장음표시 사용
191쪽
A c I 3, u L A n u M. tro extrahitur vitriolum huius metalli nomine iri si 'gnitum, & quae mox subdis nempe vitriosus Amariis quod spiritu sulphuris educitur mutuari colorem suum viridem ab illo spiritu qui viridis
est i si enim haec vittioli e marte eductio provenit cx eo quod spuitus vIti toti corporationem re, sumit , unde icitur vitriolum originem ducet quod e fcri piritus fulpi iuris ope educitur, nemceste exit te in sulphure spiritus chalaanthinos admittere, quod dici non potest , quamvis dici possit sulphur inesse vitriolo , vel admittendum erit vitriolum in ferro repetiti cum non aliunde qua in e ferro aut sulphure in hac operaxione educi possit.
A stumas te non potui De vitriolum martis e X- trahere aceti interventa. Ut te hocce labore ex iis mam ad Mindererum te remitto qui cap. r. lib. de chalcantho modum extrahendi vitriolum et Venere , e marte & tincturam utrius rie aceti o Peproponit : quod eae aere fit colorem laphiri refert ( corruleum deberet este jutata doctrinam tuam quae statuit es Dirr olo coerusco abundare quo aque fit e ferro viride apparet, quia serii substantia
non adeo est pura, nec adeo excocta ut cumi :. si vero color corruleus e cupro profisteretur qu
madmodum dicis, cur aeruso viridi colore sit festa est nescio & cur ejus tilichura ouae aceti VIrtate elicitur, postquam in vaporem fuerit earti m re luta , & in loco Elgido reservata crystallos smaragdi colorem referentes exhilaeat. Fatendum est vitriolum esse. verum protheum qui
varias figuras variosque colores induit : aliquando coeru eo colore garidet , aliquando VEI
albo, viridi, Iuleo, rubro & livido inficit u . Si Caneparium cons Ias descript eari anten to sutorio haue colarum varietatem in vitrio I
192쪽
's V q'alii est vitriariorum , extrahitur sal
dam perceperas post lotionem terrarum , illud tribuendum spiritibus volatilibus qui vi ignis
non omnes ab his propulsi & fugati sunt et u
Diis c i si nimirum aquis fota : qua ferrum demi et O absorbet. Ad hoc
resipondeo aquas vitriolatas non esse tantarum virium ut fluendo dissolvere& corrodere valeant antegram mineram ferri, & quamvis aQua acore
praedita partem hujus dissolvere potueri , tamen
ut multo plus huj us reponere valeat, quam antea fuerit deperditum s nobis comperium est
terrum aquis acidis destruitur; non nocte tamen an montibus penitus absorberi , ubi hoc elementum vorax tam diu regnat, cujus perpetua fit generatio, cur igitur acidularum copia exigua
abundantes ferri mineras absorbere poterit et rami generatio fit continua. Pqwm , qua-
Scribis te in aquis Spaden sibus se Turet lis nuo alumen S hoc inam '
dendula re' 'ion propterea conclu-
o I pervadunt, cujus crassior nata aquia confusa saxiata silicibus adhaerebri atque
193쪽
atque alveorum lateribus quae adlambunt : sicque in istis aquis nihil fere remanebit quam facultas & virtus. Consule ea quae scripsit Hemicus de neers pag. 6o. Ex fontibus Spadanis satienirius maxime pellucet sincerus , O certe chalcanthi mineram secum non rapit , crassiorem enim haber titubstantiam , ipsiusque minera odor vapore nce iactando nasum staret et accedit quad cum substantia mineralium crassior fontibus se miscet, ut plurimum circa sontis scaturiginem lapidibus vel tophis adhaerendo se prodit, ut in agro Neapo litano, a puTetio acta soluorara videre est, ubi quae maxime bulliente aqua feriuntur saxa, sulphuris substantiam exhibent. Succi liquidi qui cum aquis confusi sunt &qui adhuc mineralis principium getnerationis non attigerunt sensibus percipi non possunt , gummi in arbore latens nil aliud est quam aqua, nec induit formam gummi nili postquam ab ea secretu in & induratum fuerit. Metalla de min Ialia in prima sua origine speciem aquae praeseserunt, eorumque materia est sal solutus & liquatus in istis aquis qui sensibus non patet inquit Palistius libro gallico de aquis & fontibus. Piduxius tractatu suo gallico de virtute & usu fontium Pugeaeorum cap. r. scribit i bideri aqua suam pracipuam virtutem mineralem destimere ex minera Ditrioli. Huic fidem non adhiberem solo suo testimonio innixus, nisi id sequentibus
rationibus confirmaret. Sapor earum acidus O acris cum quodam fastidis , similis es ei quem aqua
praberet in qua Ditriosum solutum sui siet. . Lixivium ex quo conficitur vitriclum eiusdem fere es saporis, aqua dathus cui duae vel tres gutta olei vitrioli a fusa sunt eundem fere saporem redolet, eorumque dejectiones qui his aqua hauriunt sunt atra , quia vitriolum dejectiones hoc colore inficit. Quod verum este, po um affirmare cum rugaeum moratus per tres
194쪽
hebdomadas At amplius , deiectiones eorum qui has aquas potabant, hocce colore imbutas observaverim , nec mirum videri debet cum vitriolum cum ferro concurrens nigriorem coloremia ducat quam. cum Wlio metallo mixtum. Haec vitriori cum aqua, mi a , inquit piduviu&, non est totius I bstanti e ut i a qui dilutum esset, se solum partium tenuiorum , si tiliorum s h. citu arum qua e Uitrioli minera igni sui raraei ope suscitantur, quia, rum opera aqua tu pocu um Uitreum e fusa salteus cous icitur , si nimirum tempestate sicca hausto sit, quo
patet ex eo quod quo hac a ri caeposita O igni super- p ta saporem is am a dum mox deperdit, ab Urie in ui quantitaris imminatione nec in ejus em aqua coctione , ebaporatione , desii al tone O sedimen, io, neque tu locis Hude es Zuit , qua praeterlabitur quidquam apparet vitrioli aut metallici, alteriusve mineralis, nisi culor i e flatius quo saxa qua lambat ausiciuntur , oriturque ex sub hure tu hac aqua contento, quod ex odore quem spirat cq irascitur , hujit quesul- Duris vapores cu- bitrioli vaporibus arcti sine conjuncti surum; et hunc colorem praecipue observavi in xis quae fons Brissonius irrigat dum ad Pugaeum commorabar. Adducis experimentu m quo contendis ex eo me inferre voluisne aquas illas esse vitrioli participe,, nempe aq uom illam e puteo has a m ignique lento expositam satim acorem suum amittere : eoque modo probare conaris eas et Lealuminosas de ferrugineas, non vero vitriolatas, quia scribis te vi- uiolum cum aqua communi multoties decoxis se , nec propinrea acrimoniam & aciditatem,
si iam deposui si e : sed imprimis notum facio me hoc expprimento nihil a Diad probare voluisse quam illas aquas aes litatem suam Inon alia' de quam ex spirit bus vitrioli de tam e re , non Ver ex cetasia ej x. t doli. uia quae isti. auaui cu admi
195쪽
A c t D u L A R U M. IRIta. Secundo non mirum esse si aqua in qua vi-iriolum bullierit acida remaneat, et sit illam i-i gni exposueris , cum vitrioli corporatura re-istiterit, omnesque spiritus reidi illo pelli non
pqsssint, nisii igne violento de continuo, ut anteat declaravi. Eae istimas teUmnia reperiisse quae in aqua Sparii densi continentur post ejus fit trationem Si eva-l porationem dicendo te nihil in ea de re hendi FE quam terram ferri qua infando collacta est , deinde alumen albi cimum , . iacetae udam terram chalcanthasam in benisse : adde ido si salem ab ista terra abi strahit , ilia ii pida remanet : e contra terro Uitrios lata semper chascanthi acrimonia particeps est. Sed a- ni imo volvas ea quae jam a me dicta fiant, ne m pei aquas minerales terras de lapides percurIendo , i quod terrestre dc ctasiam ex mineralibus in ea-l Ium origine , auc in earum cursu acceperant,
Heponere : sicque neque ex earum aquaIum re sidentia , neque ex siliratione aut evaporatione terram ullam chalcantholam potes deprehendere. Si autem terram ferri adinveneris hoc fit quia haec reperitur ubicunque haec aqua praeterlabi cur, cum sit proprie loquendo terra sulphuris ferri colore tincta , quod ipsi colorem flavum trabuit. Admitto lubens alumen in aquis spadensibus , sed nil obstat quin vitriolum quoque in earum scaturigiae, aut cursu, aut locis proximi S Iepe 'tiatur , clim demonstraverim haecce mineralia simul concurrere. Non mirum est igituae si teI- 1am istam a sale suo separatam insipidam deprehende is , cum talas vitriolati in scalarigine remanere potuerint : sic acrimonia & aciditas chalcanthi in luto quod in pureo aquarum Pu-gensium subsidet, praecipue observat c menim lutum illud tollitur, puteusque repurgatur,
tinuo ec a duale sua multum aquae detrahitux, ut inde
196쪽
inde pateat vitrioli substantiam subsidere & faci
Ie terris admisceri . Scribis colorem nigricantem qui cernitur in deie- ct 1ibus eorum qui has aquM hauriunt e ferro procede- re pol e , quod nigro colore infit. Hisque addis re nigram trasuram e ferro beneficio aceti extraxisse , atque adhuc e ferro cum aqua communi Ogasia soli evpositu. Non dubito, sed putasne ferrum vittioli
expers esse, ejus ae compositionem sale in vitrio latum non admittere 3 hoc denegabunt celebriores chymistae qui circa hoc metallum studiose laborarunt. Jam tempus instat colophonem huic disceptationi addere, & te rogare ut credas praetermisita istis controversiis, quae nullum excitare debentumque irritamentum , me asstimationi atque observantiae qua te suavi a me colo nunquam de- Inturum. Vale Lutetiae Parisiorum die iet Octob
sit horis respons o ad epistolam secundam
Dehensis Cins uarii S Medici Regii
celeberrim . TZEhementer doleo quod te ab optimis tuis negotiis, meis importunis efflagitationibus, distraxerim ; tu vero tanta me benevolentia prosequens, ut omnibus negotiis nosthabitis , spretoque fanitatis incommodo , mihi satisfacere non renuisti, ad novissimam meam dissertatronem respondendo. Sane non immerito super hac materia tuam sententiam expostulo, quod cum de ea docti si me scripseris in tuo tractatu de aquis Borbonensii bus gallice edito , iii ea scientior sis, quod abunde testantur tua investigatio-
197쪽
nes doctissimo: dc curiosissimae ratiocinationibus solidi si imis stabilitae ; quapropter meum
manu scriptum in meliores manus cadere non poterat, ut ejus defectus etiam minutuli detege
Super eo quod dico me non sine difficultate assequi poste quomodo detur ignis subterraneus qui vapores ac spiritus vitrioli pellat sursum sicque cum aquis frigidis permisceantur , nec tamen ipsis ulla fiat caloris impresio , quia ejusvis deberet esse maxima ad spiritum fixum vitaioli eliciendum. In his verbis tria observas. PIimum est me ignem subterraneum ponere in dubio et secundum est dato igne subterraneo non posse spiritis vitricli propelli, nisi aqua quibus immiscerentur incalescerent : tertium est requiri magnam in eo potentiam ut spiritus fixos vitrioli educeret. Quod primam spectat difficultatem , nulla probatione indiges , quia in dubium non revoco ignem esse subterraneum , verum eum posse pellere vapores& spiritus vitriolatos , quin una calefaciata
quas quae ipsos admittunt, quod ad secundam
pertinet difficultatem. Dicis enim aquam nullam caloris impressionem suscipere posse , quoniam celeritermeatu. O canales huic igni superpositos diei adjacentes percurati, qui etiam potest per quadam spiracula alibi posita exhalare , ct de suo vigore aliquid remittere. His assentiri nequeo praesertim cum attente conresideraverim majorem partem aquarum metallicarum scatur ire in locis uliginosis ex terra pii gui quae vera est materia ex qua mineralia continuo sobolescunt, quae istae aquae alluente S, eorum partibus tenuioribus impraegnantur , de cum iis ita incorporantur, ut inde exoriatuL aqua limpida , pura & pellucida . Caeterum in istis locis paludosis , non video aquam celeriter decurrentem, veram per totam paludem lentescat
198쪽
386 ARCANUM scaturientem : nullum quoque deprehendo spiraculum quo ignis exhalari queat, aqua ubique :scatente, adeo ut si minimus meatus aquae pa- teret, haec illum lubiret, ignem subterraneu in i suffocaret ac extingueret, quia hae scaturigines is urat perennes. Dubitandum non est aquam , tui mineralis fiat, debere in minera scaturire : ctan enim fossas egimus ut aquas nostras eXtra paludem deduceremus quo eaS in loco commodiori constitueremus , nostris fouis extra ter- rium mineralem productis , aquam simplicem tantam invenimus. Nescio cur tanto labore a- lembici subterranei perquirantur, quandoquidem exploratum habemus alumen de vitriolum tota sua substantia aquis permisceri quo eas sua aciditate condiant : cur etiam tanta pertinacia contendatur vitriolum aquis inesse , in quibus , principia aluminis tantummodo reperiuntur. Fateor equidem aquas reperiri vitrio latas, sed aquas ferrugineas vitrio latas esse inficior, ob rationes supra allatas ac saepius in meis scriptis repeti- i
Quoad tertiam , dicis n.n opus et i, ignem istum essesam Diolentum, sed stic ere eum iud menter gere tu materiam non adhuc induratam in Pisceribus torra in qua spiritus sitie sub antia tenuiores non ita caetrantur quin a mediocri calore contiurio in eam agen
te e uci po sint. Ad quod respondeo vitriolum seu solidum seu liquidam's emper habere spiritus fixos suo sali tenaciter inhaerentes, de opus esse i- et ne Violento ut ex eo eliciantur, qui haud du- bie calorem aquis vitriolatis induceret. Insuper vel minera vitrioli longe ab aquis distat, vel illis est vicina : si ab iis distet: ignis mediocris, quamvis indesinens, non potest hos spiritus ad aquas Ionge distantes propellere , atque etiam tot terras transeuntes totam virtutem suam de
199쪽
2perderent , acorque eorum potius terrae vicinaeon inerae imprimeretur, quam sursim ad aquasi ferri tui : si vero minera vittioli aquis sit vicina , vitriolum quod est Iar, totaliter liquabitur de currisiis incorporabitur quemadmodum accidit aquis
vitrio latis. De ista mistu ac spirit iam vitriolato' rum cum aquis, iton vero de ignium iubterianeos rum existemia dubito. Nondum periculum feceram utram spiritus vi moliti facturam e pulvere gallae extraheret cum ad primas tuas litteras respondi , Verrem cum hanc pulvercio in aquam immisissem , eique affudissem spiritus vitrioli quantitatem susicientem ait ita citaram eX trahendam , colorem tarmen non mutavit, adeo ut illi spiritas nisi sint suo faeli immixti , nullam tincturum ex hoc pulvere eliciant Inde concludo, dum quaedam tinctura ex aquis vitriolatis hujus pulveris interventu educitur, illas non solum vapores vitriothto', sed etiam totam vitrioli substantiam in suam recipere compositionem.
Quod vero spectat ad ea quae dico de colore flavo quo lintea immersa in aquam fontis des e scium lis j ta montem argi siti , infecta sunt,
postqua in lixivio purgata sunt, ex vittiolo provenire non posse , nihil aliud opponis quam ma
ei as ab atramento linteis inustas incitore is flavum degenerare post tram lixi Dio mundat afuere , qtroda si de proficisci non potest citiam ex bitriolo quod m, turam atrameuti si tori ingreditur. Qua luper difficultate noto atramentum CX mutatis rebus coimpare, ita ut difficilis sit cogetauio illius qiuae lini tea hac macula lutea inquinat : at si lintea ma-i didi lixivio mundata ferro imponas , macta amluteam inde contrahunt, quae deinceps liui viol expungi nequit, quaeque nulli rei nisi ferro tri- bui potest aequum igitur non est vitriolo dare il
200쪽
quod in hac aqua a a ferrum legitime pertinet. Insuper probo huic aquae ferrum inese tinctura ira bella quae admixto pulvere gallae ex ipsa extram iis itur, quandoquidem cum mediocri copia fier- Daquae imbuuntur , hujus pulveris permixtione irubeo dantaxat colore tinguntur qui sulphuriferri nativus est ut liquet ex eo quod in meo in umiaeolo reservo : cum vero copioso ferro aquae sunt rpraeditae, color incipit a venulis rubris de au- gescit donec ad colorem violaceum non ni-
hil n: grum pervenerit, qui est color spirituum iferri, uti probavi multis in locis mei tractatus : : nullum vero ex vitriolis similem colorem hujus ipulveris ope exhibet, ideo vitriola ab istis aquis irejicienda sunt.
Dicis non licere inferre alumen istis aquis inesse ex eo iquod sedimentum album in ipsis conspiciatur , quod e- tram in aeuu chalcauthosis videre est , ut obseruauit
Ioannes Bancus lib. I. de aquis naturalibus cap. I s.
quisquis inquit disii daret Diti totum , his faces alba remanerent. Ad hoc respondeo distillatione vi, trioli faeces ignis violentia clerari de mutari , hancque methodum ineptam esse explorando vitrIolo in aquis mineralibus ; verum in aqua si1mplici vitriola , ne inpe album, viride re coerct-leum liquanda atque in diversis vasis reponenda sunt, tum nullum eae istis vitriolis hypostasim proferet albam , sed talem qualem cap. q. Q sisti me descripsit. Ad hoc sedimentum album non solum specto, ut ex eo inferam aquaS alumini ne inqαinari, sed insupet considero sulphuriis repositis superstans , quod colore est album, quale est illud quod ex aquis Pagensibus excerpti , earum calem , saporem & tincturam albam quae educitur pulveris gallae beneficio : adeo ut cam in quadam aqua omnia haec principia , o