장음표시 사용
331쪽
ramum calorem ab ista compressione & agitatione , ut & ipsa aqua , accipere, quemadmodum in maris aestu, & reciprocatione atque in aquarum rapido cursu conspicimus ; deinde vapores istoet ductibus & viis non carere quibuS eX-pirare possint. Quarumdam aliarum rationum agmen ducit quibus persuadere possit causam caloris istis aquis inexistentis nonnisi vaporibus calidis tribui posse se , non vero ignibus subterraneis. Primo quia
ha thermae palatum , linguam potantium non deri-runt. 2. quia harum calor non agit in quasdam materim veluti herbas quasdam . 3. quia ha aqua calidiores sunt in fontibus suis noctu quam die. q. quia haaeri exposita. non tam cito refrigerantur atque aqua communis calefacta. s. quia thermae ista non citius
ebulliunt igni superpo ita , quam aqua frigida; un- de concludit calorem istarum a vaporibus seu exhalationibus calidis qui ipsis admiscentur
procedere. Haec omnia concedemus lubenter et
sed non inde sequitur originem istius caloris non esse substantias eombustibiles & accensas quae calorem his aquis suppeditant, sive illarum vicinia , sive canales per quos illae feruntur , ignis lambat et adde quod laoides , tertae quae sunt
contermina , & a loreo tempore calefacta non parum huic colori conferant : Ac revera illud deprehenditur in substratiis combustis in cine- . rem redactis di punici similibus quae in his tertie visceribus reperiuntur : deinde etiamsi hic ignis ulto infra illas aquas delitesceret, nonne ex illis substantiis educere potest multos vaporeScali dos ut & exhalationes quae has aquas stibeuntes ipsis calorem quem ab igne susceperunt commulnicarent ; adeoque hae aquae e fonte suo prosilientes vapores illos de spiritus e sulphure Sc. bitumine elatos continent , qui in subjectam
332쪽
materiam caloris vim non tam fortiter inurunt atque ignis noster communis, eo Quod vapores
Ilii &spiritus tenuiores sunt ' subtiliores qui
non tam tenaciter adhaerent rebus iis quas attingunt, non secus ac linteum spiritu vini, vela, qua vitae optima imbutum ignem concipit abscque eius detrimento vel conflagratione. Haecque
consideratio sufficit ut satisfiat omnibus rationibus quas objicit. Nihilominus tamen addam ut ad quartam & quintani objectionem respondeam , nempe sim aquas re suo fonte hau au O aerie non tam talo refrigerari quam aqua commu-nu igne caloe acta et hoc non fieri tantum propter rationem ab ipso adductam pag. Icta. Nempe aemrem frigidum qui prompte sedat motum ab i-gUe in aqua communi excitatum, vapores calidos qui aquas calefaciutat retinere, eorumque sissipationem prohibere; sed hoc accidere prae- ,
sertim eo quod vapores & spiritus isti ignei tam
exacte cuniastis aquis permixti sunt ut facile ab apsis separari non possint, atque ob eandem cau- Iaira pari temporis intervallo opus est ad ebulli-taonem in thermis ignis ope excitandam, atque In aquis frigidis quae in communi usu habentur, eo quod calor in istis vaporibus respiritibus coercitus & ab igne subterianeo profectus alterius & diversae sortis est, quam ignis noster com- Maurus, necesseque est antequam ignis iste ullum motum in aqua excitaverit ut vapores istos 3c spiritus cum quibus nullam societatem inire potest, evellat, ut alios sublime introducat Sed lite non subsistit Closeus namque conten tali pag. I 8 d. thermas non magis sulphuris di bituminis este participes, quam caeteras aquas r 'hur bitumen , an quit , facile dignoscetratur cum Dibus miscentur quia vel subsident, vel iis supernatant, cum tum p nt, quemadmodum
333쪽
fales, in iis diu sibi e nullum eorum vestibum in a-quu mineralibus que ad nos delata sunt percepimus. Sed revera potestne ullum judicium certum adhiberi de probatione aquae e longinquo advectae in parva quantitate 3 sulphur accensian in fontibus totum exhalat, cum sit admodum volatile, partesque ejus tenuiores & leviores secum abripiunt crassiores ; quae cum ita sint, non mirum est, si nullum eorum vestigium in aquis istis cernatur. Si voluisset Closeus ea perlegere quae continent ud in prima epistola quam ad te conscripsi pag. nimirum et r. hujusce libri, & cap. g. libri mei de aquis Borboniensibus, deprehendisset me per anticipationem ad tuas objectiones respondisie. Quod spectat ad bitumen quod accedit ad n turam sulphuris quodque est altera terrae pinguedo , igni cognatum , dc quod ipsi obviam properat , continet substantiam oleaginosam quae cum aqua facile permiscetur ; inde sit ut in aquis advectis nullum ejus vestigium appareat; sed dato quod bitumen potuerit exacte cum istis
aquis misceri : an verisimile esset semper aequaliter misceri, cum experientia doceat bitumene fontibus interdum prodire plus vel minus, quod aquae secum evehunt 3c abripiunt Non mirum igitur si harum substantiarum particulae in thermis uon percipiantur. Ulterius progredior atque affero non possie ne
gati aquas Borbonienses esse bitti minosas cum sint pingues, debebat legere vel denegare quae cum Borbonio degerem observavi, quodque in libro quem de illis aquis conscripsi inserui. Haec
dum est inesse bitumen cum hac pinguedo quacum aquis cernitur in iis qui , balneri egrediuntur, nan secus ac si olco peruncti su cent, nihil aliud
334쪽
si quam pari subsilior bitumini, quae cum aqua mixta Scribit pag. 3 p. lib. sui de acidulis verba faciendo nihil in beniri neque in distillarione , neque in eo quod residet praetersa es nitrosos vel communes. Si hoc verum e silet hae manus abluendo redderent asperas, quod ipsiis commune esset cum aquis vitriolatis & aluinino sis , siaque difficile esset internoscere quorum mineralium vel salium es sent participes. Haec omnia demonstrant omnes Lotas atque indicia quae post uni exhibere subsantiae in his aquis contentae , asie aequivoca Ac fallacia : sed adverto me epistolae limites excedere, finemque huic imponendum esse hoc voto quo tibi ineunte hoc anno omnia fausta & foelicia precor . Vale Linetiae Parisiorum die prima Januarii ann. R. S. H. 16 T.
Dom. Glorii Docyoris Mossici ad D Mn. Guerinum Medicum Parisiensem
De mineralibus quae aquas San retinenses aqua Ae Forgenses ingrediuntur.
D Esers tua novissim i epistola , te in marchas ta ,
- qua e loco per quem aqua Sau- retinenses transfuunt eruta reperisse materiam albe sentem O I:- Iidam , atque etiam limatura chab su similem qua Aqua forti assus a colore non mutabatur ; unde infers alteram esse mercurium qui sub terra sublimabatur occursu vitriosi aut aluminu alteram esse antimonium;
335쪽
AVID LARUM. paster susire, quod earum sedimentum ejusdem marcha, ita maxime particeps esset. Lego praeterea in tuo tractatu de arthriti de pag. I s .aqum S - regincnses continere mercurium dulcem O antimonii nn ta si eris etiam illud quod album in earum crassamento apparet , quodque inc Iasios com crescit in fundo lagenarum , non esse ali meu , cum sit insipidum , nec diffsultii possi, nec fa arum imfusione aqua eo imbuta
exalbescat. Nactus es t a marcha sita materiam albescentem quae ex alumine , non vero e mercurio dulci pro manat s atque etiam alteram materiam similem scobi chalybis, quae a ferro non vero ab antimonio proficiscitur , quod non est mirandum, quoniam alumen semper fetro in
est : vis tamen antimonium aqua, San- reginenses subire, quamvis nullum ejus principium in illis demonstres ; in illis etiam vis mercurium dulcem inesse , qui taratu difficilis est & plurium salium permistione eget , quos ferre una tellus nequit : nisi princip)a istorum mineralium ex his aquis educta demonstres, illa eorum compositionem ingredi non credam. Age - 1is csystallos qui in fando lagenarum resis dent nullo sapore infectos esse , eos tamen degustando deprehendi parvam aciditatem astrictioni sociataim; dicis eos non liquefieri, nihilominus cum illas aquas distillavi, crystalli e fundo lagenarum educti fusi sunt de conversi in materiam
albam terrae aluminis consimilem , pulvere vero gallarum in has aquas conjecto, albuerunt a- quarum aluminosarum in modum ; quapropter albitror hos crystallos qui in aquis San- reginensibus coagulantur, aluminis naturam redolere, si quidem frigore nec non in humido , quemadmodum aluetheu condensantur & concre
oseus pag. TI . suarum observationum suo . per
336쪽
per aqua San-reginensi ait ejus hypostasim constare parti me lamellis albis tenuissimis, partim e gummi subrufo , salso , aculeato N aeq uemordaci ac sal ammoniacum : itaque in his aquis neque antimonium neque mercurium dulcem observavit, de istae lamellae albae possunt denotare portionem aluminis cum illis mixtam tam parvam ut ipsis nullum acorem commmunicet.
Pagina I S. ejusdem tractatus scribis aquas For-hn es parum ferri se fere nihil vitrioli continere , dicis etiam injecto gallarum pultiere ea cerυsia colorem an ipscere , neque nigrescere sicuti accideret, sistum vitrioli semigranum illis inesset. Vis quaeso tibi communicem ea quae de istis aquis accepi a Dona. Cattiero nuper illinc regres Id. Ad me scribit tua novissima epistola ibi tres scaturigines tribu
distine tu crateribus lapideu inclusis esse : unam ab amDu duabus paululum distantem , qua Cardinatu nuneupatur , qua sua bisuisque vaporibus ceretrum infe-sat, quae etiam mineralium magis particeps esse creditur a teram Negiam appellari qua tran vehitur equa agri bibere solent e tertiam Uginetiam s.citari. I . pene tepida est, cum mane hauritur ; 2. Smmo
fragore paratores asscit dii O s. feri para frigore pradira est , sed minaralis parum obtinet. Si gallam. . conscio tincturam nigram suscipit , si in et colo- rem violaceum , si in s. fere nullam in colore mutationem patitur. Regia quoad gustum ad atramenti scri-Horia saporem proxime accedit, dentes assigit caeterorum acidorum in modum. Reginetia fuit copiosius a- in duabus, quam Pu mineralis minus particeps Q, nihilominus plus rubiginis secum dedehit , quam alia dux. in cit quoque se eruisse ex imo cratere Regia scatura inu lapides ipsimmiter adhaerentes quorum medium naturam Si is refert, eseque in modum nuclei,ssIupe in litus es cortice petrosa, glareosis, O mi -
337쪽
ACIDULARUM. 32s3 duro, qui appositione concrevit. Arbitratur hauaqua3 foeta esse succo lapidescente , vel quodam sale
cujus interbentu isti lapides concrescunt nam anno
tabit huiuscemodi lapides Frmiter adharentes ductibua lapideis per quos fluunt. Retulit unum ex istis lapidibui cum pluribus aliis qui ferri natura participes sunt,
quique iuviis proximis reperiuntur. Observavit etiam in scaturigine Cardinali vocata , quod ante quam mane ejus aqua hauriatur, pellicula pinguis in illius superficie apparet, quae eamdem aquam han-riendo di spatur. Ex hac relatione cognoscis Vir Clarissime, Dom. Cattierum notasse aquas For-genses quae transportari solent, prope scaturiginem gallarum infusione induere colorem violaceum , qui color a ferri spiritibus promanat, Ac si gallarum mistura colorem cervisse susceperint, id factum est quod , dum transferebantur s piritus ferruginosii evanuerint a quibus aquarum mineralium vires & facultates pendent : quod aperte demonstrat aquas ex fonte ipso potastralatitiis longe praestantiores csse. Cum etiam illas ferratas esse agnoscat , inde inferre postumus ipsas vitrioli expertes esse, siquidem vitriolum cum ferro in aqua coire nequit, quoniam illud
destruit idipsum aut in suam propriam substantiam, aut in cuprum transmutando , uti probam vi tot rationibus, totque experimentis,tot in locis
mei Arcani relatis. Quod pelliculam attinet, quae in superficie aquae Cardinalia apparet, dico sulphur esse mineralium quae in illa dominium obtinent. Tandem huic epistolae finem imponam,it certiorem faciendo me tui esse observantis In mum. Vale Pruvini die s et . Octobris ann. Dom. 16IT,
338쪽
Dom. Guerim Modici Parico es no Donsio ad epistyolam I. Dom. Givrit
Messici in qua agitur de minerat bis quae aquab S n-r irae es aquasve Foeton, ses ingrediuUtur.
de industria supposui ut opiniones tuas impu-griandi locus esset ; sed ut verum fatear, ea fictilia existimo, ut in mea adversus ipsam et non ita pridem evulgata disiertatione de monitravit & quamvis revera subsisterent, nemo hactenus eorum in mistorum dis lolutione agnoscendorum modum aperuit. Nam operae est scire an principia ista simplicia sitiat vel composita i si simplicia quibus accidentibus discernantur inmixto quod in ea resolvitur , aut saltem quas incerta coagmentatione qualitates impertiant, ita ut cum in eodem mixto disti miles partes occurrunt saltem decernatur cujus majorem partem obtineat ; si composita, qua consistentia, figura, & colore unumquodque insigniatur acciis crinunetur, adeo ut.his designetur tale principium cujus in omnibus mistis idem ingenium sit. At nullus scriptor huc usque in manus incidit qui haec prorsas enuclearit. Quocirca non videtur exus principiis mineralium quae aquis
ammiacentur persecta cognitio haberi possie ideoque nulla ex iisdem argumenta petere debui
quibus fidem facerem mercurium edulcatum, antimonium San-regi taensibus aquis contineri , sed potius ad comprobare eorum proprietatibus, quae sunt respectu illius este candidum,
339쪽
hujus vero suscit in , & utriusque est e solidum& insipidum , nec aqua stygia astus a mutari colore vel dissolvi. Etenim cum in aquarum San-
reginensium hypostasi ut dc in pyritis quibusdam
quae effodiuntur in locis quos lambunt in veri Iantur corpora. dictorum mineralium qualitatibus praedita , ista mineralia cum illis aquis misturam facere perspicuum est- Nihilominus ex iis mercurium edulcatiam ex cludere contendis, quod paratu difficilis sit, de plurium salium permistione egeat quos ferre una tellus nequit : sed quod arduum videtur homini , nihil negotii facessit natetrae, cujuS Ope ra quotidie demiratur ; tum eadem tellus talem communem de chalcanthum admittit quae ad mercurium expurgandum &in sublimatum dulce convertendum sufficiunt. Si libeat tibi legere caput et . an atomiae aquarum mineralium
quam Rochas edidit, observabit quod aquae salsae scaturigo permeando iadinam aerariana eam in chalcanthum viride commutabat, unde terram eandem sale communi &chalcantho refertam esse posse intelliges ; moxque si oculos conjicias in caput et C. de et . operationum chymi- caruim Davissioni , mercurii cum duobus his
ce salibus sublimandi 5c edulcandi modum
Arbitraris San reginensibus aquis alumen inesse se, quoniam exigui crystalli qui in ipsis concrescunt tuo senia quia acidum habent, redigunturque in substantiam albam qualis est aluminis terra cum cae arte distitiantur , ipsaeque .gallarum injecta albent. Verum tamen crystal-
Ios de quibus agitur ipse degustavi insipidosque percepi, illaque substantia inquam abeunt potest esse Iraecipitatum aIbum , quod se prodit cum atomi mercurii edulcati quibus constant diri-
340쪽
dirimuntur, fecernunturque discessu salis eu-
gallarum infusione albescere non observavi , sed si ita est , verisi mile videtur atomos mercurii e-di . rum P σββ dii perguntur sustinenturque
sale aliquo obtusi acuminis, coactos & subsi1- dentes vinctione salis 1stius cum Lale gallarum eas aquas albidas efficere : si argenti vivi aqua
cyathum coniicias, moxque istius aquae parti in
aliud vas leviter effuse ac limpidae aliquauetum
Ut nullum stibium aquis San- reginensii is contineri probes, ais doctissimum Du Clos insedim ento nihil invenisse praeter lamellas
tum , aculeatum , & aeque mordax ac salammoniac : sed fieri pores ut vir ille aquarum
starum stimini violento igne alienaveri , rutilumquedc gummosum effecerit : nam antimonium vulgari calcinatione rufescit , & cum sublimato calcinatum ut in pulverem emeti
uere eas cervisiae colorem vere indipiscere vidi expertusque sum aquae communis cyathum in quem scobis ferri &chalcanthi virid tantulum gallarumque pulverem indideram , similem colorem exprimere. Miror quod asseras ferrum cum chalcantho non pos si subsistere ex quo partim componitur ; nam chalcanthum dc sulphur