Spes & fiducia, curis iudiciisque Dei, erga homines in hac vita existentes, firmata. Authore Georgio Stengelio Societatis Iesu theologo

41쪽

cum Mardochaeo, in lumiac lachrymis

. i. si indutus est sacco, star nicinerem capiti ct in platea media ciuisatis Voce magna. elamabat, Vendens amaritudinem animis. . ct Me enaatu ., adfores palati s ad en, in omnib- quoque prouinctys, oppidis, a locu a ua misis re dogma perrienerat, planctus ingens erat , apud Iudaeos , ieiunium, ululatus fletus,sacco ct cinere, multis, prostrato, tibus. An non hoc periculum erat cap talea Sed ut fqmmum suisse intelligam'. regii Esther, in cuius ope bla omnis erat sita, via ad regem fuit interchsa. Omnex serui risis, ct cuncta, qua sub disian ei intinorum prouinciae, ait Esther, quodsiue is,

η mulis , non vocat s interim atrium regis, inuauerit, ab , vlla Minatis- timore .

friatur ni orte rex a fream vir em ad eum. Munderit, prosigno clementia , atque ita posite mi vere. Ego lisur quo modo tragem intrare patera, qua triginta in uiam nons in morat tam eum Hucusq; perieulum vidimus; sed, ut vel M. Tullius dixit distriminum pericu

ei Ur 'mi comites si quam neque hic defuit N auxilium. Itaque sicut per Iudith, Be-

κ ' inulta dedit libertatem, ita perita

42쪽

-anxplis vereris me menti docetur orenai, Iudaeis uniuersis illius amplissimi re gni, incolumitatem conseruauit, perspicua vaticinante figura , sic olim etiam, per Dei Matremo coeli Reginam , in deplora tissimis hominum rebus, auxilium a Filio ei η impetrandum. Vnde Illius, Nater est Spes nostra. Filium sic vocat Paulus, quia r. Tim reost caussa nostrae spei, obiectius speramusotam Christi visionem: ct effectiva ac meritoria; quia non per Moysen, aut caeremonias legis, sedper Christum Dominum nostru,

eius scilicet meritum&auxilium gratiamque, speramus periculorum malorumque omnium tolerantiam aut liberationem ipsamque etiam aeternam beatitudinem:

si lis denique bille enim est spei latientiae, Morrinis virtutis nostra finis Matrem

autem Christi etiam stem nostram vocat Ecclesii, non quasi illa, per se immediate, si iste nostra, sed quia per illam mediate speramus, nempe precibus illius, bona, quae petimus, nos, apud Christum, impetraturos;sicut Mardochaeori Iudaeis, apud regem Assuerum, gratissima, ct hinc potentissima regina Esther impetrauit. Hoc fuit consili um Dei. Dum Eflherem uexit, iam, desti- Ratio sina, protexit Iudaeos. Quod con-

43쪽

linuri illi Mardochaeus ante oculos positit Esthe, - xox, ad causem populi sui apud

. is regem, agςndam E nouit, utrum i ei reo ad regnu veneris auebat, ut inrasito pore parareri y Talis nostra est Maria, super omnes choros Angelorum exaltata vi ,-tab tempore tribulation , , tanquam mediatrix nostra , pararetur per quam cuiam auoltura esset Je nobis, Christum prima riam spem nostram accepimus. De quo beneficio uidemest aliquid a nobismena ira dum Nam omnia veteris Testamenti in hoc argumentu exempla afferre, immen .sum estet opi CAPUT II.

Statis hominis . in iustitia remnali , existentis. mpotentissimus in quondam nobilissimus Persarum rex, prae

stam ingenio alvi imperiistori;

44쪽

noui Testimenti me tu ostenditur. 3

a Persae , ut refert lutarcirias , cuperent , pro sua montana asperii, planam mollem regionem Occupare, non pei misit , quod diceret Vt plantarum semina, i hominum ita regionibm similesseri. Ita mihi videtur etiam diuina sapientia iudicasses judicauit enim praestare, ut non omnia sint in mundo plana; adeo censuit, melius esse de malis bona elicer .

quam mala, in Mundo, non permittere . Inter sum autem mala est peccatu, fons &radix omnis mali. Ante Mundi creationem, homo, aeternum retro, nihil erat . Ex eo nihilo, velut e tenebris in lucem, ita in suam naturam ii tam productus est, forma, speeie, proprietatibus, desomnibus ornamentis naturalibus dotatus. Inter quas dotes, cum&ratio esset atque intellectus, quibus ad s- militudinem imaginem Dei accessit, statuit eum diuina bonitas sibi etiam similiorem reddere, ad statum supernaturalem extollere. Quare naturae ili us gratiam,velut auro gemmam, superaddidit, ut eum ad altiorem ordinem, statumq diuinum leuataret; in quo naturalibus donis instructo etiaam bona diuina communicarentur. Itaque, praeter infusam naturalium,crum cCgnitio

3 nem,

45쪽

nem, etiam fide illum diuina ornauit, quia Deum sanquam fin*m quoque supernat ratem sepremamq; beatitudinem suam obiectivam, eognosceret: pu eum instruxit,ut ex El,sijs illis campis, lamabili, sed terreno Paradisi , ad maiora coelestiaq; gaudiata, melioroflamma incensus,anhelaret chariatate divinainflammaruit, ut cor illius, side rei ignis vi, sursum ferretur justitia originali decorauit ut omnes illicitos motus haberet in potestate, denique, ne ullum decus deesset, nulla illi virtus defuit. His tantis 'aurilijs firmatu a ternam vir

via,erat aditurus,si voluissetis II. Cur homini ibinas arbis a CritiMκη data . . Quia vero nihil coactum est gloriosiim , libertas arbitritest illi relicta. In aequilibrio postus, quo libuit, potuit se se sponte inelitanare. Hinc vel laus, vel vituperatio omnis. Arbitrio utenti vesprinnium, vel poena d EeelLy. cernituri uesprobari ea in illo,st Uιλιι i eis , oris Hi seria aterna quipomis trauer A, Omnestra rare :f--- - -m scit ideo sirinlita sint bona istius in Domin .

ideo bona proia uia Hac

46쪽

noui Testamenti exemplis ostendisur a ite caussa Deiri ab initio constituit hominem 2 Eeeli. s.

reliquit ilia, in manu con 'sui. Adiecit mam data es praecepta sua volueris, in lenS,mam istaseruare conservabunt te, in perpetuismfdem placitam facerr Apposuit tibi aquam

nem ad quod volueris,porrige manum tuam. Ante homiκem viti morsu bonum , ct ma-llam: quodplacuerit et , dabitur illi quoniam multa sapientia Dei in fortis in potentia , viarins omnes' intermissione. Igitur arbitris libertas homini a Conditore est data . non. solum, ut etiam hac imaginem S similitudinem Dei prae se ferret; sed etiam, ut praeclarior esset gloria, quam mereretur, nCncoactis laboribus partam acciperet. Bestias ietiam si sudent, plus quam ulli homines,

laborent, nemo censet honore dignas carent enim libertate, qua laudem honorem- Ne mereantur. Quapropter multasapientia Dei fuit, in homine creando, quem tantum

non fecisset, si liberum non secisset etiamsi fecisset sempiternae beatitudinis capacemis. Posuisset enim eum in coelo, sine sito merito, es, sine spontaneae seruitutis gloria, fecisset gloriosum scut si truncus, qui pedibus ire non potest, alienis manibus, in regio palatio collocaretur; quem nemo laudat, quodl

lo se ipsum promorit. S. III.

Corale

47쪽

Hunc ergo tilem tantiimque hominem, diaboli inuidia atque fallacia euertit,&, per peccatum, e supernaturali statu, in exitium praecipitauit. Hoc enim casu, in quantum

malum non deuenita Amisit diuinam charitatem; perdidit cessestem gratiam; iustitiam originalem exuit, induit maledictionem αanimi corporis,si sit Aphidem omnium virtutum euesta fide ut resipiscere posset fecit iacturam deniq; aeternae salutis naufragium passus in Oceanu cecidit omnium calamitatum. Vndein singularis illa

Dei protectio directioq; illistbtraeui est

appetitus caepit reealcitr re , fiat que rationis excusso, tanta est ad malum procli uitas, ut iam nihil propemodum, nisi pe care possetitanta visis lubido cupiditatis ad delinquendum, ut a nulla,msi solo Deo, pos se sistio coerceri; tanta imbecillitas adipsas etiam naturae leges obseruandas, uti sine coelesti auxilio gratis suppessitato , obserua, Te eas non posset. Itaq; iure coelestis gloriae exciderat ac naturam suamita debuit . uerat, ut illa sibi relim, instar liunta, su-

48쪽

sem, Te amenti exemplis se tur is

opte pondere impetu, deorsum caderet.& de peccato in peccatum lapsa, profundiorem semper Infernum, atrocioraque supplicia aeterna commereretur. Sic homo creatus, ut, in coelo,beatus Deo fruens regna iret, peccati struus, cacodaemonis mancipia am,di Auernalium flammarum futurum, 'ulum factus, nonne in profundum venit

nonne lapis est in ipsum pelagus miscriarum t nonne dicere potuit Hem in agru- , tempestas demersis me Ex nihilo conditus, si Lad nilurum redactus sum mnem apereat liuerare potuit. Et cur 'Quis eum inde potuit eripere Ionam, rom, uelim in mare proiectus esset, iamia men ire Asicis tribus diebus , ct nocti densam noctem pateretur , atrum carcerem; nemo potuit liberare, nisiisse ipse, qui ventum ocinare, de proretas eoncitauit sic neq; hominem , peccato, in tanta mali, se iaciem tem, quisquam alius retrahere potuisset, nisi qui hominem haec mala meritum, iis , velut supplicii tempestate,inuoluit;vt illum idem, qui fecerat , reficeret ac qui crearat ex niuiar.Wτaret, Magna opem munos ea agunt

49쪽

inuistros extremi morbi extremis indigent medicinis. Igitur, ob protoplastino stri delictum, natum hominis tam atrox tamque inqlitum init, ut a nulla, nisi diuina manu, posset eradicari. Qua enim persona, nisi diuina, hominem , in diuiniim ac stipe naturalom statum , reposuisseta Nomini quidquid natiirale est,infra est. Iacebat ho mo, e thaliter ictus seipsum erigere non po erat sed neq; Angelus poterat, cuius non ' est gratiamdiuinam, hoc est, spiritualema nimae vitam infundere. Vndique ergo erat' homo destitutus seipsum iuuare non poterat eq mortuus neque ab alio aut tomine aut Angelo, multoque minus a bestia pote a iuuari. Solus supererat Deus, splusiu hi Deus , cuius misericordiae non est numerus,' bonitatis infinitus est thesaurus Is ergo, cum alia remedia omnia deessent,inti misinisericordiae visceribus continόtus, huc mano generi succurrit. Quod etsi solus po-sn56in tuit,multis taeseii modis potuisset. Sed quia 3 e ' nullus fuit conuenientior, aut nobis utilior mod quam 't, pro praeteritis hominu peccatis, aequivalens iustitia diuitiae satisfactio

seret, Sc,profuturis, remedi perentie com

50쪽

ui vestimem exemplis ostenditum

Ius aceret quodperierat. Nulla enim pu S. Boctis r creatura, nullus homo paut Angelus, qui Wςnt 3

non idem esset Deus, potuisset suisfactio '

nem tantae offensae aequivalentem praestare, cum tanta sit unius mortiferi peccsti mali tia . in infinitam Numinis maies atem iniuria, ut omnibus omnitimo hominum αAngelorum fidei, misericordiae, charitatis, aut poenitentiae operibus, omnibus religio nis actibus, omnibus orationibus, Cinnibus

sacrificijs ad iustam aequalitatem, non posci sit compensari. Non dabit Deo placationem suam homo ct pretium Redemtioni anima mi di sua, inquit David. In quae verba S Basilius ita scribit: etsi mrfratrem quare in redem diptii a

Aes hominem nutas, sed homine Deum rata Christum, qui etiam sim placationem dare potes, pro omnibus nobis. Et Athanasi S. Athacus Cnim, inquit, opera, ad recuperandam; nas. l. d. miratiam , requirebatur ini olius Verbis Eius etiam it, id quod corruptibili erat, itersia incorrupfibilitatem reducere , pro omnibus . ii, quod a suum, rationii consentaneum erat, tripraestare. Den1olae S. Leo ait Tata ' ιι Natiuitas decuit Dei virtutem. Deissi Nauin Mam Christum, qua nobisis humilisnte conia