Institutiones philosophiae moralis

발행: 1887년

분량: 410페이지

출처: archive.org

분류:

211쪽

absolute denegat, sed solummodo differt ad futuram vitam interim in mortali hac vita homini mysteria illa proponit imperfecte, in aenigmate et per fidem, tenenda. Haec autem divinae sapientiae dispositio est apprime

conVenien S, tum ob eaS, qua iam attulimus, tum ob eas, quas addimu S, ratione S. Est I.' valde conveniens, quod homo perfectam mysteriorum cognitionem Sibi promereatur promeretur

autem per fidem, qua mysteria aliqualiter cognita tenet firmiter ob summam Dei loquentis auctoritatem et Est, inquit s. Augustinus I), fides credere, quod nondum vides cuius fidei merces est videre, quod credis Tempore igitur fidei tamquam tempore sementis non deficiamus, et usque in finem non deficiamus, sed perseveremus, donec quod Semina Vimu metamus. Praeterea 2.' est sane conveniens, quod homo sicut in naturali ordine, ita in ordine supernaturali paulatim ac succeSSive per quo Silam gradu S Vadat perfectu S.

In naturali ordine homo est primo quidem infans, deinde puer, tum iuvenis, demum Vir periectus neque id isoad corpit solummodo, sed etiam q/ι 'ad ani ua ut i it illectivant, quae scilicet conditionem corporis, cui naturaliter On- Sociata St, equitur. Hinc passim distinguitur intellectus infans, intellectus iterilis, intellectus adtilius infans, qui nempe est in potentia ad cognoscendum, nondum tamen in actum cognoscendi transiit: t Irilis, qui nimirum incipit e evolvere sub magisterio Seu disciplina aliorum, quibus debet sere in omnibus fidere oportet eni v ad di-Sceu te in credere, uti TtIzΓυEC TO μπυ κυου zα 2): adultus, qui videlicet perfectam habet scientiam, rationem eorum, quae prius ferme X Sola auctoritate tenebat, plene i Serm. XLIII ab init

ab Aristot de sophi St. elenchi cap. II.

212쪽

videns. In ordine item supernaturali humanus intellectus primo quidem imperfectus est in Statu parvuli, tum vero perfectu evadit in Statu adulti In statu parvuli permanet per totam hanc mortalem vitam, ad statum adulti assurget in futura vita in Statu parvuli de Super- rationalibus veritatibus cogitat ac loquitur ut parvulus,

scilicet balbutiendo, in statu adulti de iisdem loquetur ut Angelus eorum scilicet linguis in statu parvuli credit instructori Deo, in statu adulti videbit ipsum Deum.

Ne pute tamen, mentem nostram in hoc etiam statu parvuli, seu in hoc etiam viae Statu, nullum OSSein intelligentia mysteriorum profectum ficere si Ratio, verba sunt Concilii Vaticani I), fide illustrata, cum sedulo pie et sobrie quaerit, aliquam, De dante, mySteriorum intelligentiam eamque fructuosissimam a SSequitur,tUm e eorum, quae naturaliter cognoScit, analogia, tum mysteriorum ipsorum nexu inter se et cum fine ultimo , Unde vides, rationem nostram Secu ac rati Onalistae assirmant posse etiam nunc multipliciter Se Xercere circa mysteria scilicet, ut ea analogicis notionibus distinctius concipiat, - ut ea issu Stret ac tueatur, - Ut Veritates aliaS, quae cum iis connectuntur, deducat vel confirmet etc. Mens tamen nostra, ut idem Concilium docere pergit, numquam idonea redditur ad ea mysteria perspicienda, instar veritatum, quae proprium aieius obiectum constituunt. Divina enim mySteria uapte natura Intellectum creatum Sic X cedunt, ut etiam re Uelatione tradita et fide suscepta, ipsius tamen fidei velamine contecta et quadam quasi caligine obvoluta maneant, quamdiu in hac mortali vita peregrinamur a Do-

i Const. Dei Filius, cap. IV. 2 Vide ea, quae de obiecto adaequato et de obiecto propor

tiouato seu proprio intellectus noStri diximus super pag. I87.

213쪽

mino per idem enim ambulamus et non per Speciem I). Hisce autem proposita dissicultas rapte solvitur id

tota haec thesis clare illustratur a).

1 IL Cor. V. 6. - Scilicet, procedimus in vita Sta per fidem,

et non per specievi, i. e. non per persectam Vi Sionem.

a Plenius adhuc illustratur praeclaris, quae subiicimus, . Thomae verbi S, qua est. di Sp. de verit. q. q. a. o. Non contingit ali quid de imperfecto ad perfectum adduci, nisi per actionem alicuiu&persecti nec perfecti actio ab imperfecto statim recipitur in principio persecte sed primo quidem impersecte postea perfectius, et sic deinde quousque ad perfectionem perveniat. Et hoc quidem manifestum est in omnibus rebus naturalibus, quae per Succe SSionem tempori aliquam persectionem assequuntur. Et similiter videmus irro per ius humanis, et praecipue in disciplinis. In principio enim homo imperfectus est in cognitione ad hoc autem quod persectionem scientiae conseviatur, indiget aliquo instruente, ci eum ad persectionem scientiae ducat; quod facere non posset, nisi ipse perfecte Scientiam haberet, utpote comprehenden ratione eorum, quae Ubscientiam cadunt. Non autem in principio Suae doctrinae Statim ei qui instruitur, tradit rationes subtilium de quibus instruere intendit; quia tunc statim in principio scientiam haberet persecte qui instruitur; sed tradit ei quaedam quorum rationes tunc, cum Crimo instruitur discipulus, nescit sciet autem Ostea perfectu in Scientia Et ideo dicitur, quod oportet addisceu te credere et aliter ad perfectam scientiam pervenire non posset, nisi scilicet Supponeret ea quae sibi in principio traduntur quorum ratione tunc capere Tonpotest. Ultima autem persectio, ad quam homo ordinatur, consistit in persecta Dei cognitione ad quam quidem pervenire non pote Si nisi operatione et instructione Dei, qui est sui persectu cognitor. Persectae autem cognitionis statim homo in sui principio capax non est unde oportet quod accipiat per viam credendi aliqua, per quaena anu ducatur ad perveniendum in persectam cognitionem. Quo inaquaedam talia sunt, quod in hac vita de eis perfecta cognitio haberi non pote St, quae totaliter vim humanae rationis excedunt; et ista oportet credere quamdiu in statu viae sumus videbimu autem perfecte in statu patriae. Quaedam vero sunt, ad quae etiam in hac Vita persecte cognoscenda possumus pervenire, sicut illa quae de Deo demonstrative probari possunt quae tamen a principi nec eis

215쪽

it, atque

ut data Opera obligat, nempe dam

ii omines

ab hoo. quam debet

um necne Deus cognito debet dae revelationisit Rationalistae, dentiam, alteram

um eum erroris vel

216쪽

THEsis XVII.

R. et elatio illa, ita mediata dicitur, sitas etia in habet, easque militiplices, congruentias. J2. DEMONsTRATIO. De possibilitate revelationis medi ita iam diximus ostendimus autem, ad credendum nullo pacto esse necessarium, ut fidei obiectum per ipsum Deum immediate omnibus et singulis proponatur. Uaerimus nunc de convenientia revelationis mediatae tres autem congruentiaS, quae praecipuae Sunt a SSignamus. Prima congruentia est haec quia per revelationem media tam maior perfectio a Deo gubernante rebus gubernati communicatur. - Tanto, inquit s. Thomas I), erit melior gubernatio, quanto maior perfectio a gubernante rebus gubernatis communicatur Maior autem perfectio est, quod aliquid in se sit bonum et etiam sit aliis causa bonitatis, quam Si esset solummodo in se bonum. Et ideo sic Deus gubernat res, ut quasdam aliarum in gubernando causas instituat sicut si aliquis magister discipulos suos non solum scientes faceret, Sed etiam aliorum doctoreS. Secunda congruentia est haec quia sic melius providetur consensioni et unitati fidei inter homines. -- Eodem modo, inquit Perrone a), ac homines cupiditatibus irretit abusi sunt rationis lumine, quod omnibus

est credere Propter quinque rationes, quas Rabbi Moyse ponit. Hae autem sunt rationes illae, quas in superiore thesi exposuinius.

I In l. p. q. O3. . . Vide etiam responS. ad 2. et . dissicultatem. 2 De vera relig. pari. I. cap. I. prop. a. num. 28.

217쪽

- 2ΟJ affulget, atque in absurda non pauca lapsi Sunt sic etiam communi eiusdem revelatione abuterentur, eamque ad cohonestanda turpia quaeque deducerent, quin umquam argui possent salsitatis. Singuli enim a Deo ea se accepisse assirmarent, quae non essent ni Si propriae mentis deliria, ac totidem essent religiones quot capita, prout eVenisse in ea, quam rationalistae vocant primitivam revelationem, Xperientia demonstrat. Quare et hoc habetur emolumentum e mediata revelatione, quod scilicet unitas atque OnSenSio, quae Sunt praecipuae verae religionis notae, inde XSUrgant, tum publica hominum societas atque profes Sio necnon publicum Societatis istius et professionis vinculii m. Alioquin, ne fraudi daretur locus, a singulis efflagitanda essent miracula et vaticinia, quod

quam absurdum Sit, nemo non Videt.

Tertia congruentia est haec quia hic revelationis modus confert ad maiorem humilitatem Xercendam, maiusque proinde meritum acquirendum. - Potuit, inquit

Suare I , hoc conferre ad maius meritum fidei, et maiorem humilitatem exercendam, dum in re dissicissima homo subiicitur homini, etiam quoad intellectum, in quo solet esse maior dissicustas. J3. SCHOLION. Ex iis, quae hactenus de revelatione

diximus, hoc manifeste sequitur corollarium: - Vis ergo humanae rationis neque est nimis Xaggeranda, ut setionalistae faciunt, neque est nimis deprimenda, ut faciunt Traditionalistae I errant in hoc, quod Statuant, rationem humanam omnia posse, non modo physica, sed etiam morali possibilitate, illudque tantummodo SS Verum quod ab humana ratione proveniat a): ex quo fit,

218쪽

iit divinam revelationem tamquam inutilem immo im possibilem reiiciant. Alii vero in hoc errant, quod contendant, rationem humanam nihil posse e se absque divina revehitione, quam notam faciunt Scripturae sacrae ab Ecclesia explicatae vel traditiones a maioribus acceptae et a primitiva revehatione originem habentes quare divi nam revellationem Statuunt SSe physice neceSSariam pro veritatibus etiam ordinis naturalis. - Itaque ea Stseligenda ac tenenda doctrina, quae utrumque Vitet e X-

tremum, mediaque incedat Via inter Rationalismum et Traditionalisnum talis autem est doctrina in superioribus thesibus expOSita. aestionibus de revehitionis possibilitate ac conve-Mientia absolutis, quaestio foret nunc instituenda de eiusdem cognoscibilitate i. e. de Oti Seu criterii S, quorum ope divina revehitio ab hominum fraude discernatur. Huiu Smodi notarum praecipuae, Ut Omne con Sentiunt, Uni

miracula I et prophetiae. Quae notae Si ere X Stenta confirmandam aliquam doctrinam vel ad comprobandam alicuius mi Ssionem, quae tamquam divinae perhibeantur iam et idens est divinitas illius doctrinae vel

illius missionis, in cuius gratiam notae illae X Stant. Sed ab hac pertractanda quaestione abstine nata S, tum quia brevitati studere volumus, tum quia ea quaestio ad Philo sophiam Religionis atque ad Theologiam potius pertinet.

Unum autum modo innuam brevissime. Dixi miracula et prophetias Oideuten reddere divinitatem doctrinae vel missionis in cuius confirmationem Sunt edita. - At

qu elle est a seu te autori te sigiti me, et que cela seul est rat quivient 'elle,. . u'o D justement battu in ruine coe principes de croyance, qu on appelle revelation, Mi autorite. n. Iouffroy Melanges. Du problem de a destinc humatiae, pag. 439. I De miraculis agitur in Metaphysica speciali.

219쪽

recolendum e Logica est, duplicem distingui videlitiam,

videlicet alteram simpliciter talem, alteram talem secundum qiι id Prior est illa, quae intellectum prorSus neces Sitat, atque omnem etiam possibilem errandi formidinem abigit: hac evidentia pollet haec veritas, totum est malu sua parte. Altera est illa, quae apta Si Xcludere prudentem dumtaxat ac rationabilem errandi formidinem, quaeque proinde non determinat intellectum ad assensum firmum, nisi mediante imperio voluntatis. - Iam vero non prioris illius sed huius alterius generi S Si evidentia, quae resultat ex notis Seu criterii divinae revelationis. Ex quo fit, ut assensus revelationi praestitus Sit meritorius, negatus autem Sit demeritorius, utpote irrationabiliter atque

ex culpabili obstinatione negatus I). Haec viam nobis

Sternunt ad aliam pertractandam quaestionem, quae ad morum Scientiam proprie pertinet, quaestionem nempede debito divinam amplectendi revehitionem.

. De debito divinam amplectendi revelationem.

J . Probandum SsumimuS, non quidem factum p0silivum revehitionis sed naturale simulque hypotheticum

plesso di prove, Macile a chi uot dissentire ii distogliere atten-gione allo terminato lor numero e alia foret invincibile dellator combinagione, anali getandole ad una ad una e per cos dire notomigetandole in modo a privarie delia vita, detrimmensa orga, che la intest lor conserisce, assi di rende possibile con ut so fi-stica da celtico a miscredenra Dal Taltro siccome e Sue proVeson prove di satio, tescono accessibili ad gni mediocrissimo in gegno, e formano col numero e contrasto Oro evidena perfelta.

220쪽

miuiu eam ana plectendi, si ea ut possibila ic convenietis est eXistat. Non itaque theologos agimus, sed philosophos, dum hoc affirmamus tuemurque hominem naturali teneri ossicio revelationi, si a Deo fiat, penitus adhaerendi.

THEsis XVIII. I. Facta 3pothesi, eun homini revelationem fecisse, iure

naturae tenetur honio, planun mentis obsequium ei adhibere. II. Oborto dubio de divinae revelationis existentia, eoden iure naturae tenetur homo, illam, lipar est, inquirere. SI DEMONSTRATIO. Duplicem spectamu caSUm 1'. hominis, qui fictum divinae locutionis ceris cognoscit -- 2'. hominis, qui de tali facto d. bitat.1'. Qui de facto divinae revelationis certitudinem habet, et loquenti Deo fidem detrectat, is iniuriam infert Deo, et proinde legem naturalem violat gravissime. Et sane fidem detrectat, vel quia iudicat Deum posse falli aut fallere, vel quia existimat Deum hominibus loquentem non eo consilio loqui, non hoc velle, ut sibi fides adhibeatur vel quia non vult se e divinae voluntati submittere. Si ''. Dei scientiae et veracitati iniuriam infert, ut patet manifeste. Si a '. iniuriam inseri Dei sapientiae est enim insipientis loqui alteri, et non hoc velle, non hanc habere mentem, quod sibi ab altero credatur. Si 3'. supremo Dei dominio, ut manifestum

est, infert iniuriam I).

I . Profecto si Deus ad homines loqv:tur, eo loquitur consilio, ut sibi fides adhibeatur. Nec potest is, qui fide: detrectat, non

SEARCH

MENU NAVIGATION