장음표시 사용
521쪽
hre quῖatam. stet Graecis rem Achivius videtur illi
mentionem liabuisse, qua scribi . metho. med. g. . Senam extis measeamentis esse . qus Syria,& AEn plus mitti et utcunque autem sita Metue,&medici prope omnes tot . & tantas laudes lenae tithuunt, veL- με. illa inter Omma simplicia medicamenta fere princiapem locum videatur obtineres qui saltanta eam in gere ruuentutetua seruumque retardare, & auim bis latitatem asserre . Verum fis priter missis miraculis ei Melae commvnu omnlum consensum receptum est, lenam melancholiam potissimum , salsam pitui tam atque exustam bilem purgare deoque se es meia lancholicas, de antiquas a imbIem, prurum, pust 4 Ias,de egretos in I hos ex huiusmodi numotibus oruua
Sed cum sena habeat non solam folia , sed etiam M.
quosdam solliculos, maxima est inter medicos controisI uersia , virum folliculi an solia maiore facultate pum Indi predita sint: quam dissicultatem Mati mollisssii tractant elisus e. Ego quidem, ves quod care cmus solliculis oppomine collictis , vel quod reuera. sint lallieulis prsitantiora , follis. iamdiu uti soleo,
quicunque voluerit, poterit eriam lolliculos experirελNocet terra, ut idem testatur Mesue, quoquo modori se se iρs ventrieula, unde ut hxe tollaturi noxa, alqite eiusna C. facultas m retur, ni t Mesue noti milla aes la adde da,qus venuiculum,& cor corroborent ι verula lamen neque desunt, qui huiusmodi temeritiam Metues re- proham,quod degusatis loliis sene percipiam aliquid adstrictionis, sicci 's, de amaratu clinis,ex qvibus couligunt, senam potius ventriculum iob arat,quam peris tui ture, & imhec ym reddere, sed neque de hac dissi cultate longius ago,qui probo eorum sementiam, qui nunquam sena via talent sine uno altero, ues plutibus medicamentia, quς illius operationem, S ficiliorem,S feliciorem pollini reddere, cum reuera experientia confirmet, lanam esse meditamentum torminosum . S flatuosum. Etsi autem sena multis modis solei ae minimari,iamen hequentissime aliquo liquore macoratur,& infundatur: huius quidem infusonis rursum uatis sunt praeparationes,ea quihias unum uel alterum exemplum uobis plostram , ac primum sena latita multis hac ratione praeparara. s
n. di d. a Pister infusionem nonnulli quoque decoctum pro Na. bant, sed alii reprob nt, propterea quod superficiatis rias fima qusdam Sens partes tantummodo expetuntur, quar MIMAL lola indisione eliciuntur, decocto autem euane narra μν. ,.ι ac sane mea quoque sententia, sena inter ea medic -- μι menta debet reponi , qus aut leuissmam, aut uullam, . . . decoctionem possunt perserae Mesue iubet infusio nem fieri ex iure galli gallitis, uel alterius carnis, uessem lactis r quod contilium optimum est,&ego illud amplector frequentiss. Nonnulli aliter senarum para nt, o uiorum alii illius dosia minuunt, folliculos prς- remittunt,polypodium negligunt: alii dosn augent, aliaque addunt , v alterantia, & purgantia medie menta , v propemodum infinitae snt huius medie menti prνparationes. Ego quidem simplici quadam, . ia laeua ratione soleo lanam praeparare, di infundere,
Itaque ad hune modum sena infusum vel dilutum praeparatur, quod frequenter solum, quandoque smoleum aliis meoicamemia, S lanientibus, di purstanti bus solet ea hiberi. prempli gratia,rhabarbar avi De sympi ros sol. eous D mech , di simillhus . Et sit.
Atque hie proprie pulliis sena diei debet eum nihil
aliud praeter Senam recipiat, quod a um pessia mou re sed hoc admodum leue est medicamentum asus ut puto quinque, sex,& plures diachma possunt exhibe. m. Alii vero hunc puluerere aliter praeparant .ae long validius medicamentum conficiunt, &.mam plurimae descriptiones circumferamur, viam exemplo eoatenisti erimus,caeteras practantiore et
. Cuius umea drachma varamque hilem, &quidem vehementer solet expurgare De die hactenus.
MI hi libet his duo fimplicia meditamenta simul
eoniungere,quoniam easdem sere habent vires,ost simul quoque solem a medicis permisceri . etsi Auera haest almor,polypodium tutum esse medomentum, Ee epithymo pi aestantius, utrumque enim puris gandae imprimis atrae bilis lacultate praclitum est, id quod Melue m re,iacile,& citra molestiam pratia tritaque eorum usus ad morbos lienis Alephantissa, ne lancholiam, sebrem quartanam , de vias huiuimodiatrabiliarias aegritudines quarum a me conuenit. v rvm tanten laiendum est, tam epithymum, quam ρο-Iypodium inter leuiora purgantia medicamenta προ- nenda esse, quod nobis infitiuaui Gal. 13. mer . Is, ubi tradem ratis em purganda per aluum, partem cruouam iecoris, di polypodium, di epithymum numerat Inter ea rnedicamenta,quae moderate aliaura deuinum,
522쪽
. Vsus hstiusmodi duorum medicamentorum praeciis NM. pue in eorum decoctione consilit, & sola admodum
alo, cum allia autem medicamentis frequenter admi-iu , nisi ant .Vtri sique dosis fere una atque eadem ess, si e m. decoquantur vique ad I i. si tota lubstantia acci- ' placitur, quod etiam fit aliquando , usque ad 5 iij.
Ei quoniam utrumque statuosura est medicamentum, di nocet ventriculo, propterea commode dem ut tur in nite nulli. uel alterius carnis, nec non ilis peris identur semira odorata es alia aromata, quae valen statusdissoluere, de naturalem ventriculi iacvitatem
ε dici illis utuntur eoque adcis de parandos humores timalos , tamen inter purgatura medicamenta debent re poni. Et sit exemplum r
. De Iri te . . deo magni facit,ut scribat ε de ruenda me se misisquam aliquod med iram a tum tanouam υtile seripsis se, quod non prius expertus tu . Fg I autem auid de hoe inedicamento de illius d s. ae tota administiatio ne sentiam,breuiter expono. Ε go scut pro comperto Sace- habeo,iridem purgandi facultate pridi iam esse, ita pu ira
in unam radicem , imo uero unius radicis sticcum id
prellarer & cum hie succus dupliciter possit parari&a inlitari , vin modo in forma solidicite, sciat frequenter apud aromatarios, alii quoque succi dens: die Gera fiunt: altero in forma liquidiore, quales V sunt multi succi, qui ex multis herbis & radicibus extempore exprimuntur : ego priori suem concreto
nunquam sum usus, sed audaci illum ad 5 ii. circiter exhiberi, posteriore autem liquido, ad i).liij. N plures non drachmas, sed uncias, S usus sum, & utor sa
miliariter . Et fi alicui mirum videtur,quomodo dando hoc medicamento praeter caeterorum Omnium opinionem tantam dosn non verear a Mingere,fateor quod res est,me casu&fortuna in hanc lenientiam deuenasse. Quoniam vero hie succus aliquam saucibus facit a. peritatena & ventriculo quoquo modo aduersatur a consueui illi permiscere mel rosaceum,mannam, aut quid smila. qua ratione medicamenium satis gratum euadit, L sne multo labore copiossimam purgati nem iacit. R Sines i id ι νω ν ex Mai
Maainacati, era. - 3 3. M. 4 De iride satis.
men sciendom est, solam radicem a medicis ad ministrari. Planta es omnibus nota quς ut scribit Diostorides , as militudine areus coeleliis notnen accepit . Praeter csteras dotes Dioscorides, Melae, acet tentiores prope omnes radica indis facultatem puristandi rei unt, licet Gal. de hac facultare nullam vi oratur mentionem fecisse , cum tamen alias plurimas iridis commemoret,eum aliis locis,tum maxime Aiades m p. med. x s. &13. &lib. s. ar. N aa. vi cervite mirum fit, quomodo Matthaolus, S Amatus Lusianus in suis eom. in Dioscoridem, audent affrma te, Galenum in lib. de fimp. med. nusquam iridis meminisse. Utcunque autem st,quod ad nostrum in stitutum pertinet , conuenia inter omnes hoc temne,itidem pituitam erasam S permissam illitatim, osasque aquas,& quidem clementer purgare. Ego. quidem purgandis humorihus tenuibus, di serosa , quales potissimum tredundant in hydrope laboranti hus , hoc medicamenta via soleo ramiliariter , qui Dirasse omnium primus coepi illius dosn , S con. gruam administrationem obseruare e namque s au. diamus medicos tam veteres quam recentiores , quicunque de hoc meditaminio traciant. nullus miti vi detur illius vim congruamque dosis,& administri in nem exaue intelligere . Melae a 3 ij, usque ad mDioscor. 3 vir. cum aqua malia clari rubea . Paul. dii uidem habere neutra rem purgandi similem agarimae quantitate g. Ohuloriam, hoc est, quatuor sauia pulorum exhibendam esse. Ex quibuxauciora an re illud lacet roselligere, utrum substantia rad Icis , an reus o alia ratione debeat exhibera. Ex recentiori hus Trineasellius scribat, succum expressum ex uindit radice iridis a 3 iii usque ad us pro ratione v rium acincipientis bibendum esse. Ex dietis aucioribus caetera omnes fere idem transtrahunt, adeo ut quandoque tiaeam sententiam venerim ultos multa medicamenta, atque eorum dosin proponere potius exalamum commentarias te relatione, quam O propria experienna, quam experientiam tamen Gal. hac in parte usque M
Cv M inier med iramenta ad purgandas serotis
humiditates accommodata,prster succum iridis Lequentissimus apud medicos si usus elaterii, ins h li bet de hoe quoque medieamento quam breuissime agere. Elatenum nihil aliud est quam succus en pressus ea recenti fructu illius cucumeris, quem agros lem vel asininum vocani e uis prν paratu ne Di scol accuratissime tractat . Est m.'d eam uim vetuis stissimum simul, di vehementissimum , adeo ut ammultos annos pati ei admodum auderent illo vii . peria suas auctoritate Mestes, qui scribit ei a terrum abrad re,& valom in Ora aperireuntestinorum to mina excitate,&alia a fisne nocumenta: verum nostro empore μα-
cspit illius inus frequentior ess ae lane si probe pare. M.tur, S prohe administretur, minime tam labo semia periculosum esse deprehendetur,cum S ipse Mesue
doceat rationem , qua illius nocumenta, S pericula possint auferri., E si velo hoe medicamentum apud Dioscor. Mosten,& medicos prope omnes facultatem habet puris Fa- gandi primum piruum,deinde talem, tames longio re experientia confit matum est,illi praecipuam lacultatem inesse purgandi serum languos, nec non omnes tenues& seroici, humores, quioraque & quacunque in parte in nobis continentum quo factum est, vi medici io purganda aqua hydropicorum elaletlo utantur frequentissime a 3e inter caeleia si quando contingit, contingit autem frequenter ut aqua thermarum hibita . detineatur in corpore, ad altius purgationem nullum e med iramento pia itinuus potest inueniri. De e laterio serabit Dioscor. a duobus usque ad de. Tvin ἁ-cem annos illud esse ad purgationes accommodatum, νasi Ma vltra id tempus reddi inutile: contra Theophrastus s. iamii. de histor. planiar. avi docet . ela tecum eo melaus fieri, quo est vetuuius, imo vero addit , longiori tempore nullum medicamentum perdurare , adeo ut quandoque ela erium ducentorum annorum virtute
mirabili seruatum suetat.Sic idem smiat Diolcor, ela- .
523쪽
vi. terium Deerrarum ii inibus obiectum. facile flagra
re. Rardere e contra Theophrastus as erit , usque ad 3 o. annos lucernis admotum ignem extinguere rhare vero , S serie alia id genus cum sint a nouro stituto aliena, altis discutienda teliniluantur et itaque
nos ad huius medicamenta dosia.& administrationem
De do si Haterii item non conuenit inter omnes . Dioscori scribit integram mensuram esie Ohulum . hoe est, 9 fi minimam semiobulum, ni Mibus at a duo, id eri, grana, pondus scilicet uaatuor oranorum malo ri copia esse periculo lum . Paulus Aetius, Actu rius , dant iij. obuios . Melae eandem dosm cum Dioscor. videtur probare : ego vero ad summam. Nunquam vi. grana e redere sum ausus, nee iam dum auderem, cum hac fi exhibitum copi fissimam pii pationem efficiat: quod si quis maiotem illius do sinaudet exhibere ad scrupulum . sorte ei iam ad scrupulos, id equidem puto fieri, quod e latet pum fit imprα
prvpMaium , neque eam facultatem , validam Purgandi obtineat, quam optime pria paratum lolet
- Εlaietium iis medicamenti geommode permi laetur, quae ventriculo solent stratificari,& inter caetera paulis ammaticis felici ter copulatur,quod ego semper facio. Et si exemplum r
SCammonium est succus planiae,qui potissimum ex Alexandria , de Syria a a nos defertur: huius planti
imaginem habetis apud Matthiolum, quam misi ad illum Constantinopoli Crator quidam Caesareus Me dicamen tu m est inter cItera vetiistissimum, & medi eis familiarissimum , adeo ut non soluin per te administretur, sed etiam si has , di fundamentum pitula tum,eleel uariorum, & omnium compositorum mediis camentorum purgantium , quae hoc tempore solent praeparati . Gal. huius medicamenti frequenter me virum in compone dis medicamentis, quoties auet res scammoniti in simplaciter nominant, diagridium, an alterum sine prat paratione accipiendum sit : de qualia equidem respo crem cammonium, vel piapar tum , vel non praeparatum seIe accipiendum , PI ut auetores unum vel alterum nomen usurpam,adeo ut
quotiescunque seam monii simplicii ei fit mentio, luceat scammo muni non pia paratum acci Ie,quod votis mile si illius malitiam cateris medicamentis comis
positionem ingredientibus satis corrigi, es emendari rnam si quando auctores tiriendum Ranamonio praeparato utendum esse, ut probabile eu, id speciatim de-hent explicate, scuta exempli gratia , videre est apud Mesuen , qui componendis pitulis a gregativis, de lapide armeno,eleetuario indo,de putillis,N similibus, non simplieiter scammonii , sed scammonii cocti lay mo mentionem Leit. De dos stam monii auctares magnopere dissem tium. Dioscor. integram drachmam e ncedaver O si velis abundani ius purgare, tribus scammonia Obtilis per eundem Dioscor. licet addete hellebori niaeta obulos h. R drachmam Moes. Paulus, & Utativis
uani obulos ina. Nelue agram sv. usq; ad grana xat. quam pollieuiam leti titiam Melues plerique omnes hoc tempore sequiintur, nam reuera ianta iram montidosis sue ceruistino periculo non posset e haberi, unde nonnullian eam sententiam venerunt, aut codicus Dioleor. & aliorum fuisse deprauatos , aut vulgare scammomum non legitimum .sed tantum n odo adulteraium ad nos desini. Medica raro aut nunquam solo scammonio viuutur, sed illud frequenter ad tria, vel
quatuor grana circiter miscent reliquis medicamentis, quoiaetcunque volunt eorum vim augere . Et sit exemplum r Piruiariim aggragati Martim. 44 hsaminis , an a 9
exhibere, tune illud rebus aromaticas commode peris miscetur, quae illius vehementiam, & malitiam soleat corrige te. Et sit exemplum, i Pilia ν vim alae anginaνtim S se . . Disaris, gr. κιε. M. F. v sera. Gab aliqua nati, potissmum iu us qui aua medic
minit, tametsi quod certe mirum est, in lib. de s m p. menta ahhorrent, consueuit vel in ptisana, vel inter
r.eia G. med. facult. de eo nihil scripserit. Conuenit inter o mcnei,seammonium flauam holem purgarer nihilominus Dioscor. addit quoque pituitam: sed illud stiendum est,huiusmodi medicamentum esse vehementissimum,diviolentissimum, ae multis modis naturae hominis aduersari, de quibus videatis Meluen, adeo ut fuerint nonnulli,qui dixerunt artus fuisse scanimonium Maia suam ad manus hominum peruenisse, cum sorte plus 'incommodi, & periculi, quam utilitatis afferat. I aia-lus, Aeniatius, & alii testantur, illud plusquani catera 'omnia purgantia medicamenta ventriculo aduersati, ea quo fictum es ,ut medici varias rationes exemis auerint,ex quibus illius malitia possit emen dati,de quibusia . videatis Mesuen, qui singula huius medicamenti dam na, di remedia traciat diligentissime,Gal. unius praeci pue rationis citonio, Iactis scammonium perirascere, scuti habetis exemis plum illius mulieris laborantis herpete in malleolo, cuius historiam narrat I methα II. Atque hadicitus
c t a ouabuluam,propter summam altius , amatiltidinem fel terrae nominaturiab Atabitas mors Pimtarum vocatur, quod herbas vicinas instar veneni in-ὲ aerficiat. Apud Omnes planta es noussima, di tam v ionis meminit praeparandi scammonii,ex malo hemens, ac violentum mi medicamentum,ut nonnuli, a de alim factis. a. quae usque ad nostra tempo- Ia medici plane velint ab illaus vlu cauendum esse , ra peruenit, de est huiusmodi: namque nostri aromata.
xii excavant internas partes mali, qum semen conitianent, deinde totam cauitatem replent 1rammonio, ae
arina tritici obuoluunt,& ita coquuἡ r quod enim , inquit Gal. ad hone modum praeparatum et , absque stomachi subucisone aluum soluit tametsi, quod video neminem aduertisse, Gal. hon scammonium , sed
Dere , contra nos faciamus, qui abiicientes m- eraniam, 'ertiginem Oibum comitiali, amplex iam Iti. c. mum,tanquam inutileuolo utrim: r scammonio. Se m- ast lima ,dolores articulorum, di alios moibos id genus, . monium vero hoc modo praeparatum Dia drum dis qui ah iis humoribus iere ori uiut. Duplex es,& ponL Vsu. citur , ex quo oria est controuersa imagni momenti, si ii illius usus,& administrati uno modo in cliuem asquod magis turbet, & noceat, quam prost, veluti amen est medicamentum apud veteres us a tissimum, S experientia confirmat, s probe pra paretur, quapi
limas utilitates afferre, neque tam esse labori tu in , t .
isti pra ditani. Coloeynthidis vim purgatoria pisclare
explicat Actuarius,qui sci ibi rullam pituitam,hilem, humo temque mucosum purgare: qua propter opportune administratur ad contumacem capitis dolorem hemio
524쪽
bus 8e plandibus,qua certe inter reliqua omnia prin cipem locum oluinent, ubicunque volumus a longi uis partihus reuellere,&humores craslas purgare. Et
isaei. νώm his , ρ sim'. 3 s. Eatia Iamni ν Θ μMM. q. α με sup tario. --- Altero autem modo colocynthis ore assumitur . sed tunc nunquam sola debet exhiberi, fiquidem nisi antea corrigatur, ru nucibiis &gutturi, di ventriculo,&intestinis, & viii uerso eorpori maximum incendium, tistidium, & perturbationem solet afferre: immoverocolocynthis inter ea enumeratur, quae ficuti casiatera venena multa perieula saepius asse tun , de quibus specl tim tracia i Dioicordib. 34. Elfi ve ro colocyn. this multis modis potest parari & eorrigi , de quibustum caeteri, tum Mesue agit diffuse, tamen .sus obtinuit ut prastantior ptae paratio &calligatio illa habea tur,qua additas nonnuli s medi amentis conficiunt tro his eos, qui vulgo trochisci alhandat nominantur, in m. ista quibus quidem troeliiscis es tendis prudenter m Ah.M,I net Manardus,diligenter re intelligendum quantum colocyntidis in iis positum fuerit uinam plus. alii minus aec piant, quos nora sne magno aegri detrimento potest ignorari. Communis pra partio apud Meluea est talis.
Et multi hanc composione 1 sequuntur: alii auteasserum codicem esse deprauatum, di pro S x. cos cyathidis accipiunt 3 x. eolocyathidis ει multi etiam his, hane committionem sequutuur . Si preparetur pri-
eundo autem modo lumina est uosis gr. Iaut aul. Habeatis exemplum secundae plena rationis.
Sum demum qui huiusmodi trochiscos libentiusquam eo Mynthulam in Hysteribus quoque & glandibus velint admitti strare,quod quidem remedium sicut . magis tutum,& facile ita minus eskar ea sententia, habendum ost. Demum ι ciendum,ex colocynthide varia parari medicamenta, vinum, leum,acetum,&alia id gemis,qus 'ad aram usus , di internos , & externos a medicis partim veteribus,partim recentioribus accommoda natur: ad quem modum scribit Gal. viri dem suceu colocynthidis contritum ischiadicis prodese m de simp.
Nullum, ut puto, medicamentum maiores conti net di cultates quam tu thith, de quo tot lute circumferuntur sententia, quot sinat auctorum rapita :namque alii radicem pityulae, tripolium Diosc. alii radicem thapsa esse putant, alii forte alia sentiunt. de quibus non pertinet ad meum institutum longius agere, qui id satis habeo, in quo sere omnes videntur conia uenire, tu thith nolit u vulgare, & quo aromatarii patism utuntur uum atque idem esse medicamentum cum tuthiis, quod a Mesue describitur, notisque omniis
hos illi prorsus respondere.De hoe igitur medicamenis loqui equid tandem illud apud antiquos fuerit, eum fritilia,
hoc tempore familiariter adminis retur,quam breuissi me est agendum. Scribit Mesue,cul omnes medici co senilunt, turbith pituitam crassam denta in& putridam ex ventriculo thorace Iraculis, venis, neruis, atque ea rem tioribus partibus purgare, unde hoc medieamentum ad febres pituitosas,' alios morbos frigidos,qui . ex huiusmodi humore oriuntur,quam maxime est M. e commodatum. Quoniam hoc medicamentum tarde & μimbecilliter purgat, nee non ventriculum totumque corpus turbat magnopere,una quaedam & odorata medicamenta, erepsi gratia, gingiber,mastiche,ps rQalialiam moschatam,&c.oportetalli permiscere quae valent illius operationem intendere, & veniticulum iuuare runde Messe ex propria & aliorum sentetia plutes m dos eorrectionis N pr 1 parationis nobis proponit , quos apud illum quisque videat. Turbith duplici ra. Us... mone solet es hiberi,una i n substantia, altera, tu deco. Da M.
Elo vel infusione Suhsi aua turbi ih a 3 i. usque ad 3 ii .
in decoetione autem dilutum usu ue ad 5 potest concedi, & hae secunda ratione Iimiit cum aliis meducamentis familiariter permiscetur. Exemplum. R Baismet M. L
. De Hermotiolis . Sicut illud medicamentum quod vulgo dicitur her
nodactylus, omnibus est notissmutn, ita altera ea Pai te suns maxuriat coutrouersia tmer medicos nostri temporis, quale apud antiquos fuerat illud, & quam rem ipsi voluerint hermodactylis signiticare : verum 'quoniam hac inquisitio ad meum institutum nod attris ner,illud mihi uadetur inquisitione dignum, S ad rem possiam pertinere. virum id medicamentum quod hoe . tempore vulgare est, di sub nomine hermoda Myti fre quenter a medicis admina stratur, possi t ae deheat inter salutaria medicamenta reponi, & ad usus medicos a commodari , namque a madesi in magna controuersia postum: quandoquidem sunt Altamam Matthiodus, de alis,qui pro comperto habentes, nos ratem herm daeivlum non aliud esse quam ephemerum Diosc.contendunt illud onaniuo ex ossicinis medicis esse relegatidum, neque ulla ratione inter salutaria medicameo inesse reponendum, eum ephemerum testimonio D osc. Gal. Pauli, Alex. S omnium, sit uenenum,&usq; adeo perniciosiun, ut Muoiatum eadem die hominem in terficiat,unde ilii ephemeri nomen inutium est. lis uero qui quotidianam ea purientiam obiiciunt , dum tale medicamentum frequenter & sine noxa assumitur,r spondet Matthiolus, allud propter eam maxime causam euenite,quod illud fortasse in Italia, sicuri in Colchide mortiferum non proueniat, aut quod ea des mitur quantitas,quae si erigu , neque ad perdendum sufeteus . . Cateriam cum Gal. a.de sis pl. med. cap. 3 8. & alibi doceat, experientia potissimum de inedicamentisi dictum esse faciendum, nec tam cons derandum, qua tu si eorum natura, quam quid in nobis enteiant, ego autem postquam c cepi medicinam sacere, perpetuo
hermo lactylis visa fuerim,& sciam quam plurimos uistis vii
525쪽
vsvs motidie, non solum sine aliquo periculo , sed
etiam cum maximo aegrorum emolumento .plane senis In hoc medicamentum, qualecunque id fuerit, apud antiquos ruto administrari, & inter ea tera purgantia medicamenta suum locum obtinere. Neque rationes Matthioli quidquam valent, utcumque enim herm
dactylus in Colchide, & aliis locis sit venenum leth Ie, id nobis debet esse satis, illum in Italia esse salutarem,atque ea dosi exhibitum, qua sere omnes vi untur, praeclare purgare; neq; aliquod perieulum asset re Herismodaei yli vim saeultatem Paulus mihi videtur praeciare pescripsisse: Hermodactyli radix,ille inquit lib. r.&per se,& ipsus deeoctum, vim habet. purgandi,& potissimum in arthriticis,cum humores fluuntiorum stomacho aduersatur. Ac reuera hoc medicamentum eiam muni omnium consensu in podagra schiade,& dol re atticulorum insgnem praematiuam, & principem locum obtinet.
Duplici autem ratione exhibetur, in substantia datur illius puluis ad A ii. circiter ex iure,cum seminibus a. cymini ginethere: ita ut dixi de tui bith, raro Me mo Pitalis vi cloiani anilitatur, quando uidem apud osseanas so leni parari tria genera pilularum de hermodactylis ,
quarum primae maiores,secundae minores,tertiae ex imitentione Melae, nominantur, quae loco pulueris polia sunt ac debent administrari. Familiariter in decocto vel infiiso administratatur smul eum aliis purgantibus medicam ei itis, ubicianque nobis propositum est humores erasos ex remotis partibus,ac prscipue ex articulas purgare . R Harmarichi.
inuicem coctis,donec Armam synapi bene cocti re Eutae fiat elactuarium. Dosis est 3 ii. iii. & vsque uia, CAPUT XXIX. . . De Hellaboro. HElleborum,quem & veratrum Latine dicunt,tam
album quam nigrum, to omnibus hoc tempore eine notissi num e ei si vero medic herbarii nos tot uremporum plurima disputant de hoe medicamento dimovinum de illius differentiis,m hi statutum est hse omnia praeterim tere , ac dum allat pro instituti nositi ratione de illius viribus totaque administratione seriamo em habere sed primum duobus verbis album heu Ieborum expediamur. Per helleborum simpliciter dictum, antiqui adhum intelligebant, alterum cum addiatione helletiorum nigrum nominarunt, ut noeat Gatim urtiti l .aphoia De helleboro albo scribit Melae illum tetri bitia symptomata incere. ae tanquam praesentaneum venenum esse vitandum . unde plurimi hoc tempore omnem illius usum abhorrenti sed tamen non desunt Minardui, Matthiolus, di abi. qui asserunt sine 'llo aegrorum periculo illum quoque posse administrari,in i poribus robust is, diuturnisq; ae valentioribus morhis,hydrone, paralysi, epilepsia, amplexia, podagra , morbo gallico,&cuui morbi sere communia praesidia vitemur conici ci ΔΛ d siquos medic praeca puus fuerat huius medicamenti usus ad prouocanduvomitum,de quo atque illius pisparatione sunt apho. 3.& i . lib. q. S meminit Gal. in lib. quos & quando, &c. verum cum lolita antiquis vacuandi ratio per vomitum , ac simul hellebori alba vlus fere hoc nolito tempore cessauerit, neque ego ut vete dicam unquam helleboro albo usus fuerim , de eo non lubet bascum longius agere.
De helleboro nigro Melae pariter multa scribit aedadmodum confuse , namq; ea una parte mirabiles citam diuinas illi iribuit dotes, qui inquit, eum hest
iro albo longe salubriorem esse, eorpus iuuenile aliaque incolume essicere, temperamentum melius moresque probiores reddere, corpus totum corruptis exiscrementis purgare clementer ac sue molestia, vi ram debilem ae pituitam educere, summam omnes dicelles morbos lanare , adeo, ut veluta theriaca , &per excellentiam medicina omnium discilium morborum dici debeat. Ex altera autem parte addit,
hellebori nigri usum usque ad sua tempora fuisse tolerabilem , licet disse item, ac propterea solis robustis ac animosis hominibus & vere ipso dandum esse. Ex quo uno loco licet intelligere, quantum do trinae huiusmodi hominum fidere oporteat: etenim si helleborus nuper tam diiscite purgat, ui solum hominibus robus is, di solum tempore verno debeat dari, quomodo illud clementer ae sine molestia utramque bile& p tuitam potest purgare sed quicquid sibi velit Mesue, Actuarius inter caueros lib. de com p. med. pra clare uti hi uidetur hellebori nistri saeuitates descripssse, qui scribit
ad hunc modum: Helleborus niges atram bilem flaua que ex toto cospore, pituitamque trahens, neq; iamen citra dissicultatem pellit, ideC iebribus circuma repotentibus ac diuturnia allum Ob icimus; datur quoque insanientibus, hemicranicis, & alus: exhibetur 9 ias. pondere,aut paulo plus minusve . sed cum ego iam diu pol quam coepi medicinam sacere,freqiiemer de multa, modis helleboro nigro usus fuerim, piae termissis aliorum d acitanis di in imati nibus, init ' libet diaboemii dica emo , deque an igni, ae multiplici illius ad ni ingratione ea vobis communicare, quaecunque longio te vlu deprehenda esse utilia,&ad salutem hominis accommodata. Itaque hellebo rum,& lubstantia, ede coetione,&solum .dc simul cuariis possumus ad minis rate , ac prianum familiaras est illius usus,si ex ςo commune aliquod decoctum propinetur, liro solidi cita meditamenia solent Issolui.
dos decoquatur, & illa tantummodo permisceantur, quae medicamentariam allius uim possim corrigere R Carai m v d etim he Loorin 1νi 3 3.
vel f corpus fuerit robustum ad diachmam integram, i vel hiera simplex. vel patulae leuior es commode copulantur, aut alia permiscentur quς ad illius correcti
526쪽
Eso quidem tot modis helleboro nigro familia iter uti soleo, sed praeterea iam multos annos mihi paraue tam duo genera medicamentorum ex helleboro quae eis alias nemini communicaui , nolo in praesentia supprimerer alterum est sympus ex helleboro,qui a meeli compostus i alterum est suceus helle hori, mirabili quadam ratione extractus, .cuius auctor ignoratur, seda elarissimo medico describitur in lib. cui titulus, Thmiamus Euonymi de remediis secretis.
b, sacchari s a. faιίγνυμι. In omnibus morbis ad quos hellebori usus est ac commodatus, ego huiusmodi syrum utor familiaria ter, vel solo ad g tu. circiter, vel smul cum aliis meia dicamentis R Srvi non, laxultibον. 3 3. s. Dee. Eriariis smiuννa q. s. M.
Licet priparatio, & dosis hahetur in eo libro quem dixi, sed quonia puto illum apud paucos reperiri, m cum attuli AEt s libet,ex eo possiis describere. Hellebori nigri radices puri, di lotae bulliani leui csme in aqua , infusae prius in ea per noctem aut amplius, concisae minutae: eurahis autem vi, & in hae, &in caeteris decoctionius spumam omnem innatam tanquim venenatam diligenter abstergas, hanc aqua ess abis, fle rursiim aliam affundes tepidam,' modare aliquamd tu feruefacies, mutando aquam toties, donec nihil aut perparum amplius amaritudinis radices retineant , quod fiet ubi lepties, aut noules mutaueris aquam: interea vero dum mutas aquas pes res, semper destilla perfitrum, & tandem omnes simul pati ter decoque lento igne, vel potius prunis , ita ut nec hulliant semper tamen prope bullitioni sint, usque ad spissitudinem mellis, in olla terrea vitrema, aut area
sannata, vase rect , aut narum aperto: cum vero pauis
ea aqua luperest, circa finem coctionis rude lente su inde agitabis, ne fuceus aduratur , di eodem tempore pro libra radicum hellebori aditeias masticis tui εω et ii neque desinas agitare, vel continue vel per breuisti maint musti,donec Omnino luc et iam satis densatus vi deatur , id quod lubito sere contingit e n quo minus aduratur materia, quo propior fim, & densationi est
succus,eo minora igne urgebis. Et ne tis pigeat temporis,habebis pr i santis; mum,& exquisitum remeditim ad diuersos morbos, praecipue melancholicos. De la tione utendi huiusmodi socco auetor hFehibet. baiatur ciceris magauudine inora una post coenam, in omnibus motbE , quibus hellebortis niger conuenit . Ego vero sum in ea opinione, neque hoe,neque aliud prorsus medicamentum a coena esse dandum vn quam, propter manifessas rati nes alias ad duetas. Pa riter quod ad do sin pertinet, eum medicamentum sitv dissimum, hie auetor mihi videretur cautius egi
se, si illam certo madm, non fallaci eoniectura de
scripssset . Em ad 3 i. vel ad summum U I g.
νιl-εtim alaophanai nomm 3 3. S. vi Huisora 9 i. M F. μι- ij. ct ovanstiva Verum de iis duobus mea camentis, syrum, & suci δε re eo hellebora,mihi libet vos admonere, virumque uali- - dum e se , ac propterea neutrum sine integra humo rum mei cine, neque aliis,quam homini hui robustis , & hom habitus,& qui speciatim febre ea reant, danda esse, vitumque autem opportune administrari aduersus plurimos, di ciles,& contumaces morbos,praeci
pue vero morbum gallicum praeciarissimam saepenuinato operam praestare.
De Antimonio . A N te quam finem imponam tractationi de smplucibus medicamentis purgantibus, mihi libet de quodam simpliei medicamento agere, quod a quam plurimis tot,& tam is laudibus celebratur, inque tot, & tantis morbis administratur , ut multi no a verea tur illud exieris omnibus anteponere r illud uero est antimonium,quod experientia,eons mat, eas id antiquitas videtur ignorasse, vehementissimam deiiciendi vim Ohi nere. c. a terum cum nonnulli de hoe meducamento asani tam diffuse, ut integra de eodem commentaria fuerint composita,mihi propositum est illud unum vobiscum agere.vranielligatis quidnam de illius usu statuendium sit es illud licet, quomodo possit, Ndcbeat administrati. Plerique omnes huius medic me uti auctorem faciunt Theophrastum Paralelsum, natione Germanum , qui aperte discedens didoeitina Hippocr. 8e Gai. nouam plane medendi rationem, nouaque remedia temauit instituere,ex quo proximo superiore tempore magnae inter medicos controuersiae, di rixae,ac potissimum in Germania sunt ea ci alae; It rauis . que nonnulli Paracessi hol es, ut Tomas Erastus , to tam illius doctrinam, & omnia remedia, ac speciatim antimonii usum oppugnare conati Innt sed caeteris omnibus sitibus omissis , qu=ad nostrum institutum non peritinent, ita equidem censeo de an tamon oh .es in brahendum esse, illud valentissimum, & violentissimul esse medicarr hinna,quod .At per.vomitum, S pes alui valent insiguem purgationem emerae r verum lilluladdo, tale medicamentum s probe fuerit praepararum.&a perito medico opportune,&suturatione administretur, mini ne esse reiiciendum , immo vero quod confirmat raperientia, illud sapenumero non solum prodesse, sed etiam non fine multorum admirationa prauissimos quosdam mothos sanater contra autem si illud ab imperito medico,& temere offeratur, i aqvi in venenum grauissima periori ,& quandoque moueta inferre. Unde ego qui antimonio nonnunquam vior. neque sine fructu,primum thus cautiones,& animaduersiones proferam, quas perpetuo ante allius usus t lleo adhibere: deinde,& do δε totam illius utenda ra tionem apponere non grauabor. Ego igatur sum in ea opinione , quicquid alii se fiant , an limonium non altis qtiam corporis robustis conuenire:corpora autem robulia intestigo, quo male vigent, quae honum corporis habitum sortita iunt, di
quae nullas vires aliquo modo habeant imbecillo rquod si prsterea huiusmodi corpora bene valentem habeant ventriculum cuiuscunque interna inflanum tionis, & febris sint immunia, ac postremo qui ad voninium snt procliuia, utique puto iis longe fidentius. illud posse ea hiberi. unde eorum eonflaum, sed .cam temeritatem, nunquam potui probare, qui omni stati omni naturRomm corporis conditioni,omnibus morbis, sine ullo iudieio solent aluimonium adhibere.
sed quanam dos, &quomodo aut immum porei
527쪽
nonnulli audaciores , qui ut audio ad dimidium scrupulum, sorte etiam ad integrum scrupulum illud dare non dubitant: ego tribus vel quatuor granis eontent esse soleo,neque ad summum sex grana unquam auderem transcendere. Multis autem modis hoc medi camentum dari consueuit,nonnulli illud in vino per noetem macerant,& mane dilutum potui dandi nonnulli id leuiori alicui medicamento permiscent: alii ex sacritharo excipiunt, R in rotulas redigunt, sed vulgo mo dus exteras tutior, atquecticacior ille esse videtur, si medicamentum conserui solum rosarum permiscea T Ncipientibus nobis agere de iis,qua possunt impria otiis taturae smia deuotetur, ex quibus omnibus modis mi I missa uam bilam educere, primo loco occurrit ele- ὰia, M. Lhi antimonii diluit,& insus ratio cateras omnibus m vim purgatoriam explicare, ut sicuti in nos ro eo ore plerumque virus praecipue humor aeliqui minus redundant, ita intestigatis atque in promptu habeatis medieamenta,quae primum redundanim humoremaeeinde, di reliquos possint purgare.
CAPUT XXXI. De compostis medicamentis Pa antibus. Τ Raeta iuri de com stis purgantibus medicamen
tis,seuti de smplicibus factum est, statuimus delitis tantum sermonem habere , qui hoe tempore m ps usitata, Se efiicacia habenturAEI quibus pariter muhi proposuimes perpetuo nonnulla Sigere , ac praeca teris vobis probare , quacunque iam longiori experientia mihi confirmata sunt esse tutiora, piaestantiora, rurelio uis omnibus anteponenda. Et si vero huiusmodi medicamenta multiplicia sunt,ac variis tam is solet parari, tamen commode tribus capitibus inhi videtur posse comprehendi,quorum I. electuaria . pitulas. 3.tyrupos,& potiones complectitur: namque ad haec,&noctisti,&eonfictiones siue rotulat,& s quae alia sunt acile possunt reseras. Caeterum cum in hac tractatione, seu ti alias vos monui allud unum mihi propositum sit,
de usu tantummodo, & administratiore medicamet eum agere, Dinime de eorum compostio ,tamen Deiaque id praetermittam,si quae occurrant notatione digna ad ipsam quoque compositionem pertinentia quin de illis vos moneamrataque rem aggrediamur. Quoniam certum est purgantia meditamenta redundantibus vi
rauarium diaptunia,quod a nonnullis diadamascenum mdicitur,a I .prunis damascenis,quae illud ingrediuntur . Compo filio huius medicamenti habetur apud Nicolaum,in qua illud notandum est,nostros aromamrios in dos diagridii non conuenire: Nicolaus quidem
. ni librae diaprunis leniti ui 3 v i. diagri dii permiscet, sed alii in regiam J alii ianiummodo A iiii. accipiunt,
quod maxime est aain aduertendum, eum pro una vel altera eompositionis ratione liceat maiorem vel mino rem medicamenti do sim ea hibere Nicolaus medieatne in a. tum ad quantitatem castaneae praebet cum Mua calida, sed scuti alias vos monui abluentsa, & valida medici menta longe tutius determinato pondere , quam alia minus certa mensura debent exhiberi r verum s Nie lai descriptionem seq uamur, doss est ad 3 iii. circiter, quod medicamentum de solum de fimul cum aliis m dicamentis partim lenientibus,palum purgantibus,&in bolo, Ae in potione solet exh deri.
Dtia Πι. m. '. ν. of satim q. s . M. F. P. Hoc medicamentum laudatura Nieolao in statibus acutis 3e peracutis, quare communiter practitantes illo familiariter utuntur in febribus ae reliquis morbis qui ex suua hile ιο n muniter eueniunio ego vero aut raro admodum,aui nuta quam illo uti consueui, ac potissmum in febritius, quod allud recipiat pruna, tamari dos,sandala, spO 1ium, & alia multa medicamenta ad- ut ingentia . quae alias diximus in febribus non conuenire; praeterquam quod sunt aliae quoque rationes. ruae huiusmodi comptis ronem mihi sui pectam redis
Secundo, est electuarium diasehesten, euius destri riosis humoribus praecipue administari,hinc fit ut me stio habetur apud Bartholomaum Montagna nam hoc Λ.. 'dici pio redundantia unius uel alienus,vel omnium hu-Aitirim,riia P norum,varia quoque medicamenta seligant,& administrent e quamobrem scuti alias dirimus tractantes de syrupis, cum huiusmodi humores purgandi sint quatuor,hilis , melancholia, pituita, & quarta humiditas,
quam ictorem vel serum appellant,vama a medicis sunt instituta medicamenta, qus ad singulorum miratione lunt accommodata, verum amen io vos scire velim, nulium, mea quidem lenien ta reperiri medicamentum , quod unum ramummodo humorem ita educat quin s-mul alios quoque non possit purgare, sed exempli grat diximus electuarium diaphςniectu purgare pituita,
quod piscipue valeat huiusmodi humorem ducere,etssimul utramque hilem, ac maxime flavam ducere apiues;quod item de teliquis direndum et . Nos igitur traetabimus de eompositis med eamentis, quae aa purgandos singulos humores sunt placi eaeeommodata, tisimul corahimur usque medicamenti facultatem, &Di sua- medicamentum est leuius electuario diaprunis, quare illius dosis ad gi. usque au3 x M. potest exhiberi, quod pariter di sol ivn & timul cum altis medicamentis solet
administrari . Coti uenit omnibus morbis hiliosa, de Dor. apud vulgares medicos in morbis calidioribus renum, de vesicae, nescio quam habet praerogatiuam. Et sint
Betonica in assectionibus renum eonvenia, sed ne que hoe medicamento uti frequenter soleo. Tertio est,electualium de psillio,cuius duplex his tur desciiptio, um apud Mesuen, altera apud Mon granam, qus ahalaria Nesiae a parum disset vulgo
528쪽
virumque pr hamr in febνibus di morbis biliofis, sed
mea sententia melancholiam quoque potest purgare, eum oraeter catera illud ingrediantur iacetis fumarix, myrobalani, sena ,epithymum polypodium, quae conia stat melanehoi cos humores educere.
fis est a 3 iiii: usque ad I i. atque eadem raiatione vel solum,vel smul cum alias medicamentis solet administrati,fieuit de prioribus diximus. Esto Me me diramento nunquam ut in , quare ad asia progrediamur. Quarto es electuarium de succo mearum, cuius de semptio habetur apud Nicolaum,&e. Quinto ess electuarium rosa tum euius descriptio es hetur apud Melaen , unde electuarium rosa tum Melae dieitur , quod utrumque febribus , & omnibus morbis hiliosis maxime mouenae, cum praeter scammonium nullum recipiat medicamentum,quod purgandi saeui ratem habeat. Haec duo medicamenta,& viribus,ti dos,& modis omnibus admodum fimilia sunt, sed Iouge frequentius electuarium de succo rosarum, quam alte rum rotatum folet a medicis administrari reeo vem viroque frequentissime & lubentissime uti consuevi, cum reuera ambo snt medicamenta quφ pr areae fine molastia flauam bilem educunt, ae mea sentem iacςtetis omnibus pureantibus bilem sunt an teponenda Utriusque dosis est a Silii. vlque ad v i. Et fini exemnia rR FIaa, Mi d. s. c. ν Ἀνα- χ δεπιν ea r -ιιεν exta acta 3 F M. mos
Vidi eaddin dosis S admi mitrationis ratio ad alimrum quoque rosatum debet accommodari. Pra ier haec sunt alia quoque medicamenta,quae ab Attuario , Aleia xandro di & aliis pro bilis purgatione descripta sunt, secvel a nemine hoc tempore parantur: quare hac sint,s tis,ad pilulas accedamus.
positis medicamentis diximus,quae v nam flauam bilem possint educere, tamen sunt nonnulloe,quae potissimum huiusmodi humoris purgandi vim habent, laterruae sunt primum patulae de aloe, vel de laeta simplici, e quibus ni nil dicetidum est, quod mea senten is a p tius inire medicamenta lenientia , quam purgantiad beant remat. Deinde sunt pilula ex rhabarbaro, quae sunt duplices,alimae qur piluis de rhabarbaro appellavtur, & ὸeserihuntur a Mesue. altera qui pilui x de tribus cum rha barbaro dicuntur, quarum auctor ignoratur, atque ex pari allaes, agaries,&rhabarbari portione conficiuntur,quae ita appellantur, ut puto ad disserenistiam earum patularum que de tribus contra pestem a pellantur. Utraeque he pitulae sunt admodum mites, quare ad duas, tres,& plures drachmas possunt exhiberi esto illis soleo copulare quandoque syrupum Iosaia
Data EL aera encistiat pavum. Al. fas patio, qua si tim post piluus assumatur. Sed piluidi aurea purgationis faetitiale,essicacia,praestantia,c eteris omnibus mihi videntur praestare, ut v re aures di 2ς fuerim. sis est a duobus usque ad iiii Ueruntamen circa erarum composicionem notandum est,aeultos aromatanos duplu 1cammonii accipere cois
sueuisse ut medieamentum validius red&ηε, qui id in mere mihi videntur lucere, cum multo magis liceat d Edi medicamenti dos ni austere, quam ullus comm sitionem mutare.Si velimus precipue tenues humores purgare solas pitulas aureas exhibemus, s a vero fimul erassi quoque redundet humores,isas cum caerem, exempli gratia eum pilulis cochiis consuevimus prebere. R Pil lautim atiraaν- 9 ii j. μαπι ριLia v. o
I Nier medicamenta purgantia pituitam primum ocis currunt hierae,quae a Mesue, Paulo, Aetio, Aule. Nucolao,& reliquis, diuersa modis,& rationibus paratur ex quibus mihi libet de iis tantum traire,quae hoc tepore ab omnibus e ficiuntur, di in frequentior via habentur,& sunt tres,hiera diacido nitidosiniera Logoducitera composta. De Uera smpliei nihil dicendum est,tam satis de ea dicium sit in tractatione medicamentorum lenientium ad quae recurrendum est. Quatenes pertinet ad hieram diacolocynthidos, variae sunt illius descriptiones apud
Meluen,Nicolaum,Paulum,Αetium, Avicennam, Ser pionem,& alios,ea quihus aromatarii maiori ex parte Mesues,aut Nitolai descriptaonem tequuntur uel hi ra, quam Pachia appellant,caeteris omnibus mihi videis tur autemnenda, cuius descriptio refertur a Scribonio medico ea libro Pachii Antiochi ad Tiberium Casa: eicripta, quod quidem medicamentum, ille inquit, ad omnes prope in Odurn magnos reor valere, lolqimae tantis laudibus Ornat ac celebrat .vt caeteris oren bus purgantibus medicamentis anteponendum videatura speciatim vero hoc illi tribuit, quia non solum non nocet stomacho, sed eum reficit, atque confiimat, supta iamnem opinionem. Sed notandum est,apud Scith nium dupliccin huius hietae . ompositionem haberi, alteram qua apud Omnes paratur alteram qua a paucis,forte a nemine noe tempore conficiturinus est talus ponderi priolis medicamenti demum addantur colocynthidos 5 xx. opoponacis , sagapeni ana 3 iii. quod
Seribonius in morbis cuiatu dimcilioribus , aut natura sua, i ea diuturnitate probat faciendam esse Ego vero inpositionem utriusque aliquando procurari, a que u Is uti soleo familiariter,quotiescunque hs plopositum est,p tui iam & humores erassos,& glutino' os, educere. Dosis prioris,quam es o h, eram diacolocytisthidos paruam Domin est a 3 ii vim ad 5 v. Dcasis autem posterioris, quam hieta in diaco 3 hidos αλgnam voco, tu a drach i usque ad drach. in .R Hiois di caue alida, γνω Θῆ
Seeundo,ult lisera togodium, vel ut aliis placet sera gadai,qua minimum, di validissimum es medica. mentum raro matarii fere omnes illud conficium ex des pilone N colat, sed ego longe magis probo descii, ptionem Aetis. vltis istius h ci I frequentissimus est inelysteribus,quotiescunque mediet volunt insani terrae potissimum ex capite euellere,etenim raro ut nu qua ore lolet assumi: verum de illius dos Aetius haec habet rExhibitionem integia esse 5 iiii. media 3 iii. muncta gai. In clysteribus licet viij. usque ad 1 1.3. imponere. Tertio, hiera est composia , qus alitet haera magna vel laeta ex sexdecim rebus uulgo hiera pto Hylleribus solei appellari. Descriptio est apud Nicolaum que illius usus in Hylleribus maximus est, sicuti diximus de haera inodium,quae aut rato,aut nunquam in potione
assum . sis pro elystere est ab qis usque ad gia,Pro potione usque ad I integram potest ealuberi. D. φιρον
529쪽
m. Ηιῶ- j j. vel 1IMν eammβω g 1. si olei ta-οmalmι --pitii g ών. Praeter hieras pro purgatione pituita sunt alia multa electuaria e primum est eleetuarium,quod vulgo b nedicta laraa tua dicitur, ae tale nomen acquis uil pro Plerea,quia, ut alui nutu is est, qui illud accipiat , quin illi benedicit. Deseriptio est Nicolai. Vsus p. ψcipuus est in morbis,qui a putatia,& humoribus stigidioribus originem habent,sed in podagra, chiragra, arthritide, nee non assectibus uteri,uidetur iis ignem prsrogatiua habete. Doss est a S iiii .usque ad integram unciam. Verum istud quoque iuedicamentum loge frequentaus inelysteribus, quam in potione solet a medicis admi m- strati . Secundo, electuarium Indum,quod es duplex, quorum alteriim maius,alterum minus dicit ut rutrumq; describitura Mellaea Et si vero ambo haec meditamenta amulus medicis creduntur nigram bilem purgare,tames considerentur sui plicia, quae illa ingrediuntur, satis conflat,ea proprie nihil aliud quam pituitam educere: vulgo a medicis ad expurgandum renes,& caetera vasa urinaria solent administrari. Minus maiori purgadi vi
Praeditum et , ac forte omni ex parte ina totieii anteponendum, quanquam tam e plerique omne, aromatarii tantu modo maius conficiunt. Dosselect aarii indi maioris ella 5 iiii visa ad viti. minoris a 3 ω. usque ad vi. Tertio, est electuarium dia urbi ili. quod i e duplex est, maius& manus, ex quibus latuit illi mitio, looge
plata simplicia & purganti i recipit meu came uia i de maiora quoque purgandi vi praedii unaeli: vcrum' Dauci admodum aroma arti utrumque palant,qui in ius tantummodo solent conscere, quod deierablui a Melae ea de iustith,& nihil aliud recipit,quarn tu hith,gingiber,&saccharum: minus vel O inglediuntur diagridium,mabarbarum,&c. Hac duo me uicamenta, vel eum melle in forma electuarii, ,eleum lacchato inrotulis,vel aliter parari solent, unde cum inaloia vel minora mellis aut sacchari copia, tori quoque ves ruatiora clos potest adminis rari. Dosis auie dia turbith Mesues est a 3 i. usque a. 3 ii. quod vel in pilulas redigi, ves ex tae commode potest
Quarto,est electuarium Elesco rh, vel vi aliis placet Episcopi unius duplex habetur desciiptio: alici a apud Auices tera apud Mesuen, quae parum disserunt: seu vester saccharo in iotulis,quod frequentius solei fieri: ego
ac postrema ratione medicamento non tinnquam vior. ae praecipue in pueris, & delicatis corporibus, qu e v. tuo libenter accipiunt,quod quidem praelare cunc teros humores. tum maxime pituitolos, vesarem cis corporis partibus solet purgare. Ratio autem conficie di medicamenti huius in rotulis eiu huiuimoda, ut vii drachmae pudueras via specierum una vac. sacchari ad
Dossestas uii.usque ad drach.x. Postremo eit electuarium diaphaenicon, vel deda chylis nuncupatum, huius eis apud varios auctor es vatis sui descriptiones,tamen pleriq; omnes deictiptione Mesues sequuntur, in qua runt muli: diis imatus, de quibus non pertinet ad meum inititurum Ionilius agere: quare illud unum mihi scissiciat inter cetera omnia medicamenta ad purgadam pituitam accommodata, hoc mea quidem sententa a principem locum obtinere,ex quo factu est ut ego prae caeteris illo ianiniariter,
S libenter vii soleam. Dosis apud Mesuen eli 'sque ad 3 x. Ego vero illo utor frequentatule a 5 uti. usque ad 3 vi. neque ad summum ullo modo anderem viii.
drach. excedere. Medicamentum, & solum, & simul cum aliis, & lenientibus, & purgantibus medita me tis solet commode pet misceri. R FIον. cris Ma axis. 3 viij. Aua ν ii dis oleon .E ma. M. F. siam. R ELEI. diaph nnon 3 34.
uulae pro purgatione pituitae sunt plures , D pri cachis.
mum sunt pi; ula cochiae, quae eis a Mesue, Nico laci,& altis varie describuntur, tamen hoc tempore, ut micta nolitis aromatariis non aliter conficiuntur,qua ex descriptione Rhasis o. ad Alman solem cap. de heia micrania. Sunt piluis vehementissmς,8e quatris apud medicos prope omnes sunt infrequentissimo usu, ta
men serendum est, illas non sne multo labore ae torminibus purgationem ess cere, id quod fortasse si , qu a sunt male plςpata is, & correeis, eum vis trium vehementissimorum medicamentorum colocynthidis scam tuonii, urbi th, a sola hiera, di fischade non satis videatur posse reuutti,& corrigi. Do fis apiid Rhaseneli incesta , cum ille seribat: &sunt doles decem sed mea sententia una drachma satis sueti t neque hanc dosin licet excedere. D..... Secunda sunt piluis de agarico, descripis a Me Iue, ia& Auic cap. de asthmate, quae speciatim usurpantur a 'medicis in althmate, tum diuturna,& reliquis morbis ilioratis, quicunque actasti, & lenta pituita originem hanenti Dos 1 eli drach. i. vsque ad drach. ii. Das. Tertio ab illis non longe disserunt piluis de hieta eu D. hi j
aratico, de quibus tamen sciendum est , eas uno inm eum araa d opis parara, siquidem alii accipiunt haeram Nicolai vita. ex lexdecim rebus, quam colocy. alliis, turbaui, S alia urgantra medicamenta ingrediuntur: alii accipiunti eram simplicem Galeni, aloen tantummodo,&aga ricum: alii alii r prs parant,quod mari me est animad ueriendum , cum pro varia ratione compositionis v
ma quoque tatione, & do si debeant exhiberi. Quarto sunt piluis athandal,qus descributura Me sue,& inter est eras Omnes in ducenda pituita sunt v b d I hementissi,nfrende nonnulli in doloribus morbi Gaulici,cum pol ismum cerebrum,& articuli laborant,illis
tanquam medicamento secIeto uti consueuerunt. Dis, est a 3 i. usque ad 9 iis . Quinto sunt piluisssuds, quantum duplex descii. D. ει.
pilo habetur apud Meluen,&alis maiores,a lis minio Fatidi. res appellantur: sed aromatam prope omnes maiores Maiam. ranium conficiunt,quς a nonnullis artheties dicuntur, Minares. quod pituitam crassam, di letam a iuncturis, & aliis re M. mos is partibus vehementer trahant. Dosis apud Me
sueti vii 5 ti: sed mea sententia unica 3 satis est. Sexto iam piluis de hermodisylis, quς apud M
suen scuuialidae dupliciter, di maiores, di minores conficiuntur, sed minores ad purgandos humores hiliolos, di tenues sunt potius accommodats. De hermo Dahamadat tylo iam dixi in simpl. pui g. med. itaque pitula de das arihermodactylis maiores in podagra ac doloribus arii-culorum, qui pendent ex causa frigida, ac g meraliter purgandis Lumoribus crassis ac viscidis,ucla re inolis timis partibus videmur insignem praerogatiuam habete. De dos nullam Melae mentionem facit,ego drach. i. vel ad summum 9 iiii. in robustissimo cor pote soleo .
530쪽
Septimo sunt pilaeae de benedicta quae nihil aliud
- aq-με--lι. q. f M. fiat massa. Disi N. Postremo lum pati laede mrro, quae aliter pitulae Alexandri appellantur,N a Mesue describuntur secumium Alex. cap. de epilepsia , quibus, ut ille in qu H, ad epilepsiam arilitati dem, podaeram, & omnes morbos quicunque a frigidis, ti crastis humoribus originem ha heu t, nullae sunt fotiiores: ae sane huiusmodi pilulς avim dum suntem aces , & excellentes, unde in mothis ...t di in ilibus contumacibus, pracipue vero in morti Gallico, admirabilem is pe ope am praestant. Dosses a 3 ii. vlque ad 9 iiii. pro aegri robore. Sed neque illud hi libet pratiram mere.apud Gai quoque nonnullas pitulas reperiri s . metho a 4. quae iis pila lis Alexandri. quodammodo similes videntur, quas ille suas appellat, & inquit ad plures excrementorum species expurgandas valere,quihus quidem pitulis ego memini olim larissimum medicum frequenter usum fuisse,quas v cabat pilulas de sex rebus, siquidem ex sex medicamentis, lor, scammonio, colocynthide, agorico, bdellio , gummi arataco,conficiuntur. Atque hactenus de medicamentis compositis purgantibus pituitam.
De Euctuariis purgantibuet Melancholiam.
Diaeassis. QEqnuntur melantholiam purgantii quae multa sunt. ει-. o ac primum Heuuaria, inter quat primum occurrit electuarium quod ea tholicon . vel diacatholicon diei
tur , quod tametsi musti inter medacamenta lenientia numerant, nos inter purgantia reponimus , eis reuera leuissmum est medicamentum. Nullum sorte eli com positu ra medicamentum , quod a nostris medicis sim quentius admini stretur: & quamuis nomen catholicuquasi dicas medicamentum uniuersale demons ret, tu Iud toti corpor re uenire, & Omnes humores eduem . re, amen conuenit inter omnes, id primum melancholiam, fecim do flatiam bilem denique pituitam purgare.
Descriptio habetur apud Nicolaum, qui illius dotin statuit ab lx is. vlque ad integram I sed tuto usque 3 xu.potest exhiberi ,& sint exemplar
Θναρι de fama tam ea oti, vet. - υνωρι dc mu ms 3 3. h. eam e- harraginis hs M. F. λι- Verum vi de hoc medicamento vobis proferam , quod sentis,ego plane sum nescius,quomodo illud tantam existimationem fueri Monsecutum, namque si di ligenter eonsid-rentur simplicia medicamenta, quae ilia lud ingrediuntur, nullum fere est, quod ventriculum , iecur,& principalia membra roboret,& s unum est atomaticum, sunt plurima ,exempli gratia ,sena,violae, tha mali odi, eam a qtiae ventriculo aduersantur. Praeterea in hac compositione permiscetur frigida calidis, quod in purgantihus medicamentis non conuenit, ut docet Gat 1. derat vilius I . N ix. de nos aliquando cona bimur confirmare. Ilaque ego quidem non tam l benter , & frequenter noe medicamento via soleo , ut pleraque omnes hoc tempore faciunt, qui fortasse usum hi erat smpticis simul eum rha barbaro magis probarem. R. Decio tim hiema p. 5 ἐν
secundo,est eleetuarium dissena , quod describitura Nicolao: etsi enim alia quoque est usas ena descripta a Gelite tamen puto hoc tempore a nemine eam parari. M dicamentum eii vehemens, cum recipiat lapides armi num,& laetuli, quos constat validissi ita purgandi vi
Docom mi Itimi aeriis q. hias M. F. Paris . Tetti AElt eleeti ramum consectio hamech, euius duplex eli descriptio apud M luen, alteram uini rem, Lteram minorem vocant: sed minor hoc tempore in nullo usu est, itaque medicamentum solum ea prima, &maiore descriptione paratur,quod sane pra nantissimuest,ad purgandos omnes vitiolos hu mores, a meis de bet certum esse,illud precipue humores melacholleos,
di exustos purgare. DOssapud Metuen est a 3 ii. usq; ad 5 iii. quae est admodum parca, siquidem tuto usu ue ad gi. potest exhiberi, quam summam dosin ego si
In tisama saliae q. IU M. F. Patio. Neepta: ter haec alia occurrunt electuaria, notatione digna, quae ad purgandam melancholiam snt accommodata: itaque ad pilulas veniamus.
CAPUT XXXVII. De Nilum purgantibus Melancholium. IN ter pitulas primae sunt de sumana, ves de sumo ter
l quarum dei criptio habetur apud Autc. 7 4.de curiaticine scabies,& pruritus. Medicamentum non est asmodum validum, neq; mea sententia satis eorreetum, eum nihil siqnod scammonii vim possit emendare .
Dosis est a 9 m. vique ad y . .& vulgo a medicis in sca
hie N af etibus culaneis solent usurpari. secundosum pitulae Indae , quae discribuntur a Me sue,quas, ille inquit, sanas,& experias esse,ac te uera hi ius modi pis ulla in omnibus morbis melancholicis, ae praecipue ubicunque humores sierint exusti .vehementissims,& es cacis; ti,ae sunt,unde ego soleo frequenter illis vii. Dosi s apuu Mesueti est usque ad 5 ut quae eerate nimis excedit, cum exsterientia confi me , unicam drachmam non medit et iter purgare : quare ego ad summum nunquam 3 D n. audere mercedere. Tertio sum Di uia de lapide l. Iuli vel cyaneo, qua itidem a Melae describuntur, fit purgandis numoribus melancholicis, atque exustis mori hus pitulis Indis
sunt effractores. Apud Mesueti dolis est 3 ii. sed ΘΓ.vel ad summum 9 in . sunt latis. Quarto sunt pilulae de lapide armeno, quae iis de I pide laetuli fere omni ex parie similes sunt , praete
quam quod iit mihi videatur quoquo modo vehementiores. Duplex habetur earum compositio, est ra apud Metuen lieta apud Alexandrum lib. i. eap. de melanchol a , qua patum inter se differunt. Dossapud Alexandrum eii a 3 ii. vlque ad 9 Dii. sed puto
drach. . satis sere. De lapide armero atque ea semti illius vi ac praestantia Ahxan. tractat d gala, qui ac serat , illum prs terquam quod stomachum corrob rat , simul etiam varios humores , pr sertim te restrem,& melancholscu citra molestiam purgare, cui quia D so . D.M.