장음표시 사용
101쪽
temperamenti obtinuerint mediocritatem , animal - prierit sanum aegrotabit autem, ubi Vel in omnibus va- - κη -so sis,Vel in parte aliqua eorum aliqui a natur modo , - - , minreces erit. Rationi autem est consentaneum,isimile af - semis oriri in partibus quae profundo in corpore delir tescunt,iis qui in cute consistunt. Quum itaq; flaua qui dem bilis in unam quampiam decumbQR p rtςm g Cishuneuis neret erysipelas atra Verb, carbunculum alch cancru Caneer. miria sane esse non debet, si utram in intestina descendens quandoquidem internae parte no sortiuntur co stitutionem adamantinam' alias aliud ipsorum erodant, ac nonnun prorsus insanabilem dysenteria e Dysentesa. ciant. Omnes siquidem exulceratioes ab atra bile sunt insatiabiles,nisi quis curationem appellet, ubi affecta Exulceratio
scindatur. Quemadmodum igitur intestina citra alicuum. ius auxilii spem ulcerantur ab atra bile a flava autem. dissiculter curationem admittunt .sic in profundo sitis accidit caeteris partibus atm iis praecipue quae intestinis sunt nobiliores Adde cv intestinorum curatio fac Infestinoru citilior est,eo p medicamenta quae iniiciutur per sedem ratio, cffra istatim locis affectis occurrui quod sane in caeteris par ις ii', ' ua
tib fieri facile nequiti Porr,lien male affectus, Vel e euia his
inflamatione,Vel scirrho Vel imbecillitate,adhigrius en male a
conuersus,colorem vitiosum in toto corpore essicit. fectus colore
Quino ipse semper iecore nigrior existit: & praeser x8WV . QUM tim in animalibus calidioribus4 sicciorib*: qualia sunt serratos dentes habetia . Hoc ViscuSetiam Vel eliXum, L in est is gustui quippiam acerbum refert,Vt iecori nihj simile ui quippiam
appareat. Unde liquet iecur expurgari a liene riui ni acerbirefert.
mirum attrahit quicquid in ipso sanguine foeculetum existit: quale utim est faex in vino, & in oleo amurca Hepar a liene EX hoc verbi medicamenta flauam bilem trahentia, PRAEMN auxiliantur eis qui regio morbo laborant quae autern Rqua educunt,hydropes ascitas euacuant:sicutio quae Tomus. III. FE
102쪽
- nigra expurgat elephatos & cancros augeri prohibet: purganium in confest,est etiam unum quodi purgantiuin medidicZinctQIVM amentorum familiarem sibi humorem attrahere De
miliaressuccos iurem ad lienem reuertar, quandoquidem Vnaquaq; attrahere corporiS partem proprius alit humor, animalium V e Lienem utri ro erratos habentium detes ien acerba acidaq; eκhiv d det qualitate manifestu est humorem qui illu nutrit.
cipit ratem etIam existere dilon igitur erat auam particulae Xcogitare,quae melancholico humor excipiendo it Vent iculo de destinataliam Verb,per quas venas a ventriculo in hemilii aliquδn par alimentum suggeritur,per easdem a toto corporedo hun Qxζβ, P . illim etiam numor demittitur: tum in purgationi-
per quas sint HS Qua moliuntur medIcameta D minus quas nata sus ideri alime ra in morborum crissibus emcit. Quin etiam Pre te vaeum hepati, lentibus nonunci optimus sanguis ad ventriculum co- meat, ipssem Videlicet nutriturus id quod in logis ine- diis acciditi Porrbquum natura quae foetum formata di auget,pgnatiois tempore optimum sanguinem attrahat,in Venis relinquitur vitiosissimus: qui post par- MψλVR δ' tum tandem excernitur quemadmodum singulis me
titate&quali bus, quΙMOniolum quantitate , sed qualitate etiam tale est inuti superfluus atm inutilis est si pituitosus humor, ex pi-iem tuitosis cibariis in prima concoctione, qua in Ventri- Pxtin δ' V . . to fit stenerationem obtinet: veluti biliosus melan-
1, at postea cholicus 3 In Iecore. IncUIta quidem coctione pitu1- cocta a iecore, totius humor etiam in sanguinem vertitur. Quam ob
in sanguinem causam nullum ipsi proprium instrumentum molitae 'm' natura,ad sanguinis expurgationem, quemadmodum n est,tral Vesica &lien . Siquidem hae sanguinem ibidae cui nullum bos humoreo seroto Apurganta. lien verb,a melandatum instru cholico humore. Itam pituitosus humor, qui in ventrimentum si a culo gignitur, quum deferatur in iecur simul cum hu- natur/-Vxxςu mori diacoenitis ex comestiso bibitis. Vna cum illis
iis concoquitur,m languinemq; mutatur in uniuertunt igitur, omnes qui ab humore melacholico prouenissit
103쪽
cisse rus,statim inter initia medicamentis eum humorem Vacuantibus valide purgans, quo minus augeant Melancholsci prohibebis: Vsim etiam ad cancro Non est autem ea-
dem bilis atra in us qui integra ianitatearuuntur,cri in ditas nonnullis eorum, qui olim naturalem habitum suntcgressit. Porro medicamenta singula proprium quen Medicamentiadam simile iis sibi succum eliciunt: non autem in natu purgantia, a
ram suam corporis humores permutant. Nam si me 's:
dicamenta morbo regio laborantibus propinaueris here. quae vero bilem educul his qui infestantur aqua intercutim: siminimum proprii humoris videbis utrobim vacuari Atm inde non solum nihil iuveris aegrotates, verit etiam simaxime leseris:haud aliter,qsi ipsis Venas G1umbae ea, incideres. Aduerte autem columbas aici alia ni tat fellis sica
malia pleram destituta escte vesica fellis
INter ea corpora quae naturaliter, & quae praeter naturam se habent, tertia quaedam est constitutio eorum corporum,quae non secundum naturam affecta sunt. Siquidem qui crassior vel gracilior est factus, non adhuc naturalis habitus fines egreditur: sed tantum alter supra naturae modum,alter Vero infra inuenitur Vteri autem secundum naturam est minime affectus quan certe horum affectuum non naturaliu, excessius quidem,praeter naturam eXistunt: terminus autem eorum excessuum,est actionis oblatiio. At qui tumorem ex aqua inter cutem contraxit,o qui ex tabe euasit gracilior, praeter naturam sane uteri est affectus. Igitur in praesenti libro, de tumoribus praeter natura , qui tum corpus niuersum tu qualibet illius partem occupant,nobis diiserere est animus, sumpto aphlegmone initio. Phlegmone dicitur tumor carno
104쪽
sarum particularum,Vbi cum tensione renitentiasq; phlegmones necnon dolore pulsatilio calido, ruboreq; maiorem accuratas e ibi tumorem contrahiat. Ex quibus quidem signis sanμ ' guinem reddundare in inflammatione ipsa, istimandum est Cuius sane defluxus prius Tit impactias, facit
lime his quae refrigerant ait astringunt, repellitur: p lphlegmones sertim si tumor fuerit exiguusIVbi aute fluxio impacuratio. csta a tenaciter haeserit, nullum ab astringentibuso refrigerantibus auxilium admittit sindiget autem Vacuarixam vero pars phlegmone obsessa, no statim ab initio fit immodice calida: sed procedete tempore pristina nimirum perspiratione impedita, ex obstructione omnium meatuum Iccirco sit inibi sanguis diu immoretur,necessumae,Vt omnino putrescat. Siquidem ' Putrescere ca omnia corpora simul calidi humida,in calidum lo-da obliti diit cum ςQRaa,putrescunt prompte, si nec euacuentur, dum ocrim, ne B refrigeretur. Quareo quae ex ipsius putredine a
pacta, nec a liditas nascit, ei superuenit, qua ante habebat In nimantur,nec re uersum aute nihil in flammata particula permanere Πῖ δn potest eκaeth secundum naturam se habens,infl-mmatione perseuerate diutius sed omnia simul cum carne, cutis Videlicet nerui, tendones membranae,atCB Vasta
Ossa interdu rum tunicae,fluxionem ipsam suscipiunt. Quareo os fluxione ipsam a interdum fluxio ipsa invadit: sicutio ab ipsis primo
o sup c. affectis,nonnunqoritur quemadmodum etiam a ner
ps snis in cuiS,Vo scilicet,Vulnerantur Cutis igitur,ubi secundunaturam se habet axa est, in iis qui crassi non admo- dum sunt:&locus medius cui ipla icumbit, existit acies ii ''' cuus nec secu ea quae in carne uni spatia, conspiciuntur inania. Omnia autem haec per inflammationes replentur sanguine ex Vasiς quidem,per eorum tunicas resudante in quaculam aurem carniS particΠla ad modum roris permisto. Ubi vero procedente tempore vicerit quidem natura fluxio autem omnis cococta fuerit,ac genitum pus: extra carnem id pellitur a faculta
105쪽
te, quae in ea est expultrice. Quod si Vel meatus naturalis cospicuus sit,Vel locus rarus existat, pus sane partim perspirat partim sensibiliter effluit. At 1 incubens cutis densa duraq; extiterit,ibi pus detinetur, attae Abscessus quoa subiecta ipsi carne dirimit: deincepso sui acrimonia Qd sim corrodititis oras egreditiar nisi quis eam praeuertat scarificare Caeterum natura a fluxione Victa,non amplius ad pus, sed ad alienam quampiam mutationem, alias diuersam proficiscitur sanguis. Porro dii pus corpora excoriat continentia 1 a subiectis diducit ac deinceps eo Vtcunm vacuato, quae dissident inter se,pristinam constitutione nequeunt recuperare, is affectus Sinus ouia vocatur sinus. Qui nimirum nisi quam celerrime per- curetur callum contrahit, procedenteq; tempore durus euadit, nec amplius subiectis ipsi partibus aggluti . nari potest. Astringitur tamen medicamentis,& victυmMi. Maratione exiccatur,ita Vt particula integre est e sana videatur Non solum tamen ex inflammatione gignuntur abscessius hoc est diductiones particularum essed statim a principi' iterdu proueniunt,pphumorem aliquem, qui temporis processu excoriet, ait a contetis .
continentia dispescat. Proindeo incisi omnimodam . ' ' i' speciem humidorum ac solidorum corporum itus ha- se
bere apparent:& non raro etiam animantia in ipsis re sibus. Perta sunt, omnibus fere tig ex putredine ortum habent simillima istula sinus est angustuso logus aliis stula quid. finibus similis. Qui sane astringitur,& rursum diducit
etiam ob excrementorum effluxumidam in athero Pth xQmat malis reperitur quiddam pulti consimile:in meliceri Steatomata.dibus melli: vi sevo, in steatomatis. Plerulam autem uuaedam tunica membranos singula haec continet. Ἀ gangraena carbunculiq; excitantur, quum sanguis Gangrena. tantiaruenso inflammationi propinquus, exurit cutim. Proindes cum crusta fiunt,& bullae ulcus praece Caibunculaedunt,quemadnaodum in ambustis. Qujno acutisina
106쪽
Febrim inferunt,aim in discrimen vitam trahunt DCarbunculoru gra autem prorsus ac cinerulenta apparet crusta carmures iunculorum viceris mec tamen inflammationis circa stantis color,sicuti in aliis, ruber conspicitur: sed ad nigrius vergit,alio sane modo si in suggillatis, vel a gelu perfrigeratis.Non enim Vehementer liuet, veluti in illis tumor verum habet quippiam splendidum,quem- admodum bitumen Iudaicum. Huiusmodi siquide estiata,' '' - exquisita atra bilis undeo malignitas ulcerum quae icarbunculis sunt accidit. Siquidem sanguis, vel statim ab initio vel in ipso feruore superassatus, melancholi Geros filia cus fieri Uidetur. Uerum citra feruorem atra bilis cariana hisis non cros constituit:atch eos cum Vicere Vbi acriorem il- ςmida quae si iam esse contigerit. Quamobrem & nigriores sunt colo dities ok. Orς omni Pus quae inflammatione infestantur. mi incerato, nus calidi. Venae aut in his replenturo tedunt magis,
sis em ipsis inflamarioibia 'haec gagraena maximis sue cedit inflammationibus: quae sane mortiti alio quaedaaffectae partis existit:& nisi curet celerrime, usq; adebpars affecta extabescit,ut inuadat alias cotinuas, almsic homine periman Porrb in naturali statu,insensibilis nobis est arteriarum motus: in inflamationibus au-2φn pulse tem is cum dolore sentitur Alteria siquidem dum disamm, , his Riδtur , corpora circuiacentia percutit: atl ex eoru
riculas, ob is plaga o inflammatione dolemus. Quod si arteriae tuteriarum o nica inflammatione Urgeatur,tunc ratione percutienti m. tis simulo percussi geminatur dolor Si fluxio biliosa in aliquam partem decumbat, idq; ab exquisita bile
profecta, cutem exulcerat: si ver sanies aquosas, vel etiam sanguinem habeat minus erit acris, sed particulam magis 1 tumorem attollit, exulceret. Hoc igitur Erysipelas ' erysipelas nominatur: alterum ver herpes. Humorti peti autem a quo unumquodcv horum gignitur,tu ex colore tum ex caliditate partis affectae,facile dignoscetur. Mursus, quum fluxioacris,haec quidemin ,haec
107쪽
ver magis,talis existat: sciendum est, ab acriori fieri herpetem exedentem ab alteraver,miliarem . Atm erpes eπedes haec sane fluxio pituitam habere istam mihi plane ' 'Rii ' ri videtur: ut illa proficiici a meraclSl Imamnes quare S ita is a minus cum erosione oritur, affectu semper proximam inua acti. dente cutena rerum si ex aequo anguiso bilis comista fuerint, huius affectus formao natura, in meaiocryssipelatis & inflammationis consistet Qupasi alter CX humoribus longe exuperet,ab eXuperante Mei' nomen sortietur: cum adiectione tamen humoris admissi. Dicetur tam erysipelas inflammationis parti Erysipelas ceps flaua bile superate: inflammatio ver erysipela Ph fgmQi'Q. . tosa, vincente sanguine. Simili quot erit aliarum mi sipelatos a. stionum interpretatio. Quatuor enim sunt affectioes, 'quae assiidue ex humorum fluxione oriuntur: erysipe las Cedema inflamatio, ckscyrrhus. Eryssipelas igitur ut dictum est, biliosa fluxione exuperante oritu inflamatio sanguinea: Cedema Verbitenui pituita quemad Oedema. modumo crassiao lenta, altera quaedam cirrhorum cynorum spe species conssistit naiam alteram faex sanguinis essicit: ς du*quae ipsa rursus sanguinis faex est duplex altera enim
speciem Hippocrates nigram nominat altera Verbo ubi ζωὰ
ipsa quidem est nigrapproprie tamen atra bilis ocat. Istius itaci , cancri soboles sunt: alterius Ver nigrae, una quaedam scirrho species: quae sane ab altera quae ex pituita consistit, colore distinguitur Atm utris Cp comunia sunt,maior si sit pro naturae ratione tumor, tu dolore Vacans,tu durus:&; Vtram species quandomab initio gignatur: quandom ex permutatione alicu ius tumoris immoderati refrigerati. Scirrhis propin ΕςςRym0m Wqua sunt tum ecchymomata, hoc est traffusiones tu melasmata siue denigrationes. Qui affectus fiunt fata Melasmata. guine ex ipsis venis effuso nunc tunicis earum contussis munc ipsarum finibus reseratis Q ubisi arteria adaperta fuerit affectus hic aneurisma Vocatur. Fit au Metasma.
108쪽
tem,ea Vulnerata,quum ad cicatricem superposita cutis deuenerit,arteriae vero Ulcus permanserit,ipsa ne-
quasi conglutina ' nem ad cicatricem perducta, nec carne obturata Caeterum tumor ille compressus digito cedi Duum igitur sangui que arteriae continen , Artenara sali tenuis 'auus existat ac praeterea mistus subtili spirigWiβPGβς ι tu donulto proindeq; sit etiam calidior eo qui continetur in Venis adeo sane is effluit, Ubi Vulneratur ar- teria,Vt aegre supprimi possit Cedit etiam in aedematibus materia premetibus digitis:& pars ipsa foueae modo excavatur. At in hoc affectu pulsus non adest Viv- Cedem quo ei pitur in neurismate, color albicantior existit. Ad ab aueunta, haec Cedema longe latiuso maius est aneurismate nisi e diis at quando grumus adnarus, coalit ex aneurismate,sphas,disti cetum,hoc est siderationem,essiciat. Sic enim uniuer sam solidorum corporum corruptionem appello Lita Gangrama Vt OssiPus quoq inrit Gangraena autem solidor corporum mortificatio esto ipsa,Verum ossa nequa corripit,maximas i, sequitur inflammationes in epeteda autem rursus hoc est,atram bilem, si quidem mordax
decubuerit in carnem, circupostram cutem exulcerare si Vero mitior eXtiterit,cancros citra ulcus inducere tina verb,qui affect ex ulcereo tumore circuambiente constat,phagedaena Vocatur. Depascitur etia,& herpes circuuicinas partes: solius tamen cutis exul- Phagedaena ceratio Xistit: phagedaena verδ,Vna cum cute attin-Herpes depa ait etiam subiectaui Duae Vlcera omnia,cacoethe,hoce
' maligna vocanturi Porrbscabies&lepra, melancholi' ''' et affectus ad solan cutem spectant quemadmodum
seabie, Mn solis veniso carne fiant,nomei obtinent cancri. Lepra Praeterea elephas affectus melancholicus est,ia sangui-CM ῆς - ne quidem melancholico primam habens generatio
nem: tempore verb procedete, atra bilis copia sanguinem ipsum exuperat. Quo tempore corpus amo grauiter olet,turpecii di deformatum videtur: ari, iter-
109쪽
dum etiam exulceratar Iam pudendorum tensiones praeter laturam, quae non dessistunt quidam satyaris Satyriasmus.
mum, quidam priapismum appellant Achor autem, Σό, 't. ΘVlcus est in capitis cute, quod coniiceres pituitae salsae,& nitrosae esse sobole . Ac defluit quidem ab eo sanies 'usdam nec aquosa simpliciter, nec ita, Vt ni crassa. Cerias quos fauos nominanes cum tumore quodam G D O r.exiguo & ciplurimis foraminibus accidui,melleo quo Myrmeciae, nrsiadam humore fluentibus Quino alii tumores praeter Acrochordoes i naturam his minores per cutem nunt, nimirum myr Pnaeciae, acrochordones psydraces,&epinyctides qui sane affectus omnibus cogniti suis Non minus autem est notus furuncul': qui quidem mitis Nistit, si solam Furunculus. cutem obsederit malignus autem,si descederit altius. Sic enim tuberculo est similis ab eo sola duritie disse Tuberculum.
Ten3. Uteri autem affectus mistae cum inflammatione
esse speciei videt pus tertio loco succedit bubo Qua Bubo. tori quem nonulli vocant phygethlo , caliditate simul byῖς'l0Π-ckgenerationis celeritate id ab aliis tuberculi distinguentes. Qui affectus glandulosarum partium est inflamatio. Hae autem partes Vbi ad scyrrhum deuenerit, ois affectus strumao choeras Vocatur Duemadmodum Chaeras.
ella ubi iduratur testes, o κοκκλμ ita ramex carnosia Sarcocele. dicitur. Quiana autem in eorum tunicis humor aquo Rame carnosus colligitur hydrocelenominatur a quo affectu, epita' ploceleo enterocele differunt: ir alterum meti alte pioiocete. - rum intestini cuiuspiam descensum in tunicas testium κιλο-οκkλ γζt significet. Quemadmodum autem Vnumquod dicto Ramex uarico ,
Tum nominum partis morbum indicat, a qua affectus P. cognominat,sico κιρσοκμλ recens nomen ,hoc est, V/Πςς ricosus ramex,in parte iam dicta declarat ipsum asse clum consistere. Quan veteres,o alias etiam turgentes Uenas 'σους hoc est varices nominat. Ziunt quippe in cruribus etiam varie es ob imbecillitatem Ucna
rum quae inibi existunt:& tunc praesertim, quum san- SI R
110쪽
guine corpus crassio redundat Peritonaeo Vulnerato, ', vel rupto,nec postea coglutinato tumor quidem mollis eam regionem occupat. ubd si id in inguine eueniat tumor tale bubonocele nominatur. Si ver circa umbilicum sic affectos ' biu pix λους quidam appellant. Caeterum peritonae solius nulla harum affectionum existit: sed & nerueam propagine musculo assici prorsus est necessariumnia hydropicis etiam copia quidemateriae eadem in regione aggregatur aquosae sane, in ascite:flatuosae per tympanitem pituitosae denim in affeci anas arca,& eo quem leucophlegmatiam ap
pellant orrb epulides,parulides thymi,4 alia id ge
nus,carneae suppullulationes existunt Vuae, gurgulionis, onsillae, earum glandularum quae inuice in faucium nitio opponutur paristhmia deniq3, eorum corporum quae in ipsis faucibus sunt, inflammationes existunt polypodes autem,aut inflammatione, aut tuberculo,aut alia quapiam suppullulatione in naribus consistente gignunturincanthis Verb, in magnis oculorum angulis fit, tumor non toto genere praeter natu- gins oculi ram sed sola magnitudine Ungues autem adnascentiae quaeda sunt mebram exterius adnatae oculis quae ab osse circvambiente delata, V sep ad iridis corona ex tendit At quae Vocant staphylomata haec quidem so
palpitatione, conuulsione, &rigore.
N SIL E S motus in sanis animalium corporibus duplices genere existunt. Alii siquidem fiunt secundum Voluntatis impertu quos sane a nerviso musculis edi-
Tonsiliae. Patisthmia Polypodes. Encantlila. Motus senuis hilis dupleX: Vnus uolutari' quia neruos&musculos:a