Monita philosophiae tyronibus opportuna Ferrariensis Deformatorum Academiae magistratus iussu typis vulgata

231쪽

: est vera, sicuti illa salsa, inbum formaliter est. dulce, non enim albedo est ratio propter quam iubiectum est dulce. Hae voces etiam adhibe--tur in conceptibus metaphysicis, quorum alter. Comparari possit ad alterum tanquam perfectibile ad perfectivum; sin homo dicitur c situi materialiter per Animalitatem formaliter Per rationalitatem. Dicitur praeterea Animal materialiter en Rationale, & e contra; non verὸ formaliter,licet enim in homine illud quod est animal sit quoque rationale, & e contra, non itamen per eamdem formam per quam aliquidaoniti tuitur an mat, constituitur rationale. . maliter, &AVtistitie, siue Prasupposi- . A mulcas dicitur potent a progrelii ua vi talis a uitiu/, quia licet in se non sit vitalis, actus tamem eius prς supponunt actus Vitales, . . a amameqnam homo moueatur, praecedere isolet r. actus intellectus ut eam dirigentis,dum ostendit aliquod bonum esse amplectendum, vel aliquod malum fugiendum a. actuS appin. litus sensitivi, vel rationalis, ut potentiae imperantis 3 . aest imatiuae,si ue cogitatiuae actus snui sunt se ipsis formaliter vitales,sicuti & pin

232쪽

tentiae. Sic 'intellectus ubicumque cognoscit

. esse proprietate1 connaturales alicui rei, ibi ea quoq. rem esse arguitrue cognosiit, nonfismaliter , deducit enim hoc ex illo, non secus ac colligit ibi esse vinum Vendibile,ubi videtii deram appensam. 3 . Fcrmaliter' Terminatiu8. Dicitur oc Jus elle multiplex terminatiue,ldum respicit plura obiecta, licet in se sit unus formaliteri esse auhus, niger terminatiuedicet in se sit omnis expers coloris. Sic visio Beatorum dicitur in finita tem 'quia i Deus quilest obiectum eius, in se est infinitus: dicitur quoque relatio Pateria. nitatis esse tem. in Paulo genito formaliter in Petro generante, eit enim Pa. illius rel. term Anas, Petrus vero iubiectum, si ue fundamentui 3 s. Formaliter,expresse,clare, exputrie, ct d, sincte;cui opponitur confused istincte,obscuνδε implicιte, & Tacite fit termini usurpantur vel cum vocιbus rem aliquam clarὰ non significantibus utimur .llcet ea aliquo modo his iudicetuν; velctim intellectus tendu peν cognitionem in aliquam rem ιta ut nesciat reddere rationem de peUectionibus illias νei, seu contentis is illa νe, ut cum c

233쪽

gnoscit plantam nesciens eius proprietates .

aut termini usurpantur, vel cum voces proferimus indicativas rei, vel cum intellectus cognoscit pradicata: reir si autem cognoscit eiusdem pei ramum praedὶcatis. ετ aliud non cognoscat, unius dicitur habere cognitionem confusam, alterius

claram . Minc dicitur cognitio de tria esse elara obiecti cognitio, definiti vero cognitio esse obscura. Suisicit autem adpindicationem octam, Vt licet cognitio versetur circa idem obiectum, hoci tamen in praedicato, & subi no reprqsenteturidiverso modo,clare & obscu- &c. 36. Futurum Absolues . & Futurum sub conditione . Significat privis vox ulud q uide, quod de facto non est, sed tamen erit in aliqua temporis disserentia: secanda id quod de facto non est, nec erit, sed amen esset, si talisl poneretur constitis. pti futuri dicitur habere De us scientiam Visionisaecvn.stientiam conditionatam aeu me diam, Deus enim nouit, si Petrus tuisset Neapolim , an locutus suisset eum Ρrorege, & de his futuris datur nunc determinata veritas, ut explicatur ad libros de Interpretatione. Datur

in Deo

234쪽

I99 in Dro alia scientia, quae dicitur Simplicis imoestgentiae, qua possibilla cognoscit. 'r D u 3 7. Nec satas quoad exercitium, o νωθι ei ι ationem: Ad bibetur Trimo OA ad explican dam nrestatem, uim habet potentia ad iliciendidum aliqκem ligum,posito enim colore in debinta distantia non potest oculus debite dispori us non elicere actum visionis circa illum. Secunda adhibetur ad significandam necessitatem Diam , quam habet potentia ad eliciendum actum talis speciei πetit actum eluere v. g. positis Pr minitiis affrmativis tenetur,intellectus elicere conclusionem affirmativam si concludere vetiit, non tamen tenetur elicere,conclusit e sKeP elicere conclusionem poti ut in Barbara,

3 8 inlecessarium simpliciter & Secundum Q id. Tripliciter usurpatur necessimma . prout ostponi uir illici ringereri, quod es dependens ali

235쪽

aeositiones eontingentes, ut Petrus ei homo est aiabus , aliae necessariae de quibus 3, n. r. prout opponitur necessario secundum quid, & significat id, sine quo si pliciter finis obineri non potest, it alimentum est necessarium simpliciter ad vitam. Necess. secundum quid est id, sine quo quidem finis simplaciter obtineri poten, sed tamenent valde νtile, & commodam ad eum conssequendum: sic pahis dicitur necessarius ad vitam co- seruandam , & equus ad longum iter conficie-rium. Illud vero quod est quidem comm du,

sed non valde, Cum muniter non solet appellari necessarium, ut bellaria respectu cGnte tuationis vitae. 'LEL - 39. Necessitas Antecedens, S consequens. Dicuntur habere primam necesIariae causae, quae positis ad agendum requisitis nou possunt non agere, S talem non solum specie , verum etiam numero effectum coguntur iuxta mulios producere : Sunt. enim ex natura sua determinatae ad hoc Sc. Dicuntur Secundam habere causa liberis Petrus enim dum ambulat; non pineest, non ambulateie Si necessitatur ad ambulandum, tedioecessitate consequenti ex possim

236쪽

tione, ambulationis scilicet quam potuit tamen non ponere: & haec necessitas non tollit libertatem. Sic dicor necessario caelum adhu-turus, si Deus hoc cognouerit, vel hoc reuela uerit, sed tamen in ecessitate colequenti, ideo enim Deus hoc cognouit, quia vidit me ingratia perseueratur u. Quomodo aute id videat

Deus,& in quo, statuere ad Theolog. spectat. Prima dcitur quoque necessitaslsimpliciter, &insensu: diuisio seu praescindente ab actu secum. do: secunda V secundam quid & in sensu comp0sto, inuoluit enim actum secundu , antequam enim eliciat Petrus actum ambulationis p test illum ponere, & non ponere. 6O- cessitas Thys ct moralis. Tunc dicitur causa here nece Τ. Physcu vere aliquid non potest non essicere, ut ignis ligno approximatus non potest non illud calefacere , omnia enim causa quae non sit libera, positis debilia conditionibus non potest cohibere concursia suum quo minus agat. Moralem neces. dicitur habere causa, eum entitate causae speetata, de simul spectatis ijs quae ex parte causae ponun

tur potest quidem illa non producere effectus

237쪽

sed tamen illud sinsecto producet,qt asino tain eterris inriNssitatus cst Inorsint: ad aliquod vemalem catum patrandum, quia Ijcet Bigula pece. v mba,euitaret possit, non tamen simgul Infacto euitabit c Muciiqui talos millies Iacit, maest per eumdem Oumeruεxhibete, non tamnon1hibebiti. II : . I. Libertas p scrib&t ratis: ilum diciturbabere creatura assisllectiva, quando potest ponere n*n pollera alassuemiacti v.g. Retrus est plosictaliber agamandum Deum,& eum non maindum, Fallibertate careox Be4ti, eo quod siη proponatur Deus vi summum bonum stine ulla admixtionemalta Moralem libertatem dieaurhabereIunc res,. cum scilicet habet potentiam physicari ad mlmlibetoed i in speciatis omnibus circvimnati rex parte caule,vel ex par. te obiecti sion potesti Don amplecti mm de terminaviam partemi. Sic Theqlogi doceri

christum non potuisse p*ccaie,imo iuxta albouos non potuisse actus mitius per momisia pexaectioribus cere, & tamen an his OMnibus meratus est C brissus: Habuit ergo cum Issi erravem , non physicam ergu MDIM

238쪽

Iem. Hae voces maxime usui esse solant misiam Horum de Caelo,cum quaeriturinn Petis potu rit omittere mundι creationemoquod videtusArnstoteles negasse'. Has tamendibertatis Ipeetes non videtur illesignouisse: Equidem mulia Theologos nostros supra Arisintelem, alios'. Plal, Morales ad inuemfle magisquemoralem

Philolophiam ij idem illustrasse testatur vas

in I. P. Kl. I. art. e. -l x stipa qu. Libereta Contradictionis conresisterim Haec est ad-a us contrarioS uis ad amorem αodium, ita ut creatura milit 3lterum ex illis xlicere . Illa, velen ad iactum, et as negatio My. g. adainandum, S non amandum; quaeipnt obiecta contradictoria: vei adactus deontradictoriis, iuxta eUim aliquos haec non. immediate ad extrema contradietoria*:kda ad volendum e trema contradictionis l. pr ,-qῖ . Pote tia simultatis, S imuitas temuraui habet potetulaui ad duos actus eliciendos e 4

dem tempsere, vesὶomu,qui potest simul loqui;& ambulare,dicitur habere potentam Simulta/sus ad eos actus. Qui vero Iabet poten tiam quiηdem ad duos Acius a sed tamen unum ex illis nequit

239쪽

οε nequit elicere dum elicit alium, dicitur habe. re simultatem potentia: qui enim sedet habet si.

multatem potentiae ad cursum, non enim ex

eo quod sedeat, amisit potentiam ad currendum, non potest tamen coniungere simul cum sessione cursum.

64. Pomviri &υegatius .. Res dicitur Post liue talis, quando vero habet formam in secta qua talis denominetur, V t paries dicitur post,

liue albus, cum vere illi a bedo inhaeret nega liue vero talis, Cum non habet saltem formam oppositam, a qua talis dicatur, lut paries dici . turriegative albus, cum nec albedinem , nec nigredinem habet. Praeterea aliqua res dicitur positive imperfecta, cum vere caret perfectione fibi debitas, ut homo carens brachio&c. vel homo indoctus; Degaliud vero , cum non habet quidem perfectiones, quas alia res habet , sed eo quod hae illi non debeantur; Sin hoc sensu Angelus potest dici Imperfectus, neque enim habet, vel thabere potest virtutem cast-tatis:quae tamen negativa imperfectio est pedifectio saepe potius, Deus enim quoque, quod est ens persectissimum , est incapax virtutis

240쪽

casti talis , aliarumque similium , solum peν ordinem ad tale subiectum Perfectiones dicum eur: Hinc quoque homo non dicitur proprie

Imperfectus eo quod alicere actus intellect uos a phantasmate independentes nequeat communiter saltem , neque enim hoc iuxta naturam hominis est. que . Prac md k S Sositive..Se habet intellectus Praec μὰ dum concipit νnum non conc Iem do alterum, ut dum concipit Tationale non coiscipiendo Animal; diciturque ille actusflmpis abstractio, situ e consideratio unius sine alio P ytiue autem abstrahere dicitur intellectus,dusmul cCncipit unum oblectum ,&negatione alterius, ut dum concipit rationale tanquam ab animali dii tinctum sime concipiendo etiam negationem animalis a diciturque hic actus e Gractio Composita, i eo quod nat per secumdam operat:onem . Hinc cilcitur natura V. Dhominis in ahuractione esse sine differentiis indiuiduantibus Praecisiue, idest in abstracti me non concipi differenti as indiuiduantes, novero 'sitiudadest ea ram negationem positive nou Concipi: quare neque est diuila, neque esso non