장음표시 사용
321쪽
Illius responso, a nonnullis in dubium vocatur, qui
contendunt non solum mulieres, sed Lia quoeue animalia,& molas concipere, & menstruis abundare. Aesane quod ad molam pertinet, si verba Ari potetis diligenter conscie remur, ille.& plane,&constanter affirmat, molam in solis mulietibus gigna, qui inquit id verum quid admodum lateat. Ac tandem concludit postremis verbas cap. molam merito in mulieribus aut solis, aut maxime generari : ex quibus non obscure micii colligi , exieta quoque animalia praeter mulieres, quandoque molas concipere. Quod vero ad menses attinet, ego quidem non sum nescius, qu modo hoc loco Atii iescs: Urmet, solam mulierem inter omnia animalia menstruis abundare,cum f. hil .anim. 1 8. apertass. contraratim doceat,qui hac ipsa vc
ha Deir:puigatio menstr fit quidem,' caeteris animalibus,sed nulli aeque ac mulieri. Et iterum sere in s ne
cap. indicium conceptus maxime in vaccis, equabuliaue est, cum menses cessarunt spatio temporis bini
ri, times ii qua di immiti, si mei iii, sed id poci peie dissicili cit: quamobrem non desunt , qui mentes in animalibus nestarunt. H ic Acis olei cs . cuitas quiadem euidentissi repugnantia dissolutioncm ego libus. ter intil. gcrem, qui fateor n: hil mihi haerentis pio ea tollenda in nremem venisse. Sed forae nimium di
gressi r ad signa repudieii dum . Apud Hippocrat. 8e
Gai. plui, ina sum , sed ea sere omnia non m :nti, foe tum,quam molam ina caci septia ibi ror duo se,quae certissima snt fgna: i. moiti,, qui in mola nullus est,ut scribit Hippocr. curi. illa non uiu it,omni selilo,& uro tu careat , ex quo Ouctui tantum per accidens, dum contingit mulie Iem molitii, ct is quidem grauitatis potius quam veri motus spe cm repta seniat. Nam,
exempli gratia, si mulier ad unum vel es erum latus de clinet , tunc pariter mola ad eandcm partem veluti quoddam pondus impetu quodam delabitur, cum altera ex pat ic scelus, qui uiuit, atque animal ex illit, vere mouea: ut, s mas fuerit tertio mense, s sne mina 4. quare si mulier diligenter aduertat , facile scitest huiusmodi motus diueisitatem deprehendere. Ali
rum signum au pariendi tempus pertinet: cum enim mulier natura ti,stituto soleat parere mens bus 7. 8 9. atque eit in Io. D. s hoc tempore eam non pariat, tumor ire abdominis perseueret, atque sympio mata reliqua, qua sere naturalem sce um scient concomita D,iam pro certo est habendum molam in utero conti neri . Hippocrat. inter caetera scribit magnum molae indicium este, quod lac in mammis non geli retur, ta
meis mammae turgida fiant , quod quidem signum
non ab Omnibus recipitur: cum enim frequenter fiat, ut mulieri molam corcipienti menses disciani quod ego non semel operientia didici vetisse se, certum autem sit, quod Hippocr. R Gal. docent ε.aphor. 39. mensibus deficientibus mullei i aliquando lac in mamiamis superuenire, ei si illa neque grauida est, neque peia perii, orte huiusmodi signum neque plane cerium censendum est. Itaque duo posita sqna, motus: & temiaporis parius, videmur supera e certitudine: quibus ii cet aduere alia , quae mulieres hoc morbo laborante mag , quam vere grauidas solent comitari, ut cibi fa- 1lidum, facies decolor, incestus, & motus dissicilis quas aliquid ea utero propendeat , totius corporis extenuatio, di quandoque malus habitus,ac sol ie alia id genus, quorum facile est rationem reddere . In ci ratione molae Gai. I . method. II. unico se explicat,qui illud unum docet, in uniuersum medicos ad huiusm di morbi sublationem statim properare, quae quidem
communis est medicatio omnibus rebus,quae toto genere praeter naturam sunt. H ppocr. autem prae cael ris omnibus, etsi breuiis me suo more, tamc a praecia- mss. videtur totam hane cuiationem conficere, qni huiusmodi indicationes proponit: primam, commuianem totius corporis vacuationem r secundam,molliatiem axationem, apertionem valorum, uteri,& ligumentorum s quabus mola alligata est i tertiam, incit
menium facultatis expultricis r qua quidem omnia eos pletam. vi quo citius, 3e facit rus positi, mola ex vieto propes latur. de quihu, sigillatim uice sum est, utrum liceat iis indicationibus satisfacere Decii ρpietique
πnes docenti atque experientia videtur confirmare , hanc prouinciam semper essedi stilem , immo vero Hippocr. nos monet, mulieres hoe mcirho laborantes curandas non esse , aut certe sile pradictione . Ei Roquai nus ad pii inam pertinet indicationem sum moriabus det induetas, ante omnia leniatur altius,& inter c stera omnia certum est, hieratn principem locum obtinere, qua potest non solum ventriculi, in , & primas vias purgare, sed et ana quoquo modi, moliri dissolutionem, Q Aciliorem Or tum iuuare. Et s permisceatur cum c sis, primum foret hoc modo.
M seis faι hestit. Lentia udo mea sementia, nis quid impediat, non soli m utile, sed etiam necessat tum erit sanguis em mitti c. sed dubium est, quota odo, & ea qua parte illum
mittere oporteat. Hippocr. iubet ad latera in patre possem ore cucuibitulam aisgere, ac plurimum sal guuios trahere, ut Da quen a tmodum puro, sanguis a pari bustii ternis ad ci:ernas extrahatur, S rctieli iur, quo alimentum mola subtrahatur 'tque illitis ligamenia reddantur infirmiora, unde facti ius il a pos t ex utero deduci. Sed ego maxime probarem sectionen venae, quae multo e mcacior, & con munem corporis a Ggionem,& euacuaret,& reuulsonem ac derivationem
pia flaiet, Somnia ea cis re rei, quae in hac curatione requiruntur. 1 dex qua parte conueniat sanguinem
emittere, non conuenititit froni res. Altima uacap.
proprio, quea solae sunt imitati Mercatus, L ple. tque recentiores practici , qui alteri ab alietis sui eos tua
turpiter Haulci ibunt, docent primum, secandam v nam cubiti,iinmo vero non 'lum unam,sed etiam repetitam ex patientissionem languinis prohani: deinde iubent,prs sertim per initia mortis, venas quoque imi riores fore incidendas q ιorum opinionem ncq Deci satis probare: cum insiti medicus nihil propositim ha, beat, quam primo quoque tempore molam ex victo deponeredam cetium est, aliam quod certis inum , luia perioris venae testionem huiusmodi propcis tum impedire posse. Itaque prater misia sectione venae superioris, ego maxime probate soleo sectionem venae inferiorisAuae quidem Galeno auctore,& mniuiti cor sensu potest, timentes arouocare,& vierum ab omni sorde purgare . Si ita ferat occaso, non sociam ca uno
pede sed etiam ex altero,& quidem sepius licebat sanguinem mittere. Lenita aluo, secta vena,humores qui incunque sunt in corpore crassi, S ienaces,intad cndi, ab Ilergendicii tenuandi suui,mea ius per quos illi ti as
mittuntur, e trahuntur aperiendi medicamentis purgantibus. Quae quidem,& humorum.&eor potis praeparatio, partim alimentis, partim medicamentis fieri solet, quiviraque molliendi, di attenuandi vim de hent habere . Prς et mussa ulem all.neniis, de qua bus Gal. proprium coniecit commentum, di nos quoques spe diximus,medacamenta varia sunt ac plurima, νώ-
ter qus syrupi principem locum obtinent, cinus giatia
talia pisici ibi possunt ex tempore.
Et s ante strupum exhibeantur holi, & onfecticines tales, Optimum sole laxempla gratia.
322쪽
Praeparatis humoribus , ad purgationem veniem dum & quidem pet re edicamenta validiora , qualia sunt hieta maena iniera Loga dii,dia colocynthdis,&c. qudi quidem hac in re magnam habent pra rogatiuam . R EI A diaphan
Ari. ama s. s Micra fas patia. Quam quidem purgat Onem, & s opus fuerit rem
tita uetur , ego censeo tia deiicienda mola magnam vim habere : naura terquam quod purgantia mediis camenta , ac potissimum validiora, habent peculiarem im deiiciendi foetum, Aristoteles quoque videtur no-h , id insinuare,qui scribit 4. gen animai. r. quandam mulierem tres dii aut quatuor molas gestasse, donec lux tueniente demum dysen rema illa molam pepereri,ae libera euaserit; quasi hinc liceat colligere, mulieres labrirantes mola, ex dysenteria,& qua iobet purgationem per aluum sanari aliqDando posse, facta uniueis corporis purgatione. id pol ierno testat,ut adhibean tur piae fidia illa,quae possint mollire .laxare, di aperire Omma vasa,&l:gamen a,qu: bus mola al igata est, nec
non iuuare,&excitare facultatem expultricem, ut in te litim illud onus deponat. Hae autem plurima sunt, partim In erna, partim caeterno. Externa sunt fomen. ta,balnea. lini menta,emplastra, tve. R A mamsae. hamomi
Frnu. ana 3. i. I. datasia in aquatim In qua mulieres sedeant usque ad umbilicum , aut saltem pecten , & reliquae vieti partes foueantur . si prasio essent aquae thermales calidiores , quales sunt Αν nitana, forem p aestantssim . A fomento, vel balneo licet e. h bete linimenta , quibus omnes par tes , Niniernae, & ea terna profundenuae, di inunis genua lunt.
υι amisi a. iii au. - . f. s. n. ad Ignem. inter na sunt dia calam. Trochisei de myrtha,& uno
verDo, quaec inque menses, & secundas prouocant, sciet inique moituum exeludunt . De quibus, qu niuila pollerius in diis cultate partus fumus di h genterserino letia habitori non est, ut in pla sentia immor inut. sed tam , n non eli praterm riten sum remedium, quod nonniill naxime probant,'tanquam secretum
Tetinent, ad deiiciendam molam. illud autem eli sel uinum, si per os ad 3 i. accipiatur, quod si tandem contingat huiusmodi omnia praesdia frustra auhitie. D, sum, qui audeant opera Chirurgica,& ferro molam 'detrahet rer quod esto quidem censeo tunc solum licis tam ellc,cum mola ab utra O,N vreri hilamentis inara,
de diuulsa erit, adeo, ut ad ostium uteri post idecit
nare; in quo casu , si natura nequeat illam expellere, collocata mutu te incommuni sede ad partus accom modata, deduci isque ill:us obscaenis partibus,serrum, S instrumentum ad comprehendendum in uterum immittunt, quo molam comprehensam ex utero de trahere tentani. Instrumentum pedem gryphium nominant. )Sed ego puto opera irinem,quam nunquam vidi pl nam e si, periculi, & diffeultatis. Hactenus de Mola mune de aliis, quae utero contineri possum, verba sunt iacie uda.
De Im satione uteri. QVandoque euenit,ut satus in utero eoIligantur,
qua distendentes itiseriorem partem abdomini, , a turalis concepius speciem referunt, qui hunc fere exitum haheni. vi mulier,quae te grauidam muli smenses existimabat , iamque omnia puerperia ha bat in promptu , tandum modo citus, modo tardius nihl nisi sonoros natus excernat. Ex quo discituro ventris tumore,nonnulli solent aerari, illam crepitum peperisse,scuit euidam mulieri in hac ciuitate hoc an no conting. l. Gener ationem natus praeclare Inter caeteros Gal. tradidit s. lympi. caus cap. I. per haec uerbat Flatuum generat o est in iis locis, qui in ventre sunt, succi, qilibu suam pituit ss, es alimentis a deficiemeratore in halitum solutis,quippe sincera s igidi ias prorsus halii om non lacu, quod scilicet ea non a sentiae, neque coi ficii, neque alimentum dissoluti a fortis autem ea lor cum longo interuallo nutrimentum superet amplius quam progenerando halitu. Mattenuat, nisi xandem id flatu sum sit naturai quod idem, Galenus inqim,in rebus externis firti videmus t siquidem coeli coiisti utici tum fligi d mma , tum calidis ima aetem putum esset ιι medix vero co assit uti iixs nebulas p tium ex quioti,,de Galeni sententia coultat flauis generati ex o bili, de imbecillo caloie, qui alimenta. 3e succos non potest ex ele concoquere,& luperare : Decveto dubium csse debet, quin natu, hac eadem qumque ratione in uter generentur,quod quidem duobus orissimum modis fieri de here uno modo propter imoallem m. rem uteri , quotiescunque ille te fi agera tur, ut con p ἰt proprium alimentum,& humores in eo contentos conficet e , si cui frequenter solet euenire tempore purgationis menstrua , vel pii operire atque eo magis,si partus fuerat climcilis,N laboriolus, squi dem hoc tempore, ut uocei Ga l. i de usu par. II. ce uia uteri aperta, di recta est, ut higad Or aer facile pos fit ad eam penetrare, eum altis temporibus quasdam ha heat rugas : εe quosdam an ira eius, qua abomni frugoris iniuria illum possunt tueri. Auero autem modo flatus in utero cosi guntur pro consentu aliarum
partium, Praecipue vero lecoris, ventricul I, rate: in
tu mMuotiescu nque huiusmodi partes, vel propier ui-rdiotem intempertem , vel propter depraua am viatus rationem, vel priapter aliam causam plumnas flatibus redundant , qui facile deinceps cum aliis partibus, tum maxime vi ro communicantur. Nescio quidsbi velim Paules. cap. 3o. NAet. vl .cas. 78. qui docent. v tertim natibus te plera, languine imus in gr
mos conceto: namque languinis grunums, Plaeterquam quod potius causs retinendi quam efficiendit Ia tus censenda est , n,ea quidem sententiam alia lyrninptomata , di qu dem etauiora quam flatus posset ediacere,sicut alias dirimus. Sed illud non est pr.etermittend9m, quod itidem Paulus, tu Aetius docem huiulmodi status, quandoque is vim cauitate concludi , quandoque autem in angustis uteri ineatibus, acleoque vieri lutis an Maeontineri. Signa inflationi, steti pisclare deleribuntur ad Plippocrath. de natu. mulierum, pag3ol 9s inna.
323쪽
ti luerint vieri, & venter attollitur ac inflatur. N peiades intumescunt , & cauae facies partes,color iniucuniadus fit, menses non fiunt, genitura athc tempore non fit utrer anhelat,& anxia troeret, Ae cum surrexerit. aut progressa suerit , recia ceruicis spiratio ipsam tonet di quod ederit aut biberit ipla in moles at, & rea gis aegre trallatur priusquam ederet, saepe vero etiam sustoeantur: quae fere eadem senteni ia ab illo repetita est a. de mothis mulierum, pag 36L Signa autem a re- sitie. centiori hus tradita sere sunt ha uiscidi . Imus veniarer tumet, tenditur, dolore urgetis, digito percussis tanquam tympani sonum edit,caput, thorax ventricu- Ius , lumbi, peeten, & reliquae partes corporis prope Omnes utero consentientes, aut dolore aut alio sympio mate male assiciuntur . Sigua demum quae nos doceant, utrum flatus in caua parie, an in meatibus,
S substantia uteri contineatur, ex iis possunt colligi reamque si illi contineantur in caua parte, maior amparet tumor,maiorq; ad tactum tympani sonus, rugitus quamioq; in utero percipiuntur, scuti laborantistius intestinis quandoque euenite flatus quandoque per uterum seu pudendum cum crepitu racernuntur. sin autem flatus substantia atque angustis meatihus viteri concludamur, neque tantus tumor, neque lan-llus sonus, neque rugirus, neque crepitus sentiuntur: sed, & dolores fiunt vehementiores , & malum cura tu dissicilis evadit. Quod s quis verum quoque cupit intelligere, utrum uterus motho proprio, an Perconsensum Maurum partium laboret,is ante omnia derit consderare, quomodo partes principes , exemis pli gratia, iecur, ventriculus,&c. se habeant: namque
si illa stipissiore aliqua intemperie sint male asseciae, ut sanguinem crudiorem , & ilatus conficiant, uti que non sine ratione coniiciendum est, ab iis partibus satum ad uterum transmitti . sin autem illae nullomotho laborent , S probe fungantur mo munere , tune pro certo habendum est, uterum natus gignere ac proprio morbo laborare. Sed propero ad cur
. . Curationem prae caeteris omnibus Hippotrativi deis' -' tur pt clare prascripssse. Cum mulier , inquit sc
ημαι - hahuetii, pharmacum deorsum purgans hibendum dato,& ealida lauato,& fomentum adhibeto, di quae sequuntur: ex quibus licet colligere illas indicationes, quae ad totam huiusmodi rationem sunt acommodata: cum enim satus in utero contineantur,illi sunt discutiendi. Sed quoniam istud non licet facere, dum permanet materia,ex qua illi fiunt, quae non solum in utero , sed etiam in toto eorpore potest redundare, ideireo hae primum purganda est: quoniam vero laustra noxia materia purgaretur , latusque dicit ueten tur,nis prouideretur,ne deinceps generentur, postr ma sequitur indicatio, quae in morborum curarione , Ee sublatione consistit. Μνaiioias Itaque in curanda inflatione uteri tres praecipue prodia. sese offerunt indicationes e communis totius coro. ris,& uteri purgatio : flatus dissolutio, intemperi rum, di morborum vel uteri, vel aliarum consentiemtium purgatio . Et quantum ad primam pertinet , cum maloti ex parte materia , ex qua flatus in utero generamur,st frigida,& puuitosa,haec primum praeparanda , & deinde purganda est . Lensatur aluus per hieram simpl.pitulas aloeph. mel. ros latui . sint prinparantia mel.ros colatum, syr. de mensta, de deton. de artem , neque mea sententia ab orymelle abstinendum, etsi nonnulli Maier sentiant . Decoeta sint iam amiarum, sceniculi,artem,pule g. calam:snt purga tia ieieci. diaph. indum . hiera togad. benedic Nicia hiera diacolocymh. trochis Althandas cum mera
smpi quibus trochiscis pro hiera dya l. ego utor
de quibus omnibus medicamentis, de eorum raemia plis,non semel diximus. Paul.& Aet. mentionem faciunt sectionis vena .' pleraque omnes docent, hoc
remedium in morbo frando, & redundantia hum rum sergidiorum non conuenire, de qua dissicultatesspe diximus. Vos in hae deliberatione perpetuo attendatis scopos principes, quibus conuenientibus ne timeatis sanguinem mitterer uno autem vel pluri-hus deficienti s , a sanguinis humone abstineatis . Vetum ad huiusmodi indicationem nullo modo sunt praetermittenda clysteria,qua conficiantur ex decocto chamoni eis,arthem. aciei hi aut χ,bar. lauri. sem.anisi scenic cum . vel ex oleo,in quo haec ipsa prius ebulalierint,vt Galenus docet,quae sane pr larissimam operam prς stant. Putearn empore uniuerso, restat, ut ad purgati nem, & alterationem uteri vemamus, dissolutionem que flatuum, quod plurima , partim in terna, partim externa medicamenta possunt essicere, ut sunt consuisetiones , quae vocant arom. ros diacinam. dianisum , diapalanga, diaca lament hum,dias leticum,d atrio a piper. Eleet. de baccis lauti , & quae caeteris omnibus sunt e sica curia,magna antidota theriaci, & inyi dat. Suni decocta origani, pulegia, lamenti vel alia id
genus,modo unum,m alterum,ut cinnamom. rad.
Angelica, semen aniscaryoph. per Alem hicum destit lata, di varias aquas conficiunt , quae certe non sunt negligendς: sunt sympa, conserus, sunt aliae medicamentorum formς, quas licet cuique comparare sibi, ac suo athii Iari modo unis modo alteras uti, de quibus satis. 1 edicamenta autem externa sunt balnea, s menta onui tiones, clystema uterina, quibus antiqui utebantur,ut colligittit ex Gal. 3. methcap s. . II. de eo poLm .sec. locc. et initrumentum μετρεγχυτο t)deleribu r ab Auic. α I. tertii trina. mp a. bunt o
mum pessaria,& alia id genus,qus quidem ex iis, quq hactenus diximus,facile eonfici,& parari postis ut, pisterquam quod alias locis de iis omnibus non semel
Porro hsc omnia,ut ante diximus, possunt non solum flatus assoluere , sed etiam uterum pureare, &rius intemperiem corrigere Quod si tandem nςc frustra adhibeantur,malumque perseueret adhuc,id sciendum balnea naturalia calida, ut Aponitana, & poti ne,& insessioneiro iiii lacidio di omnibus modis,so te inter caetera omnia priscapem locum obtinere. P stremo de inflatione uteri consentientibus aliis corporis partihus, non est, ut quicquam dicamus , siquidem certum est, totam hanc curationem pendere ex cura.
tione partium laborantium,qus singuis propriam traciationem desderant.
Nulli dubium esse debet,quin sicut satus,ita eriam E aea.
aqua in utero mulieris colligatur, quod Hippo crat.Λer. Avicen. & Omnes testantur,atque raperieniatia confirmat verissimum esset namque plarimi confirmant, se in anatome, vel copiosissimam aquam in utero collectam vadisse, di inter esteros est mirabilis historia Vesath, lib. s cap.s delabrica corporis humani de liene γ de quadam muliere Augustana textrice . in cuius utero ille reperit serosam aquam supra M. mensuras Augustanas, qu snguis pendunt tres libras nulla, interim elica intestina pissente aqua,aut laxo an pedibus manibusque tumore, aut etiam viscerum, aut alterius cuiusdam organi sese alioquin osse rente vitio, calibi rgo. lib. reperi huiusmodi moria hum Aetius libro vitam cap. s. v hydropem uteri :Αulca a.tertii, tradi. 4. cap. et s. aquam in matrice ap- fpellant. sicuti vero nemo dubitar, utrum aqua in mulieris utero possit eolligere nec nerita contra dubium est de loco, virum sciriet huiusmodi aqua in , cauuate, an ubi antia,&tunicis uteri colligatur, dicontineatur. Eis autem plerique omnes tanquam ina.
324쪽
nifestum recipiunt, aquam in cauitate gigni, & eon- eludi. seu ti in hydrope quoque contingit: tamen ait ra ex parte istud vel dissicale, vel nullo modo videtur fieri posse.
Cum enim os ipsius uteri,prsterquam tempore conceptus satis pateat. veri fimile, aut potius necessarium est huiusmodi aquam sua copia,aut mala qualitate nasuram stimulare, atque exitum sbi quaerere . ex quo aqua facile, & assidue suente, neque tumor uteri, iamque alia sympto mala, de quibus statim sermonem h
he himus, videtur posse consiuere.
Haec res apud Hippocratem, & Galenum, & alios veteres non est satis explicata a solus Aelius videtur dissicultatem vidisse,qui seribit: Corpuscula quadam vesicae fellis fimillima in utero generari , in quibus aquosus humor colligitur. Quam quidem opinionem
video a plerisque omnibus motari, & recipi, & interea eros Mauritius Cordaeus Gallus. vir doctissimus, qui edidit e m. in lib. I. Hippocrat. de morbis muli
tum, qui refert historiam mul aeris laborantis hydrope
vieri, in cuius eadauere sunt reperiae pluria ae vesicu ii, non solum in utero, sed etiam in caeteris omnibus cauitatibus,corde, pericardio, ventriculo, intestinis,
renibus, vesca, di reliquis id genus, in quibus veseae
pendulae conspiciebamur, aqua citrina plenae, ti sine omni foetore,etiam post xo. diem , quas plures quam so . fuisse, de huiusmodi vesicis aqua plenis Areinus mentionem facit lib. de affectibus utem c. i.qui scri-hit ad hunc modum : Alia quaedam hydropici motia species agnouitur, talis iura vesicula quadam pusi-lae,crebrae,humoris plenae, in loco ubi Ascues fieri 1
Caeterum quod humore multo tentia snt, illud
indicio est, s abdomen pei foraueris , parum admo dum humoris effundes. Haec quae species leuis est, unde enim id genus vesiculae eruperint, via non facile reperitu realia namque afirmant, huiusmodi am Lias intestina transiisser ego vero id nunquam vidi , ideoque scri hendo non afirmo. Nam siue ex intestiaco colo,siue ex venti e se Ian tu . qualis si ipsarum gemerationis modus, quid dicam, nihil certi habeo. Hate
interim i sed Galenus etiam p. amor. minen. I s. quasdam uescas aquae plenas commemorat, quae Inie te . Me in , membrana id ipsum ambiente, solent generari , de in iugulatis animalibus aliquando comapierunt ut . Ex quo loco sertasse licti Aetii, & Aie em opinionem cousrmare , ac fateri vesiculas aqua plenas, scuti fit in iecore, ita etiam in utero, & aliis partibus posse fieri. Caeterum utcunque seres habeat, redeundo ad hydropem uteri , eis nolo pertinaciter negare, aquam potius in vesculis, quam in ea uitate uteri miliet,& contineri,tamen non id puto perpetuo fieri, sed forte multo cristius in cauitate eandem coneludi.
Quod si quis obiiciati huiusmodi aquam aperto ore meri facile posse foras erumpere , quod nos quoquedulo ante notau imus, ad hoc respondeatis eum Ga io I 4 de via pari. c. 3 ad finem: llum uteri tantum eo tempore patens esse, cum semen introfertur, vel embryo extra producitur, alio quocunque tempore illud nonnullas rugas, plexus, die morsones habere, quae multum habrat momenti, ut ne, qus contine
tur in utero, refrigerentur. Sed illud addo, refrigerato utero, quod statim docebimus fieri, huius frigiditatis proprium est dentare, S constringere, seut calidit os laxare, di aperire,admodum prohabiteac forte ne
cessarium esse, ut os quoqs uteri adhue magis dense ruriti constringatur deo,ut aqua non facile erumpeiare possit foras. Hanc rem volui paulo longius tractate ,
quod nemo hactenus suis nondum explicare. sed ad
atenus pertinet ad eavias huius as stui, Aetius
tantum unam videtur nosuisse, quando menses lon
m tempore fruerunt suppressi, α ιmpis auo impedita. sed esto puro, ita mestiqui re esse habendum ,
aquam in utero propiet ean em causam senerallipropter quam illa ea ditin in hydrope commoni fieri solet, nimirum propter intemperiem fiagidam, cum pariatium principalium,pascleue uelo iecoris, tum speci tim, uteri ac reliquorum locorum, in quibus diximus supra aquam nonniinquam gigno, & colligi. Quscumque igitur possunt sue in victo, sue in iecore, ac toto
corpore frigidam iti temperiem excitare, qualia sunt aer ambiens, vetus ratio, potiones, balnea, & alia id genus, quae refrigerandi saeuitate nra dita sunt: hae omnia possunt vieti hydropem essicere, hac quidem parie,vel proprio morbo, vel per consensum laborat te . inter qus nihilominus Aelio concedendum est, diuturnam mensum suppressionem principem locum Ohtinere,nis quis velit immoderatas mensium purgationes hortum, partum disicilem,ae reliquos victi labores adiungere , quae facile possunt huiusmodi fligidam intemperiem escere . Quas quidem cauissas Hippocrat. breuiss. complexus est lib. i. de mortamulierum,pag. 33o. Hic morb. inquit, ex abortu fit, sed etiam ex alus causa, cum menses fuerint Oeculi ti . In ovibus paucis verbis, ut puto omnes causae huius morbi partim iniernae. partim externet comprehenduntur.
signa hydropis uteri non minus aceurate , quam sἰ a. muss ab Hippocr. tradita sunt. Inquit enim, s aqua intercus in victis nascitur, menses pauciores, & praui
fiunt,& ante tempus desciunt, & imum venter in t
tum , & putat se in ventre habere, se ex iis cognosces , quod aqua inter cutem es. Sed,& in veterorum Oscu lo fgnificationem de se pisbet, ad tactum enim graei le , di humidum apparet: de quibus Mnas sermcinem
etiam habet a. de morbis mulierum . Recentiores
multa alia sina adiungunt, qus facile omnia a i signa
Hippocrat. adiungi, vel retem possunt. Verum cum hic morbus, quandoque communem, & vetum M dropem, quandoque naturalem conceptum videatur
repissentare: l: et ea fgna quoque colligere, quibus positis huiusmodi affectus alteros ab alteris diastinguere Primum igitur Mna,ous hydropem uteri a vero,&eommuni hydrope potiunt distinguere , fere nulla
sunt pricipua In nydrope uterino paulo ante ex Mimmerat. posito, tumor est minor , di magis inferiore quam superiore abdominis parte conspicitur. Iecur ut plurimum vel parum,vel nihil laborat,vterus moriabo aliquo, vel proprio, vel per consensum male assiciatur . In altero autem communi hydrope tumor est maior, magisque in superiore , ouam inferiore parte apparet, uterus vel leuiter, vel nullo modo laborat,ie cur male asscitur necesano: quibus oui dein signis, si reliqua adiungantur, quς huiusmodi morbos solent indicare,facile ut puto cuique licebit, alterum ab altero discernere. Sagna autem, quae naturalem foetum a concepta aqua possunt distinguere, forte lacilius, &euidemius colligi possunt. Sed primum vos scire ve lini,quod supra quore diximus, eontingere aliquan do,ut mulieres credamur grauids, qus temporis progressu deprehenduntiar,vel flatus, vel aquam ves quid simile concepise, nec non vice versa, ut quI minime grauids censebantur , sed aliquo uteri morbo lab Iare , tandem hominem patiant. Etenim Vincentis fuit nobilis matrona, quam obstetrices, & medici pro comperio habebant minime utero concepisse , quod nullo superiore tempore fuisset grauida, ac fere semper infirma fuisset valetudine. Res autem hanc euentum habuit, ut urgentibus doloribus,quos ut ianos,vel intestinales opinabantur, ac propterea imp
sitis nonnullis e*steribus,illa hoc ipso tempore filiam peperit , quς etiam num uiuit , & plurimos filios
itaque ne huiusmodi illuso vos aliquando capiat, diliis
325쪽
diligentem in hoe vitium incisibendum est . Istud pluarim, profitentur, se intelligere ac praedicere ex locio. Sed isti sunt impollor es, Don medici, quod spero me
propria tractatione de utinis vobis este aperte monia straturuina
Porro haec signa. uuae legitimum foetum a teliqu is es sis conceptibus possunt secernere , mea semen ranulla certiore ratione haberi possunt, quam si consaderentur,quae praecesserunt, di quae praeienti tempore apparent , ex impl) stratia, si nullo pracedante aut lo
retineantur , si mulier a nonnullis cibis abhorreat , aliena appetat , terram , extinctos carbones , &alia quaedam id genus at quando evomat s hec resunt certist ma signa mulicrem utero concepissa de uibus signis Η:ppocrat. 3.aptior.ει.& Gal. 6 ioc. s.fec . in fine
Altera autem ex varie, si mulier se periore tempore luet it male affecti, si menses retineantur,s superuet ratrumcit inferiore abdominis parte,& alia symptom/ta, de quibus iam diximus , ex iis licet coniicere muh
rem quid pinter naturam, potius, quam naturali re 1
tum concepisse. Sed Galenus malet ea aliud fgnum
Commemorat, qui iubet obitetricem ultra ceruicem rangere, S diligenter considerare, num aliaua adstduraries nec ne γ si non ei tra dura item cer x clausa fuerit, imprFgnationi, indie tum est e si vero cum duritie os ceruicis vim clausum siuerat, triaiunt quo Leam in viem esse indicat. verum vi dii ,hac sunt arumodum coniecturalia, di quandoque , es optimos me diem Latini Cut. Donetia hydropis vieri licet colliget emi Him
clat. lib. s. cap. de nat. mulserum, qui ha . h het et
Cum mulier sc habuerit,calida lauare coorici,& dolorem sedate, pharmacum deorsum purga is orbi dum dare, Nc. pacie autem est, si quis velit h nc teni
ad indicat onem, & methodum teterre . hunc in modum: aqua redundat in viero, itaque ilia deri anenda est . Hoc nos licet facete sue pircede im corporis uniuersali euacuatione , Quaria ati tequam de vi ero detrahi tur,oportet totius corporis rationem , S pr
uidentiam hibere. Sed quoniam seu fra aqua de vi ro detrahia uti quotiesennque illa rursus mi eis colligi: postremo est prospiciendum ne illa in poli eruti amia plius posti generari,& vierum occupare. Quam O rem praecipias indicationes curandi hydi opis utet i, ilia sunt Prima purgatio uniuers corporis: secunda pureati
aquae in cor te conent aer tertia curatio morborum ,
a quibus aqua originem habet. Vtrum liceat mi uti modi id dicaticinibus satisfaeere nec neuciendum est, morbum dissicilem & periculosum, di qui saepenum m ad veram hydropem ,-interitum mulieres addin ei ει sed singula, ind.cationes,& praesidia breuiter pe pendamus . Quatenus ad primam indicar ιonem at
1lnet,recem Ores prope omnes piobant cum Auic. se
citctem venae inferioris , qui mea sententia saliun tur : si quidem veris mile lorie ,& necessatium est, non solum in utero, sed citam in toto corpore hum res redundare crudiores, & Histidiores, eum quibus vix licet sperare vires posse consilier atque id rein dium perferre. Unde Galenus docet 4.de rat. vii .eom. III. in hydrope quidem analarca,sanguitiem detracium eonu nire interdum , cium scilicet morbus incepit ex rete tione hamotthoidum , vel menstruorum , vel ex alia causa , quae plei horicam a fletironeni afferat, hydropem vero, tympanilem,& Acilem .neminem per sanguinis missionem sanare ausum iu se. Itaque praetermissa detractione sanguini ,eum H ppocrate medicamentis purgantibus agendum est, quae humores Digidos,& pituitosos praecipue vero aquampo snt detrahere. Ad leniendam aluum hiera,&c est praetantusiura i humores ac meatus corporis Fla parentur cum melle ros syn debet . de arthem. deto eto hyssoni , O: igani, puleg. citamen th. Ad purgati nem iunt accommodata, Aetati s , Turbidi, Elateritim,succus ireoso diaphς.&cide quibus rape, sic cluetieria ex iisdem medicameutis facta non sunt pra .
ter a attenda. Purgato corpore uniuerso, altera su cedit indicatio purgand aquam ex utero,quod multis n.o. sis, E pr suus f ri potest. l imuin diu retica medicamenta , quae vere lotium prouocant,sentina scenic dauci. tmi .gen ranae u-h aetti .et. Re optima sunt,docente Gai 3. meth. si aqua vicio continentur, ves per aluum, via perlo umoi Oti uni si derium Deinde sunt balnea vel artificiosa.
vel naturalia, qtiaeeales aciendi .sccandi. de detergendi vim habeant, in quibus via mulier ad umbi heum vique sedeat , qua e balneum foret ex decotio sol. bacc laut cardam. cucum a s n. L ebuli, mereuriatis,arthem. hy n. teneatam. N smilia. Sutit linimen ta ea OL lautino ad. alta decon. de an istaeum resolu-.tiuum: sunt emplastra ex rad.&io cluti, cucum .as nino,tatina lupin nrum tercora bouanorae deii psaltrum de bacci, latiri hac in te videtur irabere insgnem prProgaratiam. Verum inter eatera medicamenta imp
sia,N ivnposta ipsi utero quae valeant de ipso aquamata trire,N d. lucere,praecla ,stum iam operam p liant, qualia potiti naum iunt potiria, qu s. exenis i gratia ,
ex iticco mei curialas cyelamine, s ita,nigella, colocynih de inlliboro, di sim libus confi runtur. N in nulliittian'u 3 l ..helle h. ali hi.lana exceptam, & utero impos ana p. Otinus plurimam aquam detrahere. Sed caelem Omn bus suac us puto pessarium, quod ex Valerio, Λ cciniusis carios sacile paratur. Qis qui dein no a sne magno si v tu memini aliquando in huiusmodi calu me usum imis . Itaque his rationibus aquae e uteio solet purgari. Ad poliremam indicarimnem, quae nescio quam Olitem a plerasque piaetermittatur ,lunt accommodata illa praesidia,quae possunt vi eriantem periem corriget e. Talia sum ea tona balnea, tticnia linamenis,lusius: interna, trochisci nseruae, conieci an id ra, di uno veι , qua possunt uterum
calefacere, di siccare, de quibus non lamia diximus,ut superatacaneum videatur illa eadem repetere. Sequitur de Abortu.
animalia omina si pialati ac simplici modo partum suum perficere: squidein unum patiendi tempus omnibus tia urum es , novi nulla breu ore, non ivlla longiore imi re. De qua tim te Atiliotcl. IO. seel. probi a iacti homini varium patiendi tempus datum suisse dicito iamque mulieres, fle et . mense, & 8. N s. patere possunt, quandoque non uuiis,& ι o. quam d estinam Aristoteles, vi opinor,accepit ab H ppocrate uiti scri ut ad hunem dum tib de Siptimetiri paristus in Bas l. pag. 61. ) Mulieres quodam vitio pridus
sunt, temper dicum ac testantur , nasci partus septi
ει undecimestres. Non ignoro nonnullos,& veteres,& rceentiores luiste , qui ostendunt non solum septi mo, sed ei iam sexto , R quinto mense, pariter non s Ium nm sed,& usque ad decimum quarium pol a rion bus mersibus humanos scelus, & quidam vitales msse produci,ni: s dii putat o ad meum institutum non potinet , de qua Concallator disserentia 4s.ll-Ld eiram mihi est satis, parium mulieris, quotiescunque ille a late congruum S conlinurum natins tempus ocii crtur,qualecunque tandem tu fuerit,itate p. iiii innotium , abortionem , vel abortum , sue abortum nominari . H pp. sua lingua o. ep d. s. r. conlar, 3 Incn .
326쪽
men ii princ. -- .idest,deperditionem vorat. Calenus in commeniar. imperfectiun istus emissi,
veruntainen id mihi libet addere ex Aristotele T. hist anim eap.3. tune tantummodci abortum dicendum esse, postquaui conceptus integer laetus est,quod septimaeue at die:eos vero foetus,quia .,te diem septimum
deiiciu ntur, potius es fluxiones,quam aborius nominandos esse,s quidem certum est , ante hoc tempus et . dierum in Oetum quidem, neque embryonem .sed solum semen in utero contineri. Quod quidem puto itidem Philosophum accepisse ah Hippocrate qui scribit Iibro de carnibus pag. 6o. circa medium vitam hominis I. dierum esse, ac genituram utero exceptam, in septim die habere,quscunque corpus trahere debet atque hinc fieri, ut trantadia dae r. mulieres abortientes deiiciant velut carunculam. Testa iur se vidisse auctor)quae in
aqua coniecta, Iligenter cons deretur,satis demonstratae oculorum regiones,& aures,& manus , & manuum
distitos,&erura,& pedes,& pedum digitos,& pudem dum & reliquum totum corpus manifestum, quod in effluxione Aristotelis ante τά diem fieri nullo modo potest. Ex quo idem serie Philosophus eam legem conia nituit in r. pol .cap. 16. si viro & mulieta matrimonio
copulatis nascantur plures liberi quam definitum si, abortum foetui inserendum esse, prius quam sensus,&vita illi inferatur. Quid enim ille,inqui t, pium ac re ligiosii in fit, quod non sensus ae vita circumscriptum ac definitum erit. Huiusmodi affectus, quem iure inter lymptomata exeuntia mutata licet reponere i longe maximi momenti, ae s quis alius capitalis hostis naturae,cum principalem illius opera ironem generationem hominis impediat ac demoliatur. unde cum mulieres admodum frequenies abortiant, adeo vinonnulli censeant plures abortus,quam legitimos is ius fieri , facile est intelligere , medicos quicunque in tanto discrimine naturi possunt succurrere &auxilium fore , prae ex eris cinnatas de natura ac t ia Republica bene mereri. Quare in tractationem tam utilem ac necessariam oportet nos diligenter incum
bere amisse. Causae abortus , de quibus omnes tractant , sed admodum consula, mea sententia commode in duas iniet nas , & externas distribui possunt. Externae
ex omnibus sex rebus non naturalibus possunt collia si , quas citium est , ut docet Galenus cap. 8s. art. med. neccsiario nostra corpora alterare & im
Ae primum ratione Aeris potest abortus contin pete , s ille vel calidior, vel frigidior. ves humidior, et sector fuerit: ex quo aeris vitio facile est iis telli gere, foetus posse alterationem suscipere ac pericli tari: Unde in regionibus vehementer calidis, vehementet frigidis , mulieres facillime, & frequentissime
solent abortire. Sic s anni tempora fuerint incra flantia, neque suam semient naturam, abortum solent efficere. De quibus est Hippocrati .aphor. a. s hyems
australis, di pluvialis suerit: ver autem si eum, huaquilonium, mulieres quibus partus in ver incidit, ex quacunque causa abortunt:siquidem ut Gal.erplicat in commemor corpora humida ac mollia i eddita avaque
per hyemem,ad internas partes aeris frigiditatem faciale admittunt.
Vnde infantes , qui longo tempore aeris caliditati
assueverunt,iniui iam superuenientis frigoris nequeunt
perferre. Quare subinde calcitrantes, se sne ordine se mouentes, victi ligame.ta dii rumpunt, & importune deiiciuntur quam quidem Hippocrat. sentem iam Aristotes . quoque interpretatus est , & amplificat
I. feci. problem. s. Ad aetem mali ouoque odores ossunt reserti ex quibus uterus male asscitur, contraiiur, ac fretum deponit. Et ita nonnulli referunt,muia
iactes ex malo talo odore extinctae lucerna abolium fecisse.
Vnde apud Plinium memorabilis illa es ediciamati,
lib. 7. c. 7. Mileret atque pudet assimantem, quum ststiuola animalium sumi bisssimi Otigo, ni plerianque abortus causa sui odor a lucerna extincta. Secundo sunt alimenta,& potionc s,quae possunt no solam generaliter sanguinem improbum generare, ac sinium Malum nutrire,sed etiam speciatim abortum promouere, si illa suerint calefaciendi,extelauandi facultate pr. driata, & qua imprimis solent menses prouoc lae, qualia
sunt aromata Omnia,petroselinum,fliniculum,asparagi, satureia, nepeta,ius cicerum rubeorum, vina geneissa,& id penus alia. Sic altera ex parte nimirum parca, R iestricia victus ratio, potest abortum facere,quod ita congruo deficiente alimento, sinius infirmetur, &corrumpatur. Quod est Galent s. amor. iom. 3 r. ad quem modum nonnullae mulieres assiduis ieiuniis se macerantes,sua sponte ad eiusmodi ea lamitatem dedit
Tertio succedit motus, & quies. Ad mo:um res
renda omnis exercitatio immoderata,& violenta,cur ru,equo, saltu, chorea,cursu ,eleuatione ponderum,casus etiam ab alto,percussio,contuso,cum aliarum partium,tum maxime dors,& vieri, &quae habent eandem rationem. Nam ut scribit Gas. 4. aptior. cona. I .foetus cum utero eandem habent proportionem,qua
fruetus cum plantis. Nam scui fructus in prima generatione debilioribus pediculis continentur,& iam perfecti fere sua sponte decidunt, adeo ut utrique ex vehementiore aliqua vento facile eoncidan uita sinius prumis potissimum ac postremis menshus, ex quolibet violento motu ruptis ligamentis, intempestiue deii
Quarto, es somnus S vigilia, quod utrumque x. aphor. 3. si modum excessita it,malum est. Nam sicut somnus immoderatus non solum in capite, sed etiam in cateris corporis partibus, & consequenter in utero, facile potest magnam excrementorum copiam coaceruare r ita immoderatae vigiliae , & nimiam sceita tem , virium res lutionem , & alia multa pericula solent afferre , adeo ut certum cuique esse possi . mulieres quoque ex immoderato somno, & vigilia in abortum incurrere. In tractat One causarum abortus quinto loco sunt excietiones , &retentiores , qus inter catera omnia marime ad abortum possunt
Ac primum quatenus ad exeretiones pertinet, est sanguinis misso ex vena, de qua est apud Hippocrat.
aphor. s. par. 3 i. Mulier grauida sanguine ex vena mi Lsio abortu, ac praecipue, si scelus grandior fuerit, quod
tamen decie tum multi hoc tempore non reeipiunt, qui contendunt tantum abesse,ut mistio sanguinis ab tum faciat,ut magis saepe numero a itum possit praeia cauerer de qua cum rouersia duo verba dicam in cura
Quod vero de sectione vendi ab Hippocrate dictum
est , idem mea sententia de omni languinis inissim due , vel piofusione , ex quacunque parte corporis
ille profluat natibus, is orthoidibus, S simu bus, prseateris tamen Omnibus ex utero, statuendum est; de qua uteri purgatione Hippocrat.&Gal.in s aphor εα nec non Aristol. 7. histor. anim. cap. a. mentionem Diaciunt .
Deinde sunt purgationes per aluum .de quibus itide
Hippocrat. 1 .aphor.3 s. Mulieri grauidae,si aluus plurimum profluat perieulum est, ne a litat. Quam quia dem purgationem, S fluxionem alui ego interpretor non solum, quae sponte sit, sed etiam ac mulio magis, quae perficitur a purgantibus medicamentis,quod ce tum est non solum soluta aluo, sed etiam Ocitata insisgna corporis commotione, & perturbatione abortum posse faeere. Atque hinc factum est ut Hippocral. grauidis mulietibus interdixerit medicamentas purgantibus,mςler quam si materia turgeat,quae tamen xon illis concedit
327쪽
omni tempore sed tantum in . mense ad r. usque. Eis
Gal. r. epid. section. 3. cominen. 3 . ter sum quiaque meia sem voluit addere, qui inter pietans hunc ipsum
aphor. scribit: sexium tritu citrem , & quadrimestrem
praeter caeteros iniurias resticie. Si immoderati v mitus, sudores uno verbo, ex quacunque parie, quacunqέ immoderata euacuatici fiat. abotius causa ccienda est,quod hac ration e congruo di necessario alimento priuetur, neque soluin super flux tua auones, sed altera quoque ex parte immoderatae retentiones abomius causae statuendae sunt, quae quidem cum possint esse multiplices, ac multis modis fieri, mani lium est pra caeteris omnibus retentionem mensium hac in re principem locum obtinere. Postremo etiam sunt Alterationes animi de quibus non est longius agendum, squidem nemo est, qui non quotidie experiatur illas in nobis mirabilia ae pene incredibilia esstare. Itaque nulli debet mirum videri, si mulie
res quoque ea nimio timore,terrore,dolore tristitia,voluptate, latitia, ira, indignatione ac reliquis, animi perturbationibus in abortum incuriant. Atque hae enus de externis causs,ad quas, ni fallor, reliqus om-res , si quae a nobis lutit praetermissa acile post uni t serti . Causa autem interna rursus duplices constitui possunt, vel ex parte mulieris, vel ex parte sopius. Ac primum quatenus ad multerum, est corporis habitus vel crast or, vel extemiatior quam conueniat, de quo Hippocrat s. aphor. 43. Quaecunque praeternaturam extenuatae, utero abortiunt prii squam crassescant, ides , priusqua in icta antur, re ad loediocrem corporis habitu in redeant. Quo in loco mihi libet vo, aditi
uere,Galenum verborum aptainii mi, praeter naturam, Graece perasse, duplicem ita terpretalonem propinere: Micram, quae fuit Numidiam Medici celcberrimi & Quinti auditoris, nempe ut mulier grauida pI ter tui s psius naturam si extenuara:altera ut extenuata
sit insgnis N praeter mo. um ut ea verba magnum quendam excelsum significent,volente Hippocrate nobis insinuare mulieres troia mediocili eriled vehementer extenuatus abortiterquam utramque intcrpretationem ille inquit, non carere reprehens ne, eis in s quenti comment. 6. posteriorem magis probare vid
tur il p crat autem in lib.de supeliretatione pag. 68. circa medium,de conceptu mulieris verba facies, priorem interpretationem amplectitur,qui sci ibit ad hune moduin: mulier quae prster naturam crassa cli & pi fuis non concipit hoc tempore: quae vero ex natura iais est , horum gratia concipii, si non aliud quicquam
eam impediat. Quae lane Duerpretatio magis videtur ratio in i conlantiae: et eos ni si mulier fuerit suapte nat
ra,ves extenuata,ves ci assa,nihil ieie prohibet,quin illa possi s remm concipere di absoluere quod irequenti experientia comprobatum est vetissimum esse. Contra vel O si ex enuatio vel obesitas prς ter mulieris naturam fuerit,longe vetior, di euadenitot causa reddi potest,quamobrem illa neque concipiat,neque ad maturitatem fixi uiri producat.
Deinde est insilius plenitudo vel cae hymia,quaiacunque ratione suetu coaceruata, ex qua quidem humorum copia, re vitio cocum est, sterum susto cari, coriumpi, nec posse ac perfectionem peruenire. Prpterea sunt morbi omnes, succommunes toti coipori vilichias, siue proprii at cuius parias. ut ventricula, iecoris & si in ilium. Sed prae caeteris omnibus sunt morbi ipsius hieri,de quibus Hippocrat. s. aphoris 3 mulaeiem grauidam capi ab aliquo morbo acuto, lethale est. Nam ea positore Galeno in comment. & v hementia ii Oibi, & ca tenui victus ratione, quae ali quin Deciaturio nitituenda iii, certum iamii, vel imtcritus vel abortus pericu um v detur, imminere. Sic muliercs moibis diuturnis laborantes, ves aliter valetudinariae aut v ssole, aut nullo mo io possunt foetum bene α ad maturitatem usque eoninuare. De pr
ptiis vero uteri morbis est idem Hippocrat. 3. aphor. 43 si mulieli gravid; fiat in uteio Erysi, las,sit lethale
Galenus autem in comment. sate itii h y sipelate iii vi ero existente,s tum mori ex necessitate.& dignum esse inquisitoitu, visum utero si s inan aliore laborante,fς
tus aliquando vivere possi Constituit igitur mast iram disserentiam inter Erasipela, & inflammationem.)sed aduersus hanc Hippocrat & Galeni sententiam ex emdem Hippocrat. videmur colligere , neque Erys p las in utero grauida esse prorsus lethale, qui 1 n litiio denal. mulier pag. 19o carca medium huiusmodi mulieribus& vicius rationem, a qua foetus non corrumpatur,&alui tela itionem militii t. nihil alioquin adhibuturus, si morbus plane foret lethaias vicunque autemsit,mea senientia, S Elysipelas , quo rtasse tanquam exemplo vlus est Hippocrat.& nflammatio,& reliqui
tumores, di omnes .moihi uterum Oc eupantes tempore conceptuc uinmacumra lane piscipui a horrus causae statuemii sunt: tatio est mani seu is ina , imo xcto apud Auicen. & reliquos aucto es prope omnes,tanquam abortus causa monstramur mni hi,noil lolum tumores,vlcera, di cateri in mala compositione N 1oluia unitate, sed et am intemperies,adeo, ut ex quia libet utem intemperie simplici, composta. cum S sine materia abortus possit originem habere. Qiod quidem maxime conuenia rationi, ac posse demonstrari, sici quam facile esset ac sorte necessarium. p. sicthse alia etiam raula est,quam radicat Hippocrat. eodem s. aphor. 44. di s s. de extenuatis, quscunque tenues sulat ut neque plus iusso abortium sine mantia sta occasione tertio mense, his vidit acetabula poena mucore sunt, neque possunt propter pondus fimium continere, sed tui
puniur. Quae quidem causa etsi ad superiores facile potest referri, tamen nullo ira O fuit pirier lenda, quod videatur peculiarem quandam aborius diiserentiam complecti, qu i certaria quoque cogaicionem , &prouidem iam requirit. Res autem Da habet: s conistingat mulierem moderato corporis habitu prsditam secundo aut tertio mente abortire, nulla prsccdente manifesta occasione ex pluribus ouae supra foete proposits: tunc lciendum est, quod eotyi idones seu acei bula, dest,ma vasorum,oue ad uterum petuen ut, stat plena mucoras adest denti re pulti iosi humoris,ex quo illa reddantur laxa ollia & imbecilla, adeo ut rumpatur necessam Dia que nequeant sinuam contineri. D mum vero Hippocrat. OO et abortum seri propter vi tium uteri, per h verba. lib. i. de morbis mulierum pag. 3xo cura medium) sed&ips uteri naturas habent, quibus abortum sacrant, cum si ut flatuos, densi, magni,palui, di alii hi, sinulta. De flatibus uteri Atiae. quoque meminii eis dixerunt quidam,inquit,quod sit plurimum abolius exuento state,& uerita se si ille sermo,quos quidem natus,mea sententia, propte I multas euidentes rat ones negandum non est, posse abortum
facere.Sed dubium est de magnitudine & paruitate uteri , propter quς uitia nonnullio contendunt, abortum nullo modo fieri polle. Sed notandum prς ter locum
Hippoclus tacitatum de morbis mulielun ., in lib. qtioque de supet elatione pag. s. . in fine)eandem setnentiam haberi,nimirum, propter nimiam paruitatem uteri quandoque abortus fieri. Cum tis autem qui aliter sentiunt/st claris. Mercu rial. qui pro sua. opinione adsert huiusmodi rationes. l. Quod Gal. Auic. Albet tu sin aliUcriptores ilia: iam de huiusn Odi causis, nimirum magnitudine, S' Marauitate uteri, ue Ibum fecerint. II. Q omam clam si inescut explicatum est a Galeno, & Aurn Zoare, uterus a natura talis fabricatus esi,vi sempei usque ad pellictionem parius possi extendi. III. Quoniain angustia uteri potest quidem a metitum, L magnitudinem faetus, sed non uitam auferre, quoci nonnullis eaemulis catulorum comprobat Anilotclis auctoritate S Rasis, S Rabi,qui docent, u os uasis argustis con ι ltisos parauos quidem euadcie,sed uitam lovare. Ad Hoppo 1
328쪽
tem verti respondet Mercurialis lib. de sterilitate, &supellcerat cine, in quibus haec tradita sunt a discipulis A. ppocratis, non ab ipso Hippocrate editos hi isse, atque illos piopterea tanquam legitimos recipiendos His Eeto vero aliter censeo, quoniam puto uterum natura , Rite adeo magnum vel paruum fieri posse, ut ille propterea nequeat saetum diutius retinere. Et quoniam Mercuria. mirg. de paruitate dii putat, mihi quidem minime a ratione alienum videtur, sectum utero angusto conc ulum , & propter loci angusta in ,
di propter parua, di deti lia ligamenia , Ee propter
exiguitatem alimenti, S sorte propter alias causas non posse peis i. & usque ad partus integratatem deduci. Sed ad Mercurialis argumenta rei pondendum est, di primo, quod neque Ges neque Auicen. n que Alberi. neque taetera scriptores de huiusmodi causis mentionem faciant f pr. termissis Riberio, &huius familiae hominibus, quibus ego parum studeo S faveo ) equidem scio , Avicennam manifeste
utramque caulam, di magnitudinem, & paruitatem uteri commemorate, qua hsc habet in cap. 6. aboratum fieri propter causam matticis de amplitudine otis eius , S paruitate ad unionis eius , & qua se-
Sed sorte neque a Galeno fuerunt praetermissae, qui
lacultat. nat. cap. II. de sacultate expultrice verba
faciens, & modum explicans, quo illa ad agendum
Icitatur, ac vesuti exempla accapiens facultatis expultricis ventriculi, vesicae , uteri, speciatim docet, uterutri parti in in partu naturali, partim in abortu propter tres causas ad expellendum sectum ea citari,
qui sct ibit ad hunc modum: Ois sonis triplex est
causa, aut nimia moles , aut potidus aliquod, aut mortus. Moles, ubi uteius amplius eatenus Loti l
lera : pondus cum supra vires eius si, quod colitium re insus, ubi vel humores, qui pilus in membrania continebantur, in utero stini effusi, vel etiam totus paracus .arruptus di puti is, iunicam vieri irritat a & moradet. Haec G semis:ea quibus, ni fallo rucet aperte colligcre , illum hoc quoque patuitatas vitium uteri non ignora se. Secundo , eis libenter sateor, uterum fuisse a natura fabricatum, vi ille commode usque ad partum posset dilatatiae foetum fouere: tamen neque id mihi neganis dum est,mulierem quandoque usque adeo antusso utero posse consur mari, ut alteram & tamdiu possit exarendi , quam, re quamdiu naturalis scorus requirit Quod si nonnullis contingit in primo ortu sortiri quasdam corporis partes lia angustas,ut ills propterea mortici secundum magnitudinem laborent, sicuti de ventriculo, uesica , hepate scribit Galenus se vidisse in hominibus atque obseruasse arte medica cap. II. 72. τι. quid pionibet quin idem nobis liceat de utero M.
Temo nolo id coniendere , virum angustia ui misi augmentum quidem, & magnitudinem scelus,
mota itidem imam auferre,quod sorte alicui uel dissiciae uel nullo modo fieri posse uidebitur, sed illud addo, uerum in angusto utero non solum propter desidium
au menti, sed etiam propter incommoditatem loci,propiet exilitatem, & debilitatem listamentorum, di sorte pio pter alias causas posse alior tire. Postre ino neque id ago in praesentia,urrum libri de fieri l. & super elati
ne sint Hippocrat. legitimi nee nepSed illud scio quein locum paulo ante notaui , hoc ipsu in quoque leat in
lib. de morb. mulier. cuius uuidem libra tanquam H sp pocrat.leguimi meminit Gal. .aphor. p. a. s. aphor. commeu.36.8e 4s . di hactenus d c internis causs aliortus ex patie mulieris. Quatenus autem pertinet ad in- tarnas causas ex parte sterus, Avicen.unam tantum videtur posulse, nempe propter illius mortem, propter
aliquam causatum moi tis eius: etenim tunc natura m-1urgit , foetumque t quam rem non modo inutilema
sed etiam pernitiosam conatur quam primum ea pellere.
Verum quid prohibet , quo minus non liceat alias
quoque non minus euidentes causas adiuristere, qua-l 1 praeci e mihi sucoemant , infirma foetus valetu. do ac ochilitas , sue ea primum natura , siue iterius aliquo mo ibo contracta suerit , scelus nimia moles , vel nui itudo , ac mNssimum in mulieribus , num pusilo fiat corpore ac te ieris annis conti-piunt. Namque s quis hic consideret , is sorte fa cile salebitur , nec huiusmodi caulas fuisse praete remem as, atque ex illis quoque abortum fieri posse,
Tales ergo sunt caiis abortus, partim externa, parti minternae tam ex parte mulieris a quam ex parte laetus:
de quibus lonatus agendum non est. Sed pr Her has causas sunt etiam ali , mr apud mulieres abortum producere aptae sunt ut, s in rebus non naturalibus,vel alias intemperanter vivat, si tum cor rumpet: nam & cibus corruptionis causa est, di potus multua. sed Atips uteri naturas habent, quibus abor tum faciant, eum sint flausos, dens, magal parui,&his smilia. Si mulier in utero habens, ventrem aut lumbos doleat formidare oportet,ne scelum per aboriatum edat Sunt etiam quas tus corrumpant, si acre aliquid aut amarum edetit,aut hiberit pr ter consuetudinem,dum adhuc paruus est puerulus. sic scri hit Gal.
s. apho .comment. 4 . mulieres abortire sine manifesta occasone sebre vehemente , de alui fluxione, vel ptofluuio larguinis ves Erysipelate in ipso utero conssii uio,vel saltu grauidae mulieris vehementiore , uel clamore , vel moerore, vel ira , uel timore. vel victu paruciore, uel tali aliqua actione, seu passone. Quibus quidem causis alias quoque adiungit 3.epidem. sere a.
comment. 8. timorem promer alicuius horrendae rei
inspectionem vehementem dolorem, tisgnem cruditatem alimenta med camentos ves medicamenia omnino abo tiua , languinis i monem ex vulnere, hemo i hcii attriis, utero, qui quidem duo Galeni loci si e iungan tui . sorte causas abortus procipuas vel omnes
continent,quscunqoe a nobis diueria dispositione pro posts sunt. Hactenus de causs abortus, de quibus neque id mihi libet silentica praeterire, nonnullas reperari mulieres, quibus vel propter robur n mirat, vel propter firmitatem seminis mulieris, vel propter alias eausas stius tamarete di solide alligatur, ut non solum ex nulla
externa caula non abortiani, sed etiam multis administratis rationibus, purgantibus medicamentis, s et ione vena, N adiis id genus, que abortum solent ex citare, a quibus implobi medici, quandoque in gratiam alicuius nolunt abstinere , nunquam pollunt abortire, quod experientia constinat verissimum esse. cNoult auetor mulierem,quae integram lib. assum p fit algenti viui,ut abortiret,sed frustia.) Signa abortus describuntur ab Aetio lib. vlt. p. s. a quota primum euacuatio , deinde saniosa eruenia , aut veluti lotutata carnium e tum purus sarmis , deinde grumi,
ac demum scelus. Quae quitim signa sicuti ex unal arte sunt ream fessissima di certissimari ex altera nulam prope asserunt utilitatem , quia vel proxime imia minentem vel pio eniim abortum significant,quando non licet mulieri sub sdium aliquod afferre. Itaque m dicus alia signa ualigenter debet attendere,qi ς multo ante solent abortum significare,ut opportune possit,imminenti periculo prospicere. Haec autem plurima sunt: ae primum est H ppocrat.
s .aph. 37.s mulieri grauidae mammς repente extenuentur,a trit. Ac rursum .aphor. 3 8. mulaeri grauidae geminos serenii , si altera mamma extenuetur , alte tum abortit, S s dextra marem , s smitra fodin inani. Ratio autem propter quam mammae extenuatae is tutum abortum portendunt, explicatur a Galeno iticomment. sed accuratius o. usu pati. 8 qui docet mam nullas conuarus affectibus necessatio comprehenas a
329쪽
repleti quidem lacte ante tempus in scelus imbeeilli
rate , graciles autem firri in uteri petiima :s quidem tunc oportet existimare etiam validum esse, alimen tum autem copiosum non habere, ac propterea plurimum quidem excommunibus uteri venis languinem
trahete, & in hoc mammillas graciles seri, paulo auiatem post abortire . Ex parte deficiente alimento ,
cum fortus alimentum appetens calci ret, moueatur,sare loco nesciat, tandemque ligamenta quibus ligatur , perfringat , & ante tempus egrediatur : deinde sunt alia quaedam fgna,qum item generalitera hortum solent antecedere r dolor dors , & laterum , quod uteres iis partibus copulatus sit, & ligatus, foetus si
viuiti, vir mouetur, grauitas concipitur circa pudenda , ipso foetu ad partes it sernas fere propendente: lumba, di coxa grauitatem in soli iam habent, di non nisi eum labore mouentur. Sed ante omnia sedulo animad Lertendum est , an prae Ierit aliqua ea causis siue ea ternis, siue internis, quae abortum t osum tuis ferre , de quibus satis diximus: namque si huiusmodica via , di s gna smul iungantur , vel omnia, vel allia qua, tunc quasi certam fidem facere possunt abortum secuturum esse. Neque vero est , ut longiu, quaeramus, S reseramus sena, quae singulas causas pollunt
demonstrare : externae facile omnibus fiunt re alia- sellar internae ex cognitione singulorum morborum , vel victi, ves aliarum consentientium partium possunt
colligi a quae quidem figna ex ptopriis locis lati
Tanti hus petenda sunt. Veruntamen non sum pses remo loco praetermittenda fgna, quae demonstrant mortuum foetum, vel lutem imbecillum esse, cum sim longe maximi momenta, di ad rem pia leniem
Ea tradita sunt ab H ppocrat. his verbis lib. de suis
persoetat. circa principium r cum puer mortuus iumllit , eum aliis signis id commare licet, tum praecipville, ut aliquando mulam in dextro latere iaceat , aliis quando in s nultum transmutet. Puer en .m In uter translabitur eo, quo mulier se veri u vestit lapis . vel
aliud quippiam s mortuus fuerit , di pestinem logi.
diuti mulier habe . Et iterum in primo de morbis mu- herum pag. in .) Quibus mulieribus nautilis circa septimum, vel Octauum mensem de repente mammarum, & venitis plenitudo collinitur, S ubera glaci- Ieseunt, is,& lac non apparea Qhis dicendum est,pum
rum aut mortum esse aut vivere, & debilem esse. His autem cum recentioribus licet adiungere an rmi desse quia, syncopes, conuulsiones, dolores, sudores frigidos, nauseam, vomitum , di uno verbo omnia lympio mata , quaecunque ductis in consensum princDpihus partibus exempli gratia, corde, celtha D, ven et lauto, solent oriri. Quae uidem expetientia cou-
firmat , ves omnia a ves plurima foetum mortuum
coniectare. cu. ii ti Hactenus de natura de causs,de s gnis abortus, ita tisiue ita que id restat a vi de illius curatione, aut potius ae ue. tius praesentatione, sermonem habeamus. Quatenus fidia. - admotum ,& quietem , scutra Omni parte mulieres probant, ab omni exercitatione, & saltu quoque a uiuere, a quibus certum fere ab ortus periculum via detur imminere e ita ex altera multi iubent muli rem in omni quiete permanere, ut nullo unquam te
pore parum quidem, S leuiter moueatur. Quod sa ne constium ego nunquam potui prohare , squidem vix aliter videtur fieri posse, quin in tanto ocio muLeae generentur m uda rates, & racrementa, quae . N ic mi , & mulieri plurima ac grauia pericula possunt i ferre . De qua re videatis Philosophum 7. pol.cap. IS
qui omnino cupiens prouidere, ne mul: eris utero g
gentes nimio Ocio , di desidi se dedant , scribitis hunc modum i oportet mulieres grauidas suorum corporum curam habere,ne desdiae sese dedan t . Aiaque hoc facile assequetur scriptot legum , s eis iter aliquod qauudianum ad culium Deorum istu erit ac mandarit. Itaque in mulieribus grauidis ego quiadem omnes violenios motus improbi . sed neque perpetuum otium ac ' netem probo, qui censeo moderatas exercitationes opportune scietas, di foetui, di nimtti multis modis posse' piodeste . Sic reliquis ex te nis causis prospiciendum est, ex quibus mihi libet tantummodo de sanguinis missione , & purganis-bus inedicamentis verba sacere pauca , quod supra pollicitus , cum laemu umeto utrumque prasidium in consultationem veniat , ac maximas d: scultates
Iain diu astitata est controuersa inter medicos,
virum liceat aliquando mulieri prauidae ad praecaue dum abortum venam incidere, re inter c teros Ah
reatus de huius nodi argui nemo integium libellum conscripsit, qui acerrimc contendit, id ounquam licitum sic. Alii veto aliter sentium: de qua quidem cum nolim tot pios agere, ii quia i in prπ:entia meam sententiam piciferre, in qua partim ratio e , partim longi te experientia usque ad hunc diem cogor perstati ero alius lacus Arali. a. eeti .ani. s. in quo Philo phusianti iacia vitam grauidae, vi velit illas piopier hae positim muni rausam,& dissicilius vieto gerere,&u mei ius pareres In lectione venae,& purgatione mulierum graui datum mea est sen tentia. in grauidis qu*cunque vel propier nimiam congestam humotum plenit dine in , via propter morbum acutum, anginam , pleuruiden , biem continuam, & similcs,sacile pti rustitit aborture facile, misi cinem sanguinas secta vena,
tanquam te medium necessarium ric pretidum isse . . um enim periculum forte certissim tim non sol tinia itu Aled etiam morbos, re sextus, di matri videatur Inminere,p aecipue vero in mos b. s periculos , ac foria si s tota salutis spes in hoc solo remedio si ii posita , equidem censeo, ea consilio c or Cels,cutiis Galenus
meminit, aliquando satius esse auxilium anceps e periri,quam nullum . Sed illodacido, hoc pia solum, non solum sine peraculo, sed etiam cum mari ma utilitate administari, qui vere vobis possum tes ara, nonnullas mulieres.quae ex nimia aggregata sanguinis c pia frequenter abortierant, neque ulla ratione usque ad legitimum patiendi tempus poterant conceptum
continere, hoc singulari conssio plurimos deinceps filios, & quidem vitales feliciter peperisse, plurimas
autem variis morbis aeuiis laborantes,non solum pri mis,sed etiam postremis mensbus a morte, abortu,& omni periculo liberas euas1Ie. Atque inter caeteras, quod maxima notatione,& admiratione d gitum est, ego memini me aliquando tribus mulieribus, iam n num mensem uterum gerentibus, venam secuisse, priniae, qu t febri pessi lenii laborabat, altera,qui grauissima destillatioue ad thoracem male a sciebatur,totis, cui proprerietum, Scontusonem maxima in oculo fuerat infamaratio excitata, quae omnes superstiles
fuerunt,ac filios pepererunt, quae etiam nunc vivunt.
Q ioci s quis nobis obiiciat Aphor. Hipp. docentem:
mulierem grauidam misto sanguine ea vena abortire: varii interpretes varia proserunt,ut Hipp. auctoritare tueaoriar, quam labefaciare piaculum dii. Plerique omnes aiunt,illum integram, di v sitatam suo tempore venae sectionem intellexisti , alii huiusmodi res medicas non perpetuam veritalem continere,alii aliter din et . Ego vero puto Hipp. non generaliter , absolute atque omnino secitonem venae muliet ibin grauidis inieri-xisse, sed potius voluisse med cos re dere cautos, ut ne temere,& sine magna consueratione audeant grauidis venam incidere. Id quod mihi videor, partim
ex forma huiusmodi orationis, di ver horum , partim ex ratione posse collagere. Namque Hipp. non simpli citer , ud cum compa iatione loquiturr mulieres secta venaeo magis abortite,quo se tus gradior fuerar. Quod si in grauidis nullus superest locus lationi vena,certe nihil erit opus hac eois paratione. At vero, scuti vulgate est apud Grammaticos, cum comparativum lupinponat
330쪽
pon i nostiuum, hinc licet colligere, quandoque gra-itidi, si te venam secare. Etenim si maius inania et periculum abortus , quo foetus est maior, ac propterea
magis a venae sectione ab linendum es vel contra iniunia, periculum immineat una ferus est minor, minus
que a ven h sectione cauendu st,fateamur necesse est. Sed ratione quoque licet hoc ipsum confriarate. liquidem causa propter quam, Galeno etia in interpIeie,
Hip.prohibdit lectionem veιra ,illa esl, quia veretur, ne alimentum foetui subtrahatur. Quod si mulier fuerit, vel admodum lucet plena, vel plura accipiat facile, di belle nutrientia alimenta,vel sanguine parce detraha tur , adeo ut sperandum sit, minime alimentum foetui esse de tu iurum: iam nihil amplius videtur Obllare,quontinus sanguis detrahi possit. Itaque de aphor. Hipp. hac nolita est sententia , quam retinebimus, donec
Postremo loco nonnulli quaerunt, utra vacuatio in grauidis,an per sectionem venae, an per medicamenta purgantia, sit magis periculosa λ Ego vero quicquid
alii respondeant vitico vel ita sentio: sectionem v nae, si opportune ac non sine iudicio adhibeatur, nul. tum periculum .saepenumero insignem utili tatem: comtra purgantia medicamenta nullam unquam utilitatem, insania pericula semper altare. Quam quidem
rem inter cateros Auer. pr.ὲ clare mihi videtur des
alasia, .coll. 4. qui haec habet dicit Hipp. mulier praegnans non debet phlebotomari, nisi quandri embrymnis virius fuerit fortis, idest, a quatio mense usque ad septimum, si humores fuerint impuri, & pharmaciam concedit iunc. Ego aut cm dico, quod phlebotomia quando adesi repletio, qua embryo non indiget, non est mala, sed pharmaciam non cledo ad bonum sinem
peruenire in Onecessario laedit embryonem, eo quod
inses utiliantiam habet venenosam, S fortas is siciet malos humores Luere ad embryonem , ut ipsum i dant,S quae ιcquuntur. Postremo autem neque id praetermittendum est,ut mulieres grauidae, quantum fieri potest, ab omnibus perturhationibus animi sibi caueant . Mirum enim quam frequenter, di facile propter huius m Ocii causas conti nilat illas abortire. Itaque si occasio, di tempus
ferat tonitrua, sulmina, corruscationes, terraemotus,
decet illas admonere, ut ne ea improuiso huiusmodi strepitus, & terrores praesentiant. Idem de homba ui1.tubis, de omni violento strepitu dicendum Vir sie ab omni holiendo spectaculo abstineant. Exempli gratia mortis violentae,rixarum, vulnerum, uno verbo ab omni metu, horrore, timore, dolore, ita, & qualibet
insigni perturbatione debent cauere. Sed ad internas caulas, de primum ea parie mulieris, de quibus certe
non omnibus, sed nonnullas maioris momenti sermonem habebimus, si ii de causis externis dicium est.
Cum autem haec ratio curanda mulieres suo ipsarum vitio pro pentas, ut abolium faciant, dupliciter potvit considerari: vel antequam utero gerant, vel postquam grauidae factae sint, illud ego quidem generaliter senistio, longe commodiorem, re tutiorem medendi ratio nem esse,quando mulier nondum concepit cum altera
ex parte post conceptum, aut dissicile, aut fotie nullo modo ea pollint remedia adhiberi , quae vel corporium uello vel alicus parta, tissmum vero ipsi vieto valeant ptolpicere. Namq; exempli gratia, si mulier ha
heat corporis habitum prater n. um,vel plenum,uel eatenuatu na,si aliqua laboret intemperie, vel alio nior hoc apii is,ventricul Pecolis,N omnium maxime ut ri,unde abortus videatur imminete: quomodo fieri poteti, ut medicus, vel de communi corporis vacuatione alioquin necessaria,vel de cateris accommodatis praesidiis quicquam probe statuere postii λ Non agnoto
gnatio im pluilina ageri quando eli grauido adeo ut neque abstineat ab haei a Galen . a pitulis foetidis , acriteribus mundificantibus mulcem, &c. Quae sem
ientia nullo modo mihi videtur recipienda, qui censeo hoc tempore, haec non solum importune admini strati sed etiam summam pernitiem,S seetui,& mulieri polle ai rre. Uerum en unu ero, cum tempus an te
victi geliationem altero poli conceptum longe opportunius videri possit , tum neque ahem in ploisusneeligendum est. Iam igitur ab qui 1 de medicamentis
prac auentibus abortum ratiotie causarum dicamus,
mill f sup ei suis , quoniam si velimus circa omnes caulas externas versati, de quibus supra diximus, res foret longintina. Ideo unicam tantum causam Iracti hci,atque illius curationem tradam, uuando urem ac tabula sunt plena mucotis, hoc est, pituri si ac lenti hu moris,quae potissimum ab Hipp. posta cae&propter quam plerunque mulieres solent abortum sacere Nam quantum pertinet ad corporis habitum, plenitudinc, cacochymiamontemperiem,S reliquos mos bos iam reliquatum partium, tum potissimum vi eri in reliquas causas si quo sunt id genus , illud virum mihi
sussciat dixisse, curationem horum morborum , &sympiomatum ex propriis sontibus petendam esse:
de quibus maiori ex parte in publicis lectionibus di-aimus , neque pertinet hic longius de ea re agere. sileatur contingat mulierem abortire , quod vi eri vasa 1 t humidiora, ac plena humoribus frigidis ac pitui- tofis , H ippocr. praeclare tradit signa quibus liceat ii iusmodi is si e tum cognoscere, nec non rationem , qua possimus illum curare, qui sci ibit ad hunc modum naruriam, pag. 191. in princ I de primo de morbanuli rum, M H Is. Ss acetabula pituita plena suerint. corrumpetur scelus, ubi sortior factus sacrit. EOgnotara autem hoc modo: humidum fit,& vis sum ac muc sum defuit , die . qui statim cui alionem subrungit perpurgatronem primum una vers corporas,ut inde uters, ac demum per medicamrnia, qu pol sint v Ierum calefacere,siccare,& corroborare. A quo Hippocr. Aetius inter caeteros, hanc ipsam curandi Iationem accepit, qui haec habet lib.vit. cap. 1i Has muliora poliet curare per medicamenta puta uana ducentia, totum corpus vacuando,& quae te quuiri ut, &c. Nos ita que limrum vestigia persequentes, hac ipsa methodo hanc curationem totam instituamus . Et prinium ad totius corporis vacuationem, redundantes vitiosi humores
primum praeparandi, mox purgandi sunt, id quod ingratiam tumorum commode iis medicameniis fieri posse videtur. Ante omnia licet alutina lianie, quae
ex aloe conficiuntur , qualia sunt hiera simpl. pil. aloeph. cnm melleros. sol. manna , mox in si inienda sunt medicamenta, quae attenuandi incidendi. ahil erupedi facultate sunt pressita vi syrii p. tot l. yilop.S cum Oxymel. &decoctis pulegit. Demum purgandum EL Indo, diaph n. hierapacitu, ex Agar. Turb. S c. biduum vel triduum a lenitione alui nullo modo est praetermittenda sectio venae , si modo conuemant principes scopi, quod quidem remedium multis nam
dis consert. Vena autem incidenda,vel in cubiici, vel in cruribus,pto ut una, vel altera ludicatio, aut reuellendi,aut derivandi videbit ut pollulate, sed tamen id perpetuo cauendo, ne merii tuis purgationibus aliis quod impedimentum inseratur. Quod si vobis unica puigatio non videatur satis esk,licet illam repetere, inierim adi, bitis concoque tibus,& praeparantibus medicamentis, quae prioribus sunt eis caciora,exempli gratia ,syr. de artem.& sam alibus, purgato corpore uniuerso, ad purgationcm uteri veniendum est , quod pessaria prae caeteris omnibus medicamentis commode prassant, qus consciantur ex colocynthide, vel Trochis. Athand. Turbii h .astati
co, hieta, & simatibus, qυς ad pituitam trahenda sunt accommodata. Demum uero ad illa prisdia venieuduit est quae possum vietum calefacere, siccare, roboarare, in quo certum est, totius curatiosas ius rimam co-