Institutiones philosophiae moralis

발행: 1887년

분량: 410페이지

출처: archive.org

분류:

171쪽

divina - '. quid sit revelatio divina supernati ratis 4'. quid revelatio supernaturalis ini; rediata.

lum, quo re aliqua occultabatur, Sicque reddere rem illam ex occulta manifestam Iin. - Hinc autem clare patet, quidnam in tota hac tertia paragrapho Veniat nomine revelationis. Hoc scilicet nomine venit, manifestatio alicui facta veritatis ei aliquo Diodo occultae. 2'. Haec porro mani Statio, quemadmodum Saepest ab honii re, ita concipi potest, quod ab ipso Deo fiat. Hinc autem liquet revellationis divisio in hu uana u et divinani, prout veri manifestatio ab homine fit, vel ab ipso Deo. Quare revehitio dioina nihil est aliud, quam manifestatio veritatis ab ipso De nae uti humanae facta. 3'. Deus proculdubio veritates intellectui humano

manifestat per opera nat trae, in quibu scilicet tamquam in speculis infinitas suas perfectiones inspiciendas ei exhibet. 4 erum alius concipi potest, Sque multo tale Stantior, moduS, quo Deus menti humanae Veritate patefaciat, nempe per fui malan locuti neni. - Hinc autem liquet revellationis divinae partitio in natura leni 2 et supernaturalem, prout Veri manifestatio a Deo fit per opera

i CL Suareet, de fide r. I. di Sp. III. Secl. 3. Un4. 7. a Rationalistae crebro qui dein loquuntur de divina revelatione sed non aliam intelligunt ni Si naturalem, quam unice admit

tunt, Supernaturali revelatione reiecta. - Ο contra, praeter reve

lationem naturalem, admittimu quoque Supernaturalium, quae proprie eSi revela io, quaeque Semper intelligitur, quoties si te addi o revelati nominatur. Imo, cum Supernaturali haec reVelatio OSSit, ut videbimus, pro obiecto habere tu a VeritateS, quae tu manae menti per se inperviae non sunt, tum mysteria seu veritates, quae iu-manae mentis intelligentiam omnino Superant; n harum o Steriorum veritatum mani stationi convenit ac tribuitur, sensu maris stricto, nomen revelationi S. s. Liberatore, Ius nat num 38 t 44.

172쪽

naturae, vel per aliud illud, de quo diximus, medium naturae indebitum. Quare revelatio divina stipei naturalis est manifestatio erilatis a Deo menti humanae facta per for- Dialem locutionem. 4'. Locutio formalis nihil aliud est, quam communicatio alteri facta conceptu propriae mentis I). Iam vero duplex cogitari potest Dei ad homines locutio, nimirum vel imm .diata, Si Deus per Seipsum mentem suam aliquibus aperiat, Vel mediata, si hoc idem praestet per

ministros seu legato S, quibUS antea mentem Suam patefecerit et alii transm ttendam commiserit. - Hinc autem

liquet partitio revelationis supernaturalis in immediatam et nigdiatam, prout locutio Dei immediata est vel secus. uare revelatio Supernaturalis immediata sic potest definiri manifestatio veritalis a Deo menti humanae faciaper forni alam eamque immediatam Ipsius locutionem. Hac in paragrapho tertia agemus de divina ac supernaturali revelatione, quam rationali Stae reiiciunt, et primo loco eius possibilitatem demonstrabimus. Ut autem dilucide procedamus, hoc in primis, ut iam diximus,

OS tendemus reVelationem, eam Saltem quae Sit immediata,eSSe possibilem. 39. DEMONSTRATIO Possibilis est divina revelatio immediata, Si neque repugnat e parte Dei revela ulis, neque ex parte hominis accipientis revelationem, neque e parte v ritu is revelandae. Atqui ita res se habet. Ergo divina revelatio immediata est possibilis. Maior patet in revelatione enim immediata concurrunt, Deus qui revelat, homo cui fit revelatio, veritas quae re Velatur. - Minor autem Sic potest declarari per

173쪽

I'. Non repugnat ex parte Dei revelantis. - Etenim repugnaret, Vel quia Deus p sic non potest revelare seu loqui creaturae suae, vel quia id non potest uoraliter i. e. salva Sua Sapientia, bonitate ceterisque suis attributis, seu quin neget semetipSum. Atqui neutrum dici poteSt. Non primum. Nam Deus St, qui hominem instruxit facultate propriam aliis mentem Vol Untatemque communicandi sermone, nutibus, alii Sque externis signis quin

imo Deus ipsis etiam brutis modum dedit proprias passiones exterius exhibendi. Ergo a fortiori potest ipse loqui

Seu mentem Olim talemque Suam modi quidem naulto melioribus, homini patefacere I). - Non Secundum Etenim haec Dei ad hominem locutio non est nisi actus specialissimae curae ac proVidentiae erga creaturam rationalem. Atqui actus speciali SSimae erga creaturam rationalem curae ac providentiae non modo non opponitur divinis attributis, sed e contrari ea magi OStendit, prae- cipue vero divinam sapientiam ac bonitatem illustrat. 2'. Non repugnat e parte hominis accipientis revelationem. - Repugnaret enim, quatenu contra naturam hominis esset pervenire ad veritatis cognitionem per alterius ac nominatim ipsius Dei institutionem et magi

sterium. Atqui dici id nequit.

Nam constat hominem ita esse natura Sua compa-Τatum, ut ad cognitionem veritati pervenire possit non solum per propriam indu Striam Seu in Vestigationem, Sed etiam per eruditionem seu doctrinam sterius, immo per

i In s. XCIII. . legimus Q ut plantavit aurem non audiet λaut qui finxit oculum, non considerat , Subiungere similiter poS- sumus: qui linguam dedit, non loquitur Porro iam diximus, quid sit Ioqui Ut ait s. Thomas, . . . O7. . .: nihil aliud Est loqui ad alierum, quant con pluiu rentis P. eri mau es are.

174쪽

hanc multo facilius multoque melius quam per illam. Quod autem magister et doctor non sit alter homo, sed ipse Deus, hoc est quidem praeter Vel sili a naturam hominis, i. e. aliquid ei indebitum seu naturalem eius Xigentiam X cedens, non tamen St 0 ulra naturam hominis

3'. Non repugnat e parte rei revelandae. - Cur enim repugnaret Quia aiunt, nullae dantur veritate hominibus occiιltae, quae divinae obiectum revelationis es sopossint. Atqui hoc etiam admisso, quod pro revelatione

requiratur, veritatem esse occultam dantur veritates hominibus occultae, circa Derim, animam, religionem, alia S-que res maXime Scitu nece S SariaS. Et sane multae Sunt veritate S, e. g. de Deo, quae a nemine possunt naturali tantum rationis exercitio detegit Iarultae Uni Veritates, quae etsi naturaliter inveniri pos- Sint tamen de facto a nemine vel certe a Valde pauci ς per ScipSo deteguntur multae sunt VeritateS, . . de

anima, quarum homine generatim non aliam sibi cognitionem naturaliter acquirunt, nisi imperfectam, nimirum erroribus, dubiis, obscuritatibus implexam ut patet in iis, qui vixerunt vel vivunt revehitione destituti. Atqui hae Veritates, quamvis non eodem modo, tamen Omne Spossunt dici et sunt hominibus occultae. Haec ad prae- Sentem thesim quod attinet, innuisse sussiciat. Ecquis enim serio hoc dicet, omnia, quae X istunt, Vera itaeSSe humanae menti perSpecta, ut nihil supersit, quod a Deo possit pandi aut saltem clarificari Θ Hoc assi r-

mare foret idem ac asserere, intellectum humanum S Scomni scientem, Seu in sua entitate infinite perfectum, cum e contrario constet, eum esse valde limitatum

magnisque tenebris obvolutum I). - Ad rem Aristo-

i Philalire iactantius, div institui. . . . .: Neque Iecmnia scire putes, quod est Dei neque omnia nescire, quod est pe-

175쪽

teles 1 in Quum dissicultas duobus sit modis ex defectu

cognoscibilitatis in rebus vel e defectu virtutis cognoscitivae in nostro intellectu), fortassis causa eiu non

rebus sed nobis ipsis inest 2 uemadmodum enim oculi vespertilionum ad lumen diei se habent, ita et in

aperta dissimulat Ingerenda est illi notitia rerum notis- Simarum. Iam Vero non repugnat, sed e contrario maxime convenit, ut Deu ipse hanc ei notitiam ingerat per reVelationem. o. SCHOLION. Contra hanc thesim haec potissimum obiici solent a rationalistis, qui, ut diximus, revelationem Omnem Sup ritatis alem reiiciunt, tamquam impossibilem

sollamque admittunt revehitionem natis ratem. cudis Est enim aliquid medium, quod sit hominis, idest scientia

cum ignoratione coniuncta et temperata. Itaque in utroque Sterror, tum si affirme omnia vera esSe tibi nota, tum Si SSera Somnia esse tibi occulta. Recte autem dices, Si fatearis, multa erati bi esse nota, plur. autem tibi esse occulta, vel ex toto, Vel quatenus clarius adhuc possent cognosci firmiu Sque teneri. i Metaph. l. I. cap. I. Um. 2. 2 I. e. vehιm impediens, ne veritatem intueamur, Saepe Stim positum non iam ipsi veritati quae de se est perSpicua, sed noStrae mentis oculis. Hoc porro velum quandoque tenue St, quandoque vero de densum, ut nilail vel valde parum de veritate introspiciam US.

3 Epist. 4.

176쪽

Non possumus intelligere modum, quo Deus lo-mini loqui seu veritatem manifestare queat. Ergo aeVelatio est ex parte Dei impossibilis. - Respondeo primo hoc erat hvmema, Neq/ι intestigere rodum, qui haec res

irri possit, Ergo rei haec est impossibilis, admitti iusso

pacto poteSt. Secta enim innumerae res, quae, omnibu Sunanimiter consentientibus, Sunt possibiles, imo reapse existentes, reiiciendae forent inter res impossibiles 13. Respondeo seci .udo Sic di Stinguendo non possumus enumerare plures modos, quibus Deus uti potest ad veritates reVelanda uego, non possumu assignare definitive et in

priori, quinam in particu hari Sit modus ille, quo reapse Deus utetur, si velit aliquid revehare cono. De Variis autem modis, quibus uti potest Deus md veritates aeve handas, haec accipe ex s. Thoma a Revehitio fit quodam interiori et intelligibili luminoe mentem eleVante. . . . Cum praedicto autem lumine mentem interius illustrante adsunt aliquando in divina revelatione inliqua exteriora vel interiora cognitionis auxilia, utpote aliqui sermo X-terius sensibiliter auditus, qui divina virtutes formetur, aut per imaginationem interius, Deo faciente, perceptus, SiVe etiam aliqua corporaliter visa exterius a me, formata, vel etiam interius in imaginatione laescripta, ex quibus homo per u Den interius menti impreSSum Ο-gnitionem accipies divinorum; inde huiusmodi auxilia

sine interiori lumine ad cognitionem divinorum non Sufficiunt lumen autem interius susticit sine cistis o misce verbis ' exhibetur revelationi. immediatae distinctio, X parte modi quo fit, in nigre internavi et externam, Vel in

I Cf. ea quae diximus vol. I. theS. IX. pag. I. ubi pulchratia de re Ciceronis et s. Augustini testimonia adduxim US. a Cont lent. . IlI. c. II 4 ab init. Cf. etiana 2 2. q. 7 a. a. 2.

177쪽

- 69 sensitivam, imaginariam et intellectualem. Id scilicet, quo Deus homini mentem suam manifestat, O te Si Sse Vel signum aliquod externo Sensu perceptibile, vel forma

imaginaria impressa phantasiae, vel species intelligibilis menti impressa I)

Instant. Sto non deesse Deo modum loquendi ho-naini. Sed hoc non susscit. Aliud etiam requiritur: non debet ei deesse modus demonstrandi se Vere SSe, qui O-quitur. - Respondeo primo neutrum Deo deesse, a priori certo constat. Si enim homo utrumque potest, et loquialteri, et Suo vocis modo aliisque signi prodere, Se Vere esse qui loquitur, non alium nemo sanus affirmabit Deum

posse quidem loqui homini, sed non posse homini demonstrare locutionem non esse alterius, Sed Suam.

Respondeo secundo Deus potest locutionem Suam munire talibus argumentis vel signis, sive internis Si Ve X- terniS, . . prophetii et miraculis, quae probent icu lenter, I pSUm S Se et non alium, qui creaturam alloquitur Uam.

Stat igitur possibilitas revelationis divinae immediat te. - Unum laoc loco innuam, quod facile ex dictis intelligitur i. e. quid sit revelatio subiectio inspecta, quid

eadem sit obiective considerata Sumpta subiective Seu pr0US actu revelandi, est manifestatio veritatis homini a Deo facta Sumpta obiective, seu pro re revelata, Si ipsa Veritas vel veritatum compleXus a Deo homini manifestatus.

i Deus per vis onem ei sibilem locutus sertur Abrahamo, Moysi in rubo et nube), itemque Iosue Gen. XII. XV XVII. Exod. III. Ios. I.). - Per reprae Sentationem imaginuriunt passim sertur locutus Prophetis V. T. - Per intelIdcirιalam inspirationem, seu species intelligibiles menti divinitus impressas, locutus fertur Elisaeo IV. Reg. IlI. aliisque etiam Prophetis. - Haec omnia tantummodo innuimus pertinent enim potius ad Theologiam.

178쪽

Tu sis XIII.

Revelatio divina, non solum immediata, sed etiam mediata, est mutuo possibilis. I. PRAENOTIONES. De divisione revelationis divinae in immediatam et mediatam diximus iam in praenotionibus laesis praecedentis. Sed ut clarius adlauc appa reat, quid sit revelatio mediata iuvat pauca quaedam addere. Duplex sane cogitari potest revelatio divina, videlicet prioata altera, altera Isblica seu ut dici etiam solet, catholica. - Privata est illa, quae fit certis quibusdam hominibus ad ipsorum propriam seu privatam directionem atque utilitatem. Publica vero est illa, quae ita fit aliquibus hominibus, ut ex mente Dei ordinetur et per eo Stransmittenda sit ceteris omnibus seu universae societati religiosae. Prior revelatio est communi u solummodo immediata Altera autem revelatio non St tantummodo immediata, Sed etiam, immo maXime, mediata. Iamvero de hac altera revelatione quaeritur, trun1

ea sit possibilis utrum hoc fieri possit, ut Deus per aliquem vel per aliquos, quibus immediate locutus sit,

tamquam per Suo legatos loquatur aliis, ita ut omnibus quidem mentem suam aperiat, Omne quidem doceat seu dirigat, tamen non omnes et Singulos ina mediate. Est

autem ratio, cur accurate hanc pertractem VS quaeStionem

Sunt enim, qui hoc assirment nisi Deus dicatur singulos docere, univerSos homines instruere numquam potest. Hi proinde statuunt, nihil admitti debere, nisi illud, quod Deus singulis immediate proponat interiusque revelet qui

179쪽

error St, ut S. Augustinus I recte ait, superbissimus et multis periculis X positUS. 2. DEVONSTRATIO. I. Revelatio mediata in eo tandem differt ab immediata, quod in hac non intercedit in illa vero intercedit homo doctrinam a Deo acceptam proponens non tamen quomodocumque, sed nomine Dei et authep tice ceteris hominibus. Quare si revelatio qui deni immediata, uti iam probavimus, possibilis est, mediata

vero repugnat, haec repugnantia nonnisi ex eo capite oritur Ostendant igitur adversarii, quaenam Xinde proveniat vel in eo sit repugnantia. Duplex scilicet, ita respondent adversarii, inde enascitur ibique est repugnantia, altera e parte Or Um, qui per hominem accipiunt revelationem, altera e

parte illius, qui ceteris eam transmittit. Vide licet '. ex parte accipientium habemus fide u homini, non Deo 2'. ex parte transmittentis habemus locutionem seu doctrinam hominis, non Dei. Est autem de conceptu revellationis divinae, quod e parte accipientis sit fide Deo et ex parto tradentis sit locutio Dei. Haec duo habemus in revela tione immediata, non autem in revellatione mediata. Quare illa quidem est, haec vero qn est revehatio divina. Ad ''. sic respondeo cum . Thoma a): si Fidelis credit homini, no i inquantum homo, Sed inquantum Deus tu eo loquitur, quod e certis X perimenti colligere potest infidelis autem non credit Deo in homine loquenti. o

Ad rem omnino ficit locus ille s. Pauli Apostoli 3), quo Thessalonicenses iudat, quod verbum ipsius audierunt, Ut Verbum, non hominis, Sed Dei si Cum accepissetis a nobis verbum auditus Dei, accepistis it id, noli

i Lib. de doctr christ in princ. a In 3 sent di St. 23. . . . . Sol. 2. ad 2 . 3 Ep. I. ad TheSs. cap. I. V. I .

180쪽

ut verbum hominum, sed sicut est vere verbum Dei. n Itaque est quidem de conceptu revelationis, quod ex parte accipientis sit ides Deo, sed si de revelatione divina in genere loquamur, non autem in specie de revela tione divina inimi diala fides Deo vel per seipsu ui loquenti, vel loqu)nli in hontine et per honiiuein tu inquaui legat uni

Ad ' eadem fere est responsio. Duplici hoc modo potest homo loqui aliis vel alios docere, i. e. Vel Simpliciter ut homo seu per Sona priVata, nomine proprio, Su CSque communicando conceptu S, vel tamquam legatus regis, ipSiu nomine, eiusque transmittendo mentem et Voluntatem. In primo casu, eius locutio ac doctrina est

privata, in altero casu est retia, idque in duplici sensu: privio quidem in sensu obiectivo, quatenus id quod proponitur Seu manifestatur, Si pSa men ac Volunt a re

gis Secundi autem in sensu etiam actiυ vel subiectivo,quatenus ille, qui loquitur aut docet, etsi non sit ipse reX, tamen est minister regis, et formaliter qua talis loquitur vel docet, regi scilicet nomine atque auctoritate. Si igitur Deus sit rex ille, cuius nomine et aucto ritate quis loquitur aut docet, huius locutio ac doctrina iure meritoque dicetur divina Iam vero in revelatione mediata hoc contingit qui enim ceteris Veritatem pandunt, ii loquuntur et docent, non ut meri homineS, Sed i a quam nuntii et legati ipsius Dei, non Sua proponentes, sed illa quae a Deo acceperunt tran Smittenda: OS autem Deus authenticis instruit indubiisque signis, quibus acceptam a Se missionem probent. Quare eorum locutio ac doctrina in duplici illo, quem exposuimus, SenS dicitur et Vere est divina. II. Quae omnia hoc confirmantur argumento. Quod facere poteS re terrenus, quodque nec moraliter in Ordinatum est nec ullam includit contradictionem, id multo

SEARCH

MENU NAVIGATION