctae Theologiae Doctor, Rudolphus Baro a Potting & Persing, SWichardus ab Holding, tappolrius Baro a Wolckenstain , Joannes Georgius Baro ab Herberstein, Ioannes Didacus Khuen de Belasi Baro, Joannes Christophorus Episcopus Κhiemensis Comes a Lichtenstein, Wiguleus a Rostach Baro. I annes Brenner Episcopus Simbaliensis sumaganeus SS. Theologiae Doctor, Rodericus Baro 1 Santilier, Philippus Hector ab Adlisausen in ikeraho ven; Totum Capitulum peremptoriale Ecclesiae Pataviensis repraesentantes
206쪽
1o EPISCOPUS PATAVIENSIS LXIV.
in aede Capitulari praesentium tenore manifestum esse volunt. Qualiter praeliis bati Sanctissimi in Christo Patriis ac Domini Nostri Domini Urbani Papae Octavi, vi Brevis Apostolici desuper emanati, una cum facultate, vigore ejusdem motu proprio concessa, nec non Caesareis precibus repetitis accedente Ser i&Revω Episcopi Nostri sedula petitione, uti ex hinc inde pertractaris fusius liquer, tandem permoti Serentisimum ac Reverendum Austriae Archi ducem Leopoldum Guillelmum in Gadiutorem Ecclesiae Pataviensis cum sutura successione unanimi consensu poli Invocationem Sancti Spiritus postulaverint prae habita tamen priris ab Augustiisimo Caesare Ferdinando Secundo ii dejuia1ione, pro confirmatione, robore & observatione , prorsus inviolabili non tanthim veterum concordatorum, sed etiam eorum omnium, quae ex hac occasione a praelibatis Capitularibus ad salutem Episcopatus duntaxat intentis invocata pritis ope divina pro variata temporis conditione compilata, atque prioribus addita vel immutata sunt: quarum quidem ordinationum, articulorum, & concordatorum tenor, talis eli prout sequitur.
I. Prim , eligendus, seu postulandus, in antiqua ac vera religione Christiana, in sancta Catholica ac Apostolica Ecclesia & fide, quae hactenus in toto orhe terrarum a temporibus Apostoloriim continua successione floruit, α maxime in obedientia summi Pontificis di sanctae Romanae Ecclesiae juxta fota mulam proseisionis fidei a Pio Quarto Summo Pontifice felicissimae recordationis ex Decreto Concilii Tridentini editam per DEI gratiam constanter se permansurum juret ac spondeat. Curet etiam, ut omnes Consiliarii,Praefecti, Ossiciales & familiares eandem secum fidem amplectantur Sc retineant, nec ullos Praedicatores, libros, aut subditos haereticos in Civitate Passaviensi, aut aliis oppidis & locis ad Eccleilain Pallavi elisem pertinentibus toleret, sed contra hujusmodi seductores, librorum venditores, ac quosvis haeresin profitentes, iuxta Canonicas Sanctiones, summorumque Pontificum, tam antiquorum quam modernorum decreta, ad condignas poenas procedat & procedi faciat, servitoresque de haeresi suspectos, ab officiis removeat. II. Deinde idem in spatio unius anni a die obitus vel resignationis Ser hae Reut i Episcopi moderni computando, munus Consecrationis Episcopalis absque ulteriori dilatione recipiat, publiceque Missam celebret, ct si contingit Electum aliquem habere desectum, cuius ratione a recipiendis Ordinibus
di munere Consecrationis prohibeatur, tum una cum confirmatione etiam dispensationem de tali desectu apud Sedem Apostolicam impetrabit. III. Intra annum a die datae possessionis insignem aliquem & doctum Theologum vel Canon istam Religione Catholicum competenti sidario, & sine dispendio Capituli conducet, & sui tentabit, qui si necessitas postulet, Poenitentiarium agere, aut alia munia Eccletiastica obire queat. IV. Habebit etiam Passaviae & Viennae duos officiales seu Viearios Generales, Clericos honestos & Doctos, & in Theologia aut utroque vel altero iurium hene versatos, qui de causis ad forum EcclesiaIticum spectantibus cognoscant,& singuli ad minus duos habeant Assessores atque Notarium unum Episcopatus sumptibus alendos. ηV. ossiciales illos duos constituet ex Capitulo si qui sunt, qui iungi his officiis velint; sin minus, alias quaspiam personas Ecclesiasticas doctrina dc
vitae integritate conspicuas. Immunitates S praecipue Jurisdictionem Ecclesiasti eam Diu delis Passavientis pro virili sua defendet & tuebitur, nec conse tiet unquam, ut praesens Ecclesiae Passaviensis status in religionem ullam vel regularem vel militarem mutetur. Communi quoque ciero coram illo negotia habenti se benignum & gratiosum e&hibeat. VI. Cum primum fieri poterit, de omnibus bonis mobilibus Passaviae, atque in Arcibus, Castris & Domibus Episcopalibus ubi libet constitutis, & ad Episcopatum pertinentibus per Canonicos tam ab ipsis quam a Capitulo deputandos sufficiens & plenum Inventarium conficiat, atque confici faciat, quod exinde dupletur, & in somam authenticam redigatur, atque ligillo Epiispi
207쪽
& Capituli roboretur, quorum unum ipse retineat, ct alterum ad manus C pitiali tradat. VII. Pari ratione in spatio unius anni a die possessionis adeptae assienare teneatur Capitulo Urbarium authenticum omnium & singulorum bonorum immobilium, decimarum, proventuum, censuum atque redituum ad Epistopatum quomodolibet speruntium, & ubilibet locorum constitutorum', nec non descriptionem omnium seudorum; sigillo quidem suo roboratum, quod per Canonicos a Capitulo deputandos ad antiqua & nova Ecclesiae Urbaria
conferatur, revideatur, & iis plane consormetur.
VIII. Bona immobilia Epissiopatus quaecunque ἔ Item census, reditus &proventus, insuper & bona mobilia preciosia, in praemissis Inventario & Urbariis conrarehensa, line Capituli peremptorii scitu, consilio & expresso consensu
non possit vendere, permutare, donare aut quovis alio titulo alienationis in alium transferre ; sed nec cuipiam ad vitam aut longum tempus & omnino non ultra triennium expresse locare, vel alio quovis quaesito nomine aut colore concedere.
IX. Hinc si1 Gadiutor, vel Epistopus Castra, seu bona Delesiae Pasia-vlensis pro utilitate & necessitate eiusdem voluerit & debuerit alienare, seu impignorare, nec non alicui bona aut Ossicium aliquod ad dies vitae concedere, impignoratio ejusmodi, aut concessio essectum nullum habeat, multo minus sigillo confirmetur, aut corroboretur, nisi illa cum p Pitu & eonsensia Capituli Peremptorialis fiant, ita tamen ut huiusmodi contractus utilis videatur Ecclesiae, salva in omnibus constitutione Paulina. X. Si Capitulum aut persona aliqua Capitularis velit impignoratas res Ecclesiae super Castris, Theloneis, aut aliis obventionibus ab extraneis redi. mere, in quibus locus est redemptioni, permittat hoc Episcopus, S ut fiat, effectualiter disponat, ita tamen, ut illa bona possint semper per Episcopatum, luto eodem pretio redimi. XI. Singulis annis adiunctis sibi a Capitulo duobus Canonicis, ab omnibus ossicialibus suarum administrationum & ossiciorum diligenter exigat rationem, nisi urgentissimae cause, de quibus Capitulo usi deputatis conitare de-het, impedirent, ut ratio ad alterum annum differatur. XIL Ultra id singulis quoque annis ad requisitionem Capituli perceptorum & expositorum summariam reddat rationem praesentibus duobus Can nicis Capitularibus a Capitulo deputatis, qui deinde statum rei ad Capitulum reserent. Quod si miniis bene administraverit rem domesticam, Capitulumque eum admonuerit, ejusmodi admonitionem benigne accipiat, malamque administrationem emendet. XIII. Quidquid in Urbe pro Confirmatione, aliisque necessariis, nec non pro impetrandis ab Imperatore regalibus expendendum erit, impensis mense Episicopalis ae subsidii charitativi, prout moris est, ct absque iactura rerum Capitularium expediat. XIV. Teneatur quoque una cum Confirmatione suae electionis suis im- nsis impetrare Confirmationem Concordatorum, atque postea adepta Con-nrmatione statuta Capituli aut horitate ordinaria statim confirmet, eademque a Sede Apostolica, si consultum visium fuerit, confirmari procureti XV. Diligenter etiam observet, observarique curet, concordiam factam per Duces Bavariae inter Dim Dominum Ernestum Administratorem & cives Passavienis. XVI. Duos ad minus Canonicos Capitulares, quos elegerit, consilio suo tam publico quam privato praesertim Camerae adhibebit; quos competenti stipendio, aut alio modo contentare studeat. XVII. iustio Capitulo, aes alienum non contrahat & annuatim exactiones impositas, quas steuras appellant, integras persolvat, nec in futurum rem
pus Blutionem differat, neque pro ullo alio unquam fide iubeat. XVIII. Ut plures Canonici ad Residentiam alliciantur, Electus ad pixi
dem Capituli singulis annis ex redditibus mensae Episcopalis in Festo divii Michaelis
208쪽
Michaelis mille florenos Rhenenses ad manus Magistri Pixidis persolvat, dc quasdam etiam Ecclesias Parochiales si vacaverint, videlicet Floff - Εirchen, Taulf-Κirchen, ad flumen Traidmach, Aspach, Maur-Κirchen, Althaimb, & PDrr-Κirchen, quarum nulla ultra dietam a Passavia distat, semper Canonicis residentibus conserat, nec aliis persbnis de praefatis Ecclesiis provideat.
XIX. Omnes differentias quae vertuntur in causa Umgeli vulgb vocata nec non confinium cum consensit & Consilio Capituli expediat. XX. Auda quaecunque aperta; vel ad Ecclesiam devoluta, ad quasvis preces, etiam Imperatoris, Regum, Principum & aliorum nemini permittat; multo miniis conserat, nisi prius consensus Capituli peremptorii habeatur; pecuniasque in hoc casia percipiendas & perceptas in nullum alium usiam, quam in solutionem debitorum, ac redemptionem impignoratorum bonorum ipsius Ecclesiae conferat. XXI. In collationibus omnium Feudorum etiam antiquorum semper duos adhibeat Canonicos a Capitulo deputandos, quorum Consilio & an
XXII. Electus vel Postulatus renunciabit pro se & Successoribus suis omni Iure sevdali, quod Episicopis hactenus in quibusdam bonis ac decimis competiit, & Capitulum Iure studi possedit, concedens venerabili suo Capitulo illis imposterum uti & frui, ut aliis suis bonis propriis re allodialibus. XXIII. Incorporationem Ecclesiae in Schwadoris omnesque alios reddi tus ab antiquo Capitulo in Dominio ibidem persolvi debitos & consuetos sne ulla diminutione Capitulo dimittat, nisi inter Episcopum Capitulum
alia transa lio, aut bonorum permutatio seqtiatur.
X XIV. Instrumenta bellica, ut fiant bombardae, pulveres & alia bellico usiui destinata, nullo modo alienet sive diminuat, sine expreta consensit Capituli. XXV. Destructas di ruinosas Arces, ad monitionem Capituli, quantum necessitas postulaverit, & fieri poterit, reparet, atque aedificia sic resecta sarta,
XXVI. Episcopus non resignet, cedat, permutet, vel aliquid de Episcopatu resignando disponat, nec in Coadjutorem consentiat, aut pro aliquo ullo unquam tempore intercedat, inscio & non consentiente Capitulo; sed eidem omnem dispositionem permittat. Econtra verb, nec Canonici per clandestinam praxim pro Coadjutore vel pro Episcopo futuro, vivente adsuc moderno confirmato, inscio vel nolente ipso aliquid moliantur.
XXVII. A Canonicis N Ecclesiis quas possident Canonici, nihil prorsus exigat, sed iidem liberi sint, ab omnibus exactionibus, ste is, cathedratico& quocunque charitativo stibsidio vulgariter Welchstener, non obstantibus quibuscunque Constitutionibus Imperialibus, quacunque de causa editis, αedendis; sed in his omnibus Episcopus Capitulum relevare teneatur. XXVIII. Capitulum Passariense, & Magister Pontis & Leprosorum sint per Civitatem Passavi ensem liberi ab omni exactione, seu lutione Datiae, quae Umgeli & Anschlag vel A schiv vulgariter nuncupantur, aded quod
de vinis suis & bonis quae eos successive educillare & vendere contingeret, nullatenus quidquam solvere teneantur, in cujuscunque potestate jus exigendi seu recipiendi ejusmodi exactionem existat in futurum, ita quδd libere eadem vina educillare, seu illa & bona sua vendere possint & valeant cuicunque vel quibuscunque, etiam extra civitatem Passaviensem, prout eis videbitur expedire, absque exactione praedicta & omni impedimento. XXIX. Praepositus, Decanus, & singuli Canonici, Magister Ieprosorum, imb quicunque Beneficiati & Clerici Civitatis Passiariensis, & suburbium ejus dem, de vinis & frumentis quae eos & aliquem eorum in usum domus suae Comparare contigerit, seu qualitercunque illa acquiret, a dictis exactionibus Umgeli, Ausi chlag, pro tempore & quibuscunque aliis exactionibus per civitatem Passisiensem, ubilibet impositis, seu imponendis, occasione victu sium Dipiligod by G Η3. le
209쪽
lium hujusmodi liberi sint omnino, & exempti, prout etiam Iure communi
XXX. Non serviat Regibus, aut quibuscunque Principibus sine scitu &expresso consensu Capituli. XXXI. Si Coadjutor fiaturus Epistopus per omnes Canonicos non sucrit concorditer electus, erga hos, qui eum non elegerint, nullas inimicitias exerceat, nec alias molestias directἡ aut indirecte quovis quaesito colore vel ingenio inserat, vel inferri faciat. XXXII. Quoties contigerit clectum pro quibuscunque negotiis tractaniadis ad Capitulum aliquam Legationem mittere, non committat negotii is Domino Decano, sed aliis suis consiliariis sive sipiritualibus sive saecularibus. XXXIII. Neutralem se geriat erga Domum Austriae, Bavariae & Regnum Bohemide. quantiim heri potest, praecipvh vero, si differentiae aut controversiae inter Dominos praefatos ortae fuerint; nisi de consensis Capituli aliud
XXXIV. Episcopus electus aut confirmatus non ineat foedus sive ligam cum aliquibus Principibus, Dominis & Potentatibus & aliis quibuscunque; quocunqtie nomine vel titulo vocentur, sine Capituli Pcremptorialis Consi lio, voluntate, beneplacito & expresso assensu ; & econtr1 Capitulum sine Episcopi consensu expresso, sitnilia quoque non tentet. XXXV. Non exigat a Magistro Fabricae quadraginta florenos Rhenenses annuos, olim solvi consiletos, ratione proclamandi mandata.
XXXVI. Episcopo desii nito omnes vestes illius, ct quidquid nomine vestitim eomprehenditur, & alias ex consi actudine dividi inter fratres solet, inter Canonicos Capitulares excepto electo qui tempore obitus fuerint praesentes, alat praebendam itinerariam vulgo RaisS- PDiendi indixerint, eoque anno participes fuerint, distribi tantur; atque in hoc concangilinei ipsius Episcopi, Capitularibris nullum impedimentum afferant. XXXVI. Si contigat illum decedere ab intestato, omnia mobilia etiam qualitercunque pretiosia, post mortem suam relicta remaneant apud Ecclesiam ipsam Passaviensem, exceptis patrimonialibus, industrialibus ante adeptum Episcopatii in acquisitis, aut postea per haereditatem ad ipsum devolutis, contradimonibus amicorum, consanguineortim & aliorum quorumcunque non obstantibus. Testari autem illi aliter non liceat nisi de consensu Capituli Peremptorii Si secundum Canonum instituta. XXXVIII. Ut Cultus Divinus in celeberrima hac cathedrali Ecclesia
conservetur, magis ac magis augeatur & ornetur, electus ex consiletudine ha-
laniis praedeces ribus observata pro sustentatione octo Choralium com petens salarit in alisgnabit. XXXIX. In Confirmationibus Praelatorum semper vocet aliquos Cano nicos Capitulares, quos voluerit, pro decentia & honore ipsius Episcopi. XL. Instituat quoties illi commodum & necessarium visium suerit, visitationem generalem Cleri Di circesis Pali aviensis. XLI. Quamvis omnis Iurisdistio ordinaria per totam Dioecesim Episco po in Clerum ex Iuris communis disipositione competat, ex quadam tamen hactenus observata constetudine, Episcopus pro tempore existens, indulgeat Iurisd monem hujusmodi Venerabili suo Capitulo in Praepositum & Deca num, nec non in personas singulorum Canonicorum Decano suo, & nomine Capituli in Vicarios, Criptarios, cathedralis Ecclesiae Plebanum. Subcustodem, Oblayarium, Altaristas, &Beneficiatos quoscunque, licet alibi etiam extra Ecclesiam Cathedralem habeant Beneficia ; Chorales, Praebendistas Ecclesiae Passaviensis tam praesentium quam absentium ; ita ut Episcopus sibi in easdem personas, nullam Iurisdictionem per st, vel per alium exercendam assumat, neque contra eos in syiritualibiis & temporalibus procedat, vel alteri ad procedendum demandare praetendat; nisi in criminalibus criminalitetrintentatis, ubi ad privationem ossicii vel beneficii procedendum esset; eandem jurisdictionem ordinariam concedat Episcopus Capitulo & Decano respecti υε
R. P. Hausta Germania sacra Tom. I. X x x x in
210쪽
in bona decentium praefatarum personarum. Uerum institutiones seu proavisiones quorumcunque Beneficiorum in Ecclesia Cathedrali Passaviensi iundatorum ad Episcopum spectantium nullo modo per praemissa Episcopo censeantur ademptae. Sed quod ad Pastores seu Plebanos Vicarios perpetuos vel
temporales ac Provisores, nec non Cooperatores, ac Capellanos Ecclesiarum Capitulo incorporatarum ubicunque locoriam sitarum attinet, Omnem Iurisdictionem, cognitionem, & coercitionem Capitulo liberε relinquet: hujusmodi tamen Pastoribus, Vicariis, ac Cooperatoribus, ubi se gravatos existimaverint, integrum sit ad Episcopum provocare. Quod si in literis inco porationis, Capitulo majus jus quam in praemissis est expressum, fuerit concessum, eo, dummodo legitimh constiterit, uti sit ipsi pariter concessum. XLII. Familiares Praepositi, Decani, & singulorum Canonicorum nec non Uicariorum & Beneficiatorum, Magister scholae, illius collaboratores, Praebendis se, AE dilui, ac alii Capituli & Ecclesiae servitores in causis civilibus ad examen Iudicis civitatis minime pertrahantur, sed Iurisdictioni Decani pro tempore existentis subsint: qui tamen Decanus debet sibi aliquem Canonicum adjungere, cujus Consilio de causis cognoscat: idque locum habet in omnibus, nisi essent aliqui specialiter privilegiati, ut est Magister Pontis. XLIII. Cum Episcopus Passiaviensis pro tempore eligere voluerit Judicem , Magistrum civium & senatum, nec non recipere Iuramentum fidelitatis
a suis civibus & subditis, id ex halienus laudabili conmetudine fieri debet
praesentibus & coeligentibus Decano & Capitulo, aut a Capitulo ad hoc deputatis, ut sic fidelitatem jurantes discant agnoscere Superiores & Dominos suos vacante sede. Qua tamen in re Capitulum praesentiam suam aut deputatorum non deneget. Nam si venire recusaverint, nihilominus Episcopo ad electionem dc Iuramenti receptionem procedere liceat. XLIV. Cum ardua uti de statii Ecclesiae, de hostibus arcendis, tuendis subditis, & hujusmodi fuerint tractanda negotia, Capitulum per
convocari debet. In ea tamen consultatione voces non colligantur eo prae.
sente, sed separatim inter ipsos Capitulares, & quidquid conclusum fuerit, per
XLV. Episcopus ad loca remotiora, ad aliquod tempus ob quascunque causas in Passavia discedens unum, quem voluerit ex Capitulo in Locumtenentem & non alium constituat.
XLVI. Cum olim in magnis Festivitatibus praesertim Paschae, Ascensi nis Domini, & Pentecostes, Episcopus ad ostendendum paternum erga suos Canonicos animum, & Clerum Chori, post auream nonam uti vocant ex laudabili consuetudine vocarit ad collationem, imposterum omittatur, & loco ejus quavis vice praesentiae, decem florent distribuantur. XLVII. Iudices in Civitate Passaviensi pro tempore existentes, quoties a Decano, aut Vice Decano requisiti fuerint, per suos ministros, & in eve tum necemitatis per seipsos a Curia & area vulgariter die Ohr lusores, blasphematores, rixatores, iumenta seu pecora expellant & arceant. Similiter in publicis placitis vulgariter Elieliamenὶ prout hoc fieri solet in sesto Beatae Mariae Magdalenae, Privilegia ab Episcopis Conrado &Berchioldo si i-pra dictis Curiae & Areae concessa ad evitandum execrationes, poen:isque in illis contentas publicent. XLVIII. Episcopus non requirat, vel cogat Decanum per Capitulum electum, ut Confirmationem ab eo recipiat, sed ipsb facto pro antiquissima consuetudine, per electionem Capituli confirmatus sit. XLIX. Ad Deeanum spectat traditio possessionis omnium Beneficiorum quocunque nomine vocentur, & cujuscunque illa sint collationis in Ecclesia Cathedrali & eius ambitu consistentium, nec non Ecclesiarum Sancti Pauli de S. Egidii; atque in ea Electus Decano nullum faciet impedimentum. L. Episcopus Decanum Passaviensem & Capitulum in suis Iurisdictionubus & Iuribus non impediat, ne delusoria sit ipsorum Iurisdictio.