장음표시 사용
231쪽
propem genera: i propter eam caulam, quod . ob re biperationem iecoris alimentum ex ventriculo dustrabutum in sanguinem transmutari non possit. Ex quo egrestio loco Galeni licet colligere duas verissimas tonclusones r alteram, nulla tauo ne hydropem fieri posse, nisi laborante iecore, vel primario, vel per consensum aliarum partium, de ovo consensu statim agemus , sermonem habentes de iusserentiis : alteram , in hoo assectu necessario ieeur laborare in is temperie sese da . nux qu3dem intemperies non modo ad uenas , sed etiam ad propriam iecoris suta stantiam debet peruenire, qui supra diximus essαprininopale instrumentum generandi languine. Utraq; con Husio satis eὰ eo fit manifesta , cum enim certum sit generationem sanguinis a iecore fieri tanquam principali instrumen' , neque aliter quam Ope natiui caloris , eumque in hydrope huiusmodi sanguinis generatici vel non fiat, vel improbe fiat, omnis ratio
colligit necessario iecur laborare, & quidem intemperie frigida. 'd v, i. Caeterum non desunt, qui contendunt utramque ......, Q conclusonem labefactare, ac primum arsimant, hy. dropem fieri aliquando sine ullo iecorta morbo r Inquam sententiam conantur quoque pertrahere Galen.nquidem ille docet 3. de sympto m. causis cap. a. fi ventriculus nihil omnino concoquat , propter v hementem imbecillitatem facultatis concocineis, tune fieri vel lien eriam , vel hydropem tympanitem: fi vero in altera coetione, qudi fit in iecore , S venis, inter sanguificae facultatis imbecillitatem eueniatatio sanguinis, iam fieri hydropem ascitem, ac demum in tertia eoetione, quae fit in came, & iotius corporis habitu, succedere hydropem anas arcam. Itaque ex sententia Galent hydrops fieri poterit nonis nunquam recore nullo modo laborante, vitiata coinctione ventriculi s ac generatis pluribus flatibus , qui deinceps ad spatium inferioris ventris propulsi, illum essendunt , atque in tumorem attollunt z nec Ton .itiata tertia coetione, quotiescunque in carne ,
di reliquis partibus , proba languinis assimilatio fieri
non potest, quam quidem Galeni doctrinam Tranc uellius inter intercis secutus est, qui ex tribus huiusmodi vitiatis concoctionibus tres colligit differentias hydropis , de quibus nos quoque paulo poli sermonem
secundo neque desunt , qui contendunt ieeur in ' hydrope non perpetuo laborare intemperie frigida,
Avicen. Inter catera affert auctor tatem,atque exemplum Galeni,quas ille curauerit quandoque virum pati tem hydropem cum medicamentis frigidis, quod
nimirum morbus originem habuerit a causa calidardi Alexand. grauiter reprehendit medicos, quos a Pellant vulgares, quicunque existimant, aqua inter cutem laborantes quouis modo esse calefaciendos, cum plerique interdum a refrigerantibus medicamenistis infignem percipiant utilitatem porro huic opina ni videtur cum mimis sauere Hippo a.prnu. in Principio, qui tractat de hydrope, quae originem habet ramorbo acuto, quem veris mile est, vel potius necessa
nens quainobrem incerta hydropis specie contingat fieri fluxum alui respondet,illud fieri propter calorem
Itium, quae iussa aematione vexantur , undecoris
rumpitur alimentum, & eolligitur copia hilis, ut propterea intestina stimulentur ad excernenda excre
Medicis recentiolibus qui existimant, hydropem
fieri posse a calida iecoris intemperie,forte erranus o Casionem praebuit antiqua Gal. verso, quae ita habet aph.com. II. Astitem nasci ex causis frigidas itym p Nuem vero ex causis calidiotihus. Ex quibus vel bis licuit olim colligere, lauem aliquam speciem hydro sex causis calidis originem habere.
De victu hisce ductus itibus,mulia quidem possen
in medium proferti,sed cum Galen. vere,& perspicue utramque dissoluat, iis contenti erimus, quae ille nos
drice i. Scribit Ges a de locis essetis cap. I. nonnullos esse,qui arbitrantur,laborantes liene indurat s ne te coris vitio aquam inter cutem inciderer necnon esse
nonnullos, qui dubitant de ea quoque specie hydro-pls,quae acutis morbis succedit, in quibus ab intemps De calida, is penumero etiam sicca iecur ita vehemei ter laborat, ut cibum non amplius in languinein tussit animulare,quibus deinde utrasque respondet,& loco citato de 3 . de locis assecl. 6. ac primum ita plane de manifeste,ut planius ti mani sellius non possit confirmat hydropem nunquam fieri posse, ni s iecur laboret: nacum ipsum, quod leniet, R iterum diximus,fit primum sanguificationis instrumentu. , fieri non potest, ut laesa sanguificatione,quae laeditur in Omni hydrope, illud viscus illaesum permaneat. sed tamen illud Gas .concedit quod nullo modo negari potest, ieeur bifariam posse laborare,vno modo prima Dci, alleio secundario , percontentum, quem ontinet cu aliis partibus quam tibi e sicut ex una parte concedendum eii, & ventriculum, S lienem,& intellina,& caeieras corporis paries, quae a Galiaccurate enumerantur, posse hydropem concitare, ita ea altera pru comperto habenaum et , istud fieri non posse, nisi tractu tein mi is ipsum quoque iecur s-mul cum eiusmodi partihus laborantibus a sciatur. Deinde vero Gal. N alteram dubitationem ditatuit,
qui docet,utcus que hydrops fieri possit, & succedere
morbis aeutis, nec non eandae, saepe etiam siccae te iaris intemperatura , id tamen nunquam posse fieri, nisi tandem iecur refrigeretur, qua se enim quomodo concipi animo potes a calida secoris intemperie aquam pituitam satum,posse generari Atque hanc fuisse menatem Hi p.& Gal. in a. illo progia ex eo satis paret,quod illa constituunt eommunem notam cuiuscunque hydropis IIum, di mollem tumorem pedum, nec nosa 'ninas quem certum est prouenire ex pituita,quaeso cubio a caliditate iecoris non potest generari. Quamobrem ad mentem Gal. ita habendum est,calidam quidem in imperiem posse remotam esse, di me iactatam causam hydropis,sed proximam, & immedia tam non aliam esse . quam intemperiem iecoris frigidam. Si e Galen. ita ruit de simp. med. facult. cap. I s. acorem perpetuo fieri a frigido,tamen subdit per silaia rem promptius res acescerer nec desunt alia exempla. Itaque Omnes quicunque aliter sentiunt, mea sententia decipiuntur, inter quos Aulc. dum. c. I 3. profert exeplum Gal.qui eutauerat hominem laborantem hydrope ex causa calida cum medicamentis frigidis,mam se 1 o fallitur,cum nulli bi apud Galen. haec leganturae ius quidem rei certissmum est argumentum,quod inter medicamera Galeno ascrapta, numerantur sandali, myrobalam ei trini, & alia, quae sine ulla dubitatione constat Gala non no itisse. Praeterea vero Alex. & Auic. non solum male sentiunt, sed etiam a seipsis di a suis principiis dissentiunt. Cum enim uterque es finierit hydropem,scuti dia imus, quod si aegritudo prouenietis ex refrigerato iecore,quod propterea nequeat cibos in
sanguinem transmutare,quomodo altera ea parte constituant speciem hydropis,quae sub communi eorum definitione non comprehendatur, ips viderint, di qui illorum doctrinam conamur defendere. Demum vero quod pertinet ad antiquam versonem Gil iam
recentiores& fideliores interpretes eum virorem iu stulerunt, cui vere, &ra fideliterae graecae interprorantur eum locum, nempe viramque speciem, & aseiam & tympani tem generari a ratas frigid is, sed asci
tem a maiori, tympani tem a minori frigiditate origi nem habere. Itaque in omni hydrope iecur laboraquidem intemperie fiagrda, sed illud addo, eiusmodi intemperiem necessario esse insignem, adeo ut iecorassa neuificatio impediatur: namque siue ii intemperies leuior,verisimile est, non hydropem,sed alios morbos
Pydropis differenus primum sumuntur ab intenso
232쪽
& lanissinnamque alii laborant intense ac vehemen- Dis.ν. I. iiii simpliciter sunt hydropicualia remissus , etcu tus, I alti laborant cacheala, quem vocant malum habriuia, & est principium hydropis, quando ni iniati m intumescunt palpebrae, facies, extremae partes, albicans, di prauus est color totius corporis, S alia ulgenus apparent syli plomata.
Hoc loco quaeritur , an hic malus habitus perne tuo: pra dit hydropem Cni qua sito respondent no nullat s hydrops fiat lubito, tunc nullum praecedere maluin habitum: sn autem fiat paulati in , & longiori tempule, tunc perpetuo malum habitum pracedere.. Quae diilinetio videtur nulla' etenim scura diximus, cum hydrops proxime fiat ab intemperie, hac autem necessario fiat in tempore , est admodum content . neu tu rationi, ipsa incipiente intemperie, smul etiam
ancipere praeludia hydropis, in quibus malus habitus continetur: id quod ipsa quoque quotidiana confir
I L secundo sunt differentia a temporer hydrops alius nouus, & in principio, alius antiquus,& progressus, alius demum confirmatus. Tertio sunt diis rentiae a coniunctis: nam hydrops, ' vel eli cum febre, vel sine febre, cum iussi, fluxu alui, variti te valida,& smilibus. im Quarto sunt differentim a redundante materiae pro quo sciendum ci , frigidam iecoris intemperiem in
hydrope non unam perpetuo, ac eandem esse, Deque viro. de eo de modo illud deficere in sanguinis generatione, tuus quidem patris num euenit propter vanos gradus i a temperaturae, nec non propter varias ah te cedentes caulas, quae hydropem solent esseei edic, mei go iecur deficiens a luci munere, pro bono sanguine generei vel aquam,vel pituitam, uel flatum, hinc cora-1urgunt tres principales hydropis disserentiae: prima quam ab aqua ascitem vocant; lecunda quana pruma anasaicam vel layposarcam, vel leucophlagmati aut appellant: tertia, quam ex itatibus tympani tem no-
Ctterum cum omnes Oriantur a frigida iecoris in temperie , si quis cupiat intestigere , quaenam ex tribus speciebus fiat ex maiori, vel minora fsig ditate, huic de duabus speciebus ascite , & tyinpanire , satisfacta Galen. aph .co m. Ii . qui illas inter se coin parans, ut modo dixi rus,ilatuit ascitem a maiori tympanitem a minori figiditate originem hab re, pio picrea. quod flatus non sine calore aliquo possint generari. Quid vero de tertia specie anasarea statuetidum sit, si cum caeteris conferatur, non ita videtur constare, noque ullo in loeci, ni fallora Galeno definitum uti,neque vero si tale iudicium ad vim rationis velimus referre: aliqua ambiguitas videtur deesse , deascite quidem, mea lententia,dubitandum non est,quin oriatur a maiaiori frigiditate, sed eli disscultas de tympani te. Namque tametsi flatus ut vidimus ex Galeno sue aliquo ealore non potest generari, tamen neque patuita ab ins-gni frigiditate videtur originem habere, cum si veluti linguis incoctus . nec dii sculter conuertatur in sanguinem,ut notauit Galen. I. de simpl. med .saculi. xi. 4. de ratione victus, m 3 o. veruntamen si diligeniet con-sderentur, quae tradita sunt a Galeno ex iis forte vide himur quoquo modo posse colligere, a lateam ex maiori frigiditate orae inem habere, quam tympani. tem: s quidem dicit Galen. 3. de sympl. cautis cap. 1. praecipuam causam Sciae ianua hydropis tympanuis, vile imbecillitaein facultatis concoctricis ventriculi: causam veto generandae hydropis anasarcae esse imbecillitatem facultatis ungvificae iecoris: quidem, di iulud liceat addes e,qu d auctor lah. 4. de ratione victus, cui Galen. quoque hac in parte videtur subscribere , comparans has differentias , statuit Anauream esse Iouete dissicilioris curationis, quam tympani tem, imo nullam curationem recipere: ex quo iure concludendum est , in hac specie multo maiorem lapsum esse astatu naturata , quam sit in tympani te, proptereaque tympanilem,& satus ex magna, anasaream, 8' pinnaram maiori, at tem, S aquam ex maxima fieri iti
sed tursus occurrit dubitatio , de numero illarum dilatentiarum: namque auctor labri V do rata ne via. QM' eius facit duas tantum di fierentias, Inas arcam 8e lym- v. panalem, S Galen. inco m. inquit , is isse nonnullos medicos aisrmartes hydropis differentias esse quas tamen ille non explicat : sed sorte illi pro quarta spe cie constituebant,cacheriam vel aliam inretem ea tri bus commistam in quo tamen & auctor libra, di vete res medici manifesto decepti sunt: squidem vere hydropis differentis sunt tres; nec plures, neque paucio. res quoniam mes tantummodo sunt materiae,vel aqua, vel ilatus,vel pituita,quae quidem res tametsi varias habeat d,fferentias, tamen scitis magis, & minus species
Pol remo sunt disserenti e a tausis. etenim quanqua Catil e. v mca,& proxima est causa generationis hydropis, im temperies frigida iecoris , tamen plurimae sunt cause
magis remotae, ac primum contingitae r laborare duplicHer, nia modo primarao,alteria per consensum ali rum partium . Iecur primario laborat multis de ea sis , qui tamen cismmode m hi videmur posse reianiri ad duos communes locos, ad sex tes non naturaiales,& ad res praeter naturam. Itaque aer sigidus, humidus , crassus, nebulastis, habi lationes prope aquas& paludes , alimenta, crassa, frigida, hutnida, muta potio ac potissimum aqus frigidioria, ac maxime i
Iuno ventriculo,& post maximas exercitationes,lab res, & calores, otium, & quies Lumoderata, moti nes importunae, ac potissimum liatam a cibo, somni diuturni ac motundi, reientio solitae vacuat sol is, faiscis vela natura per haemorrhoiasas, per uterum, &smilia vel ab arte,vi per cauterra Mequentes purgationes ae simili unimia uacuatici per aluum,sudorem,u nerem,sanguiuem e naribus haemorrhoidib. vlero,&alla id genus ac polii emci ai: mi accidentia, timor, aellitia, & teli ut prasurbationes:iii hac omnia possunt esse in causa,vr iecur piale ascia tui, & homo hydrope
Secundo iecur laborat primatio, ut dictum est iam ante, omni prone modum genere mor horuin, qualibet intemper te, S si nplici di comptista , di cum materia, di sine materia , &cum rumore, di sine tumore, o structione, inflammatione, scirino, affectu cedem tolla, vulneribus, ulceribus, ex quibus omnibus iecur tandem potest restigerari S hydrops succedere. Aui-eenna plurimas sane ponit causas, sed si quis animum adhibeat, is facile intelliget singulas ad duo nostra capita posse referri. Verum non est praeterminen davna causa, quae ab iplo ponitur Aulcen. cuius nemo facit ment ionem , di est paruitas iecoris,de qua nescio quid dicam , nisi fortasse d fiat propterea, quia
in paruo iecore alimentum inculcatur, neque potest probe confici ut tandem periculum immineat ne calor naturalis refrigeretur,& exunguatur.
Laborat pollo iecur per consensum plurimarum s a Partium , ac primum, ut dicit Galen. s. de loc. anc feci. . s ventriculus, lien, init stina, ae pracipue ieiu Σ' '' η
num, contrahant aliquam frigidam intemperiem, has δ' 'partes facile eam communicant venas mesenterti,a quibus facile nem dei neep, omnes venς,quq an caua iec Iu parte sunt, una cum illis restigerant ut, a quibus rursum in totum quoque iecoris corpus intemperies distribus tur pariter contentientibus partibus superi ribus pulmone,septo iransuerso,& renibus, ven ς,quae in gibba huius vilceris patie consistunt, in contentiam primum veniunt, deinde tractu temporis una cum ilialis totum viscus afficitur: inter catera autem propter scirilium lienis , iecur prscipue trahitur In conlanis
sum,& sequitur hydrops : quod tamen sciatis non esse perpetuo verum & necessarium, scuti es perpetuo verum di necessarium , icantio iecoris hydropem tu cedereucribu Gal. 4.de praefat.ex puishus cap. s. cura
233쪽
5en itiseni seirtho esset a Dctus , frequenter comspeximus non fetutam esse aquam inter cutem, Minori vero succedit necessario: de quo quidem peculiari consensu lienis & iecoris hibetis lamentiam ii p. &Gal. 6 aph. 43.Neque vero solum consentientibus partibus superioribus sederia in insitioribus ieeur lata maxime refiigerari & hydrops fieri,inter quas partes principem loeum obtinent h mori hoides, & uterus in mulieribus is enim iis mort hordibus, itemque mens ruas purgatiam hus nec non fluxu muliebri 1mis
moderate, & longiori tempore suentibus vel altera erparte Mitis harum partium vacuario nib. suppressis, scribit Gat loco orato 4.de prauq ex pulsibus de confirmat ea perientia, homines aqua inter cutem corripi fleouentissime. Etenim si h norrhoides vel menses in mulieribus superiore tempore fluentes, in prie sentia supprimantur, ut dicit Hi p. 6.aph. in . & Gai. . de l. cia affeci.cap. .&alus in locis superuacaneus ille sa tria guis ac sς penumero crassus adiecur delatus,aut in durum tumorem illud attollit, aut copia & crassitudine
natiuum eius calorem perinde extinguit, ut multa is gna extinguunt Ignem,si consertim im sciantur . Pariter si hae partes immoderate & longiore tempore sanguinem profundant, certiis aium est, quod notati r al.de sanguinis missone cap. 19 1. de natural . facultatibus 8. non solum iecur , sed corpus uniuersiana refrigerari sicut accidat,in qualibet infigm ccum seu a cuatione. Demum vero hi hydi Ops,quod supra uiximus, ceteris partibus laborantibus non modo intemperie, vel aliis morbis ti igidis,sed et Min calidis,mna - nratione eryspe late febribus acutis de quibus scribue Nip. Sciat. nrtio lib. I. prognollicor quod euenit propter eam causam, quoniam illa iii signis caliditas prs ter naturam dissipat natiuum calorem iecoras, illudque reddit imbecillum, vi deinceps nequeat alimentum ex venuiculo ductum in sanguinem conuertere: imo vero huiutinodi hydropes , quae sequuntur morbos aeutos uni eatieris deteriores. Hi p. vi Gal. testimo n. o, de certius mortas periculum asservat. Hactenus de diffhydropas. m...isa Antequam traeici de signis, occurrit euriosa quae A..titiis; dam dubi ratio,quonam modo in hyprope ascite trans
misia, multatur aqua ira cauitatem abdominis, nempe intert peritoneum , de intestina , in quem locum conueuitanter omnes illam deponi ab ipla natura : de rati dubitationis est, quonia noulli apparent mare tertimeatus, per quos iecur in eam cauitatem aquam trana sponere poli l . Avicen. 3. ea non , fen. 4. tract. 4. p. o. conatur huius tacti plures reddere ratione r& inquit, illud primum fieri per reludacionem ice Iis, di venarum: deinde per quoidam ea cos & laten. res ductus, qui soli naturq sunt mamietis : tum tectiatat opinionem quorundam medicorum sapientum , qui asserebant, hane aquam ad eum locum postetransmuti per venam umbilicalem. quae tamen opinio
deprehenditur esse peripicue falsa, squidem irae umna, cum edatus vii istus, statim nescit , & validi ligamenu v cem supplet, ut nullo modo eiusmodi transia missio fieri possit. Fernet. pluribus hanc rem tractat tib 6. se pari. moth. & sym. cap. g. Ninium ma assit-mat,omnes turpiter hillucinam, qui putant per angu-itos cscosque poros serotum humorem transmitti incapacitatem abdominis. ae tandem statuit, illud maxime fieri exsoluta cominuitate partium aut valia. u , qu1b. mores coni inerit aleni, di magis di itincte seipsum explicans,vult serosum illam humorem in abs minis capacitatem descendere,quoniam exesum, pertum, ruptum, fissumve aliquideli, sicuti supputans
pleuritis eaesa aut discissa succingente membrana,aLiatim irruat in capacit item thoracis. Ego vero pulo a Fernelium male sentire, non solum negando latentes naturae meatus & cxcos ductus, sed etiam reddendo suam propriam rationem. Namque ut hanc rem alio
s . Quib. Muci ventriculum di septum transuei sua pituita conclud. tur; & dolorem ess ut, in alteria
trum venit cm viam non habens, m per venas: in vesicam versa pituita , morbi fisso titio . Gal. in coni.
quaerit, an quod ab H dicitur,fieri possit; Nam teumra cum nul Ius appareat manifellus canalis, per quem pituita ab eos ratio ad renes, Naremb. in vestam transmitti posti, utique ilauendum videretur, istud nullo mod .i fieri potuisse: veruntamen Gal. aliter sentit, qui scribit ad hune modum : Neque ereo abitrari
oporter, Dituitam de qua Hi p. sermo est , omnino aduranas traduci non posse, sed hoc ipsum agi i natura contingit paulatim pituitam ea tenuante scuti fecit de pure in si inpuratis. quamobre docet d sementia Himnaturam .li modo valida fuerit, vias quasdam plane oceustas S sibi soli cognitas inuenite, per quas singulari dustria e sueuir expurgare varia excrementa . de illa agere , qus ad tuendam hominis salutem coni runt . itaque verisimile et , hanc pituitam opera volentis naturae viam sim moliri latentem , eamque propter v .einitatem transsumi in gibbas partes 1 coris , N inde ad renes, ae postremo ad vesicam de d ici . Qiam quidem natu e solertiam purgaudis ii xiis exerementis per vias admirabiles ae plant incognitas idem Gil. confirmat nonnullis exemplisiamque videmus aliquando fieri abscessu per ossa, ac per eorum subitantia foris antroque materiam transmitia tu sic in purulentis collectum humorem Inter thoracem & pulmonem expui per tussim, nec non sanguinem etiam per mediam cutem integram excidere si
terdum, in his ossibus quae rupta occalluerunt. Q bus sane Gil. exemplis &alia multa eiusmodi naturae miracula nobis licet adiungere: etenim ad hune modum sanguis penetrat a clertiti ad sinistrum cordis
ventriculum, a venis ad arterias: sic menstruus sa g. iis
ad ubera conscendi rite tande peros vi eri usque adeo
anguitum. vi tempore stella Dotias ne acus quidem cuiaspidem admit tar solutus f. tus iam glandis egreditur, ut superet omnem admirationesti: adeo ut veriss mum si, quod Hippoc.dixit 6.ep d. libet. s. in principio, naturas esse morborum me se traces, naturanaisque sua sponte, non ex intelligentia, viam tin peiumve ad suas actiones inuenire. Q iare non satis in elli p . quomodo Fernelius aduersus tot Hipp. & Galen. testimonia , quaere psa de ea perientia eonfirmamur quotidie,reprehind it Avicen. 8e cς .rtos, qui opina natur, aquam in ascite deponi in capacitatem abdomi. nis, vel per resudationem iecoris & venarum, vel per alias vias quas nobis non licet intellistere. Quod au tem pertinet ad illius rationem, quam caeteris omnibus auctoribus ahi conditam ipte omnium primus excogitauit illa certe mihi plane absurda videtur,quoniatu piis vel utcunque apertis vasis iecoras fi eri non pol se , mea sententia, quin s mus cum aqua sanguis etiam pro parte transmitteretur,& alia sequerentur sy nplomata, qua huiusmodi solutionem continui dederent consequi,&c.
signa hydropis alia sum communia, alia propria c.md flerentiatum e omni hidropi sunt communia, primum milium ab Hippocr. initio 2. plog n. tum cir pe. dum laxus,mollis di frigidus,qui ne lema dicitur, quo quidem extremae partes cilius intumescunt quani. aetera , vi exponit Gal. quoniam sunt remotiores a comde , de aliis uisceribus a quibus calor omnium partium solet foueri r deinde vero proeedente tempore& se mora. & ipse quoque venier intumescunt, tum succeda color improbus uniuersi corporis,quasi ex i eo te albicans: ipsi percipiunt grauitatem di pigratiam in motu, habent diis cultatem spirandi, latiliorem po tum appetunt,cibos fasi id vini sunt moelii ac triues, demumque habeat pulsus unda scis,qiai mox inclinati
fag ex puli. cap. s. quorum omnium symplomaium racile est linicuique causam reddere: lotia maior ex pirte sua pauca de rubicuo si, cuius rei duplex redditiit causa ab Aut cap 3. una, quoniam paucum lorau faci
234쪽
Ie contatur, sicut pauca aqua facile coloratur a vinor altera propterea,quia vitiata crinc Milone in iecore,neque excrementa satis possunt separari r ex quo illi araguendi sunt , quod item notat Auiae . qui propiertineturam,& subedinem lotii iudicant super calidita tem hydropis . signa vero propria singularum disse
rcnitariun sunt huiuimodi: in anasarca totum corpus
quasi e ne malum languet ,-aequaliter quasi intum stit, maxime tamen in pedibus, Ae ouribus sub no Oem .estigium impcessi digiti aliquandiu remanet , mane bona ex parte evanestri, venter hic minime in- natur ut in eaeteris, sed tamen laetus illum magis eras. sum experitur, aeger habet carnes persimiles mortuo cor pora, molles enim, laxae pallidaeque es suntur, se. hiis saepe lenta concurrit, lotia sunt minus co mala, allia fere,&crassa , spiritus quouis tempore impediis te irahitur, pulsus hie praecipue sunt lati, molles , 8evndosi . ex Galen. loco superius cita o a. de praesagiora pulsibus. Ita astite magis contingit ventrem turne uere,caeteras autem corporis partes contabescere, demum vero morbo increscente, consueuerunt pedes
quoque,& crura paulatim iumescere, spiritus dissitata
ter trahitur, quod septum uam uersum a tumore com . ei matur, fluctuationes excitantur in ventre,dum de tete m latus aeger mouetur , ex humo te aquoso in capacitare abdominis contento , adeo ut intestina quasi in aqua natare videan ius , ipsi sti iuvi magis quam c teri, propter copiam setosi,& salsi h motis in ventre collacia, vi dicit Galen. i. de sim mmed. cap. 3o. Intiam principio soleti te se copiora , paulo vero piat eius cn a imminuitur , magis e fiunt rubicunda , ut diauinus ex Avicen pulsus sunt parui .celebriores, subduri, cum quadam tensione, ut docet Gai loco citato. Is tympani te facies non ita de naturali statu tere dit , si ventur percutiatur , quasi tympani ii reptium
contingit audire , nou hic tanta moles, nec tam mole
sta sed est,ut in ascite c si aeger sup nus decumbat enter non cadit ad latera,sed in medium attolli rur, cum satus non ita facila descenda ut deorsum, sequente
intestitia rugientia murinura H multaque flatuum iu dicta colu utrum,pullia, iunt paIus, seu non tamen mi hec illis , crebriores celes io Uqυe, item subdura cum
aliqua leti sone ex Galena oco iaιn saepius citato. Atque hactelius de signis tum commutilbus tum proprais diis tentiarum ualdiopis Duque enim puto esse opus; in plura dicamus de signis aliarum disterentiarum , ac potis; num quando iecur labctat primario a Tm,vel Rcntiam , coasentietuibus aliis partibus squidem haec inquisitio pestinet ad proprios locos, S ad pi prios morbos uniuscuiusque partis laboran iis, de quia
hu s iam diximus, & dicemus miro quod superest . Sed tamen postiemo hoe loco illud sciendum est ,
quod nonnulli docent, & confirmat experientia, aut raro , aut nunquam tres hydropis dissereni as simpli ces, di totas reperiti, sed fere in perpetuum illas inieria miliata,& confindi, modo alteram cum altera, modo simul omnes, sinstulas vero a vince me,vel aqua, ves
latii,vel pituita nomen consequi.
Post haec ad curationem accedendum est , in qua noltrum consilium est, s mul tractare, &completifcacheruam , Somnes hydropis differentias, cum hi morbi fere proueniant ab una cauti, di parum iniet se differant , quod tamen ira fiet, vi si quid eur rat noratione dignum, quod ad certam dis tentiamst aecommodatum , tu nullo modo a nctis praeter
In cutatione hydropis duae sunt maximae ac princi
pales iudicationes: altera vacuatio materidi noxia re dundantis in corpore: altera prouiso ne noua in m.
sterum generetur, ex quo fit cum Medici prope om
nes , Graci, di Arabes, nec non communiter praeis
cantes, sint parum soliciti de posteriore, toti autem incumbant priori., uel nulli, vel pauci admodum tae
De prognostico autem, &an possimus hilae indLcationibus satisfacere , sunt multa apud medicos,& potissimum Hippocrat. S Galen . quae ut vobis luis rem minuamus, non grauabimur breuiter in unum colligere . Sananti diuturnas harmorrhoidas, fi non una relicta fuerit, periculum est aquami intercutem, aut tabem luccedere.ε.aphor. I x. Aqua inter cutem l boranti , s aqua quae in venis est,ad venirem deflux rit,mali solutio si 6.aphona 4. Aqua inter eutem lab tantinus v kera, quae aia corpore sunt, di melle sananiatiar Maphor. g. Amin inier cutem laborantibus, s tussis
superuenerit, malum es e quo loco hete habet Galen. in homine hydris eo tussis non est fgnum lethale, cum ex ad latit occasione ,sed quando prouenit ipsius morbi ratione; cum enim aquosa humiditas tantum adaucta suerit, ut iam asptias occupet arterias, deinde superuenit, tussis, periculum imminet, ne homo haud ita multo post stranguletur. ε.aphor.3s . Qui su
purat .aut aqua inter cutem eorIepit , uruntur, aut se
cantur, si pus vel aqua eonsertim effluxerit, omninoemoriuntur.6.aphor. Qui leucophlegmatia dei in tur, s illi fortia ventris fluxus superuenetit, a moth libera tui 1.aphor. 1s. Quibus in vasis,& totius corporis habitu multa pituita alta colligitur . iis hydrops leucophlegmatia superuenit. I. aphor. 7I. Qios in t s i notum uolores , di iuxta umbilicum labores, tum horumque dolorintillat, qui neque a medicamento purgante, neque per alia prasdia soluuntur is in aou inter cutem si tam firmatur saphor.com.1 . Quo loco notandum, Guenum nominare hydropem siccam hydropum ly mpani lem. Omnis aqua inter cutem ati ex acuto morbo existit,mala est, non enim sedat s btem, sed dolorem admodum inseri, ac mortem. I prognosticorum principio ι Hydropum duae sunt nais iura,quatum si a nasu ca hominent apprehendat, vit ri novi must: altera ex flatibus eonstat. bonaque, M multa indiget sottuna. de ratione victus morb. acu 3. ii aquam vitiosam confertim bibunt, deinceps sta.
tim aqua inter cutem nonnunquam corripiunturmam
aqua se epota noxam infert internas partibus,&illiniaxime Parii, quae sorte eo tempore imbecillior is m, teliquise tandem frigus ad iecur transmitti ne reseeli, si aquae inter cutem aflictus subsequi debet : se
etiam lienis vitiointerdum iu hydrops, aut ubi eum tumore refrigeratur , veluti in scin his, ves citra tumorem ut in confertis,& intempestiuis aquae potionibus Haee lunt Galen.6.de locis assedi c. I .cum henios gni scit ho ag etus esset,srequenter conspeximus non c- secutam esse aquam inter cutem, i cirrho autem iecoris
succedri necestariq4 depraesagio ex pulsibus rap. s.
Omnibus sciri ho iecoris diuturno laborantibus , ex necessitate sequitur aqua inter cutem, quam pluriani autem intereunt in tempore longo , quosdam vero noua etiam breui pereuntes, de quibus aluus multa deiiciebat. a. ad Gl Llc. c. s. His demum mihi libet adiungere lepidam historiam Cornelii Ceis, eὰ qua ficile poteκ imestigi, diuites longe dissicilius quam pauperes hoc morbo curari , quod Gal. quoque scriptum reliquit de febrib. t i. meth.e. 13. Ea vero apud Celsum est huiusmodi lib. 3 c. 1 I. Aqua inter cutem saepe in mpii per se. aueri vetullo morbo, maxime qa qua ranae superueniar facilius in seruis quam liberis tolliturRuippe cum des deret tamem, sitim, mille alia tridia, longamq; patientiam, pIOm p rus u luccumtur, qui facile coguntur, quam quibus inutilis est libertas iased ne ii quidem qui sub alaci sunt, s ex toto sibi temperate non possunt dialutem perducantur,itaq; non
agnobilis medicus Erisppi discipulus, apud Anium
num Regem, amicum quendam elus notae a Intempe
Tantis, medi Ilier eo morbo implicitum negauit pocti lanari, cumque stra medicus Epirotes Philippus se sanauitum polliceretur, Iespondit, pilorem medicum ad motbum agroti respicere, se ad animum, neq; eum
restitialit se sinet ad hune locum illa quoque ducitati qu .
235쪽
nam ex tessius differentiis hydropis fit periculosor,
di disellioris eurationis. Aelius in primo loco pera . culi, di difficultatis ponit Tympani tem , in secundom, . M. Alcitem , in tertio Anasarcam. Auic. primum poniti ιν ιων ascitem et se do tympani tem: tertio an auream: alii . aliter sentium , ut videre est apud Arculanum in praesenti parte, di Conciliatorem dig. Ioa. Ego vero mihi videor paulo ante iam dixisse quod sentio, nempe iulam differentiam iure differtiorem, & periculosiorem esse, in qua maior est natura declinatio a statu natur li: quare cum ex principiis Galeni satis colligi possit,b iecut locum praecipue laborantem longius recedere a propria temperie,& magis refrigerari io Ascite, dei de in Anaurea, tum in tympani te , equidem censeo
hoc ipso ordine in primo loco difficultatis, & pericu
Ii astitem n secundo anasareamon tertio tympani temconstituendam esse: id quod prHerea ex symptomata-hus uniuscuiusvi differentiae, & ipsa rerum experiei iapotest confirmari. sed redeamus ad curanonem.
Dirimus duas esse praecipuas curandi hydropis indicationes, alteram suae pertinet ad vacuationem, vel aquae, vel pituitae, vel flatus,quae in corpore eminem tur,alteram quae respicit morbos,& eausas, unde dicti generantur, excrementa, & tota conssiat in aberatio, ne/ntequam autem de illis dicamus,neque propriis remediis ad hane rem accommodatis . cum hν Irops saepenumero alios morbos consequatur, tum iecoris, tum aliarum partium, sicut diximus, illud mari me est animaduertendum, utrum illi praecedentes morbi adia, mi' hue sint praesentes , necne. Eiesim si urgeant adhuc, hydropemque efficiant, aut saltem foueant. unc cur rio debet esse hi paritia,adeo ut pro parte habeamus rationem iam factae hydropis,pro parte etiam curatione
dirigamus ad priores assectus , qui cum obtineam ra tionem eausteiscientis,aut fouentis,uel conseruantis, Omnino videntur esse maioris momenti ,& maiorem curationis partem ad se trahere. Cum autem nos de propriis morbis, di iecoris, & aliarum paruum coci sentientium, ad quos sequitur hydrops , partim re elauerimus hactenus partim simus tractaturi in post rem, hae praetermissa tramtione, statim ad curati
nem iam facti hydropis deueniendum est, si modo ea
talis fuerat . ut non prorsus desperemus agrum poste
pris ream savitatem recuperare.
Quatenus igitur pertinet ad primam indicationem, vacuantur hydropici duplici ratione: altera manifeste S sensibiliter, per sectionem venae, starificatio aes ,
cauteria, scatoria, per medicamenta, quae mouent
aluum, quae prouocant sudorein,& Iotium, per clystem e tandem perforationem,uel abdominis, vel alia rum partium altera autem immanifeste, & insensibili ter,per medicamenta discutientia,& resoluentia, tam - interna quam externa, de quibus omnibus nobis si tutum est pertractare accuratisi irae, cum morbus sithequentissimus,longc maximi momenti dignus maxima consideratione.
h. -- Ac Primum quaerunt nonnulli, utrum in hydropassu tati liceat venam secare quibus respondet Galenus 4. de: ratione victus morbor.acutor. m. III. uuam latumis modo hydropis differentiam anasarcam principio I digere interdum sanguinis detractione. neque vero id
epciuo , sed solum quotiescunque ex retentionemorrhoidum, uti mensium in mulieribus , vel ex alia huiusmodi causa ortum habuerit, siquidem reliquas duas disserent as ascitem, & tympanitem nullua per sanguinis mulionem sanare est ausus. Causa autem propter quam ea pedit in anaiarca sanguinem mittere,proponebatur ab illo auctore lib. de ratione victus. si ager dissiculter spitauerat r quam Galenus ima recipit, qui putat eam veriorem eue, quod talis hydropa generetur propier plenitudinem, propter quam periculum est, ne caliditas naturalis inope ad extinctionem aacedat, sicuti contingit igat: namque,
ut ignis fere extinguitur multis lignis,& humi s . nas multatudinem ita trahas, ira in sanguine frigidi
re, quando calor nativus ob eo iam prope extingui tur , sanguinis missio praesentissimum est temedium Qiare ex Galeni doctrina in una Ana sarca interdum seranda est vena, a principio , dummodo morbus ex
retentione haemorrhoidum, vel mensum originem habeat. secanda vero est vena iecoraria in dextro tu
biiu, detrahendusque sanguis admodum parce, neque unica vice, sed tribus aut ouatuor diebus, vi placet Avicennae, & Paulo. Quo loco neque praetermittendum est praeceptum ,& Avicennae, ti Alexandri, qui ante missionem sanguinis probant vacuationem viarios humoris, quoquo modo, & paulaiam factam per
ea metramenta, quae munda sicant languinem, ut cum hiera,& similibus: ita enim vires utcunque Iecreabuntur , & licebit postea commodius sanguinem mittere. qua quidem moderata, di repetita missione languinis Gal.quoque familiariter via consueueraton iis qui ou eorum humorum copia laborabant, ut ipse testatur in libello de sanguinis misson c. a.
Ttineatiellius hoc loco digi editur aduersus illos me tuae.
dicos, qui opinantur tres principes scopos , mor, ιαν maimagnitudinem , rOhur virium, re aetatis, talis esse ad fissi fri. sanguanis mulionem, & illis obiicit tamquam Achi L D. min.
lem , primum quidem anasarcam , in qua propter ἀλvnam plenitudinem Icet sanguinem mittet e r deinde ascitem, & γιn pati item, quos aegrotos Galeni t simonio, nemo unquam per languinis missionem sanare est ausus, cum tamen hydrops in uniuersum sit
morbus magnus, immo maxi nus, nec non vises valeant quod ex eo potest confirmari, quoniam huiusmodi aegroti bene serunt alia valenda praesidia, qualia sunt, verbi gratia,elaterium, i solatici abdominis,& alia id genus: quod quidem argumentum ab illis minuus,qui cum Trincauellio lentium, passi u obii citur. o vero,qui fateor me unum illorum esse, qui sunt
in cotraria opinione,quos Trincauel .ius asserit Oscitanter legisse, neque salis i melligere Hippoci. & Galen. multa possem proferre ad trunc disputationem perti- neotia: sed cuae praesentis temporis occisio id noa patiatur, illud vaum dicam, in hya, ope missionem san in is,& conuenire,& noa convcnire, propter unam
Namque ea una parte in anasarea retentis mensi bos, vel mori idibus, rationi est consentaneum, redundare copiam sanguinis , adeoque vires aegroti commode posse id remedium perferre e ea altera autem parte in asciter & tympante,redundante aqua, &flatibus,quae longe distant a natura sanguinis, verisimile est,agroicis nullo modo hoste missionem sanguinis sustineret elema rameis illi habent vires validas, ut serre possint alia valentia esidia , tamen sciendum Hirnon esse parem vim rationis, squidem ferre possunt medicamenta purgitia, is Natione.nδε similia, Propterea, quia sunt accommodata adducenda noxiae Ecrementa,unde vires nullam laeturam saciunt, imo vero illa bene serunt: nihilominus ferre non possisnt musicinem sanauinis, cum ille sit eriguus,nec sine in
signi virium iactura detrahi polsit. Quod si haec ratio
non probatur Trinou ellio, quaeso ipie, vel alius pro ipso aliam proferat, propter quam in hydrope , vel . adus huiusmodi morbis,quibus coniungitur multa copia humorum frigidorum, Ze crudorum , non liceat
Ego nequeo satis mirari,quomodo vir tantus, &Galeni studiosissimus, hac in re non animad uerterit, qua sorte apud illum millies legerat, quandoqusdem neque Galeni tempore deerant sophisis, qui tres principes veteres scopos mittendi sanguinis conabantur: demor ui , quique inter caetera viud potissimum argumentum iactabant ,quod hoc tempore , de Trinca-uellius iactat, S aduersarii prope omnes , nimirum hydropem, & alios huiusmodi morbos, iciquibus redundant multi frigidi,de ciassi humores , tametsi in illas ad int tres clicti icopi,o mutuo tamen prohibe
236쪽
ν' ω ilionem anguinis. Respondet autem Galenus,
ha lucinari, rumque argumentum millum esse,u ra quo aescunque tanta crudorum humorum e pia est coaceruata', ut venae sectionem prohibeant , tune fieri non potest, ut seruentur tres icopi, cum teri ius illorum dest. nempe virtus valida, qua constare cum eruditate magnu humorum nran potest . verba Galeni sunt huiusmodi in libestri de sanquinis missione,
cap. s. Suffciunt tres soli scopi admittendum fanguinem , neque enim ubi copia erudorum humorum tanta est eoaceruata, ut mimo sanguinis prohibeatur, sermo redarguitur , quippe robur virium istis non
adest. Quae quidem tum adeo perspicua , & omni Iuce clariora , vi, nisi me omnia fallunt, ter um st, di Trinouellium, di sui cum eo sentiunt, halluiscinam, neque satis intellistere Hipp. & Gai quos nobis
obiiciunt. Sed haec obiter,ad institutam curationem re
Diximus de sectione venae . iam secundo succedirn ν ' stam ficationes , quas nonnulli aqua inter cutem labo- tantibus solent in fistere erutibus, ves aliis corporis partibus, ac potissimum abdominis, de quibus inter
caeteros Aetius adit copiose lib. O. cap. x3. quid eter Asclepiade scarifieatioties faciendas esse spatio
qualia r digitorum supra talum , ea profunditate, qua in uenae sectione vii consueuitae tandem conchiis diis a Archigene, illos non esse audiendos,qui dicunt, p.rr hasce scarificationes nihil excerni, cum potius summa cum fiducia sum administrand per quas plurimus
h i ror educitur deo,ut & semora, de surae, re ventersi. 'sor euidenter detumescant, didi soli, intur. S QO G lex Archigene,9. de med aecun d. l .cap.,lad s. Dem h ius prandii mentione ni facit,qui scribi .s a , caris talis hydropicorum multum humolem p. Dubere .
UTertio succedunt eaustica, & vescantia memeari enta .u i di factis ulcer bux Antanellas vocant. vel excit .
rui scis .s Ment ficut scarisseauones, multa excrenunprosuadere, a tu ue hie quidem praesdia apud Arat, an valiti familiaria, namque Au cenna cap. ι 3. p. Ooat cauteria facta super venirem , sex in longitudian incipiendo a pectore usque ad pecimetri , 5e tua lixi. Qiud me: & paulo post magis distincte Icribit caute fi: ninuta quandoque fieri in stomacho,epate plene
es tia Partibus inseriot: hus umbilie . Albucass, ut iliali iri vcr utamur, utensa , in curu tu umbilici cum
: .::ti r uteriis, siniti ei e par, di splenem, & stoma-cn tin R dimittit ea aperta longo tempore. Eandem prope operam praestam vesicantia medica n. riata . quae pat liet solent administrari, R iii ventre, di in cruribus: de quibus inter caeteros agit Arculanusurripta terea docet vulga em modum, quo illa confiis cruritur .ex quo unci loco,oistermissis plur bus aliorum auctorum testimoniis, licet erilligere,istud praesidium hoc tempore tam vulgare,& usitatum, non esse nouum : nti ina, nonnullosq)ie temere se illius inueniores sacere. Prt ter Arabes. Paulus quoque libro ε .c. so mema mr huius praesidis qui scribsidion nullos vitione uti inu .macho, iecinore, lieneabdomine tum hilico,&qum' .e crustas excitare. Demum vero sunt aliae duae rationes chirurgier pur 'M- qandi hydropicos: altera perforatio abdominis,de quaici hunt Auleenna, Daulus,ac prope omnes vermes ae.' d-rni, qua parie,& quomodo fieri debeat, nec nota im cautum medicum esse oporteat in hae Operatim
.. adeo ut superuacaneum si eadem repetere, altera
perforat o vel scarificatio scrini,cuius item plurimi
v η- . Leo autem de omnibus hisce praesidiis, quantum ver altrirum lectione, vel propria experientia potui obs ire dicam breuissime,quid sentiam tque vi inci- i. im a postrema, scroti scarificatione, equidem non, i sum acin vehementer probare hane purgationis ra ira ta,eamque censeo esse maximam, commodam, &agn.ltimam, quae reuocetur ad usum,cum facile admodum sne vlla molestia vel per eulo , addo eum summa
emolumento , aquae inter cutem soleant e euari: id quod tu ia semes, in x oue veto in qu dam mercatore feliciter sum exper u , vicenti O, Uri , in ne scenis insi- eniter scroto, illoci re meo co .rshO perforato. aqua Ui- ,hus diebus ducta est pondo liluarum 43. ea duo dit tus venter detumuit, deseruata longa re tempore congrua vi tus,& medicament rum ratione,Her pristinε1anitatem reor perauerit . Neque est , ut quis sollieite quaerat quonam i nodo aut per quos ductus abdomen.& uniuersum corptis per scrotum grauem illam sarcianam possit deponere. ti' Nam praeterquam qir mi testes sint membra princia
palia noliri corporis,quae ceres: in est co sentire eatteris omnibus partibus, 3am sirpra diximo Pratu ala pen
mero pro salute homini, tibi vias fac me, quas me diei
nequeant inrellistere, adeo vi vera issim im sat Hin pocr. oraculum in libet iri de alimento CO.,8 a iovi a comspiratio una, coiis ivtim tuom ita. Porio scrotiam a Giratur duplici er vel Leto uno ta itum vulnere cum tenui illo.& acino foro, quo viiii in chirurgi ad mitis tendum sanguinem, vulgo i irieetia dieitur , vel laetis. pluribus vulnusculis in patrihus diuersis , deniquα sunt nonnulli , qui in ipsum lciorum infigunt seu ceu quod freque ter ais occiput solet accommodati. Ex quihus ramuis 3lla mihi magis orobatur ratio, qua etiam similiariter utor, nempe vi sat unicum vulnus satis amplum,in quo polita cannula argentea qua mirabiliter
educi solet. Quod vero pertinet ad perforatonem abdominis. ων , quam paracentes in appellant illud unum dicam , tale M.
opus non solum esse maximae dissicultatis, sed etiam maximi dis vim um,adeo ut ad hanc vlque diem ne vIlum quidem mihi videre crinister it,qui faeta huiusmodi per ratione; vivus S superstes manserit, id quod itasti Ait propter eam causam , quoniam ducum thr aegri in hoc duestum eo tempore, quo caeteris omnibus fruti fit tenta iis , nulla propemodum remanet spes salutas:quare nonnulli exiit imant, si operat io fieret Oppor uti lampore , & corpore adhue robusto, forte aliqum satiati possesverum quoniam totum hoc
nego tu in chirureis sere committitur, ac tota illius adtrita inratio traditur a quam plurimis accuratissime, nolo de eo longius agere, si modo illud addatur, di incisonem seroti , N persolationem abdominis, minime in Oium hydrope conuenire,sed in ea tantum quam asci intem appellant. Itaque restant scarificationes, canteria , R veia loria, quorum trium praesidiorvineadem file est ra tior pretermissis autem vulnerihus, & ulceribus iace is an abdomine, quibus hoc tempore nunquam vidi vel audiui, aliquem rationalem medicum usum fuisse, de unis tantum scarificationib. cauteriis, & vescat riis in cruribus dicendum es , cum h re omnia, sicut diximus, probemur a maximis auctoribus, & hodie apud mulios snt frequentissima. Ego vero, ut dicam uno verbo, in nulla hydrope, minime tamen omnium in ascite remedia haec probare possum, quae mea quidem longiore experientia, di Ouseruatione nunquam vidi ullam utilitatem attulisse, eum quasi certum periculum immineat, ne affatim irruente aqua ad eas
partes , di dolores, & inflammatrones, S gangrenae. 8e mortes sequantur, id quod vere testari postum . cum aliis quotis , tum maxime nOhili cuidam ivit Venetiis euenisse , euius histor am , alioqui cel mo, di ,em , & maxima Mignam notatione , duobus verbis
mi ha libet vobis narrare. Francis a Capello Patricius laborabat hydiope ascite iam duos menses, & cniti multa administrata essent remedia pro illius salute . consilio duorum principalium medicorum illa tandem inusta fuere duo cauteri a in utroque crure, hoc apso tempore mihi contigit illηm vistare, factum potio est post unam vel alteram diem, profuse admodu fluente.aqua ad crura, ut ipse correptus suerit aeerbissimis
doloribus,ac paulo post lethali ganglaena leo ut duodecim
237쪽
deeim horarum spatio vitam cum morte commuta
I p . . . iam sequuntur medicamenta δε primum, quae mmuem aliutini de quibus hoc loco dura sunt animaduertenda. Primum quod non solum in alcueaed etiam reliquis duabus differentiis , medi i conamur ruretare aquosos num ores, qui perpetuo, Rin omni d. inrcntra videmur abundare, siqvidem in tympani te ex flati bus quoquo modo generatur aqua, & smiliter in anaurea, cum in pituita sint plurim2 partes aquosae. I l. M. Alterum praeceptum est, nullam attendendam esse humorum coctionem, sed illos protinus a Plincipio esse vacua n dcis,quoniam hi humores non aliter atque ipsa aqua nullam possunt aliam formam, vel cocti nem reciperea quam rem Galenus scriptum reliquit in libello,quos & quando purgare oporteat,tenues,&aquosos suscos principio esse vacuandos , crassos autem, quales sunt pituita uel uagra bilis, non antequam fuerint concocti. Qui tamen locus, ut puto, minime iis sauer, qua existinian i, Calenum sermonem habere de omnibus tenuibus succis,quasi nulli coctionem de-sderent , cum Galenus speciatim loquatur de tenui-hus,& aquosis tantummodo . non de Omnibus tenuia hus quod accurate, ει fuse explitauimus in noli ra diis 1 putatione de purgatione in principio morborum. Ets vero ex una parte humores iii primo quoque tem
pore pollunt educi. tamen ex altera, cum vi per quas allos ducere oportet, non ita sint aperiae, Sexpeditae, sicuri conuenit , propterea id est consilium mari me
tto , quod perpetuo facere soleo,ut primum detur
ue aliquod medicamenium, deinci a perara vias, ad valenti Ia progrediamur.
N - Inter medicamenta leuiora Alaxand. A uicen & ple-MMM. lique omnes maximis laudibus ea tollunt hi eram: &lamnis cum rat ne, cum praeter euacuationem possit quoquo modo intemperiem iuuare, & viscera COIT horare quod quidem medicamenium scribit Avice na cime cura cichexis , habere hanc praerogatiuam, ut educat luperfluitates absque humiditatibus innaturia possunt hoc tempore conuenire pilulat aleptrangliarat,mastichinae . manna, mes rosaeeum solutiuunt, &aba id genua. Avicenna probat item ius gallorum de erepit rum, di praecipue cum polypodio, anetho, di similibus: quod profecto non est negligendum, cum ea medicamenta possint humores crassiores incidere, a Ilergere,obstructiones auferre, meatus aperi Ie, vi pos emor purgario commodius procedat: quam ad tem
die ei iam , si tata sum leuiora quidem,mul rosa ceu , syrii pus de mentita; de talamen tho, de helonica, de agrimoniae valentiora aulem, strupi compositi,hyrantinume dilabus,& quinque radicibus e prassia, tr chug,de absinthio, de agrimonia, de cappatibus, &alia id genus: quae opportune propinantur sine aquis , ne dccinis,& sine aliena humiditate. Valentiora medicamenta sunt ouamplurima , aepropemodum infinita , ex quibus illa nos potis' mum seligemus, quae longiore iam ulu nobis c firmatum
est tutiora esse, di ad hanc rem magis accommodatarquandoquidem in Galen s. de med. secvn. locos cap. 3 ad cinem censuit, potiones aquam purgantea carteris esse minus periculosas, quaTunque per experientiamum cuique cognitae fuerint. Medicamenta igitur pro
purgandis hydropicis,quibus medici utunturaiaec se te sunt. Simplicia quidem thabat harum garicusistac sica mari na,quae aster soldanella dici uiruuc siteos, succus ebuli , succus sambuci , suceus radicis palmae
patorio,de sagapeno,de me Zmeo, de elaterio, di sorte alia, ex quibus ego quidem paucas admodum ut so leo,quae,ut dixi,cstem mihi videmur tutiora, de cff.
morasea vero sunt ea simplicibus soldancta, succussi Mi ia
cile, di copiose , quo ouomodo tamen nocet ventricu
lo; quare illi commcidissime permiscentur semana odorata. Sit exemplum:
Quoniam autem herba est amarissima, ne est illi
addere parum mellis vel sacchari. Succus item radicis ireos administratur dupliciter, vel recens, vel condensatus: illo quidem receus ex tra dio ego Linitiati ter uti soleo adj. iii. velitia . Ex quo
nequeo satis mirari fere omnes communiter praeticares,ac maxime Triocauellium . qui ponitdotii huius medica in emia 3. iii usque ad vi adeo ut quanaoque in eam sententiam ve net im,multos inutia medicamenta atque eorum do sim propos ere potius ex alior se commentariis, quam ex propria experrentia , qu imalioqui,visci ibit Gal. decet este iudicciri omni vimquoniam vero hic succus, ne scaci Quam si utilitis asper u tem facti,de ventriculo est moleuus, Di s illipei nuste. reconsuevimus mul rosaceu in vel mantiam . sit exemplum. ilia R ima n. aio ax Hi F ιν. Maasiae Catilienses elim. g. 3 p. Missa.
Succo irem densato ego nunquam utor: ille datur ,
Elateriuin porro nominant succum exprissum ex fructu cumeris sylvestris, vel asinini , sortasse put ganda aqua csteris omnibus validius est,& essitaeius:
sanem si aliter vulgus med scorum opinetur , me di camentum non est admodum molestum,& labo 1iosum: de doli eius non conuenit inter omnes. Ven ris ante nonnullos menses accusatus suit apud magi utatum quidam medicus Muranensis,qui ordinauerat cuidam mulieri integi am drachmam elaterii, & tamen euntiorum suffragiis suit absolutus . Ego vero qui hcie medicamento iam triginta , & plures annos frequenter, & familiariter utor,non solum in ducenda aqua hydropicorum, sed etiam tbccuum in ducenda
aqua thermarum, si quando illa detis tur in corpore , modo tres, modo quatuor, modo quinque graiana exhibete consuevi, & nunquam graua sex ercede te sum ausias : permisceo autem id pitulis Luioi ibus, aloephanginis, ilicinis, de tribus cum itabarbato.
Quod si qui do sim maiorem audent exhibere, ad
scrupulum dorie etiam ad scrupulos,id euo puto fieti, quod elatera um sis i inobe in sparatum, ac minus va-Isdum,qnana conueniat. Ad hunc modum mihi sunt familiaria electuatium dia phoe ilico .hiera diacolocynthidos. quam aliter hieram Pachia appellam , quae quidem sum medicamenia admodum modelata , iasiadanalle
238쪽
e Eeacia ad suemflim pitiaitam nam stati urimur soldaitilla ridensareno, in asciae & tympani te, ita hac
Caeteris autem me ea mentis , quorum paulo ante mentionem si ei mus , vidi aliquando medicos uti, sed ipse nunquam sum usus, Rouibusdam nullo modo vii auderem inter caetera Omnia plerique maxime emollunt squandiam aeris . vel aes ussum: & Iacerinus otiatur, se primum suo tempore hec medicamenta introduxisse in artem medicam . Et Ii vero non ignoro,Gal. 3. de sim p. med. v sum talium medicamento. rum permittere: tamen pariter scio illa ab eodem nu--ilatia merari inter ea, quς deuorata noxia sunt &delateria , mam. 4.meth cap. . 3 metho cap.ro. Alii maxime probat praepMalum antimonium,quod nunc vomitu,nunc deiectione, saepe utroque modo solet purgationem effiacere : ac sane s occurrant rust ici, vel homines robuiasti , eenses illud tuto posse administrari ad grana 4. vel s. ut de elaterio diximus . De reliquis poterit unusquisque tu sicium fame, & illa ea periri pio suo
. . , Nequeo hic silentio prsterire remedium quoddam, Rh/barba multis suspectum , nimirum Rhaharbatum, quo pur pandis hydropicis plerique omnes utuntiar familiari L sine. Etenim cum se ibat GH. libello de purgantium med. facii l. cap. 1. medicamenta data hydi picis, qua flavam alit nigram h dein purgant , Importuna esse,&inutilia, Rc non Amc .cap as doceat,ino
teram iesutione ducend im non esi. . quoniam illa resistit aquosiati aliquo modo: Ria barbarum autem om, mum consentv p scipue purget hilem flauam , quam bene congruenter que ratio , & auetoritari summo- τώ.ν rum virorum uti faciant ipsi viderint. Demum vero , quod peti net ad pur 'ationem hy tropicorum , minime pini ermittenos sunt aqvs thermarum rati-di res , sulphti reae , nitro ς , buuminosae , quales sunt nostri Auom tan . s. Petra,s. Helen I, Aquaria-
, & at s id genus, de quibus in controuersia apud
Medico mirum hepati conueniani. nec ne : Neque ex Um parte . com hs aquae haheant vi in purgandi ser ses humore , addo calefaciendi, & ficcande, omnis ratici collaetit eas conuenire moria, in quo calefacie tia,& sceantia sint maxime opportuna. sed accedit praeterea Gai .anctoritas, qui a. de simp. mcd.c scribit, aqua inter cutem laborantilius,& poculum,& halneia aquae dulcis esse aduersisssimum, poculum autem , &lauacru aquarum salsarum , nitro Brum,si l phialas ii, Ee simili um,esse utilissimum & ita hoc tempose inulti
Isis vluntur, neque prorsus,ut aiunt, inutiliter . Altera autem ex parte , ut itera omnia pDς term manis
tur,cum tales aquae bibantur copiosis rite, fi λrte eueniat, si ii euenit quandoque, ut tanta aquae copia detineatur in corpore, id quod maxime timendum est, ne contingat ,& propter multas obstruitiones,& propter debilitatem facultatis expultricis,& propter alias rationes, notius est , quam ut debeat longius demonias rari, quanto id cum periculo se turtim si . Ac sane longiore quoque expetientia, &obseruatione mihi eonfirmatum est, hoc remedium aqua inter curem lata tantes. vel nihil iuuare, ves quandoque etiam in Q gniter laedere: quare equidem censeo melius esse a potione harum aquatum abstinere. De balneo paulo pol hsermonem habebimus. e ,.lla. Caeterum antequam hane partem finio, nolim ob liuisci cuiusdam praecepti admodum utilis, quod traditum ess a Galeno ea Asclepiades. de med. iecunda
locos, & repetitum est ab Alexa .nempe cauentium esse a laequentibus, di iteratis vacuatro arbus , cum
noceant ieeori,corpulque ut mersu reddant debilius,& plus obsint qua piosnt: siquidem vera,& leaitima
curatio magis consuit in alteratione,qua in vacuati ne: itaque inquit Alex. lib.9. cap. 1.satius est paulatim, S tuto vacuare,qua fi lii nando perturbandoque una cum morbo ςetrum ae medio tollere. Quamobrem n
ue vos iam sequenter stis soliciti de vacuandis h ropicis, sicut facit vulgus medicorum, qui singulis, ducibiH.Itit tribus diehus,quandoque etiam sngulis,& continuis, sua propinant soluentia medicamenta a sed cum o iam no neci ne si illos euaeuare, id perfici iis tardius ad summam fingulos dece, vel plures dies .& in te ira sedulo studeatis alterationi, de qua post
Prater medicamenta Hysteria quoque & glandes
sunt opportunissima, neq; vel solum leuiora sed etiaam ora,quae licet conficere em iisdem fere mediea me tis , qu i per Os solent ex hi heri, de quibus iam dixi reus . Ereo conficiantur ex bra mea marina, centaurici
minorei hyssopo, colocynthide, & smilib. 1ecundum
Navii 3ω--s fera M. pr. Δομ/ suum In hydrope tympani te speciatim sunt addenda se. mina odorata. anisorum, siniculi, mini qua possunt flatus dissoluere. sed hoc loco neque Liud est praetermittendum, ut omnino habeatis absolutam remediorum tractationem,pro purganda aluo non ullos vii eonsueuisse quibusdam medicamentis qu2 extrinsecus accommodant ad abdomen, quorum usus proeli pue censendus est opportunus, s fger, vel propter debilitatem virium, vel propter aetatem, vel pro
pler alias causas , nequeat aut nolit soluentia medic menta perserre. Haec vero componuntur ex iisdem me duramentis, suceo ireos, samburi,cyctiminis, elaterio, die teris, quae peculiarem vim habent purgandi s rotas humores. unum solet esse familiarissimum,nempe eortices, & radices ebuli contusae, ad totum imum ventrem apposts,ex quibus vidi saepenumero aquam
seruant i ficinae paratum unguentum dearthanita, quo imus venter inungendus est: eo quidem unguento etiam multi utuntur ad interficiendos vermes pus rorum, S est optimum.
Csterum conantur medici inanite ve rem,& dissolvere flatus in hydrope, non solii in per medicamenta,& elysteria, seo etiam per ea ouae prouocant lolium,& sudorem, q- sane sunt multiplicia, parum smplueia,& partim composta,ouadam leuiora,& qusdam vehementiora. Intersmplicia quae prouocant lotium, n. . sunt familiaria agrimonia cetera ch,capillus venerisiosra, emina & radices apii, petroselini,hniculi sparagi, cicera rubra,& alia id genus, quae dupliciter solent administrari,ves decocta ex aqua sed tamen ita,ut v lida protius fiat eoctura,ac tota ferme medicamento. rum substantia in aquam transfundanum vel da ra eo
239쪽
rum lubstantia,ex quἰhu seri solem vel pulveres, vespiluIs .es trochisci, et Aia fornas. Habeatis unum vel
ueum,& praeeipue Cretense, est medicamentum diu reticum pratiant mmum, quod soleo exhibere, vel in puluere, istin Arma pitularum, cum spicanardi, cinnamom , S smilibus. R. s/minis davit chaιὰ, 3 i.
isιia ana 9 β.NVea,ctim arrua που si Λ pilura aras ct sesamur. si multae fuerint obstructiones in iecore.& visceribus,qira a multa crassa Λ eida pituita foueatitur, Paulus maxime probat medicamenium ex scilla, c ius compositonem habetis apud tal. in consilio pro puero epileptico . Pisterea vero ad pro canis dum lotium ac potissimum s illud parce reddatur,n nulli deueniunt ad usum canthariclum,de qui hus nolumus in prasentia longius agere, de illis traeiaturi opia portunius de affinibus renum S vescae. o Haec sere eadem med iramenta sudorem quoque solent prouocaressiquide ut dieit Gai. Io.de simp med. sudores habent eandem materiam quam urina,& cudem modum generationis . Sed specuuim sunt no nulla externa pinsidia ad hane rem accommodata,qus partim a veteribus tradita fuere , partim reiscentioribus sunt inuenta r se igitur aegrota aqua inter eutem laborantes pro eliciendo sudore veheme tius exere antur sub sole,quod tamen caute facien, dum emae maxime ieiuno ventrieuloae velato capite: nonnulli soliti suetant sepelimn arena maris,quo tempore sol admodum seruet, & syrius ardet . Ego Veneriis vidi hydropicum .qui arena delata do mum, & vehemeter calentia, in ea totus se laetiatur. mirumque in modum sudabat. sunt qui toti cooperiatur aceruo fruments.quod sub Sole antea suerit ius aniter calefactum. Rustici solent iugredi furnum cales Eium,in quo solent sudare usque ad animi deliquium, quandoque etiam suffocantur , ita liberantur ab hy drope. Sunt quibusdam in locis sccae sudationes naturales, quales audio esse prope Neapolim a tales apud nos sunt foueae in balneo saneis Helenae,agri Pataui ni, in quihus prouocantur sudores validissimerquae s ne ratio prouocandi sudores mihi videtur caerens omnibus anteponenda.
Diximus de modis quibus hydropici vacuantur sensibiliter, sed illi quoque vacuantur inseasbiliter rad que in usum sunt accommodata multa medicamenia partim interna , Partim externa . Medicamenta interna uuae mihi interis videntur effraciota . illa sunt i sales Themarales, Trochisci de vipera, quo rum compositionem habetis apud Gal. i. de avitidotis di lib.de theriaca ad Pisonem: quae quidem me dicamenta mirabiliter penetrant totum corpus, sicut ignis penetrat , & purgat aurum t ea hentur autem
mane ad 3 i. facto bolo cum aliquo medicamento diis
iam facia rari remit, Mi eum vina fas hortis. Deinde sunt magna anticloia,themata & muhrid tuae:de quorum usu alias dialmus. Iis addent recem
uorea decocium Sat Richlas, ligni sancti, lassatras, de alia id genus, quae omnia latenter atque infenfibiliter
videntur vacuare. N dissoluere aquam , flatus. pituliatam , & imania hydropis excrementa. vero extra applicantur ; sunt Hem varia: lln menia, emis
plastia fomenta,&id genus alia . Primum ergo sunt unitioncs cum oleo de absinthio, rutaeeo, Ihiorum alborum cum aromatibus : prsierea est nuoddam oleum quod appellant resolutiuum ,&conscitur ea radice althes. B yoma S cucumeris as nim , quod est prς tantiis mum . Miro sementa ex chamom lo, meliloto, Oi lgano, pulegio, calament , foliis lauri, salvis, maiora nq, sulphure, alumine, sale, quae decoquuntur partim in lix uso.& partim in vino, quo medicamento venter fnueatiirr sc parantur sacculi ex sulphure, tale. arena,s ,liis, & haccis lauri, seminibus auisorum, ς niculi,cymini qui ad ventrem,& carieras partes tu mi fas accommodantur longiori tempore gestari solent. Gal. inter caetera omnia maxime probat cochleas tritas, di toti ventri impositas, de quibus seribu ad hunc modum I a. de simpl ined.
capit. proprio. Cochleae quae vitionem non tiant evipertae, si tritae una cum testis imponantur toti uentra abdomini, disicile poterunt diuelli, sed ualenter desiccant, ac sane oportet sinere, ut adhaereant quoad sponte dant: meliores autem suerint cochleae marinae, aut testim montanae, vi quae maiorem serandi vim habeant, quae item commode per aliquot dies poterunt seruari, ut omnem ercrementium hum rem deponant. Atque hoc quidem remedium ego 'penumero expertus sum prato aram operam praeliare, non solum in hydrope, sed etiam in tumoribus arriculorum,in quibus similiter probantur a Galeno . Inter caetera autem antiqui omnes ,&m Hiern ip obantemplastrum ex stercore caprino, uino, lumbino,cum sulphure,&MM,N sit exemplum rR Ese cara, Muini ιιι ea ιι ιι i.
sunt in officini 1 parata duo emplastra descripta a Mesue, alterum debaccis lauri, alterum quod appellantemplastrum Aristarchi,qus optim sunt,&opportunissima. Sed nunquam finem faeian .s velim com
memorare omnia qu unque ab auctoratius antiquis,& modernis proponuntur, quare tis contenti erimus,
si modo unum postremo hoc loco addatur,quod nudo modo est praetermittendum, & sunt lotiones; & has nea ex aquis thermalibus calidioratius, nec non lutum eorundem balneorum , quale cop osum reperitur in nostio agro Patauinci : quamobrem si quis hydropi cus pister lotionem harum aquarum,tanquam emplastro viatur luto,exempli gratia sancis B iri holoma i , ille utique mea sententia haberet remedium p aestantissmum e de quo quidem luto habemus p clarum Gal. testimonium, qui scribit si in p. med. non lonte a principio Alcaanditae, & per Aegyptum se uiuisse quosdam aqua inter cutem laborantes , ac lienosos Aepypi 1at terrae luto utentes, qui sibi inungerem su ras,heniora, is Itos,brachia,telgum datina, Pectusque, M perspicue iuuarentur. Atque de his hactenus , qtis quomodocunque ad vacuationem hydropis
Caeterum eis aliquis posset opinari, iisquω sum a
nobis tradita hucusque, unauersam curandi hidropis rationem absolutam e ser veruntamen nos altera ex parte e istimamus, non modo unam, sed etiam late principem huius curati nas partem supereste a Mhuc , qudi scilicet in membrorum, ac pi pue lic ris alteratione consistit : quantumcunque enim ea. qui si iam corporis vacuation em peificias , squidem remanem intemperies, rursum h eui videbimus plurima generara e crementa, adeo ut, quod di supra di
240쪽
ximu In manifesto errore versentur medici, quicuniaque putant summam illius negotii in accurata, sapius repetita,&eopiosa vacuatiotieeon silere, cum potius pro comperto habendum sit, hanc unam rationem, quae intemperies, & morbos respicit,in hac curationeptincipem locum obtinere. Itaque hanc indicationem vobis perpetuo ante oculos ponatis, & quolibet tem pote illis familiariter utamini. quae iecur ealesaeere, exiccare, roborare possint. At vero cum nos de hisee medicamentis iam egerimus,partim in pratenti, partim in superiore tractatione de curanda frigida iecolis intemper se, non est , ut rursum inutiliter eadem repetamus: quamobrem satis fuerit ex multis pauca admodum eiscaciora in mediu proserre,ea vero sunt huiusmodi. Confectiones, diacuminum, diacalament hum dias potitieum,diatrion pipereon, theriaca, mithrida tu n. sales theriacales apud Arabes malacca,d acurcuma, electualium de haceis lauri, trochisci de agrim nia, de capparibus,de myrrha,& alia id genus: sed ii ter caetera omnia maximis laudibus extollitur a Gai. a. de med. secun d. locos. confecti O cyphoides , qua mea senteniis hac in te habet infignem praeto latitia, adeo ut prae caeteris ego hoc medicamento uti soleam familiarissune: in quorum quidem, di ceterorum mod camentorum usu, illud vos tandem scire velim, ex praecepto Aulcen. unum, R idem medicamentum longiore tempore admini litandum non este, sed illa potius permutanda,& altei natim fore utenda, ne naturavat assuescens medicamento, illius vim dis eat negli gere : quod sane salutare pLrceptum non modo in hydrope, sed in omnibus morbis lungis eli recipien
Iam vero post haec omnia illud unum teliquum es
set, ut tractaremus de victus ratione, quae quidem in . hoc mo: boeii lauti momenti, ut quicunque sunt manus piudentes,m nusque sib ipsi temperantes, frustra icaetera omnia remed a ioleant experiri: sed cum tra clatio huius ni ibi l gior fumu,quam mea eslet O di tib lanias , hanc iein tractabamus duobus verbis. Ali- '' menta sunt Opportuna qu Leunque vim habent cale. facienui, siccandi itenuanua, imprimas veto quae si ut
facili, concoctionis, quod omnibus hydiopicis insit calor nativus debilis , qui propterea male potest ali
menta concoquere: a laque ea talia sint,& suapte natu ra, di pix palatione,& omnibus modis. vinum contietanit a iiiqLiim, sublia uita tenue, odoratum, minime
dulcu , acerbum, ali t ingens, quod quidem parce adiamo lum vel potius res ricte bibendum est . adeo, ut nonnulli obstina O amn O ab omni potione longiore tempote abii mentes, propici ea credantur pristinam sanitatem recuperaste..vicentiae rustico laboranti ny- diope per iocum dixerat medicus, eum sole a morbo liberum, si per annum abstineret ab omni potione: i Lie autem vere putans id salis imperatum fuisse,annum
integium nihil Prorsus bibit, transactoque anno iam sanus tactus reviat ad medicum . ut illi pro saluberri
mo PIHrpic ma alma I ageret gratias . Celsus teteri
Neuodotum Epicuri discipulum, cum hoc morbo tentaretur, neque aequo animo ferret sitim , ubi diu ab v inuerat, hibere lolitum,deinde euomere. Quod si, inquit Celsus, reddatur quicquid receptum est, multum india parsit si a stomacho retentum est , moriabum auget. Quam quidem experientiam ego censeo esse misi me periculosam Nam aquae potio, si quid aliud, aqua inter cutem l borantibus est ad uel sistima,adera vi Aulc.cap. i 3. illiu quoque visionem prohibeat. Meminime legi leolam apud medicum florentinum , de quoda in hydiopic dei peratae spei lepidam narrationem: etenim eu m illo intellexisset aquam sibi inuabilitet aduersari, uinum autem generos uin proferre, posthabita qualibet aquae . ninistratio ae . non modo ad potum . sed etiam ad coquenda omnia fercula, imo vero,& ad loesonem mauum, aurum;ficiet,& una uersi corporis, longiori temPole vius Iolci vino uuluaticodani intum Iecuperauati Opportune etiam paramiar vita medicata, ex absn thio mirannia, calatnei illo, cinnamomo, seminibus
Odoratis, & alii, id genus. Atque ita ab soluta tracta
Post irae aiionem morborum iecoris , ex ordine
Rhasis tequitur tractatio moiborum lienisi cuius partis ante omnia, pro notho instituto, tractabimus anatomem . sed quam breuit te. Erasistra ius tenasiit lienem Dullis fuisse a natura fabricatum, & pr pter eam causam tantummodo , ut se ii in dextra parte collocato, aliquid in sinistra opponeretur quod illi propo tone responderet e quam opinionem Gal. irridet 4. de usu partium cap. 1 3.&x. de natu talium facul. 9. Nam tam eis peneraliter v mcuique satis esse debet, natura nihil. unquam temere factum esse, iulamque facile potuisse , ventriculo paulum ad illas partes producio, opus superfluum vitare , re ipsa m nifeste demonstrat, lienem propter usum maxime viilem, &nec inarium gentium fuisse: hic vero usus Gai l . est apud Gal. vi ille sciret organum accommodatum via. ad expuigandum crassum, N seculentum iecoris emere mentum. Namque per venam quandam e m sera icis, a vena porta Orientem, hoc excrementum , tanquam sibi ineundum , S familia te attrahit, attra iacium opera m Qui caloris taresacat, elaborat , atque pro meliori parie in propraum conuerti alimentum aquae vero pars superes , nutriti m inepta, tanquam superuacaneum excrementum per aliam venam m g i cu uil dare usus gratia in ventriculum effunditur retim enim hoc excrementum acet bum. & acidumst, omnes ηentriculi actiones , quae in amplexu comstiunt, at tingendo , S contrahendo iuuat, adeoque cibos exquisite cogit comprehendere , ac proinde ethis eati sa. ut illi inconcocti ex ventriculo desatiantur , vi Gai. docei s. de usu partium , 4. demiam vero hoc ex cri mentim ex ventriculo in intestina, atque hina una cum fecibus ex corpore solet expurgari . Non ignoto, quamplurimos,& veteres, & recentiores,comminisci alios quoque duos vias lienis, a iterum, trancinisso ad ventriculum humore melancholico excitari appetentiam terum,ad res gerationem cordi, fice re de quibus nota in prςlentia longius agere,cum non pertineant ad prasens institu sum.
Cum igitur lien pracipue sueri r a natura constitutatusad ea pu indum sanguinem , Niecur ab humo re mesancholico, ut commode posset trahere, di exesis pere hunc humorem crassum. N isculentum, necessa- sia M.tio toti itus est raram , & Lxam substantiam, instar spongiae, quae tamen, ut dicit Gal. fi conferatur eum substantia recoris, est rarior, si autem eum substantia
pulmonum, est densor. Praeterea vi hiae limosus , & s crassus humor, qui vim licem imitaturine ne possit elahorari, &connet, a corde in lienem in terrae sunt ire quentes arteriae, quae suo calore exactam eius sanguinis elaborationem iuuant,& totum viscus calefaciunt. Sed ptiner venas,& arterias habuit quoque neruos, a MDhole sexti paris neruorum cerebri, non tamen magnos cum hae pars non indigeret insigni sensu, Lien , sicuti iecur, Obducitur unaca simplici tumea,ex omeniato exorta, eiusdemq; a ita odorio connectatur,qua quam in gibbam ipsius partem fibra quaedam et amex peti totum connexionis gratia producuatur. Lien μναα. formam habet oblongam instar lingua, sed crassicit sinu. latiorque est in homine quam in exteris animantibus. Lien demum sinis es in finistro hypocho rio, inter