Epitomes omnium Galeni Pergameni operum, vniuersam illius viri doctrinam, & methodu[m], quàm accuratissimè contine[n]tis, sectio prima-[quarta]

발행: 1548년

분량: 633페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

71쪽

mus referunt Alj menti: corpus digestio quidi pintraturale opus existito tunc adamussim perficitur,vbiqiuaelibet pars peculiarem sibi allicit cibum Accidunt autem illi tria lympio matum genera. Nam vel imbe egemnis s

cilla est vel deprauata: Vel omnino cessat Guyrum; ποῦ i,

ne symptomatum causae dicuntur,aut traherium pariorum sympistium intemperies, aut instrumentorum morbi, aut di matu cauta. gerendi alimeti prauitas. Ac per intemperies quidem , facultas redditur imbecilla Instrumento Verb morbi alimenti meatus costringunt. Prauitas autem dice Expuiuoi extur si vel crassior, vel glutinosior sit cibus. Simili

ter impeditae expulsionis eXcrementorum tripli iis, amplexaces causae inueniuntur. Vna,quum partes quae excrementa expurgant sunt imbecillae Altera Viarum angustia. Postrema est excrementi malitia. Imbecillitate intemperies parit: angustiam vero Vel obturatio, vel aliquis instrumentorum tumor. Atqui tumorum causa est humorum affluxus. Obturationem facit humorum Vel crassitudo,Vellentor, Vel innatum tuberculum. Excrementorum autem malitia , est multitudo, crassitudo,& Viscositas Per concoctionem in venis factam, tria redundant excrementorum genera. Vnun Axeremsito bilis amara, quae ab hepatis vesica expurgatur: alterii ei uagautiuna atra bilis quae a liene tertium veluti serum quod attra ς δ' 'senhitur a renibus Quum autem Uiarunt duo mi gerie nefara Vnum per quod excrementum trahitur: alierum 2 Excrementoruquod expellitur: Utriuslibet angustia excretionem lae ut duplice dere potest. Nonui qetiam horum nullum est laesum, sed excrementi multitudo quum immodica est, Ut tota expurgari non possit Una cum sanguine, per totucorpus defertur. Huius Vero immoderationis duplex affertur causa nempe alter; trix potitia male affecta,

alimentorum prauitas. Iam vero pallida biliqvi re 'iij p lii 'Rdundet per Uniuertum corpori S habitum regua mor Oignat per cogbum: sin autem in una tantum parte consistat,erysipeius fusa.

72쪽

nrabilisquos latao herpetes excitat Atram bilem, sit in uniuerso psis 'ub, d si corBOre,elepiadS:si in Via aliqua parte, cancer se inbibo, f uixur. Pituitam,si per Universum icorpus increuerit,

gnat. leucophlegmatia comitatur. Sin audem in Una parte, dema. Serosa excrementa sit redundent, ascit aqtia Serum sangui inter cutim inductat. Quaesi Vnam aliquam parrem iram quQ. Rim uaserint in ea pustulas Rignunt. Pro miscella autem

Nuffitiora in sympi nata. Porro nutricatio, Vt naturalium acti turalis action latim est prima ,ssic peres necessaria existit: quippe quae prima species alteratricis facultatis censetur . Assimilatio si A similRt quidem alteratio est quae quidem licet nomen diuer

tum a nutricatione fortiatur,1dem tamen trivim est

Num ori ρ Opus Nutricatio autem ab scopo aberrat, si vel nihil cultatis sym, Omnino agit,Vel ab actione perfecta deficit, vel vitio Piomata se agit, idque ob altrice facultate quae sub alierationiς genere continetur Vel ob materiae tum defectunt,ti prauitatem. Ob defecturn quidem Vt Patrophiis siue hae ex defectu,siue ex priuatione dicantur. Hic aurena Ruppura atrophiis defectus, non proprie ad cibum quiring ritur, sed ad materiam membro dicara est refercdu3. At prauitas cibi,leucas: elephantiassim eiusq; genem .s ri S ljOS affectus gignit Veri Vbi caro nigra pallidata; fuerit elephas nominatur. Nec aliter affectus hic gigni solet a leuce. Iam alphi haud diuersam a praedictis ha bent generationem. Caeterum per hos non caro ni uersa assicitur sed corporis superficies duntaxat, veluti squamis quibusdam ispergitur Atl albi quidem eae pituita migri ver ex melancholico humore prodesit.

suam natu aut in quiaςm alimenta carnem , a Xlme permutare ad immutant cari silam ipsorum naturam possunt Etenim Persica planne&immuta ta quum in Persia fuisset letalis postea in Aegyptum turabit translata, quod inerat noxium amisiit quana a carne DITI etiam alimenta ipsa immutatur. Omnis siquidem res

tici miluo Vcla longe potentior it,ab illa cum qua uersatur:arn

73쪽

citur. At no solum altera tricis facultatis imbecillitatem,pars aliqua alimento priuatur sed etiam ubi at Alimenti H trahendi Vis imbecillior fuerit aut expultrix immodi ' i'Vndςῆς cemouerit. Atqui tunc immodice mouet xpelleiam si uim 2 vis vis, Vbi retentrix potentia grauatur Vel ob excreme quando immotorum multitudinem,Vel acrimonia , Vel ob propria dice mouea imbecillitatem. Tunc si1quidem necesse est, Ut cum eo quod redundat simul etiam id quod Vtile est, excernatur: ut inlienteria, dysenteria, cholerati, fieri cotingit.

Quod si evpultrix facultas sit imbecilla necesse est car rara ari

nem tunc humidiorem fieri, pluribusq; Xcrementi te imbecilla. impleri At redundantia multorum excremetorum, quid accidat. ob alteratricis facultatis imbecillitatem accidit. Pro ipse rum autem excrementorum tum qualitate, ita moualitate alias aliter caro immutatur: Quod vero ad Salaguinis mo

sanguinis excretiones perimet, sit Xopias eam V. h. menstrua foeminis per singulos mense accidit, reliquae Omnes excepta,preter toto genere praeter naturam existunt profluuia au natura existuctem uteri Vbi modum in quantitate excesserint, tunc sollim praeter naturam eseatur. Omnium autem sanguinis fluorum causa,trifariam potest accidere. Qui sangni quom

pe Vel facultas ora vasorum aperit,ut i sanguinis fluo ζαζ'

rei naribus est Videre vel sanguis e male aflectus Vel vasorum aliquod etiam male affectum , vel ruptum. Etenim vasa rumpi contingit,aut ob plagam accepta sala quibus extrinsecus aut ob saltum aut ob casum ab alto , aut modis disrum, ob Vociferationem Vehementem Sanguinem male pipQ sint

affectum dico,Vel quum adeo vitiosus est, ut Vasa qui hi ,

Irus continetur,erodat Vel adeb auctus,Vt a Uasiveon litate immodi, tineri non possit. Vasa male affecta diculur,si veliso cus. liora Vel duriora, vel tenuiora fuerint. Siquidem c 'λsa quo ploimmodice molle est,facile ob imbecillitatem rumpi et zis is tur sicutio valde durum, quia non facile multum extendi potest. Attenue, ob huiusmodi has utras I assectiones, non solum ab internis causis, verum etiam ab

74쪽

externis ut rumpatur facile, est habile . Verum non omnia uasa erodi similiter possunt. Nam durum cras sum, erose est contumax. Similiter de reseratione Edicendum.Nam Vasa imbecilla mollia, tenuia prona sunt ut oscula ipso: pateant robusta vero,&ὰ 1- si &dura sunt ad talem reserationem inepta Caele . ' 'ηφφ.VR reseratio accidit ab iis quae ora vasorum irritant δε ab

ridati plenitudine grauanten Icuti quando Ra natura quuri lex cernit ea quae sibi molesta sunt Aed iam de iis quae

vomitus a qui Vom tu reiiciuntur dicamus. Excernuntur igitur hischus causis mc, interdum ci quantitateo mole sua ventriculum gra P' si uent,ut quum plurimum cibi est ingestum iterdi , psua mordacitate contristent ut si nutrimentum assim ptuna vel acidum, Vel nidorosum vel amar , Vel acre, ob vitium concoctionis euaserit. Eodem genere continento biliosa, di pituitosa, di serosa excrementa, Velinibi nara Vel ex uniuerso corpore illuc confluentia.. Terrium causarum genus Ventriculum ad vomitum d gui 'I incitans est quod haudquasi irritans in illo cotinetur turpinei tia praetςrnaturam. Vt Videlicet languis. comuniter aut 'euram dicuntur esse praeternaturam,quae etiamsi sint concocta,minime possunt alere. Iam vero recrementorun . ad infernas partes expulsio nonnunq solitum tempus praeue it,vel quia uenter copia multi cibi grauatur , Deiectionenici vel pungitur, vellicaturq; ut a re mordente quam Ve δηt VR alienam eκpellere nititur. At dicimus in ultum cibum,

quompilei hi vς quia Deustas seipsa imbecilliore reddita se quia

iacuis. Xistit assumptum alimentum immodicu vel ob utraci causam. Praeter iam dictas causas alimenta tum humidiora tum viscosiora ingesta ipsam deiectionem accelerant .Quae tum celerius delabuntur, quum leuiter post eorum assumptionem deambulaueris. Quinautem complura sint intestinorum Volumina, per quae

deferri alimenta est necesse cibi sane ipsi ob grauita xemitu immorari non liunt: et si eorum quippiam

75쪽

in ipsis circumuolutionibus fixum inhaereat,id subito 'ab actione intellinorunaiquibus inest vis expellessi infestantia propellitur. Tardius si pro consuetudine ex Aluum tardiu

cernit Veter aut Ob intestinorum vel imbecillitatem, ςης ς μαvel obtusum 1enium aut ob alimentorum tum pau- icitarem, tum qualitatem . Sed nausculorum abdominis imbecillitas etiam deiectiones retardat praefertim si duriora sint excremeta quo tempore thoracis musculi etiam auxilio sunt. Pauci orari pro ratione assiumptorum Xcremelnta Xcernuntur,Vbi plus ex cibis pcorpus digeritur. Econtrario plura deiiciuntur si pro portione ingestorum interdum ob defeetium diSesti ikctem ha eueris per corpus interdum ob excremenra Uaedam v minc plura,nuo supernis ad regionem ventris defluxa. Porro assiduae pauciora si pro excretioes uel ob imbecillitatem uel ob morsum eue x xloi'e cibi JG

niunt. Imbecillitatem temperie inducIt. At mordi' hah ur.

cat humores contenti. Est kalius assiduae deiectionis Fluκionis assti modus, quae fit ob sedis musculos resolutos Musippe duae,cause. huiusmodi deiectiones a uoluntatiSin perio non pen . dent: proinde ckintempestiuar,ckinordinatae, assi Dciς Epse in duae sunt: Iam ver solet flatus in uentriculi spatiis ori rei ubiui ri, quum vel humores pituitosi illic contenti, uel cibi, iis imperiun in uapores ab imbecillo calore soluutur. Etenim ut ab natus in Ietresolutum frigus uaporςm haud qua excitat, sic uehe en '' η - mens calor exactius lagna ex parte cibum ipsum co- hibi lci'

minuit, uaporis generationi conueniat nisi forte is hecillo. suapte natura sit flatulentus. Quemadmodum enim eremissimirna

frigidissima constitutio maxime spirante borea aere 24β' ς η, sereniore reddit ac rursus calidissima constitutio aesta ' '

tis,essicit aerem nos ambientem purissimum: mediae vero constitutiones nebulas pariunt: sic in animalium corporibus a solo moderato, imbecilloq, calore mam, pila vehi qtulentu gigni excrementum contingit.Ηoc igitur si culo genitum, D excutiatur,ructum essicit. sin autem per sedem fla quae sequantin

76쪽

Suepit a fla tu. Quum uero per neutram defertur partem, infla-

quo flatu, ipse ti-m mora per Vacua intestina, in illis uarios gignieeenuiora inieci strepituS: qui quidem eo acutius aic tenuiu resonat, si magis ua quo purior spiritus fuerit magis per itestina tenuiouit:grauiQx rao superiora delatus: eo aute minor sed grauior re-

sis ille fastio Onδxi sentietur,quo spiritus magis ad inferiora in-xa versus desce testina descenderit. UCd si intestina ipsa aliquam hu-cerit. miditatem contineant, strepitus murmurillus dictus gignetur: qui humidi excrementi deiectionem nunciet Strepitii myx sit Si uero strepitus aeditus puruso clar resonet aut

oliden, quid intςstin ipsius manIt1Onem,aut In luperior eius par- indicent te excrementa dura contineri significabit. Qui strepitus cum stridore fit,is ab instrumentorum angustia scDefluxus de inflante spiritu atq; pauca humiditate procedit De- In Veniri tum fluxu. supernis partibus in uentriculum fit ubi facultas praeualida ,redundantia excrementa expellit interdum ubi adeo imbecilla existit,ut ne id quidem qd Excretio sus utile est,ferre possit. Excernitur id quod redudat,tum at modis per crisis tum per integram ualetudinem, Ut in mulieribus singulis mensibus,ti in iis quibus aliquod me brum est mutilatum:id quod etiam per definitos circuitus contingere in aliis multis videmus, qui prioris uitae exercitia, cum ignavo otio mutarunt. Atm X- Crementiam crementum huiusmodi sola quantitate est alienum. Al

alienum quod e quRutate aberrat: magna I e parte in acutis morse bis solet excerni per crisim Inter haec duo excrementor genera est aliud tertium genus medium ut in Ventriculo semicomis cibus. Hoc autem per hepaticas a sectiones maxime excernitur. Caete* nominantur heHepatici qui patici, quos obiecinoris imbecillitatem infestat mor- - ius etiam si nulla adsit phlegmone. Hepar igitur,sirita alimetum,quod per meseraicas Vena attraxerat nequeat conficere, per easdem rursus id semicoctum ae simile aquae in qua fuerunt ablutae carnes nuper ma-

77쪽

eatae respuit. Quod si alimentum in hepat accurate ludentum ab

concoctum fuerit, ob aliquod autem impedimentum '

distribui in corpus non possit,Vt ad ae Ventrem redeat doneces in necessarium. Quo tempore excretus sangui apparet nigrior pledidior is illo, qui naturalis existit utpote e sanguineo atra bile commistus Etenim sanguis solus per se ob refrigeratione nigricans, tantiim abest ut splendorem ullum acquirat ut etiam eum quem ab initio habuit amittat. Atra autem bilis eo plandidior Athg bis emeexistit quale maris mortui bitumen iudaicum. Si qui excreto sanguidem non ex refrigerato sanguine ut grumus, sed e ης si φω re.

immodie eras isto, fervido ,Veluti quidam cinis, gi t,' 'gnitu atra bilis. Caele ipsa est frigida,quia terrestris ne immodis:

non tamen caloris expers: quemadmodum nec cinis, assam essem Nec etiam acetum. gitur cruentorum excrementoru bigidam, non

quatuor sunt differentiae. Prima est ubi sanguis qua .,hini est' tenus dictum est,per circuitus quosdam emanat. Secu metorum excla, quum ob imbecillitatem iecinoris , haud absimilis aementorum

lauacro ablutar carnis sanguis deiicit Tertia quain st euris qua nuper diximus)ex melancholico splendente q, sangui ' 'ne constat. Ac per has tres differentias,o multum est cXcrementum,&affatim excernitur. Per quartam versi quae exulcere intestino*oritur, praecipueqs dyseni teria vocatur' paulatim & breuibus interuallis dele elixctione fieri contingit: nonnunq*nceri sanguinis: no- nunci grumosi cum quo interdum puris quom nonnivit excerni solet: queadmodum tamenta, & partes quaedam membranis intestinorum cosimiles Saepenumero densum quom stercus excernitur, cruentis guttis respersum . Eiusdem generis cum praedicta dysentexta est tinesmos vocatus, obiecti intestini Vlcus eue Timesinus ossinteus Qui quidem caetera symptomata dysenteriae si a Vicere vite

milia habet tensiqnis vero vehementia , dysenteriam ' '' ς'

longe superat. Urinae tum suppressiones, tum depravatae expulsiones excrementis quae uel in uentre reti

78쪽

mnam unde nentur Vel praeter morem naturae eiiciuntur, proporsupprimi cc tione respondent. Supprimiturigit, vel ob Vesticae minuria duo si Decjlutarem eXcernere non potentis vel ob ostioli ipsi symptouia ex usRngustiam QUOM duov morbo* ischuria est unum Lat. commune symptoma. Estin aliud symptoma quum nihil penitus urinae in vesicam delabitur, abolita nimirum renum actione Alius itam affectus censendus est. quum oppleta uesica,alius quumacita,nihil urinae redditur. Nam in ea affectione qua uesica est plena oportet aut orificium eius angustum,aut naturam imbecillam existere. Os igitur fit angustum, quia obstruitur et Vrinae me tu intuet. Atq; obstruitur quide agrumo,uς cras iu- iu oeeasioni re,uel lapide uel callo Vel tuberculo, quod in meatu hus possit creuit cuiusmodi in Externis partibus omnibus accide

Vesicae osculo, re cernimus. Conniuet autem, ut ob tumorem prae

qua Rufa ter naturam, cuiusmodi est phlegmone: aut ob siccita ψηnNςδt tem ingentem: qualis per febres ardentissimas gignit . Sunt vero deprehensi quidam vesicam oppletam habetes, qui Veriti surgere a coena , V illam exonerarent postea meiere nequiuerunt: qualis tiam affectus Ventrio intestinis solet interdum accidere. Igitur iam di-m affectis Vim excernendi urinam,sua functione de fraudant. Qui vero ab iis magnitudine relinquuntur actiones essiciunt obtusas torpidas i, Reliquos affectus tertium genus symptomatum qd in motibus deprauati consistit comitari cosueuit citius multae spe Stranguria fit cies habentur. Primam stranguriam appellant, quae is , -- ὸω ς Ob imbecillitatem Vesicae,Vel ob acre lotium fieri v p ebum a Videtur secunda species profluuio Ventris est similis. criment m Solet aut fieri quaedam Veluti resolutio,colli qua tigue,

Colli iura iiciles laterim uniuersi corporis interim succorum tantum, SV . quos venae continent Deinde quod ita liquatum est.

inlud crem degenerat. Igitur Venaru succos in sero-

Renu iacultas iam Lialem solutos renes ad sese trahunt, ubi integre

79쪽

alent condinenterqj ad vesicam tranimittunt. Si vero inualidi fuerint,Vt ipsos trahere nequeant, tunc Venae eiusmodi serum aut in ventrem demittunt, nimi-Tum si crassiIugiit aut in unitaersuna corpus pellentesii Aaua inter cu

lud Abi est tenuius,lubito tum bitum ad aquam i qm d

te curem transmiatant. Quod ii caro liquata sit , tum vel vente suscipix ipsam fluxionem, si sit crassiuscula, vel sudores profluent,ubin Vapores soluariar. Reliquorum otii symptomatum alia i idem vesicae aut renuquosdam offectus indicantralia quantum vel cruditatis vel concoctionis accessierit sanguini ostendui Vt Vero ad sudores transeamus. Vbi ii resoluto corporis habitu eueniunt affectius Vocat ur 1 ncope: uiu senς rei S eos quia contrarium, per sudores creticos accjdit et quippe 'Ut Sudores elici robustas Vires annunciant. Eis autem sudores lunt si robustas vires mjles,quos modica exercitatio, di balneum o ca or 'μμη - aestiuus euocat Per xercitationes autem immodicas, Inonnihil vitilis humoris excernitur , Odorem vero

cidit ipsis,quia vel obturantur Vel connivent. Ac ob suppressi in turantur quidem a succis crassiso viscidis Conniue sp . ob nutritionem pleniorem, vel ob refrigerationem, vel ob mollitiem. Adhaec fudoris tum excretio,tiam suppressio,ob virili in carnet imbellitate interdu acci i dere solet.Porro nulli partis functio manete ipsiuS s in . ...

lentia illarita,impedita pote1t. Nulla autem qualitatum Min cinctio agentium,res uicinas perinde alterare uidetur, ac ca impediri non

lor. Quare corpus calidum simulo humidum. celer Qtest 'rime proprium sibi alimentum concoquet assimila Cyi' '

hit m Quod uero ita sit du*,ut X flea rur facta inimium alterare .miter innitatur,ido trahere chementer quidlibet, potest.

80쪽

& pellere uioleter,& detinere fortiter poterit. Opti- Calidu Ju mb ita nutrientur calida & humida corpora: ut quae et . . di celerrime immutent, alliciantq; ad se reponant piepitum sibi aSisimilent alimentum. Pessime omnium frigida ac

alimentum a sicca ut quae nec alterare,nec suscipere, nec appone-smi μῆ- re nec assimilare sint apta. Quod Vero humidiora cor Πῆ - 'ς ora lina facilius tu celerius adhaereant. coalescata;

cacorpora cur

iruttiantur infe dumorum autem alia nequaq alia non facilCid perpeiicissime. tiantiar nemini obscurum existimo. Caeterum conco Concoctio. dies nutritio alterationes esse censentur Appositio Vt 3pQ sequum cibus in roris speciem redactus a nutrito su

Adhaesio. IclpitUr . Adhaeuo eli, alimenti cum alito coglutinatio Quaedam dum in Vnum coalescunt. At in his omni Ibus pueri,alii , quorum temperamentum calidius est&hmaidius optime degunt nec infeliciter in illis di-Puia vim rete stributio perficitur. Retentricem tamen faculta terri tricem habςn pueri habent imbecilliorem, ob id , excernunt celeri imbecilliQx Similiter etiam expellendi facultas. Vt retentri .

non admodum modice illi est Imbecilla. Eget autem longiori tempofonem re facultas retentrix, quo suo fungatur munere expultrix Vero breuiori. Pueri igitur, Vt altera tricis fa-

Pueri quihu cultatis robore iuuenes superant , sic attrahendi Visa lxRx sent in long inferiores: atm ab eis etiam in duabus hiabus is reliquis facultatibus separatur. Quanil expultricis meis superentur becillitas in eis minime deprehenditur idq; ob temporis breuitatem, quo suo fungitur munere. Quippe crebrius deiiciunt xvomunt liuuenes, non ob expultricis potentiae robur, sed ob retentricis imbecillita tem . At, in concoctionibus quae ad Ventriculum pertinent si humida molliaq; sumpserint ea perinde ac iuUenes concoquunt dura ero deterius conficiunt. Si Puertis iuueni quidem puerorum calor ad Vaporis naturam illue-i 'A ἡφ' ' num , a siccitateria magis accedit. Atqui humidiora Nuisiun uro corpora humidioribus indigent alimentis sicciora sic niatimssibus. cioribuS. Senes ad omnes fere actio es corpus male aia

SEARCH

MENU NAVIGATION