장음표시 사용
541쪽
le it leo opportune dissoluitur: Partim ore possunt assumi, inter Quae coagulum magnam obtinet praer gatiuam eqviri quidem consectis pitulis at drachma unam ex aliquo decocio diuretico licet exhibere. Si demum lotium supprimatur . ob tructa ceruice vesica vel crasso humore,una propemodum utriusque est curatio per ea medicamenta,quae valeant absterge re,attenuar e,dissecare dissolvere,qua omnibus mani. fissa sunt. Sed tamen id cum primis est ammaduertendum, utrum huiusmodi pus, vel crassis humor ex se perroribus partibus ad vesicam deferatur, nec ne . si quidem parte aliqua superiori male asse ta, nulli dia Num esse debet , quin illi in primis, ac se te uniuerso corpori prospiciendum: maxime vero in hoc calo abii, medicamentis foret abstinendum , ac cauendum, quae insigni prouocandi lotii facultate pradita sunt: ea quibus certum immineret periculum, ne, pluribus ad veciam duetis humoribus, maior omnino, ac difficilior obstructio in illa excitare iur, qu fortassis fuit sententia Avicennae,qui cum doceat cap. 8. primis ver his: si causa tuerit humor,aut sanies, procedendum cuaperitiuis,& diureticis sortibus ι id ad dia animaduer. tendum, ut ne alia materia descendat ad vesicam , a reat dolorem,& quae sequuntur. Atque hactenus de ratione curandi suppressionein lolii, laborantibus verisca,& partibus infernis, quae vesicae adhaerent, atque huic naturali purgationi solent set uire. Quod autem pertinet ad suppressionem tot i labo rantibus partibus supra vescam, iam daximus id pta cipue fieri vitio renum,qui tum grumo pure,crasso humore, um maxime calculo Obstruantur, ut locium ne queat transire. Itaque si in renibus, vel aliis superioriabus partibus alia materra crassa contineatur, primum leuiore aliquo medicamento aluus lenienda es.& inter caetera cassia hiera simplex, resina terebi n thina,vel abietina optima sunt: qus etiam simul possum permia se ;& sit exemplum. R F casa -uιν eo a J.3. Toia ιμ- prim g uaeιo Hιεν impl. 3 iiii. MisDeinde ma parandarae demum purganda est materia noxia cum ii de quibus saepe diximus. utrum a tem post haec liceat ad ea deuenire,quae valeam latium prouocare, possemus disputabitur. Si grumus quispiam negotium faciat enita aluo,tala exhibeantur,qus incidendi,attenuandi, atque illius dissoluendi vim habeam,qualia sunt Oxynta smplex, s uilicum, lixiuiu, ae max Iane praeparatum ex cinere ficus sylaestris,coaguluin leporis,& smilia, vir R Laxia napa ali evim pie,Bitian. g xiv.
si lotium ex calculo retin eatur, quod dirimus si quentissime usu uenire, illa conueniunt medicame qua lapidem terere, comminuere, & ducere pos sani:de quibus propria tractatione sermonem habebimus . nerum saepe euenit, ut in suppressione lolii cmpantur Medici unius potissimum symptomatis rati nem habere,quod nimis vrgetiae longe maxima periacula solet asserte. quare ad omnia eri sidia confugiunt di interna raterna, quacunque lolium possunt prouocare, Ne aegrotos ab ea insigni molestia, & periculo liberare: Quorum unum, atque exemplum mihi libet ad institu innem vestram proferre .
Contunda Our omnia crassis modo, & bulliant pis mento,vel insessione.
Adumina valgaro Oi da Se vis n. m. i sQus omnia ad regionem vesicae, atque inter anum , S leues licet accommodare. Clylleria quoque propiet vicinitatem huiusmodi partium sunt mari me opportunar quaera itidem medicamentis proram antihus lolium eommode parari possunt. & steremptum.
Latia. assar am. 3 f. N 'a ct sera Uerum si trullia adhibeantur, ut Hastra adhibetur, si urina retineatur in vesica,quaeunque suppressonis causa suetit, primo quoque tempote ad syr ingam, vel candelam deuenienaum est quod prasidium experim
tia eonfirmat,ea ierorum matum lui: ssimum ,-ce tissimum esse. Sed tam e sciendum est,nis si iuuiti sunt Penti,vel, quod maioris momenta es ,huiusmodi r rationis ea perti, aegros quandoque In maarmos di lo
res, in profusionem saneti in is,& alia periclita incidere consuevisse. quare admodum Gute hae in reuei,dsi ei cat maxime, s vaea inflammatione , aut dolore t boret,quod Auicin.& Paul.annotarus Q hd si lisitim in ruperioribus p. trihus retineatur, nec descendat in vescam, sciendum est, negotium admodum esse iussicile,& periculosum, adeo,ut vid rim multo plures intersisse,olia maluisti In quo rasune ei vesca,& partibus illi proximas, quae nihil la horant, omnia vestia consula, &pis sidia ad ipωs r nes He partes laborantes dirigenda sunt. quae quidem plurima ab Auetoribus proptinuntur. Aule . inter alia maxime probat aquam destillationis radituis, vel ra phant,uno vero iubet, ut cum pane tanquam obsoni si comedatur. Si e passim probantra aqua ciceris,aq. p ruriari aqua coepaiu,aqua fabarum,& smiles. Apud Aromatarios duo celetitia prvarantur meda amenta, Uinuarium iuuini , S litonitipon, quod utrumque a Nicol o delati pium est. sed apud Auic. alterum qu ques est eleetuarium, quod electuarium de cineribus vocant,quod plurimi affirmant esse pistantissimum e& h. erati ne pryparatur. R Cim,ia Uiινι,
542쪽
sed hahea iis exemplum potionis diuretier.
d. me L. medi Quod vel solum eum
Caymel te, aut alio commodo medicamento potest exhiberi. Prsierea nonnulla proponuntur. qus latente quadam vi, & proprietate creauntur lotium prouorare, qualia sunt vesica multet ς; vermes terrestres; a li,qui reperiuntur sub hydriis aquarum, vulgo mille des
dicuntur; tancri fluviatiles,& smilia; que unusquisq; vestrum apud auctores facile potest intelligere: Qua omisia siccantur in furno, R simul cum aliquo diu te
rico medicamento ad unam,vel alteram drachm a cir citet solent ad mani liram. Sed postremo tanquam ad sacram anchoram nonnulli ad Cantharidas confugiunt: de quibus dubium
est , an tu ocire assumi possint, & quomodo deheani adh heri. Galenus quidem pomi cantharides in ter putrefacietia erodetia ,&qus toto genere lethalia sunt: ae si diligenter illius mentem attendimus, nulla umquam ratione ille videtur usum cani haridum probas se, nisi firehquis medicamentis ad prouocandum litium accommodat 1,N quidem minima quantitate, stilicet centesima parte unius drachmae, vermiscean tur: Cantharis, inquit ille,parce interim sumpta,quihusque oportet admisti prstetquam quod vestam nihil offendat, etiam tenes expurgati imo & quae essiacaciora eos ficiuntur ad urinas mouendas medicamenta,non nihil habent cantharadis. 4. de fimpl.med e ea .r adfui.& 3. de simpl. med.c. 13. unde plurimi quo 1ie hoc tempore, & fere Omnes non audent solas canarides alicui propinare. in qua quidsm re possum
vere testam me vidisse quosdam olim meos pr epto res,viros Harissimos, catharidibus usos titisse,& qui dem is licito: quorum exemplo, atq; institutione ego quoque etsi admodum raro,quater tantummodo su invius a qui inter c steros memini a g otum quendomm huissimum agentem annum qtamquagesimum , cum
quinquaginta horas suppressione lolii laborasset, exhibitis eantharidibus, Dei optimi heneficio initiam
copiose minxisse,& sanitatem recuperasse. Cum igitur experientia con firmet,cantharides posse aliquando tu id exhiberi,quod forte neque a Galeni sentemia est alienam,id refiat ut intelligatis, quo modo, & qua dosi de aut exhiberi. A uotor libra quarti de ratione vitii: s in acutis ad finem, videtur docuis se duellus hydropem tres cantharadas, adiectis sin gularum tum capite, tum pedibus, rem alis, ex tribus cyathis aquae exhibendas esse: Ex quo prs c pue loco, ut puto, actum est, ut plerique omnes Medici, atque omnium maxime Arabum sectatores administrati iticani haridas velint earum canita ,sas, & pedes abitet,
tanquam partes caeteris nocentiores . Altera autem expat te Gai. i. de si pl. medic. p. propr. expresse 1 tetur, se totas,atque integras cani harides accipere coa uetrasset imo vero ii, cui andis, qui cantharideras sumpsissent,pister communia prasidia, tanquan ι antidotum proham alas, di pedes cantharidum ex uwlle sumptas, 1. se antid.e. . sicut item dixerat loco teliatori .de sim p. medic.etsi eo loco pomis de aliorum seu
tentia,quam de propria loqui videatur. Quantum auiatem pertinet ad loeum pro vos tum ex 4. oe rat. victi
Calenus lepida quadam historia praecia re mini vide tur Omnem controuersam dissoluisse: Ea velo est hu i ulmodi. Ignarus quidam, & audax Medicus non sa tis auctoris mentem intelligens sola cantharidum eor Ia,csteras abiectas partibus, curua hyempico pro.
pinaui qui pauco post dies obii .Cum au em nodi
nulli illum criminarentur quas perperam lola corpora propinasset, eontendentis mentem auctoris fuisse. ut potius ea terat partes debeant propinari,hac quoqiratione alteri hydropico caput, de alas , di pedes ea tham dum obiecit seorpori h .. luit adhinere,qui patia ter erraneius esti Qui tandem eone idu, nonnullos Meditos medicamento diuretico ex eantharidibus consecto citra aliquod incommodum usos Disse. Ex quibus duo licet nobis de eantharidibus intelligerer alterum, neque sola corpora, neque solas caeteras parates, sed totas, atque integras adminis randas esse: Au erum praecipuum,tani handum viam, si aliis medica
mentis urinam prouocantibus proportione miseraniatur,sore opportui. u Is quod hac ra mne earum vas doleteria castigetur,ac corrigatur. Multa sane externa reis
periuntur medicamenta ad lithenes solas, lepras, &alias curaneas affectrones apud Galannm, Auscenam s& alios Medicos,quae eantharidas recipiunt;sed quatum equidem possum meminisse9 vel apud veteres, vel apud recentiores nulla medicamenta ex his e-msta reperin niur,qus ad internam potionem delitanaia snt: Quu tamen facile mea sentetio possent pa rariis ex prscepto Galeni illet in terrae nonnullis diu-
reticis medicamentis admodum parce permisceat tua. Ratio antem eligendi optimas cantharides, atque
illas pis parandi habetur apud Diostor. lib a. cap. 34
S Galanum,qui fere omnia transcrip fit ea Dioscorinde I a.de fimpl.medic.citato. Quod si demum cupiequis intestigere, qua certa dos, & qu modo a fluitas possintAum aliena praecepta, & erempta nequeam referre, is sciat, quod a meis pircep eribus Olim di dici ad duci trana eiici ter e, emulsone lem num comunium Distus tum quae voeant, vel ex lacte muls
, i ad uncias sex huiusmodi prs sidio vii ton fueuisse.
Ex quo ricat arguere Auctore libri η. de ratio te uici qui tres canit arules ausus est ea hiberes quς 'nidem facto periculo abiectis rapitibus, pedibus, di abs cedunt dosia Panc in sex.
Eierum tario retento in parti s supra vcscam, medicamentis non solum intro acceptis, sedem madhibitis extra agendum est,qus quidem valeant partes laborantes la rate,mollite, quodvis impedimemuati serie,ac lotio viam iacere: de quibus filis iam dixi iamus . Veruntamen non eli flentio prςiereundum quoddam remedium, quo quidem mentina no lamel me admodum seliciter viam fui iter illud vero eli hal neum uniuersi corporis tum paratum ex variis med camentis, de quibus supra diximus, ium maxime ex
no oleo duki,qimn sane di ad desoles leniet os, de ad impeditos meatus aperiendos, S ad totam hanc rem prae cςteris omnibus est mirabiliter accommodatum. Et senim hic de suppressione lolii possunt satis
esse, amen postremo hoe ioco mihi hhet eam ceti biequaestionem tiactate, an laborati s renib. N vesca, medicamenta diu retica liceat administrare λ de qua peculiarem ha iis disputationem apud Conciliat
Quaeritui itaque, Utrum in affectibus renum, & vesicae liceat uti medicamentis diu retici, de qlia quidequaestione cum prster Conciliatorem plurimi plurima soleant disputare, mihi libet quambreuissime fi
ri poleti, ac summatim eam t. mummodo sententiam
afferre,quam puto esse veri olem,&doctrinae Hippo-eratis, di Galeni magis contentum Ex una parte, primum quidem videtur esse consensus omatium pi mmcclum communiter praeticantium, qui medica mentis diu reticis familiariter uti non verentur, qua- .lia multa sunt in eis cinis, electuar Ium Reginς, ei
tur Medici syrupis, decoctis, conseruis, pulveribus,
ae demum aquis thermarum, qua Gmnla print C in . .
di lotium facultatem habent. Hule opi uicini satient Avicennas, Rhales, Paulus, S plerique omnes,qui curandis vitiis renum,& vestae prohat usum seminumanis
543쪽
ani seram foeniculi gimini. radicis aspa af . eniculi petroselim iuniperi,spica, asari, rubiae ii chorum ,&alia quam plurima id genus tum smplici a. tum com
posita quae omnes fatentur, pro locandi lotium vi esse praedita. Neque enim desunt rationes, quae hoc imium vadentur confirmare: nam qu cunque vasa uriis naria abi ergusit,pureant,apemunt,& iis praestat, uno verbo,ut exci ementa facile exeant, re quicquam praeter iraturam illis adhrteat, laborantibus ren bus ti vesca . videntur quam maxime conuenire: sed medie menta diuretica sunt huiusmodis ergo. &e. Praeterea
fingamus Socratem laborantem aliquo uenere mo hi in renibusyntemperie,vicere ictilii; quo modo fieri potest,ut intemperies eorrigatur, ulcus sanetur calculus dissoluatur, nisi medicamenta ad partem laboraniatem per manitid quod certum est medicamenta pit stimum diuretica praestare atque tiscere. Altera autem ex parte, vulgare est prsceptum,&ab omnibus Rationalibus receptum , a partibus tib rantibus perpetuo reuellendum,m in me veth ad illas trahendum esse Pisceptum Dicit Galenus 13. meth.c 6. in contrarium revulsionis in omnbus talibus com mune est: neque igitur , cum vel circa sedem, vel aliquam huic vicinam partem initium phlegmones ineidit,aluum dei ieies: neque cum in vesica, vel cole coe pia est,pharmaca,quae urinam prouocant, bibenda dabis:nec,s mulieri in utero, vel pudendo incepi , menses huic prouocabis,sed ad paries, qu e maxime lon. ginquν sulii,semper reuulsonem fac es quam ta semsententiam reperio postea,capite undecimo. Cum igitur certum sit, medicamenta diutetica ad renes, & vruscam traheren per huiusmodi vasa purgationem ecficerei concludendum videtur, nullo modo eorum
Caeterum, omissis aliorum responsoni R eoui dem censera hanc eontrouei fiam non fine dili ioci ne possedi solus.Itaque primo notandum est, med ramenta diuretica esse dupliciat alia communi ier, &minus vere, qu cunque abundant aquea humiditate plurima, ut vana tenula ,& .ligophora , quae vocant sinitimo apa; vel quae leuiter abstergendo, attenuando, incidendo , aperiendo facile ad tenes deducuntur, Surina pulgatione iuuare possiunt, qualia sunt quatuor semina maiora hordeum, gramen, capillus Umreris,& alia ad genus: Alia vero propria, & vere diu retica appellantur ἐν de quibus atque eorum natui a via deatis Galerium s. de simplicibus medicamentis cap. x3. Quo loco nos docet, quo modo tria tenera mediis came ulmum, qu t lac generant, qua menses eliciunt, ει quae urinam prouo Linter se diffitii. m enim snt Omnix calida, non aliter inter se differunt , qtia ncaliditatis mensuras nec non quod quaedam desiccat, quaedam i o desiccant. siquidem quae non desiccam, di moderate calefaciunt, laeti genei ando utilia sunt rQuae vero plus calefactum, non tamen vehementer
desiccant , mensibus eliciendis sunt commoda: in
autem magis calci iciunt,& defccant, proprie,& peculiariter diure rica id est, mouentia utinam, dicutitur. Qtiamobrem medicamenta vere diu retica suam signi caliditate,& secitate cogunt singuinem, eruta e M-li permistum leparant uehac ratione valent lolii copiosius reddere,& purgat ea qualia sunt semen apti, da uel, ameos, seleleos, di celera id genus,de quibus
Seeundo dii inguendum essi an renes & uesiea in
praesentia vere laborent, ut opus si curatiotie, an periculum immineat, ne huiusmodi partes in posterum snt laboraturae,ut Opus si praeseruatione.
Τertio habenda est consideratio morborum , an sit in intempetie vel cum materia,vel sne materia, an in
mala compositiose,an in toluta unitate.
Ac postremo notanda sunt diuersa tempora moriaborem,an snt in principio,augmento,statu, declina
Porro his iactis fundamentis,& adhibitis notati nibus , mihi videor hanc totam disputationem duab. concluso vibus posse definire. Prima: Medi eamenta
communiter vocata diuretica, tam in praserua: ione, quam curatione, in q uocunque motho,& quocunque tempore morbi poste administrari, dummodo cum ratione,& Opportune administrentur: quandoquidem haec posIuut vasa modice abstergere, aperire,ac leuiterpuigare, neque ullum imminet periculum, vi noua ad illa trahantur excrementa. Secunda es coneluso, medeamenta vete diu retica,ercepta una intemperie sine materia, in qua neces se est medicamenta alterantia ad locos latio a es peruenire, neque in praeseruatione, neque ullo curando morbo vel intemperae eum materia, Lel ni ala compositone, vel soluia unitate, nulloque temp e morbi, praetei quam in decla navo i do poli congruen em im ius co potis purgatione in iv o posse a malit.ri; ari quis certum imminet periculum, ut ne longe plura exere menta ad locos male affectos deduc mut, quam ex illis deleatitur. waeqvidem luit pracipua ratio, quamobrem Gal. doccat ad paries labratantes nunquam trahendum , sed ab i lis pel peii o leuelle dum esse H inc docti i nam mihi videor posse collige rein confii male cum aliis G ilena locis, de exen se is, tum maxime Ii .n ei hodi cap. II . ubi tractot iecorisii. Limmationem, in qua nonnulla leuiora med ca menta partim diu retica, partim mouentia aluum pro varia recoris parte laborante concedit principio monti Golantiora autem non nisi in declinatione, scut in
blicis lectionabus diximus. HI .rclusionibus, miallor, cuique licet omnem de hae re con roueisiam dissoluere, omnibusque hine inde obiectis rationibus latis facere, ac Galeni doctrinam integram , & omni
ex parte contentientem concusare, ac tu illa ut pluribus non sit opus.
544쪽
Totius Macie, Ventricuti imbecillitate, mesenterii Obstrumone, indemna,
in Vigiliis, pro quodam Iliaurissimo Anti eis.
O TI v s eorpori, era. pria dioeces gubernandauum in uniuersum ea tholicaecilitas, ac mac lenita ha Eeesesia conseruauones adiumento, ac salute Prom iabitum uniuersum ficeto uenda. rem fuisse tempeiato satis declarant. Ouema dia Cpνaser nararam, er aerar tia . modum et a in Deilitas,
ae promptitudo ad ea Cum in primo senio iii constitutias, a quo corpora loris augmentum ea- frigidiora Ac sicciora reddi selent, certum est naimuiratidius fuisse doret. Cum calorem suisse imminutum inam vero secitatem: csi autem uniuersi habitus enim Galenus scribat, in declinante aetate melancholutem peramentum mem cum succum solere absidare,qui frigidior est,ae siector,hrorum prinei palium N ex eo membra nutriuntur,mirum non est, si, & friginaturam sequi solitum stae praesertim hepatii, Me ει dius & sterius eorpus euasit,&ad melancholicum si tiam,&calidius, & Siccius iusto fuisse aiioni est eon tum sit immutatum. Nullum autem, Galeno auctore, seniat eum Illud etiam constat, magnanimum illum est temperamentum ad nutritionem ineptius, quam semper suisse,nec unquam mediocria, sed summa eos frigidum,& siccum, praesertim eum humor melanch tam. magnaque a linita trifiducia,animi robore, fomi- licus sua acerbitate, ac insuaui qualitate partibus siti
midine . atque constantia ad max ima negotia tractanda pratus,& aut non trahatur ut minime asinuetur: Vuaccessisses iam inde ab ipsa pene adolescenita hi iee de illa solito maior gracilitas,ac macilentia accessi . Aapra legendo, contionando, disputando&eum maxi- aetatis damna adiungenda sunt ea incommoda , qua mis Principibus, ae Monachis serias,aegrauissimas res ex diaeta minime eonuenienti,ex vigiliis diuturnis, exagitando,oua frigidi cordis minime sunt indiciar assiduis, ae grauibus litterarum studiis, ex negotiis m Mus uelis illud a mediocii per calidum, A1 seeum decli xi in is,er curis, eogitationibus ieriis, atque meditati Nare. Viuidum porro ingenium 8e aderauissimas disci nibus sequi solent. Ex ipsis enim continuis actionibus minas perdiscendas promptitudo cum pertinaei meia perpetuo ex naustis spiritibus, illisque denuo e stomae moria coniuncta; sensus vegeti,ae vigiliarum tolerantia tenuiore languinis parte regeneratis,factum est, ut saniseerebrum eodem temperamento praeditum fuisse mani guis crassior ac sorculentior euaseritatque ira ex eo nutalo sunt documento, fidemque certissimam faciunt. utinento uniuersum corpus frigidius scelus, ac macrum4 6, Tenuissi*os vero esse eius spiritus, ae habitum Gria lentius effectum sit. Maior igitur,quam pro aetate sicci'. Ω poris laxiorem, ex eo facile apparet quod leui de caua ras corporis facta est,caliditas vero minor. hi ac promptissime inealescit,ac resei geratur, dissolui Vnde infelix nutritio,minime viuidus colorae ma- . tur, ciis loriae imbecillior redditur, ac facis, uiu, cilentia,&actioniam omnium imbecillitas. In huius--..cria, dum calorem amittit. Magis tamen per siccum, quam modi autem corporis statu, nisi accedat quotidiana eorm calidum a temperamento recedere ideo iudie, poris exercitatio,sere fieri solet, ut magnus excremenia a mus,quod nec cutis rubicundior unquam fuerit,neque torum prouentus eum utetur, ut in seni hos fieri vid ν P ' pilorum,aut copia ut nigredo adsuerit. mus, qui licet partes habeant aridas in sua substantia iventriculum veto natura fiigidiorem e forte etiam ob copiam tamen exerementitii humoras m peritis hosceiorem fuisse veras mile est communi ratione eotii, minibus humidi iudicantur. Et si autem ueris mile est, qua hepate calido e seco laborant, ae propterea o me superioribus etiam annis dictis Incommodis fuisse aiato,ac abdomine graciliorer quo erassiore, ac pinguiore fedium,florens tamen aetas potuit ea discutere, ut non existent ceu puluinari ventriculus foueri solet grauiora aliqua symptomata praesentiret. At annus iaretas iam est declinans r annum enim agit s. ae m agitur,ex quo coepit magis vexaria idque post susceptu primo senio uersatur. Ea quo etiam apparet,secitatem iter ingens in patriam. Nam praeterquam, quod in ilia auctam suisseAalorem uero imminutum . Viti genus nere incommoda multa sustinuit, illic etiam in tenui L. Notais,curas c cogitationibus plenum, cum in pro. fimo illo, ac siccissimo csto grauissimis curis, ac negotias
545쪽
tiis suit prepeditus .ae ita assectus,vi per incerta inte
ualla lex, io,aut decem dierum, leui quodam frigore in dorso, brachiis, ae toto corpore primum uexaretur, cui succedebat calor no admodum vehemens ille quidem,sed qui in sudorem desineret, di lassitudine quandam ac membrorum conseisionem relinqueret. Discutiebat ut quidem talor ille sudore prodeunte,ac tandem dissoluebatura per duos tamen sequentes dies no obscura sui vestigia in corpore relinquebat,ut nonnullis habitudinalis febris speciem exhibuerit. Sed eu ab ea penitus ille Antistes liberetur , ad illud genus sebris
nullo modo reuorari potest,ephemeram non esse illud docet,quod incipit eum leui quodam frigore, di in viina apparent manifesta putredinis uestigia, quemadmodum in pulsu quoque.Nee uero hse sebris periodica dici potest, nec ad terium humoris genus referri debet, cum statas periodos non habeat;& tamen febris est humoralis,ae putrida. mare necessario ad illud genus videtur reuocanda,quam recentiores febrem ex deli illatione uocant. Id uero ex eius ortu,progressu ac sine a pparet, primum enim in collo,spatulis,dorso,ac brachiis ligus percipitur,quod tandem occupat uniuersum corpus. Eodem etiam tempore oculi humore quodam i
festantur. Consentaneum autem est eundem esse so rem humotis,qui descendit ad dorsum, & eius, qui ad oculos. Sed raput certo certius huius origo:ergo etiam illius, qui sebrem creat. Id uelo iactis superius fundamentis etiam consentit. Cum enim ob dictas rationes corpus uniuersum plurimis scateat excrementis. N ex calidiore hepare, ac ventriculo imbecillo,ac male concoquente multi ad caput serantur uapores, qui illie in
humorem postea concrescunt: m etiam caput ob vigilias,cura s, negotia as*dua, atque cogitationes nati ita
ex propria cruditare colligat excrementa; Nemini dubium esse debet cerebrum serius,aut cilius per incerta
interualla iam copiosum excrementum a IMIe,vt,cucon possi ea in oris imbecillitate illud discutere, tamdem a natura relictum sua grauitate descentiat. In alias
ad nares,ad fauces, ad oculos, ad aures,ad detesiad colli elandulas descendit, prout in aliis aliae partes, aliis sunt imbecilliores. In hoc autem Illusscissitio Antistite non anteliorem, sed posteriorem capitis partem arripuit destillatio, quae per Ἱicias iam partes de tandens, ae putrescens putridum vaporem ad cor mittit, ac itas brem accendit humoralem, ut putridam non perioditam sed adestillatione ortam. Extenuatus de ii Si te ebruina calore librili humor soluitur in sudorem, oui ser mi Iu hiem finit,relicta corporis imbecillitate,ac membroruca 5 3 strauitate cum fractione quadam ob multorum spirives λαι- tuum e calidi innati disspationem,quo destituta memti ἰώ nes ea bra instratiescunt,ac aegre moueri poslam: quae sane re-γMili uarum etiam putridarum febrium sympto mala esse H im Maa solent. Si iis etiam,& cibi inappetenti quae sequantur 'Mim fima communia sunt putridarum febrium accidentia , &Dledει -- easdem etiam causas habent. Liborat etiam Illusitissimus Antistes insomniis,a ἀπι- que vigiliis lac meliorem noctis partem insomnem ducit. quod etiam positis iam fundamentis est consentaneum. Cum enim somnus naturalis ab humiditate , quemadmodum praeter naturam fit a sigiditate: Dictu iam est humorem aceruatum in cerebro per interualla ad dorsum descendere: quare cum cerebrum sua substatia sit secum, humida uero excrementa iam deisnde rent, reliquum est,ut cerebro carente humore,& dominante siccitate,non somnus, sed uigiliae oriantur. Quoniam autem in dextro hypochondito aliqua tensio,ac duricies percipitur,& multa sape fatuum copia erumpit e uagatur sub ipsis praecordi se adest etiaventriculi,ac heparis diuers ac contraria intemperies, hoe eesido,illo autem frigido exiliente: quo quidem in
statu uiscerum sera solet, ut ventriculo tarde conc quente ,hepate autem rapacissimo ob nimium calorem cibus crudior, crassior, ac viscidior rapiatur ad mesen iei ii venas. in quibus,obortis obstructionibus, ac pr Libita eveniatione, creatur putredo, di eruit os unde
sumida, atque atrae exhalationes in cerebrum mentis sedem obrepunt, quae miris cum spiritibus ani irat hiis tenebras metite obducunt: unde metus, ac n stitia ii vadunt,vita molesta est, ac licet soris delitia non apparent,intus tamen desitescunt.
Quare , cum Illustrissimus Antistes ualde proci missi ad huiusmodi affectum, demus etiam cati sis, acutingi ne iam dictis solletium esse Medictim oportet.
De ventriculo non mediocris habenda isi sol cii do: nam,&aegre ac tarde,& male concoquit, is dii ura frigidis,acerassi tibus cibis, mulio, gignit li vis, ac plura mas ea halationes mitiit ad caput Cum autem talis fere suetit ab ortus ob recitatas
men superius rausas,longe factus est tibicillitii frigudior, siccror. Nullam autem temperaturam infelicitis
concoquere,quam frigidam,& siacam, Gal. dixit; hae
vel h cum hass si totius uiis, non mediocrem requirit Medici diligentiam. Nam,ut Arist. dixit, non quod ingeritur sed quod conc quilui, nutrit.
Cum sanitas non alia ratione ab homine expetam uitam vi s ne dolore vivatae suas actiones integras, ac robustas perficiat: actiones autem e facultatibus prodeant, iacultates uer Mn partium commoda temperie eon s stant:cerium est ad bonam valetudinem, idoneas
partium temperaturas imprimis requiti: nec alia rati
ne restitui collapsam valetudinem nisi temperat uis ad iustum naturs ita tum reuocentis Omnes igitur mals intemperies,quas supra dirimus in corpore 1 llustris; ini Antistitis multa sympto maia generare, Decessariis tollenda. siccitas imprimis immoderata, quae corpus seie uniuersum videtur Occupare: qus cum sipti et naturam,sui indicat ablationem per contraria Corpus igitur est substantifice humectandu . Paries ei iam principes ac secuti daris praesoram ventriculus , cum a iusto temperamento lapss sint per frigidum, sui calfacti nem pollulant. laxitas,ac imbecillitas unionem, ac rohur petunt, ut partes sua ualidius obire munia possin obstructiones uero iam dictae sunt aperiendae. At uel δ te media , quς dictos iam scopos pratiare de hent , nisiad paries accedant , & illas tangant,
gere non possunt. Actiones enim natura es tactum requirunt, nec in passum agunt n s langendo. Quod si meatus ac viae siti obstrucis,& partes vissidis,aec-ss excie mentis obli fac oppresis, remedia, nec pen trare, nec in ipsam partium subitantiam agere possunt. Quare nouus Oritur scopus,& meatus relera n liti partes ab exciementis liberandi. Euaeuario igitur necessaria: sed crassi e lenti humores educi non possunt, nisi attenuati,incisa partibus separati, ac absters sint,vi fluxiles facti per apertos iam meatus medicamentorupeculiari vi trahi atque educi possint. Iguur & viarum
apertio ,& humorum praeparatio omitino praemii tenda. Hisce scopis si Medicus potest satisfacer de recta valetudine recuperanda certum erit praesagium a sa
Omnem intemperiem eurari posse, Gal. -e ubique Ia lib. d.
profiteturiat cum serio res est agenda, siccitatem mini rasa. dste eurari posse assimai: qui nimis illud statuitin sicci ras partium eurari posset, hominem fieri posse immortalem. Cum enim nascamur humidissmi ιmoriamur autem siccissimi, si posset nativus , ac radicitis humor instaurari, ae leno veluti, a mice ad circeres reuorari,
adhibita diligentia nunquam desineret, sed perpetuo
seruaretur. iod itaque saepe repetat, i n emperiem omnem tolli posse. tque ita etiam sceitatem, se ipse in terpretatur, ut cum de nativa hi: mi duale, di qu sparse si temperaturpest sermo, intelligat non ipsam temperaturam stram fieri humidam, quasi gradus aliquis latitudinis secitatis induciae tollatur, pati humiditatis graciu teuocato hoc enim nullo modo fim potest sed
inania spatia,qus in membris repertu mur, per hum ciantem victum scibal nra hunuda,aliaque remedio. Ii rum
546쪽
rum supellectilem humore quodam repleri possunt rnuo praesente, partium siccitas retardatur, nec tam cito obrepit, vi fieret, si spatia illa exhausta essent. Qua iatur ratione seca intemperies tolli pomi, iam patet. e reliqua intemperie nemini dubium est, indico suppetere auxilia,quibus & curare malam, & nouam,conistrariamque inducere possit. Roborantia etiam medicamenta perientia abstergenti abneidentia trenuantia, euacuant laque non desunt, quibus propositi iam sempi a nobis prcstari possunt quare de Illustriis. Antistiatis recta valetudine recuperanda laetum a nobis praeis sagium est pronuntiandum.
Graiis μν indueati as,ae scopor iam istianis .
In omni consultatione, acre tolutione Arist. statuit illud esse verissimum it, quod primum est in intenti ne, ultimum sit in executione,& contra,quod ultimum fuit per resolutionem inuetuml, illud in opere primum s ocum obtinere. Cum itaque nostia consultatio eb suerit perducta,ut omnia corporis extrementa e corpore exturbentur, sed primo preparata,ae per meatus aperistos , & per catharctica accommodata, ut ita postea ad alterantia is roborantia accederemus,iuxta iam statu tabordine instituto eurationem aggrediemur. Initio prima corporis regio , quae fere partium resis quarum est sentina a eommunibus excrementis expuris
getur. Id quod flet eommodissime s sequens polloc lida bibatur tribus ante prandium horis. R Malli, rasa istisim g i 3. Mamis alicta δ ν. Dissoluatur Manna in rusculo ea lido,& addito Metile rosato,fiat potio. Sequentibus quatuor, aut quinque diebus, fingulo mane, tribus ante cibum horis sumantur tria plena co-
learia sequentis sympi frigidi.
Aut eius loco hibatur Iustulum pulli, in quo cocta si Melissa,Petroselinum ,Αgrimonia, Cichorea, Enduvia, Buglossa, Quod si eadem hora prius sumatur sympus , ae m. tim bibatur iustulum in coetis herhis calidum, longe
citius,ae efficacius, corpus ad euacuatione pra parabit. Facta hac praeparatione , sumatur medicamentum sequens
s ad seri Facta hunc in modum uniuersali eorporis euaeua sit. Irariti tione ad capitis particularem mundificationem ess ae inhiatia cedendum . U. Igitur per tres,aut quatuor dies,mane ieiunus sumat in os granum mastiches purς, magnitudine fabae, ac ubi fuerit calefactum, illud dentibus terat per horam, e puendo subinde pituitam in os fluentem. Postea uero per nares trahet ς palma manus, liquorem sequentem,diligenter deinde nares ahflergendo. Ir Stitii Zara alia 3 3. atis Suces Anagau das j . aut quod facile es parabile, R A qisa Maismana damnar et, is 1ν.os patierati. 3 i. Nisia. Faeta particulari capitis euaeuatione, flea posteri tibus ad anteriora materis diuersone per uiasichem. N erthinum , id quod postea etiam erit aliquando re petendum,exterius etiam caput ab excrementitio humore ea siccari,ae roborati debet, adhidiae lixivio dui ei, tu quo senae solia is rubrdi, inamomillae flores, salutatae beton ea sint cocia cadito etiam sapone media
cum aqua Maiorana secundum artem sat sapo. Themacae deinde usum suademus, quar tu menda est mane, si quam horis duabus dorin sendum, Sumatur his, aut ter in lentimana, Dosis A r. addita dupla portione eonseruae Boraginis: pane aram o madefacto inuoluatur, ae in hola forma deuoretur, Myrobalani etiamehebuli pro capite roborando mirnm in modum a n bis commendantur, fi minus dimidia ante somnum inuocte sumatur. Frictiones quoque uniuerso eorpori saepe adhibeam ur mane, primum eruribus,deinde hiachiis,postremudorso cum linteis mollibus. Et lotiones e balnea podum bis in septimana administrentur. Atque hac ad vaporum a eapite ad in serna diuersicinem laetendam. Semper autem a cibo,& post omnem potum sum tur,aut panis mistula. ut coriandrorum sacchamo ductor si cochleatium .aut Dia donti diuitum aut muuis e Saccham,& Coriandris estochleari sumptus ad exhalationes a vemeulo ad eaput inhibendas Quidam etiam frigidae haustum magno commodo bibunt. Veniticuli uero magna habenda est pro identia:na& calefaciendus est,&ro radus. Id quod pristat Ziu ber conditum uiride, mane sumptum, quantita edidi eastanes: quod etia capiti magnu addere rGurso let. Sumatur autem vacuo stomacho mane. ΑΗs etiam Cinnamomi haussus, idem praeliat. paratur etia pasta
Mastiche puluerata,& succo Absinthii a cuius fi vacuo somacho sumatur quantitas avellanae, ventriculum moderate calefacit, ac illi robur concilias. sed si per noctem viginti Pistachra a suis corticibus
mundata aromatico vino tanto, ut tegantur, sint insu saac mane cum cochleari una cum vinolsumantur,vearticulo sunt saluberrima. Idem facium cottices Mai elotum in sacchato conditi.
Sed ad stomaehii roborando,nihil praestantius Vina Ab ν nihile, quod paratur sola infusone synthu Rcimani in vino albo aromatico, sine decoctione,aut in lationer pugillus eius com s inciss , in vini phiala est is tis. Vsus veris,ut primus haustus in mensa ex eo sum tur aut mane crustula panis simplicis, aui piperata coismedat ut,& statim eius vini haustus bibatur. Quoniam autem hypochonoria e Melancholis nia leuis est suspicio, aliqua etia auxilia ad mesenteris o structiones adhibende sunt: licet & Uinum Ab*nthiates,& Pistachia in vino infusa, eo, quo supra diciu est. modo, ad hoc etiam plurimu faciant: Rhabarbari iamdvsus Optimus est, sue manem asiaca tu, ac deuoratumst medie drachme pondere, colluto deinde ore tu tam tilio Maluatico a liue pulueratum , & cum prematuris Passulis vino elotis mixtum, ua si uncia una passul rum,rlaabarbara uero drachma media .i Serum etiara lactis caprini probe paratum,&a rasin separatum, incocta deinde radice Petroselini ut rini culi , singulare est remedium ad tollendas melanterii obstructiones, si decem, aut duodecim unciae mane hi hamur, addita uncia una syrupi de pomis Iahor. Quod s m stitia, aut instes aliquando cogitationes V -- in i arent,& Theriaca mst rem oem discutiet,&cori is,fectio Alchermes s Odere unius diachmserat salutaris. 2ti, taparamur etiam duo syrupi ad tristes cogitai Mnes oti, Lutilissimi,qui cum snt etiam se guauitat palato,& ventriculo latissimi,eorum usum summopere coin me adamusJa duo aut tria cochlearia sumamur. Ad melancholiam quoque abstergendam, sequentis electuarii usus erit optimus & ad uentriculum ac terebrum roborandum. c.sema σεμνώ, Eratissae, uris marini μνααJ iis.
Cς erum,cum supradicium si, Illustrisi. Antistitis empus valde secum esse,& eIhaustum, & paveo sa gula eoque frigidiore praeditum sit, consul tuta iudi camus,
547쪽
omus,ut duo potissima auxilia adhibeantur, I actis. s. ae Balnei aquae dulcis moderate eat dae usus. Quae duci ad proxime futurum verividentur disserenda,licet balneum etiam nune commodum sit futurum, modo inlaeo calido administretur. Ducimus, Balneum illi saluberrimum fore multis de causis; nune ueto illud etiam addimus,ad somnuco ciliandu esse admodu necissariu: cu ipse vigiliis admodum vexetur,& balneum st somni fetu prs sertim si ea cautio adhibeatur, ne sit nimis calidum. Diacodii etiavsus ad hoe erit comodus, si eius recte c Ofecit rotula uiana,laneus imposita. palato applicetur. Semina et papaueris assii in puluere redacta,& cu cibis supta,cochlearis mensura,dulce somnu accersent Galeo.ad tollendas vigilias senectutis lactuca viebatur; qua etia is uiitiss.
Antistiti commod: ssimam putamus: eo tamen adhibi tot emperamento,ut acetum aut saccharo, aut passulas dulcescat,eiusque acrimonia mitigetur. Quoniam autem ad capitis ac ventriculi salutem, &inhibendas, quae ad caput seruntur,exhalariones, plura
rnum refert, ut aluus quotidie si molliti de hoc etiam praecipua eura est habenda Multa ex his quae supra sui posta ad hoc praestandum idonea sunt, ut Rha barba rum exigua doli,Balneum aquς dulcis, seriam laetis; aliqua tamen etiam addemus, ut libera si optio eius, quod magis libet. Enema ea oleo, ac butyro ςquis portionibus mixto: pessulae ante cibum, oleo amygdalarum dulci asperis: Ius pulli cum pauco melle: Ius Brassicae cum oleo communi: Decem grana Zibibo Damasceni eiectis acinis a Quinque aut ser Caricae,initio men': Ulai Amigdalatu dulciu duo cochlearia cu iustulor Media uncia Zucchari Rosatietosis ao denis Manns uncia una initio menst. Potest etiam parati salanus e sale gemo eu sis,qui impostus aluum irritat , ae idem balanus annum durat. Sed una quoqs,aut altera e pitulis angelicis initio csns Sumpta aluum mouet.
Sperandum quide est ex hisce auxiliis qui ha tenus
numerata sunt, symptottiata omnia,aut omnino tolli:
aut salie mitigari ita posse, ut Illust. Antisses,& comodius,& iucundius iuuat. Sed si optata illa salus non se cueretur,Cauteria certe duo in brachiis essent inurenia damullo autem pacto in cruribus,quoniam non est sinplex scopus diuersionis,aut revulsionis, sed etiam deritiationis,ac euacuationis a capite.
Nullum tamen essicax remedium habet Medicina, quod solitum auxilium adferre queat L si ei victus ratio ut resista ut non adiuuet. I cc Gal. lii lib.de Theriaca ad pamphil ianum. Videtur irae superuacaneum apud sapientissima Antistitem de dista uerba facere, cum ex longo reru usu, ae obseruati ne earum rerum,qus prosu nt,aut Dblunt,
ipse iam sectus sit peruissimus. Rectam iamen distae rationem paucis aliquot praeceptis complectemur. .la Salara νε .sanitatis studium est, noti satiati cibis , & impietuesse ad labores.
Notus,cthus, tus,somnus, venus, i a mediocriter. Cibus nouus ne unquam sumatur, nisi priore probe conme G.
Mensae ne sint aequales, sed semper csna leuior.
Prioris mensae error,sequentis Parsimonia corrigat. Cibus ne prius ingeratur, quam in ore fuerit ex aetcnaallicatus.
Potus ne unquam pondere superet alimenta sicca. Potus ne sumatur , priusquam, bona cibi portio stragesta. rivarietas ciborum in eadem mensa ne ad h. beatur.
Semel in septimana, una mensa omittatur, Lum .s
corpus minus videbitur alimento indigere.
Semel in die eorpus ita exerceatur,ut naturalis calor
Is ordo in cibis ingerendis seruetur, ut liquida, aemollia solidis,ae se eis prς mittantur. Inter unam,& alteram mensam, ne quid cibi, tui potus ingeratur. Altius quotidie si mollis,aut natura, aut arte. Extreme calida in cibo,potu:ac aere vitentur,uidem
Somnus,nee breuior si sex horis, nec Octo prolixior. A cibo statim,ac pleno ventriculo,ligere, ictahere,ac grauioribus cogitationi h. Opera dare perniciosum est. Violentus motus a cibo uatim omnino fugiendus. Mane erecto corpore, me bia cla fortiter extendant. In meis cum ei bis cib.adhibeatur puluis,e sacchari partib. quatuor una aut cis amomi, aut gari ophylloru. Ex dicto puluere eum aceto mixto paretur fasia cum cibi, omnibus miscenda. E succocuonior ii, actio, di saecharoaut melle. ad dia tocinamomo, ut gallophyllis fiat Diaci tomum liqui dum, coctionem admodu mi an s. Panis si optimus,ac mollis, cum pauco sale mixtus. Vi num si album, aut Liauum,maturum, mediocriter potens minime nigrum. Ex oleribus lactuca, buplosa, horago,origanum, saluta,mentha, petrole tuum, liniculum, beta, melassa expetantur, reliqua vitentur.
Fruetus molles nis probe maturiae dulces,& par
ceae initio mensa ne assumantur. Flutius duriores, qua diu durat,vt amygdalae,pines, pistachia, passulae, Olivae, cappares, cara , pira,poma Appia, aut alia odorata adhibeantur. Caletis ac laeticinia omnia varanda,lac integi u utile est in aestate cum Sacchar aut sis e. Piscium ratus si usus, soli friabiles admittantur adhibit aceto,atque aromatis,aut salia superius dicta.
Λ tomata omnino vitentur,nis,ut supra, temperata,& cum altis mixto. Oua recentia optima,sorbilia,tremula,suffocata. aro ex macello, sola tisdana, vitulina, vervecina probe eotia assumatur. Caro auiu aquaticai u Dium fugiat,ut anatis, nstris.
Caro auium cohortalium, nem talium,ac montan
rum,&campestrium in quotidiano sint viti. Cato si elixauic probe cotta,non autem insta. Viscera,&exiremae,ac neructae paries alat tu vit ad .l egumina omnia,bulbi,iungi, ac radices etculenta, quod fgre concoquanIuracrassi succi sint, ac titulenta si ortus fugienda. Salsamenta quoque,tam carnes, quam pisces , garuo nataticlia, ne attingantur quidem, quod nimium exsiccent,ae praui sint succi . Conchilia, strea,ae testacea omnia, o frigidum enisium,ac haerens alimentum gi*nant,declinanda. Et s autem a nobis minime praeciperetur,illud ex dietis notissimum est,dies illos, in qui b. a Catholica EGoesia, Patrab. ac Conciliis madatur fidelib. ut a carniti ac laeticinii s omnino abstineant, ab ulus ti Antistite,sne summo valetudinis suae in comodo e detrimento, seruari non posse,cum enim piscium, olerum leguminum rad:cum,fiuctuum, atque conchilium eius si interdictus cum nostris praeceptis eorum dierum obserauatio prorsus pugnat:) donec autem diaeta sublata, ut antea ex Gal.dirimui inutiles,ac frustraneus esset ala rum remediorum usus. Facti Deus Opt. Maximus,ut nostra haec qualiscunq; diligentia , ae studium in promouenda Antistitis illu-umsi; mi salute, & ad restitutionem in integrum ,&ad vi iam in multos annos prorogandum quam maximo illi stadiumento: ut &suae,& uniuersali Eccles s san-hhil:ἰ no exemplo, is etri na,ac uigilantia praelucere,&eius saluti possit eo sulere rahe enim solo omnium parente,& an mi,& corporis salus est ex metanda.
548쪽
549쪽
tali. M. DLXXV. tum aliis extra Italia
Tridenti circiter me sem Iunium morbi quidam passim vag
to,ad summum septi --mo plerosq; homines cui uiuis texus, ratisque interscerent a adeo vi ad Nouembrem visa, quo tempore huiusmodi mala peria seuerarunt, in urbe alioqui parua, neq; satis numer sa,vt fama fuit, obierint elieiter sex hominum millia. Noe fere tempore,mensem fallor Iulio Uet olla, mox septembri Mantua forte etiam Mediolanu, 8e alia loca huiusmodi cladem , alia leuiorem, alia acerbiorem sunt perpessa . Citii ias Illu stristi. Venetiarum eandem calamitatem accipere visa est: sed toto sere anno ad mensem Iunium usq; proximi anni M. D L xx VI. malum ibi lenie admodum progrediebaturι siqvidemetuitas huiusmcidi labis saepenumero immunis vide hatur: quanqua illa quodammodo reviviscens lipe et modo unum,modo alterum, modo plures in singulos dies interficiebat. Caeterum mense Iunio mala omnia durima, 8e alperiora sunt redditae mirum in modum aucti sunt morbi. moi res erant frequentissimae, ut sinisgulis diebus fere quadrilige ii decederent: Res ad sum
mam in maximo discii mine erat costinata.Porro mor
hi sauities, atq: vis maxima ab hoc tempore per totuprope mensein Octobrem maxime viguit: exinde vero ciuitas aliquantum recreari pit: etenim quanquailla adhue laborabat, malum tamen undiq; cspiti minutae triani filia in declinatione versari, donee ta dem nonnullis adhue morbi vestigiis diutius permanentibus, Deo Opt. Max Redemptori religiose facio volo illoq; persoluto, mense Iulio proximo omnis i his peninas immunis reddita est. Interim ineuntes state anni M. D Lx X VI. huiusmodi morbi Patauium quoqι aggrediutur primum quidem mitius,ae leuius, mox illauissimeAtq; infestissime, adeo ut me se Iulio,
Augusto, Septembri, Octobri, horribilem ibi stratem
fecerint et tum sequuta est omnium malotu declinatio insignis qua deinceps longius progressa est: siquidem illustris illa ciuitas ab iis perniciosis morbis non ante mensem Aprilem proximum libera euasit. Mea dema Vicentia forte iis ut bibus nimium vicina hane ipsam aduersam sortunam ei gere non potuit: quam liceat nobis in praesentia referre, atq; uniuersam hi floriam
narrare eorum maiorum , quae hane urbe obsederunt.
Die deeimaseptima Decembris anni M. DLXXVI. vir quidam iuxta domum,quam auream appellant, in via magna triduo obii huius nulla habita est ratiocineun te mense,& anno proximo M. D L x x VI I. eiu idemvror, & filii duo paucis diebus Obierunt, ut nullus in ea domo superstes fuerit: Hae multiplici, & repentina
morte excitatus magistratus istorum radauera diligen
ti medicorum inquimioni, atque examini subiicietaeutavit: qui haec tumoribus quibusdam, nonullis item papulis nigrioribus praedita variis in partib. esse obsertiarunt. Interea vero dum viri grauissimi pro suo munere huius rei causam, & altiorem origine sedulis in uestigantaeacile intelligunt nebulonem illum, qui mi mus obiit, lam,& malitiose Patauio vestimentaque dam lanea,& linea asportasse Vicentiam. Vniuersa illi supellex iubente magistratu igne cosumpta est: domus undique suffumigiis,calce, di omni ratione suit expurgata. Mese Ianuario nullum aliud malum subsecutum
est. Die secundo Februarii, sabbato, qui dies beatae
Virgini consecratur,cspit aegrotare Franciscina nubiari, filia Paula stabularii . Huius domuncula coniuncta, di cohaerens est domui aureae , cuius modo metionem 1ecimus. illa obiit die sexto,Vener mane. Cum vero tum pleraque saua symptomata, morsque cita, tum alia non leuem suspicionem sacerem morbi malieni ris, ubente, immo vero praesente magistratu, ipse cadauete diligenter inspecto manifestum,& ingentem hubonem in inguine deprehendi. Itaoue me au i Oreyniuersis in ea domo ex is lentibus interdictum est, ne illis eum aliquo esset ullus commercio locus. Ex hoc
numerosuere pater annorum L X X. in ater L X. ait ra filia annorum XVI. tres filii, natu maximus anno rum XIII. minimus sexennis medius decennis. Pa tres hac in re conquastores destinati pro certo habue-
550쪽
-nt di modi mald ex priore domo ortum duxisse.
B d uo ps' ob tum Franciscinae die Dominico coepit
narritare si ius natu maximus Antonius qui veh menii iebre, dolore pilis, delirio oppressus , di amictus
obiit die quarto, summo mane Iouis, qui celebrandis baechanalibus erat valde eelebris. Cadauer maxima papularum eopia refertum fuisse obseruatnm est. Ue spere combulla stipes lectile, nudati omnes loti lixivio, nouisque vestimentis induti in vetus ouoddam urbis propugnaculum portam versus D. Bartholamet longe ab omnium comercio sunt ablegati. Statim febre laborire cspitδ ngela altera filia febre, dolore capitis, siti
maxima,ac at is huiusmodi grauibus 4 mptomatistiuverti biduo noli cspiterumpere bubo in inguine deI-ie , satis insigni oloris ferme araturalis , sed maximo cum dolore. Ego a patribus rogatus tum Angeldi laborantis, tum aliorum bene adhuc valentium haud grauare curam susce artim quod charitatis,& humanitatis officium id roauo me stularet a partim ct haud
contemnendam occasionem mihi oblatam esse vide rem,qua morbi omnium saeuissimi, di quem ante nun
quam Nnusquam vidisse mihi contigeriri diliuenter
obseruare possem progressiones, Rr sympinmata, necio ei periri,&in usum i euocare illa praesdia, quae adiltius praeseruatione,& curationem maxime accom data viderentur. Primum itaq; constituenda , di acc5 modanda curauimus illa omnia, quae huiusmodi occa. si a postulare videbatur,quae iis miseris hominibus rus te publico,i u priuata eliaritate liberali ter suere suppeditata. Angelae protinus secta vena iecoris missus suit saniniis ad unc.decem. Ad leniendum dolorem hub nisu axandumq; locum, ut natura facilius omne virus eo transmittere possetadhibitae sunt oleorum. amigdalarum dule rec par.nl.chamae melini, pinguedinis galis
linae recampo.i. misci quibus locii assidue foueri ius smus. He morbi fuit dies tertius. Quae secuta est nox laboriola fuit, & omnino insomnis: Mane sequenti perseuerabant omnia mala, bris, dolor capitisi & butio in primis grandior factus fuerat: lotia crassillima etani,& subalbida: aluus non deieceraci illa tamen aduhtic mente con; abat, & quantum eoniectura assequi licuit, viribus quoq; satis valebat. Itaqi hoc illi inlii tu
tum est medicamentum. Rectior. casiae n.e . drach. x.
Rordii pulu.*.diar holon an . scrup. I mist quDd mo dera iam euae uatione leniter perfecit: Nox subseques tranquillior,& omni ex parte leuior suit, ut hoc tep te equidem aliquam salutis spem,tatus animo ia eon ei pere. Mox singulis diebus summo mane illa assume hat huiusmodi medicamentum. Rec.cons. traginis, acetos, an . drach. I. scordii putu. sem ei iri mundan. ictu p. s. mist. tum protinus demini ebibebat ad vne. oexe ictori melilla,quinq; solio semel m. Plato
rea illi quotidie mollia imponebantur Hythma Quoniam vero,quod maxime expetendum fuerat, bubo iudolore assiduo,moleq; valde notabili, tum aliis coni eluris aliquam plane 1uppurationem polliceri videbatur , eataplasma illa nos apponendum curauimus ermalua, althaea,rad. lilioru es, farina triticea, Ol. amised alarum dulc. liliorum alti. viperino: quod tamen fius ita factum estis quidem contra mox tumor sensim espit imminui,& mamsesso dissolui. Die septimo tum febris,tum omnia symptomata valde remisia sunt, ita quidem ut rebus in dies magis prolpere progredieti,
Anteia si neu lati Dei Opt. Max. beneficio, die quam odecimo febre, bubone, aliis symptomatis, & omni malo immunis reddita fuerit. Huic aegrotanti panis
ex iure coctus, mane ovum sorbale, pro potus ius en lauia,& sem .citri pr paratum, praterea nihil rotis quatuordecim diebus exhibitu eu . Modo ad alios redeo, qui licea tot tantisq; periculis implicati, timore,ac ms repene confecti,tani tamen,& incolumes perpetuo conseruati sunt et in praesentia recte valenta uuanis
quam puer sexennis squod minime praetereundu ess)Κbie diuturna,insiens obstructione, ac tumore lienis, .d summa tae malo corporis habitu iamdiu labor
irid e odorata,cort. Hirri,quae ex aqtia rosacra, modico aceto leuiter assii due vaporarent. Tum vero virιsque
pueris exhibuimus cassae flori una dum uordio: &i quentibus alternis diebus ad decimum usq; mane illi assumebant modo syr. acetofi s . de scordio a inpar. aeq. molo pili. de tribus contra pellem, drachma me diam vierque. Neq; aliis praeterea medicamentis huiusmodi pueros torque messe arbit mi sumus. Raulo patri crura inprimis alte seatificanda curat, imus Hilli Diiquis exierit ad libram circiter: quod chirurgi. pariatim prece partim precio agentis opera faciu est. Mox die Iequetiuille assumpsi medicamentum ex mania
calab.& melle rosaceo sol. an. vnt. iis .iure earnasdss lutum: deinceps vero alternis dictus,quinquies assumpsit Mitrid. antidotum ad drachma una cum modico vino aromasic'. Paruer Mariae uxori protinus secta fuit vena basilica, missusq; sanguis ad unc. octo. sequeiata naase eidem exhibita est catapotioru de tribus eoniatra pestem, aleohanginarum an. drach. la ac demum
nonnullis sequelibus diebus illa Mithridaiu assumpsit
perinde atq; coniux. Vtriq; autem a principio, statim inusta suere vlcuscula vescatoria appessant in viros imo crure prope malleolum interiore. Porro ii omnes a ciuocunq; aliorum commercio seuere interdicti, de
cui foditi sunt, primum quidem in hoc propugnaculo dies quadraginta duos,tum vero in domo propria. 1iligenter prius expiata, & expurgata vigintiquinque. Aiq; tum deniq; pristinam libet talem sunt assecuti.
C eterum praeter FrarWiscinam, R Ani nium, hoc me se Februario quinq; obiere. Martio s, Aprili 8. Maio Iunio α Iulio 1 i. Atq; hoc quide tempore mala omnia augeri, dictimas insignem calamitatem acciperecsPH. etenim obiere me iue Augusto asε. septembris io .Octobrius, Nouenibli 7 . DNembri s. Interim uacilla Maraim uata qu in malum adhuc leue erat, maigui rasus tamen .salubritalici tatis pia secius opines
agrorutes extra maenia imitere cev t varias Ili domos,
particulatam vero in domum publitam hule rei defrunatamquam vulgo Liai uetuita vocant, vI nacopi Ima Iallone cauere tut , ne ascis in ea lem caliam tale ieeurnua reul. Quoniam vero non modo agtinautium . 1ed etiam aliorum rauonem habere decet, qui licet, una ciun morboss versemur . adhuc tamen anco lume mi Opt.beneflaioc seruantur, in separatis domibys intra, vel extrae iuriatem, adhibitis cullodi- solti ala quandiu asstrua imars demum autem multipli eis mali decreto magistratus, ta omnes suspeciae Bacetiae salutus in rampum Mariau exporta II copet aut Gloc pratum est protinus extra mς Ia,fossis. dei lueat ibeis aquis undini circunda tu, latis amplu,quod una ea epra potia aliunde ingredi non licet. Inter L
2. ierim,di huiusmodi locum inieriacet si ius. In cam it a Martio Gemei fabricatis pluribus ligo eis catulis,lage unci iu est,ut qui vere morbosi esseni quod medicorum iudicio decernendum suem protiuus in
Lazaretum unportare urs alia vero, qui cum illas versati estini, adhuc tametate cie in loco,in morboru eadere uiuu transsumen in Lararetu traducerei. Utr
que autem in loco pleuo erant nonnulli tum medici, tum hi ininistri publico me liberaliter conducti, quiram sanis,quam morbosis tum meditamenta, tum 'usetant ad victum necessana opportune suppeditaret: qua in re ut nullus dolus committeretur, sed sancte unusquisque officio suo satisfaceret, magi liratus huicvni muneri praefectus sedulo, quoad eius fieri poterat, prouidere conabatur. At vero quicunq; an campo
Martiti sani degebant, poli viginti dies in propylas
domos praeciare quidem antea mundatas reueilthantur, ac demum post alios totidem vigin duos cies cum omnibus libere altis agere licebat. Alteri par μια in Laa artio ex morbo convis Reatra te cato. pum