장음표시 사용
141쪽
cerebrum luctaborare primogenio affectu st omni Affici perconanechi carere, ipsum hau quasi defendi pol. Quare di
cendum est,illud consenuim siue consortii lege assici rhoc est ab altera parte talem affectionem recipere. Sut Praeterea nonnullae actiones , quae idonea indigentes materia,ipsam ab aliis partibus praeparatam accipiut. Qua de re interdum optima ratione contingit, nulla existente in actionis cuiuspiam propriis int umentis no Xa, actionem ipsam perire, defectu scilicet eius materiae, eX qua fieri consueuit Veluti in Voce accidit cuius quidem materia efflatio existit. . Haee auia fit con Vol materia
Tracto thorace ab inter costalibus musculis. His igitur 'ii' ' nihil agentibus, animal vocem amittit in quidem nul thorace ah
lo interdum inpropriis vocis particulis apparete avra tercoitalibus cstu. Sunt Uero hae partes tres chartilagines a tribus co Vi'. φὶIβ Tnotae musculis,an quo suaser InrUr nerui demΙst ac strumentissim . rebro. Est praeterea 1 gutture ligula,sive epidottiS,ma tres chartilagirii me proprium vocis ipsius instrumentum Etenim ce rari constitucidit quidam ab alio,ita ut dorsi initium affligeretur. HiiMΥΠῖ δε Is tertio die exiguam admodum Vocem emisit. Qua otidio deinde die omnino obmutuit resolutast, simul me runto crura manibus prorsus illaesis Sed nec spira tionem amissit, nec dissiculter spirabat. Nam quum tota sub ceruice spina esset ei resoluta accidit thoraci,ut septuna tranmersum,&musculi superni numero qdem sex,mouerentur. Quippe nerui ex spinali medulla,quae iii ceruice est in ipsos descendunt. At nerui musculorum intercostalium qui efflatum emclut omnes affecti erant. Vbi igitur sedata fuit spinae 1flammatio, a septimo die voκ restituta est iuueni,& crura motio-
Di facultatem, antea interceptam , recuperarunt. Huiuuari odi ergo noxae speciem,magi proprie P conrat Terilois per
sensirim menire dixeris, qvbi ab humoribus in uentri consensum spe cui contentis,exhalantibus'; , caput dolore tetatur ' qm 'Iam verb,ut ad crura facultas quaedam sed citra euen
142쪽
tiam substantiansue descendere ob phlegmonem prohibita est,sic ad oculos cum et sentia ubi obstructi fuerint uisorii meatus. Ad guttur autem,quis materia perueniat per illam spinae dorsi resolutionem, sussiciens tamen ipsius quantitas nequa accedit. Qui uero ob intercostalium musculorum perforationem obmutuit, is totam Vocis materiam amisiit. Porro quemadmodui crura resoluutur ob inflammationem spinae, ita etiam guttur vocalibus siue recurrentibus neruisi quos ipse Recuri tes ne inueniJaut incisis, aut laqueo interceptis . Atq; idemuo invenito est modus quo laeduntur gutturis musculi, siue recur-UM rentes nerui,siue ii qui iuxta arterias sunt, Vitientur. AIoue si sto, triniu enim animalis facultas dejderatur , sine qualuntatis impio moueri nemo potest pro Voluntatis imperio Incisis pnem pdt,abs terea musculis qui epiglottida mouet, animal etia euaqV DLMix-x D nauium . At laqueus collo circundatus non solum reddit animal mutum sed etia suffocat, ipsum respiratione priuando. Aspera autem arteria,si dissecetur,VOci quidem nocet,sed animal non priuat respiratione. Anstitia est Iii Angina Vero, quum sit internarum gutturis partium flamatio inter inflammatio strangulationi proportione respondens, narum guttu respiratione tollere potest, ipsius meatum obstruedo. H. PMu- Iccirco vocalis instrumenti maxime proprius af eae' est. Qu1 autem ex affecti loci notitia ipse curationem
inuenerim ex hoc exemplo perdisces. Occurrit mihi
notitia uua ha Oum quidam, cu lenius trium digitorum manus iam tione Galeno triginta diebus perierat,prorsus illaesa motioe nec iu- ipsam curatio Dabatur quicqa medicamentis ipsi manu admotis.
Π QMdint. Quum igitur itellexit se ex illo , cum proficisceretur Romam,se decidisse avehiculo, ac initium dorsi tunc sibi contusum fuit se nec multo post accidisse digitoψasseetum: conieci inde, in primo statim exortu nerui post septimam vertebram partem aliquam ob ictum fuit se inflammatam, ea mi iam induruisse inscirrhu. Quippe neruorum qui a ceruice prodeunt,Vltimi pars
143쪽
- humilior quae descendit per cubitum,in clitem minorva digito diffeminatur , ac praeterea per medii digiti mediam partem dispergitur Maamobrem illi spinae parti . quae affecti particulae principium insecόntinebat,congruenti medicamento cum succurrissem digitis suum tonsum restitui, cum maxima spectantiurn omnium admiratio e. Quo autem modo sensus digitorum perierit,motu prorsus illaeso,ta audies. Sentire enim,Veluti quiddam pati est: moueri autem, Setire est veluceu quoddam est agere. Qua Ombrem Vt quis mouea ri quidda pati.
tur, opus est robore a vi sentiat Vel minima facultas I.' est satis. Ob id q, ne celsum est,ut sensu ipso deperdito, Sensu amis .
simul exoluatur δέ motus ubi per Unum eunde l, ne cur motus eouum ambae perficiuntur actiones. Porrb omnis volun ζῆ , Ibi pertarius motus, ad musculorum ossicium pertinet. Qui ''SI'
pe nullus neruorum per se sine musculo,Vllam huius actio ficitur. modi in animatis particulis actioneamessicere possunt Nertium nulla Caeterum ad partes mouendas musculi ipsi aliquando bis musculo quidem immediate perueniunt aliquando Verb per bi ini ' μ 'medios tendones : quales sunt illi qui mouent digitos. Si igitur assici musculorum neruos contingat, digit rum motus peribit: si verbeos qui ad cutim ptingunt, tangendi sensus corrumpitur. At Vbi tota resoluuntur membra, quum Videlicet conamune principium est laesum simulo motus & sensus pereunt. Ac tunc locum primari affectum,ex laesorum neruorum multitudine duntaxat inuenire poteris Accidit autem iterdum, ut deκtra tantum pars ipsius spinae assiciatur, altera sui his interda omnino illaesa aut econtrario,Vtilla manete integra, dextram, inter sinistra affectum sustineat. Atm hac ratione nonnunc du sinistra Mtota pars simistra resoluitur , dextera illaesa manente tem Iesset Iam Inunci contra,dextra pars duntaxat,& assicitur,&resoluitur Ubi ver non affecta spina, tantum Unus nerui procellas est laesus eas duntaxat partes resoluti occupat in quas ille neruus est distributus Italai
144쪽
spina fuerit affecta, aut aliquod neruorum principisi
conuertenda illuc tota medendi ratio est. Alioqui fru-Medendi rone stra circa resoluta membra occupaberis. Iam Verb,Ob eςQVςxςd fristus immoderatum interdum edis musculus resol-
oinem. iii OIetrimaXlmemue ederit quis super lapidem fragidum:ssiue in aqua frigida supra modum fuerit versat'. Sedis imis tu Quam sane resolutionem sequitur uoluntaria excre- resolui ct xi imentorum deiectio. Qui igitur in anatome exercitat β ς--- fuerit,accurateq; praecedentiao praesentia accidentia norit,ac sic ad curandorum morborum experientiam methodoo ratione peruenerit, is iuenieto locum affe&im,&ipsam dispositionem Vt autem affecti musculi,Voluntarias sic Vesica , necnon intestina oblaesa, naturales actiones laedere possunt: eo p ipsis contractis A . excernantur ea quae continent xc differunt certe plu
iurati s eo xlmum naturalὶa ab animalibus instrumentis: g natu gnata acticius ratibuS Uidem , cognata actionis vis insit animalibus
is inest ver instrumentis a principi s veluti lumen a soleo astris anim defluat auamobrem solis partibus quae di sentie
men a sole di si nὶQuend Vimnabent, accidit, ut Ipus micrdum principi facul haudqua affectis,nihilomin eorum actio exoluatur: tas denuit id quod naturalibus instrumentis minime solet accidere. Quoties enim horum actio laeditur, semper ipsa prim bassiciuntur. Caeterunt animalibus instrumentisi, bus ae naturalis quoq; dispensatio adest, quum nimi-rum4 arteriarumo venarum adminiculo indigeant , ad essentiam propriam seruandam. Proinde alterari a ViciniS, ipsis Vt naturalibus alterationem se r, sentire , ut animatis euenit.
145쪽
RES sunt exercitationis modi cir o
ca arrectorum locorum notitiam a circa affectora Quorum Vnus circa singulas corpo locoru notitia, ris partes: alter circa causaso dispo tres modi. sitiones: tertius circa differentiam accidentium versatur Igitur a locis sumitur modus,Vbi dicimus: affecto cerebro huiuscemodi accidentia sequuntur. A dispositionibus4 causis sumptus existit talis: Ut si dixerimus,inflammationis seorsum, aut refrigerationis huiuscemodi sunt accidentia Ab accidentibus,ut quum dicimus: hoc doloris genus hasce dispositiones, aut hosce locos portendit. II. HAllucinatur autem Archigenes ubi dolorems '.
pidum neruis tantum euenire ait. UJppe tupor Stupor a frigia frigida dispositione oritur, no neruorum duntaxat, da oritur se sed etiam Venarum, arteriarum, carnis, membrana , position
tunicarum,& cutis. Q bd sit ob id Thaec omnia per neruos sensum habent, ad neruos illam dispositionem refert, cur non reliquas omnes dolorum differentias, proprias e neruorum ait ZEtenim dolor, tristis est sei xx i s iis quemadmoduni ipsa Voltiptas, blandUSIQUUd si re Volupta ea accuratius inspexeris, haudquasi doloris plectes dicen bladus sensus. dus est .mapidus dolor: si1cuti nec species Vlceris inflammatum ulcus sed utrobi duarum dispoisitionia μ'
concursus adestiEtenim mapor refrigeratio est is ignis Ha i ,
iccirco corporibus ita dispossitiso sensus: motus dis eompleta est. fculiarem inducit quemadmodum completa refrige sum&motum ratio dissensum c motum omnino tollit. Qv d autem Quis
146쪽
stupor dispositionis non doloris,aDt sensus, sit nom stupor edi Hippocrates docet Vbi ait Stupor enim mediocrisαη is , QiψIςm dolorem soluere potes Porrb ostrictas VehementeC
partIculas , atq3 co qui torpedine animal dum adhuc
Stupor quo it tetigerint,infestare sola etiam stirpor in quib' festare soleat membrum aliquod stupidum fuerit,ii quicquid tetige rint, obscuros hebeti sensu percipiunt, ne moueri possunt. Si vertamoneri cogantur , dolent Caeterum citra hoc cr moueri tetet, affectu ipsum stuporis haud obscure persentiunt,sed tunc minime dolenti Stupo stuppr ς id itaq; no particulae cuiuipiam proprius arsectus est sed his, . . ' ' disposimo, quae accidere Oe ibus potest partibus , ab iis tamen dia taxat manifeste sentiri , quteo suos affectuSpercipere,& moueri pro Voluntatis imperio sunt Caro per se re natae Iam VerbeX carne quae nus sola ac per se repeperitur nunq;. ritur)ligamentis q.& tendonibus per ipsam dissemina
Musculi copo tis mus utorum ementia constat: quae V pmanere posset, Uenis digebat,arteriisqi. Verum citra dolorem
pulsare, ad solas arteria pertinet, animali etianu rectEvalente. Ubi ver ingens inflammatio est oborta, Vel pulsu, dbib se prysipelaS,Vel abscessus,arteriarum pulsus cum dolo-
Osrin sentiai re sentitur: quum per bonam Valetudinem, nec curri dolore,nec sine dolore ipsum discernerernus. Etenina duabus praeciphe occassionibus Vehemens dolor particulis inflammatis infertur nempe quUm mouetur, di quum a re quapiam praemuntur Proinde inflamma Dolor inflama o musculo duplici nomine,ob dilatatas arterias, dotis musculis uorem percipimus &ri moueantur illae,& comprina a Vnd λςςidδt tu in actiacente carne, at ipsam similiter coprimat. Quin etiam sine musculo,arteria inflammatorium affectum lustinens ipsa per se cum dolore pulsat QubdStupor e diripo si aliauando per id genus assectus stupidus esse pulsus
sitio mediR,MV hsi videatur tii scire licet disipositionem in mu
etudinem. Nam dispossitio stuporis, media est inter resolutionena
147쪽
di integra valetudinem Caeterum neque i peripneumonia, nem in laterali morbo pulsatilis potest dolor contingere: idq; ob partium natura. Pulmosiquidem , sensum no habet miorbus verblateralis membranae cingentis costas affectus est. Cuius quidem pars illa quae costis adhaeret, necesssiario comprimitur: - quae Verbinter costas,e collocata, comprimi nequaqpotest sed inflammationis duntaxat ratione dolet. Siquidem in eo spatio arteriae conssistunt,per musculos intercostales dispersae: idq, altius si ut membranam cingetem costas attingant. At inflammatis interdum intercostalibus musculis,dilatatio arteriarum dolorem necessarib infert. Proinde aeger pro magnitudine inflammationis,sentiet in parte inflammata ipsum dolorem pulsatilem. Igitur pulsatilis dolori qui vehementes partiusensibilium inflammatio es sequitur' arterias ipsas primario aliaetu molestat: per consensum autem caeteras partes sensibiles eo ci ci vicinorum contactu praemantur. At nem in hepate,nem in renibus unet huiuscemodi pulsatio percipitur, quoniam nullus per totum coropus ipsorum, sicuti nec per pulmonem, neruus disicte minatur. Quia Ver membrana quae eorum Viscerum
quodlibet ambit,& per quam dispergitur neruus,sensu praedita est ob id nimirum in ipsis grauitatis sensus
percipitur,Vbi tumor aliquis praeter naturam illa, in kstauerit. Etenim membranae, cutis, adenes I, quum his partibus nullae intat arteriar, Vbi 1flammatae sunt, non pulsatili, sed extensivo dolore cruciantur. In Vniuersum autem, primae doloris species sunt duae: Vna qdem, dum subit temperies mutatur altera, dum continuitas soluitur. Siquident pars intenta,aut compressa, aut contusa, aut Vulnerata, dolet ob continui diuortium Caeterum non eandem doloris speciem excitat mordax hutnor&plurimus. Ille quippe rodendo hic verbiendendo dolorem infert. Quantam autem viru
Pleurius quia pulsatilis Diior quas infla malloes sequatur: quibus non accidae partibus.
148쪽
Intepciles do habeat in demperantia ad inducendum dolorem, ex latore ins licet pland perpendere, qui vehemeter refrigerati ad ignem manus affatim calfacere tentant. Quippe into lerabilem sentiunt dolorem praecipue ci, iuxta unguiu sicos dolo radices. Similiter etiam per dolores Vocatos colicosi,
res oriri ubi frigidissimus aliquis humor Oualis ille est quem vi
ime acto in iitrvum V a Xagoras nominat In quopiam telim cratquo intestino sitori eli impactis,adeo torquentur aegri, ut Videantur erassior sibi circa reterarum regionem terebro perforari id quod olim mihi etiam contigit caeterum iniecto oleo Oleu Ut Cei rutaceo, quum id paulopost conarer eXcernere, eXcrC --. ui humorem Vitro fuso perisimilem . Sunt& alii dolo
res per quos paluSmΠNUSVx qua cupit corpus affectucraisum esse significant. Differunt aut inter se, aut multitudine, aut crassitudine, aut rei dolorem facientis potentia ,ssiue ea humor fuerit siue spiritus flatulentus. Si quidem paucus plurimo,& tenuis crasso. permaneς Dolose qui hi moro, ac denim minus refrigerans, eo qui vehementis moros maiore simam refrigerandi Vim obtinet, minorem solet ex re qui mox citare dolorem. Igitur siue clauo transii Xu esse, sui Classi lii, M. Vreor perforari locus ideatur, is dolor ad cras sunt m dolo ut di intestinum est referedus. Atqui huiuscemodi dolores gnoscendus ab eo quo lapis impactus est, discerni non possunt, nisi Dolovi colici, quis accidentia quae postea consequuntur, Xpectata qui h it. Utrius tamen doloris sunt communia praesidiar
de oritur, sunt di quidem calori Πca in primIS,liue ea extrinsecus adhicomunia pr2ἱ beantur,siue ea iniiciantur. Deinde nisi mitigatus d dia calfaciei lor fuerit, eorum medicamentorum quae dolorem ob: tundere possunt aliquod adhibendum est: cuiusmodi
Colici dolotis, Xllilr,q a Philone institutu Vevis lapi dolore excita&orti a lapi uerit, ipse interdu sol' interdiu Una cum cruore excerde ligna di nitur in urinis 3 subsidet sabulosa quaedam. At si in co*ς ' δ' lo affectus constiterit, nihil ho: Vi sed protinias inflatio quaedam,& extentio, fatus complures,4 to mina, excrementa flatibus plena cernuntur. Ea autelicet discernere
149쪽
1laet discernere,sio super aquam naiat,& bubulo stercori similentur. Quinetiam cibi tum cupiditas,tum cococtio deterior euadit,& praesens,& praecedes,& quae sequetur Ventriculum nam male assici accidit,ut qui parti primario affectae continenter adhaereat. Insuper Colicos nominatos affectu magna ex parte praecedit Colieos sola cruditas & spiritus flatulentus &vomitus&nausea. ς' T V
quae multo tempore inana permanet. 1 praecordus Haitu tmordacitas,& fastidium,& indigentia plurima. Igitur id genus dolores vehementissimi, consistere in crassis intestinis putantur. Quivertamitiores sunt, ex duobus alterum necessarium citi aut in his ipsis sunt, sed a leuiori causa orti aut in tenuibus intestinis consistat. Porro qui mordaces dolores sunt ii a mordaci humo Dyses, εKa dare intestinum erodente fiunt. Unde dysenteriam sema lor mordaces huiusmodi dolores praecedunt: utpote per quam intea cedimi, stina vicerentur. Caeterum dessenteria illa, quae veluti faeculentum sanguinem excernit abudantissime, iecinoris affecti censetur esse symptoma . Ea ver per qua syncerus multusqi sanguis excernitur , plerunt,ni Dy'u 'uersum corpus euacuat,haud secus il haemorrhoides, Dote puncta aut muliebre profluuium Ut verbad dolorum differe tius. tias reuertar punetorius dolor potissimum circa me Ηmnodiλ. branas consistit. Quamobrem lateralis dolor punctorius est e censetur. Iam verbhaemo dia,sime detium stupor solis dentibus4 gingiuis accidere solet, Vbi quis. piamo austeroso acidos cibos ingesserit. Caeterum
complura alia dolorum genera sunt ab Archigene prodita sed quae prorsus intelligi nequeant. Qui an Vir, ita omnium affectiau proprietates descripsit, ac si es a se fuisset perpessus, quod no Verisimile est. Praeterea ubi ait hemicraneas spha celo des circunscribi, hoc est stabinoueri adisi ectione vasorum, minime declarauit quidnam spha celos esset de cuius vocis signin cato Spliacelas. uarii varie opinantur. Dein dolorem pulsatorium&Tomus. III. I ii
150쪽
turgidum inferri ab arteriis cotendit,ubi ipsae per hemicranias sphacelodes primogenia semoe laborat. Dolor turgi Est autem turgid dolor, qui a parte primario affecta, veluti a radice incipiens, celeriter in partes adiacentes transfertur. Id quod non solum in hemicrania sed incephalea etiam solet accidere. Sed nem illud etiam est verti,affectos neruos protin intorqueri, indurari is et
quum reperiantur nonnulli affectus , per quos laxio- Nerui in chus res evadunt nerui: quemadmodum per trophiam csi laxentur asse spicuum est. Inini ammationibus autem & tumo- cxibu :&iqui ribus praeter naturam, manifes intenduntur nerui. ς' - μμ ceterum 1flammatis partibus praeter tessionem, accidit Ut rubescant,renitantur,intumescat,4 doleant Asioni, iata AdVςrte tame interim , propriae actionis laesionem es est affect pa se ungulaa partium proprium symptoma. Porro conilis symptoma uulsiones neruo*,Hippocratis testimonio,& a pleni- Conuulsione tudine,& ab inanitione oriuntur: quum nimirum nertii ud ii εἶ' ui per edS dispositiones immodice tendi possint quem
inanitione. admodum chordae in Ethara , quae a contrariis aeris statibus, siue humidus fuerit ille, ut rigare ipsas implere 3 possit,sive Vehementer aridus, ad Vltimam ten- citharistae in ionem perueniut. Quamobrem citharistae Vbi instracbQrda instru nenia post usum, reponunt, solent chordas ipsas la-mqntQx i- ς- xare, quod Archigenes dixit profundos es te dolores neruo*,id ab accidentibus quae plurimis neruoruNem sividi uenjunt,eii sun pruna. Etenim quum Venae quidem aut arietii, semper priores in superficie cosistant deinde post eas venis arteriae, quibus tandem nerui subduntur iccirco laborantes tensionem in imo sentiunt. Quanu multi tendo TedQne sunt nes quae corpora sunt neruosa no profundos, sed in ηςxV'δςςπδε superficie dolores habent si quando ipsos sic quoiu teri di contigerit: ut sunt illi qui extendunt digitos Mini-
uo estutiaeus naz autem nerui accidere potet amaeus dolor, vi tatas O profitetur Richigenes: quum magna ex parte dolores ipso ad infernas iupernasii extendatur partes.