Epitomes omnium Galeni Pergameni operum, vniuersam illius viri doctrinam, & methodu[m], quàm accuratissimè contine[n]tis, sectio prima-[quarta]

발행: 1548년

분량: 633페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

161쪽

re ipsum oportet. At verbe xiccare, vel humectare, esse intempe noi necessarium est. Sed si humiditati copuletur, are et sm' facere: si ariditati madefacere caeterum si inter has zkesa abest. medium obtinet,ipsum est conseruandum. Interdum vero ubi principales actiones sunt laesae, febris quos accedit,Vt in phrenitide,& lethargo. Interdum si1ne te bre adest vitium: Vt inmania, dc melancholia: id quod mod per consensum mod3 primaria affectione cerebro laborante, accidit Etenim ubi propriis accidentibus exprimuntur huiuscemodi Vitia , permanentia i sunt, nec aliis praecedentibus superueniunt, pri- affectus K-mogenia dicuntur esse. Vbi vero propriis accidentib' mogenii, siue

minime limitantiar, nem perpetuo permanet, atm ad petra dialias affectiones sequuntur,per consensum ipsa veni' eonsensum, ire dicimus.Nec interim latere nos debet, Ubi quille dicantur. ge consortii assicitur,fiat 1 adhuc affectio,* deletis efficientibus eam causis ipsa quom simul deletur. Sin autem consentientes partes permanentem iam habeant dispositionem, quis causa essiciens conquiescat, ipsa tamen permanebit affectio QN1d autem in cerebro co- sistat omneς principalium animae virium affetitus, pro Aminae princi confelso habent omnes medici qui studioveritatis reta 'bβDςμ' δ

nentur licuit GA me nerui qui Volutati imperi au utibi cerebro. ditat a cerebrbducant origineia Conuulso si quidem Netuus omnis Vniuerso corpore, omnes profecto autumant, alem a cerebro in qquampiam assici partem, quae ut in arbore caudex ra cit originς morum,sic ipsa sit communis omnium neruorum origo Si igitur partes omnes quae infra faciem sunt sitiae, conuulsae sint, primas spinalis medullae partes affectas esse putandum est: ac proinde illis opitulandum. Si V ro simul cum Vniuerso corpore facies quom conuulsa videatur, non modo spinalis medullae exortum sed etiam cerebrum ipsum, a quo nerui faciei oriunt,

curamus At Ver si crus tantum,aut altera manus couulsione tentetur,totius membri couullio neruorum,

162쪽

qui ad ipsum feruntur,principium affectum et se deeIarat Carterum, quum omnis motus a Voluntate profectus attracti musculis in eas quibus innascuntur pastes fieri videatur nec fieri possit attractio,nisi ad suam Conuulsio quo originem retrahatur musculus,constat conuulssionera differat natu in conuulsis partibus factam hac sola ratione a motu

Coiiuuitis si adiuraui djiserre, praeter Voluntate fit Porro ipsam Oh plenitudine Ouulsionem neruorum,ob plenitudinem vel inanitio, velinanitione nem feriri Verissime professus est nobis Hippocrates: et id quod vel ex fidiculis instrumentor; quae ob utraIics. intemperiem ambietis aeris,humidam nempe Daridam, adeo tenduntur ut frumpantur' liquido constat. Si igitur comi uisio fiat vel a labore, vel vigiliis, vel fame, vel solicitudine , vel arida aestuanti bre, qualem est viderelin phreniticis causam eius ar ditatem,inanitionemqt,recte putaueris. Sin Veroet mulento cuipiam,ac omnino pleno homini conuulsio accidat non ab re ipsam a corraria causa iudicabis orEpilepsia st si habui si . Atqui inanitioni contraria est repletio

ςφημμ Q omitialis morbus conuulsio est omnium corpo

quae eti tempo in partium,minime quidem perpetua , in empro-xtim accidis in thotono opisthotono, tetano)sed quae ex tempoteruallis rum accidit interuallis. Nec solum hac re, sed mentis quo o memoriae ac sensuum oblaesione a iam dictis couulsionum generibus differt. Vnde constat in cere Epitypra dii bro hunc affectum consistere. σererum Velox eius di

Epilepsia iide scussio crarium timorem spiritu meatum in cerebra gignatur Ventriculis obstruentem, hunc maxime affectum peperilse declarat neruo principio seipsum quatiente quo excutiat id quod inissat. Itam non ab ariditate, inanitionem e sed a crasso & Viscido humore impediete animalem spiritum quo minus deferatur in corp', hanc affectionem gigni, argumento est, τ subito: sat & soluatur. Siquidem breui tempore fieri non potest,ut vel cerebrum,uel tenuior ipsi membrana, ad

163쪽

latam ariditatem perueniat, ut corio simile quippiam patiatur. In corpore itam cerebri, anima suam sedem sortitur: in quo etia fit tum ipsa ratiocionatio, tum recordatio sensibilium imaginumn rimum autem istrumentum ipsius animae, tum in sensibilibus actionibus V niuersis tum in iis quae a consilio & voluntate proficiscuntur, spiritus est animalis, qui in cerebri Ventriculis continetu sed praecipue in postremo: quis non cO- temnendus sit medius Vetriculus quem amplectimultis rationibus cogimur: ut duos anteriores deserere. Satis tamen fuerit ad curationem nosse sedem arrecta esse ipsum cerebrum atq; in eius Ventriculis humore

crassiumo viscidum comprehendi, nunc pituitosum nunc melancholicum Pituitosum in praesentia humorem appello in quo humiditas, frigiditasq;: Vt melancholicum in quo siccitas 3 frigiditas dominatur. Ac pituitae quidem Vnum genus est, id quotidie vel strea Go, Vel vomendo,Vel emtingendo educitur, aporoso spiritu plenum: ut ne sensu quidem lateat ipsum est edissimilareralia vero pituita , similaris quide Videtur, licet fortassis non siimilaris existat qualis est tum crudus hinor, qui in urinis subsidet tum is qui a Praxa gora irreus Vocatur . Ex quo genere videtur eis ocialiua, quae nec fluida admodum sit, nem aquosa Verum saliua non unica duntaκ at qualitate gustum solet assicere, nedu uniuersa pituita a Sic atra bilis quom ob substantiae varietatem no obsct iras diffcrentias sortitur. Nam alia e veluti faex sanguinis, quae admodum spissis existit, faecibus vini haud absimilis. Alia vero, qsuperior, ementiare multo tenuioris: atm vomentit, 'ipsam Sc olfacientibus videtur accida. Haec etiam attollit in bullas terram, eamq; radit at fermentar. At illa quam faeci vini limitem esse dixi, in terram effusa noinducit feruore, nisi forte in ardenti febre ipsam prae- assari contingat: net ulla etiam acida qualitate parti-

Anima collocatur in splius cerebri corpore: in quo ratio

n ei notia.

Animaeo Sorgma,est animalis spiritus, qui in cerebri ventriculis contii setur,sed prgcipue in postre

Pituitae dissim

164쪽

cipat. Quare iudicio meo potius melacholicus aut succus aut sanguis, atra bilis,dicenda est. Igitur, crata Epirepsia fieri suspituitae succus ita hic quom comitialem morbum crin puxit solet efficere, ubi in meatibus ventriculorum cerebrietasse ' de retineturrisiue is medius sit,sive postremus Ubi verbet retento in mea ipsis cerebri corpore abundat, eam insaniae speciem tibiisvretricu quam Graeci vocant melancholiana,inducit. Quemadiorum cerebri modum alter atrae bilis succus, qui praeasi ta flava bile rid. Hi ii ' nascitur,ferina gigni deliramenta modo cum febre, Mani: eausa modo abiit illa,in cerebr corporeabudans tm hac Phrenitidis dis ob causam phrenitis nonnun est mitior,Vbi a pallida Di tis bile ortum traxit. Interdum vehementior, Vbi flava bilis eam peperit Deliria autem, quae per febrium Vigores accidunt non propria cerebri affectione, sed a consensum fiunt. Quamobrem sic delirantes, minime PliniutycpyVm appellamus phreniticos quia phreniticorum isania iact

ardentium se, quieici mitigat febrium uigore. . Quemadmoduhrium delirio igitur phroiitico* febris unu quodda ex symptoma- ' dispositioni cerebri iudicat sic ardetium febria symptoma delirium eit Ad nimirussit elatis ad cerebra multis saporibus κ calidis. Haud secus gignitur eam sectio quae suffusioni est persimilis, ventriculi dispositionibus ortum trahens Nazi uentriculo cerebrum cerebroq; uentriculus,sua affectiori transmittit: idq; propter neruorum a crebro ad os uentriculi descens aeuii a dentium magnitudinem per quos etiam senses hui

sensum rael, particulae, quili reliquarum corporis partium,acutior quis corporis est Quocirca fracturas quidem capitis ubi admem .p rimu - fanas tam perueniunt biliosus uomitus: capitis auteCosensus at necessitudo e Molores quonὶOdocunq3Πant,naulearitomacmq; morrebri cum vel sus consequitur ypochondriacas uerbo fatulentas triculo, Unde vocatas arsectiones melancholica comitatur tristitiae

MnQtςscat, at id secus lacutas febres delirium: nonnullas eo, aild que oris uentricula dispossitiones, affectio suffusio persunt

sequantur M. Sic neruosis partibus inflammatis,promptius si re

liquis,

D siri ardenotium Lehi in quomodo fiat.

H ventriculi

165쪽

liquis delirium snperuenire solet: idii; ascendente ad

caput,interdum per continuas partes solo calore interdum spiritu vaporoso mel fumose, uel fuliginoso C A P. II M. I Gitur crassi humores et in cerebri substantia abun Cerebrum ea dant Interdum ei ueluti instrumetali: nterdum ut 'Πδtμx te

similari uocent. Qinam enim meatus obstruuntur, Ut si vi pars si, instrumentali: quum uerbalteratur temperametum, milias.

at similari Proinde recise ab Hippocrate dicham est, o Melancholici imagna ex parte comitiali morbo assicii Melancte se tur: δέ contra morbo comitiali laborantes melancho δῖ λδ πlici evadunt Lil horum utralibet magi accidit,pro fiun econisi et uel in hanc uel in illam partem infirmitas repit. Si uerso. enim in corpus,epileptici si uer in mentem, melancholici evadunt Quum autem no sol amab atra bile, sed etiam a pituita morbus comitialis oriatur, scien-dtina elusolum eum qui ab atra bile ducit originem mmelacholiam transire posse. Etenim quum anima ipsa, aut temperamentum acriuarum sit qualitatum, aut ab ipsarum temperamento mutetur bilem ipsam ubi ceratra clarebro Ileluti parti instrumentali nocet ad cerebri cor mς GV x

pus comi erti a1t,ld quod in Ob1tructio Albu ueri con nimam reum stat. Quum uer temperamentum mutando, ei Meluti similari nocet, ad metem eam repere dicit Accidit autem cerebro Ut nonnunq uniuerse inuenis sanguine melancholico enecto, ob comune Nitium , ipsum mlaedatur. N6nund Uerb, totius corporis sanguine prorsus innocuo, solus is qui in cerebro colitentu eit,alteratur:iis bifariam fit Aut enim aliunde in ipsum deriuatur aut in ipsemet melancholicus humor genitus e: uin id elicet internus calor aut flauara bilem , aut crat s an atria saraguinem, superassauir. Si igitur uniuersirin corpus redundet mel vinolico san ine, curationem a uenae sectione auspi cari oportet si e cerebrum tantum, aeger tunc 'liod ad hanc dispo si io- Tomus. III. kk

166쪽

nem pertinet sanguinis detractione non indiget quΞς ob aliam causam sanguis detrahi possit Utrum uero melancholicus sanguis uniuersum corpus,an solum cC rebrum Occupet sic discernendum est In primis uni sangui, in qui ζrii corporis habitum, qualis nam sit, accurate colyhulaninime ha dere uelim memineris 3 c molleso cadidi,& obesi, heatur:&in et nequaq humorem melancholicum possidet Macri ue 'omm ' rbis nimi A hirsuti & quibus latae sunt uenae aptissi

ietur mi unt,lat huiusmodi in ipsis humor accumulei. Fitq; interdum, ut . admodum rubicundi affatim melancholicum temperamentum contrahant: atm post hos, etiam naui si praecipue uigiliis. multis laboribus,&solicitudine,& tenui uictu aeducati fuerint. Cuius generis etiam hae notae existunt,si haemorrhois aliqua sit restricta aut consueta alia sanguinis euacuatio Daut usus tmesaehi fuerit aeger cibis melancholici stic 'Porr qui sanguilicum succum nem melancholicum gignunt hi fere sunt: caprina, bulliPςdtς bala s caro magisq; hircinaeo taurinae sed ma Rime asinorum4 camelor carnes itemon uulpinae & caninae Magni ad huiusmodi sanguinis generatione momentum adfert etiam . leporis esus sed multb maius aprorum. Limaces qNolsangia inem melancholicum pariunt,si frequens sit eorum,sus. Praeterea omnium animalium terrestrium carnes sale conditae necnon aqua ilium carnes, Ut thunni, balenae, Vituli marini, delphini canis, atq3 cetaceo colum. Ex oleribus aute, brassica fere iota gignere sanguinem id genus consue ait: quemadmodum& arborum germina, ubi Vel maria, uel o Tyhalme condiuntur prarcipue lentisci,terebinthi rubi, cantrubi Leguminum Verbomnium maxime lentes inter melancholicos cibos annumeratur: mox furfuraceus panis & qui e et typha& uitiatis seminibus factus cst. Praetereamina crassa, nigra II, aptiSsima sunt ut ex ipsis humor melancholicus fiat. Veta, etiam caseus,si supercalfactus in ipso corpore fuerir,

167쪽

facile huiusmodi humorem procrear sunt etiam no- nulli, qui per febriles morbos contraxerunt melacholicum iuccuinlAd essicaciorem autem notitiam , non pa cofert anni tempus, ac praeterita,praesens i ipsius constitutio necnon regio, & laborantis aetas His ital omnibus praemeditatis, si existimas in uniuersi corporis Venis contineri sanguinem melancholicum, quo certiorem habeas notitiam, cubiti Venam seca,

praecipue is mediam, quae communis est, & ei quae humeralis dicitur,& ei quae per axillam ad manum fer . ' Quod sit tum fluens sanguis non videatur melancholicus esse,supprimatur cofestim. Si Verbialis appareat, Vacua illum pro laborantis corporis habitu satis esse conieceri Est praeterea tertium melancholiae genuῖ, morbi comitialis exemplo Vbi ortum a uentriculo suscipit. Solent medicorum nonnulli hanc dispositionem ,hypochondriacum flatulentumque morbum Uocare. Quem sane Vt Diocles testatur Isumpto cibo cococtu dissicili statim ructus acidus comitatur cineoq; satus & aestias. Adhaec fluctuatio in praecordiis, non illico sed ubi cibos venter complexus fuerit. Interdum etiam Ventriculi Vehemente dolores , qui nonnullis ad dorsum si extendunturRaeterum aegri cibis concoctis quiescunt: mox'; aliis ingestis, eadem reuertuntur symptomata quae interdum ieiunos, interdum et a coena affligunt, ita Vt aegri Vomant cibos crudos, Scpituitam subamaram, calidam, & ade,nonuncia cidam Vt dentes torpere Videantur Atq; horum pluri. ma statim ab ineunte aetate eueniunt. Vtcunq3 tamen acciderint, omnibus protelani Cuius morbi causam,

calorem immoderatum Venarum mese aicarum Obstructionemque earundem a crast,san Oine ortam, ideDiocles assignat. Videtur autem in ipso Ventriculo Phuiuscemodi affectus,inflammatio quaedam consistere sanguis autem in parte inflammata contentus ac

in cubito reris tundendam lis

esse,qui sangui

ne melancholico abundantvvniuersum cox

cae ac flatulcis melancholiae . quae avetricu

lo oril signa. Hypochondrust

de melancho liae causa.

168쪽

crassior else,& atra bili umilior. Quo quidem exhalante ad cerebruta anelancholica eveniunt circa mentem

symptomata requenti sitime etiam Videmus, flava in Ventriculo bile contenta caput dolore assici illa vero eiecta per vomitum illico dolorem compesci. Ata; inter Optimos medicos conuenit non solum haec accide pinepsiam ali-tia Verum etiam epilepsiam, aliquando capiti a VentriRV 'd' mi culo oriri. Caeterum melancholicos ut nunq deserit ti

mor ita eorum phantalmata praeter natura, non letuper eodem genere cotinentur. Siquidem alius se testa factuna putauit: atm iccirco obuiantibus cedebat, ne collideretur Alius, ne Atlas,qui mundum sustinere dicitur gratiatus subrato onere,illum a sese excuteret, ait ipse cominueretur cum eo pertimescebat. Diffe-m1AbiIeb, Uni porro inter se melancholici,nam omnes timent oti deserit moerent,Vitam damnat odio habent homines,sed notimor omnes mori cupiunt. Quippe hoc ipsum nonullis ne-lancholiae caput eXistit, quod pertimescunt mortem. Melancho reco Sunt qui stimulo naortem metuant,& mortem sibi coata sp*- ci cant. Quemadmodum igitur e Xternae tenebrae pa- Atrahitis cur orem inducunt,sic atrae bilis color,mentis sedem te, timorem con nebrissimilem reddens,limo remissicit. Siquidem ruritici humores tum ipse temperies corporis politant animzeactiones mutare id quod a nobis est demoni aliam in eo libello cui titulus est, τ mores animae corporis reperie sequantur. Ergo si circa Ventriculum prima inceperint ipsius morbi symptomata,quibus auctis melan Hypoch5dua, cholica sequatur affectio : deinde alui deiectione vo-cu morbu si mitti proba coctio e ruistibusqi leuetur is qui laborar,

ςη 'μβ hypochondriacum flatuosum is ipsum morbum Vocabimus. Accidentia Verbipsius dicemuso inces itiam, di metum. Ubi verbpropria melancholiae accidentia

esse auctiora videntur: circa Ventriculum autem aut Hulla aut perexigua cernuntum haud ab re existimaueris,primitivam in cerebro affectionem consistere, ob

169쪽

atraria in ipso bileni congestam. Quem morbiim mini Melancholim me inueteratum, frequentibus balineis victuq humi yT ς ' μηdoin boni succi,nullo alio praesidio adhibito,ipse alia -- c

curaui. Nam Vbi diuturnus ipse morbus est factus, risus. tiora remedia postulat. C A P. V.

Morbus comitialis similiter ut melancholia tribus clauditur differentiis . Uerum nisibus Epileps t commune est, quod assicitur cerebrum silue pri ιδ xi . maria,affectione ,siue consortii lege Prima igitur di ferentia existit ubi attictus in ipso consistit cerebro id quod pluribus epilepticis accidit. Secunda , Vbi ab ore uentriculi per consensum dispositio ascendit ad cerebrum quemadmodum per suffusiones contingit. Tertia denit, fit raro, quum a parte alia quavis ipse a sectus incipiens,inde sentiente id aegro , ad cerebrum usq; perreptat. Quale genus morbi ipse adhuc adolescens primum vidi in puero tertium decimum aetatis annum agente. Qui sane narrabat, dispositione ipsam a crure initium capere mox illinc recta ascendere per femuro eminentes ei lumbos, ac per latus id ad ceruicem,donec perueniret ad caput quod quum primulangeret,ipsum haudquasi sibi constare . Interrogantibus autem medicis, quale esset quod ferebatur ad caput, nihil habuit quod responderet puer Alius tamen compos mentis dicebat Veluti frigidam quandam aut Ges,aram existere. Vnde ex duobus alterum Pelopi praece praeceptoriptori placuit: aut i qualitas quaedam, alteratis per cotinuationem partibus, aut spiritalis substati transmittereturi nec mirandum est e dicebat tam validam vim ess e humori,in affecta particula praeter naturam genito Ut cum perniciosarum ferarum venenis componi opossiet. Etenim Vbi phalangium momordit aliquem P , ' M '

His paruu existat animal, existimare tamen debemus, Venenum ex ipsius ore primo quidem insuperficiem:

dein vertain totum corpus deferri Praeterea marinae

170쪽

m. 'f' ' turturis, sicutio terreni scorpionis aculeus, quis in ex Sebisai: eu rςmδm inRH acutissimamq; parte finiatur, ubi nul-

lauti tum foramen est,per quod Venenum deiici possit: necessiim tamen est, ut excogitemus substantiam quaridam inesse illi,aut spiritalem, aut fluidam, quaest Ole minima ita facultate eae maxima. Siquidem quuscorpionis, nuper fuisset quidam etias ab scorpione, videor mihi 'um refrige esse inquit)percussus grandine erat ii, omnino frigidus,frigidoq; sudore perfusus Quippe ubi ex icta parte per totam ipsam celeriter distributa fuerit veneni Vis, contingit eam ,eodem rursus contactu,in singulas subiectarum ei partium recipi: mox ex illis in alias co tinuas,donec in aliquam peruenerit principem: quo te aria pore, mortis periculum instat. Ad hanc rem in primis

eis bestiis pas, conterut incula partibus supernis inieci , abscisioq; ficuIae,quom partium Venenatarum. Novi equidem rusticum, quido curado epoto eviperis medicamelo,rescussio prius digito euasit: sicutio alium quendam, qui sola sectione citra medicamen est liberatus. Sed epilepticum illum puerum Epitqpβὴς b medici quo, sanarunt primo quidem niuersum ei

altero crure ex I ri

on curatio corpus purgantes: dem medicamen ex thapua culinapi,parti primo affectae adhibentes: ac supra illam medium membrum ligantes. Quod vero ad causam pertinet,ob quam in huiusmodi per cosensum affectibus, si item pilepticae ouulsiones fiant: probabile sane miliividetur, quemadmodum frequetissime singultum fieri videmus,affecto stomacho, ita hac oriri dispositionem. Etenim quum uentriculus ciborum mole grauatur,ssngultus O aut ubi a corruptis cibis mordicus infestatur,singultu αxς Vn haud dubiἴ corripit. Immo ver acris humor ipsum ventriculum mordicans non singultum modo, sed couulsionem etiam per uniuersum excitat corpus Q u' eiecto per Vomitum illico conuulsio sedatur. Quo me Conuulsionis ... epilepticorum nu mirandula est,si neruorum principium motu hu-

Musa ius modi concutiatur,ut a se expellat, quicquid fuerit

SEARCH

MENU NAVIGATION