장음표시 사용
191쪽
nitus docemur de hac superrationali veritate, Pater Wius et Spiritus Sanctus, unus natura Deus et personae tres inter se disti Ciae, percipimus id, quod credere debemus.
Notiones enim scillem confusas naturae ac pers nae, deu-titatis et distinctionis habemus I): habemus, inquam, quia iis vocabulis utimur passim a). - Secund0, X in illibili Dei revelantis testimonio certi rei dimur de existentia nexus praedicatum inter et Subiectum, e . . itavere in divinis rem esse, unitatem naturae consociari cum trinitate perSonarum.
In quo igitur mens nostra deficit, etiam post factam a Deo mysterii revelationem Deficit in duobus. - Prinio non habemus ideas proprias subiecti vel praedicati vel
Utri USqUe. - Secundo, neque immediate nec mediate Videmus praedicatum in subiecto, seu deest nobis utriu- seca evidentia i di, quo iudicii termini inter se conveniunt Seu mutuo cohaerent. Unde etiam post factam a Deo reVelationem mysterium manet pro nobis veritaS0cculta non enim nobis manifestatur viodus intrin Secus, sed solummodo existentia nexus inter praedicatum et Ubiectum. Sed, quaeres, cum mens nostra in his duobus deficiat, quomodo propositae veritati potest SSen Sum praebere Ut mens rassensum ciet alicui ieritati, neque
I Huc faciunt ea, quae s. Augustinus habet, de Trinit. l. VIII. c. 8. Credimus Iesum Christum natura de Virgine, quae Maria vocabatur. Quid sit autem Virgo, quid sit nasci, quid sit nolitauproprium, non credimus, sed OV m US. D a Rationalistae eo ipso quod impugnant hoc ysterium, declarant, se intelligere vocabula haec, naturae ac persou.ie, identit itis et distiuotionis, ideoque etiam apprehendere id, quod proponitur ad credendum Secus enim qua de re loquuntur Vel quam veritate ni impugnant, quando argumenta contra praedictum dogma congerunt λ
192쪽
bsolute requitatur, quod exu deis propriis attingat sui-icit enim si eam deis saltem analogicis assequatur) l. que ab i lute requiritur, quod intrinsecam habeat viden iam de modo, quo praedic tum cum Subiecto Onaec tur sufficit enim, si ex evidentia saltem extrinseca deprehendat, eam connexionem reapse non deesse, etsi
quomodo ea adsit non intelliga'. - uod primum illud
'On requinatur patet. Secus enim nihil fere de Deo iud ire possemus, ne hoc quidem Detin esse simplicis-Q ira liberrimum, Omnis cientem etc. siquidem hae eae simplicitatis, libertatis, Scientiae et , quae sunt pro tae, quando perfectiones referunt creaturarum, iurat analogicae, quando ad Creatoris perfectione repraesentan- . sieruntur I).-Nec in i clare patet, non re quiri mundum Nonne rusticus, cui philosophus proponit theorema thagorae vel a firmat Solem esse terra maiorem haec ex illius philosophi auctoritate admittit, quamvistro 3 intelligat modum, quo quadratum OnStructum Super iv oth usam aeque Summam quadratorum duorum cathet quamTis Solem rideat terra minorem p Quod
si rusticus migis fidit scientiae et veracitati phila sophiai Gi i S. Gam proprio visui quid dicendum de nobis respectu Dei Ad rem Toletus et esset homo de-
i Discrimen inter iudicia de divinis proprietatibus, quae naturaliter sunt notae atque iudicia de profundis illis et absconditis, . e fides nos docet et rix Steria dicuntur, non est in hoc reponendaria quod in prioribus deae habeantur propriae in aliis analogae, in hoc quod in foribus motivum assensus est etiam evidentia per ratio niam compariata de convenientia praedicati cum subiecto. in aliis est sola Dei revelantis auctoritas quae fidem facit convenientiam illam de facto adesse
193쪽
aliquid esse animal, et diceretur ab aliquo habente visum perspicacissimum, et viro veridico, qui non est solitus mentiri esse arborem profecto iste potius deberet credere dicenti, quam sibi etiam videnti. Ita lumen noStrum debile est, et infinito excessu a divino superatum fi
mi orem ergo assensum e natura Sua natum en producere, quam ratio quaecumque et tamen naturalia n
6. SCHOLION. Haec thesis duplici potissimum modo rationali Stis impugnaetur primo, argUendo ex parte m)s erit, se ostendendo musteria proprie dicta de his enim praecipue est quaestio non dari: ecundo argUendo ex parte mentis no trae, Se dem OnStrando etiam OMeorum revelationem nobis a Deo factam, nihil prorsus de mysteriis capere posse. - Sed dissicultatum huius alterius classis solutio e iis, quae paulo ante in theSe demonstratione diximus, iam Satis patet I are eas tantummodo perpendemus Obiectiones, quae aroe do eae parte mysterii solent Opponi. L Ea, quae dicuntur mySteria, Sunt Verita S At Uiveritates Os Sunt a nobi cognosci. Ergo ea, quae dicuntur mySteria, poῆSunt a nobi cognosci ac proinde perperam Vocantur mySteria. Dis mai. Ea quae dicuntur mySteria sunt Veritato rationales ne 9, Uperrationale cctu Contrari l. min. Veritates rationales OSSunt a nobi cognosci v etates superrationale SA d. , OSSUnt a nobi cO OSes i. e. raaturali nostrae rationis Xerciti detegi ne o, OSSUm a
numerum hisce e I S ISI Tit E 2 POSSIT 2Aepf, qu . IUS OS: datur nihil omnino humanae Societas incolume rem rere, a nihil edere Sta erimus, quod SSam S tenere per epitam.
194쪽
abso l. ite requiritur, quod eam deis propriis attingat sui- scit enim, si eam deis saltem analogicis assequatur), neque abholute requiritur, quod intrinsecam trabeat eviden iam de modo, quo praedicatu in cum Subiecto connectitur susscit enim, si ex evidentia Saltem extrinseca deprehendat, eam conneXionem reapSe non deesse, etsi
quomodo ea adsit non intelligat). - uod primum illud Non requiratur, patet. Secus enim nihil fere de Deo iu-
ire possemus, ne hoc quidem, Deum esse simplicissimum, liberrimum, OmniScientem etc. Siquidem haei p. te i eae simplicitatis, libertati S Scientiae etc., quae Sunt pro friae, quando perfectione referunt creaturarum fiunt analogicae, quando ad Creatori perfectione repraeSentan- d. is transferuntur I).-Nec minta clare patet, non requiri secundum. Nonne rusticus, cui philosophus proponit theorema Puthagorae vel affirmat Solem es Se terra maiorem haec ex illius philosophi auctoritate admittit, quamvis non intelligat 0dlιm, quo Uadratum con Structum Super hypothenus in aeqUet Summam quadratorum duorum cath 'toria V, quamVi Solem videat terra minorem uod
si tu ticus migis fidit scientiae et veracitati philosophia i Uicis, quam proprio visui quid dicendum de nobis respectu Dei Ad rem Toletus a) esset homo de
ii Discrimen inter iudicia de divinis proprietatibus, quae naturaliter Sunt notae, atque iudicia de prosundis illis et absconditis,q ae sides nos docet et mysteria dicuntur, non est in hoc reponendum quod in prioribus deae habeantur propriae, in aliis analogae, sed in hoc quod in prioribus motivum assensus est etiam evidentia per ratiocinium comitarata de convenientia praedicati una subiecto. in aliis est sola Dei revelantis auctoritas, quae fidem facit convenientiam illam de acto adesse.
2 Enarr. in Sum. h. S. h. 2. 2. q. . a. 8. - f. etiam . Augustinum de uitlit credendi, praeSertim cap. XII. num. 46. quem
195쪽
bilem habens visum et qui saepe i illitur, cui videretur aliquid esse animal, et diceretur ab aliquo habente visum
perspicacissimum, et viro veridico, qui non Si solitus mentiri, esse arborem profecto iste potius deberet credere dicenti, quam sibi etiam videnti. Ita lumen no Strum debile est, et infinito excessu a divino superatum firmiorem ergo SSenSum e natura SV a natum Si producere, quam ratio quaecumque et tamen naturalia.
46. SCHOLION. Haec thesis duplici potissimum modo
rationali Sti impugnatur primo, arguendo e parte γ- sterii, Seu Stendendo mysteria proprie dicta de his enim praecipue est quaestio non dari: ecliud0, arguendo ex parte mentis u0Strae, Seu demonStrando OS, etiam OSteorum revelationem nobis a Deo factam, nihil prorsus de mySteriis capere posse. - Sed difficultatum huius alterius classis solutio e ii S, quae paulo ante in the Seos demonstratione diximuS, an Satis patet I). Quare eas tantummodo perpendemu obiectioneS, quae arguendo X parte mysterii Solent opponi. I. Ea quae dicuntur mySteria, Sunt Veritates. Atquiveritates OSSunt a nobi cognosci. Ergo ea, quae dicuntur mySteria, O, Stant a nobis cognosci ac proinde perperam Vocantur mySteria. Dis mai. Ea, quae dicuntur m VSteria sunt Veritates rationales nego, Super rationale cori . - Contradisi. min. Veritates rationales OSSunt a nobis cognosci conta, Veritates Superrationales Sit bd. , OSSUnt a nobi cognOSci, i. e. naturali nostrae rationis exercitio detegi eg0, JOSStant a
iumerum hisce verbis absolvit: multa possunt afferri, quibus ostendatur nihil omnino humanae societatas incolume remanere, si nihil redere statuerimus, quod non possumu tenere perceptum D i Cf. aparelli su eio es rei diss. . . . . do.
196쪽
nobis cognosci. i. e. per divinam revelationem accipi. eiusque ope attingi deis analogicis conc. Veritas quaecumque potest ab intellectu nostro cognosci aliquo modo, nempe - vel illam per se detegendo, vel illam ab alio accipiendo, vel per conceptus pro 'prios et perfecte, vel per conceptus analogicos et impersecte, vel virtute sua naturali, vel viribus gratuito superadditis mare discrimen inter veritates rationale et Veritate superrationales non consistit in hoc, quod illae possint, hae non possint ab intellectu cognosci, sed si tum
est in modo quo cognosci possunt scilicet veritate Su- perrationales, Secus ac rationales, non possunt a noStro
intellectu naturaliter detegi, sed tantummodo accipi queunt per divinam revelationem, et si revelentur, non ΟSSunt ab intellectu naturaliter attingi, nisi deis analogicis. II. En omne est ab humano intellectu cognoscibit
Sed quaevis veritas, etiam superrationalis, Si enS. Ergoqi aevi Veritas, etiam superrationalis est ab humano in tellectu cognoscibilis, ac proinde non est mySterium. Dist miri Ens omne est ab humano intellectu G-gnoscibile, tamen iuxta modum et gradum naturalem intellectionis humanae conci, iuxta modum et gradum naturali superiorem stι M., si superius addatur adiumentum
conί. Si non addatur 'F. - Conc. min.
En dividitur in finitum et infinitum. Ianavero non modo ens finitum, sed etiam ens infinitum est ab humano intellectu cognoscibile et reapse ab eo in praesenti etiam
Stat cognoscitur. CognoScitur autem ex creat tiris materialibus hic est in praesenti statu naturalis modus et gradu Sintellectionis humanae circa Deum. Sed creaturae, prac
Sertim materialeS, non repraesentant omnes divinas per fectiones, nec illas, quas referunt, ea perfectione exprimunt, qua sum in Deo: siquidem v sunt ei sectus causae
Virtutem non aequantes , Cum non repraesentent omnes
197쪽
divinas persectiones, hinc in prae Sent Statu non poSSU-mus omnia de Deo cognoscere en igitur mysteria. Cumque illas ipsas persectiones, qua reserunt, non ea persectione exprimant, qua sunt in Deo, hinc in praesenti Statu eorum etiam, quae naturaliter de Deo coga oscimus, conceptum habemus non iam proprium, Sed analogicum. Potest quidem Deus roborare intellectum nostrum, eumque reddere potentem ad cognoscendum Ipsum iuxta modum et gradum naturali superiorem hoc autem superadditum adiumentum seu robur est prorsus indebitum naturae, atque e parte Dei omnino gratuitum r). III. Ueritates super rationales Sunt Veritates X cedentes vini intellectus. Atqui Veritates excedentes vim intellectus diri nequeunt. Ergo dari nequeunt Veritates
super rationale Seu mysteria. Dist miri Critates super rationales sunt Veritates i Huic dissicultati similis est haec altera. - uidquid habet
rationem entis est, in praesenti etiam statu, coniunctionis cum corpore intellectus nostri obiectum. Atqui nulla est Veritas, quae non habeat rationem entis. Ergo nulla Si veritas, quae in praesenti etiam Statu unioni cum corpore, non sit intellectus nostri obiectum. Re Sp. Dist. m. i. ... obiectum adaequatum conc proprium Seu proportionatum nego. Ut docet S. Thomas, . i. a. 7. - id quod est primo et per se cos itum a virtute cognoscitiva est proprium eius obiectum. Ianavero, ut idem doctor ait, I p. q. 84 . . .
. intellectus angeli, qui est totaliter a corpore separatus, obiectum proprium est substantia intelligibilis a corpore separata et per huiusmodi intelligibile materialia cognoscit Intellectus autem humani, qui est coniunctus corpori proprium obiectum est quidditus si matura tu materia corporali existens et per huiusmodi naturas visi br-lium rerum, etiam in invisibilium rerum aliqualem cognitionem ascendit B - De hac distinctione obiecti intellectus in aduequuttimet proportionatum fit sermo in Psychologia. Cf. Liberatori , Metaph. Spec part ali cap. I. art. S. C etiam Schiis ni princ phil. Lo
198쪽
excedentes vim omnis intellectus, etiam divini nego, vim,
eamque naturalem, itioni no Strae suc. Sermo est de Xcessu non absoluto, sed relativo, nempe reSpectu Viritam, earumque naturalium, mentis nostrae. Dari profecto nequeunt Veritate Superantes Vim
omnis intellectus siquidem veritas dicitur per relationem ad intellectum. Sed dantur veritates, divino quidem intellectui praesentissimae, nostrae autem menti Occultae. Has Deus potest per veli illius, quo respectu OStri occultantur, remotionem nobi reddere notas. IV. Ea, quae sunt Supra rationem, non Sunt On- formia rationi. Atqui ea, quae non sunt conformia rationi, Sunt contra rationem, ac proinde sunt prorsu Snihil si quidem ea, quae rationi repugnant, Sunt nihil. Ergo ea, quae Sunt Upra rationem, Seu 3 Steria real Senon dantur. Disi mai. Ea, quae Uni Supra rationem, non Sunt conformia rationi, i. e. non colliguntur e principiis naturali rationis lumine cognitis conc , i. e. Opponuntur principiis naturali rationis lumine cognitis nego. - C0u- tradisi. nin eodem pacto. Mysteria Sunt veritates, Veritate autem superrati0nales. Cum Sint veritates, non possunt principiis naturali rationis lumine cognitis contradicere Ι) secus, iam non eSSent Veritates. Cum porro Sint veritate superrationales, non possunt e principiis naturali rationis lumine cognitis certo erui secus, iam non forent veritates superrationales Ad rem . Thomas a) uia quod a summa ve-
i Veritas a Deo revelata potest opponi propositionibus ph3sice certis non sane propositionibus metapho sic certis): si quidem propositionibus physice certis potest ex divinae omnipotentiae virtute derogari. a Opusc. III. cap. II. Haec autem subiungit u Ad hoc igitur debet tendere christiani disputatoris intentio in articuli, fidei, non
199쪽
ratione impugnari valet quod falsum non est fides nostra, necessariis rationibu Sicut probari non potest, quia humanam mentem X cedit, ita improbari neces Saria ratione non potest, propter sui Veritatem. Itaque mysterium e hoc, quod est pra rationem, nequit, ni Si per Summum nefas, dici contra rationem dici solummodo poteSt, non CSSe Secundum rationem, quatenus scilicet si necessariis rationibus probari non potest I). Simili pacto ea, quae a lege di Vina positiva praecipiuntur, non sunt nec OSStant SSe 9ut a legem naturalem possunt tamen esse Supra thim, atque dici etiam possunt zonsecundum illam, quatenus Scilicet e legis naturalis prin
cipiis colligi in particulta i nequeunt.
Itaque haec teneatur distinctio, nimirum: - ' quaedam relate ad nos rationi chare reSpondent, . . Un UmeSse Deum: - 2'. quaedam eidem Opponuntur, ut si diceretur quod unus est Deu et tre Sunt dii: - ' quaedam me nostra: rationi reSpondent nec cum ipsa pu-
ut fidem probet, sed ut iidem defendat unde et . Petrus ep. I. cap. III. v. IS. non dicit, parati semper ud probatio in Sed ad satisfactione u ut scilicet rationabiliter Stendatur non esse salsum, quod fides catholica confitetur Vide etiam conir gent. . . c. 7. Cf. opus Card Magetella, de Relig. et Eccl. disp. I. art. V., ubi de possibilitate revelationis praeclare agit. i u Etsi fides sit si pra rationem, nuda tamen umquam inter fidem et rationem vera dissensio esse potest cum idem Deus qui mysteria revelat et fidem infundit animo humano rationis lumen indiderit Deus autem negare ei pSum non OSSit, nec erum Vero umquam contradicere. Inani autem huius contradictionis species inde potissimum oritur, quod vel il ei dogmata ad mentem Ecclesiae intellecta et exposita non fuerint vel opinionum commenta pro rationis effatis habeantur. Omnem igitur assertionem veritati illuminatae fidei contrariam, omnino salsam esse definimus. 3 Acta Onc Vat. Const. Dei Filius. III. cap. IV.
200쪽
glaant, Ut num CSSe Deum et hunc unum Deum subsistere in tribus Personis. Priora sunt secundum rationem altera Sunt mitra rationem tertia nec ecloedum nec c0nti a Sed lora rationem sunt, Xcellentioris videlicet
ordinis, ad quem nostra ratio limitibus circumscripta pertingere nequit Ratio itaque sibi relicta, ac de his interrogata, nil ait potest interroganti respondere.
47. Demonstrata divinae revelationis possibilitate, agendum iam est de eiusdem utilitate seu convenientia, videlicet, ' de convenientia revelationiS, quae pro obiecto habeat veritates rationa S - 2'. de convenientia revelationis, quae humanae menti pandat Veritates Super-ralionales seu mysteria - ' de con Venientia revelationis, quae omnibus et Singulis non immediate fiat, sed mediate.
THEsi XV. Qiιod Deus veritates ipsas rationales hontinibus reveles, id tu i divinae bonitati, quam mirifice demonstrat, tum
humanae infirmitati, cui salubriter auxiliatur, congruum mirin es atque apprime conveniens. 48. DEMONSTRATIO. Praeter ea, quae pluribus iam locis 1 hac de re innuimus, haec, quae ex Angelico Doctore 2 subiicimus, accurate perpendant Ur. Duplici veritate divinorum intelligibilium existente, lina ad quam rationis inquisitio pertingere potest, altera quae omne ingenium humanae rationis excedit; utraque